ಮಹಾಗೌರಿ

ಹಿಂದೂ ಮಾತೆ ಮಹಾದೇವಿಯ ನವದುರ್ಗೆಯ ಅಂಶಗಳಲ್ಲಿ ಮಹಾಗೌರಿ ಎಂಟನೇ ರೂಪವಾಗಿದೆ. ನವರಾತ್ರಿಯ ಎಂಟನೇಯ ದಿನದಂದು ಆಕೆಯನ್ನು ಪೂಜಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮದ ಪ್ರಕಾರ, ಮಹಾಗೌರಿ ತನ್ನ ಭಕ್ತರ ಎಲ್ಲಾ ಆಸೆಗಳನ್ನು ಪೂರೈಸುವ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದಾಳೆ.

ಮಹಾಗೌರಿ
ಮಹಾಗೌರಿ, ದುರ್ಗಾ ದೇವಿಯ ಎಂಟನೇ ರೂಪ
ದೇವನಾಗರಿ	महागौरी
ಸಂಲಗ್ನತೆ	ದುರ್ಗಾ ಅವತಾರ
ನೆಲೆ	ಕೈಲಾಸಗಿರಿ
ಗ್ರಹ	ರಾಹು
ಮಂತ್ರ	श्वेते वृषे समारुढा श्वेताम्बरधरा शुचिः। महागौरी शुभं दघान्महादेवप्रमोददा॥
ಆಯುಧ	ತ್ರಿಶೂಲ, ಡಮರು (ತಂಬೂರಿ), ಅಭಯಮುದ್ರ, ವರದ ಮುದ್ರೆ
ಸಂಗಾತಿ	ಶಿವ
ಒಡಹುಟ್ಟಿದವರು	ಗಂಗಾ ಮತ್ತು ವಿಷ್ಣು
ಮಕ್ಕಳು	ಕಾರ್ತಿಕೇಯ, ಗಣೇಶ, ಜ್ಯೋತಿ, ಅಶೋಕ ಸುಂದರಿ
ವಾಹನ	ಎತ್ತು
ಹಬ್ಬಗಳು	ನವರಾತ್ರಿ, ದುರ್ಗಾ ಪೂಜೆ ಮತ್ತು ದುರ್ಗಾ ಅಷ್ಟಮಿ

ವ್ಯುತ್ಪತ್ತಿ

ಮಹಾಗೌರಿ ಎಂಬ ಹೆಸರು ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಕಾಶಮಾನವಾದ, ಸ್ವಚ್ಛವಾದ ಮೈಬಣ್ಣ, ಚಂದ್ರನಂತೆ ಹೊಳಪು ಎಂದು ಅನುವಾದಿಸುತ್ತದೆ. (ಮಹಾ, महा = ಶ್ರೇಷ್ಠ; ಗೌರಿ, गौरी = ಪ್ರಕಾಶಮಾನವಾದ, ಸ್ವಚ್ಛ)

ಪ್ರತಿಮಾಶಾಸ್ತ್ರ

ಮಹಾಗೌರಿಯನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ನಾಲ್ಕು ಕೈಗಳಿಂದ ಚಿತ್ರಿಸಲಾಗಿದೆ, ಆಕೆ ತನ್ನ ಕೈಗಳಲ್ಲಿ ತ್ರಿಶೂಲ, ಡಮರು (ತಂಬೂರಿ), ಅಭಯಮುದ್ರ, ವರದ ಮುದ್ರೆ ಹಿಡಿದಿದ್ದಾಳೆ. ಅವಳು ಬಿಳಿ ಎತ್ತುವಿನ ಮೇಲೆ ಸವಾರಿ ಮಾಡುತ್ತಾಳೆ, ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಬಿಳಿ ಬಟ್ಟೆಗಳನ್ನು ಧರಿಸುತ್ತಾಳೆ ಮತ್ತು ಅವಳನ್ನು ಶಾಂತಿ ದೇವತೆ ಎಂದು ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ.

ಇತಿಹಾಸ

ಮಹಾಗೌರಿಯ ಮೂಲದ ಕಥೆ ಹೀಗಿದೆ: ಶುಂಭ ಮತ್ತು ನಿಶುಂಭ ಎಂಬ ರಾಕ್ಷಸರನ್ನು ಕನ್ಯೆ, ಅವಿವಾಹಿತ ರೂಪವಾದ ಪಾರ್ವತಿ ಮಾತ್ರ ಕೊಲ್ಲಬಹುದು. ಆದ್ದರಿಂದ, ಬ್ರಹ್ಮನ ಸಲಹೆಯಂತೆ, ಶಿವನು ಪಾರ್ವತಿಯನ್ನು ಯಾವುದೇ ಕಾರಣವಿಲ್ಲದೆ "ಕಾಳಿ" ಎಂದು ಪದೇ ಪದೇ ಅಪಹಾಸ್ಯ ಮಾಡುವ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಕರೆದನು. ಈ ಕೀಟಲೆಯಿಂದ ಪಾರ್ವತಿಯು ರೋಮಾಂಚನಗೊಳ್ಳುತ್ತಾಳೆ ಅವಳು ಚಿನ್ನದ ಮೈಬಣ್ಣವನ್ನು ಪಡೆಯಲು ಬ್ರಹ್ಮನನ್ನು ಕುರಿತು ಕಠಿಣ ತಪಸ್ಸು ಮಾಡಿದಳು. ಬ್ರಹ್ಮನು ಅವಳಿಗೆ ವರವನ್ನು ನೀಡಲು ಅಸಮರ್ಥತೆಯನ್ನು ವಿವರಿಸಿದನು ಮತ್ತು ಅವಳ ತಪಸ್ಸನ್ನು ನಿಲ್ಲಿಸಲು ಮತ್ತು ಶುಂಭ ಮತ್ತು ನಿಶುಂಭ ಎಂಬ ರಾಕ್ಷಸರನ್ನು ಕೊಲ್ಲುವಂತೆ ವಿನಂತಿಸಿದನು. ಪಾರ್ವತಿಯು ಒಪ್ಪಿ ಹಿಮಾಲಯದ ಗಂಗಾ ನದಿಯಲ್ಲಿ ಸ್ನಾನ ಮಾಡಲು ಹೋದಳು. ಪಾರ್ವತಿಯು ಗಂಗಾ ನದಿಯನ್ನು ಪ್ರವೇಶಿಸಿದಳು ಮತ್ತು ಅವಳು ಸ್ನಾನ ಮಾಡುವಾಗ, ಅವಳ ಕಪ್ಪು ಚರ್ಮವು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ತೊಳೆಯಲ್ಪಟ್ಟಿತು ಮತ್ತು ಅವಳು ಬಿಳಿ ವಸ್ತ್ರಗಳನ್ನು ಧರಿಸಿ ಸುಂದರವಾದ ಚಿನ್ನದ ಮಹಿಳೆಯಾಗಿ ಹೊರಬಂದಳು, ಆದ್ದರಿಂದ ಅವಳು "ಮಹಾಗೌರಿ" ಎಂಬ ಉಪನಾಮವನ್ನು ಪಡೆದಳು. ಶುಂಭ ಮತ್ತು ನಿಶುಂಭನ ನಾಶಕ್ಕಾಗಿ ಹಿಮಾಲಯದಲ್ಲಿ ತನ್ನನ್ನು ಪ್ರಾರ್ಥಿಸುತ್ತಿದ್ದ ದೇವತೆಗಳ ಮುಂದೆ ಅವಳು ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡಳು ಮತ್ತು ಅವರು ಯಾರನ್ನು ಪೂಜಿಸುತ್ತಾರೆ ಎಂದು ಚಿಂತೆಯಿಂದ ಕೇಳಿದಳು. ನಂತರ ಅವಳು ತನ್ನನ್ನು ಕಪ್ಪು ಕೌಶಿಕಿ ದುರ್ಗೆಯೆಂದು ಪ್ರತಿಬಿಂಬಿಸುತ್ತಾಳೆ ಮತ್ತು ಶುಂಭ ಮತ್ತು ನಿಶುಂಭ ಎಂಬ ರಾಕ್ಷಸರಿಂದ ಅವಳನ್ನು ಸೋಲಿಸಬೇಕೆಂದು ದೇವರುಗಳು ಪ್ರಾರ್ಥಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ತನ್ನ ಪ್ರಶ್ನೆಗೆ ಉತ್ತರಿಸಿದಳು. ತನ್ನ ಬೆನ್ನನ್ನು ಹೀರಿಕೊಂಡ ನಂತರ, ಪಾರ್ವತಿಯು ದೇವತೆಗಳ ಮೇಲಿನ ಕರುಣೆಯಿಂದ ಕಪ್ಪು ಬಣ್ಣಕ್ಕೆ ತಿರುಗಿದಳು ಮತ್ತು ಕಾಳಿಕಾ ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಟ್ಟಳು. ನಂತರ ಅವಳು ಚಂಡಿಯಾಗಿ (ಚಂದ್ರಘಂಟಾ) ರೂಪಾಂತರಗೊಂಡಳು ಮತ್ತು ರಾಕ್ಷಸ ಧೂಮ್ರಲೋಚನನ್ನು ಕೊಂದಳು. ಚಂಡಿಯ ಮೂರನೇ ಕಣ್ಣಿನಿಂದ ಹೊರಬಂದ ಚಾಮುಂಡಾ ದೇವಿಯು ಚಂಡ ಮತ್ತು ಮುಂಡನನ್ನು ಕೊಂದಳು. ಚಂಡಿ ನಂತರ ರಕ್ತಬೀಜ ಮತ್ತು ಅವನ ತದ್ರೂಪಿಗಳನ್ನು ಕೊಂದು ಅವರ ರಕ್ತವನ್ನು ಕುಡಿದಳು. ಪಾರ್ವತಿ ಮತ್ತೆ ಕೌಶಿಕಿಯಾಗಿ ತಿರುಗಿ ಶುಂಭ ಮತ್ತು ನಿಶುಂಭರನ್ನು ಕೊಂದಳು, ನಂತರ ಅವಳು ಮತ್ತೆ ಮಹಾಗೌರಿಯಾಗಿ ರೂಪಾಂತರಗೊಂಡಳು. ಈ ರೀತಿ ಪಾರ್ವತಿಯು ಶುಂಭ ಮತ್ತು ನಿಶುಂಭನನ್ನು ಕೊಂದಳು. ಆಕೆಗೆ ಶಿವಪುರಾಣದಲ್ಲಿ ಮಹಾಸರಸ್ವತಿ, ಅಂಬಿಕಾ ಮತ್ತು ದೇವಿ ಮಹಾತ್ಮ್ಯ (ಮಾರ್ಕಂಡೇಯ ಪುರಾಣದ ಭಾಗ) ಎಂಬ ಬಿರುದುಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದಾಳೆ.

ತಾಯಿ ಗೌರಿ ದೇವಿಯು, ಶಕ್ತಿ ಅಥವಾ ಮಾತೃ ದೇವತೆಯಾಗಿದ್ದು, ದುರ್ಗಾ, ಪಾರ್ವತಿ, ಕಾಳಿ ಮತ್ತು ಇತರ ಹಲವು ರೂಪಗಳಲ್ಲಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾಳೆ. ಅವಳು ಮಂಗಳಕರ, ಅದ್ಭುತ ಮತ್ತು ಕೆಟ್ಟ ಕಾರ್ಯಗಳನ್ನು ಮಾಡುವವರನ್ನು ಶಿಕ್ಷಿಸುವ ಮೂಲಕ ಒಳ್ಳೆಯ ಜನರನ್ನು ರಕ್ಷಿಸುತ್ತಾಳೆ. ತಾಯಿ ಗೌರಿ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಅನ್ವೇಷಕನಿಗೆ ಜ್ಞಾನೋದಯವನ್ನು ನೀಡುತ್ತಾಳೆ ಮತ್ತು ಮೋಕ್ಷವನ್ನು ನೀಡುವ ಮೂಲಕ ಪುನರ್ಜನ್ಮದ ಭಯವನ್ನು ಹೋಗಲಾಡಿಸುತ್ತಾಳೆ.

ಮಂತ್ರ

ॐ देवी महागौर्यै नमः॥

ಓಂ ದೇವಿ ಮಹಾಗೌರೀ ನಮಃ॥

ಬಾಹ್ಯ ಕೊಂಡಿಗಳು

• ಮಹಾಗೌರಿ