ಭದ್ರಕಾಳಿ (ದೇವಿ)

ಈ article ಭದ್ರಕಾಳಿಯಾದ ವೀರಭದ್ರನ ಪತ್ನಿ ಮತ್ತು ಆದಿಶಕ್ತಿಯ ಶುಭಕರ ಅವತಾರದ ಬಗ್ಗೆ. ಪಾರ್ವತಿಯ ಭಯಂಕರ ಅವತಾರಕ್ಕೆ ಗಾಗಿ, ಕಾಳಿ ನೋಡಿ. ಶಕ್ತಿ ಆಚರಣೆಯ ಸರ್ವೋಚ್ಚ ದೇವತೆಗೆ ಗಾಗಿ, ಮಹಾಕಾಳಿ ನೋಡಿ.

ಭದ್ರಕಾಳಿಯು ಆದಿಶಕ್ತಿಯ ವೀರ ಅವತಾರ. ಭದ್ರಕಾಳಿ ಎಂದರೇ ಒಳ್ಳೆಯದನ್ನು ರಕ್ಷಿಸಿಸುವ ಶಕ್ತಿಶಾಲಿ ದೇವಿ.

ಭದ್ರಕಾಳಿ
ಆದಿಶಕ್ತಿಯ ವೀರ ಅವತಾರ ಶಕ್ತಿ , ರಕ್ಷಣೆ, ಶುಭದ ದೇವತೆ
A 17th-century wooden idol of Bhadra Kali from Kerala
ಇತರ ಹೆಸರುಗಳು	ರುದ್ರಕಾಳಿ ಪಾರ್ವತಿ
ಸಂಲಗ್ನತೆ	ಆದಿಶಕ್ತಿ
ನೆಲೆ	ಕೈಲಾಸ
ಮಂತ್ರ	ಓಂ ಭದ್ರಕಾಳ್ಯೈ ನಮಃ
ಆಯುಧ	ತ್ರಿಶೂಲ, ವಿರಗತ್ತಿ, ಬಾಣ, ಶಂಖ, ಇತರೇ..
ಯುದ್ಧಗಳು	ದಕ್ಷ ಯಜ್ಞ
ಸಂಗಾತಿ	ವೀರಭದ್ರ
ಗ್ರಂಥಗಳು	ಶಿವ ಪುರಾಣ, ಕಾಳಿಕಾ ಪುರಾಣ

ಭದ್ರಕಾಳಿಯನ್ನು ಪೂಜಿಸುವ ತ್ರಿಮೂರ್ತಿಗಳು

ಈ ದೇವತೆಯನ್ನು ಮೂರು ಕಣ್ಣುಗಳು ಮತ್ತು ನಾಲ್ಕು, ಹದಿನಾರು ಅಥವಾ ಹದಿನೆಂಟು ಕೈಗಳಿಂದ ಪ್ರತಿನಿಧಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಅವಳು ಹಲವಾರು ಆಯುಧಗಳನ್ನು ಹೊತ್ತಿದ್ದಾಳೆ. ಅವಳ ತಲೆಯಿಂದ ಜ್ವಾಲೆಗಳು ಹರಿಯುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ಅವಳ ಬಾಯಿಯಿಂದ ಸಣ್ಣ ದಂತಗಳು ಹೊರಗೆ ಚಾಚಿಕೊಂಡಿವೆ. ಆಕೆಯ ಆರಾಧನೆಯು ಮಾತೃಕೆಗಳ ತಾಂತ್ರಿಕ ಸಂಪ್ರದಾಯದೊಂದಿಗೆ ಮತ್ತು ಹತ್ತು ಮಹಾವಿದ್ಯೆಗಳ ಸಂಪ್ರದಾಯದೊಂದಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದೆ ಮತ್ತು ಶಕ್ತಿವಾದದ ವಿಶಾಲವಾದ ಛತ್ರಿಯ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಬರುತ್ತದೆ. ಕೊಡುಂಗಲ್ಲೂರು ಕೇರಳದ ಮೊದಲ ದೇವಾಲಯವಾಗಿದ್ದು, ಭದ್ರಕಾಳಿಯನ್ನು ಮುಖ್ಯ ದೇವತೆಯಾಗಿ ಪೂಜಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಪರುಮಲ ಶ್ರೀ ವಲಿಯ ಪನಯನಾರ್ಕ್ಕಾವು ದೇವಸ್ಥಾನ, ಅಟ್ಟುಕಲ್, ಚೆಟ್ಟಿಕುಲಂಗರ, ತಿರುಮಂಧಮಕುನ್ನು ಮತ್ತು ಚೊಟ್ಟಣಿಕ್ಕರ, ಮಲಯಾಳಪ್ಪುಳ, ಸರ್ಕ್ಕರ, ಕಟ್ಟಿಲ್ ಮೆಕ್ಕತಿಲ್, ಚಿತ್ತೂರು, ವಲಯನಾಡು ಕೇರಳದ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಭದ್ರಕಾಳಿ ದೇವಾಲಯಗಳಾಗಿವೆ. ಮಂಡೈಕಾಡು, ಕೊಲ್ಲಂಕೋಡ್ ತಮಿಳುನಾಡಿನ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ದೇವಾಲಯಗಳಾಗಿವೆ. ವಾರಂಗಲ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಭದ್ರಕಾಳಿ ದೇವಸ್ಥಾನವು ಪ್ರಸಿದ್ಧವಾಗಿದೆ.

ವ್ಯುತ್ಪತ್ತಿ

ಸಂಸ್ಕೃತದಲ್ಲಿ ಭದ್ರ ಎಂದರೆ ಯೋಗ್ಯ. ಈ ಹೆಸರಿನ ಪ್ರಮುಖ ಧಾರ್ಮಿಕ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನವೆಂದರೆ ಭದ್ರ ಭಾ ಮತ್ತು ದ್ರ ದಿಂದ ಬಂದಿದೆ, ಭಾ ಅಕ್ಷರವು ಭ್ರಮೆ ಅಥವಾ ಮಾಯಾ ಮತ್ತು ದ್ರ ಅನ್ನು ಅತಿಶಯೋಕ್ತಿಯಾಗಿ ಬಳಸಲಾಗಿದೆ ಅಂದರೆ ಅತ್ಯಂತ/ಶ್ರೇಷ್ಠ ಇತ್ಯಾದಿ. ಇದು ಭದ್ರನ ಅರ್ಥವನ್ನು ಮಹಾ ಮಾಯೆ ಎಂದು ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಸಂಸ್ಕೃತ ಪದವಾದ ಭದ್ರ ಕಾಳಿ ಆದ್ದರಿಂದ ಹಿಂದಿಗೆ ಮಹಾಮಾಯಾ ಕಾಳಿ ಎಂದು ಅನುವಾದಿಸಬಹುದು.

ಬೇರೆ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಹೇಳುವುದಾದರೆ, ಮಾಯೆಯು ನಾವು ಇರುವ ಸಂಸಾರದ ಭ್ರಮೆಯನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಭದ್ರಕಾಳಿಯ ಆರಾಧನೆಯು ಈ ಮಹಾ ಮಾಯೆಯಿಂದ ಮುಕ್ತಿ ಪಡೆಯುವ ಚಿಂತನೆಯಾಗಿದೆ. ಅವಳು ಕೈಯಲ್ಲಿ ಹಿಡಿದಿರುವ ತಲೆಯಿಂದ ಇದನ್ನು ಕಾಣಬಹುದು - ಕತ್ತರಿಸಿದ ತಲೆ ಮತ್ತು ಕುಡಗೋಲು ಭದ್ರಕಾಳಿ ವಿಮೋಚನೆಯನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ ಎಂದು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುತ್ತದೆ (ಅಂದರೆ, ನಮ್ಮ ಸ್ವಂತ ಅಹಂಕಾರದಿಂದ ನಮ್ಮನ್ನು ಮುಕ್ತಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ, ಆದ್ದರಿಂದ ಕತ್ತರಿಸಿದ ತಲೆ).

ದಕ್ಷನ ಯಜ್ಞ

ಶಿವ ಪುರಾಣ, ವಾಯು ಪುರಾಣ ಮತ್ತು ಮಹಾಭಾರತದ ಪ್ರಕಾರ ಭದ್ರಕಾಳಿಯ ಮತ್ತೊಂದು ಜನಪ್ರಿಯ ಕಥೆಯು ದಕ್ಷ ಮತ್ತು ಅವನ ಯಜ್ಞದೊಂದಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದೆ. ಭದ್ರಕಾಳಿ ದೇವಿಯು ಶಿವನ ಕೂದಲಿನ ಜಡೆಯಿಂದ ಜನಿಸಿದಳು. ದಕ್ಷನನ್ನು ರಕ್ಷಿಸುತ್ತಿದ್ದುದರಿಂದ ಭಗವಾನ್ ವಿಷ್ಣುವಿನ ಸೆರೆಯಲ್ಲಿದ್ದ ವೀರಭದ್ರನನ್ನು ಬಿಡಿಸಲು ಅವನು ಅವಳನ್ನು ಆಜ್ಞಾಪಿಸಿದನು. ಅವಳು ಯಶಸ್ವಿಯಾಗುತ್ತಾಳೆ ಮತ್ತು ನಂತರ ದಕ್ಷನ ಹತ್ಯೆಯಲ್ಲಿ ಸಹಾಯ ಮಾಡಿದಳು ಎಂದು ಕೇಳಿಬರುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಆದ್ದರಿಂದ ' ದಕ್ಷಜಿತ್' ಎಂಬ ಬಿರುದನ್ನು ಪಡೆದರು.

ದೇವಿಯ ಹಲವು ರೂಪಗಳು

ತಂತ್ರ ರಹಸ್ಯದ ಪ್ರಕಾರ, ದೈವಿಕ ( ದೇವಿ ) ಸ್ತ್ರೀ ರೂಪವು ಶಿವನ ಉತ್ತರ ( ಉತ್ತರಾಮ್ನಾಯ ) ಮುಖದಿಂದ ( ಆಮ್ನಾಯಸ್ ) ಉದ್ಭವಿಸಿದೆ, ಇದು ನೀಲಿ ಬಣ್ಣ ಮತ್ತು ಮೂರು ಕಣ್ಣುಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ, ದಕ್ಷಿಣಕಾಳಿಕಾ, ಮಹಾಕಾಳಿ, ಗುಹ್ಯಕಾ, ಸ್ಮಶಾನಕಾಳಿಕಾ, ಭದ್ರಕಾಳಿ, ಏಕಜಾತ, ಉಗ್ರತಾರಾ, ತಾರಿತ್ನಿ, ಕಾತ್ಯಾಯನಿ, ಛಿನ್ನಮಸ್ತ, ನೀಲಸರಸ್ವತಿ, ದುರ್ಗಾ, ಜಯದುರ್ಗ, ನವದುರ್ಗಾ, ವಶೂಲಿ, ಧೂಮಾವತಿ, ವಿಶಾಲಾಕ್ಷಿ, ಗೌರಿ, ಬಗಲಾಮುಖಿ, ಪ್ರತ್ಯಂಗಿರಾ, ಮಾತಂಗಿ, ಮತ್ತು ಮಹಿಷಮರ್ದಿನಿ.

ವಿವಿಧ ಸಂಪ್ರದಾಯಗಳು ಮತ್ತು ಪೂಜಾ ವಿಧಾನಗಳು

ಕೇರಳದ ಸಂಪ್ರದಾಯಗಳ ಪ್ರಕಾರ, ಭದ್ರಕಾಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಮಾರ್ಕಂಡೇಯ ಪುರಾಣದಲ್ಲಿ ವಿವರಿಸಿದ ಘಟನೆಗಳು (ವಿಶ್ವವನ್ನು ದುಷ್ಟರಿಂದ ಮುಕ್ತಗೊಳಿಸಲು ದಾರಿಕಾ ಎಂಬ ರಾಕ್ಷಸನನ್ನು ಸಂಹರಿಸುವುದು) ಕೇರಳದಲ್ಲಿ ಕಣ್ಣೂರು ಜಿಲ್ಲೆಯ ಮಡಾಯಿ ಬಳಿ ನಡೆದಿದೆ. ಮಾರ್ಕಂಡೇಯ ಪುರಾಣದ ಪ್ರಕಾರ, ಆಕೆಯ ಆರಾಧನೆಯು ಭಕ್ತನನ್ನು ಶುದ್ಧೀಕರಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಜನನ ಮತ್ತು ಮರಣದ ಚಕ್ರದಿಂದ ವಿಮೋಚನೆಯನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ. ಮಹಿಳೆಯರ ಗೌರವವನ್ನು ರಕ್ಷಿಸಲು ಮತ್ತು ಎಲ್ಲಾ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಜ್ಞಾನವನ್ನು ದಯಪಾಲಿಸಲು ಅವಳು ಕಾಣುತ್ತಾಳೆ.

ನೆರೆಯ ರಾಜ್ಯಗಳ ಜನರಲ್ಲಿ, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ತಮಿಳುನಾಡಿನಲ್ಲಿ, ಈ ಶಕ್ತಿಯ ರೂಪವನ್ನು ಮಲಯಾಳ ಭಗವತಿ ಅಥವಾ ಮಲಯಾಳ ಭದ್ರಕಾಳಿ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ, ಅವರು ಜಾತಿ ಮತ್ತು ಧರ್ಮವನ್ನು ಲೆಕ್ಕಿಸದೆ ತನ್ನ ಭಕ್ತರಿಗೆ ರಕ್ಷಣೆ ನೀಡುತ್ತಾಳೆ.

ತಮಿಳುನಾಡು, ಕರ್ನಾಟಕ, ಆಂಧ್ರಪ್ರದೇಶ ಮತ್ತು ಕೇರಳದ ದಕ್ಷಿಣ ತಿರುವಾಂಕೂರು ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ತಿರುವನಂತಪುರಂ ನಗರದಲ್ಲಿ, ತಮಿಳು, ಕನ್ನಡ ಮತ್ತು ತೆಲುಗು ಮಾತನಾಡುವ ಸಮುದಾಯಗಳು ಮಹಾಕಾಳಿಯ ರೂಪವನ್ನು 'ಉಜ್ಜೈನಿ ಮಹಾಕಾಳಿ' ಎಂದು ಪೂಜಿಸುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ಅವರು ಚಕ್ರವರ್ತಿ ವಿಕ್ರಮಾದಿತ್ಯನನ್ನು ತಮ್ಮ ಮೊದಲನೆಯವನೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸುತ್ತಾರೆ. ದಕ್ಷಿಣದಲ್ಲಿ ಸಂಪ್ರದಾಯವನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿದ ಈ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಸಂಪ್ರದಾಯದಲ್ಲಿ ಶಿಕ್ಷಕ.

ಭದ್ರಕಾಳಿ ದೇವಿ, ಕಾಗದದ ಮೇಲೆ ಗೌಚೆ (ಸುಮಾರು ೧೬೬೦–೭೦)

ಸಮರ ಕಲೆ ಮತ್ತು ಭದ್ರಕಾಳಿ

ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಸಮರ ಕಲೆಯ ಪ್ರಕಾರವಾದ ಕಳರಿಪ್ಪಯಟ್ಟು ಅಭ್ಯಾಸ ಮಾಡುವವರನ್ನು ಭದ್ರಕಾಳಿ ರಕ್ಷಿಸುತ್ತಾಳೆ ಎಂದು ನಂಬಲಾಗಿದೆ. ಮಲಬಾರಿನಲ್ಲಿ, ತಾಚೋಳಿ ಒತೇನನ್ ಮತ್ತು ಇತರ ಸಮರ ಕಲಾವಿದರ ಎಲ್ಲಾ ವಿಜಯಗಳು ' ಮಲಯಾಳಿಗಳ ಶಾವೊಲಿನ್ ದೇವಾಲಯ' ಎಂದೂ ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಲೋಕನಾರ್ಕಾವು ದೇವಾಲಯದ ಭದ್ರಕಾಳಿಯ ಆಶೀರ್ವಾದದಿಂದಾಗಿ ಎಂದು ನಂಬಲಾಗಿದೆ. ಕೇರಳದ ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಹಳ್ಳಿಗಳು ತಮ್ಮದೇ ಆದ ಕಳರಿ, ಪ್ರಾಚೀನ ಸಮರ ಕಲೆಗಳ ಶಾಲೆಗಳು ಮತ್ತು ಭದ್ರಕಾಳಿಗೆ ಮೀಸಲಾಗಿರುವ ಸ್ಥಳೀಯ ದೇವಾಲಯಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ. ತಮಿಳರಲ್ಲಿ, ಭದ್ರಕಾಳಿಯು ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಸಮರ ಕಲೆಗಳ ಪೋಷಕ ದೇವತೆಯಾಗಿ ಮತ್ತು ಎಲ್ಲಾ ಕಾನೂನು ಪಾಲಿಸುವ ನಾಗರಿಕರ ರಕ್ಷಕನಾಗಿ ಸಮಾನವಾಗಿ ಮಹತ್ವದ್ದಾಗಿದೆ.

ಸಮುದಾಯಗಳ ಕುಟುಂಬ ದೇವತೆ

ಈಜವರು, ಬಿಲ್ಲವರು, ಕೊಡವರು, ನಾಡರು, ನಂಬೂದಿರಿಗಳು, ಮೂಸತ್ತು ಬ್ರಾಹ್ಮಣರು ಮತ್ತು ನಾಯರ್‌ಗಳು ಸೇರಿದಂತೆ ಕೇರಳ, ದಕ್ಷಿಣ ಕರ್ನಾಟಕ ಮತ್ತು ದಕ್ಷಿಣ ತಮಿಳುನಾಡಿನ ಹಿಂದೂ ಸಮುದಾಯಗಳು ಭದ್ರಕಾಳಿಯನ್ನು ತಮ್ಮ ಕುಟುಂಬ ದೇವತೆಯಾಗಿ (ಪರದೇವತೆ) ಪೂಜಿಸುತ್ತಾರೆ. ಅವರು ತಮ್ಮ ದೇವಾಲಯಗಳಲ್ಲಿ ಕೆಲವು ಆಯುಧಗಳನ್ನು ಪೂಜಿಸುತ್ತಾರೆ, ಅದು ದೇವಿಯ ಆಯುಧಗಳೆಂದು ಅವರು ನಂಬುತ್ತಾರೆ. ಕುಡುಂಬಿ ಸಮುದಾಯದ ಕುಲದೇವತೆ ಅಥವಾ ಸಮುದಾಯದ ದೇವತೆ ಕೊಡುಂಗಲ್ಲೂರಮ್ಮ, ಕೊಡುಂಗಲ್ಲೂರಿನ ತಾಯಿ ದೇವತೆ. ಕೊಡುಂಗಲ್ಲೂರು ಭಗವತಿ ದೇವಸ್ಥಾನವು ಕೇರಳದ ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಸಿದ್ಧವಾದ ದೇವಾಲಯಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ, ಇದು ಭದ್ರಕಾಳಿಗೆ ಸಮರ್ಪಿತವಾಗಿದೆ. ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಮಕರ ಸಂಕ್ರಾಂತಿಯಂದು ಆಚರಿಸಲಾಗುವ ತಾಳಪ್ಪೊಲಿ ಉತ್ಸವದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ರಾಜ್ಯದಾದ್ಯಂತ (ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಮಲಬಾರ್, ತುಳುನಾಡು, ಕೊಡಕ) ಕುಡುಂಬಿ ಜನರು ದೇವಸ್ಥಾನಕ್ಕೆ ಬರುತ್ತಾರೆ. ಉತ್ತರ ಕೇರಳ ಮತ್ತು ದಕ್ಷಿಣ ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿರುವ ತಿಯ್ಯಗಳ ಅನೇಕ ದೇವಾಲಯಗಳನ್ನು ಕಾಳಿ ಶ್ರೀ ಕುರುಂಬ, ಚೀರ್ಂಬಾ, ಪರದೇವತೆ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಎಡ್ಗರ್ ಥರ್ಸ್ಟನ್ ಅವರ ದಕ್ಷಿಣ ಭಾರತದ ಜಾತಿಗಳು ಮತ್ತು ಬುಡಕಟ್ಟುಗಳ ಪ್ರಕಾರ, ಭದ್ರಕಾಳಿ ತಿರುವಾಂಕೂರಿನ ಈಜವರ ಪ್ರಧಾನ ದೇವತೆ. ತಮಿಳುನಾಡಿನ ನಾಡರ್ ಸಮುದಾಯದ ಪ್ರಕಾರ, ದೇವಋಷಿಗಳು ಮತ್ತು ದೇವಕನ್ಯೆಯರಿಗೆ ಏಳು ಮಕ್ಕಳು ಜನಿಸಿದರು. ತಮ್ಮ ಮಕ್ಕಳನ್ನು ಭದ್ರಕಾಳಿಗೆ ಕೊಟ್ಟರು. ಅವುಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಂಡು ಹೋಗಿ ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಹಾಲು ಕೊಟ್ಟಳು. ಈ ಮಕ್ಕಳ ಸಂತತಿಯನ್ನು ಇಂದು ನಾಡಾರ್ ಸಮುದಾಯದ ಪೂರ್ವಜರು ಎಂದು ನಂಬಲಾಗಿದೆ. ಆಕೆಯನ್ನು ನಾಡರ ತಾಯಿ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. ನಾಡರು ಕೂಡ ತಾವು ಭದ್ರಕಾಳಿಯ ವಂಶಸ್ಥರು ಎಂದು ಹೇಳಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ. ಭದ್ರಕಾಳಿ ದೇವಸ್ಥಾನವು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ನಾಡಾರ್ ವಸಾಹತುಗಳ ಮಧ್ಯಭಾಗದಲ್ಲಿದೆ. ಭದ್ರಕಾಳಿಯು ತಮಿಳುನಾಡಿನ ನಾಡಾರ್ ಸಮುದಾಯದ ಅಧಿದೇವತೆಯೂ ಹೌದು. ಕಾನ್ಪುರದ ಭದ್ರದಲ್ಲಿ ಬೇರುಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಕನ್ಯಾಕುಬ್ಜ ಬ್ರಾಹ್ಮಣರು ಅವಳನ್ನು ತಮ್ಮ ಕುಲದೇವಿ ಎಂದು ಪೂಜಿಸುತ್ತಾರೆ. ಬಹಳ ಹಳೆಯದಾದ ಭದ್ರ ಕಾಳಿ ದೇವಸ್ಥಾನವಿರುವುದರಿಂದ ಈ ಸ್ಥಳವನ್ನು ಭದ್ರ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ.

ಕಾಳಿದಾಸ ಮತ್ತು ವಿಕ್ರಮಾದಿತ್ಯ

ದಂತಕಥೆಗಳ ಪ್ರಕಾರ, ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಭಾರತೀಯ ಸಂಸ್ಕೃತ ಕವಿ ಕಾಳಿದಾಸನು ಭದ್ರಕಾಳಿಯ ದೈವಿಕ ಇಚ್ಛೆಯಿಂದಾಗಿ ಮಾತನ್ನು ಪಡೆದನು. ಮತ್ತೊಂದು ದಂತಕಥೆಯ ಪ್ರಕಾರ ಚಕ್ರವರ್ತಿ ವಿಕ್ರಮಾದಿತ್ಯ ಮತ್ತು ಅವನ ಸಹೋದರ ಭಟ್ಟಿ ಕೂಡ ಭದ್ರಕಾಳಿಯ ಕಟ್ಟಾ ಭಕ್ತರಾಗಿದ್ದರು, ಅವರ ಆಶೀರ್ವಾದವು ಅವರ ಮೇಲೆ ಎಲ್ಲಾ ಯಶಸ್ಸಿಗೆ ಕಾರಣವಾಯಿತು. ವಿಕ್ರಮಾದಿತ್ಯನು ದಕ್ಷಿಣ ಭಾರತದ ಅನೇಕ ಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ ವಿಶೇಷವಾಗಿ ತಮಿಳುನಾಡಿನಲ್ಲಿ ಸಣ್ಣ ಭದ್ರಕಾಳಿ ದೇವಾಲಯಗಳು ಮತ್ತು ಯಾತ್ರಾರ್ಥಿಗಳಿಗಾಗಿ ಪ್ರಾರ್ಥನಾ ಕೇಂದ್ರಗಳನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡಿದನು. ಈ ಸಣ್ಣ ದೇವಾಲಯಗಳ ಸುತ್ತಲೂ ಭಕ್ತಿ ಸಂಪ್ರದಾಯಗಳು ಇಂದಿಗೂ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿವೆ.

ಕೇರಳ ಮತ್ತು ಭದ್ರಕಾಳಿಯ ಜಾನಪದ ಕಲಾ ಆಚರಣೆ

ಮಧುರೈ ಮೀನಾಕ್ಷಿ ದೇವಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಭದ್ರಕಾಳಿಯ ಮೂರ್ತಿ

ಕೇರಳವು ಭದ್ರಕಾಳಿಯ ರೂಪದಲ್ಲಿರುವ ದೇವಿಯ ಆರಾಧನೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಜಾನಪದ ಕಲಾವಿದರ ಆಚರಣೆಗಳು ಮತ್ತು ನೃತ್ಯಗಳ ಸಂಪ್ರದಾಯವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಈ ಆಚರಣೆಗಳನ್ನು ಕಾವು ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುವ ಪೂಜಾ ಸ್ಥಳಗಳಲ್ಲಿ (ಸ್ಥೂಲವಾಗಿ ತೋಪು ಎಂದು ಅನುವಾದಿಸಲಾಗಿದೆ) ಅಥವಾ ಸಣ್ಣ ದೇವಾಲಯಗಳಲ್ಲಿ ನಡೆಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಗ್ರಾಮದ ಸಾಮಾನ್ಯ ಕಲ್ಯಾಣದ ಜೊತೆಗೆ, ಈ ಆಚರಣೆಗಳು ಸಿಡುಬು ಮತ್ತು ಇತರ ಸಾಂಕ್ರಾಮಿಕ ರೋಗಗಳಂತಹ ವಿಪತ್ತುಗಳನ್ನು ನಿವಾರಿಸುವ ಗುರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ. ಆಚರಣೆಯ ವಿಷಯಗಳು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ರಾಕ್ಷಸ ದಾರಿಕಾ ಮತ್ತು ಇತರ ದುಷ್ಟ ಪಾತ್ರಗಳ ಮೇಲೆ ಭದ್ರಕಾಳಿಯ ವಿಜಯದ ಸುತ್ತ ಸುತ್ತುತ್ತವೆ.

ನೃತ್ಯ ಪ್ರಕಾರಗಳು:

1. ತೆಯ್ಯಂ
2. ತೀಯಾಟ್ಟು
3. ಪಡಯಣಿ
4. ಪೂತನುಮ್ತಿರಾಯುಮ್
5. ಮುದಿಯೆಟ್ಟು
6. ಕುತ್ತಿಯೊಟ್ಟಂ
7. ಕೆಟ್ಟುಕಚ್ಚ
8. ಅಪಿಂಡಿ ವಿಳಕ್ಕು ಅಥವಾ ಅಲ್ಪಿಂಡಿವಿಳಕ್ಕು
9. ತಿರಾ

ನೇಪಾಳದ ಕಠ್ಮಂಡುವಿನಲ್ಲಿ ಭದ್ರಕಾಳಿ ದೇವಸ್ಥಾನ .

ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಭದ್ರಕಾಳಿ ದೇವಸ್ಥಾನ

ನೇಪಾಳ

• ಭದ್ರಕಾಳಿ ದೇವಸ್ಥಾನವು ನೇಪಾಳದ ಕಠ್ಮಂಡುವಿನಲ್ಲಿದೆ. ಇದು ಸಾಹಿದ್ ಗೇಟ್ ಬಳಿ ಇದೆ. ದೇವಾಲಯವು ತುಂಡಿಖೇಲ್‌ನ ಪೂರ್ವ ಭಾಗದಲ್ಲಿದೆ. ಈ ದೇವಾಲಯವನ್ನು ಶ್ರೀ ಲುಮಾಧಿ ಭದ್ರಕಾಳಿ ಎಂದೂ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ. ಇದು ನೇಪಾಳದ ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಸಿದ್ಧವಾದ ಶಕ್ತಿಪೀಠಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ. ಕಾಳಿ ದೇವಿಯ ಒಂದು ರೂಪ, ಸಂಸ್ಕೃತದಲ್ಲಿ ಭದ್ರಕಾಳಿ ಎಂದರೆ ಆಶೀರ್ವಾದ, ಮಂಗಳಕರ, ಸುಂದರ ಮತ್ತು ಸಮೃದ್ಧಿ ಮತ್ತು ಅವಳನ್ನು ಸೌಮ್ಯ ಕಾಳಿ ಎಂದೂ ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ದೇವಿಯ ಇನ್ನೊಂದು ಹೆಸರು ಲಜ್ಜಾಪಿತ್.
• ಭದ್ರಕಾಳಿ ದೇವಸ್ಥಾನವು ಕುಂದಹಾರ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಪೋಖರಾದ ಪೂರ್ವದಲ್ಲಿರುವ ಒಂದು ಸಣ್ಣ ಬೆಟ್ಟದ ಮೇಲಿರುವ ದೇವಾಲಯವಾಗಿದೆ. ಇದನ್ನು ಕಾಳಿ ದೇವಿಗೆ ಸಮರ್ಪಿಸಲಾಗಿದೆ.

ಹಿಮಾಚಲ ಪ್ರದೇಶ

• ಹಿಮಾಚಲ ಪ್ರದೇಶದ ಸಿರ್ಮೂರ್ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಕೋಲಾರ ತಹಸಿಲ್ ಪೌಂಟಾ ಸಾಹಿಬ್ ಗ್ರಾಮದಲ್ಲಿ ಭದ್ರಕಾಳಿ ಮಾತಾ ದೇವಸ್ಥಾನ. ಇದು ೨೨ ಆಗಿದೆ ಎನ್‍ಹೆಚ್೭೨ ನಲ್ಲಿ ಪೌಂಟಾ ಸಾಹಿಬ್‌ನಿಂದ ಕಿ.ಮೀ. ಈ ದೇವಾಲಯದಲ್ಲಿರುವ ವಿಗ್ರಹವು ದೊಡ್ಡದಾಗಿದೆ. ದೇವಾಲಯಕ್ಕೆ ಯಾತ್ರಾರ್ಥಿಗಳು ಭೇಟಿ ನೀಡುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಹಿಂದೂ ಲಾಬನ ಜಾತಿ ಮಾ ಭದರ್ಕಾಳಿ ಪೂಜೆ.

ಭದ್ರಕಾಳಿ ದೇವಾಲಯವು ನೇಪಾಳದ ಪೋಖರಾದಲ್ಲಿರುವ ಪಗೋಡ ಶೈಲಿಯ ದೇವಾಲಯವಾಗಿದೆ

ಗುಜರಾತ್

• ಅಹಮದಾಬಾದ್, ಗುಜರಾತ್ ಅವಳು ನಗರವನ್ನು ರಕ್ಷಿಸುತ್ತಾಳೆ ಎಂದು ನಂಬಲಾಗಿದೆ, ಆದ್ದರಿಂದ ದೇವಾಲಯದ ಸ್ಥಾನವು ನಗರದ ಕೋಟೆಯ ಸಮೀಪದಲ್ಲಿದೆ.
• ಆನಂದ್ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಭದ್ರನ್.

ಜಾರ್ಖಂಡ್

• ಛತ್ರದ ಇಟ್ಖೋರಿಯಲ್ಲಿರುವ ಭದ್ರಕಾಳಿ ದೇವಸ್ಥಾನ. ಇದು 35 ಆಗಿದೆ ಚತ್ರದ ಪೂರ್ವದಲ್ಲಿ ಕಿಮೀ ಮತ್ತು ೧೬ ಚೌಪರಾನ್‌ನ ಪಶ್ಚಿಮಕ್ಕೆ ಗ್ರ್ಯಾಂಡ್ ಟ್ರಂಕ್ ರಸ್ತೆಯೊಂದಿಗೆ ಸಂಪರ್ಕ ಹೊಂದಿದ್ದು, ಬೆಟ್ಟ ಮತ್ತು ಅರಣ್ಯದಿಂದ ಸುತ್ತುವರಿದಿರುವ ಮಹಾನದ (ಮಹಾನೆ) ನದಿಯ ದಡದಲ್ಲಿ ನೆಲೆಗೊಂಡಿರುವ ದೇವಾಲಯದ ಜೊತೆಗೆ ನೀರಿನ ಸಂಗ್ರಹಾಗಾರವಿದೆ.

ಕರ್ನಾಟಕ

• ಶ್ರೀ ಭದ್ರಕಾಳಿ ದೇವಸ್ಥಾನ, ಮುತ್ತಾರ್ಮುಡಿ

ದಕ್ಷಿಣ ಕೊಡಗು

• ಶ್ರೀ ಭದ್ರಕಾಳಿ ಅಮ್ಮನವರ ದೇವಸ್ಥಾನ, ಬೆಳ್ಳೂರು- ಹುದಿಕೇರಿ, ದಕ್ಷಿಣ ಕೊಡಗು
• ಶ್ರೀ ಪ್ರಸನ್ನ ಭದ್ರಕಾಳಿ ದೇವಿ ದೇವಸ್ಥಾನ, ಗೆಜ್ಜಗಡಹಳ್ಳಿ, ದಾಸನ ಕರಕುಳಮಿ, ಶಿವನಾಪುರ ಅಂಚೆ, ತುಮಕೂರು ರಸ್ತೆಯಿಂದ ಹೊರಗೆ, ಬೆಂಗಳೂರು ೫೬೨೧೨೩

ಪತಿಯನಾಡು ಶ್ರೀ ಭದ್ರಕಾಳಿ ವಿಗ್ರಹ

ಕೇರಳ

• ಚೆಟ್ಟಿಕುಲಂಗರ ದೇವಿ ದೇವಸ್ಥಾನ, ಕೇರಳದ ಮಾವೆಲಿಕ್ಕರ ಬಳಿ.
• ಕಲರಿವಾತುಕ್ಕಲ್ ದೇವಸ್ಥಾನ, ಕಣ್ಣೂರು, ಕೇರಳ; ಕಲರಿಪಯಟ್ಟು ಸಮರ ಕಲೆಯ ತಾಯಿಯಾಗಿ ಭದ್ರಕಾಳಿಯ ಉಗ್ರ ರೂಪ. ಮಲಬಾರ್‌ನಲ್ಲಿನ ಜಾನಪದ ನೃತ್ಯವು ಚಿರಕ್ಕಲ್ ರಾಜನ ಅನುಮತಿಯೊಂದಿಗೆ ಪ್ರಾರಂಭವಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಇಡೀ ಕೇರಳದಲ್ಲಿ ಅಂತಿಮ ತೆಯ್ಯಂ ಕಲರಿವಾತುಕ್ಕಲ್ ದೇವಾಲಯದಲ್ಲಿದೆ. ಆಚರಣೆಗಳು ಶಾಕ್ತೇಯ ವಿಧಾನದಲ್ಲಿವೆ.
• ಕೊಡುಂಗಲ್ಲೂರು ಭಗವತಿ ದೇವಸ್ಥಾನ, ತ್ರಿಶೂರ್, ಕೇರಳ; ಸಂಗಮ್ ಯುಗದಲ್ಲಿ ನಿರ್ಮಿಸಲಾದ ಭಾರತದ ಅತ್ಯಂತ ಹಳೆಯ ದೇವಾಲಯಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ. ಮಹೋದಯಪುರಂ (ಕೊಡಂಗಲ್ಲೂರು) ಕೇರಳವನ್ನು ಆಳಿದ ಚೇರ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದ ರಾಜಧಾನಿಯಾಗಿತ್ತು. ಶ್ರೀ ಭದ್ರಕಾಳಿಯು ತನ್ನ ಉಗ್ರರೂಪದಲ್ಲಿ ಮಹಾದೇವರು ( ಶಿವ ) ಮತ್ತು ಸಪ್ತಮಾತೃಕ್ಕಲ್ ಜೊತೆಗೆ ಪೂಜಿಸಲ್ಪಡುತ್ತಾಳೆ.
• ಕೇರಳದ ಕಣ್ಣೂರಿನ ಪಯಂಗಡಿಯಲ್ಲಿರುವ ತಿರುವರ್ಕಾಡು ಭಗವತಿ ದೇವಸ್ಥಾನ ದಾರುಕಾಸುರನ ಕೋಟೆ ಎಂದು ನಂಬಲಾದ ಸ್ಥಳದಲ್ಲಿ ಮೊದಲ ಮತ್ತು ಅಗ್ರಗಣ್ಯ ಭದ್ರಕಾಳಿ ದೇವಸ್ಥಾನವಾಗಿದೆ. ಭದ್ರಕಾಳಿ ಇಲ್ಲಿ ದಾರಿಕನ ಶಿರಚ್ಛೇದ ಮಾಡಿದಳು. ಶಾಕ್ತೇಯ ಸಂಪ್ರದಾಯ ಪೂಜೆ ಇಲ್ಲಿ ಪ್ರಸಿದ್ಧವಾಗಿದೆ. ಇದನ್ನು ಕಾಶ್ಮೀರ ಮತ್ತು ಬಂಗಾಳದಿಂದ ವಲಸೆ ಬಂದ ಪುರೋಹಿತರಾದ ಭಟ್ಟಾರಕರು (ಪಿಡರಾರಸ್) ಮಾಡುತ್ತಾರೆ. ಭದ್ರಕಾಳಿಯ ವಿಗ್ರಹವು ಸುಮಾರು ೬ ಅಡಿ ಎತ್ತರವಿದ್ದು, ದಾರುಕನನ್ನು ವಧಿಸುವ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಚಿತ್ರಿಸಲಾಗಿದೆ. ತಿರುವರ್ಕಟ್ಟು ಬಹಗವತಿ ದೇವಸ್ಥಾನವು ಮಾಟ ಮಂತ್ರ ನಿವಾರಣೆಗೆ ಹೆಸರುವಾಸಿಯಾಗಿದೆ.
• ಥೋನಿಯಾಕಾವು ಭದ್ರಕಾಳಿ ದೇವಸ್ಥಾನವು ಭಾರತದ ಕೇರಳ ರಾಜ್ಯದ ಪುಥೆನ್‌ಪೀಡಿಕಾ ಗ್ರಾಮದಲ್ಲಿದೆ
• ಮಲಯಾಳಪ್ಪುಳ ದೇವಿ ದೇವಸ್ಥಾನ, ಪತ್ತನಂತಿಟ್ಟ
• ಪನಯನ್ನಾರ್ಕಾವು, ಕೇರಳದ ಮಾವೇಲಿಕ್ಕರ ಬಳಿ
• ತ್ರಿಶೂರಿನ ಪರಮೆಕ್ಕಾವು ಭಗವತಿ ದೇವಸ್ಥಾನ.
• ಪಥಿಯನಾಡು ಶ್ರೀ ಭದ್ರಕಾಳಿ ದೇವಸ್ಥಾನ - ಭಾರತದ ಕೇರಳದಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಸಿದ್ಧವಾದ ಪೂಜ್ಯ ಕ್ಷೇತ್ರವಾಗಿದೆ. ಈ ದೇವಾಲಯವು ಮುಲ್ಲಸ್ಸೆರಿಯಲ್ಲಿದೆ . ಇದು ಕರಕುಲಂನಿಂದ ೧.೫ ಕೀಮೀ (೦.೯೩ ಮೈಲಿ) ದೂರದಲ್ಲಿದೆ.
• ಪತ್ತುಪುರಕ್ಕವು ಭಗವತಿ ದೇವಸ್ಥಾನ, ಪಂದಳಂ
• ಸರ್ಕಾರಾದೇವಿ ದೇವಸ್ಥಾನ ಸರ್ಕಾರಾ, ಚಿರೈನ್‌ಕೀಜ್, ತಿರುವನಂತಪುರಂ, ಕೇರಳ (ಶ್ರೀ ಸರ್ಕಾರಾ ದೇವಿ ದೇವಸ್ಥಾನವು ಕೇರಳದ ಅತ್ಯಂತ ಹಳೆಯ ಭದ್ರಕಾಳಿ ದೇವಾಲಯಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ. ಈ ದೇವಾಲಯದಲ್ಲಿ ಸರ್ಕಾರ ಪೊಂಗಲ, ಸರ್ಕಾರ ಕಲಿಯುಟ್ಟು ಮತ್ತು ಸರ್ಕಾರ ಭರಣಿ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಉತ್ಸವಗಳಾಗಿವೆ. ಈ ಮೂರು ಹಬ್ಬಗಳು ಪ್ರತಿ ವರ್ಷ ಎರಡು ತಿಂಗಳುಗಳಲ್ಲಿ ಇರುತ್ತವೆ ! ಈ ಮೂರು ಉತ್ಸವಗಳಲ್ಲಿ ಲಕ್ಷಾಂತರ ಜನರು ಭಾಗವಹಿಸುತ್ತಾರೆ.
• ಕೇರಳದ ಅಂಗಡಿಪ್ಪುರಂನಲ್ಲಿರುವ ತಿರುಮಂಧಮಕುನ್ನು ದೇವಸ್ಥಾನ ; ಬಾಗವತಿ ಬಳಿಯಿರುವ ಶ್ರೀ ಭದ್ರಕಾಳಿ, ಗಣೇಶನ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ದೇವಾಲಯವು ಬಾಲ್ಯ ಮತ್ತು ಮದುವೆಗಾಗಿ ಆಗಿದೆ.
• ತಿರುಮಂಧಮಕುನ್ನು ದೇವಸ್ಥಾನ, ಅಂಗಡಿಪುರಂ, ಮಲಪ್ಪುರಂ ಜಿಲ್ಲೆ
• ಕೋತಮಂಗಲಂ ಬಳಿಯ ಕೊಟ್ಟಪ್ಪಾಡಿಯಲ್ಲಿರುವ ತೃಕ್ಕರಿಯೂರು ಕೊಟ್ಟೆಕ್ಕಾವು ಭಗವತಿ ದೇವಸ್ಥಾನವು ಕಾಳಿ ದೇವಾಲಯಗಳಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಂತ ಹಳೆಯದು ಮತ್ತು ಪ್ರತಿ 12 ವರ್ಷಗಳಿಗೊಮ್ಮೆ ನಡೆಯುವ ಗರುಡನ್ ತೂಕಂ ಮೀನ ಭರಣಿ, ಸತ್ರುತ ಸಂಹಾರ ಪೂಜೆ ಮತ್ತು ಮುಡುಯೆಟ್ ಆಚರಣೆಗೆ ಹೆಸರುವಾಸಿಯಾಗಿದೆ. ರಾಕ್ಷಸ್ಸಿನುಂ ಸರ್ಪತಿನುಂ ಪದ್ಮಮಿತ್ತು ನಿವೇದಿಯಂ.
• ವಜಪ್ಪುಲ್ಲಿ ದೇವಸ್ಥಾನ, ಕೇರಳದ ತ್ರಿಶೂರ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ವಾಜಪ್ಪುಲ್ಲಿ ದೇವಸ್ಥಾನವು ಕಾಳಿ ದೇವಿಗೆ ಗುರುತಿ ಪೂಜೆಗೆ ಹೆಸರುವಾಸಿಯಾದ ಹಿಂದೂ ದೇವಾಲಯವಾಗಿದೆ. ವಜಪ್ಪುಲ್ಲಿ ದೇವಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ರಾತ್ರಿ ಕಾಳಿ ದೇವಿಯ ಉಗ್ರ ರೂಪಕ್ಕೆ ಗುರುತಿ ಪೂಜೆಯನ್ನು ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಗುರುತಿ ಪೂಜೆಯ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ದೇವಿಗೆ ಗುರುತಿಯನ್ನು ಅರ್ಪಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಗುರುತಿ ಎಂಬುದು ಅರಿಶಿನ, ಸುಣ್ಣ ಮತ್ತು ಇತರ ಪೂಜಾ ಸಾಮಗ್ರಿಗಳ ಕೆನೆ ಮಿಶ್ರಣವಾಗಿದೆ. ಗುರುತಿ ರಕ್ತವನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುತ್ತದೆ ಅದು ಚೈತನ್ಯವಾಗಿದೆ.
• ವೆಲ್ಲಯಣಿ ದೇವಿ ದೇವಸ್ಥಾನ, ತಿರುವನಂತಪುರ, ಕೇರಳ. ಕೇರಳದ ತಿರುವನಂತಪುರದ ವೆಲ್ಲಯಣಿಯಲ್ಲಿ ನೆಲೆಗೊಂಡಿರುವ ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಸಿದ್ಧವಾದ ಭದ್ರಕಾಳಿ ದೇವಸ್ಥಾನವು ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಅತಿ ಉದ್ದದ ತೀರ್ಥಯಾತ್ರೆಯೇತರ ಉತ್ಸವವನ್ನು ನಡೆಸುತ್ತದೆ (೩ ವರ್ಷಗಳಿಗೊಮ್ಮೆ ೬೦ ದಿನಗಳ ಉತ್ಸವ). ಈ ದೇವಾಲಯದಲ್ಲಿನ ವಿಗ್ರಹವು ತುಂಬಾ ದೊಡ್ಡದಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಶುದ್ಧ ಚಿನ್ನದಿಂದ ಮಾಡಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ಈ ದೇವಾಲಯವು ಅತ್ಯಂತ ಪುರಾತನವಾಗಿದ್ದು, ೮೦೦ ವರ್ಷಗಳಷ್ಟು ಹಳೆಯದು ಎಂದು ಲೆಕ್ಕಹಾಕಲಾಗಿದೆ. ಈ ದೇವಾಲಯವು ತನ್ನ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಆಚರಣೆಗಳಿಂದಾಗಿ ಇತರ ದೇವಾಲಯಗಳಿಗಿಂತ ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಭಿನ್ನವಾಗಿದೆ.
• ಮಣಕ್ಕಟ್ಟು ಭದ್ರ ದೇವಸ್ಥಾನ, ಕೇರಳದ ಕೊಟ್ಟಾಯಂನಲ್ಲಿರುವ ಚಿರಕ್ಕಡವು, ಇದು ಪ್ರತಿನಿತ್ಯ ಗುರುತಿ ಪೂಜೆಯನ್ನು ನಡೆಸುವ ಅಪರೂಪದ ಭದ್ರಕಾಳಿ ದೇವಸ್ಥಾನಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ. ಶಬರಿಮಲೆ ಯಾತ್ರಾರ್ಥಿಗಳಿಗೆ ಪ್ರಮುಖ ಪಿಟ್‌ಸ್ಟಾಪ್.

ಮಾ ಭದ್ರಕಾಳಿ ದೇವಸ್ಥಾನ ಉಜ್ಜಯಿನಿ

ಶ್ರೀ ಕನಿಲ ಭಗವತಿ ದೇವಸ್ಥಾನ, ಮಂಜೇಶ್ವರ, ಕಾಸರಗೋಡು ಜಿಲ್ಲೆ

ಮಧ್ಯಪ್ರದೇಶ

• ಮಾ ಭದ್ರಕಾಳಿ ದೇವಸ್ಥಾನ ಉಜ್ಜಯಿನಿ
• ಮಾ ಭದ್ರಕಾಳಿ ದೇವಸ್ಥಾನ, ಛತ್ತರ್‌ಪುರ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಬಡೌರಾ ಕಲಾ

ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರ

• ಶ್ರೀ ಸಾತೇರಿ ಭದ್ರಕಾಳಿ ದೇವಸ್ಥಾನ, ಆರೋಂಡ ಸಾವಂತವಾಡಿ ತಾಲೂಕು, ಸಿಂಧುದುರ್ಗ ಜಿಲ್ಲೆ, ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರ.

ಒಡಿಶಾ

• ಆಹಾರಪದ ಗ್ರಾಮದ ಭದ್ರಕಾಳಿ ದೇವಸ್ಥಾನ, ಭದ್ರಕ್ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಭದ್ರಕ್ ನಿಂದ ೮ ಕಿಮೀ ದೂರದಲ್ಲಿದೆ

ರಾಜಸ್ಥಾನ

• 

  ಕಾಳಿಕಾ ಮಾತಾ ದೇವಸ್ಥಾನ, ಚಿತ್ತೋರಗಢ ಕೋಟೆ

  ಕಾಳಿಕಾ ಮಾತಾ ದೇವಸ್ಥಾನ, ಚಿತ್ತೋರ್‌ಗಢ

ತೂತುಕುಡಿ, ಶಿವಜ್ಞಾನಪುರಂ, ಅರುಲ್ಮಿಗು ಭದ್ರಕಾಳಿ ಅಮ್ಮನ್

• ಭದ್ರಕಾಳಿ ದೇವಸ್ಥಾನ, ಹನುಮಾನ್‌ಗಢ : ರಾಜಸ್ಥಾನದ ಹನುಮಾನ್‌ಗಢ ಜಿಲ್ಲೆಯಲ್ಲಿದೆ . ಮಹಾರಾಜ ಗಂಗಾ ಸಿಂಗ್ ನಿರ್ಮಿಸಿದ ಮಾ ಭದ್ರಕಾಳಿಯ ಅತ್ಯಂತ ಹಳೆಯ ದೇವಾಲಯಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ

ತಮಿಳುನಾಡು

ಶಿವಕಾಶಿಯಲ್ಲಿ ಭದ್ರಕಾಳಿ ಅಮ್ಮನ್

• ಅಂತಿಯೂರ್, ಈರೋಡ್ ಜಿಲ್ಲೆ, ಭದ್ರಕಾಳಿ ಅಮ್ಮನ್ ಕೋವಿಲ್.
• ಕೊಯಮತ್ತೂರು, ಮೆಟ್ಟುಪಾಳ್ಯಂ, ಅರುಲ್ಮಿಗು ವನ-ಭದ್ರಕಾಳಿ ಅಮ್ಮನ್ ಕೋವಿಲ್.
• ಕನ್ಯಾಕುಮಾರಿ :- ಕನ್ನತಂಕುಝಿಯಲ್ಲಿರುವ ಶ್ರೀ ಭದ್ರೇಶ್ವರಿ ಅಮ್ಮನ್ ದೇವಸ್ಥಾನ - ಪಂಡಾರಂ ನಾಡಾರ್, ಮಾಥನ್, ಸಂಗಿಲಿ, ಪದ್ಮನಾಭನ್, ಪೆರುಮಾಳ್, ಪೊನ್ನಮ್ಮಾಳ್-ಪೊನ್ನುಮುತ್ತು, ರಾಜಮಣಿ ಮತ್ತು ಕೊಚ್ಚಪ್ಪಿ ನಾಡಾರ್ ಮತ್ತು ಅವರ ಉತ್ತರಾಧಿಕಾರಿಗಳ ನಾಡಾರ್ ಕುಟುಂಬದಿಂದ ಪೂಜಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಮತ್ತು ನಿರ್ವಹಿಸಲ್ಪಡುವ ಹಳೆಯ ಮತ್ತು ಶಕ್ತಿಯುತ ದೇವಾಲಯ. ಪ್ರತಿ ವರ್ಷ ಪಂಗುನಿ ಮಾಸದಲ್ಲಿ ನಡೆಯುವ ವಾರ್ಷಿಕ ಹಬ್ಬ ಮತ್ತು ಸಾವಿರಾರು ನಾಡರ ಕುಟುಂಬಗಳು ದೇವಿಯನ್ನು ಪೂಜಿಸುತ್ತಿದ್ದರು.
• ಮಧುರೈ, ಮಾದಪುರಂ, ಶ್ರೀ ಭದ್ರಕಾಳಿಯಮ್ಮನ್ ಕೋವಿಲ್.
• ನಾಗಪಟ್ಟಿಣಂ, ಶ್ರೀ ಮಹಾ ರುತ್ರಕಾಳಿಯಂಬಾಳ್ ದೇವಸ್ಥಾನ - ಚಿತ್ರ ಪೌರ್ಣಮಿ ತಿರುವಿಜಾ
• ರಾಜಪಾಲಯಂ, ಪಚ್ಚಮಾಡಂ, ಅರುಲ್ಮಿಗು ಪಚ್ಚಮದಂ ಭದ್ರಕಾಳಿ ಅಮ್ಮನ್ ಕೋವಿಲ್.
• ಶಿವಗಂಗೈ, ಕೋಲಂಗುಡಿ, ಶ್ರೀ ವೆಟ್ಟುದಯಾರ್ ಕಾಳಿಯಮ್ಮನ್ ಕೋವಿಲ್.
• ಶಿವಕಾಶಿ, ಅರುಲ್ಮಿಗು ಭದ್ರಕಾಳಿ ಅಮ್ಮನ್ ಕೋವಿಲ್.
• ತೂತುಕುಡಿ, ಪೂಬಲರಾಯರಪುರಂ, ಅರುಲ್ಮಿಗು ಭದ್ರಕಾಳಿ ಅಮ್ಮನ್ ಕೋವಿಲ್ - ಅಮ್ಮನ್ ಕೊಡೈ - ಚಿತ್ತಿರೈ ಕಳೆದ ಮಂಗಳವಾರ, ದಸರಾ ಕಾರ್ ಉತ್ಸವ.
• ತೂತುಕುಡಿ, ಶಿವಜ್ಞಾನಪುರಂ, ಅರುಲ್ಮಿಗು ಭದ್ರಕಾಳಿ ಅಮ್ಮನ್ ಕೋವಿಲ್ - ಅಮ್ಮನ್ ಕೊಡೈ - ಅವನಿ ಮೊದಲ ಮಂಗಳವಾರ, ಸಾಮಿ ಕೊಡೈ - ಪಂಗುನಿ ಮೊದಲ ಶುಕ್ರವಾರ.
• ತೂತುಕುಡಿ, ಸಿಂಧಲಕರೈ, ಶ್ರೀ ವೆಕ್ಕಲಿಯಮ್ಮನ್ ಕೋವಿಲ್.
• ತೆಂಕಶಿ, ಸುರಂದೈ, ಅರುಲ್ಮಿಗು ಭದ್ರಕಾಳಿ ಅಮ್ಮನ್ ಕೋವಿಲ್.
• ತಿರುಚ್ಚಿ, ಊರಯೂರ್, ಶ್ರೀ ವೆಕ್ಕಲಿಯಮ್ಮನ್ ಕೋವಿಲ್.
• ವಡಮಟ್ಟಂ - ೬೧೨೨೦೧, ಕುಂಭಕೋಣಂ ಹತ್ತಿರ, ಅರುಲ್ಮಿಗು ಶ್ರೀ ವಡಪತಿರಕಾಳಿ, ಹೊಂಗಾರ ರೂಪಂ, ಪೆರುಮಾಳ್ ಮೊಳವರ್‌ನೊಂದಿಗೆ ಉತ್ತರಕ್ಕೆ ಎದುರಾಗಿದೆ.
• ಚೆಂಗಲ್ಪಟ್ಟು, ಹನುಮಂತಪುರಂ, ಪಿಡಾರಿ ಬದ್ರ ಕಾಳಿಯಮ್ಮನ್ ಕೋಯಿಲ್
• ಮಧುರೈ, ವೀರಲಂಪಟ್ಟಿ, ಬದ್ರಕಳ್ಳಿ ಅಮ್ಮನ್ ದೇವಸ್ಥಾನ.
• ಪಾಲಮೇಡು, ಮಧುರೈ, ಪತಿರಕಲ್ಲಿ ಅಮ್ಮನ್ ದೇವಸ್ಥಾನ
• ರಾಮನಾಥಪುರಂ, ತಾಮರೈಕುಲಂ, ಶ್ರೀ ಭದ್ರಕಾಳಿ ಅಮ್ಮನ್ ದೇವಸ್ಥಾನ - ಜಾನಪದ ಉತ್ಸವ - ಪುರತಾಸಿ ಮಾಸದ ನವರಾತ್ರಿ ದಿನಗಳು
• ಕೇರಳದ ಗಡಿಯ ಸಮೀಪ ಕೊಲ್ಲಂಕೋಡ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಶ್ರೀ ಭಾರಕಾಳಿ ದೇವಸ್ಥಾನ, ಮಂಡೈಕ್ಕಾಡು ಶ್ರೀ ಭದ್ರೇಶ್ವರಿ ದೇವಸ್ಥಾನ.
• ತೇನಿ ಪತಿರಕಾಳಿಪುರಂ, ಪತಿರಕಾಳಿಪುರಂ ಅರುಲ್ಮಿಗು ಭದ್ರಕಾಳಿ ಅಮ್ಮನ್ ಕೋವಿಲ್ - ಅಮ್ಮನ್ ಕೊಡೈ - ಚಿತಿರೈ ೩ ನೇ ಮಂಗಳವಾರ.

ತೆಲಂಗಾಣ

• ತೆಲಂಗಾಣದ ವಾರಂಗಲ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಭದ್ರಕಾಳಿ ದೇವಸ್ಥಾನ . ಭದ್ರಕಾಳಿ (ಮಹಾ ಕಾಳಿ ಮಾತಾ) ಆ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಆಂಧ್ರಪ್ರದೇಶದ ಹೆಚ್ಚಿನ ಭಾಗವನ್ನು ಆಳಿದ ವಾರಂಗಲ್‌ನ (ಓರುಗಲ್ಲು ಅಥವಾ ಏಕಶಿಲಾ ನಗರಂ) ಹಿಂದೂ ಕಾಕತೀಯ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದ ಪ್ರಮುಖ ದೇವತೆ. ಕಾಕತೀಯ ಯೋಧರು ಯುದ್ಧಕ್ಕೆ ಹೊರಡುವ ಮೊದಲು ಭದ್ರಕಾಳಿ ದೇವಿಯ ಆಶೀರ್ವಾದವನ್ನು ಕೋರಲು ಆಚರಣೆಗಳು ಮತ್ತು ಪ್ರಾಣಿ (ಮತ್ತು ಮಾನವ, ಕೆಲವು ಖಾತೆಗಳ ಪ್ರಕಾರ) ಯಜ್ಞಗಳನ್ನು ದೊಡ್ಡ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ನಡೆಸಲಾಯಿತು.

ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶ

• ಭದ್ರಕಾಳಿ ದೇವಸ್ಥಾನವು ಭದ್ರಸ್, ಘಟಂಪುರ, ಕಾನ್ಪುರದಲ್ಲಿದೆ.

ಉತ್ತರಾಖಂಡ

• ಭದ್ರಕಾಳಿ ದೇವಸ್ಥಾನ, ಬನ್ಸ್‌ಪಟನ್-ಕಂದಾ ರಸ್ತೆ, ಕಾಂಡ, ಉತ್ತರಾಖಂಡ, ಜಿಲ್ಲೆ ಬಾಗೇಶ್ವರ, ಉತ್ತರಾಖಂಡ . ಸುಂದರವಾದ ಜಲಪಾತದ ಬಳಿ ಇರುವ ಪುರಾತನ ದೇವಾಲಯ. ಖಾಂತೋಲಿಯ ಪಂತ ಬ್ರಾಹ್ಮಣರು ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಅರ್ಚಕರು.

ಪಶ್ಚಿಮ ಬಂಗಾಳ

• ಕಾಳಿಘಾಟ್ ಕಾಳಿ ದೇವಸ್ಥಾನ, ಕಾಳಿಘಾಟ್ ಕಾಳಿ ದೇವಸ್ಥಾನವು ಭಾರತದ ಪಶ್ಚಿಮ ಬಂಗಾಳದಲ್ಲಿರುವ ಹಿಂದೂ ದೇವಾಲಯವಾಗಿದ್ದು, ಹಿಂದೂ ದೇವತೆ ಕಾಳಿಗೆ ಸಮರ್ಪಿತವಾಗಿದೆ. ಇದು ೫೧ ಶಕ್ತಿ ಪೀಠಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ. ಪಂಗಡದ ಭೇದವಿಲ್ಲದೆ ಭಾರತದಾದ್ಯಂತದ ಯಾತ್ರಾರ್ಥಿಗಳು ಈ ದೇವಾಲಯಕ್ಕೆ ಭೇಟಿ ನೀಡುತ್ತಾರೆ. ಚೌರಂಗ ಗಿರಿ ಎಂಬ ಹೆಸರಿನ ದಸನಾಮಿ ಸನ್ಯಾಸಿಯು ಕಾಳಿಗೆ ಅರ್ಪಿಸಿದ ಆರಾಧನೆಯೊಂದಿಗೆ ಕಾಳಿಘಾಟ್ ಸಹ ಸಂಬಂಧಿಸಿದೆ ಮತ್ತು ಕಲ್ಕತ್ತಾದ ಚೌರಿಂಗಿ ಪ್ರದೇಶಕ್ಕೆ ಅವನ ಹೆಸರನ್ನು ಇಡಲಾಗಿದೆ ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗುತ್ತದೆ.

ಬಾಹ್ಯ ಕೊಂಡಿಗಳು

• ಕೋಡಿಮಠ ಪಲ್ಲಿಪುರತು ಕಾವು ಭಗವತಿ ದೇವಸ್ಥಾನ ಕೇರಳ | ಕೇರಳ ಯಾತ್ರಿಕ ಕೇಂದ್ರಗಳು