ಭೂಪಾಲಂ
ಕರ್ನಾಟಕ ಸಂಗೀತ | |
---|---|
ಪರಿಕಲ್ಪನೆಗಳು | |
ಸಂಗೀತ ರಚನೆಗಳು | |
ಸಂಗೀತೋಪಕರಣಗಳು | |
ಮಾಧುರ್ಯ: ಸರಸ್ವತಿ ವೀಣೆ • ವೇಣು • ಪಿಟೀಲು • ಚಿತ್ರ ವೀಣ • ನಾದಸ್ವರ • ಮ್ಯಾಂಡೊಲಿನ್ ತಾಳ: ಮೃದಂಗ • ಘಟಂ • ಮೋರ್ಸಿಂಗ್ • ಕಂಜೀರ • ತವಿಲ್ ಝೇಂಕಾರ: ತಂಬೂರ • ಶ್ರುತಿ ಪಟ್ಟಿಗೆ | |
ಸಂಗೀತಕಾರರು | |
ಭೂಪಾಲಂ ( ಭೂಪಾಲಂ ಎಂದು ಉಚ್ಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ) ಕರ್ನಾಟಕ ಸಂಗೀತದಲ್ಲಿ ಒಂದು ರಾಗವಾಗಿದೆ . ಇದು ಪೆಂಟಾಟೋನಿಕ್ ಸ್ಕೇಲ್ ( ಔಡವ ರಾಗಂ ಅಥವಾ ಓಡವ ರಾಗಂ). ಇದು ಎಲ್ಲಾ ಏಳು ಸ್ವರಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರದ ಕಾರಣ ಇದು ಜನ್ಯ ರಾಗಂ . ಇದನ್ನು ಭೂಪಾಲಂ ಎಂದೂ ಬರೆಯಲಾಗಿದೆ.
ಇದನ್ನು ಮಂಗಳಕರ ಸ್ವರಶ್ರೇಣಿ ಮತ್ತು ಬೆಳಗಿನ ರಾಗವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. [೧] ತಮಿಳು ಸಂಗೀತದಲ್ಲಿ, ಈ ಸ್ವರಶ್ರೇಣಿಯನ್ನು ಪುರಾಣಿರ್ಮೈ ಪನ್ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಕೆಲವು ತೇವರಂಗಳನ್ನು ಈ ಪ್ರಮಾಣಕ್ಕೆ ಹೊಂದಿಸಲಾಗಿದೆ. [೧] ಈ ರಾಗವನ್ನು ರಾತ್ರಿಯಲ್ಲಿ ನುಡಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. [೧] ಇದನ್ನು ಶ್ಲೋಕಗಳು, ಜಾನಪದ ಹಾಡುಗಳು, ಕಥಕ್ಕಳಿ ಸಂಗೀತ ಮತ್ತು ಇತರ ಆಚರಣೆಗಳನ್ನು ಪಠಿಸಲು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. [೧] ಹಿಂದೂಸ್ತಾನಿ ಸಂಗೀತದಲ್ಲಿ ಸಮಾನವಾದ ಪ್ರಮಾಣವು ಭೂಪಾಲ್ ತೋಡಿ ಆಗಿದೆ. [೨]
ರಚನೆ ಮತ್ತು ಲಕ್ಷಣ
ಬದಲಾಯಿಸಿಭೂಪಾಲಂ ಒಂದು ಸಮ್ಮಿತೀಯ ರಾಗವಾಗಿದ್ದು ಅದು ಮಧ್ಯಮ ಅಥವಾ ನಿಷಾದ ಅನ್ನು ಹೊಂದಿರುವುದಿಲ್ಲ. ಇದು ಸಮ್ಮಿತೀಯ ಪೆಂಟಾಟೋನಿಕ್ ಮಾಪಕವಾಗಿದೆ (ಕರ್ನಾಟಿಕ್ ಸಂಗೀತ ವರ್ಗೀಕರಣದಲ್ಲಿ ಔಡವ-ಔಡವ ರಾಗಂ [೧] [೨] - ಔಡವ ಎಂದರೆ '5'). ಅದರ ಆರೋಹಣ ಮತ್ತು ಅವರೋಹಣ ಪ್ರಮಾಣ ಈ ಕೆಳಗಿನಂತಿದೆ:
- ಆರೋಹಣ : ಸ ರಿ₁ ಗ₂ಪ ದ₁ ಸ
- ಅವರೋಹಣ: ಸ ದ₁ ಪ ಗ₂ ರಿ₁ ಸ
ಈ ಸ್ವರಶ್ರೇಣಿಯಲ್ಲಿ ಬಳಸಲಾದ ಸ್ವರಗಳೆಂದರೆ ಷಡ್ಜ, ಶುದ್ಧ ರಿಷಭ, ಸಾಧಾರಣ ಗಾಂಧಾರ, ಪಂಚಮ ಮತ್ತು ಶುದ್ಧ ಧೈವತ, ಕರ್ನಾಟಕ ಸಂಗೀತದ ಸಂಕೇತ ಮತ್ತು ಸ್ವರಗಳ ನಿಯಮಗಳ ಪ್ರಕಾರ. ಭೂಪಾಲಂ ಅನ್ನು ೪೫ ನೇ ಮೇಳಕರ್ತ ರಾಗವಾದ ಶುಭಪಂತುವರಾಳಿಯ ಜನ್ಯ ರಾಗವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ, ಆದರೂ ಇದನ್ನು ಮಧ್ಯಮ ಮತ್ತು ನಿಷಾದಂ ಎರಡನ್ನೂ ಬಿಟ್ಟು ೫ ಇತರ ಮೇಳಕರ್ತ ರಾಗಗಳಿಂದ ಪಡೆಯಬಹುದಾಗಿದೆ.
ಜನಪ್ರಿಯ ಸಂಯೋಜನೆಗಳು
ಬದಲಾಯಿಸಿಭೂಪಾಲಂ ರಾಗಂ ಉತ್ತಮ ವಿಸ್ತರಣೆಗಾಗಿ ತನ್ನನ್ನು ತಾನೇ ತೆರೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಸಂಗೀತ ಮತ್ತು ಚಲನಚಿತ್ರ ಸಂಗೀತ ಎರಡರಲ್ಲೂ ಕೆಲವು ಸಂಯೋಜನೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಭೂಪಾಲಂನಲ್ಲಿ ರಚಿಸಲಾದ ಕೆಲವು ಜನಪ್ರಿಯ ಹಾಡುಗಳು ಇಲ್ಲಿವೆ.
- ಸಾಧು ವಿಭಾತಂ ( ವರ್ಣಂ ) ಮತ್ತು ಇತರ ಕೃತಿಗಳು, ನಿಜದಾಸನಂ ಪ್ರತಿ ಮತ್ತು ಸಮಾಜೇಂದ್ರ ಸ್ವಾತಿ ತಿರುನಾಳ್ ಸಂಯೋಜಿಸಿದ್ದಾರೆ
- ಅರುಣಾಚಲ ಕವಿಯಿಂದ ಅಣ್ಣೈ ಜಾನಕಿ
- ಮುತ್ತುಸ್ವಾಮಿ ದೀಕ್ಷಿತರಿಂದ ಸದಾಚಲೇಶ್ವರಂ
ಚಲನಚಿತ್ರ ಹಾಡುಗಳು
ಬದಲಾಯಿಸಿSong | Movie | Composer | Singer |
---|---|---|---|
Nee Palli Ezhundhaal | Raja Mukthi | C. R. Subburaman | M. K. Thyagaraja Bhagavathar |
Panniner Mozhiyaal | Thiruvarutchelvar | K. V. Mahadevan | T. M. Soundararajan,Master Maharajan |
Sugamana Sindhanaiyil | Taxi Driver | M. S. Viswanathan | S. P. Balasubrahmanyam, S. Janaki |
Kozhi Koovum | Vanna Vanna Pookkal | Ilaiyaraaja | |
Degam Pon Degam | Anbulla Malare | S. Janaki | |
Bhoomiye Enga | Puthu Paatu | Mano, S. Janaki | |
Vidinthatha Pozhuthu | Pillai Paasam | Ilaiyaraaja | |
Senthazham Poovil | Mullum Malarum | K.J. Yesudas | |
Kathiravanai Paarthu | Pookkal Vidum Thudhu | T. Rajendar | |
Ponmaanai | Mythili Ennai Kaathali | S. P. Balasubrahmanyam | |
Boobalam Arangerum | Agni Theertham | Shankar–Ganesh | K.J. Yesudas |
Paarthu Sirikithu Bommai | Thirumathi Oru Vegumathi | Vani Jairam | |
Vaigai Neerada | Chinnanchiru Kiliye | G. K. Venkatesh | Malaysia Vasudevan, S. Janaki |
Kaalai Veyil Nerathile | Then Chittugal | Vijay Ramani | P. Jayachandran |
Kadhal Kavithai Paada | Ganam Courtar Avargale | Devendran | S. P. Balasubrahmanyam, K.S. Chitra |
Paadum Paravaigal Sangeetham | Shenbagathottam | Sirpy | S. Janaki |
ಸಂಬಂಧಿತ ರಾಗಗಳು
ಬದಲಾಯಿಸಿಈ ವಿಭಾಗವು ಈ ರಾಗದ ಸೈದ್ಧಾಂತಿಕ ಮತ್ತು ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಅಂಶವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ.
ಗ್ರಹ ಭೇದಂ
ಬದಲಾಯಿಸಿಭೂಪಾಲಂ ಅವರ ಸ್ವರಗಳನ್ನು ಗ್ರಹ ಭೇದಂ ಬಳಸಿ ಬದಲಾಯಿಸಿದಾಗ, ಎರಡು ಪೆಂಟಾಟೋನಿಕ್ ರಾಗಗಳು, ಗಂಭೀರನಾಟ ಮತ್ತು ಹಂಸನಾದಂ ದೊರೆಯುತ್ತದೆ . ರಾಗ ಭೇದವು ಷಡ್ಜಮವನ್ನು ರಾಗದಲ್ಲಿ ಮುಂದಿನ ಸ್ವರಕ್ಕೆ ಬದಲಾಯಿಸುವಾಗ, ಸಂಬಂಧಿತ ಸ್ವರ ಆವರ್ತನಗಳನ್ನು ಒಂದೇ ರೀತಿ ಇರಿಸಿಕೊಳ್ಳುವಲ್ಲಿ ತೆಗೆದುಕೊಂಡ ಹೆಜ್ಜೆಯಾಗಿದೆ. ಷಡ್ಜಮವನ್ನು ಶುದ್ಧ ಋಷಭಕ್ಕೆ ಸ್ಥಳಾಂತರಿಸಿ ಹಂಸನಾದಂ ಪಡೆಯುತ್ತೇವೆ . ಈ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಯ ಹೆಚ್ಚಿನ ವಿವರಗಳು ಮತ್ತು ದೃಷ್ಟಾಂತಗಳಿಗಾಗಿ ಗಂಭೀರನಟದಲ್ಲಿ ಗ್ರಹ ಭೇದಂ ಅ ಉಲ್ಲೇಖಿಸಿ.
ಸ್ವರಶ್ರೇಣಿ ಹೋಲಿಕೆಗಳು
ಬದಲಾಯಿಸಿ- ರೇವಗುಪ್ತಿ ರಾಗಂ ಭೂಪಾಲಂಗಿಂತ ಭಿನ್ನವಾಗಿದ್ದು ಗಾಂಧಾರದಿಂದ ಮಾತ್ರ. ಇದು ಸಾಧಾರಣ ಗಾಂಧಾರದ ಬದಲಿಗೆ ಅಂತರ ಗಾಂಧಾರವನ್ನು ಬಳಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಅದರ ಅರೋಹಣ ಅವರೋಹಣ ರಚನೆಯು ಸ ರಿ1 ಗ3 ಪ ದ1 ಸ: ಸ ದ1ಪ ಗ3 ರಿ1 ಸ [೧] [೨] ಆಗಿದೆ.
- ಮೇಲಿನ ರೇವಗುಪ್ತಿಗೆ ಹೋಲಿಸಿದರೆ ಭೌಲಿ ರಾಗಂ ಅವರೋಹಣ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚುವರಿ ನಿಷಾದ ಅನ್ನು ಬಳಸುತ್ತದೆ. ಇದರ ಆರೋಹಣ ಅವರೋಹಣ ರಚನೆಯು ಸ ರಿ1 ಗ3 ಪ ದ1 ಸ :ಸ ನಿ 3 ದ1 ಪ ಗ3 ರಿ1 ಸ [೨] ಆಗಿದೆ.
- ಕರ್ನಾಟಕ ಶುದ್ಧ ಸಾವೇರಿ ರಾಗಂ ಭೂಪಾಲಂನ ಸಾಧಾರಣ ಗಾಂಧಾರದ ಬದಲಿಗೆ ಶುದ್ಧ ಮಧ್ಯಮವನ್ನು ಬಳಸುತ್ತದೆ. ಇದರ ಆರೋಹಣ ಅವರೋಹಣ ರಚನೆಯು ಸ ರಿ1 ಮ1 ಪ ದ1 ಸ : ಸ ದ1 ಪ ಮ1 ರಿ1 ಸ
ಟಿಪ್ಪಣಿಗಳು
ಬದಲಾಯಿಸಿ
ಉಲ್ಲೇಖಗಳು
ಬದಲಾಯಿಸಿ