ಎಂ ಎಸ್ ಪುಟ್ಟಣ್ಣ

ಮೈಸೂರು ಸೂರ್ಯನಾರಾಯಣ ಭಟ್ಟ ಪುಟ್ಟಣ್ಣ (ಎಂ.ಎಸ್. ಪುಟ್ಟಣ್ಣ) ಇವರು ಕನ್ನಡ ಸಾಹಿತ್ಯದ ಲೇಖಕರಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬರು. ಇವರು ಕನ್ನಡವನ್ನು ಗದ್ಯ ರೂಪದಲ್ಲಿ ವ್ಯಾಪಕ ಪ್ರೇಕ್ಷಕರಿಗೆ ಪರಿಚಯಿಸುವಲ್ಲಿ ಹೆಸರುವಾಸಿಯಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಉರ್ದು ಭಾಷೆಯನ್ನು ಹೈದರ್ ಅಲಿ ಮತ್ತು ಟಿಪ್ಪು ಸುಲ್ತಾನರ ಆಳ್ವಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಬಳಸಿದ ಕಾರಣದಿಂದ ಕನ್ನಡವು ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಅಧಿಕೃತ ಭಾಷೆಯ ಬಳಕೆಯಿಂದ ಹಿಂದೆ ಸರಿದಿತ್ತು. ಹೀಗೆ ೧೯ ನೇ ಶತಮಾನದ ಉತ್ತರಾರ್ಧದಲ್ಲಿ, ಕನ್ನಡವನ್ನು ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ವಾಣಿಜ್ಯ ಮತ್ತು ವೈಯಕ್ತಿಕ ಸಂವಹನ ವಿಷಯಗಳಲ್ಲಿ ಬಳಸಲಾಯಿತು. ಅವರು ೧೯ ನೇ ಶತಮಾನದ ಕೊನೆಯಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ೨೦ ನೇ ಶತಮಾನದ ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಪುನರುತ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಭಾಗಿಯಾಗಿದ್ದರು.

ಎಂ.ಎಸ್.ಪುಟ್ಟಣ್ಣ
ಜನನ	(೧೮೫೪-೧೧-೨೧)೨೧ ನವೆಂಬರ್ ೧೮೫೪ ಮೈಸೂರು, ಮೈಸೂರು ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯ, ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಭಾರತ
ಮರಣ	ಬೆಂಗಳೂರು, ಮೈಸೂರು ರಾಜ್ಯ, ಕರ್ನಾಟಕ, ಭಾರತ.
ವೃತ್ತಿ(ಗಳು)	ಶಿಕ್ಷಕ, ನ್ಯಾಯಾಲಯದ ಭಾಷಾಂತರಕಾರ, ವಕೀಲ, ಜಿಲ್ಲಾಧಿಕಾರಿ/ ಕಂದಾಯ ಅಧಿಕಾರಿ, ಕಾದಂಬರಿಕಾರ, ಸಂಪಾದಕ, ಲೇಖಕ ಮತ್ತು ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಸಾಹಿತ್ಯದ ಅನುವಾದಕ.

ಅವರ ಸಾಹಿತ್ಯ ಕೃತಿಗಳಲ್ಲಿ ಥಾಮಸ್ ಡೇ ಅವರ ದಿ ಹಿಸ್ಟರಿ ಆಫ್ ಸ್ಯಾಂಡ್ ಫೋರ್ಡ್ ಮತ್ತು ಮೆರ್ಟನ್‌ನಂತಹ ಇಂಗ್ಲಿಷ್‌ನ ಪ್ರಮುಖ ಕೃತಿಗಳ ಮೊದಲ ಅನುವಾದಗಳಲ್ಲಿ ಹ್ಯಾಮ್ಲೆಟ್ ಮತ್ತು ಕಿಂಗ್ ಲಿಯರ್ ಸೇರಿವೆ.

ಆರಂಭಿಕ ಜೀವನ

ಎಂ.ಎಸ್.ಪುಟ್ಟಣ್ಣ (ಮೈಸೂರು ಸೂರ್ಯನಾರಾಯಣ ಭಟ್ಟ ಪುಟ್ಟಣ್ಣ) ಇವರು ೧೮೫೪ ರ ನವೆಂಬರ್ ೨೧ ರಂದು, ಮೈಸೂರು ರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿ ಹೊಯ್ಸಳ ಕರ್ನಾಟಕ ಬ್ರಾಹ್ಮಣ ಜಾತಿಯ ಸದಸ್ಯರಾಗಿ ಸೂರ್ಯನಾರಾಯಣ ಮತ್ತು ಲಕ್ಷಮ್ಮ ದಂಪತಿಗಳ ಮಗನಾಗಿ ಜನಿಸಿದರು. ಅವರ ಮೂಲ ಹೆಸರು ಲಕ್ಷ್ಮಿ ನರಸಿಂಹ ಶಾಸ್ತ್ರಿ. ಆದರೆ, ಅವರ ಸುತ್ತಲಿನವರು ಅವರನ್ನು ಪುಟ್ಟಣ್ಣ ('ಕಿರಿಯ ದೊಡ್ಡಣ್ಣ' ಎಂದು ಅನುವಾದಿಸುತ್ತಾರೆ) ಎಂದು ಕರೆಯುತ್ತಿದ್ದರು.

ಶಿಕ್ಷಣ

ಎಂ.ಎಸ್. ಪುಟ್ಟಣ್ಣನವರು ಮೈಸೂರಿನ ಖಾಸಗಿ ಪಂತ್ ಶಿಕ್ಷಕರಿಂದ ಶಿಕ್ಷಣ ಪಡೆದರು. ನಂತರ, ಅವರು ರಾಜಾ ಶಾಲೆಗೆ ಸೇರಿದರು. ಅದನ್ನು ಮೈಸೂರಿನ ಮಹಾರಾಜ ಕಾಲೇಜು ಎಂದು ಮರುನಾಮಕರಣ ಮಾಡಲಾಯಿತು. ಮೈಸೂರು ಮಹಾರಾಜರ ನಂತರ ಅದರ ಮುಖ್ಯ ಪೋಷಕ ಕೃಷ್ಣರಾಜ ಒಡೆಯರ್ III ಆಗಿದ್ದರು. ಅಲ್ಲಿ ಅವರು ಎಫ್‌ಎ (ಪ್ರಥಮ ಕಲೆ) ಪರೀಕ್ಷೆಯಲ್ಲಿ ಉತ್ತೀರ್ಣರಾದರು. ಇದು ಇಂದಿನ ಪೂರ್ವ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯಕ್ಕೆ ಸಮಾನವಾಗಿದೆ.

ಎಂ.ಎಸ್. ಪುಟ್ಟಣ್ಣನವರು ಶಿಕ್ಷಕರಾಗಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿದ ನಂತರ ಅವರನ್ನು ಮದ್ರಾಸಿನ ಪ್ರೆಸಿಡೆನ್ಸಿ ಕಾಲೇಜಿಗೆ ಸೇರಿಸಲಾಯಿತು. ಅವರು ೧೮೮೫ ರಲ್ಲಿ, ಕಾಲೇಜಿನಿಂದ ಎಥಿಕ್ಸ್ ಮತ್ತು ಲಾಜಿಕ್‌ನಲ್ಲಿ ಸ್ನಾತಕೋತ್ತರ ಪದವಿಯನ್ನು ಪಡೆದರು.

ವೃತ್ತಿಜೀವನ

ಎಂ.ಎಸ್. ಪುಟ್ಟಣ್ಣನವರು ೧೮೭೮ ರಲ್ಲಿ, ಕೋಲಾರ ಪ್ರೌಢಶಾಲೆಯಲ್ಲಿ ಸಾಹಿತ್ಯವನ್ನು ಬೋಧಿಸುತ್ತಾ ತಮ್ಮ ವೃತ್ತಿಜೀವನವನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು. ಅವರಿಗೆ ತಮ್ಮ ಅಲ್ಮಾ ಮೇಟರ್ ಮೈಸೂರಿನ ರಾಜಾ ಶಾಲೆಗೆ ವರ್ಗಾವಣೆ ನೀಡಲಾಯಿತು. ಅಲ್ಲಿ, ಅವರು ಬೋಧನೆಯನ್ನು ಪುನರಾರಂಭಿಸಿದರು. ರಾಜಾ ಶಾಲೆಯಲ್ಲಿ ಕಲಿಸುವಾಗ ಅವರು ನೈತಿಕತೆ ಮತ್ತು ತರ್ಕಶಾಸ್ತ್ರದಲ್ಲಿ ಬಿಎ ತರಗತಿಗಳಿಗೆ ಸೇರಿಕೊಂಡರು.

೧೮೮೫ ರಲ್ಲಿ, ಕಾಲೇಜಿನಿಂದ ಪದವಿ ಪಡೆದ ನಂತರ, ಅವರು ತಮ್ಮ ಬೋಧನಾ ಹುದ್ದೆಯನ್ನು ತೊರೆದರು ಮತ್ತು ಇಂದು ಮೈಸೂರು ಹೈಕೋರ್ಟ್ ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಮೈಸೂರು ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದ ಮುಖ್ಯ ನ್ಯಾಯಾಲಯದಲ್ಲಿ ನ್ಯಾಯಾಲಯದ ಭಾಷಾಂತರಕಾರರಾಗಿ ಕೆಲಸ ಪಡೆದರು. ಅವರು ೧೮೯೭ ರವರೆಗೆ ಈ ಕೆಲಸವನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸಿದರು.

೧೮೯೭ ರಲ್ಲಿ, ಅವರು ಮೈಸೂರು ರಾಜ್ಯದ ಚಿತ್ರದುರ್ಗ ತಾಲ್ಲೂಕಿನ ಅಮಿಲ್ದಾರ್ (ಗ್ರಾಮಗಳ ಗುಂಪಿನ ಆಡಳಿತಗಾರ) ಆಗಿ ನೇಮಕಗೊಂಡರು. ನಂತರ ಮೈಸೂರಿನ ತಾಲ್ಲೂಕುಗಳಾದ ನೆಲಮಂಗಲ, ಚಾಮರಾಜನಗರ, ಬಾಗೇಪಲ್ಲಿ, ಮುಳಬಾಗಿಲು ಮತ್ತು ಹೊಸದುರ್ಗದಲ್ಲಿ ಅಮಿಲ್ದಾರ್ ಆಗಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದರು.

ಅಮಿಲ್ದಾರ್ ಮತ್ತು ವಕೀಲರಾಗಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸುತ್ತಿರುವಾಗ, ಎಂ.ಎಸ್.ಪುಟ್ಟಣ್ಣ ಅವರು ೧೯ ನೇ ಶತಮಾನದ ಕೊನೆಯಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ಸಾಹಿತ್ಯ ವೃತ್ತಿಜೀವನವನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು. ಹಾಗೂ ಕನ್ನಡ ಸಾಹಿತ್ಯದ ೨೯ ಕೃತಿಗಳನ್ನು ರಚಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಅವರ ಕೃತಿಗಳು ಕನ್ನಡ ಸಾಹಿತ್ಯದ ಎರಡು ಪ್ರಮುಖ ಹಂತಗಳೊಂದಿಗೆ ಸಂಬಂಧ ಹೊಂದಿವೆ. ಒಂದು ಅರುಣೋದಯ (ಪುನರುಜ್ಜೀವನ ಪೂರ್ವ) ಮತ್ತು ಇನ್ನೊಂದು, ನವೋದಯ (ಪುನರುಜ್ಜೀವನ) ಇದು ಅವರ ಜೀವಿತಾವಧಿಯಲ್ಲಿ ಅತಿಕ್ರಮಣಗೊಂಡಿತು. ಪೂರ್ಣ ಸಮಯದ ಕರ್ತೃತ್ವದ ಬದ್ಧತೆಯ ಜೊತೆಗೆ, ಅವರು ಹಿತ ಬೋಧಿನಿ ಎಂಬ ಮಾಸಿಕ ಸಾಹಿತ್ಯ ನಿಯತಕಾಲಿಕಕ್ಕೆ ಸಂಪಾದಕರಾಗಿ ಮತ್ತು ಕೊಡುಗೆ ನೀಡುವ ಲೇಖಕರಾಗಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದರು. ಇದು "ಒಳ್ಳೆಯದನ್ನು ಕಲಿಸುವುದು" ಅಥವಾ "ಬುದ್ಧಿವಂತ ಸಲಹೆ" ಎಂದು ಅನುವಾದಿಸುತ್ತದೆ.

ಕನ್ನಡ ಸಾಹಿತ್ಯದಲ್ಲಿ ಅವರು ಆಡುಮಾತಿನ ಅಥವಾ ಸಾಮಾನ್ಯ ಭಾಷೆಯ ಬಳಕೆಯ ಪ್ರವರ್ತಕರಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬರೆಂದು ಹೆಸರುವಾಸಿಯಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಭಾಷೆಯ ಆಕರ್ಷಣೆಯನ್ನು ವ್ಯಾಪಕ ಓದುಗರಿಗೆ ಪರಿಣಾಮಕಾರಿಯಾಗಿ ವಿಸ್ತರಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಎಂ.ಎಸ್. ಪುಟ್ಟಣ್ಣನವರು ಸ್ಥಳೀಯ ಕನ್ನಡಿಗರಾದ ಕುಣಿಗಲ್ ರಾಮಶಾಸ್ತ್ರಿ ಅವರ ಜೀವನವನ್ನು ಜೀವನಚರಿತ್ರೆಯಲ್ಲಿ ದಾಖಲಿಸಿದ ಮೊದಲ ಕನ್ನಡ ಲೇಖಕರು. ಥಾಮಸ್ ಡೇ ಮತ್ತು ವಿಲಿಯಂ ಷೇಕ್ಸ್ಪಿಯರ್ ಅವರ ಕೃತಿಗಳನ್ನು ಇಂಗ್ಲಿಷ್‌‌ನಿಂದ ಕನ್ನಡಕ್ಕೆ ಅನುವಾದಿಸಿದವರಲ್ಲಿ ಇವರು ಮೊದಲಿಗರು. ಅವರು ಡಂಕನ್ ಫೋರ್ಬ್ಸ್ ಅವರ ದಿ ಅಡ್ವೆಂಚರ್ಸ್ ಆಫ್ ಹತಿಮ್ ತೈ (ಮೂಲತಃ ೧೮೨೪ ರಲ್ಲಿ ಬರೆಯಲಾಗಿದೆ) ಎಂಬ ಕೃತಿಯನ್ನು ಅನುವಾದಿಸಿದರು. ತಮ್ಮ ಸ್ನೇಹಿತರಾದ ಎಚ್.ವಿ.ನಂಜುಂಡಯ್ಯ ಅವರೊಂದಿಗೆ, ಎಂ.ಎಸ್.ಪುಟ್ಟಣ್ಣ ಅವರು ಬೆಂಗಳೂರಿನ ಚಾಮರಾಜಪೇಟೆಯಲ್ಲಿ ಕನ್ನಡ ಸಾಹಿತ್ಯ ಸಮ್ಮೇಳನವನ್ನು (ಕನ್ನಡ ಸಾಹಿತ್ಯ ಸಂಸ್ಥೆ) ಸ್ಥಾಪಿಸಲು ಕೆಲಸ ಮಾಡಿದರು ಮತ್ತು ಅದರ ಮೊದಲ ಕಾರ್ಯದರ್ಶಿಯಾಗಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದರು.

ಅಮಿಲ್ದಾರ್ ಆಗಿ ಅವರ ಹಿಂದಿನ ಅನುಭವದ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ, ಅವರು ತೆರಿಗೆದಾರರ ಸಂಘದ (ಇಂದಿನ ತೆರಿಗೆ ಕಂದಾಯ ಮಂಡಳಿಗೆ ಸಮಾನವಾದ) ಕಾರ್ಯದರ್ಶಿಯಾಗಿ ವರದಿಗಳನ್ನು ಸಿದ್ಧಪಡಿಸಲು ಮತ್ತು ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ನಡೆಯುವ ಸಭೆಗಳ ಅಧ್ಯಕ್ಷತೆ ವಹಿಸಲು ಕೆಲಸ ಮಾಡಿದರು. ಅವರು ಮೈಸೂರು ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲರಿಗೂ ಸಮಾನ ಹಕ್ಕುಗಳನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಮಹಾಯುದ್ಧದ ನಂತರ ಯುರೋಪ್‌ನಲ್ಲಿ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಯಿಂದ ಹಿಂದಿರುಗಿದ ನಂತರ, ಬೆಂಗಳೂರಿನ ಬಸವನಗುಡಿಯಲ್ಲಿರುವ ತಮ್ಮ ಮನೆಯಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲಾ ಜಾತಿಗಳ ಆಯ್ದ ಸೈನಿಕರ ಗುಂಪನ್ನು ವೈಯಕ್ತಿಕವಾಗಿ ಗೌರವಿಸುವ ಮೂಲಕ ತಮ್ಮ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಯನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸಿದರು.

ಮರಣ

ಎಂ.ಎಸ್. ಪುಟ್ಟಣ್ಣ‌ರವರು ೧೯೩೦ ರ, ತಮ್ಮ ೭೬ ನೇ ವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಮೈಸೂರು ರಾಜ್ಯದ ಬೆಂಗಳೂರಿನಲ್ಲಿ ನಿಧನರಾದರು.

ಗ್ರಂಥಸೂಚಿ

• ೧೯೧೫ ರಲ್ಲಿ, ಪ್ರಕಟವಾದ ಮಡಿದುಣ್ಣೋ ಮಹಾರಾಯ (ಕಾದಂಬರಿ) (ಅನುವಾದ: ನೀವು ಏನನ್ನು ಕೊಯ್ಲು ಮಾಡುತ್ತೀರಿ).

• ಮುಸುಗಾ ತೆಗಿಯೆ ಮಾಯಾಂಗನೆ (ಕಾದಂಬರಿ) ೧೯೨೮ ರಲ್ಲಿ, ಪ್ರಕಟವಾಯಿತು (ಅನುವಾದ: ಓ ಸುಂದರಿ, ನಿನ್ನ ಪರದೆಯನ್ನು ತೆಗೆದುಹಾಕು!).

• ಅವರಿಲ್ಲಾ ದುಟಾ (ಕಾದಂಬರಿ), ಮರಣೋತ್ತರವಾಗಿ ೧೯೫೯ ರಲ್ಲಿ, ಪ್ರಕಟವಾಯಿತು (ಅನುವಾದ: ನನ್ನ ಪತಿಯಿಲ್ಲದ ಊಟ).

• ಎಂ.ಬಿ. ಶ್ರೀನಿವಾಸ ಅಯ್ಯಂಗಾರ್ ಅವರ ಸಹಯೋಗದೊಂದಿಗೆ ೧೮೮೪ ರಲ್ಲಿ, ಪ್ರಕಟವಾದ ನೀತಿ ಚಿಂತಾಮಣಿ (೧೫೦ ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಮಕ್ಕಳ ಕಥೆಗಳ ಸಂಗ್ರಹ).

• ಕುಣಿಗಾಲ ರಾಮಶಾಸ್ತ್ರಿಗಳ ಜೀವನ ಚರಿತ್ರೆ (ಜೀವನಚರಿತ್ರೆ), ೧೯೧೦ ರಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟವಾಯಿತು (ಅನುವಾದ: ಕುಣಿಗಲ್ ರಾಮಶಾಸ್ತ್ರಿಗಳ ಕಥೆ).

• ಹೇಮಚಂದ್ರ ರಾಜವಿಲಾಸ (ಇಂಗ್ಲಿಷ್‌ನಿಂದ ಕನ್ನಡಕ್ಕೆ ಅನುವಾದ), ೧೮೯೯ ರಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟವಾಯಿತು (ಅನುವಾದ: ವಿಲಿಯಂ ಷೇಕ್ಸ್‌ಪಿಯರ್ ಅವರ ಕಿಂಗ್ ಲಿಯರ್).

• ಹೇಮಲತಾ ರಾಜಕುಮಾರ ಚರಿತ್ರೆ (ಇಂಗ್ಲಿಷ್‌ನಿಂದ ಕನ್ನಡಕ್ಕೆ ಅನುವಾದ), ಮರಣೋತ್ತರವಾಗಿ ೨೦೦೯ ರಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟವಾಯಿತು (ಅನುವಾದ: ವಿಲಿಯಂ ಷೇಕ್ಸ್‌ಪಿಯರ್ ಅವರ ಹ್ಯಾಮ್ಲೆಟ್).

• ಸುಮತಿ ಮದನ ಕುಮಾರ (ಇಂಗ್ಲಿಷ್‌ನಿಂದ ಕನ್ನಡಕ್ಕೆ ಅನುವಾದ), ೧೮೯೭ ರಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟವಾಯಿತು (ಅನುವಾದ: ಥಾಮಸ್ ಡೇ ಅವರ ದಿ ಹಿಸ್ಟರಿ ಆಫ್ ಸ್ಯಾಂಡ್ ಫೋರ್ಡ್ ಮತ್ತು ಮೆರ್ಟನ್‌ನಂತಹ).

• ಪಾಳೆಯಗಾರರು (ಸಂಶೋಧನಾ ಮೊನೊಗ್ರಾಫ್), ೧೯೨೩ ರಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟವಾಯಿತು (ಅನುವಾದ: ಚೀಫ್ಟೇನ್).

• ೧೮೯೫ ರಲ್ಲಿ, ಪ್ರಕಟವಾದ ಕನ್ನಡ ಒಂದನೇಯ ಪುಸ್ತಕ (ಪಠ್ಯಪುಸ್ತಕ) (ಅನುವಾದ: ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಕನ್ನಡ ಪಠ್ಯಪುಸ್ತಕ).

• ೨೦೦೩ ರಲ್ಲಿ, ಮರಣೋತ್ತರವಾಗಿ ಪ್ರಕಟವಾದ ಎಂ.ಎಸ್.ಪುಟ್ಟಣ್ಣನವರ ಕನ್ನಡ ಮಟ್ಟು ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ಲೇಖನಗಳು (ಲೇಖನಗಳು ಮತ್ತು ಪ್ರಬಂಧಗಳು) (ಅನುವಾದ: ಎಂ.ಎಸ್.ಪುಟ್ಟಣ್ಣ ಅವರ ಕನ್ನಡ ಮತ್ತು ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ಪ್ರಬಂಧಗಳು ಮತ್ತು ಲೇಖನಗಳ ಸಂಗ್ರಹ)