ಗೋವರ್ಧನ ಪೂಜೆ

ಗೋವರ್ಧನ ಪೂಜೆ ಇದನ್ನು ಅನ್ನಕೂಟ (ಅಂದರೆ "ಆಹಾರದ ಪರ್ವತ") ಎಂದೂ ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ .   ಇದು ಹಿಂದೂ ಹಬ್ಬವಾಗಿದ್ದು, ಇದರಲ್ಲಿ ಭಕ್ತರು ಗೋವರ್ಧನ ಬೆಟ್ಟವನ್ನು ಪೂಜಿಸುತ್ತಾರೆ. ಕೃತಜ್ಞತೆಯ ಸಂಕೇತವಾಗಿ ಕೃಷ್ಣನಿಗೆ ಸಸ್ಯಾಹಾರಿ ಆಹಾರವನ್ನು ತಯಾರಿಸುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ಅರ್ಪಿಸುತ್ತಾರೆ. ವೈಷ್ಣವರಿಗೆ, ಈ ದಿನವು ಭಾಗವತ ಪುರಾಣದಲ್ಲಿ ವೃಂದಾವನದ ಗ್ರಾಮಸ್ಥರಿಗೆ ಧಾರಾಕಾರ ಮಳೆಯಿಂದ ಆಶ್ರಯ ನೀಡಲು ಗೋವರ್ಧನ ಬೆಟ್ಟವನ್ನು ಎತ್ತಿದ ಘಟನೆಯನ್ನು ನೆನಪಿಸುತ್ತದೆ. ತನ್ನನ್ನು ಏಕವಚನದಲ್ಲಿ ಆಶ್ರಯಿಸುವ ಎಲ್ಲಾ ಭಕ್ತರನ್ನು ದೇವರು ಹೇಗೆ ರಕ್ಷಿಸುತ್ತಾನೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಈ ಘಟನೆಯು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುತ್ತದೆ. ಭಕ್ತರು ಗೋವರ್ಧನ ಬೆಟ್ಟವನ್ನು ರೂಪಕವಾಗಿ ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುವ ಆಹಾರದ ಪರ್ವತವನ್ನು ದೇವರಿಗೆ ಧಾರ್ಮಿಕ ಸ್ಮರಣೆಯಾಗಿ ಅರ್ಪಿಸುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ದೇವರಲ್ಲಿ ಆಶ್ರಯ ಪಡೆಯುವಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ನಂಬಿಕೆಯನ್ನು ನವೀಕರಿಸುತ್ತಾರೆ. ಈ ಹಬ್ಬವನ್ನು ಭಾರತದಾದ್ಯಂತ ಮತ್ತು ವಿದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಹಿಂದೂ ಪಂಗಡಗಳು ಆಚರಿಸುತ್ತಾರೆ.

ವೈಷ್ಣವರಿಗೆ ವಿಶೇಷವಾಗಿ ವಲ್ಲಭನ ಪುಷ್ಟಿಮಾರ್ಗ, ಚೈತನ್ಯದ ಗೌಡೀಯ ಸಂಪ್ರದಾಯ ಮತ್ತು ಸ್ವಾಮಿನಾರಾಯಣ ಸಂಪ್ರದಾಯ, ಇದು ಪ್ರಮುಖ ಹಬ್ಬಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ. ಅನ್ನಕುಟ್ ಹಬ್ಬವು ಕಾರ್ತಿಕ ಮಾಸದಲ್ಲಿ ಶುಕ್ಲ ಪಕ್ಷದ ಹುಣ್ಣಿಮೆಯ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಆಚರಿಸುತ್ತಾರೆ. ಇದು ಹಿಂದೂ ದೀಪಗಳ ಹಬ್ಬವಾದ ದೀಪಾವಳಿಯ ನಂತರದ ದಿನವಾಗಿದೆ.

ಅನ್ನಕೂಟ ಹಬ್ಬ

ಗೋವರ್ಧನ ಪೂಜೆ ಮತ್ತು ಅನ್ನಕೂಟದ ಮೂಲಗಳು

ಗೋವರ್ಧನನ್ನು ಹಿಡಿದಿರುವ ಕೃಷ್ಣನು ಐತಿಹಾಸಿಕ ದಂತಕಥೆಯನ್ನು ಅನೇಕ ಪ್ರಮುಖ ಹಿಂದೂ ದೇವಾಲಯಗಳ ಸಂಕೀರ್ಣಗಳಲ್ಲಿ ಚಿತ್ರಿಸಲಾಗಿದೆ. ಈ ಫಲಕವು ಕರ್ನಾಟಕದ ಹಳೇಬೀಡು ಹೊಯ್ಸಳೇಶ್ವರ ದೇವಸ್ಥಾನದಿಂದ ಬಂದಿದೆ (ಸುಮಾರು ೧೧೫೦ CE). ಕೃಷ್ಣನ ದಂತಕಥೆಯನ್ನು ತೋರಿಸಲು ಕಲ್ಲಿನ ಬ್ಲಾಕ್ ಅನ್ನು ಕೆತ್ತಲಾಗಿದೆ, ಮತ್ತು ಅದರ ಹಿಂದೆ ಇಂದ್ರ.

ಕೃಷ್ಣನು ತನ್ನ ಬಾಲ್ಯದ ಬಹುಪಾಲು ಸಮಯವನ್ನು ಬ್ರಾಜ್‌ನಲ್ಲಿ ಕಳೆದನು. ಅಲ್ಲಿ ಕೃಷ್ಣನ ಬಾಲ್ಯದ ಲೀಲೆಗಳ ವಿಸ್ತರಣೆ ಇದೆ . ಅವುಗಳಲ್ಲಿ ಕೃಷ್ಣನು ಬ್ರಜ್‍ನ ಮಧ್ಯದಲ್ಲಿರುವ ತಗ್ಗು ಬೆಟ್ಟವಾದ ಗೋವರ್ಧನ ಪರ್ವತವನ್ನು (ಗೋವರ್ಧನ ಬೆಟ್ಟ) ಎತ್ತುವ ಕಥೆಯು ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತದೆ. ಇದು ಭಾಗವತ ಪುರಾಣದಲ್ಲಿ ವಿವರಿಸಲಾದ ಅತ್ಯಂತ ಮಹತ್ವದ ಘಟನೆಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ. ಭಾಗವತ ಪುರಾಣದ ಪ್ರಕಾರ ಗೋವರ್ಧನ ಬೆಟ್ಟದ ಹತ್ತಿರ ವಾಸಿಸುವ ಅರಣ್ಯವಾಸಿ ಗೋಪಾಲಕರು ಮಳೆ ಮತ್ತು ಚಂಡಮಾರುತದ ದೇವರಾದ ಇಂದ್ರನಿಗೆ ಗೌರವ ಸಲ್ಲಿಸುವ ಮೂಲಕ ಶರತ್ಕಾಲದ ಋತುವನ್ನು ಆಚರಿಸುತ್ತಿದ್ದರು. ಕೃಷ್ಣನು ಇದನ್ನು ಅನುಮೋದಿಸಲಿಲ್ಲ. ಏಕೆಂದರೆ ಹಳ್ಳಿಗರು ಕೇವಲ ಒಬ್ಬ ಪರಮಾತ್ಮನನ್ನು ಮಾತ್ರ ಪೂಜಿಸಬೇಕು ಬೇರೆ ಯಾವುದೇ ದೇವತೆಗಳು ಮತ್ತು ಕಲ್ಲು, ವಿಗ್ರಹಗಳು ಇತ್ಯಾದಿಗಳನ್ನು ಪೂಜಿಸಬಾರದು ಎಂದು ಸಲಹೆ ನೀಡಿದನು. ಈ ಸಲಹೆಯಿಂದ ಇಂದ್ರನಿಗೆ ಕೋಪ ಬಂತು.

ಶ್ರೀಕೃಷ್ಣನು ನಗರದ ಬಹುತೇಕ ಎಲ್ಲರಿಗಿಂತ ಚಿಕ್ಕವನಾಗಿದ್ದರೂ ಅವನ ಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ಅಪಾರ ಶಕ್ತಿಯಿಂದ ಎಲ್ಲರಿಂದಲೂ ಗೌರವಿಸಲ್ಪಡುತ್ತಿದ್ದರು. ಆದ್ದರಿಂದ ಗೋಕುಲದ ಜನರು ಶ್ರೀ ಕೃಷ್ಣನ ಸಲಹೆಯನ್ನು ಒಪ್ಪಿದರು. ಇಂದ್ರನು ತನ್ನಿಂದ ದೂರ ಸರಿದು ಕೃಷ್ಣನ ಕಡೆಗೆ ಗ್ರಾಮಸ್ಥರ ಭಕ್ತಿಯನ್ನು ನೋಡಿದ ಮೇಲೆ ಕೋಪಗೊಂಡನು. ಇಂದ್ರನು ತನ್ನ ಅಹಂಕಾರದ ಕೋಪದ ಪ್ರತಿಫಲಿತವಾಗಿ ನಗರದಲ್ಲಿ ಗುಡುಗು ಮತ್ತು ಭಾರೀ ಮಳೆಯನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಲು ನಿರ್ಧರಿಸಿದನು. ಚಂಡಮಾರುತದಿಂದ ಜನರನ್ನು ರಕ್ಷಿಸಲು ಶ್ರೀ ಕೃಷ್ಣನು ತನ್ನ ಕಿರುಬೆರಳಿನಲ್ಲಿ ಗೋವರ್ಧನ ಪರ್ವತವನ್ನು ಎತ್ತಿ ನಗರದ ಎಲ್ಲಾ ಜನರು ಮತ್ತು ಜಾನುವಾರುಗಳಿಗೆ ಆಶ್ರಯವನ್ನು ಒದಗಿಸಿದನು. ೭-೮ ದಿನಗಳ ನಿರಂತರ ಬಿರುಗಾಳಿಗಳ ನಂತರ ಗೋಕುಲದ ಜನರು ತೊಂದರೆಗೊಳಗಾಗದೆ ಇರುವುದನ್ನು ನೋಡಿ ಇಂದ್ರನು ಸೋಲನ್ನು ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡನು ಮತ್ತು ಬಿರುಗಾಳಿಗಳನ್ನು ನಿಲ್ಲಿಸಿದನು. ಆದ್ದರಿಂದ ಈ ದಿನವನ್ನು ಗೋವರ್ಧನ ಪರ್ವತಕ್ಕೆ ಗೌರವ ಸಲ್ಲಿಸುವ ಹಬ್ಬವಾಗಿ ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ - "ಗಿರಿಯಜ್ಞ"-"ಪರ್ವತಕ್ಕೆ ಆಹಾರ ಮತ್ತು ಭಕ್ಷ್ಯಗಳ ಮಹಾನ್ ಅರ್ಪಣೆ". ನಂತರ ಕೃಷ್ಣನು ಸ್ವತಃ ಪರ್ವತದ ರೂಪವನ್ನು ಧರಿಸಿದನು ಮತ್ತು ಗ್ರಾಮಸ್ಥರ ಕೊಡುಗೆಗಳನ್ನು ಸ್ವೀಕರಿಸಿದನು. . ಇಂದ್ರನು ಏಳು ದಿನಗಳ ಕಾಲ ಧಾರಾಕಾರ ಮಳೆಯನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡಿದ ನಂತರ ಅಂತಿಮವಾಗಿ ಕೈಬಿಟ್ಟು ಕೃಷ್ಣನ ಶ್ರೇಷ್ಠತೆಗೆ ನಮಸ್ಕರಿಸಿದನು. ಈ ಕಥೆಯು ಭಾಗವತ ಪುರಾಣದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚು ಗುರುತಿಸಬಹುದಾದ ಕಥೆಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ.

ಅಂದಿನಿಂದ ಗೋವರ್ಧನವು ಕೃಷ್ಣನ ಭಕ್ತರಿಗೆ ಬ್ರಜ್‌ನಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ಯಾತ್ರಾ ಸ್ಥಳವಾಗಿದೆ. ಅನ್ನಕುಟ್ ದಿನದಂದು ಭಕ್ತರು ಬೆಟ್ಟವನ್ನು ಪ್ರದಕ್ಷಿಣೆ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ಪರ್ವತಕ್ಕೆ ಆಹಾರವನ್ನು ನೀಡುತ್ತಾರೆ. ಇದು ಬ್ರಾಜ್‌ನ ಅತ್ಯಂತ ಹಳೆಯ ಆಚರಣೆಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ. ಪ್ರದಕ್ಷಿಣೆಯು ಹನ್ನೊಂದು ಮೈಲಿಗಳ ಟ್ರೆಕ್ ಅನ್ನು ಹಲವಾರು ದೇವಾಲಯಗಳೊಂದಿಗೆ ಸುತ್ತುವರೆದಿದೆ. ಅಲ್ಲಿ ಭಕ್ತರು ಹೂವುಗಳು ಮತ್ತು ಇತರ ಕಾಣಿಕೆಗಳನ್ನು ಇಡುತ್ತಾರೆ.

ಕುಟುಂಬಗಳು ಹಸುವಿನ ಸಗಣಿಯಿಂದ ಗೋವರ್ಧನ್ (ಪರ್ವತ) ಚಿತ್ರವನ್ನು ರಚಿಸುತ್ತಾರೆ. ಅದನ್ನು ಚಿಕಣಿ ಹಸುವಿನ ಆಕೃತಿಗಳು ಮತ್ತು ಹುಲ್ಲಿನ ಕೊಂಬೆಗಳಿಂದ ಅಲಂಕರಿಸಿದ ಮರಗಳು ಇವು ಹಸಿರನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುತ್ತವೆ. ಅನ್ನಕುಟ್‌ಗೆ ಮುಂಚಿನ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಐವತ್ತಾರು ಆಹಾರ ಪದಾರ್ಥಗಳನ್ನು (ಚಪ್ಪನ್ ಭೋಗ್) ವಿಶಿಷ್ಟವಾಗಿ ತಯಾರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಸಂಜೆ ಅವುಗಳನ್ನು ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಹಸುವನ್ನು ಕಾಯುವ ಜನರಲ್ಲಿ ಯಾರೋ ಒಬ್ಬರು ಹಸು ಮತ್ತು ಗೂಳಿಯೊಂದಿಗೆ ಬೆಟ್ಟವನ್ನು ಸುತ್ತುತ್ತಾರೆ. ಇದನ್ನು ಗ್ರಾಮದಲ್ಲಿರುವ ಕುಟುಂಬಗಳು ಅನುಸರಿಸುತ್ತವೆ. ಬೆಟ್ಟಕ್ಕೆ ಅನ್ನವನ್ನು ಅರ್ಪಿಸಿದ ನಂತರ ಅವರು ಪವಿತ್ರವಾದ ಆಚರಣೆಯಲ್ಲಿ ಪಾಲ್ಗೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ. ಮಥುರಾದ ಚೌಬೆ ಬ್ರಾಹ್ಮಣರನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಂತೆ ಈ ಹಬ್ಬವು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಎಲ್ಲರನ್ನು ಸೆಳೆಯುತ್ತದೆ.

ಅನ್ನಕುಟ್ನ ಆಚರಣೆಗಳು

ಅನ್ನಕೂಟವನ್ನು ದೀಪಾವಳಿಯ ನಾಲ್ಕನೇ ದಿನದಂದು ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಆದ್ದರಿಂದ ಅನ್ನಕುಟ್ ಸುತ್ತಮುತ್ತಲಿನ ಆಚರಣೆಗಳು ದೀಪಾವಳಿಯ ಐದು ದಿನಗಳ ಆಚರಣೆಗಳೊಂದಿಗೆ ನಿಕಟ ಸಂಬಂಧ ಹೊಂದಿವೆ. ದೀಪಾವಳಿಯ ಮೊದಲ ಮೂರು ದಿನಗಳು ಸಂಪತ್ತನ್ನು ಪವಿತ್ರಗೊಳಿಸಲು ಮತ್ತು ಭಕ್ತನ ಜೀವನದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಂಪತ್ತನ್ನು ಆಹ್ವಾನಿಸಲು ಪ್ರಾರ್ಥನೆಯ ದಿನವಾಗಿದ್ದರೆ ಅನ್ನಕೂಟದ ದಿನವು ಕೃಷ್ಣನ ಉಪಕಾರಕ್ಕಾಗಿ ಕೃತಜ್ಞತೆಯನ್ನು ಅರ್ಪಿಸುವ ದಿನವಾಗಿದೆ.

ಗೋವರ್ಧನ ಪೂಜೆ

ಗೋವರ್ಧನ ಪೂಜೆ ಅನ್ನಕೂಟದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ನಡೆಸುವ ಪ್ರಮುಖ ಆಚರಣೆಯಾಗಿದೆ. ಕೆಲವು ಪಠ್ಯಗಳು ಗೋವರ್ಧನ ಪೂಜೆ ಮತ್ತು ಅನ್ನಕೂಟವನ್ನು ಸಮಾನಾರ್ಥಕವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಿದರೂ ಗೋವರ್ಧನ ಪೂಜೆಯು ದಿನದ ಅನ್ನಕೂಟ ಉತ್ಸವದ ಒಂದು ಭಾಗವಾಗಿದೆ.

ಗೋವರ್ಧನ ಪೂಜೆಯನ್ನು ಹೇಗೆ ನಡೆಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಎಂಬುದಕ್ಕೆ ಹಲವು ವಿಧಗಳಿವೆ. ಆಚರಣೆಯ ಒಂದು ರೂಪಾಂತರದಲ್ಲಿ ದೇವರನ್ನು (ಶ್ರೀಕೃಷ್ಣ) ಹಸುವಿನ ಸಗಣಿಯಿಂದ ಸಮತಲ ಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ತಯಾರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ರಚನೆಯನ್ನು ಪೂರ್ಣಗೊಳಿಸಿದ ನಂತರ ಅದನ್ನು ಮಣ್ಣಿನ ದೀಪಗಳು, ಮೇಣದಬತ್ತಿಗಳಿಂದ ಅಲಂಕರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಪೂಜೆಯ ನಂತರ ಭಗವಂತನ ರಚನೆಯನ್ನು ಭಕ್ತರು ಅಥವಾ ಆರಾಧಕರು ಪೂಜಿಸುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ಮಹಿಳೆಯರು ಉಪವಾಸ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ. ಭಗವಾನ್ ಗೋವರ್ಧನನಿಗೆ ಪ್ರಾರ್ಥನೆಗಳನ್ನು ಸಹ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ.

ಗೋವರ್ಧನ್ -೧

ಭಾಗವತ ಪುರಾಣದಲ್ಲಿ ವಿವರಿಸಿದಂತೆ ಗೋವರ್ಧನ ಪೂಜೆಯು ಇಂದ್ರನ ಘೋರ ಕ್ರೋಧದಿಂದ ತನ್ನ ಆಶ್ರಯವನ್ನು ಪಡೆದವರನ್ನು ರಕ್ಷಿಸಲು ಕೃಷ್ಣನು ತನ್ನ ಬೆರಳಿಂದ ಗೋವರ್ಧನ ಬೆಟ್ಟವನ್ನು ಎತ್ತುವುದನ್ನು ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಗುರುತಿಸಲಾಗಿದೆ.

ಮುಖ್ಯ ಆನ್ನಕೂಟ ಉತ್ಸವ

ಸಸ್ಯಾಹಾರಿ ಆಹಾರಗಳ ವ್ಯಾಪಕ ಶ್ರೇಣಿಯನ್ನು ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕವಾಗಿ ದೇವತೆಗಳ ಮುಂದೆ ಹಂತ ಹಂತಗಳಲ್ಲಿ ಜೋಡಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಸಿಹಿತಿಂಡಿಗಳನ್ನು ದೇವತೆಗಳ ಹತ್ತಿರ ಇರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ನಂತರ ಇತರ ಆಹಾರಗಳಾದ ' ದಾಲ್ ', ತರಕಾರಿಗಳು, ಕಾಳುಗಳು ಮತ್ತು ಕರಿದ ಖಾರದ ಆಹಾರಗಳನ್ನು ಜೋಡಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಗೋವರ್ಧನ ಪರ್ವತದ ಸಾಂಕೇತಿಕವಾದ ಬೇಯಿಸಿದ ಧಾನ್ಯಗಳ ದಿಬ್ಬವನ್ನು ಮಧ್ಯದಲ್ಲಿ ಇರಿಸಲಾಗಿದೆ. ಸ್ವಾಮಿನಾರಾಯಣ ಶಿಖರಬದ್ಧ್ ಮಂದಿರಗಳಲ್ಲಿ ಸಾಧುಗಳು ಬೆಳಿಗ್ಗೆ ಅನ್ನಕೂಟವನ್ನು ಏರ್ಪಡಿಸಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ಇದನ್ನು ಮಧ್ಯಾಹ್ನದ ಮೊದಲು ಮುಗಿಸುತ್ತಾರೆ.

ಥಾಲ್

ಎಲ್ಲಾ ಸ್ವಾಮಿನಾರಾಯಣ ಮಂದಿರಗಳಲ್ಲಿ, ಸಾಧುಗಳು ಮತ್ತು ಭಕ್ತರು ನಂತರ 'ತಾಳ್' ಹಾಡುತ್ತಾರೆ - ಕೀರ್ತನೆಗಳು ಅಥವಾ ಸ್ವಾಮಿನಾರಾಯಣರ ಕವಿ ಪರಮಹಂಸರು ರಚಿಸಿದ ಭಕ್ತಿಗೀತೆಗಳು. ಈ ಕೀರ್ತನೆಗಳು ಆಹಾರ ಪದಾರ್ಥಗಳನ್ನು ವಿವರಿಸುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ಆಹಾರವನ್ನು ಸ್ವೀಕರಿಸಲು ದೇವತೆಗಳನ್ನು ಪ್ರಾರ್ಥಿಸುತ್ತವೆ. ಗಾಯನವು ಸುಮಾರು ಒಂದು ಗಂಟೆಯವರೆಗೆ ಇರುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ನಂತರ ಭವ್ಯವಾದ ಆರತಿ ಇರುತ್ತದೆ. ಬಳಿಕ ಭಕ್ತರು ಪೂಜೆ ಸಲ್ಲಿಸಿ ದೇವರಿಗೆ ಪ್ರದಕ್ಷಿಣೆ ಹಾಕಿ ಅನ್ನಸಂತರ್ಪಣೆ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ.   ಕೆಲವು ಮಂದಿರಗಳಲ್ಲಿ ದೇವತೆಗಳ ಮುಂದೆ ಆರತಿಯನ್ನು ದಿನದಲ್ಲಿ ಹಲವಾರು ಬಾರಿ ನಡೆಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಸಂಜೆ ಭಕ್ತರು ಅನ್ನಕೂಟದ ಭಾಗಗಳನ್ನು ಪ್ರಸಾದವಾಗಿ, ಪವಿತ್ರ ಆಹಾರವಾಗಿ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ. ಅದನ್ನು ದೇವರಿಗೆ ಅರ್ಪಿಸಲಾದ ಪ್ರಸಾದವಾಗಿ ಸ್ವೀಕರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.

ಕೆಲವು ಮಂದಿರಗಳಲ್ಲಿ ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಮಥುರಾ ಮತ್ತು ನಾಥದ್ವಾರದಲ್ಲಿ ಮೂರ್ತಿಗಳಿಗೆ ಹಾಲಿನ ಸ್ನಾನವನ್ನು ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಸೊಗಸಾದ ಬಟ್ಟೆ ಮತ್ತು ಆಭರಣಗಳನ್ನು ಧರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.

ವಿಶ್ವಕರ್ಮ ಪೂಜೆ

ಕೆಲವು ಕುಶಲಕರ್ಮಿಗಳು ಅನ್ನಕೂಟದ ದಿನದಂದು ತಮ್ಮ ಉಪಕರಣಗಳು ಮತ್ತು ಯಂತ್ರಗಳಿಗೆ ಗೌರವವನ್ನು ನೀಡುತ್ತಾರೆ.

ಇಂದು ಅನ್ನಕೂಟ ಆಚರಣೆಗಳು

ಪ್ರಪಂಚದಾದ್ಯಂತದ ಹಿಂದೂಗಳು ದೀಪಾವಳಿಯ ಭಾಗವಾಗಿ ಅನ್ನಕೂಟವನ್ನು ಸಕ್ರಿಯವಾಗಿ ಆಚರಿಸುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ದೀಪಾವಳಿ ಆಚರಣೆಯ ನಾಲ್ಕನೇ ದಿನದಂದು ಮಾಡಿದ ಗೋವರ್ಧನ ಪೂಜೆಯೊಂದಿಗೆ ಅನ್ನಕೂಟ ಆಚರಣೆಯನ್ನು ಜೋಡಿಸುತ್ತಾರೆ. ಹಿಂದೂಗಳು ಅನ್ನಕುಟ್ ಅನ್ನು ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಧಾರ್ಮಿಕ ಮತ್ತು ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಮೌಲ್ಯಗಳನ್ನು ರವಾನಿಸಲು ದೇವರಿಂದ ಕ್ಷಮೆಯನ್ನು ಕೇಳಲು ಮತ್ತು ದೇವರ ಕಡೆಗೆ ಭಕ್ತಿಯನ್ನು ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಲು ಸಮಯವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸುತ್ತಾರೆ. ಅನ್ನಕುಟ್ ಅನ್ನು ದಿಯಾಗಳು (ಸಣ್ಣ ಎಣ್ಣೆ ದೀಪಗಳು) ಮತ್ತು ರಂಗೋಲಿಯೊಂದಿಗೆ ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಬಣ್ಣದ ಅಕ್ಕಿ, ಬಣ್ಣದ ಮರಳು ಮತ್ತು/ಅಥವಾ ಹೂವಿನ ದಳಗಳಿಂದ ಮಾಡಿದ ನೆಲದ ಮೇಲೆ ಅಲಂಕಾರಿಕ ಕಲೆ. ಅನೇಕ ವಿಭಿನ್ನ ಆಹಾರ ಪದಾರ್ಥಗಳು, ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ನೂರಾರು ಅಥವಾ ಸಾವಿರಾರು ಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿ, ಅನ್ನಕುಟ್ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ದೇವತೆಗಳಿಗೆ ಅರ್ಪಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ ೨೦೦೯ ಭಾರತದ ಮೈಸೂರಿನಲ್ಲಿರುವ ಇಸ್ಕಾನ್ ದೇವಾಲಯದಲ್ಲಿ ಶ್ರೀಕೃಷ್ಣನಿಗೆ ೨೫೦ ಕಿಲೋಗ್ರಾಂಗಳಷ್ಟು ಆಹಾರವನ್ನು ಅರ್ಪಿಸಲಾಯಿತು. ಅನ್ನಕುಟ್ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಶ್ರೀಕೃಷ್ಣನೊಂದಿಗೆ ಸಂಬಂಧ ಹೊಂದಿದ್ದರೂ, ಇತರ ದೇವತೆಗಳು ಸಹ ಕೇಂದ್ರಬಿಂದುಗಳಾಗಿವೆ. ಭಾರತದ ಮುಂಬೈನಲ್ಲಿರುವ ಶ್ರೀ ಮಹಾಲಕ್ಷ್ಮಿ ಮಂದಿರದಲ್ಲಿ, ಮಾತಾಜಿಗೆ ೫೬ ಸಿಹಿತಿಂಡಿಗಳು ಮತ್ತು ಆಹಾರ ಪದಾರ್ಥಗಳನ್ನು ಅರ್ಪಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ನಂತರ ೫೦೦ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಭಕ್ತರಿಗೆ ಪ್ರಸಾದವಾಗಿ ವಿತರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.

ಅನ್ನಕುಟ್ ಹಬ್ಬವನ್ನು ವಾರ್ಷಿಕವಾಗಿ ಸುಮಾರು ೩,೮೫೦ ಬಿಪಿಎ‍ಎಸ್ ಮಂದಿರಗಳಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಪ್ರಪಂಚದಾದ್ಯಂತದ ಕೇಂದ್ರಗಳಲ್ಲಿ ದಿನವಿಡೀ ಈವೆಂಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಹಬ್ಬದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ಸ್ವಾಮಿನಾರಾಯಣ ಭಕ್ತರು ಸ್ವಾಮಿನಾರಾಯಣ ಮತ್ತು ಕೃಷ್ಣ ಸೇರಿದಂತೆ ಹಿಂದೂ ದೇವತೆಗಳಿಗೆ ದೊಡ್ಡ ಪ್ರಮಾಣದ ಸಸ್ಯಾಹಾರಿ ಆಹಾರವನ್ನು ತಯಾರಿಸುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ನೀಡುತ್ತಾರೆ. ಬಿಪಿಎ‍ಎಸ್ ಮಂದಿರಗಳಲ್ಲಿನ ಅನ್ನಕೂಟ ಉತ್ಸವವು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ವರ್ಷದ ದೊಡ್ಡ ಹಬ್ಬವಾಗಿದೆ. ಸಂದರ್ಶಕರು ಹಿಂದೂ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕತೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಕಲಿಯುತ್ತಾರೆ, ಹೊಸ ವರ್ಷಕ್ಕೆ ಪ್ರಾರ್ಥನೆ ಸಲ್ಲಿಸುತ್ತಾರೆ, ಪ್ರಸಾದ ಅಥವಾ ಪವಿತ್ರ ಆಹಾರದಲ್ಲಿ ಪಾಲ್ಗೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ಇತರ ಭಕ್ತಿ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ ತೊಡಗುತ್ತಾರೆ. ಪ್ರತಿ ವರ್ಷ ಅನ್ನಕೂಟ ಉತ್ಸವವನ್ನು ಆಯೋಜಿಸುವ ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್‌ನ ಲೀಸೆಸ್ಟರ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಬಿಪಿಎ‍ಎಸ್ ಸ್ವಾಮಿನಾರಾಯಣ ಮಂದಿರದ ಭಕ್ತರೊಬ್ಬರು, ಅನ್ನಕುಟ್ ಅನ್ನು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಆಕಾಂಕ್ಷಿಗಳು ತಮ್ಮ ಜೀವನದಲ್ಲಿ ದೇವರು ವಹಿಸುವ ಪಾತ್ರಕ್ಕಾಗಿ ತಮ್ಮ ಮೆಚ್ಚುಗೆಯನ್ನು ಪುನರುಚ್ಚರಿಸುವ ವೇದಿಕೆಯಾಗಿದೆ ಎಂದು ವಿವರಿಸುತ್ತಾರೆ. ಈ ಕೂಟಗಳು ಸಮುದಾಯದ ಪ್ರಜ್ಞೆಯನ್ನು ಪುನರುಚ್ಚರಿಸುವ ಅವಕಾಶವನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುತ್ತವೆ. ೨೦೦೪ ರಲ್ಲಿ ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್‌ನ ನೀಸ್ಡೆನ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಬಿಪಿಎ‍ಎಸ್‍ ಸ್ವಾಮಿನಾರಾಯಣ ಮಂದಿರದಲ್ಲಿ ೧೨೪೭ ಸಸ್ಯಾಹಾರಿ ಭಕ್ಷ್ಯಗಳನ್ನು ಜೋಡಿಸಿ ೨೦೦೦ ರಲ್ಲಿ ಇಂಗ್ಲೆಂಡಿನ ನೀಸ್ಡೆನ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಬಿಪಿಎ‍ಎಸ್ ಸ್ವಾಮಿನಾರಾಯಣ ಮಂದಿರದಲ್ಲಿ ಅನ್ನಕುಟ್ ಆಚರಣೆಯ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ದೇವತೆಗಳಿಗೆ ಅರ್ಪಿಸಲಾಯಿತು.

ಅಕ್ಟೋಬರ್ ೨೭, ೨೦೧೯ ರಂದು (ದೀಪಾವಳಿ) ಗುಜರಾತ್‌ನ ಬಿಪಿಎ‍ಎಸ್ ಅಟ್ಲಾಡ್ರಾ ಮಂದಿರದಲ್ಲಿ ೩೫೦೦ ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಸಸ್ಯಾಹಾರಿ ಭಕ್ಷ್ಯಗಳೊಂದಿಗೆ ನಡೆದ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಅನ್ನಕುಟ್‌ಗಾಗಿ ಗಿನ್ನೆಸ್ ವಿಶ್ವ ದಾಖಲೆಯಾಗಿದೆ. .