ಲಲಿತಾ ಲಜ್ಮಿ

ಲಲಿತ ಲಜ್ಮಿ ಒಬ್ಬ ಭಾರತೀಯ ಮುದ್ರಕಿ ಮತ್ತು ವರ್ಣಚಿತ್ರಗಾರ್ತಿ.

ಲಲಿತಾ ಲಜ್ಮಿ

ಜನನ ಹಾಗೂ ಸ್ಥಳ

೧೭ ಅಕ್ಟೋಬರ್ ೧೯೩೨ ರಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದರು. ಕೋಲ್ಕತಾ,ಭಾರತ ಇವರ ಜನನ ಸ್ಥಳ.

ರಾಷ್ಟ್ರೀಯತೆ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಭಾರತೀಯ(೧೯೩೨-೧೯೪೭)

ಭಾರತೀಯ (೧೯೪೭ ರಿಂದ) ಅಲ್ಮಾ ಮೇಟರ್ ಸಿರ್ ಜಮ್ಸೆಟ್ಜೀ ಜೀಜೆಭಾಯ್ ಸ್ಕೂಲ್ ಆಫ್ ಆರ್ಟ್ ಆಕ್ಯುಪೇಶನ್ ಪೇಂಟರ್ ಯರ್ಸ್ ಆಕ್ಟಿವ್ ೧೯೬೦ - ಪ್ರಸ್ತುತ ಮಕ್ಕಳಾದ ಕಲ್ಪನಾ ಲಜ್ಮಿ ರಿಲೇಟಿವ್ಸ್ಗುರು ದತ್ (ಸಹೋದರ) ಲಲಿತಾ ಲಜ್ಮಿ (ಜನನ ೧೭ ಅಕ್ಟೋಬರ್ ೧೯೩೨, ಕೋಲ್ಕತಾ ) ಒಬ್ಬ ಭಾರತೀಯ ಮುದ್ರಕ ಮತ್ತು ವರ್ಣಚಿತ್ರಕಾರ. ಲಲಿತಾ ಕಲೆಯಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿರುವ ಕುಟುಂಬದಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದ ಸ್ವಯಂ-ಕಲಿಸಿದ ಕಲಾವಿದೆ, ಮತ್ತು ಬಾಲ್ಯದಲ್ಲಿಯೂ ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ನೃತ್ಯವನ್ನು ಬಹಳ ಇಷ್ಟಪಟ್ಟಿದ್ದರು. ಅವರು ಹಿಂದಿ ಚಲನಚಿತ್ರ ನಿರ್ದೇಶಕ, ನಿರ್ಮಾಪಕ ಮತ್ತು ನಟ ಗುರು ದತ್ ಅವರ ಸಹೋದರಿ. ೧೯೯೪ ರಲ್ಲಿ ಲಂಡನ್‌ನ ನೆಹರು ಕೇಂದ್ರದಲ್ಲಿ ಗೋಪಾಲ್ ಕೃಷ್ಣ ಗಾಂಧಿ- ಭಾರತೀಯ ಹೈಕಮಿಷನ್ ಆಯೋಜಿಸಿದ್ದ ಗುರು ದತ್ ಚಲನಚಿತ್ರೋತ್ಸವಕ್ಕೆ ಅವರನ್ನು ಆಹ್ವಾನಿಸಲಾಯಿತು. ಆಕೆಯ ಸಹೋದರ ಗುರು ದತ್, ಸತ್ಯಜಿತ್ ರೇ ಮತ್ತು ರಾಜ್ ಕಪೂರ್ ನಿರ್ಮಿಸಿದ ಭಾರತೀಯ ಚಿತ್ರಗಳ ಮೇಲೂ ಅವರ ಕೃತಿಗಳು ಪ್ರಭಾವಿತವಾಗಿವೆ. ತನ್ನ ಒಂದು ಸಂದರ್ಶನದಲ್ಲಿ ಲಲಿತಾ ಲಜ್ಮಿ, ಮಧ್ಯಮ ವರ್ಗದ ಹಿನ್ನೆಲೆಯಿಂದ ಬಂದವಳು, ಆಕೆಯ ಕುಟುಂಬವು ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ನೃತ್ಯ ತರಗತಿಗಳಿಗೆ ಸೇರ್ಪಡೆಗೊಳ್ಳಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ ಎಂದು ಹೇಳಿದರು. ಅವರು ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಕುಟುಂಬದಿಂದ ಬಂದವರು ಮತ್ತು ಆದ್ದರಿಂದ ಕಲೆಯಲ್ಲಿ ಆಸಕ್ತಿ ಬೆಳೆಸಿಕೊಂಡರು. ಕೋಲ್ಕತ್ತಾದ ವಾಣಿಜ್ಯ ಕಲಾವಿದರಾಗಿದ್ದ ಅವರ ಚಿಕ್ಕಪ್ಪ ಬಿ.ಬಿ.ಬೆನೆಗಲ್ ಅವರು ಬಣ್ಣಗಳ ಪೆಟ್ಟಿಗೆಯನ್ನು ತಂದರು. ಅವಳು ಗಂಭೀರವಾಗಿ ೧೯೬೧ ರಲ್ಲಿ ಚಿತ್ರಕಲೆ ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದಳು ಆದರೆ ಆ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬರ ಕೃತಿಯನ್ನು ಮಾರಾಟ ಮಾಡಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗಲಿಲ್ಲ ಮತ್ತು ಆದ್ದರಿಂದ ಅವಳು ಆರ್ಥಿಕವಾಗಿ ತನ್ನನ್ನು ತಾನು ಬೆಂಬಲಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಕಲಾ ಶಾಲೆಯಲ್ಲಿ ಕಲಿಸಬೇಕಾಗಿತ್ತು. ಬೋಧನೆ ಮಾಡುವಾಗ ಅವರು ಅಂಗವಿಕಲ ಮತ್ತು ದೀನದಲಿತ ಮಕ್ಕಳೊಂದಿಗೆ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿದರು. ಅವರ ಮೊದಲ ಚಿತ್ರಕಲೆ ಕೇವಲ ರೂ. ಜರ್ಮನ್ ಕಲಾ ಸಂಗ್ರಾಹಕ ಡಾ. ಹೈಂಜ್ಮೋಡ್‌ಗೆ ೧೦೦ ರೂ. ಅವನು ಅವಳ ಕೃತಿಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದನು ಮತ್ತು ಬದಲಾಗಿ ಅವಳಿಗೆ ಜರ್ಮನ್ ಕಲಾವಿದರ ಕೃತಿಗಳನ್ನು ಅಥವಾ ಕೆಲವು ಪುಸ್ತಕಗಳನ್ನು ಕೊಟ್ಟನು. ೧೮೭೦ ರ ದಶಕದ ಅಂತ್ಯದವರೆಗೂ ಅವರ ಕೆಲಸಕ್ಕೆ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ನಿರ್ದೇಶನವಿರಲಿಲ್ಲ ಎಂದು ಲಜ್ಮಿ ಹೇಳುತ್ತಾರೆ. ನಂತರ ಅವಳು ವಿಕಾಸಗೊಳ್ಳಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದಳು ಮತ್ತು ಎಚ್ಚಣೆ, ತೈಲಗಳು ಮತ್ತು ಜಲವರ್ಣಗಳನ್ನು ಮಾಡಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದಳು. ಅವರ ೧೯೯೦ ರ ಕೃತಿ ಪುರುಷರು ಮತ್ತು ಮಹಿಳೆಯರ ನಡುವೆ ಇರುವ ಗುಪ್ತ ಉದ್ವಿಗ್ನತೆಯನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತದೆ. ಆದರೆ ಅವಳ ಮಹಿಳೆಯರು ಸೌಮ್ಯವಲ್ಲ ಆದರೆ ದೃಢವಾದ ಮತ್ತು ಆಕ್ರಮಣಕಾರಿ. ಅವಳು ತನ್ನ ಕೆಲಸದಲ್ಲಿ ಕಾಳಿ ಮತ್ತು ದುರ್ಗಾದ ಚಿತ್ರಗಳನ್ನು ಸಹ ಬಳಸಿದ್ದಳು. ಅವಳ ಹತ್ತಿರದ ಸ್ಫೂರ್ತಿ ಅವಳು "ದಿ ಫ್ಯಾಮಿಲಿ ಸೀರೀಸ್" ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಒಂದು ಸರಣಿಯಾಗಿದ್ದು, ಈ ಕೆಲಸವನ್ನು ಚೆಮೋಲ್ಡ್ನಲ್ಲಿ ಪ್ರದರ್ಶಿಸಲಾಯಿತು.

ವೈಯಕ್ತಿಕ ಜೀವನ

ಆಕೆಯ ಪೋಷಕರು ಮೂಲತಃ ಕಾರ್ವಾರ್ನಲ್ಲಿ ನೆಲೆಸಿದರು ಆದರೆ ಬೆಂಗಳೂರಿನಲ್ಲಿ ಸ್ಥಳಾಂತರಗೊಂಡರು. ಲಜ್ಮಿ ಅವರ ತಂದೆ ಕವಿ ಮತ್ತು ತಾಯಿ ಬಹುಭಾಷಾ ಬರಹಗಾರರಾಗಿದ್ದರು. ಅವಳು ಬೆಳೆದದ್ದು ಭವಾನಿಪುರದಲ್ಲಿ. ಅವಳ ಚಿಕ್ಕಪ್ಪ ಬಿಬಿ ಬೆನೆಗಲ್ ಅವರು ಬಾಲ್ಯದಲ್ಲಿ ಚಿತ್ರಕಲೆಗೆ ಪರಿಚಯಿಸಿದಾಗ ಅವರು ಬಣ್ಣಗಳ ಪೆಟ್ಟಿಗೆಯನ್ನು ತಂದು ಸ್ಪರ್ಧೆಗೆ ಕಳುಹಿಸಿದರು; ನಂತರ ಅವಳು ತನ್ನ ಮೊದಲ ಬಹುಮಾನವನ್ನು ಪಡೆದಳು. ಚಿತ್ರಿಸಲು ಅವಳ ಪ್ರಚೋದನೆಯು ೧೯೬೦ ರ ದಶಕದಲ್ಲಿ ವೇಗವಾಗಿ ಬೆಳೆಯಿತು, ಅದು ಅವಳು ಗಂಭೀರವಾಗಿ ಚಿತ್ರಕಲೆ ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದಾಗ. ಅವರ ಮೊದಲ ಪ್ರದರ್ಶನ ಮುಂಬೈನ ಜಹಾಂಗೀರ್ ಆರ್ಟ್ ಗ್ಯಾಲರಿಯಲ್ಲಿ ಗುಂಪು ಪ್ರದರ್ಶನವಾಗಿತ್ತು, ಅಲ್ಲಿ ೧೯೬೧ ರಲ್ಲಿ ಅವರು ತಮ್ಮ ಮೊದಲ ಏಕವ್ಯಕ್ತಿ ಪ್ರದರ್ಶನವನ್ನು ಸಹ ನಡೆಸಿದರು. ಲಜ್ಮಿ ಕ್ಯಾಂಪಿಯನ್ ಸ್ಕೂಲ್ ಮತ್ತು ಕಾನ್ವೆಂಟ್ ಆಫ್ ಜೀಸಸ್ & ಮೇರಿಯಲ್ಲಿ ಎರಡು ದಶಕಗಳ ಕಾಲ ಕಲಿಸಿದರು ಮತ್ತು ನಂತರ ಜೆಜೆ ಸ್ಕೂಲ್ ಆಫ್ ಆರ್ಟ್‌ಗೆ ತಮ್ಮ ಕಲಾ ಮಾಸ್ಟರ್ಸ್ ಪೂರ್ಣಗೊಳಿಸಲು ಸೇರಿಕೊಂಡರು. ಲಲಿತಾ ಲಜ್ಮಿ ಅವರ ಕೃತಿಗಳನ್ನು ನ್ಯಾಷನಲ್ ಗ್ಯಾಲರಿ ಆಫ್ ಮಾಡರ್ನ್ ಆರ್ಟ್ ಮತ್ತು ಸಿಎಸ್‌ಎಂವಿಎಸ್‌ನಲ್ಲಿ ಸಂಗ್ರಹಿಸಲಾಗಿದೆ ಭಾರತದಲ್ಲಿನ ಮ್ಯೂಸಿಯಂ ಮತ್ತು ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಮ್ಯೂಸಿಯಂ. ಅವರ ಮಗಳು ಕಲ್ಪನಾ ಲಜ್ಮಿ ಹಿಂದಿ ಚಲನಚಿತ್ರ ನಿರ್ದೇಶಕರಾಗಿದ್ದರು.

ವೃತ್ತಿ

ಅರವತ್ತರ ದಶಕದ ಆರಂಭದಲ್ಲಿ, ಮುಂಬೈನ ಜಹಾಂಗೀರ್ ಆರ್ಟ್ ಗ್ಯಾಲರಿಯಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಗುಂಪು ಪ್ರದರ್ಶನದಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಿದಾಗ ಅವಳು ಚಿತ್ರಕಲೆ ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದಳು. ಅದೇ ಗ್ಯಾಲರಿಯಲ್ಲಿ ಅವರು ೧೯೬೧ ರಲ್ಲಿ ತನ್ನ ಮೊದಲ ಏಕವ್ಯಕ್ತಿ ಪ್ರದರ್ಶನವನ್ನು ನಡೆಸಿದರು. ೫ ದಶಕಗಳ ವೃತ್ತಿಜೀವನದಲ್ಲಿ, ಅವರು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮತ್ತು ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ವೇದಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ ಹಲವಾರು ಪ್ರದರ್ಶನಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರು. ಅವರು ಭಾರತ, (ಜರ್ಮನಿ]) ಮತ್ತು ಯುಎಸ್ನಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ಕೆಲಸವನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಲಜ್ಮಿ ಭಾರತ ಮತ್ತು ಯುಕೆಗಳಲ್ಲಿ ಉಪನ್ಯಾಸಗಳನ್ನು ನೀಡಿದ್ದಾರೆ. ಮುಂಬೈನ ಪ್ರೊ. ಪಾಲ್ ಲಿಂಗರೀನ್ ಅವರ ಗ್ರಾಫಿಕ್ ಕಾರ್ಯಾಗಾರದಲ್ಲಿ ಅವರು ತಮ್ಮ ಕೆಲಸವನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಅವರ ಎರಡು ಎಚ್ಚಣೆಗಳನ್ನು "ಇಂಡಿಯಾ ಫೆಸ್ಟಿವಲ್" ೧೯೮೫, ಯುಎಸ್ಎಗೆ ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಲಾಯಿತು. ಪೃಥ್ವಿ ಆರ್ಟ್ ಗ್ಯಾಲರಿ, ಪುಂಡೋಲ್ ಆರ್ಟ್ ಗ್ಯಾಲರಿ, ಅಪ್ಪರಾವ್ ಗ್ಯಾಲರಿ, ಚೆನ್ನೈ, ಪುಂಡೋಲ್ ಗ್ಯಾಲರಿ, ಮುಂಬೈ, ಹ್ಯೂಥಿಸಿಂಗ್ ಸೆಂಟರ್ ಫಾರ್ ವಿಷುಯಲ್ ಆರ್ಟ್, ಅಹಮದಾಬಾದ್, ಆರ್ಟ್ ಹೆರಿಟೇಜ್, ನವದೆಹಲಿ, ಗ್ಯಾಲರಿ ಗೇ, ಜರ್ಮನಿ, ಪ್ರಿಂಟ್ಸ್ ಎಕ್ಸಿಬಿಷನ್ ಸೇರಿದಂತೆ ವಿವಿಧ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಕಲಾ ಗ್ಯಾಲರಿಗಳಲ್ಲಿ ಅವರ ಕೃತಿಗಳನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸಲಾಗಿದೆ. ಕೋಲ್ಕತ್ತಾದ ಮ್ಯಾಕ್ಸ್ ಮುಲ್ಲರ್ ಭವನದಲ್ಲಿ. ಲಜ್ಮಿ ಅವರ ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಕಾರ್ಯವು ಮೆಚ್ಚುಗೆಗೆ ಪಾತ್ರವಾಯಿತು ಆದರೆ ಆಕೆಯ ನಂತರದ ಕೆಲಸಗಳು ಗಮನಕ್ಕೆ ಬಾರದೆ ಉಳಿದಿವೆ ಎಂದು ಅವರು ನುಣುಚಿಕೊಂಡರು, ಇದರಿಂದಾಗಿ ಅವರು ಕ್ಯಾಂಪಿಯನ್ ಶಾಲೆ ಮತ್ತು ಕಾನ್ವೆಂಟ್ ಆಫ್ ಜೀಸಸ್ ಮತ್ತು ಮೇರಿಯಲ್ಲಿ ೨೦ ವರ್ಷಗಳಿಂದ ಬೋಧಿಸಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು. ಅವರ ಕೆಲವು ಗುಂಪು ಪ್ರದರ್ಶನಗಳಲ್ಲಿ ಎ ಸೈಕೋ, ದಿ ವ್ಯೂಯಿಂಗ್ ರೂಮ್, ಮುಂಬೈ, ಥಿಂಕ್ ಸ್ಮಾಲ್, ಆರ್ಟ್ ಅಲೈವ್ ಗ್ಯಾಲರಿ, ನವದೆಹಲಿ, ದಿ ಫೆಮಿನೈನ್ ಐ, ಗ್ಯಾಲರಿ ಸಾರಾ ಅರಕ್ಕಲ್, ಬೆಂಗಳೂರು ಸೇರಿವೆ. ಅವರ ಆರಂಭಿಕ ಕೆಲಸವು ಬಹಳಷ್ಟು ಆತ್ಮಚರಿತ್ರೆಯ ಅಂಶಗಳನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸಿತು ಮತ್ತು ಅವರ ನಂತರದ ಕೆಲಸವು ಪುರುಷರು ಮತ್ತು ಮಹಿಳೆಯರ ನಡುವಿನ ಗುಪ್ತ ಉದ್ವೇಗವನ್ನು ಪ್ರತಿಬಿಂಬಿಸುತ್ತದೆ. ಲಜ್ಮಿ ತನ್ನ ಕೆಲಸದಲ್ಲಿ ತಾಯಿ ಮತ್ತು ಮಗಳ ನಡುವಿನ ನೈಸರ್ಗಿಕ ಸಂಬಂಧವನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಅಮೀರ್ ಖಾನ್ ಅವರ ೨೦೦೭ ರ ಬಾಲಿವುಡ್ ಚಿತ್ರ ತಾರೆ ಜಮೀನ್ ಪರ್ ನಲ್ಲಿ ಅವರು ಅತಿಥಿ ಪಾತ್ರದಲ್ಲಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡರು ಮತ್ತು ಅಮೋಲ್ ಪಾಲೇಕರ್ ಅವರ ನಾಟಕಕ್ಕಾಗಿ ವೇಷಭೂಷಣ ವಿನ್ಯಾಸವನ್ನೂ ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ ಅವರು ಹಿಂದಿ ಚಲನಚಿತ್ರ ಅಘಾತ್ ನಲ್ಲಿ ಗ್ರಾಫಿಕ್ಸ್ ಆರ್ಟಿಸ್ಟ್ ಆಗಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ.

ಶೈಲಿ

ಲಲಿತಾ ಸ್ವಯಂ-ಕಲಿಸಿದ ಕಲಾವಿದೆ, ಕಲೆ ಮತ್ತು ಚಿತ್ರಕಲೆ ಪುಸ್ತಕಗಳ ಹೊರತಾಗಿಯೂ, ಅವಳ ಶೈಲಿ ಮತ್ತು ರೀತಿಯ ಕಲೆಯಲ್ಲಿ ಮಾರ್ಗದರ್ಶನ ಕೊರತೆ ಇತ್ತು ಮತ್ತು ಆದ್ದರಿಂದ, ಅವಳು ನಿರಂತರವಾಗಿ ಪ್ರಯೋಗಗಳನ್ನು ಕೊನೆಗೊಳಿಸಿದಳು. ಕ್ರಮೇಣ, ೧೯೭೦ ರ ದಶಕದ ಕೊನೆಯಲ್ಲಿ, ಅವರು ಎಚ್ಚಣೆ ಮತ್ತು ತೈಲ ಮತ್ತು ಜಲವರ್ಣ ವರ್ಣಚಿತ್ರಗಳನ್ನು ಮಾಡಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು. ಗಮನಿಸಿದಾಗ, ಅವರ ಹೆಚ್ಚಿನ ಕೃತಿಗಳು ಬಲವಾದ ಆತ್ಮಚರಿತ್ರೆಯ ಅಂಶಗಳನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸುತ್ತವೆ. ಅವರ ಹಿಂದಿನ ಕೃತಿಗಳು ಅವರ ವೈಯಕ್ತಿಕ ಜೀವನ ಮತ್ತು ಅವಲೋಕನಗಳಿಂದ ಸ್ಫೂರ್ತಿ ಪಡೆದವು, ಆದರೆ ಅವರ ನಂತರದ ಕೆಲಸವು ಪುರುಷರು ಮತ್ತು ಮಹಿಳೆಯರ ನಡುವಿನ ಗುಪ್ತ ಉದ್ವೇಗವನ್ನು ಪ್ರತಿಬಿಂಬಿಸುತ್ತದೆ. ಲಜ್ಮಿಯ ಕೃತಿಗಳು ಸಾಂಕೇತಿಕ ಸ್ವರೂಪದಲ್ಲಿವೆ - ಪುರುಷರು, ಮಹಿಳೆಯರು, ಮಕ್ಕಳು ಮತ್ತು ಕೋಡಂಗಿಗಳು. 'ಪ್ರದರ್ಶನ' ಅವಳ ಕೃತಿಗಳ ಮೇಲೆ ನಿರಂತರ ಲಕ್ಷಣವಾಗಿದೆ, ಅವರು ಜನರ ಸಂವಹನಗಳನ್ನು ಚಿತ್ರಿಸುತ್ತಾರೆ, ಅವರ ಆರಂಭಿಕ ಕೃತಿಗಳು ಪ್ರಕೃತಿಯಲ್ಲಿ ವಿಶಿಷ್ಣತೆಯಾಗಿದ್ದವು ಮತ್ತು ಅವರ ನಂತರದ ಕೃತಿಗಳು ಹೆಚ್ಚು ಆಶಾವಾದಿಯಾಗಿವೆ. ಆದರೆ ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ, ಅವರ ಕೃತಿಗಳು ಆತ್ಮಚರಿತ್ರೆಯಾಗಿ ಮುಂದುವರೆದಿದೆ. ೮೦ ರ ದಶಕದ ಮಧ್ಯದಲ್ಲಿ, ಲಜ್ಮಿಯ ಕೆಲಸವು ಎಚ್ಚಣೆ, ತೈಲಗಳು ಮತ್ತು ಜಲವರ್ಣಗಳಾಗಿ ವಿಕಸನಗೊಂಡಿತು. ೮೦ ರ ದಶಕದ ಉತ್ತರಾರ್ಧ ಮತ್ತು ೯೦ ರ ದಶಕದ ಆರಂಭದ ಕೃತಿಗಳು ಪುರುಷರು ಮತ್ತು ಮಹಿಳೆಯರ ನಡುವೆ ಇರುವ ಸುಪ್ತ ಉದ್ವಿಗ್ನತೆಯನ್ನು ಪ್ರತಿಬಿಂಬಿಸುತ್ತವೆ, ಅವರು ನಿರ್ವಹಿಸುವ ವಿಭಿನ್ನ ಪಾತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಸೆರೆಹಿಡಿಯಲಾಗಿದೆ. ಅವಳು ತನ್ನ ಮಹಿಳೆಯರನ್ನು ಸಮರ್ಥ ಮತ್ತು ಆಕ್ರಮಣಕಾರಿ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳಾಗಿ ಚಿತ್ರಿಸುತ್ತಾಳೆ. ಅವಳು ದುರ್ಗಾ ಅಥವಾ ಕಾಳಿಯ ಚಿತ್ರಗಳನ್ನು ಮಂಡಿಯೂರಿರುವ ಪುರುಷರ ಮೇಲ್ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಬಳಸುತ್ತಾಳೆ, ಅವರು ಕೆಲವು ರೀತಿಯ ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ದೈಹಿಕ ಶಿಕ್ಷೆಯ ಮಧ್ಯದಲ್ಲಿದ್ದಂತೆ. ಮಹಿಳೆಯರ ನಡುವೆ, ತಾಯಿ ಮತ್ತು ಮಗಳ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳ ನಡುವೆ ಇರುವ ನೈಸರ್ಗಿಕ ಬಂಧವನ್ನೂ ಅವಳು ಚಿತ್ರಿಸಿದ್ದಾಳೆ, ಬಹುಶಃ ತನ್ನ ಮಗಳು, ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಚಲನಚಿತ್ರ ನಿರ್ಮಾಪಕ ಕಲ್ಪನಾಳೊಂದಿಗಿನ ತನ್ನ ಸ್ವಂತ ಸಂಬಂಧದಿಂದ ಚಿತ್ರಿಸಲಾಗಿದೆ. ಲಜ್ಮಿಗೆ, ಕಲೆ ಮತ್ತು ಸಿನೆಮಾ ಬಗ್ಗೆ ತನ್ನ ಉತ್ಸಾಹವನ್ನು ಬೆಳೆಸುವುದು ನಿರಂತರ ಹೋರಾಟವಾಗಿತ್ತು. ಭಾರತೀಯ ಚಲನಚಿತ್ರಗಳು ಅವರ ಕೆಲಸದ ಮೇಲೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರಿವೆ, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಅವರ ಸಹೋದರ ಗುರು ದತ್, ಸತ್ಯಜಿತ್ ರೇ ಮತ್ತು ರಾಜ್ ಕಪೂರ್ ಅವರು ಮಾಡಿದ ಚಿತ್ರಗಳು.

ಪ್ರದರ್ಶನಗಳು ಮತ್ತು ಸಂಗ್ರಹಣೆಗಳು

ಪ್ರದರ್ಶನಗಳು

• ೧೯೯೭: ಅಪ್ಪ ರಾವ್ ಗ್ಯಾಲರಿ, ಚೆನ್ನೈ

• ೧೯೯೬: ಪುಂಡೋಲ್ ಗ್ಯಾಲರಿ, ಮುಂಬೈ

• ೧೯೮೧: ಹತೀಸಿಂಗ್ ಸೆಂಟರ್ ಫಾರ್ ವಿಷುಯಲ್ ಆರ್ಟ್, ಅಹಮದಾಬಾದ್

• ೧೯೮೦: ಆರ್ಟ್ ಹೆರಿಟೇಜ್, ನವದೆಹಲಿ

• ೧೯೭೮,೧೯೭೪,೧೯೭೨,೧೯೬೬,೧೯೬೨,೧೯೬೧: ಮುಂಬೈ, ಜರ್ಮನಿ ಮತ್ತು ಯುಎಸ್ಎ

• ೧೯೭೮: ಗ್ಯಾಲರಿ ಗೇ, ಜರ್ಮನಿ

• ೧೯೭೭: ಕೋಲ್ಕತ್ತಾದ ಮ್ಯಾಕ್ಸ್ ಮುಲ್ಲರ್ ಭವನದಲ್ಲಿ ಪ್ರಿಂಟ್ಸ್ ಪ್ರದರ್ಶನ

• ೧೯೭೬: ಬೋಸ್ಟನ್ ಮತ್ತು ಲಾಸ್ ಏಂಜಲೀಸ್

ಸಂಗ್ರಹಣೆಗಳು

• ಟಾಟಾ ಇನ್ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಟ್ ಆಫ್ ಫಂಡಮೆಂಟಲ್ ರಿಸರ್ಚ್, ಬಾಂಬೆ

• ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಸಂಶೋಧನಾ ಕೇಂದ್ರ, ಅಹಮದಾಬಾದ್

• ಸಿಎಮ್ಸಿ ಕಚೇರಿ - ಬಾಂಬೆ, ದೆಹಲಿ ಮತ್ತು ಕಲ್ಕತ್ತಾ

• ನ್ಯಾಷನಲ್ ಗ್ಯಾಲರಿ ಆಫ್ ಮಾಡರ್ನ್ ಆರ್ಟ್ - ನವದೆಹಲಿ ಮತ್ತು ಬಾಂಬೆ

• ಲಲಿತ್ ಕಲಾ ಅಕಾಡೆಮಿ, ನವದೆಹಲಿ

• ಚಂಡೀಗ ಮ್ಯೂಸಿಯಂ, ಚಂಡೀಗಡ್

• ಬ್ರಾಡ್ಫೋರ್ಡ್ ಮ್ಯೂಸಿಯಂ, ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್, ಯುಕೆ

• ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಮ್ಯೂಸಿಯಂ, ಲಂಡನ್, ಯುಕೆ

• ಏರ್ ಇಂಡಿಯಾ ಕಚೇರಿ, ಬಾಂಬೆ

• ಪ್ರಾಕ್ಟರ್ ಮತ್ತು ಗ್ಯಾಂಬಲ್ ಲಿಮಿಟೆಡ್

• ಜಹಾಂಗೀರ್ ನಿಕೋಲ್ಸನ್ ಕಲೆಕ್ಷನ್

• ಬಿರ್ಲಾ ಮ್ಯೂಸಿಯಂ, ಹೈದರಾಬಾದ್

• ತೆಹೆಲ್ಕಾ, ಲಂಡನ್‌ನಲ್ಲಿ ಬಾನ್-ಹ್ಯಾಮ್ಸ್ ಹರಾಜಿಗೆ “ಆರ್ಟ್ ಫಾರ್ ಫ್ರೀಡಮ್”

• ಆರ್ಟ್ & ಸೋಲ್ ಗ್ಯಾಲರಿಯ ತರಣಾ ಖುಬ್ಚಂದಾನಿ ಅವರಿಂದ ಮುಂಬೈನ ದೇಶೀಯ ವಿಮಾನ ನಿಲ್ದಾಣ.

• ೨೦೧೪ ರ ಜನವರಿ ೧೫ ರಿಂದ ೨೧ ರವರೆಗೆ ಜೆಹಂಗೀರ್ ಎಆರ್‌ಟಿ ಗ್ಯಾಲರಿ ’

ಪ್ರಶಸ್ತಿಗಳು

೧೯೯೭: ಕ್ಯಾಲಿಫೋರ್ನಿಯಾದ ಓಕ್ಲ್ಯಾಂಡ್ನಲ್ಲಿ ಮಿಲ್ಸ್ ಕಾಲೇಜ್ ಆಫ್ ಆರ್ಟ್ ಆಯೋಜಿಸಿದ ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸಮಕಾಲೀನ ಭಾರತೀಯ ಮಹಿಳಾ ಕಲಾವಿದರಿಗಾಗಿ ಐಸಿಸಿಆರ್ ಟ್ರಾವೆಲ್ ಗ್ರಾಂಟ್ ೫೦ ವರ್ಷಗಳ ಭಾರತೀಯ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯವನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತದೆ.

• ೧೯೮೩: ಜರ್ಮನಿಗೆ ಐಸಿಸಿಆರ್ ಟ್ರಾವೆಲ್ ಗ್ರಾಂಟ್

• ೧೯೭೯: ಬಾಂಬೆ ಆರ್ಟ್ ಸೊಸೈಟಿ, ಮುಂಬೈ

• ೧೯೭೮: ರಾಜ್ಯ ಕಲಾ ಪ್ರದರ್ಶನ ಪ್ರಶಸ್ತಿ

• ೧೯೭೭: ಬಾಂಬೆ ಆರ್ಟ್ ಸೊಸೈಟಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿ (ಎಚ್ಚಣೆ)

• ೧೯೭೭: ಕ್ಯಾಲಿಫೋರ್ನಿಯಾದ ಓಕ್ಲ್ಯಾಂಡ್ಗೆ ಐಸಿಸಿಆರ್ ಟ್ರಾವೆಲ್ ಗ್ರಾಂಟ್

• ಅವರು ೧೯೭೯ ರಿಂದ ೧೯೮೩ ರವರೆಗೆ ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರದ ಜೂನಿಯರ್ ಫೆಲೋಶಿಪ್ ಪಡೆದರು.