ಅಂಬಲಿಕಾ

ಅಂಬಾಲಿಕಾ (ಸಂಸ್ಕೃತ: अम्बालिका) ಹಿಂದೂ ಮಹಾಕಾವ್ಯ ಮಹಾಭಾರತದಲ್ಲಿ ಬರುವ ಕುರು ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದ ರಾಣಿ. ಕಾಶಿಯ ರಾಜ ಕಶ್ಯ ಮತ್ತು ಕೌಸಲ್ಯೆಯ ಕಿರಿಯ ಮಗಳು, ಅಂಬಾಲಿಕಾ ತನ್ನ ಸ್ವಯಂವರ ಸಮಾರಂಭದಲ್ಲಿ ಭೀಷ್ಮನಿಂದ ಅಪಹರಿಸಲ್ಪಟ್ಟಳು ಮತ್ತು ಹಸ್ತಿನಾಪುರದ ರಾಜ ವಿಚಿತ್ರವೀರ್ಯನ ಹೆಂಡತಿಯಾಗುತ್ತಾಳೆ. ಅವಳು ಪಾಂಡುವಿನ ತಾಯಿ ಮತ್ತು ಪಾಂಡವರ ಅಜ್ಜಿ.

ಅಂಬಲಿಕಾ
ಕುರು ರಾಣಿ
ಗಂಡ/ಹೆಂಡತಿ	ವಿಚಿತ್ರವೀರ್ಯ
ಸಂತಾನ
ಪಾಂಡು
ಮನೆತನ	ಹಸ್ತಿನಾಪುರ
ತಂದೆ	ಕಶ್ಯ
ತಾಯಿ	ಕೌಸಲ್ಯ
ಧರ್ಮ	ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮ

ಜೀವನ

ಮಹಾಭಾರತ ಭಾಗಶಃ ಕುಟುಂಬ ವೃಕ್ಷ

ಆಕೆಯ ಸಹೋದರಿಯರಾದ ಅಂಬೆ ಮತ್ತು ಅಂಬಿಕಾ ಜೊತೆಗೆ ಅಂಬಾಲಿಕಾ ಅವರನ್ನು ಸ್ವಯಂವರದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ನೆರೆದಿದ್ದ ರಾಜಮನೆತನವನ್ನು ಸೋಲಿಸಿದ ಭೀಷ್ಮ ಬಲವಂತವಾಗಿ ಕರೆದೊಯ್ದರು. ಹಾಗೂ ವಿಚಿತ್ರವೀರ್ಯನನ್ನು ಮದುವೆಯಾಗಲು ಸತ್ಯವತಿಗೆ ಅರ್ಪಿಸಿದನು. ಅಂಬಾ ತಾನು ಸಾಳ್ವ ಎಂಬ ರಾಜನನ್ನು ಪ್ರೀತಿಸುತ್ತಿರುವುದರಿಂದ ವಿಚಿತ್ರವೀರ್ಯನನ್ನು ಮದುವೆಯಾಗದಿರುವ ಬಯಕೆಯನ್ನು ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಿದಳು. ಅಂಬಾಲಿಕಾ ಮತ್ತು ಅವಳ ಸಹೋದರಿ ಅಂಬಿಕಾ ಏಳು ವರ್ಷಗಳನ್ನು ತಮ್ಮ ಗಂಡನ ಸಹವಾಸದಲ್ಲಿ ಕಳೆದರು. ವಿಚಿತ್ರವೀರ್ಯನು ಕ್ಷಯರೋಗದಿಂದ ಪೀಡಿತನಾಗಿದ್ದನು ಮತ್ತು ರೋಗದಿಂದ ಮರಣಹೊಂದಿದನು.

ವಿಚಿತ್ರವೀರ್ಯನ ಮರಣದ ನಂತರ, ಅವನಿಗೆ ಉತ್ತರಾಧಿಕಾರಿಗಳಿಲ್ಲದ ಕಾರಣ, ಅವನ ತಾಯಿ ಸತ್ಯವತಿ ತನ್ನ ಮೊದಲ ಜನ್ಮ, ಋಷಿ ವ್ಯಾಸನನ್ನು ಕಳುಹಿಸಿದಳು. ನಿಯೋಗದ ಪ್ರಚಲಿತ ಪದ್ಧತಿಯ ಪ್ರಕಾರ ವಿಚಿತ್ರವೀರ್ಯನ ವಿಧವೆ ರಾಣಿಯರೊಂದಿಗೆ ಮಕ್ಕಳನ್ನು ಪಡೆಯುವಂತೆ ಅವಳು ಅವನನ್ನು ಕೇಳಿದಳು. ವ್ಯಾಸರು ಹಲವು ವರ್ಷಗಳ ತೀವ್ರ ಧ್ಯಾನದಿಂದ ಬಂದಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಇದರ ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ ಅವರು ಅಸಾಧಾರಣವಾಗಿ ನಿರ್ಲಜ್ಜರಾಗಿ ಕಾಣುತ್ತಿದ್ದರು. ಅವನು ಅಂಬಿಕಾಳ ಬಳಿಗೆ ಬಂದಾಗ ಅವಳು ಭಯದಿಂದ ಕಣ್ಣು ಮುಚ್ಚಿದಳು. ಇದರ ಫಲವಾಗಿ ಕುರುಡ ಧೃತರಾಷ್ಟ್ರನ ಜನನವಾಯಿತು. ಅವನು ಅಂಬಾಲಿಕಾಳನ್ನು ಸಮೀಪಿಸಿದಾಗ, ಅವಳು ಭಯದಿಂದ ಬಿಳಿಚಿದಳು. ನಿಯೋಗದ ಫಲವಾಗಿ ಅವಳ ಮಗ ಪಾಂಡು ಮಸುಕಾದ ನೋಟದಿಂದ ಜನಿಸಿದನು.

ಆಕೆಯ ಮಗ ಪಾಂಡು ಕುಂತಿ ಮತ್ತು ಮಾದ್ರಿಯನ್ನು ವಿವಾಹವಾದರು. ಅವಳು ಪಾಂಡವರಾದ ಯುಧಿಷ್ಠಿರ, ಭೀಮ, ಅರ್ಜುನ, ನಕುಲ ಮತ್ತು ಸಹದೇವ ಇವರ ಅಜ್ಜಿ.

ಪಾಂಡುವಿನ ಮರಣದ ನಂತರ, ಅಂಬಾಲಿಕಾ ತನ್ನ ಅತ್ತೆ ಸತ್ಯವತಿ ಮತ್ತು ಸಹೋದರಿ ಅಂಬಿಕಾಳೊಂದಿಗೆ ಕಾಡಿಗೆ ಹೋದಳು ಮತ್ತು ತನ್ನ ಉಳಿದ ದಿನಗಳನ್ನು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಏಕಾಂತದಲ್ಲಿ ಕಳೆದಳು.

ಜನಪ್ರಿಯ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯಲ್ಲಿ

• ಬಿ. ಆರ್. ಚೋಪ್ರಾ ಅವರ ೧೯೮೮ ರ ಮಹಾಭಾರತ ಸರಣಿಯಲ್ಲಿ, ಅಂಬಾಲಿಕಾ ಅವರನ್ನು ಮೇನಕಾ ಬಬ್ಬರ್ ಚಿತ್ರಿಸಿದ್ದಾರೆ.
• ೨೦೧೩ ರ ಸ್ಟಾರ್ ಪ್ಲಸ್‌ನ ಮಹಾಭಾರತ್ (೨೦೧೩) ಸರಣಿಯಲ್ಲಿ ಅಂಬಾಲಿಕಾಳನ್ನು ಮಾನ್ಸಿ ಶರ್ಮಾ ಚಿತ್ರಿಸಿದ್ದಾರೆ.