ಯಶವಂತ್ ಸಿನ್ಹಾ

ಯಶವಂತ್ ಸಿನ್ಹಾ (ಹಿಂದೂಸ್ತಾನಿ ಉಚ್ಚಾರಣೆ: [jəʃˈʋən̪t̪ sɪnˈɦɑː], ಜನನ ೬ ನವೆಂಬರ್ ೧೯೩೭) ಒಬ್ಬ ಭಾರತೀಯ ಆಡಳಿತಗಾರ ಮತ್ತು ರಾಜಕಾರಣಿ. ಅವರು ಪ್ರಧಾನಿ ಚಂದ್ರಶೇಖರ್ ಅವರ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ೧೯೯೦ ರಿಂದ ೧೯೯೧ ರವರೆಗೆ ಮತ್ತು ಮತ್ತೆ ಮಾರ್ಚ್ ೧೯೯೮ ರಿಂದ ಜುಲೈ ೨೦೦೨ ರವರೆಗೆ ಪ್ರಧಾನಿ ಅಟಲ್ ಬಿಹಾರಿ ವಾಜಪೇಯಿ ಅವರ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಹಣಕಾಸು ಸಚಿವರಾಗಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದರು. ಅವರು ಜುಲೈ ೨೦೦೨ ರಿಂದ ಮೇ ೨೦೦೪ ರವರೆಗೆ ವಿದೇಶಾಂಗ ವ್ಯವಹಾರಗಳ ಸಚಿವರಾಗಿಯೂ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದರು. ಅವರು ೨೧ ಏಪ್ರಿಲ್ ೨೦೧೮ ಪಕ್ಷವನ್ನು ತೊರೆಯುವ ಮೊದಲು ಬಿಜೆಪಿಯ ಹಿರಿಯ ನಾಯಕರಾಗಿದ್ದರು.

ಯಶವಂತ್ ಸಿನ್ಹಾ
೨೦೦೮ರಲ್ಲಿ ಸಿನ್ಹಾ
ಅಖಿಲ ಭಾರತ ತೃಣಮೂಲ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಉಪಾಧ್ಯಕ್ಷ
ಅಧಿಕಾರ ಅವಧಿ ೨೦೨೧ – ೨೦೨೨
ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿ	ಮಮತಾ ಬ್ಯಾನರ್ಜಿ
ವಿದೇಶಾಂಗ ವ್ಯವಹಾರಗಳ ಸಚಿವಾಲಯ (ಭಾರತ)
ಅಧಿಕಾರ ಅವಧಿ ೧ ಜುಲೈ ೨೦೦೨ – ೨೨ ಮೇ ೨೦೦೪
ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿ	ಅಟಲ್ ಬಿಹಾರಿ ವಾಜಪೇಯಿ
ಪೂರ್ವಾಧಿಕಾರಿ	ಜಸ್ವಂತ್ ಸಿಂಗ್
ಉತ್ತರಾಧಿಕಾರಿ	ನಟವರ್ ಸಿಂಗ್
ಹಣಕಾಸು ಮಂತ್ರಿ
ಅಧಿಕಾರ ಅವಧಿ ೫ ಡಿಸೆಂಬರ್ ೧೯೯೮ – ೧ ಜುಲೈ ೨೦೦೨
ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿ	ಅಟಲ್ ಬಿಹಾರಿ ವಾಜಪೇಯಿ
ಪೂರ್ವಾಧಿಕಾರಿ	ಪಿ. ಚಿದಂಬರಮ್
ಉತ್ತರಾಧಿಕಾರಿ	ಜಸ್ವಂತ್ ಸಿನ್ಹಾ
ಅಧಿಕಾರ ಅವಧಿ ೧೦ ನವೆಂಬರ್ ೧೯೯೦ – ೫ ಜೂನ್ ೧೯೯೧
ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿ	ಚಂದ್ರ ಶೇಖರ್
ಪೂರ್ವಾಧಿಕಾರಿ	ಮಧು ದಂಡವತೆ
ಉತ್ತರಾಧಿಕಾರಿ	ಮನಮೋಹನ್ ಸಿಂಗ್
ಸಂಸದ, ಲೋಕಸಭೆ
ಅಧಿಕಾರ ಅವಧಿ ೧೯೯೮ – ೨೦೧೪
ಪೂರ್ವಾಧಿಕಾರಿ	ಎಮ್. ಎಲ್. ವಿಶ್ವಕರ್ಮ
ಉತ್ತರಾಧಿಕಾರಿ	ಜಯಂತ್ ಸಿನ್ಹಾ
ಮತಕ್ಷೇತ್ರ	ಹಜಾರಿಬಾಗ್ ಲೋಕಸಭಾ ಕ್ಷೇತ್ರ
ಸಂಸತ್ತಿನ ಸದಸ್ಯ, ರಾಜ್ಯಸಭಾ
ಅಧಿಕಾರ ಅವಧಿ ೧೯೮೮ – ೧೯೯೪
ವೈಯಕ್ತಿಕ ಮಾಹಿತಿ
ಜನನ	(1937-11-06) ೬ ನವೆಂಬರ್ ೧೯೩೭ ಪಾಟ್ನಾ, ಬಿಹಾರ ಪ್ರಾಂತ್ಯ, ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಇಂಡಿಯಾ (ಪ್ರಸ್ತುತ -ಬಿಹಾರ, ಭಾರತ)
ರಾಷ್ಟ್ರೀಯತೆ	ಭಾರತೀಯ
ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷ	ಸ್ವತಂತ್ರ
ಇತರೆ ರಾಜಕೀಯ ಸಂಲಗ್ನತೆಗಳು	ಭಾರತೀಯ ಜನತಾ ಪಕ್ಷ (೧೯೯೨–೨೦೧೮) ಜನತಾ ದಳ (೧೯೮೪– ೧೯೯೧) ಅಖಿಲ ಭಾರತ ತೃಣಮೂಲ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ (೨೦೨೧- ೨೦೨೨)
ಸಂಗಾತಿ(ಗಳು)	ನಿಲಿಮಾ ಸಿನ್ಹಾ
ಮಕ್ಕಳು	ಜಯಂತ್ ಸಿನ್ಹಾ ಸುಮಂತ್ ಸಿನ್ಹಾ
ವಾಸಸ್ಥಾನ	ಡೆಲ್ಲಿ, ಭಾರತ
ವೃತ್ತಿ	ನಾಗರಿಕ ಸೇವಕ, ರಾಜಕಾರಣಿ
ಜಾಲತಾಣ	yashwantsinha.in
ಮಿಲಿಟರಿ ಸೇವೆ
ಪ್ರಶಸ್ತಿಗಳು	ಅಧಿಕಾರಿ ಡೆ ಲಾ ಲೀಜಿಯನ್ ಡಿ'ಹೊನ್ನೂರ್ (೨೦೧೫)

ಮಾರ್ಚ್ ೨೦೨೧ ರಲ್ಲಿ, ಅವರು ಎಐಟಿಸಿ ಗೆ ಸೇರಿದರು; ಆದಾಗ್ಯೂ ಅವರು ೨೦೨೨ ರ ಅಧ್ಯಕ್ಷೀಯ ಚುನಾವಣೆಗೆ ಅಧ್ಯಕ್ಷೀಯ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಯಾಗಿ ತಮ್ಮ ಸಂಯೋಜಿತ ವಿರೋಧ ಪಕ್ಷಗಳಿಂದ ಆಯ್ಕೆಯಾದ ಕಾರಣ ಅವರು ಜೂನ್ ೨೦೨೨ರಲ್ಲಿ ತೊರೆದರು. ಆದರೆ ಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲಿ ಎನ್‌ಡಿಎಯ ದ್ರೌಪದಿ ಮುರ್ಮು ವಿರುದ್ಧ ಸೋತರು.

ಆರಂಭಿಕ ಜೀವನ

ಸಿನ್ಹಾ ಅವರು ಬಿಹಾರದ ಪಾಟ್ನಾದಲ್ಲಿ ಕಾಯಸ್ಥ ಕುಟುಂಬದಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದರು. ಅವರು ಪಾಟ್ನಾ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯದಿಂದ ಬಿಎ (ಇತಿಹಾಸ) ಪದವಿ ಪಡೆದರು. ಅವರು ೧೯೫೮ ರಲ್ಲಿ ರಾಜಕೀಯ ವಿಜ್ಞಾನದಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ಸ್ನಾತಕೋತ್ತರ ಪದವಿಯನ್ನು ಪಡೆದರು. ತರುವಾಯ, ಅವರು ೧೯೬೨ ರವರೆಗೆ ಪಾಟ್ನಾ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದಲ್ಲಿ ವಿಷಯವನ್ನು ಕಲಿಸಿದರು.

ನಾಗರಿಕ ಸೇವಾ ವೃತ್ತಿ

ಸಿನ್ಹಾ ೧೯೬೦ ರಲ್ಲಿ ಭಾರತೀಯ ಆಡಳಿತ ಸೇವೆಗೆ ಸೇರಿದರು ಮತ್ತು ೨೪ ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ ತಮ್ಮ ಸೇವಾ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ಹುದ್ದೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರು. ಅವರು ಉಪವಿಭಾಗೀಯ ಮ್ಯಾಜಿಸ್ಟ್ರೇಟ್ ಮತ್ತು ಜಿಲ್ಲಾ ಮ್ಯಾಜಿಸ್ಟ್ರೇಟ್ ಆಗಿ ೪ ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದರು. ಅವರು ೨ ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ ಬಿಹಾರ ಸರ್ಕಾರದ ಹಣಕಾಸು ಇಲಾಖೆಯಲ್ಲಿ ಅಧೀನ ಕಾರ್ಯದರ್ಶಿ ಮತ್ತು ಉಪ ಕಾರ್ಯದರ್ಶಿಯಾಗಿದ್ದರು. ನಂತರ ಅವರು ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರದ ಉಪ ಕಾರ್ಯದರ್ಶಿಯಾಗಿ ವಾಣಿಜ್ಯ ಸಚಿವಾಲಯದಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿದರು.

೧೯೭೧ ರಿಂದ ೧೯೭೩ ರವರೆಗೆ, ಅವರು ಪಶ್ಚಿಮ ಜರ್ಮನಿಯ ಬಾನ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಭಾರತೀಯ ರಾಯಭಾರ ಕಚೇರಿಯಲ್ಲಿ ಮೊದಲ ಕಾರ್ಯದರ್ಶಿ (ವಾಣಿಜ್ಯ) ಆಗಿದ್ದರು. ತರುವಾಯ, ಅವರು ೧೯೭೩ ರಿಂದ ೧೯೭೪ ರವರೆಗೆ ಫ್ರಾಂಕ್‌ಫರ್ಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಭಾರತದ ಜನರಲ್ ಆಗಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿದರು. ಈ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಏಳು ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿದ ನಂತರ, ಅವರು ವಿದೇಶಿ ವ್ಯಾಪಾರ ಮತ್ತು ಯುರೋಪಿಯನ್ ಆರ್ಥಿಕ ಸಮುದಾಯದೊಂದಿಗೆ ಭಾರತದ ಸಂಬಂಧಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ವಿಷಯಗಳಲ್ಲಿ ಅನುಭವವನ್ನು ಪಡೆದರು. ನಂತರ, ಅವರು ಬಿಹಾರ ರಾಜ್ಯದ ಕೈಗಾರಿಕಾ ಮೂಲಸೌಕರ್ಯ ಇಲಾಖೆಯಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರದ ಕೈಗಾರಿಕಾ ಸಚಿವಾಲಯದಲ್ಲಿ ವಿದೇಶಿ ಕೈಗಾರಿಕಾ ಸಹಯೋಗಗಳು, ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಆಮದುಗಳು, ಬೌದ್ಧಿಕ ಆಸ್ತಿ ಹಕ್ಕುಗಳು ಮತ್ತು ಕೈಗಾರಿಕಾ ಅನುಮೋದನೆಗಳೊಂದಿಗೆ ವ್ಯವಹರಿಸಿದರು.

ನಂತರ ಅವರು ೧೯೮೦ ರಿಂದ ೧೯೮೪ ರವರೆಗೆ ಮೇಲ್ಮೈ ಸಾರಿಗೆ ಸಚಿವಾಲಯದಲ್ಲಿ ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರದ ಜಂಟಿ ಕಾರ್ಯದರ್ಶಿಯಾಗಿದ್ದರು. ಅವರ ಮುಖ್ಯ ಜವಾಬ್ದಾರಿಗಳೆಂದರೆ ರಸ್ತೆ ಸಾರಿಗೆ, ಬಂದರುಗಳು ಮತ್ತು ಹಡಗು. ಅವರು ೧೯೮೪ ರಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ಸೇವೆಗೆ ರಾಜೀನಾಮೆ ನೀಡಿದರು.

ರಾಜಕೀಯ ವೃತ್ತಿಜೀವನ

ಜನತಾ ದಳ

ಸಿನ್ಹಾ ೧೯೮೪ ರಲ್ಲಿ ಭಾರತೀಯ ಆಡಳಿತ ಸೇವೆಗೆ ರಾಜೀನಾಮೆ ನೀಡಿದರು ಮತ್ತು ಜನತಾ ಪಕ್ಷದ ಸದಸ್ಯರಾಗಿ ಸಕ್ರಿಯ ರಾಜಕೀಯಕ್ಕೆ ಸೇರಿದರು. ಅವರು ೧೯೮೬ರಲ್ಲಿ ಪಕ್ಷದ ಅಖಿಲ ಭಾರತ ಪ್ರಧಾನ ಕಾರ್ಯದರ್ಶಿಯಾಗಿ ನೇಮಕಗೊಂಡರು ಮತ್ತು ೧೯೮೮ ರಾಜ್ಯಸಭೆಯ ( ಭಾರತೀಯ ಸಂಸತ್ತಿನ ಮೇಲ್ಮನೆ) ಸದಸ್ಯರಾಗಿ ಆಯ್ಕೆಯಾದರು.

೧೯೮೯ ರಲ್ಲಿ ಜನತಾದಳ ರಚನೆಯಾದಾಗ, ಅವರನ್ನು ಪಕ್ಷದ ಪ್ರಧಾನ ಕಾರ್ಯದರ್ಶಿಯಾಗಿ ನೇಮಿಸಲಾಯಿತು. ನಂತರ ಚಂದ್ರಶೇಖರ್ ಅವರ ಸಂಪುಟದಲ್ಲಿ ನವೆಂಬರ್ ೧೯೯೦ ರಿಂದ ಜೂನ್ ೧೯೯೧ ರವರೆಗೆ ಹಣಕಾಸು ಸಚಿವರಾಗಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿದರು.

ಬಿಜೆಪಿ

ಅವರು ಜೂನ್ ೧೯೯೬ ರಲ್ಲಿ ಬಿಜೆಪಿಯ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ವಕ್ತಾರರಾದರು. ಅವರು ೧೯೯೮, ೧೯೯೯ ಮತ್ತು ೨೦೦೯ ರಲ್ಲಿ ಹಜಾರಿಬಾಗ್‌ನಿಂದ ಬಿಜೆಪಿ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಯಾಗಿ ಲೋಕಸಭೆಗೆ ಆಯ್ಕೆಯಾದರು. ಅವರು ಮಾರ್ಚ್ ೧೯೯೮ ರಲ್ಲಿ ಹಣಕಾಸು ಸಚಿವರಾಗಿ ನೇಮಕಗೊಂಡರು. ಅವರು ಜುಲೈ ೧, ೨೦೦೨ ರಂದು ವಿದೇಶಾಂಗ ವ್ಯವಹಾರಗಳ ಸಚಿವರಾಗಿ ನೇಮಕಗೊಂಡರು. ೨೦೦೪ರ ಲೋಕಸಭೆ ಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲಿ ಸಿಪಿಐನ ಭುವನೇಶ್ವರ್ ಪ್ರಸಾದ್ ಮೆಹ್ತಾ ವಿರುದ್ಧ ಸೋತಿದ್ದರು. ಅವರು ೨೦೦೫ ರಲ್ಲಿ ಮತ್ತೆ ಸಂಸತ್ತಿಗೆ ಪ್ರವೇಶಿಸಿದರು. ೧೩ ಜೂನ್ ೨೦೦೯ ರಂದು ಅವರು ಬಿಜೆಪಿಯ ಉಪಾಧ್ಯಕ್ಷ ಸ್ಥಾನಕ್ಕೆ ರಾಜೀನಾಮೆ ನೀಡಿದರು. ೨೦೧೮ ರಲ್ಲಿ, ಅವರು "ಪಕ್ಷದ ಸ್ಥಿತಿ" ಮತ್ತು "ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಪ್ರಜಾಪ್ರಭುತ್ವವು ದೊಡ್ಡ ಅಪಾಯದಲ್ಲಿದೆ" ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸಿ ಬಿಜೆಪಿಯನ್ನು ತೊರೆದರು.

ನವೆಂಬರ್ ೨೦೧೩ ರಲ್ಲಿ ಬಿಡುಗಡೆಯಾದ ಅವರ ಆತ್ಮಚರಿತ್ರೆ ದ್ರೊಹ್ಕಾಲ್ ಕಾ ಪಥಿಕ್ ನಲ್ಲಿ, ಮಾಜಿ ಸಂಸದ ಪಪ್ಪು ಯಾದವ್ ಅವರು, ತಮ್ಮ ಇಂಡಿಯನ್ ಫೆಡರಲ್ ಡೆಮಾಕ್ರಟಿಕ್ ಪಕ್ಷದ ಮೂವರು ಸಂಸದರು ಆಗಿನ ಹಣಕಾಸು ಸಚಿವ ಸಿನ್ಹಾ ಅವರಿಂದ ೨೦೦೧ ಎನ್‌ಡಿಎ ಸೇರಲು ಹಣವನ್ನು ಪಡೆದರು ಎಂದು ಆರೋಪಿಸಿದರು.

ಹಾಗೇ ಯಶವಂತ್ ಸಿನ್ಹಾ ವಿರುದ್ಧ ಯುಟಿಐ ಹಗರಣದಲ್ಲಿ ಭಾಗಿಯಾಗಿದ್ದಾರೆ ಎಂಬ ಆರೋಪವೂ ಇತ್ತು.

೪ ಏಪ್ರಿಲ್ ೨೦೧೭ ರಂದು, ಧಾರ್ಮಿಕ ಮೆರವಣಿಗೆ ನಡೆಸಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿದ ನಂತರ ಸಿನ್ಹಾ ಅವರನ್ನು ಹಜಾರಿಬಾಗ್ ಜಿಲ್ಲೆಯಲ್ಲಿ ಬಿಜೆಪಿ ಶಾಸಕ ಮನೀಶ್ ಜೈಸ್ವಾಲ್ ಮತ್ತು ೧೫೦ ಇತರರೊಂದಿಗೆ ಬಂಧಿಸಲಾಯಿತು. ಪೊಲೀಸರು ಅವರನ್ನು ತಡೆದ ನಂತರ ಅವರ ಬೆಂಬಲಿಗರು ಪ್ರತಿಭಟನೆ ನಡೆಸಿ ಪೊಲೀಸರ ಮೇಲೆ ಕಲ್ಲು ತೂರಾಟ ನಡೆಸಿದರು.

ಟಿಎಮ್‌ಸಿ ಮತ್ತು ೨೦೨೨ ರ ಅಧ್ಯಕ್ಷೀಯ ಪ್ರಚಾರ

೧೩ ಮಾರ್ಚ್ ೨೦೨೧ ರಂದು, ಅವರು ೨೦೨೧ ರ ಪಶ್ಚಿಮ ಬಂಗಾಳ ವಿಧಾನಸಭೆ ಚುನಾವಣೆಗೆ ಸ್ವಲ್ಪ ಮೊದಲು ಬಿಜೆಪಿ ವಿರುದ್ಧ ಹೋರಾಡಲು ಟಿಎಮ್‌ಸಿ ಸೇರಿದರು. ೧೫ ಮಾರ್ಚ್ ೨೦೨೧ ರಂದು ಅವರನ್ನು ಮಮತಾ ಬ್ಯಾನರ್ಜಿ ನೇತೃತ್ವದ ಪಕ್ಷದ ಉಪಾಧ್ಯಕ್ಷರನ್ನಾಗಿ ನೇಮಿಸಲಾಯಿತು. ಅವರು ೨೦೨೨ ರ ಅಧ್ಯಕ್ಷೀಯ ಚುನಾವಣೆಗೆ ವಿರೋಧ ಪಕ್ಷದ ಅಧ್ಯಕ್ಷ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಯಾಗಿ ಸರ್ವಾನುಮತದಿಂದ ಆಯ್ಕೆಯಾದರು, ಅಧ್ಯಕ್ಷ ಸ್ಥಾನಕ್ಕೆ ನಾಮನಿರ್ದೇಶನಗೊಂಡ ಮೊದಲ ಎಐಟಿಸಿ ನಾಯಕರಾದರು.

ಹಣಕಾಸು ಮಂತ್ರಿ

೨೦೦೮ ರಲ್ಲಿ ಪೂರ್ವ ಏಷ್ಯಾದ ವಿಶ್ವ ಆರ್ಥಿಕ ವೇದಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಮಾತನಾಡುತ್ತಿದ್ದ ಸಿನ್ಹಾ

ಸಿನ್ಹಾ ಅವರು ಜುಲೈ ೧, ೨೦೦೨ ರವರೆಗೆ ಹಣಕಾಸು ಸಚಿವರಾಗಿದ್ದರು. ಅವರು ವಿದೇಶಾಂಗ ಸಚಿವ ಜಸ್ವಂತ್ ಸಿಂಗ್ ಅವರೊಂದಿಗೆ ಉದ್ಯೋಗ ವಿನಿಮಯ ಮಾಡಿಕೊಂಡರು. ಸಿನ್ಹಾ ಅವರ ಅಧಿಕಾರಾವಧಿಯಲ್ಲಿ, ಅವರ ಸರ್ಕಾರದ ಕೆಲವು ಪ್ರಮುಖ ನೀತಿ ಉಪಕ್ರಮಗಳನ್ನು ಹಿಂದೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುವಂತೆ ಒತ್ತಾಯಿಸಲಾಯಿತು, ಇದಕ್ಕಾಗಿ ಅವರು ಹೆಚ್ಚು ಟೀಕಿಸಿದರು. ಆದರೂ, ಭಾರತದ ಆರ್ಥಿಕತೆಯನ್ನು ದೃಢವಾದ ಬೆಳವಣಿಗೆಯ ಪಥದಲ್ಲಿ ಇರಿಸುವ ಹಲವಾರು ಪ್ರಮುಖ ಸುಧಾರಣಾ ಕ್ರಮಗಳ ಮೂಲಕ ತಳ್ಳಿದ ಕೀರ್ತಿ ಸಿನ್ಹಾ ಅವರಿಗೆ ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಸಲ್ಲುತ್ತದೆ. ಅವುಗಳಲ್ಲಿ ನೈಜ ಬಡ್ಡಿದರಗಳನ್ನು ಕಡಿಮೆಗೊಳಿಸುವುದು, ಅಡಮಾನ ಬಡ್ಡಿಗೆ ತೆರಿಗೆ ಕಡಿತವನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸುವುದು, ದೂರಸಂಪರ್ಕ ವಲಯವನ್ನು ಮುಕ್ತಗೊಳಿಸುವುದು, ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಹೆದ್ದಾರಿ ಪ್ರಾಧಿಕಾರಕ್ಕೆ ಧನಸಹಾಯ ಮಾಡಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುವುದು ಮತ್ತು ಪೆಟ್ರೋಲಿಯಂ ಉದ್ಯಮವನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಣದಿಂದ ಮುಕ್ತಗೊಳಿಸುವುದು. ಸಿನ್ಹಾ ಅವರು ಭಾರತೀಯ ಬಜೆಟ್ ಅನ್ನು ಸ್ಥಳೀಯ ಸಮಯ ಸಂಜೆ ೫ ಗಂಟೆಗೆ ಮಂಡಿಸುವ ೫೩ ವರ್ಷಗಳ ಸಂಪ್ರದಾಯವನ್ನು ಮುರಿಯಲು ಮೊದಲ ಹಣಕಾಸು ಸಚಿವರಾಗಿ ಹೆಸರುವಾಸಿಯಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಆಳ್ವಿಕೆಯ ದಿನಗಳಿಂದಲೂ ಬ್ರಿಟಿಷರಿಗೆ ಅನುಕೂಲಕರ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಭಾರತೀಯ ಬಜೆಟ್ ಅನ್ನು ಮಂಡಿಸಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿದರು. ಸಂಸತ್ತು ಬದಲಿಗೆ ಭಾರತದ ಸಂಸತ್ತು.

ಸಿನ್ಹಾ ಅವರು ಹಣಕಾಸು ಸಚಿವರಾಗಿ ತಮ್ಮ ವರ್ಷಗಳ ಸಮಗ್ರ ಖಾತೆಯನ್ನು ಸ್ವದೇಶಿ ಸುಧಾರಕರ ಕನ್ಫೆಷನ್ಸ್ ಎಂಬ ಶೀರ್ಷಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಬರೆದಿದ್ದಾರೆ.

ಯಶವಂತ್ ಸಿನ್ಹಾ ಅವರನ್ನು ವಿರೋಧಿಗಳು ಮತ್ತು ಇತರ ರಾಜಕೀಯ ವೀಕ್ಷಕರು ತಮ್ಮ ನಾಮನಿರ್ದೇಶನವನ್ನು ಸಮರ್ಥಿಸಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿದರೂ, ಅವರ ಪುತ್ರ ಜಯಂತ್ ಸಿನ್ಹಾ ಅವರನ್ನು ಹಜಾರಿಬಾಗ್‌ನಿಂದ ಸ್ಪರ್ಧಿಸಲು ಉತ್ತರಾಧಿಕಾರಿಯಾಗಿ ನಾಮನಿರ್ದೇಶನ ಮಾಡುವ ಮೂಲಕ ಸ್ವಜನಪಕ್ಷಪಾತವನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ಆರೋಪಿಸಿದ್ದಾರೆ.

ಬಿರುದುಗಳು

೨೦೧೫ ರಲ್ಲಿ, ಅವರು ಫ್ರಾನ್ಸ್‌ನ ಅತ್ಯುನ್ನತ ನಾಗರಿಕ ವ್ಯತ್ಯಾಸವಾದ ಅಧಿಕಾರಿ ಡೆ ಲಾ ಲೀಜನ್ ಡಿ'ಹಾನರ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ಪಡೆದರು. ಕೇಂದ್ರ ಹಣಕಾಸು ಸಚಿವರಾಗಿ, ವಿದೇಶಾಂಗ ವ್ಯವಹಾರಗಳ ಸಚಿವರಾಗಿ ಮತ್ತು ಅಂತರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸಮಸ್ಯೆಗಳಿಗೆ ಅವರ ಅಮೂಲ್ಯ ಕೊಡುಗೆಗಾಗಿ ಅವರ ಕೆಲಸವನ್ನು ಗುರುತಿಸಿ ಇದನ್ನು ಅವರಿಗೆ ನೀಡಲಾಯಿತು.

ವೈಯಕ್ತಿಕ ಜೀವನ

ಸಿನ್ಹಾ ಅವರು ಬಿಹಾರಿ ಕಾಯಸ್ಥ ಕುಟುಂಬದಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದರು. ಇವರು ಓದುವುದು, ತೋಟಗಾರಿಕೆ ಮತ್ತು ಜನರನ್ನು ಭೇಟಿ ಮಾಡುವುದು ಹೀಗೆ ಹಲವಾರು ವ್ಯಾಪಕವಾದ ಆಸಕ್ತಿಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದಾರೆ. ಹಾಗೆಯೇ ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಪ್ರಯಾಣಿಸಿದ್ದಾರೆ ಮತ್ತು ಹಲವಾರು ರಾಜಕೀಯ ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ನಿಯೋಗಗಳನ್ನು ಮುನ್ನಡೆಸಿದ್ದಾರೆ. ಇವರು ಭಾರತದ ಪರವಾಗಿ ಅನೇಕ ಮಾತುಕತೆಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ಪಾತ್ರ ವಹಿಸಿದರು. ಸಿನ್ಹಾ ಅವರ ಪತ್ನಿ ನಿಲಿಮಾ ಸಿನ್ಹಾ, ಭಾರತದ ಪ್ರಮುಖ ಮಕ್ಕಳ ಬರಹಗಾರರಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬರು ಮತ್ತು ಮಕ್ಕಳಿಗಾಗಿ ಬರಹಗಾರರು ಮತ್ತು ಚಿತ್ರಕಾರರ ಸಂಘದ ಅಧ್ಯಕ್ಷರು ಕೂಡ ಹೌದು. ಇವರಿಗೆ ಶರ್ಮಿಳಾ ಎಂಬ ಮಗಳು ಮತ್ತು ಇಬ್ಬರು ಗಂಡು ಮಕ್ಕಳಿದ್ದಾರೆ: ಜಯಂತ್ ಸಿನ್ಹಾ ಮತ್ತು ಸುಮಂತ್ ಸಿನ್ಹಾ . ಮ್ಯೂಸಿಂಗ್ಸ್ ಆಫ್ ಎ ಸ್ವದೇಶಿ ರಿಫಾರ್ಮರ್ ಎಂಬ ಶೀರ್ಷಿಕೆಯಡಿಯಲ್ಲಿ ಸಿನ್ಹಾ ಬ್ಲಾಗ್ ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ. ಅವರು ಆದಿತ್ಯ ಸಿನ್ಹಾ ಅವರೊಂದಿಗೆ ಇಂಡಿಯಾ ಅನ್‌ಮೇಡ್ ಪುಸ್ತಕದ ಸಹ-ಲೇಖಕರಾಗಿದ್ದಾರೆ.

ಚುನಾವಣಾ ಕಾರ್ಯಕ್ಷಮತೆ

೨೦೨೨ ರ ಭಾರತೀಯ ಅಧ್ಯಕ್ಷೀಯ ಚುನಾವಣೆಯ ಫಲಿತಾಂಶಗಳು

ಅಭ್ಯರ್ಥಿ		ಸಮ್ಮಿಶ್ರ	ವೈಯಕ್ತಿಕ ಮತಗಳು	ಚುನಾವಣಾ ಕಾಲೇಜು ಮತಗಳು	%
	ದ್ರೌಪದಿ ಮುರ್ಮು	ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪ್ರಜಾಸತ್ತಾತ್ಮಕ ಒಕ್ಕೂಟ	೨,೮೨೪	೬೭೬,೮೦೩	೬೪.೦೩
	ಯಶವಂತ್ ಸಿನ್ಹಾ	ಸಂಯುಕ್ತ ವಿರೋಧ	೧,೮೭೭	೩೮೦,೧೭೭	೩೫.೯೭
ಮಾನ್ಯ ಮತಗಳು			೪,೭೦೧	೧,೦೫೬,೯೮೦	೯೮.೮೯
ಖಾಲಿ ಮತ್ತು ಅಮಾನ್ಯ ಮತಗಳು			೫೩	೧೫,೩೯೭	೧.೧೧
ಒಟ್ಟು			೪,೭೫೪	೧,೦೭೨,೩೭೭	೧೦೦
ನೋಂದಾಯಿತ ಮತದಾರರು / ಮತದಾನ			೪,೮೦೯	೧,೦೮೬,೪೩೧	೯೮.೮೬