ಷಣ್ಮುಖಪ್ರಿಯ
| ಕರ್ನಾಟಕ ಸಂಗೀತ | |
|---|---|
| ಪರಿಕಲ್ಪನೆಗಳು | |
| ಸಂಗೀತ ರಚನೆಗಳು | |
| ಸಂಗೀತೋಪಕರಣಗಳು | |
|
ಮಾಧುರ್ಯ: ಸರಸ್ವತಿ ವೀಣೆ • ವೇಣು • ಪಿಟೀಲು • ಚಿತ್ರ ವೀಣ • ನಾದಸ್ವರ • ಮ್ಯಾಂಡೊಲಿನ್ ತಾಳ: ಮೃದಂಗ • ಘಟಂ • ಮೋರ್ಸಿಂಗ್ • ಕಂಜೀರ • ತವಿಲ್ ಝೇಂಕಾರ: ತಂಬೂರ • ಶ್ರುತಿ ಪಟ್ಟಿಗೆ | |
| ಸಂಗೀತಕಾರರು | |
ಷಣ್ಮುಖಪ್ರಿಯ ಕರ್ನಾಟಕ ಸಂಗೀತ ಪದ್ಧತಿಯ ಮೇಳಕರ್ತ ರಾಗಗಳಲ್ಲಿ ೫೬ನೆಯ ರಾಗ.ಈ ರಾಗವನ್ನು ಮುತ್ತುಸ್ವಾಮಿ ದೀಕ್ಷಿತರು ಸಂಪಾದಿಸಿದ ಸಂಗೀತ ಗ್ರಂಥದಲ್ಲಿ ಚಾಮರಮ್ ಎಂದು ಹೆಸರಿಸಿದ್ದಾರೆ.[೧][೨] ಷಣ್ಮುಖ ಮತ್ತು ಶಿವನನ್ನು ಸ್ತುತಿಸುವ ಹಲವಾರು ಕೃತಿಗಳು ಈ ರಾಗದಲ್ಲಿದೆ.
ರಾಗ ಸ್ವರೂಪ ಮತ್ತು ಲಕ್ಷಣ
ಬದಲಾಯಿಸಿ
ಇದು ಹತ್ತನೆಯ ದಿಸಿ ಚಕ್ರದ ಎರಡನೆಯ ರಾಗ.ಇದರ ನೆನೆಪಿನ ಹೆಸರು ದಿಸಿ-ಶ್ರಿ ನೆನಪಿನ ನುಡಿಕಟ್ಟು:ಸ ರಿ ಗಿ ಮಿ ಪ ಧ ನಿ [೧] ಇದರ ಆರೋಹಣ ಮತ್ತು ಅವರೋಹಣದಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲಾ ಶುದ್ಧ ಸ್ವರಗಳೂ ಇದ್ದು ಅದು ಈ ಕೆಳಗಿನಂತಿವೆ.
ಆರೋಹಣ ಸ ರಿ೨ ಗ೨ ಮ೨ ಪ ದ೧ ನಿ೨ ಸ
ಅವರೋಹಣ ಸ ನಿ೨ ದ೧ ಪ ಮ೨ ಗ೨ ರಿ೨ ಸ
ಇದು ಒಂದು ಸಂಪೂರ್ಣ ರಾಗವಾಗಿದೆ.ಇದರ ಸ್ವರಶ್ರೇಣಿ. 'ಷಡ್ಜ, ಚತುಶ್ರುತಿ ರಿಷಭ,ಸಾಧಾರಣ ಗಾಂಧಾರ,ಪ್ರತಿಮಧ್ಯಮ,ಪಂಚಮ,ಶುದ್ಧ ಧೈವತಮತ್ತು ಕೈಶಿಕಿ ನಿಷಾಧ.ಇದು ೨೦ನೆಯ ಮೇಳಕರ್ತ ರಾಗವಾದ ನಟಭೈರವಿ
ಸಮಾನವಾದ ಪ್ರತಿಮಧ್ಯಮವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.
ಜನ್ಯ ರಾಗಗಳು
ಬದಲಾಯಿಸಿಈ ರಾಗಕ್ಕೆ ಕೆಲವು ಜನ್ಯ ರಾಗಗಳಿವೆ.
ಜನಪ್ರಿಯ ರಚನೆಗಳು
ಬದಲಾಯಿಸಿಷಣ್ಮುಖಪ್ರಿಯ ರಾಗದಲ್ಲಿ ಕೆಲವು ಜನಪ್ರಿಯ ಕೃತಿಗಳು ಈ ಕೆಳಗಿನಂತಿವೆ.
- ವದ್ದನೆ ವಾರು- ತ್ಯಾಗರಾಜ
- ಮರಿವೆರೆ ದಿಕ್ಕೇವರಯ್ಯಾ- ಪಟ್ನಂ ಸುಬ್ರಹ್ಮಣ್ಯ ಅಯ್ಯರ್
- ಪಾರ್ವತಿ ನಾಯಕನೆ, ಸರವಣಭವ ಎನ್ನುಮ್, ಅಂದಾವನೆ ಉನ್ನೈ- ಪಾಪನಾಶಮ್ ಸಿವನ್
- ಅಭಿಮಾನಮುತೊ ನನ್ನುಬ್ರೊವರಾಧ- ಮೈಸೂರು ವಾಸುದೇವಾಚಾರ್ಯ
- ವಲ್ಲಿ ನಾಯಕನೆ - ಮುತ್ತಯ್ಯ ಭಾಗವತರು
- ವಿಲಾಯದ ಇದು ನೇರಮ- ಟಿ.ಎನ್.ಬಾಲ
- ಸದಾ ತವ ಪಾದ ಸನ್ನಿಧಿಮ್- ಎಂ. ಬಾಲಮುರಳಿ ಕೃಷ್ಣ
- ಓಂಕಾರ ಪ್ರಣವ, ಪದ ವರ್ಣ- ಎಂ. ಬಾಲಮುರಳಿ ಕೃಷ್ಣ
- ಸಿದ್ಧಿ ವಿನಾಯಕಮ್,- ಮುತ್ತುಸ್ವಾಮಿ ದೀಕ್ಷಿತರು
ಸಂಬಂಧಿತ ರಾಗಗಳು
ಬದಲಾಯಿಸಿಗ್ರಹಭೇದಮ್ ಸೂತ್ರವನ್ನು ಷಣ್ಮುಖಪ್ರಿಯ ರಾಗಕ್ಕೆ ಅನ್ವಯಿಸಿದಾಗ ಮೂರು ರಾಗಗಳು ದೊರೆಯುತ್ತದೆ.ಅವುಗಳು ಶೂಲಿನಿ. ಧೇನುಕ ಮತ್ತು ಚಿತ್ರಾಂಬರಿ