ಸೈಕೋಗ್ರಾಫಿಕ್ ವಿಭಾಗ

ಸೈಕೋಗ್ರಾಫಿಕ್ ವಿಭಾಗ ವನ್ನು ಮಾರ್ಕೆಟಿಂಗ್ ಸಂಶೋಧನೆಯಲ್ಲಿ ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ವಿಭಾಗದ ಒಂದು ರೂಪವಾಗಿ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ, ಇದು ಮನೋವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಗುಣಲಕ್ಷಣಗಳನ್ನು ಆಧರಿಸಿ ಗ್ರಾಹಕರನ್ನು ಉಪಗುಂಪುಗಳಲ್ಲಿ ವಿಭಾಗಿಸುತ್ತದೆ. ಇದರಲ್ಲಿ ಅಚೇತನ ಅಥವಾ ಚೇತನ ನಂಬಿಕೆಗಳು, ಪ್ರೇರಣೆಗಳು ಮತ್ತು ಆದ್ಯತೆಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತವೆ, ಇದರಿಂದ ಗ್ರಾಹಕರ ನಡೆ-ನುಡಿಗಳನ್ನು ವಿವರಿಸಲು ಮತ್ತು ಮುನ್ಸೂಚನೆ ನೀಡಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ೧೯೭೦ ರ ದಶಕದಲ್ಲಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಈ ತಂತ್ರವು ಆಚರಣಾತ್ಮಕ ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ವಿಜ್ಞಾನಗಳನ್ನು ಅನ್ವಯಿಸಿ, ಗ್ರಾಹಕರ ನಿರ್ಣಯ ಸ್ವಭಾವ, ಅವರ ವಿಲಾಸಿತೆ, ಮೌಲ್ಯಗಳು, ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವ, ಜೀವನಶೈಲಿ, ಮತ್ತು ಸಂವಹನ ಆದ್ಯತೆಯನ್ನು ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಇದು ಡೆಮೋಗ್ರಾಫಿಕ್ ಮತ್ತು ಆರ್ಥಿಕ-ಸಾಮಾಜಿಕ ವಿಭಾಗೀಕರಣವನ್ನು ಪೂರಕವಾಗಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತದೆ ಹಾಗೂ ಬ್ರ್ಯಾಂಡ್‌ಗಳು, ಉತ್ಪನ್ನಗಳು ಅಥವಾ ಸೇವೆಗಳ ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ಮಾಡಲು ಗ್ರಾಹಕರಿಗೆ ನಿಖರ ಸಂದೇಶವನ್ನು ಪೂರೈಸಲು ಮಾರುಕಟ್ಟೆಗಾರರಿಗೆ ಅನುಕೂಲ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಜೀವನಶೈಲಿ ವಿಭಾಗೀಕರಣವನ್ನು ಕೆಲವರು ಸೈಕೋಗ್ರಾಫಿಕ್ ವಿಭಾಗೀಕರಣದ ಸಮಾನಾರ್ಥಕ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸುತ್ತಾರೆ, ಆದರೆ ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ತಜ್ಞರು ಜೀವನಶೈಲಿ ನಿರ್ದಿಷ್ಟವಾಗಿ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷ ವರ್ತನೆಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದೆ ಎಂದು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ, ಸೈಕೋಗ್ರಾಫಿಕ್ಸ್ ಗ್ರಾಹಕರ "ಯೋಚನೆ, ಭಾವನೆ ಮತ್ತು ಗ್ರಹಣದ ಮಾದರಿಗಳಿಗೆ" ಆಧಾರಿತವಾದ ಬೌದ್ಧಿಕ ಶೈಲಿಯ ಬಗ್ಗೆ ಮಾಹಿತಿ ನೀಡುತ್ತದೆ.

ಇತಿಹಾಸ

೧೯೬೪ ರಲ್ಲಿ, ಹಾರ್ವರ್ಡ್ ಪದವಿ ಹೊಂದಿರುವವರು ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ತನಿಖೆಗಾರ ಡ್ಯಾನಿಯಲ್ ಯಾಂಕೇಲೋವಿಚ್, ಪರಂಪರಿಕ ಪ್ರಜಾತಿಫಲಕ ಲಕ್ಷಣಗಳು—ಲಿಂಗ, ವಯೋಮಾನದ ಮತ್ತು ಶಿಕ್ಷಣ ಮಟ್ಟ—ಮಾರ್ಕೆಟಿಂಗ್ ತಂತ್ರಗಳನ್ನು ನಿರ್ಧರಿಸಲು ಅಗತ್ಯವಿರುವ ಗಮನಾರ್ಹ ವಿವರಗಳನ್ನು ನೀಡುವುದಿಲ್ಲ ಎಂದು ಬರೆಯಿದ್ದರು. ಅವನು ಕಂಪನಿಗಳು ಗ್ರಾಹಕರ ವರ್ತನೆಗಳನ್ನು ಉತ್ತಮವಾಗಿ ಭವಿಷ್ಯವಾಣಿ ಮಾಡಲು, ಉತ್ಪನ್ನ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ, ವಿತರಣೆಯ, ಬೆಲೆಯು ಮತ್ತು ಜಾಹೀರಾತುಗಳಲ್ಲಿ ಸುಧಾರಣೆ ಮಾಡಲು ಅಪ್ರಚಲಿತ ಪ್ರಜಾತಿಫಲಕ ವಿಂಗಡಣೆಯ ಬಳಕೆ ಮಾಡಲು ಸೂಚಿಸಿದ್ದರು. ಅದೇ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ಸಂಶೋಧಕ ಎಮ್ಯಾನುಯೆಲ್ ಡೆಂಬಿ "ಸೈಕೋಗ್ರಾಫಿಕ್ಸ್" ಎಂಬ ಪದವನ್ನು ಬಳಸಿ, ಒಂದು ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಪ್ರಜಾತಿಫಲಕ ವಿಭಾಗದಲ್ಲಿ ಪ್ರವೃತ್ತಿಗಳು, ಮೌಲ್ಯಗಳು ಮತ್ತು ವರ್ತನೆಗಳಲ್ಲಿ ವೈವಿಧ್ಯಗಳನ್ನು ಸೂಚಿಸಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದ್ದರು.

ಒಂದು ದಶಕದೊಳಗೆ, ಆರ್'ನೋಲ್ಡ್ ಮಿಚೆಲ್ ಮತ್ತು ಇತರರು ಸ್ಟ್ಯಾನ್‌ಫರ್ಡ್ ಸಂಶೋಧನಾ ಸಂಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ "ಮೌಲ್ಯಗಳು, ನಿಷ್ಠೆಗಳು ಮತ್ತು ಜೀವನಶೈಲಿಗಳು" (ವಿಎ‌ಎಲ್‌ಎಸ್‌) ಎಂಬ ಸೈಕೋಗ್ರಾಫಿಕ್ ವಿಧಾನಶಾಸ್ತ್ರವನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಿದರು. ಡ್ಯಾನಿಯಲ್ ಯಾಂಕೇಲೋವಿಚ್ ಸೇರಿದಂತೆ ಕೆಲವೊಂದು ವಿರೋಧಿಗಳಿದ್ದರೂ, ಈ ವಿಧಾನವನ್ನು ಪ್ರಮುಖ ಮಾರ್ಕೆಟಿಂಗ್ ತಜ್ಞರು ಸ್ವೀಕರಿಸಿದರು. ಇದರಿಂದ "ಆಡ್‌ವರ್ಡೈಸಿಂಗ್ ಏಜ್" ವಿಎ‌ಎಲ್‌ಎಸ್‌ ಅನ್ನು "೧೯೮೦ರ ದಶಕದ ಹತ್ತನೆ ಪ್ರಮುಖ ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ಸಂಶೋಧನಾ ಸಾಧನೆ" ಎಂದು ಪ್ರಶಂಸಿಸಿತು.

ಅನುಕೂಲಗಳು ಮತ್ತು ಅನಾನುಕೂಲಗಳು

ಗಣನೆ ಶಕ್ತಿಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಗತಿಗಳು ಮತ್ತು ದೊಡ್ಡ ಡೇಟಾ ಕಾಲಘಟ್ಟವು ಎಲ್ಲಾ ವಿಧಗಳ ವಿಭಾಗೀಕರಣದ ಬಳಕೆಯನ್ನು ಪ್ರೇರೇಪಿಸಿತು. ಗ್ರಾಹಕರ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯನ್ನು ಚಿಕ್ಕ ಗುಂಪುಗಳಲ್ಲಿ ಒಡೆಯಲು ವಿಶ್ಲೇಷಣೆಯನ್ನು ಅನ್ವಯಿಸುವುದರಿಂದ ಮಾರ್ಕೆಟರ್‌ಗಳು ಮತ್ತು ಜಾಹೀರಾತುದಾರರು ಪ್ರಮುಖ ಪ್ರೇಕ್ಷಕರನ್ನು ಹೆಚ್ಚು ಪರಿಣಾಮಕಾರಿಯಾಗಿ ಪ್ರೊಫೈಲ್ ಮಾಡಿ ಗುರಿ ಮಾಡಬಹುದು. ಪ್ರತಿ ವಿಭಾಗೀಕರಣ ಪ್ರಕಾರವು ಪ್ರಯೋಜನಗಳು ಮತ್ತು ಪ್ರತಿಕೂಲತೆಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ.

ವಿಭಜನೆಯ ಪ್ರಕಾರ	ಅನುಕೂಲಗಳು	ಅನಾನುಕೂಲಗಳು
ಜನಸಂಖ್ಯಾ ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಆರ್ಥಿಕ ವಿಭಾಗವು ಲಿಂಗ, ವಯಸ್ಸು, ಜನಾಂಗೀಯತೆ, ಆದಾಯ, ಶಿಕ್ಷಣ, ಭೌಗೋಳಿಕತೆ ಮತ್ತು ಇತರ ಭೌತಿಕ ಅಥವಾ ಸಾಂದರ್ಭಿಕ ಗುಣಲಕ್ಷಣಗಳ ಮೂಲಕ ಜನರನ್ನು ಗುಂಪು ಮಾಡುತ್ತದೆ.	ಸರಳವಾಗಿ ಗುರುತಿಸಬಹುದಾದ ಮತ್ತು ಗುರಿಪಡಿಸಬಹುದಾದ ಗ್ರಾಹಕರ ಗುಂಪುಗಳು, ಉದಾಹರಣೆಗೆ ಮಿಲೆನಿಯಲ್ಸ್, ಹಿಸ್ಪಾನಿಕ್ಸ್, ಅಥವಾ ೨೫ ರಿಂದ ೩೫ ವಯಸ್ಸಿನ ಮಹಿಳೆಯರು. ಪ್ರಜಾತಿ ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ-ಆರ್ಥಿಕ ಡೇಟಾ ಹಲವಾರು ಮೂರನೆಯ ಪಕ್ಷಗಳಿಂದ ಸುಲಭವಾಗಿ ಲಭ್ಯವಿದೆ.	ವಿಸ್ತೃತ ವರ್ಗೀಕರಣಗಳು ಅವುಗಳಲ್ಲಿ ಇದ್ದ ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬರೂ ಒಂದೇ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಯೋಚಿಸುತ್ತಾರೆ ಎಂದು ಭಾವಿಸುತ್ತದೆ. ಪ್ರಜಾತಿಫಲಕ ಅಥವಾ ಸಾಮಾಜಿಕ ಆರ್ಥಿಕತೆಗಳ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಗ್ರಾಹಕರಿಗೆ ಒಂದೇ ಮಾದರಿಯ ಸಮನ್ವಯವಿರುವ ವಿಧಾನವು ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಪರಿಣಾಮಕಾರಿತ್ವವನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ.
ನಡವಳಿಕೆಯ ವಿಭಾಗವು ಗ್ರಾಹಕರನ್ನು ಅವರ ನಡವಳಿಕೆಯಿಂದ ಗುಂಪು ಮಾಡುತ್ತದೆ.	ಅಗತ್ಯಕರ ಕ್ರಿಯೆಗಳನ್ನು ಟ್ರ್ಯಾಕ್ ಮಾಡುವುದು ದೊಡ್ಡ ಡೇಟಾ ಮತ್ತು ಡಿಜಿಟಲ್ ಒಳನೋಟದ ಕಾಲಘಟ್ಟದಲ್ಲಿ, ಖರೀದಿ ಮಾರ್ಗದಲ್ಲಿ ಪ್ರತ್ಯೇಕ ಗ್ರಾಹಕರ ಕ್ಲಿಕ್ಕುಗಳ ಮೂಲಕ ಬಹುದೂರ ಸುಲಭವಾಗಿದೆ ಗುರಿ ಮಾಡುವುದು ದೃಢಪಡಿಸಿದ ಗ್ರಾಹಕ ಒಡಂಬಡಿಕೆಯಿಂದ ಮತ್ತು ಅಭ್ಯಾಸಗಳಿಂದ ಪ್ರೇರಿತವಾಗಿದೆ.	ಎಲ್ಲಾ ಗ್ರಾಹಕರ ವರ್ತನೆಗಳಿಗೆ ಹಿಂದಿರುಗುವ ಸಮಾನ ಪ್ರೇರಣೆಗಳು ಇರುವುದಿಲ್ಲ. ಹೆಚ್ಚುಹೋಗುವಿಕೆಯು ವರ್ತನೆಗಳ ಮೇಲೆ ಆಧಾರಿತ ಸಂದೇಶವು ಒಂದೇ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ವರ್ತಿಸುವ ವೈಯಕ್ತಿಕ ಗ್ರಾಹಕರಿಗೆ ಸಮಾನವಾಗಿ ಪ್ರಭಾವಶಾಲಿ ಆಗುವುದಿಲ್ಲ, ಏಕೆಂದರೆ ಅವರ ಪ್ರೇರಣೆಗಳು ವಿಭಿನ್ನವಾಗಿರಬಹುದು.
ಆರೋಪಣಾತ್ಮಕ ವಿಭಾಗೀಕರಣವು ಗ್ರಾಹಕರನ್ನು ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ವಿಷಯ, ಉತ್ಪನ್ನ ಅಥವಾ ಸೇವೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಹಂಚಿದ ಮನೋಭಾವಗಳು ಮತ್ತು ಭಾವನೆಗಳ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಗುಂಪುಗಳನ್ನು ಹಾಕುತ್ತದೆ.	ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ವಿಷಯದ ಬಗ್ಗೆ ಗ್ರಾಹಕರ ವಿವರಗೊಂಡ ನಂಬಿಕೆಗಳು ಮತ್ತು ಅಗತ್ಯಗಳನ್ನು ಸಂಪರ್ಕಿಸುತ್ತದೆ.	ಆರೋಪಣಾತ್ಮಕ ಸಮೀಕ್ಷೆಯಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸದಾಗ, ಜನಸಂಖ್ಯೆಯೊಳಗಿನ ಗ್ರಾಹಕರನ್ನು ಗುರಿಯಾಗಿಸುವುದು ಕಠಿಣವಾಗಿದೆ.1
ಸೈಕೋಗ್ರಾಫಿಕ್ ವಿಭಾಗೀಕರಣವು ಗ್ರಾಹಕರನ್ನು ಹಂಚಿದ ಮೌಲ್ಯಗಳು, ನಂಬಿಕೆಗಳು, ಭಾವನೆಗಳು, ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವಗಳು, ಆಸಕ್ತಿಗಳು ಮತ್ತು ಜೀವನಶೈಲಿಗಳ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಗುಂಪುಗಳನ್ನು ಹಾಕುತ್ತದೆ.	ಗ್ರಾಹಕರ ವಿವರಣೆ ಮಾಡದ ಅಗತ್ಯಗಳು ಮತ್ತು ಪ್ರೇರಣೆಗಳನ್ನು ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವುದು ಮಾರ್ಕೆಟರ್‌ಗಳನ್ನು ಹೆಚ್ಚು ಆಕರ್ಷಕ ಸಂದೇಶಗಳನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಲು ಶಕ್ತಿಯನ್ನಿಸುತ್ತದೆ.	ಸೈಕೋಗ್ರಾಫಿಕ್ ಸಮೀಕ್ಷೆಯಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸದಾಗ, ಜನಸಂಖ್ಯೆಯೊಳಗಿನ ಗ್ರಾಹಕರನ್ನು ಗುರಿಯಾಗಿಸುವುದು ಕಠಿಣವಾಗಿದೆ.1

1. ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಾತ್ಮಕ ಮತ್ತು ಮನೋವೈಜ್ಞಾನಿಕ ವಿಭಾಗಗಳನ್ನು ಹಲವು ಚರ ಪ್ರಾಪ್ತಿಗಳ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಪ್ರಾತಿನಿಧಿಕ ಮಾದರಿಗಳ ಮೂಲಕ ಜನಸಂಖ್ಯೆಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರೊಜೆಕ್ಟ್ ಮಾಡಬಹುದು, ಆದರೆ ಖಚಿತತೆ ಬಹಳಷ್ಟು ಕಡಿಮೆಯಾಗಬಹುದು.

ಅಂತಿಮವಾಗಿ, ಯಾವುದೇ ವಿಧದ ವಿಭಾಗೀಕರಣಕ್ಕೆ ವಾದವೆಂದರೆ, ಬೆಳವಣಿಗೆಯ ಸಾಮರ್ಥ್ಯ, ಲಾಭಾಂಶ, ಅಥವಾ ಇತರ ವಿಶೇಷ ಉದ್ದೇಶಗಳನ್ನು ಪೂರೈಸಲು ಸಾಧ್ಯವಾದ ಹೆಚ್ಚು-ಉತ್ಪಾದಕ ಗುರಿ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಗಳನ್ನು ಗುರುತಿಸುವುದು.

ಮಾದರಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯ ವಿಧಾನಗಳು

ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕವಾಗಿ, ಸೈಕೋಗ್ರಾಫಿಕ್ ವಿಭಾಗೀಕರಣ ಮಾದರಿಯನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸುವುದು ಗುರಿ ಪ್ರೇಕ್ಷಕರಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಆರ್ಥಿಕ, ಜನಸಾಂಖ್ಯಿಕ ಗುಂಪು ಅಥವಾ ಯಾವುದೇ ಸಂಬಂಧಿತ ಗುಂಪಿನ ಪ್ರತಿನಿಧಿತ ನಮೂನೆಯನ್ನು ಸಮೀಕ್ಷೆ ಮಾಡುವ ಮೂಲಕ ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ಸಂಶೋಧನೆ ಅಧ್ಯಯನದ ಮೂಲಕ ಮಾಡಲು ಸಾಧ್ಯ.

ಪ್ರಾರಂಭಿಕ ಹಂತವು ಗಟ್ಟಿಯಾದ ಪ್ರಶ್ನೋತ್ತರವನ್ನು ತಯಾರಿಸುವುದರಿಂದ ಪ್ರಾರಂಭವಾಗುತ್ತದೆ. ಇದು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಲಿಕರ್ಟ್ ಸ್ಕೇಲ್ (ಉದಾ: "ಮೂರು ಒಪ್ಪಿಕೆ" = ೧, "ಒಪ್ಪಿಕೆ" = ೨, "ನೀವು ಒಪ್ಪುವುದಿಲ್ಲ ಅಥವಾ ಒಪ್ಪುವುದಿಲ್ಲ" = ೩, "ಒಪ್ಪುತ್ತಿಲ್ಲ" = ೪, "ನಿಖರವಾಗಿ ಒಪ್ಪುತ್ತಿಲ್ಲ" = ೫) ಮೂಲಕ ತಯಾರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದು ಗ್ರಾಹಕರ ನಂಬಿಕೆಗಳನ್ನು ಮತ್ತು ಕೆಲ ವಿಶಿಷ್ಟ ನಡವಳಿಕೆಗಳನ್ನು ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ.

ಈ ದತ್ತಾಂಶವನ್ನು ನಂತರ ಫ್ಯಾಕ್ಟರ್ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ ಮತ್ತು ಗಣಿತ ಗುಂಪುಗಟ್ಟುವಿಕೆ ವಿಧಾನಗಳು ಮೂಲಕ ವಿಶ್ಲೇಷಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ, ಇದರಿಂದ ಸಮಾನ ಉತ್ತರಗಳನ್ನು ನೀಡಿದ ಗುಂಪುಗಳನ್ನು ಹುಡುಕಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ತತ್ವಗಳಿಗೆ ಉದಾಹರಣೆಯಾಗಿ ಸ್ಕ್ಯಾಟರ್‌ ಪ್ಲೋಟ್‌ ಬಳಸಿ ತೋರಿಸಬಹುದು, ಅಲ್ಲಿ ಸಮಾನ ಉತ್ತರಗಳೊಂದಿಗೆ ಗುಂಪುಗಳು ಕಾಣಿಸಬಹುದು.

ಉಳಿದಂತೆ, ಉತ್ತರಗಳ ಅಂಕಿ-ಅಂಶ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ ಮೂಲಕ ಕೆಲವು ಪ್ರಮುಖ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳ ಉಪಯೋಗದಿಂದ ಗ್ರಾಹಕರನ್ನು ವಿಭಜಿಸಬಹುದಾಗಿದೆ. ಇದು ೫, ೧೦, ಅಥವಾ ೧೫ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳ ಚಿಹ್ನೆ ಆಧಾರಿತ ಗುಂಪು ಮಾಡಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ.

ಸಮೀಕ್ಷೆಗಳಿಗೆ ಬದಲಾಗಿ ಅಥವಾ ಪೂರಕವಾಗಿ, ಸಾಮಾಜಿಕ ಮಾಧ್ಯಮ ಪರಿಶೀಲನೆ ಮತ್ತು ವಿಶ್ಲೇಷಣೆಗಳು ಗ್ರಾಹಕರ ನಂಬಿಕೆಗಳು, ಅಭಿರುಚಿಗಳು, ಮನೋಭಾವಗಳು, ಮತ್ತು ಸೈಕೋಗ್ರಾಫಿಕ್ ಗುಂಪುಗಳನ್ನು ಗುರುತಿಸಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡಬಹುದು.

ಅದರೊಂದಿಗೆ, ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಸೈಕೋಗ್ರಾಫಿಕ್ ವಿಭಾಗದ ಸದಸ್ಯರೊಂದಿಗೆ ಈ ಸಂಶೋಧನೆಗಳು ಪರಿಮಾಣಾತ್ಮಕ ಅಂಕಿಅಂಶಗಳಿಂದ ಮತ್ತಷ್ಟು ಒಳನೋಟಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ಆ ವಿಭಾಗದ ದೃಷ್ಟಿಕೋನದಿಂದ ಅರ್ಥೈಸಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತವೆ. ಈ ಕ್ರಮವು ಸಂಶೋಧಕರ ಮೂಲಭೂತ ದೋಷವನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಲು ಸಹಾಯಕವಾಗುತ್ತದೆ, ಏಕೆಂದರೆ ಸಂಶೋಧಕರು ತಮ್ಮವೇ ನಂಬಿಕೆಗಳು ಮತ್ತು ಪ್ರೇರಣೆಗಳ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಡೇಟಾವನ್ನು ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಿಸಬಹುದಾಗಿದೆ.

ಒಂದು ಉತ್ತಮ ಸೈಕೋಗ್ರಾಫಿಕ್ ವಿಭಾಗೀಕರಣ ಮಾದರಿಯ ಮಾನದಂಡಗಳು:

1. ಇದು ವಿಭಿನ್ನ ವಿಭಾಗಗಳನ್ನು ಹೋಲಿಸುವಾಗ ಹೆಚ್ಚು ವಿಭಜನೆ ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ.
2. ವಿಭಾಗಗಳು ಆಂತರಿಕವಾಗಿ ಸ್ಥಿರವಾಗಿರುತ್ತವೆ .
3. ಇದು ಕ್ರಿಯಾತ್ಮಕ ಒಳನೋಟಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ.
4. ಇದು ಸ್ಥಿರ ಮತ್ತು ಪುನರಾವರ್ತಿಸಬಹುದಾದ ಪರಿಹಾರಗಳನ್ನು ರಚಿಸುತ್ತದೆ.
5. ಇದು ಅನ್ವಯಶೀಲತೆ ಮತ್ತು ಅಂದಾಜಿಸುವ ಸಾಮರ್ಥ್ಯ ನಡುವೆ ಸಮತೋಲನವನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತದೆ.

ಪ್ರಾಯೋಗಿಕ ವಿವರಣೆ: ಒಂದು ಸೈಕೋಗ್ರಾಫಿಕ್ ವಿಭಾಗೀಕರಣ ಮಾದರಿ ಗ್ರಾಹಕರನ್ನು ಯಾವುದೇ ವಿಭಾಗಕ್ಕೆ ಹೆಚ್ಚು ನಿಖರವಾಗಿ ವರ್ಗೀಕರಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗಬೇಕು. ಆದರೆ, ಕೆಲವು ದೋಷ-ಲಾಭಗಳ ಅಡ್ಡಿಪಡಿಸಬಹುದು. ಉದಾಹರಣೆಗೆ: ಹೆಚ್ಚು ವಿಭಾಗಗಳನ್ನೊಳಗೊಂಡ ಮಾದರಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ನಿಖರತೆಯನ್ನು ನೀಡಬಹುದು, ಆದರೆ ಅವು ಕಾರ್ಯಗತಗೊಳಿಸಲು ಕಷ್ಟಕರವಾಗಬಹುದು.ಇದೆಯಂತೆ, ಗ್ರಾಹಕರನ್ನು ವಿಭಾಗಗೊಳಿಸಲು ಬಳಸುವ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳ ಸಂಖ್ಯೆ ಹೆಚ್ಚು ಭವಿಷ್ಯಸೂಚಕ ಆಗಿರಬಹುದು. ಆದರೆ ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರಶ್ನೆಗಳು ಬಳಕೆದಾರರ ಪೂರ್ಣಗೊಳಿಸುವಿಕೆಯ ಶ್ರೇಣಿಯನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಬಹುದು ಮತ್ತು ಯಾವುದೇ ಸಮಯದ ನಂತರ ಲಾಭ ಕಡಿಮೆಯಾಗಬಹುದು.

ಸೈಕೋಗ್ರಾಫಿಕ್ ವಿಭಾಗ ಬಳಕೆಯ ಉದಾಹರಣೆಗಳು

ಗ್ರಾಹಕರು ಇಂದು ಮಾರಾಟಗಾರರು ಮತ್ತು ಜಾಹೀರಾತುದಾರರು ಭವಿಷ್ಯ ಗ್ರಾಹಕರ ಮತ್ತು ಹಾಲಿ ಗ್ರಾಹಕರ ಕುರಿತು ದೊಡ್ಡ ಪ್ರಮಾಣದ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸುತ್ತಾರೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಅರಿತುಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ.ಇದರಿಂದಾಗಿ, ಗ್ರಾಹಕರು ಬ್ರಾಂಡ್‌ಗಳನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರಮಾಣದ ಮಾನದಂಡಗಳಿಗೆ ಒಳಪಡಿಸುತ್ತಾರೆ. ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬ ಗ್ರಾಹಕರೂ ತಮ್ಮ ಹಂಚಿಕೊಂಡ ಮಾಹಿತಿಗೆ ವಿನಿಮಯವಾಗಿ ಹೆಚ್ಚು ಸಂಬಂಧಿತ ಮತ್ತು ವೈಯಕ್ತಿಕೀಕೃತ ಬ್ರಾಂಡ್ ಅನುಭವಗಳನ್ನು ನಿರೀಕ್ಷಿಸುತ್ತಾರೆ.ಈ ನಿರೀಕ್ಷೆಗಳು, ಸೈಕೋಗ್ರಾಫಿಕ್ ವಿಭಾಗೀಕರಣದ ಅಗತ್ಯವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಿವೆ.

ಚಿಲ್ಲರೆ ಉದ್ಯಮ

ಮನೆಮಂದಿಗೆ ಶೈಕ್ಷಣಿಕ ಅಥವಾ ಮನರಂಜನಾ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ (ಉದಾ: ಇ-ರೀಡರ್‌ಗಳು, ವೀಡಿಯೋ ಆಟದ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳು) ಮಾರಾಟ ಮಾಡುವ ಮಾರುಕಟ್ಟೆದಾರರು ಕುಟುಂಬದ ಆದಾಯ, ಮನೆಯಲ್ಲಿನ ಮಕ್ಕಳ ವಯಸ್ಸು ಅಥವಾ ಇತರ ಜನಸಾಂಖ್ಯಿಕ ಅಂಶಗಳ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಗುರಿ ಪ್ರೇಕ್ಷಕರನ್ನು ಗುರುತಿಸಬಹುದು.ಆದರೆ, ಈ ಅಂಶಗಳು ಖರೀದಿಯ ಹಿಂದಿರುವ "ಹೆಚ್ಚಿನ ಕಾರಣ" ಅಥವಾ "ಏಕೆ" ಎಂಬುದನ್ನು ವಿವರಿಸುವಲ್ಲಿ ಅಪೂರ್ಣವಾಗಿದೆ. ಸೈಕೋಗ್ರಾಫಿಕ್ ವಿಭಾಗೀಕರಣದ ಮೂಲಕ, ಮಾರುಕಟ್ಟೆದಾರರು ಗ್ರಾಹಕರ ವಿಭಿನ್ನ ನಂಬಿಕೆಗಳು, ಅಭಿರುಚಿಗಳು, ಮತ್ತು ಕ್ರಮಗಳನ್ನು ವಿವರವಾಗಿ ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಬಹುದು.

• ತಂತ್ರಜ್ಞಾನದಲ್ಲಿ ಮನರಂಜನೆ ಮಹತ್ವ ನೀಡುವ 'ಸಕ್ರಿಯಗೊಳಿಸುವವರು' ತಮ್ಮ ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ನಿರ್ಧಾರಗಳನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸಲು ಅವಕಾಶ ನೀಡುತ್ತಾರೆ.
• ಪರದೆ ಸಮಯವನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸುವ 'ಮಿತಿಗಳು' ಮಾತ್ರ ಶಿಕ್ಷಣಾತ್ಮಕ ಮೌಲ್ಯವನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಮತ್ತು ಕುಟುಂಬದ ಸದಸ್ಯರೊಂದಿಗೆ ಭಾಗವಹಿಸಲು ಸಹಾಯಕವಾಗುವ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನವನ್ನು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ.

ಗ್ರಾಹಕರಾದ ಪುಟಚಿಹ್ನೆಗಳಲ್ಲಿ ಇಂತಹ ಸೈಕೋಗ್ರಾಫಿಕ್ ವ್ಯತ್ಯಾಸಗಳನ್ನು ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವ ಮೂಲಕ, ಮಾರಾಟಗಾರರು ವಿಶಿಷ್ಟ ಗುಂಪುಗಳಿಗೆ ತಕ್ಕಂತೆ ಅವರ ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ತಂತ್ರಗಳನ್ನು ಸಂಶೋಧಿಸಬಹುದು.

ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಔಷಧ ಮಾರಾಟ ಅಂಗಡಿಗಳ ಸರಪಳಿಯು ೫೦ರ ಪ್ರಾರಂಭದ ಮಹಿಳೆಯವರ ಗ್ರಾಹಕ ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವವನ್ನು ಗುರುತಿಸಿ, ಕುಟುಂಬದ ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬರ ಆರೋಗ್ಯ ನಿರ್ವಹಣೆಯ ಜವಾಬ್ದಾರಿಯ ಮಹತ್ವವನ್ನು ಮನವರಿಕೆ ಮಾಡಿಸುತ್ತದೆ.

ಪ್ರಯಾಣ ಉದ್ಯಮ

ವಿಶ್ರಾಂತಿ ಪ್ರಯಾಣಿಕರಂತಹ ವಿಶಾಲ ವಿಭಾಗದ ಒಳಗೆ, ಸೈಕೋಗ್ರಾಫಿಕ್ ವಿಭಾಗೀಕರಣವನ್ನು ಉಪಯೋಗಿಸಿ, ಹೊಸ ಅನುಭವಗಳನ್ನು ಹುಡುಕುವ ಮತ್ತು ಪರಿಚಿತತೆ ಅನ್ವೇಷಣೆ ಗ್ರಾಹಕರನ್ನಾಗಿ ವಿಭಜಿಸಬಹುದು.ಪ್ರಯಾಣ ಶೈಲಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಾಸಕ್ತಿಯ ಶೈಲಿಗಳನ್ನು ಗುರುತಿಸಿ, ಪ್ರಯಾಣ ಬ್ರಾಂಡ್‌ಗಳು ವಿಶಿಷ್ಟ ಪ್ರಚಾರ ಅಭಿಯಾನಗಳನ್ನು ತಯಾರಿಸಬಹುದು. ಇದು ಗ್ರಾಹಕರ ವಿಶೇಷ ಆಸಕ್ತಿಗಳನ್ನು ತಲುಪಲು ಸಹಾಯಕವಾಗುತ್ತದೆ.

ಗ್ರಾಹಕರು 'ಪರಿಚಿತತೆಯನ್ನು ಹುಡುಕುತ್ತಿದ್ದಾರೆ' ಎಂದು ತಿಳಿದುಕೊಳ್ಳುವುದು, ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಆ ಗ್ರಾಹಕರಿಗೆ ಮಾರ್ಗದರ್ಶಿ ಪ್ರವಾಸ ಪ್ಯಾಕೇಜ್‌ಗಳನ್ನು ಮಾರುಕಟ್ಟೆಗೆ ತರಲು ಟ್ರಾವೆಲ್ ಬ್ರ್ಯಾಂಡ್ ಅನ್ನು ಕಾರಣವಾಗಬಹುದು; 'ಹೊಸತನವನ್ನು ಬಯಸುವ' ಗ್ರಾಹಕರನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಲು-ನಿಮ್ಮ ಸ್ವಂತ ಪ್ರವಾಸ ಪ್ಯಾಕೇಜ್‌ನೊಂದಿಗೆ ಗುರಿಯಾಗಿಸಬಹುದು.

ಆರೋಗ್ಯ ಉದ್ಯಮ

ಆರೋಗ್ಯಕ್ಷೇತ್ರವು ದೀರ್ಘಕಾಲದ ಕಾಯಿಲೆಗಳನ್ನು ತಡೆಗಟ್ಟಲು ಮತ್ತು ಆರೋಗ್ಯಕರ ಜೀವನಶೈಲಿಗಳನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸಲು ರೋಗಿಗಳನ್ನು ತೊಡಗಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದು ಅವಶ್ಯಕವಾಗಿದೆ. ಆದರೆ ತಜ್ಞರು ಹೇಳುವುದೇನೆಂದರೆ, ಜನಸಾಂಖ್ಯಿಕ ಅಥವಾ ಆರ್ಥಿಕ-ಸಾಮಾಜಿಕ ಅಂಶಗಳ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ವಿಭಾಗೀಕರಣ ರೋಗಿಗಳನ್ನು ತೊಡಗಿಸಲು ಸಮರ್ಪಕ ವಿಧಾನವಾಗುವುದಿಲ್ಲ.ಈಗಾಗಲೇ ಪ್ರಚಲಿತದಲ್ಲಿರುವ ಒಂದೇ ರೀತಿಯ ನಿರ್ಣಯದ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ರೂಪಿಸಲಾದ ಸಾಮಾನ್ಯ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳು ಸಹ ಶಿಫಾರಸು ಮಾಡಿದ ಆರೋಗ್ಯಕರ ನಡವಳಿಕೆಯನ್ನು ಸ್ವೀಕರಿಸುವಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚು ಯಶಸ್ವಿಯಾಗುವುದಿಲ್ಲ.

ಆರೋಗ್ಯ ಸೇವಾ ಗ್ರಾಹಕರಿಗೆ ಸೈಕೋಗ್ರಾಫಿಕ್ ವಿಭಾಗೀಕರಣವನ್ನು ಅನ್ವಯಿಸುವುದು ಆರೋಗ್ಯ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು, ಆರೋಗ್ಯ ವಿಮಾ ಸೇವೆಗಳ ಪ್ರಕಟಕರು, ಆರೋಗ್ಯ ಸಂಬಂಧಿತ ಚಿಲ್ಲರೆ ವ್ಯಾಪಾರಿಗಳು ಮತ್ತು ಇತರರು ಗ್ರಾಹಕರನ್ನು ಕೌಟುಂಬಿಕವಾಗಿ ವರ್ಗೀಕರಿಸಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ.

• ಆರೋಗ್ಯ ಮತ್ತು ಕ್ಷೇಮದಲ್ಲಿ ಸಕ್ರಿಯವಾಗಿ ತೊಡಗಿಸಿಕೊಂಡಿರುತ್ತಾರೆ ಅಥವಾ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯಾತ್ಮಕವಾಗಿ ಮತ್ತು ನಿರ್ಲಕ್ಷ್ಯದಿಂದ ಇದ್ದಾರೆ,
• ಆರೋಗ್ಯ ಸೇವಾ ವೃತ್ತಿಪರರಿಂದ ಮಾರ್ಗದರ್ಶನವನ್ನು ಅಗತ್ಯವಿದ್ದರೆ ಅಥವಾ ತಮ್ಮ ಆರೈಕೆಗಾಗಿ ಆಯ್ಕೆಗಳು ಮತ್ತು ವೈಶಿಷ್ಟ್ಯಗಳನ್ನು ಇಚ್ಛಿಸುತ್ತಾರೆ,
• ಹೊಲಿಸ್ಟಿಕ್ ಮತ್ತು ಪರ್ಯಾಯ ಔಷಧಿಯ ಮೇಲೆ ನಂಬಿಕೆ ಇಟ್ಟಿರುತ್ತಾರೆ ಅಥವಾ ಅದನ್ನು ತ್ಯಜಿಸಿ ಪರಂಪರೆ ಔಷಧಿಯ ಮೇಲೆ ಮಾತ್ರ ಅವಲಂಬಿತರಾಗಿರುತ್ತಾರೆ,
• ತಮ್ಮ ಸ್ವಂತ ಆರೋಗ್ಯ ಮತ್ತು ಕ್ಷೇಮವನ್ನು ಉಳಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಬದಲು ಇತರರ ಆರೋಗ್ಯ ಮತ್ತು ಕ್ಷೇಮವನ್ನು ಮೊದಲಿಗೆ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆ ನೀಡುತ್ತಾರೆ,

ಈ ಅಂಶಗಳ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಆರೋಗ್ಯ ಸೇವಾ ಗ್ರಾಹಕರಿಗೆ ವಿಭಾಗೀಕರಣ ಮಾಡುವುದರಿಂದ ಸಂದೇಶಗಳನ್ನು (ಬೋಧನಾತ್ಮಕ, ಪ್ರಿಂಟ್ ಅಥವಾ ಡಿಜಿಟಲ್) ವೈಯಕ್ತಿಕ ಪ್ರೇರಣೆಗಳಿಗೆ ಸರಿಹೊಂದಿಸಲು ಅವಕಾಶ ಸಿಗುತ್ತದೆ, ಇದರಿಂದ ಒಟ್ಟಾರೆ ಸಂವಹನವನ್ನು ಸುಧಾರಿಸಲು, ನಡವಳಿಕೆ ಮಾರ್ಪಡಿಸಲು, ಆರೈಕೆ ಯೋಜನೆಗಳಿಗೆ ಪಾಲನೆ ಹೆಚ್ಚಿಸಲು ಅಥವಾ ವೈದ್ಯಕೀಯ ಸಾಧನಗಳು ಮತ್ತು ಆಪ್‌ಗಳನ್ನು ಅಳವಡಿಸಲು ಉತ್ತೇಜನ ನೀಡಬಹುದು.

ಸೈಕೋಗ್ರಾಫಿಕ್ ವಿಭಾಗೀಕರಣ ಮತ್ತು ಆಂತರಿಕ ಅಂಶಗಳನ್ನು ಕ್ಲಿನಿಕಲ್ ಪರಿಸರದಲ್ಲಿ ಫಲಿತಾಂಶಗಳನ್ನು ಸುಧಾರಿಸಲು ಉಪಯೋಗಿಸಲಾಗಿದೆ, ಉದಾಹರಣೆಗೆ ಮಧುಮೇಹ ರೋಗಿಗಳಲ್ಲಿ ವೈಯಕ್ತಿಕ ಆರೋಗ್ಯ ಗುರಿಗಳನ್ನು ಸಾಧಿಸಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುವುದರಿಂದ ತಲೆನೋವುಗಳನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಶಸ್ತ್ರಚಿಕಿತ್ಸೆಯ ನಂತರ ಆಸ್ಪತ್ರೆ ಪ್ರವೇಶಗಳನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ.