ವೇಟಿಂಗ್‌ ಫಾರ್‌ ಗೊಡಾಟ್‌

ವೇಟಿಂಗ್‌ ಫಾರ್‌ ಗೊಡಾಟ್‌ (/[unsupported input]ˈɡɒd/ GOD-oh) ಎಂಬುದು ಸ್ಯಾಮ್ಯುಯೆಲ್‌ ಬೆಕೆಟ್‌ ಬರೆದಿರುವ ಒಂದು ಅಸಂಗತತೆಯ ನಾಟಕವಾಗಿದ್ದು, ಇದರಲ್ಲಿ ವ್ಲಾದಿಮಿರ್‌‌ ಮತ್ತು ಎಸ್ಟ್ರಾಗನ್‌ ಎಂಬ ಎರಡು ಪಾತ್ರಗಳು, ಗೊಡಾಟ್‌ ಎಂಬ ಹೆಸರನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಯಾರೋ ಒಬ್ಬನು ಆಗಮಿಸುತ್ತಾನೆಂದು ಬಿಡುವಿಲ್ಲದಂತೆ ಮತ್ತು ವ್ಯರ್ಥವಾಗಿ ಕಾಯುತ್ತಿರುತ್ತವೆ. ಗೊಡಾಟ್‌ನ ಗೈರುಹಾಜರಿಯಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲದೇ ನಾಟಕದ ಇತರ ಹಲವಾರು ಮಗ್ಗುಲುಗಳು ಅನೇಕ ವಿಭಿನ್ನ ಅರ್ಥಕಲ್ಪನೆಗಳಿಗೆ ದಾರಿಮಾಡಿಕೊಟ್ಟಿದ್ದು, ಇದು ನಾಟಕದ ಪ್ರಥಮ-ಪ್ರದರ್ಶನದ ಕಾಲದಿಂದಲೂ ಬೆಳೆದುಕೊಂಡು ಬಂದಿದೆ ಎಂಬುದು ಗಮನಾರ್ಹ ಸಂಗತಿ. ಇದನ್ನು "೨೦ನೇ ಶತಮಾನದ ಅತ್ಯಂತ ಗಮನಾರ್ಹವಾದ ಇಂಗ್ಲಿಷ್‌ ಭಾಷಾ ನಾಟಕ" ಎಂದು ಸರ್ವಸಮ್ಮತಿಯಿಂದ ಘೋಷಿಸಲಾಯಿತು.[] ಎನ್‌ ಅಟೆಂಡೆಂಟ್‌ ಗೊಡಾಟ್‌ ಎಂಬ ಹೆಸರನ್ನುಳ್ಳ ತನ್ನದೇ ಮೂಲ ಫ್ರೆಂಚ್‌ ಕೃತಿಯ ಆವೃತ್ತಿಯನ್ನು ವೇಟಿಂಗ್‌ ಫಾರ್‌ ಗೊಡಾಟ್‌ ಎಂಬ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿ ಬೆಕೆಟ್‌ ಅನುವಾದಿಸಿದ್ದು, ಇದಕ್ಕೆ (ಇಂಗ್ಲಿಷ್‌ನಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರ) "ಎರಡು ಅಂಕಗಳಲ್ಲಿರುವ ಒಂದು ದುರಂತಹರ್ಷ ನಾಟಕ" ಎಂಬ ಅಡಿಬರಹವನ್ನು ನೀಡಲಾಗಿದೆ.[] ೧೯೪೮ರ ಅಕ್ಟೋಬರ್‌ ೯ ಮತ್ತು ೧೯೪೯ರ ಜನವರಿ ೨೯ರ ನಡುವೆ ಮೂಲ ಫ್ರೆಂಚ್‌ ಪಠ್ಯವು ರಚಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿತು.[] ಪ್ಯಾರಿಸ್‌ನ ಥಿಯೇಟ್ರೆ ಡಿ ಬ್ಯಾಬಿಲೋನ್‌ ಎಂಬ ರಂಗಮಂದಿರದಲ್ಲಿ ೧೯೫೩ರ ಜನವರಿ ೫ರಂದು ಇದರ ಪ್ರಥಮ ಪ್ರದರ್ಶನವು ನಡೆಯಿತು. ಸದರಿ ಕೃತಿಯನ್ನು ರೋಜರ್‌‌ ಬ್ಲಿನ್‌ ಎಂಬಾತ ನಿರ್ದೇಶಿಸಿದ; ಈತ ಅದರಲ್ಲಿ ಪೊಝೊನ ಪಾತ್ರವನ್ನೂ ನಿರ್ವಹಿಸಿದ ಎಂಬುದು ವಿಶೇಷ.

ವೇಟಿಂಗ್‌ ಫಾರ್ ಗೊಡಾಟ್‌
ಚಿತ್ರ:WaitingForGodot.JPG
ಮೊದಲ ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ಆವೃತ್ತಿ (ಗ್ರೋವ್ ಪ್ರೆಸ್) ಲೇಖಕರಿಂದ ಅನುವಾದಗೊಂಡಿತು
ಲೇಖಕಸ್ಯಾಮ್ಯುಯೆಲ್‌ ಬೆಕೆಟ್‌
ಪಾತ್ರಗಳುವ್ಲಾದಿಮಿರ್
ಎಸ್ಟ್ರಾಗನ್‌
ಪೊಝೊ
Lucky
ಒಬ್ಬ ಹುಡುಗ
ಮೂಕಗೊಡಾಟ್‌ (Godot)
ಮೊದಲ ಪ್ರದರ್ಶನ5 ಜನವರಿ 1953 (1953-01-05)
ಪ್ರದರ್ಶನ ಸ್ಥಳಬೆಲೋನ್ ನಾಟಕಮಂದಿರ (Théâtre de Babylone), ಪ್ಯಾರಿಸ್
ಮೂಲ ಭಾಷೆಫ್ರೆಂಚ್

ಕಥಾವಸ್ತು

ಬದಲಾಯಿಸಿ

ವೇಟಿಂಗ್‌ ಫಾರ್‌ ಗೊಡಾಟ್‌ ನಾಟಕವು ಇಬ್ಬರು ಪುರುಷರ ಜೀವನಗಳಲ್ಲಿನ ಎರಡು ದಿನಗಳನ್ನು ಅನುಸರಿಸಿಕೊಂಡು ಸಾಗುತ್ತದೆ; ಗೊಡಾಟ್‌ ಎಂಬ ಹೆಸರನ್ನು ಹೊಂದಿದ ಯಾರೋ ಒಬ್ಬ ಆಗಮಿಸುತ್ತಾನೆಂದು ಈ ಇಬ್ಬರು ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು ನಿರೀಕ್ಷಿಸುತ್ತಾ ಮತ್ತು ವ್ಯರ್ಥವಾಗಿ ಕಾಯುತ್ತಿರುವಾಗ ಸ್ವತಃ ದಿಕ್ಕು ಬದಲಾಯಿಸುತ್ತಾರೆ. ಅವನನ್ನು ಓರ್ವ ಪರಿಚಯಸ್ಥ ಎಂಬುದಾಗಿ ಅವರು ಸಮರ್ಥಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರಾದರೂ, ವಾಸ್ತವವಾಗಿ ಅವನ ಕುರಿತು ಅವರಿಗೆ ಗೊತ್ತಿರುವುದಿಲ್ಲ; ಒಂದು ವೇಳೆ ಅವನು ತಮಗೆದುರಾದರೂ ಅವನನ್ನು ತಮ್ಮ ಕೈಲಿ ಗುರುತಿಸಲಾಗುವುದಿಲ್ಲ ಎಂಬ ಅಂಶವನ್ನೂ ಅವರು ಒಪ್ಪಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ. ಸ್ವತಃ ತಮ್ಮನ್ನು ಕೆಲಸದಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಸಲುವಾಗಿ ಅವರು ಬಗೆಬಗೆಯ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳಿಗೆ ಮೊರೆಹೋಗುತ್ತಾರೆ; ಅವರು ತಿನ್ನುತ್ತಾರೆ, ಮಲಗುತ್ತಾರೆ, ಸಂಭಾಷಣೆ ನಡೆಸುತ್ತಾರೆ, ಹಾಡು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ, ಆಟಗಳನ್ನು ಆಡುತ್ತಾರೆ, ವ್ಯಾಯಾಮ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ, ಟೋಪಿಗಳನ್ನು ಅದಲು-ಬದಲು ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ, ಮತ್ತು ಆತ್ಮಹತ್ಯೆಯ ಕುರಿತೂ ಆಲೋಚಿಸುತ್ತಾರೆ — ಒಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ, "ನಿರುಪಾಯದ ಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿ ಇರುವಾಗ ಭಯಾನಕ ಮೌನವನ್ನು ಹಿಡಿದಿಡಲು ಏನೆಲ್ಲಾ ಮಾಡಬಹುದೋ ಅವೆಲ್ಲವನ್ನೂ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ".[]

ಎಸ್ಟ್ರಾಗನ್‌ ಪಾತ್ರವು ತನ್ನ ಪಾದದಿಂದ ತನ್ನ ಬೂಟನ್ನು ತೆಗೆದುಹಾಕಲು ಹೆಣಗಾಡುತ್ತಿರುವ ಸನ್ನಿವೇಶದೊಂದಿಗೆ ನಾಟಕವು ಪ್ರಾರಂಭವಾಗುತ್ತದೆ. "ಮಾಡಬೇಕಾದ್ದು ಏನೂ ಇಲ್ಲ" ಎಂದು ಗೊಣಗುತ್ತಾ ಎಸ್ಟ್ರಾಗನ್‌ ತನ್ನ ಪ್ರಯತ್ನವನ್ನು ಅಂತಿಮವಾಗಿ ಬಿಟ್ಟುಬಿಡುತ್ತಾನೆ. ಈ ಆಲೋಚನೆಯಲ್ಲಿ ಅವನ ಸ್ನೇಹಿತ ವ್ಲಾದಿಮಿರ್‌‌ ಆಸಕ್ತಿ ವಹಿಸುತ್ತಾನೆ ಮತ್ತು ಅದರ ಕುರಿತೇ ಆಲೋಚಿಸತೊಡಗುತ್ತಾನೆ; ಏನೂ ಇಲ್ಲ ಎಂಬುದೇ ಮಾಡಬೇಕಿರುವ ಒಂದು ಕೆಲಸ ಎಂಬುದು ಮತ್ತು ಅದನ್ನೇ ಮಾಡುತ್ತಾ ಈ ಜೋಡಿಯು ನಾಟಕದ ಉಳಿದ ಭಾಗವನ್ನು ಕಳೆಯಬೇಕಿದೆ ಎಂಬುದು ಇದರ ಸೂಚ್ಯಾರ್ಥವಾಗಿರುತ್ತದೆ.[] ಎಸ್ಟ್ರಾಗನ್‌ ತನ್ನ ಬೂಟನ್ನು ತೆಗೆದುಹಾಕುವಲ್ಲಿ ಅಂತಿಮವಾಗಿ ಯಶಸ್ವಿಯಾದಾಗ, ಅವನು ಅದರ ಒಳಗಡೆ ನೋಡುತ್ತಾನೆ ಮತ್ತು ಮುಟ್ಟಿ ಪರೀಕ್ಷಿಸುತ್ತಾನೆ; ಆದರೆ ಅದರೊಳಗೆ ಅವನಿಗೇನೂ ಕಾಣುವುದಿಲ್ಲ. ಇದಕ್ಕೆ ಸ್ವಲ್ಪವೇ ಮುಂಚಿತವಾಗಿ, ವ್ಲಾದಿಮಿರ್‌‌ ಅವನ ಟೋಪಿಯೊಳಗೆ ಇಣುಕಿ ನೋಡುತ್ತಾನೆ. ಈ ಮೂಲಾಶಯ ಅಥವಾ ವಿಶಿಷ್ಟ ಲಕ್ಷಣವು ನಾಟಕದ ಉದ್ದಕ್ಕೂ ಮರುಕಳಿಸುತ್ತದೆ.

ಈ ಜೋಡಿಯು ಪಶ್ಚಾತ್ತಾಪದ ಕುರಿತಾಗಿ ಚರ್ಚಿಸುತ್ತದೆ. ಅದರಲ್ಲೂ ನಿರ್ದಿಷ್ಟವಾಗಿ, ಜೀಸಸ್‌ನ ಮಗ್ಗುಲಲ್ಲಿಯೇ ಶಿಲುಬೆಗೇರಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಇಬ್ಬರು ಕಳ್ಳರಿಗೆ ಸಂಬಂಧಪಟ್ಟಂತೆ ಜೋಡಿಯು ಚರ್ಚಿಸುತ್ತದೆ; ಅಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲ, ಅವರ ಪೈಕಿ ಒಬ್ಬನನ್ನು ಉಳಿಸಲಾಯಿತು ಎಂಬುದಾಗಿ ನಾಲ್ವರು ಸುವಾರ್ತಾಬೋಧಕರ ಪೈಕಿ ಕೇವಲ ಒಬ್ಬನು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತಾನೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಆ ಜೋಡಿಯು ಚರ್ಚಿಸುತ್ತದೆ. ಇದು ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುವ ಬೈಬಲಿನ ಕುರಿತಾದ ಹಲವಾರು ಉಲ್ಲೇಖಗಳ ಪೈಕಿ ಮೊದಲನೆಯದಾಗಿದೆ. ಇದು ದೇವರಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಶೋಧದ ಮತ್ತು ದೇವರೊಂದಿಗೆ ರಾಜಿ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವುದರ ಕುರಿತಾದ, ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಭಾವಿಸಲಾದ ನಾಟಕದ ಪ್ರಧಾನ ವಿಷಯಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿರಬಹುದು. ಅಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲ, ಪಾಪ ವಿಮೋಚನೆಯ ವಿಷಯದೊಂದಿಗೂ ಅದು ಥಳುಕು ಹಾಕಿಕೊಂಡಿರಬಹುದು. ಗೊಡಾಟ್‌ ಸನಿಹದಲ್ಲೇ ಇರಬಹುದು ಎಂಬುದಾಗಿ ಅವರು ಭಾವಿಸಿದಾಗಲೆಲ್ಲಾ, ಒಂದಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿ ಅವರು "ನಾವು ಉಳಿದುಕೊಂಡೆವು!" ಎಂದು ಅವರು ಕೂಗುತ್ತಾರೆ.

ಪ್ರಕೃತ, ಎಸ್ಟ್ರಾಗನ್ ಹೊಂದಿರುವ ಸೀಮಿತವಾದ ಸಂಭಾಷಣಾತ್ಮಕ ಪರಿಣತಿಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ವ್ಲಾದಿಮಿರ್‌ ತನ್ನ ಆಶಾಭಂಗವನ್ನು ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸುತ್ತಾನೆ: "ಮುಂದುವರಿ ಗೋಗೊ, ಚೆಂಡನ್ನು ಹಿಂದಿರುಗಿಸು, ಯಾವಾಗಲಾದರೊಮ್ಮೆ ಇದು ನಿನ್ನ ಕೈಲಿ ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲವೇ?" ಎಂಬುದು ಅವನ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿಯಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಈ ವಿಷಯಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ನಾಟಕದಾದ್ಯಂತ ಎಸ್ಟ್ರಾಗನ್‌ ಹೆಣಗಾಡುತ್ತಾನೆ, ಮತ್ತು ಇತರರ ಜೊತೆಗಿನ ತಮ್ಮ ಸಂಭಾಷಣೆ ಮತ್ತು ಮುಖಾಮುಖಿಗಳಲ್ಲಿ ವ್ಲಾದಿಮಿರ್‌‌ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಅಗ್ರಗಣ್ಯತೆಯನ್ನು ಮೆರೆಯುತ್ತಾನೆ. ತನ್ನ ಒಡನಾಡಿಯ ಕಡೆಗೆ ವ್ಲಾದಿಮಿರ್‌ ಆಗೊಮ್ಮೆ ಈಗೊಮ್ಮೆ ಹಗೆತನವನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತಾನಾದರೂ, ಅವರು ಸಾಧಾರಣವಾಗಿ ನಿಕಟವಾಗಿರುತ್ತಾರೆ; ಪರಸ್ಪರರನ್ನು ಮೇಲಿಂದ ಮೇಲೆ ಅಂಗೀಕರಿಸುವ ಮತ್ತು ಬೆಂಬಲಿಸುವ ಸ್ವಭಾವವನ್ನು ಅವರು ತೋರಿಸುತ್ತಾರೆ.

ಪ್ರೇಕ್ಷಕರ ಕಡೆಗೆ ಇಣುಕಿ ನೋಡುವ ಎಸ್ಟ್ರಾಗನ್‌, ತನ್ನ ಪರಿಸರದ ನಿರಾಶಾದಾಯಕತೆಯ ಕುರಿತಾಗಿ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನ ಮಾಡುತ್ತಾನೆ. ಅಲ್ಲಿಂದ ಹೊರಟುಹೋಗಲು ಅವನು ಬಯಸುತ್ತಾನೆ; ಆದರೆ ಗೊಡಾಟ್‌ಗಾಗಿ ಅವರು ಕಾಯುತ್ತಿರಲೇಬೇಕಾದ ಕಾರಣದಿಂದ ಅವರು ಹಾಗೆಮಾಡುವಂತಿಲ್ಲ ಎಂದು ಅವನಿಗೆ ಹೇಳಲಾಗುತ್ತದೆ. ಆದಾಗ್ಯೂ, ತಾವು ಸರಿಯಾದ ಜಾಗದಲ್ಲಿದ್ದೇವೆಯೇ ಅಥವಾ ಇಲ್ಲವೇ ಎಂಬುದರ ಕುರಿತಾಗಿ ಈ ಜೋಡಿಯು ಸಮ್ಮತಿಸುವ ಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿರುವುದಿಲ್ಲ; ಅಥವಾ ಗೊಡಾಟ್ ಜೊತೆಗಿನ ಅವರ ಭೇಟಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಇದು ವ್ಯವಸ್ಥೆಗೊಳಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ದಿನವೇ ಎಂಬುದರ ಕುರಿತೂ ಅವರಿಗೆ ತಿಳಿದಿರುವುದಿಲ್ಲ. ಅದು ಯಾವ ದಿನ ಎಂಬುದೂ ಸಹ ಅವರಿಗೆ ಅವಶ್ಯವಾಗಿ ಖಾತ್ರಿಯಿರುವುದಿಲ್ಲ. ನಾಟಕದಾದ್ಯಂತವೂ ಅವರು ಅನುಭವಕ್ಕೆ ತಂದುಕೊಳ್ಳುವ ಸಮಯವು ತಗ್ಗಿಸಲ್ಪಟ್ಟ, ಒಡೆಯಲ್ಪಟ್ಟ ಅಥವಾ ವಿಲಕ್ಷಣವಾಗಿ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿಲ್ಲದಂಥದ್ದಾಗಿರುತ್ತದೆ.[] ಸನಿಹದಲ್ಲಿಯೇ ಇರುವ ಮರವೊಂದರ ಬಳಿ ತಾವು ಭೇಟಿಯಾಗಲಿದ್ದೇವೆ ಎಂಬ ಅಂಶವೊಂದೇ ಅವರು ತಕ್ಕಮಟ್ಟಿಗೆ ಖಾತ್ರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ವಿಷಯವಾಗಿರುತ್ತದೆ.

ಎಸ್ಟ್ರಾಗನ್‌ ನಸುನಿದ್ದೆ ಮಾಡುತ್ತಾನೆ, ಆದರೆ ಅವನನ್ನು ಎಬ್ಬಿಸಿದ ನಂತರ ಅವನ ಕನಸಿನ ಕುರಿತಾಗಿ ಕೇಳಿಸಿಕೊಳ್ಳುವಲ್ಲಿ ವ್ಲಾದಿಮಿರ್‌ಗೆ ಆಸಕ್ತಿಯಿರುವುದಿಲ್ಲ. ವೇಶ್ಯಾಗೃಹವೊಂದರ ಕುರಿತಾದ ಹಳೆಯ ನಗೆಹನಿಯೊಂದನ್ನು ಕೇಳಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಎಸ್ಟ್ರಾಗನ್‌ ಬಯಸುತ್ತಾನೆ. ಆ ನಗೆಹನಿಯನ್ನು ವ್ಲಾದಿಮಿರ್‌ ಆರಂಭಿಸುತ್ತಾನಾದರೂ ಮುಗಿಸಲಾಗುವುದಿಲ್ಲ. ಏಕೆಂದರೆ ಆತ ಇದ್ದಕ್ಕಿದ್ದಂತೆ ಅಲ್ಲಿಂದ ಎದ್ದು ರಭಸದಿಂದ ಆಚೆಗೆ ತೆರಳಿ, ಮೂತ್ರವಿಸರ್ಜಿಸಬೇಕಾದ ನಿರ್ಬಂಧಕ್ಕೆ ಒಳಗಾಗಬೇಕಾಗಿ ಬರುತ್ತದೆ. ಅವನು ಅಲ್ಲಿಂದ ಹಿಂದಿರುಗಿದ ನಂತರವೂ ಕಥೆಯನ್ನು ಮುಗಿಸುವುದಿಲ್ಲ. ಅದರ ಬದಲಿಗೆ, ಕಾಲವನ್ನು ತಳ್ಳುವುದಕ್ಕಾಗಿ ತಾವು ಏನೆಲ್ಲಾ ಮಾಡಬಹುದು ಎಂದು ಎಸ್ಟ್ರಾಗನ್‌ನ್ನು ಅವನು ಕೇಳುತ್ತಾನೆ. ಇಬ್ಬರೂ ಸ್ವತಃ ನೇಣಹಾಕಿಕೊಳ್ಳಬಹುದು ಎಂಬುದಾಗಿ ಎಸ್ಟ್ರಾಗನ್‌ ಸೂಚಿಸುತ್ತಾನೆ; ಆದರೆ ತಾವಿಬ್ಬರೂ ಸಾಯದಿರಬಹುದು ಎಂಬಂತೆ ಕಂಡುಬಂದಾಗ ಅವರು ಈ ಉಪಾಯವನ್ನು ತಕ್ಷಣವೇ ಕೈಬಿಡುತ್ತಾರೆ: ಒಂದು ಸಹಿಸಲಾಗದ ಎಣಿಕೆಯು ಅವರಲ್ಲೊಬ್ಬರಲ್ಲಿ ಮೂಡಲು ಇದು ಕಾರಣವಾಗುತ್ತದೆ. ಏನನ್ನಾದರೂ ಮಾಡಲು ಅವರು ನಿರ್ಧರಿಸುತ್ತಾರೆ. "ಅದು ಕ್ಷೇಮಕರ" ಎಂದು ವಿವರಿಸುವ ಎಸ್ಟ್ರಾಗನ್‌,[] ಗೊಡಾಟ್‌ ಆಗಮಿಸಿದಾಗ ತಮಗೋಸ್ಕರ ಏನನ್ನು ಮಾಡಲಿದ್ದಾನೆ ಎಂದು ನಂತರದಲ್ಲಿ ಕೇಳುತ್ತಾನೆ. ಒಂದು ಸಲವಂತೂ ವ್ಲಾದಿಮಿರ್‌ ಜ್ಞಾಪಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಹೆಣಗಾಡುತ್ತಾನೆ: ಓಹ್‌... ಅತ್ಯಂತ ಖಚಿತವಾದದ್ದು ಯಾವುದೂ ಇಲ್ಲ" ಎಂದು ಹೇಳುವುದನ್ನಷ್ಟೇ ಅವನು ಅತ್ಯುತ್ತಮವಾಗಿ ನಿರ್ವಹಿಸಬಲ್ಲವನಾಗಿರುತ್ತಾನೆ.[]

ತನಗೆ ಹಸಿವಾಗಿದೆ ಎಂಬುದಾಗಿ ಎಸ್ಟ್ರಾಗನ್‌ ಹೇಳಿಕೊಂಡಾಗ, ವ್ಲಾದಿಮಿರ್‌ ಅವನಿಗೆ ಒಂದು ಕ್ಯಾರಟ್‌ನ್ನು ನೀಡುತ್ತಾನೆ. ಅಷ್ಟೇನೂ ವಿಶಿಷ್ಟ ಸವಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿರದ ಅದರ ಬಹುಭಾಗವನ್ನು ಎಸ್ಟ್ರಾಗನ್‌ ತಿನ್ನುತ್ತಾನೆ. ದಾರಿ ಬದಲಾಯಿಸುವಿಕೆಯು ಅದು ಆರಂಭವಾಗುತ್ತಿದ್ದಂತೆಯೇ ಕೊನೆಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ತಮಗೆ ಮಾಡಲಿಕ್ಕೆ ಇನ್ನೂ ಏನೂ ಕೆಲಸವಿಲ್ಲ ಎಂದು ಎಸ್ಟ್ರಾಗನ್‌ ಘೋಷಿಸುತ್ತಾನೆ.

 
ಲಕಿ ಮತ್ತು ಪೊಝೊ

ಪೊಝೊ ಮತ್ತು ತೀವವಾಗಿ-ಹೊರೆಹೊತ್ತ ಆತನ ಗುಲಾಮನಾದ ಲಕಿ ಅವರ ಸನಿಹದಲ್ಲಿ ಹಾದುಹೋಗುವುದರಿಂದ, ಅವರ ಕಾಯುವ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಗೆ ಅಡಚಣೆಯಾದಂತಾಗುತ್ತದೆ. ರಂಗಸ್ಥಳದ ಪಾರ್ಶ್ವಗಳಿಂದ ಹೊರಹೊಮ್ಮುವ "ಒಂದು ಭಯಾನಕ ಕೂಗು "[] ಲಕಿಯ ಆರಂಭಿಕ ಪ್ರವೇಶವನ್ನು ಘೋಷಿಸುತ್ತದೆ. ಲಕಿಯ ಕುತ್ತಿಗೆಯ ಸುತ್ತಲೂ ಒಂದು ಹಗ್ಗವನ್ನು ಕಟ್ಟಿರಲಾಗಿರುತ್ತದೆ. ರಂಗವೇದಿಕೆಯ ಅರ್ಧದಷ್ಟು ಭಾಗವನ್ನು ಅವನು ಹಾಯ್ದ ನಂತರ, ಹಗ್ಗದ ಮತ್ತೊಂದು ತುದಿಯನ್ನು ಹಿಡಿದುಕೊಂಡಿರುವ ಅವನ ಯಜಮಾನನು ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾನೆ. ಪೊಝೊ ತನ್ನ ಗುಲಾಮನನ್ನು ಉದ್ದೇಶಿಸಿ ಕೂಗಾಡುತ್ತಾ ಆಜ್ಞೆಮಾಡುತ್ತಾನೆ ಮತ್ತು ಅವನನ್ನು ಮೇಲಿಂದ ಮೇಲೆ ಒಂದು "ಹಂದಿ" ಎಂದು ಕರೆಯುತ್ತಾನೆ. ಆದರೆ ಇತರ ಇಬ್ಬರೆಡೆಗೆ ವಿನಯಶೀಲನಾಗಿರುತ್ತಾನೆ. ಅವನೇ ಗೊಡಾಟ್‌ ಆಗಿರಬಹುದೆಂದು ಅವರಿಬ್ಬರೂ ಮೊದಲಿಗೆ ತಪ್ಪಾಗಿ ಭಾವಿಸುತ್ತಾರೆ. ಅವನು ಸ್ವಯಂ-ಘೋಷಿತ ಗಣ್ಯಪುರುಷನೆಂಬುದನ್ನು ಅವರು ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿ ಗುರುತಿಸುವುದಿಲ್ಲ. ಇದು ಅವನಿಗೆ ಬೇಸರ ತರಿಸುತ್ತದೆ, ಆದರೆ, ಅವರು ನಿಂತಿರುವ ಭೂಮಿಯು ತನಗೆ ಸೇರಿದ್ದೆಂದು ಅವನು ಸಮರ್ಥಿಸಿಕೊಂಡಾಗ, "ರಸ್ತೆಯು ಎಲ್ಲರಿಗೂ ಮುಕ್ತವಾಗಿದೆ" ಎಂಬ ಅವರ ಮಾತಿಗೆ ಅವನು ಸಮ್ಮತಿಸುತ್ತಾನೆ.[]

ಸ್ವಲ್ಪ ಹೊತ್ತು ವಿಶ್ರಾಂತಿ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲು ನಿರ್ಧರಿಸುವ ಪೊಝೊ, ಚಿಕನ್‌ ಮತ್ತು ಮದ್ಯವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುವ ಪೂರ್ವಭಾವಿಯಾಗಿ-ಪೊಟ್ಟಣ ಕಟ್ಟಿದ ಊಟವೊಂದನ್ನು ಸೇವಿಸಿ ಆನಂದಿಸುತ್ತಾನೆ. ಊಟ ಮುಗಿದಾದ ಮೇಲೆ ಅವನು ಮೂಳೆಗಳನ್ನು ಪಕ್ಕಕ್ಕೆ ಎಸೆಯುತ್ತಾನೆ. ಇದನ್ನು ನೋಡಿದ ಎಸ್ಟ್ರಾಗನ್‌, ವ್ಲಾದಿಮಿರ್‌‌ಗೆ ಬಹಳಷ್ಟು ಮುಜುಗರವಾಗುವ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ, ಅವುಗಳನ್ನು ಕೇಳುವುದಕ್ಕಾಗಿ ಆತುರದಿಂದ ಮುನ್ನುಗ್ಗುತ್ತಾನೆ. ಆದರೆ ಅವು ಹೊರೆಯಾಳಿಗೆ ಸೇರಿವೆ ಎಂದು ಅವನಿಗೆ ಹೇಳಲಾಗುತ್ತದೆ. ಆದ್ದರಿಂದ, ಅವು ಅವನಿಗೆ ಬೇಕಿದ್ದಲ್ಲಿ ಆತ ಮೊದಲಿಗೆ ಲಕಿಯನ್ನು ಕೇಳಬೇಕಿರುತ್ತದೆ. ಈ ಕುರಿತು ಎಸ್ಟ್ರಾಗನ್‌ ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿದರೂ, ಕೇವಲ ತನ್ನ ತಲೆಯನ್ನಷ್ಟೇ ತೂಗಾಡಿಸುವ ಲಕಿ ಉತ್ತರ ನೀಡಲು ನಿರಾಕರಿಸುತ್ತಾನೆ. ಇದನ್ನೊಂದು "ನಿರಾಕರಣೆ" ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸುವ ಎಸ್ಟ್ರಾಗನ್‌ ಮೂಳೆಗಳ ಮೇಲೆ ಹಕ್ಕನ್ನು ಸಾಧಿಸಲು ಮುಂದಾಗುತ್ತಾನೆ.

ತನ್ನ ಗುಲಾಮನನ್ನು ಕೆಟ್ಟದಾಗಿ ನಡೆಸಿಕೊಂಡಿದ್ದಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ವ್ಲಾದಿಮಿರ್‌‌ ಪೊಝೊವನ್ನು ತರಾಟೆಗೆ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಾನಾದರೂ, ಅವನ ಪ್ರತಿಭಟನೆಗಳು ಉಪೇಕ್ಷಿಸಲ್ಪಡುತ್ತವೆ. ಲಕಿಯು ತನ್ನ ಹೊರೆಯನ್ನು (ಕನಿಷ್ಟಪಕ್ಷ ಅವನ ಯಜಮಾನನು ಬೇರೇನಾದರೂ ಮಾಡುವಂತೆ ಅವನ ಮನವೊಪ್ಪಿಸಿದಾಗಲಾದರೂ) ಏಕೆ ಕೆಳಗಿಳಿಸುತ್ತಿಲ್ಲ ಎಂಬುದನ್ನು ಕಂಡುಹಿಡಿಯಲು ಎಸ್ಟ್ರಾಗನ್‌ ಮತ್ತು ವ್ಲಾದಿಮಿರ್‌‌ ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿದಾಗ, ತನ್ನನ್ನು ಯಜಮಾನನು ಮಾರದಂತೆ ತಡೆಯುವುದಕ್ಕಾಗಿ ಅವನನ್ನು ಸಾಂತ್ವನಗೊಳಿಸಲು ಲಕಿಯು ಪ್ರಯತ್ನಿಸುತ್ತಿರುವುದಾಗಿ ಪೊಝೊ ವಿವರಿಸುತ್ತಾನೆ. ಇದನ್ನು ಕೇಳಿ ಲಕಿಯು ಗೋಳಿಡಲು ಆರಂಭಿಸುತ್ತಾನೆ. ಪೊಝೊ ಅವನಿಗೆ ಕರವಸ್ತ್ರವೊಂದನ್ನು ನೀಡುತ್ತಾನೆ, ಆದರೆ ಅವನ ಕಣ್ಣೀರನ್ನು ಒರೆಸಲು ಎಸ್ಟ್ರಾಗನ್‌ ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿದಾಗ, ಅವನ ಕಣಕಾಲುಗಳಿಗೆ ಲಕಿ ಒದೆಯುತ್ತಾನೆ.

ತಾನು ವಿಶ್ರಾಂತಿಯನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ವ್ಲಾದಿಮಿರ್‌‌ ಮತ್ತು ಎಸ್ಟ್ರಾಗನ್‌ ಜೋಡಿಯು ನೀಡಿದ ಸಹಯೋಗಕ್ಕೆ ಪ್ರತಿಯಾಗಿ ತಾನು ಅವರಿಗೇನಾದರೂ ನೆರವಾಗಲು ಸಾಧ್ಯವೇ ಎಂಬುದಾಗಿ ಪೊಝೊ ಅಲ್ಲಿಂದ ಹೊರಡುವುದಕ್ಕೆ ಮುಂಚಿತವಾಗಿ ಅವರಿಬ್ಬರನ್ನು ಕೇಳುತ್ತಾನೆ. ಒಂದಷ್ಟು ಹಣವನ್ನು ಕೇಳಲು ಎಸ್ಟ್ರಾಗನ್‌ ಪ್ರಯತ್ನಿಸುತ್ತಾನೆ; ಆದರೆ ಅವನಿಗೆ ಅಡ್ಡಬರುವ ವ್ಲಾದಿಮಿರ್‌, ಹಣ ಕೇಳಲು ತಾವು ಭಿಕ್ಷುಕರಲ್ಲ ಎಂಬುದಾಗಿ ಅವನಿಗೆ ವಿವರಿಸುತ್ತಾನೆ. ಅದೇನೇ ಇದ್ದರೂ, ಲಕಿಯೊಂದಿಗೆ ನೃತ್ಯ ಮಾಡುವ ಮತ್ತು ಆಲೋಚಿಸುವ ಆಹ್ವಾನವೊಂದನ್ನು ಅವರು ಒಪ್ಪಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ.

ಸದರಿ ನೃತ್ಯವು ನಾಜೂಕಿಲ್ಲದ ಮತ್ತು ಪ್ರಯಾಸದಿಂದ ಹೆಜ್ಜೆಹಾಕುವ ರೀತಿಯಲ್ಲಿರುತ್ತದೆ, ಹಾಗೂ ಇದರಿಂದ ಎಲ್ಲರೂ ನಿರಾಶೆಗೊಳ್ಳುವಂತಾಗುತ್ತದೆ. ವ್ಲಾದಿಮಿರ್ ತನ್ನ ಟೋಪಿಯನ್ನು ಲಕಿಯ ತಲೆಯ ಮೇಲೆ ಹಾಕಿದಾಗ ಅದರಿಂದ ಪ್ರಚೋದಿಸಲ್ಪಟ್ಟು ಲಕಿಯಿಂದ ಹೊರಹೊಮ್ಮುವ "ಆಲೋಚನೆಯು" ವಾಚ್ಯರೂಪದಲ್ಲಿರುವ ಸುದೀರ್ಘವಾದ ಮತ್ತು ಅಸಂಬದ್ಧವಾದ ಒಂದು ಸ್ವಪ್ರಜ್ಞೆಯ ಹರಿವಾಗಿ ಪರಿಣಮಿಸುತ್ತದೆ.[೧೦] ತುಲನಾತ್ಮಕವಾಗಿ ಸುಸಂಗತವಾದ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಸ್ವಗತವು ಆರಂಭವಾಗುತ್ತದೆಯಾದರೂ, ಅದು ವಟವಟಗುಟ್ಟುವಿಕೆಗೆ ತಕ್ಷಣವೇ ಬದಲಾಗುತ್ತದೆ ಹಾಗೂ ಲಕಿಯ ಟೋಪಿಯನ್ನು ವ್ಲಾದಿಮಿರ್‌‌ ಲಪಟಾಯಿದಾಗಷ್ಟೇ ಅದು ಕೊನೆಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ.

ಲಕಿಯು ತಾನಿದ್ದ ಸ್ಥಿತಿಯಿಂದ ಎಚ್ಚರಗೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದಂತೆ, ತನ್ನ ವಸ್ತುಗಳನ್ನು ಕಟ್ಟಿಕೊಂಡು ಹೊರಡುವುದಕ್ಕೆ ಪೊಝೊ ಅವನನ್ನು ಅನುವುಗೊಳಿಸುತ್ತಾನೆ ಮತ್ತು ಅವರು ಒಟ್ಟಾಗಿ ಅಲ್ಲಿಂದ ಹೊರಡುತ್ತಾರೆ. ಸದರಿ ಅಂಕದ ಅಂತ್ಯದಲ್ಲಿ (ಮತ್ತು ಇದರ ತರುವಾಯದ ಅಂಕದ ಅಂತ್ಯದಲ್ಲಿ), ಗೊಡಾಟ್‌ನಿಂದ ಕಳಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಓರ್ವ ಸಂದೇಶವಾಹಕ ಎಂಬುದಾಗಿ ತೋರಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಹುಡುಗನೊಬ್ಬ ಅಲ್ಲಿಗೆ ಆಗಮಿಸುತ್ತಾನೆ ಮತ್ತು ಗೊಡಾಟ್‌ ಆ "ಸಂಜೆಯ ಬದಲಿಗೆ ಮಾರನೆಯ ದಿನ" ಖಂಡಿತವಾಗಿ ಬರಲಿದ್ದಾನೆ ಎಂಬುದಾಗಿ ಸದರಿ ಜೋಡಿಗೆ ವರ್ತಮಾನ ನೀಡುತ್ತಾನೆ.[೧೧] ವ್ಲಾದಿಮಿರ್ ಆ ಹುಡುಗನನ್ನು ವಿಚಾರಣೆ ಮಾಡುವ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ, ಒಂದು ವೇಳೆ ಹಿಂದಿನ ದಿನವೂ ಸಹ ಆತ ಬಂದಿದ್ದನೇ ಎಂದು ಕೇಳುತ್ತಾನೆ; ಈ ಇಬ್ಬರೂ ಪುರುಷರು ಒಂದು ಅನಿಶ್ಚಿತ ಅವಧಿಯಿಂದ ಕಾಯುತ್ತಿದ್ದರು ಎಂಬುದು ಹಾಗೂ ಅವರು ಕೊನೆಯೇ ಇಲ್ಲದಂತೆ ತಮ್ಮ ಕಾಯುವಿಕೆಯನ್ನು ಮುಂದುವರಿಸುವ ಸಾಧ್ಯತೆಯಿದೆ ಎಂಬುದು ಇದರಿಂದ ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗುತ್ತದೆ. ಆ ಹುಡುಗನು ಅಲ್ಲಿಂದ ಹೊರಟುಹೋದ ನಂತರ, ತಾವೂ ಸಹ ಅಲ್ಲಿಂದ ತೆರಳಲು ಅವರು ನಿರ್ಧರಿಸುತ್ತಾರಾದರೂ, ಅದಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಯಾವ ಪ್ರಯತ್ನವನ್ನೂ ಮಾಡುವುದಿಲ್ಲ; ಇದು ಪರದೆಯನ್ನು ಎಳೆದಂತೆ, ಅಂಕ IIರಲ್ಲಿಯೂ ಪುನರಾವರ್ತಿಸಲ್ಪಡುವ ಒಂದು ಕ್ರಮವಾಗಿರುತ್ತದೆ.

ನಾಟಕದ ಸಮಸ್ತ ವಿಷಯದ ಆವರ್ತಕ ಸ್ವರೂಪವನ್ನು ನಿದರ್ಶಿಸುವ ಕೆಲಸವನ್ನು ಮಾಡುವ ನಾಯಿಯೊಂದರ ಸುತ್ತ ಸುತ್ತಿಕೊಂಡು ವ್ಲಾದಿಮಿರ್‌ ಪುನರಾವರ್ತಕವೊಂದನ್ನು ಹಾಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿರುವುದರೊಂದಿಗೆ ಅಂಕ II ಆರಂಭವಾಗುತ್ತದೆ. ಅಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲ, ಉತ್ಸವ ಸದೃಶವಾಗಿರುವ ಸಂಗೀತ ಭವನದ ಸಂಪ್ರದಾಯಗಳು ಹಾಗೂ ವಿವಿಧ ವಿನೋದಾವಳಿ ಹಾಸ್ಯದೆಡೆಗಿನ ನಾಟಕದ ಪ್ರಥಮ ಪ್ರವೇಶವನ್ನು ಇದು ಬೆರಳು ಮಾಡಿ ತೋರಿಸುತ್ತದೆ (ನಾಟಕದಲ್ಲಿರುವ ನಾಯಿಯ ಸ್ವಭಾವದ ಅನೇಕ ಉಲ್ಲೇಖಗಳು ಮತ್ತು ಪರೋಕ್ಷ ಪ್ರಸ್ತಾಪಗಳ ಪೈಕಿ ಇದು ಕೇವಲ ಒಂದಾಗಿದೆ). ತಾವು ಸಿಕ್ಕಿಹಾಕಿಕೊಂಡಿರುವ ಪ್ರಪಂಚವು ಸಮಯದ ಸಂಕೀರ್ಣವಾದ ಪ್ರಗತಿಯನ್ನು (ಅಥವಾ ಅದರ ಕೊರತೆಯನ್ನು) ಪ್ರಕಟಪಡಿಸುತ್ತದೆ ಎಂಬ ಅಂಶವನ್ನು ವ್ಲಾದಿಮಿರ್‌‌ ಒಂದಷ್ಟು ಮನಗಾಣುವುದು ಇಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ. ಅಲ್ಲಿ ರೇಖಾತ್ಮಕ ಪ್ರಗತಿಯ ಕಾಲ್ಪನಿಕ ಪುರಾವೆಯಿದ್ದರೂ, ಮೂಲಭೂತವಾಗಿ ತಾನು ಮತ್ತೆ ಮತ್ತೆ ಅದೇ ದಿನದಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುತ್ತಿರುವಂತೆ ಅವನು ಕಂಡುಕೊಳ್ಳಲು ಶುರುಮಾಡುತ್ತಾನೆ. ವ್ಲಾದಿಮಿರ್‌‌ನ ಹಾಡಿನ ಕುರಿತಾಗಿ ಯುಜೀನ್‌ ವೆಬ್‌‌ ಬರೆಯುತ್ತಾ,[೧೨] "ಹಾಡಿನಲ್ಲಿರುವ ಕಾಲವು ಒಂದು ರೇಖಾತ್ಮಕ ಅನುಕ್ರಮವಲ್ಲದಿದ್ದರೂ, ಅದು ಬಿಡುವಿಲ್ಲದಂತೆ ಪುನರುಚ್ಚರಿಸಿದ ಕ್ಷಣವಾಗಿದೆ. ಅದರ ಹುರುಳು ಏಕೈಕ ಚಿರಂತನ ಘಟನೆಯಾಗಿದೆ. ಅದೇ ಮರಣ" ಎಂದು ಅಭಿಪ್ರಾಯ ಪಡುತ್ತಾನೆ.[೧೩]

ಎಸ್ಟ್ರಾಗನ್‌ ಮತ್ತೊಮ್ಮೆ ಸಮರ್ಥಿಸುತ್ತಾ, ತಾನು ಚರಂಡಿಯೊಂದರಲ್ಲಿ ರಾತ್ರಿಯನ್ನು ಕಳೆದಿದ್ದಾಗಿ ಮತ್ತು ಈ ಬಾರಿ "ಅವರ ಪೈಕಿಯ ಹತ್ತು ಮಂದಿ"[೧೪] ತನಗೆ ಹೊಡೆದದ್ದಾಗಿ ಹೇಳಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾನೆ; ಆದರೆ ಗಾಯದ ಯಾವ ಕುರುಹನ್ನೂ ಅವನು ತೋರಿಸುವುದಿಲ್ಲ. ಮರದಲ್ಲಿ ಯಾವ ಕಾಲೋಚಿತ ಬದಲಾವಣೆ ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ ಎಂಬುದರ ಕುರಿತಾಗಿ ಮತ್ತು ಹಿಂದಿನ ದಿನದ ನಡಾವಳಿಗಳ ಬಗೆಗೆ ಅವನೊಂದಿಗೆ ಮಾತನಾಡಲು ವ್ಲಾದಿಮಿರ್‌‌ ಪ್ರಯತ್ನಿಸುತ್ತಾನೆ. ಆದರೆ ಅವನ ಸ್ಮರಣಶಕ್ತಿಯು ಅಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಪೊಝೊ ಮತ್ತು ಲಕಿಯ ಕುರಿತಾಗಿ ಎಸ್ಟ್ರಾಗನ್‌ ಜ್ಞಾಪಿಸಿಕೊಳ್ಳುವಂತಾಗಲು ವ್ಲಾದಿಮಿರ್‌‌ ಪ್ರಯತ್ನಿಸುತ್ತಾನೆ, ಆದರೆ ಮೂಳೆಗಳನ್ನು ಮತ್ತು ಒದೆಸಿಕೊಂಡಿದ್ದನ್ನು ಮಾತ್ರವೇ ನೆನಪಿಸಿಕೊಳ್ಳುವಲ್ಲಿ ಅವನು ಸಮರ್ಥನಾಗುತ್ತಾನೆ. ಹಿಂದಿನ ದಿನದ ಘಟನೆಗಳ ಸ್ಪಷ್ಟವಾದ ಪುರಾವೆಯನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸುವುದಕ್ಕೆ ಇಲ್ಲೊಂದು ಸದವಕಾಶವಿದೆ ಎಂಬುದನ್ನು ವ್ಲಾದಿಮಿರ್‌‌ ಮನಗಾಣುತ್ತಾನೆ. ಒಂದಷ್ಟು ಕಷ್ಟಪಟ್ಟ ನಂತರ, ಎಸ್ಟ್ರಾಗನ್‌ ಅವನಿಗೆ ತನ್ನ ಕಾಲನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತಾನೆ. ಅದರಲ್ಲೊಂದು ಗಾಯವಿರುತ್ತದೆ ಹಾಗೂ ಅದು ಕೀವುಗಟ್ಟುವುದಕ್ಕೆ ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿರುತ್ತದೆ. ಎಸ್ಟ್ರಾಗನ್‌ ಯಾವುದೇ ಬೂಟುಗಳನ್ನು ಧರಿಸಿಲ್ಲ ಎಂಬ ಅಂಶವನ್ನು ಆಗಷ್ಟೇ ವ್ಲಾದಿಮಿರ್‌‌ ಗಮನಿಸುತ್ತಾನೆ.

ಒಂದು ಜೊತೆ ಬೂಟುಗಳನ್ನು ಆತ ಪತ್ತೆಹಚ್ಚುತ್ತಾನೆ ಮತ್ತು ಅವು ತನ್ನದಲ್ಲವೆಂದು ಎಸ್ಟ್ರಾಗನ್‌ ಸಮರ್ಥಿಸುತ್ತಾನೆ. ಅದೇನೇ ಇದ್ದರೂ ಅವುಗಳನ್ನು ಹಾಕಿಕೊಳ್ಳಲು ಅವನು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿದಾಗ ಅವು ಕಾಲಿಗೆ ಹೊಂದಿಕೊಳ್ಳುತ್ತವೆ. ಅಷ್ಟು ಹೊತ್ತಿಗೆ ಅಲ್ಲಿ ಕ್ಯಾರಟ್‌ಗಳು ಉಳಿದಿರುವುದಿಲ್ಲವಾದ್ದರಿಂದ, ಒಂದು ಟರ್ನಿಪ್‌ ಗೆಡ್ಡೆ ಮತ್ತು ಒಂದು ಮೂಲಂಗಿಯ ಪೈಕಿ ಒಂದನ್ನು ಆರಿಸಿಕೊಳ್ಳುವಂತೆ ಎಸ್ಟ್ರಾಗನ್‌ಗೆ ವ್ಲಾದಿಮಿರ್‌ ತಿಳಿಸುತ್ತಾನೆ. ಅವನು ಮೂಲಂಗಿಯನ್ನು ಆಯ್ದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಾನಾದರೂ ಅದು ಕಪ್ಪಗಿರುತ್ತದೆ, ಹೀಗಾಗಿ ಅದನ್ನವನು ಹಿಂದಿರುಗಿಸುತ್ತಾನೆ. ಪ್ರಯತ್ನಪಟ್ಟು ಮತ್ತೆ ಮಲಗಲು ಅವನು ನಿರ್ಧರಿಸುತ್ತಾನೆ ಮತ್ತು ಹಿಂದಿನ ದಿನದ ರೀತಿಯಲ್ಲಿಯೇ ಮತ್ತದೇ ಭ್ರೂಣದ ಭಂಗಿಯನ್ನು ಅಳವಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾನೆ. ವ್ಲಾದಿಮಿರ್‌‌ ಅವನಿಗಾಗಿ ಒಂದು ಜೋಗುಳವನ್ನು ಹಾಡುತ್ತಾನೆ.

ಲಕಿಯ ಟೋಪಿಯನ್ನು ವ್ಲಾದಿಮಿರ್‌‌ ಗಮನಿಸುತ್ತಾನೆ ಮತ್ತು ಅದನ್ನು ತಾನೊಮ್ಮೆ ಹಾಕಿಕೊಂಡು ನೋಡಲು ಅವನು ನಿರ್ಧರಿಸುತ್ತಾನೆ. ಉನ್ಮಾದ ಹತ್ತಿದವರಂತೆ ಟೋಪಿಯನ್ನು ಅದಲು-ಬದಲು ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವ ದೃಶ್ಯವೊಂದಕ್ಕೆ ಇದು ಕಾರಣವಾಗುತ್ತದೆ. ಪೊಝೊ ಮತ್ತು ಲಕಿಯನ್ನು ಅನುಕರಿಸುವ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯಲ್ಲಿ ಅವರು ತಮ್ಮನ್ನು ತೊಡಗಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ, ಆದರೆ ಅವರನ್ನು ಭೇಟಿ ಮಾಡಿದ್ದನ್ನಷ್ಟೇ ಜ್ಞಾಪಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದು ಎಸ್ಟ್ರಾಗನ್‌ಗೆ ಸಾಧ್ಯವಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ವ್ಲಾದಿಮಿರ್‌‌ ಕೇಳಿದ್ದನ್ನಷ್ಟೇ ಅವನು ಮಾಡುತ್ತಾನೆ. ಅವರು ಪರಸ್ಪರರಿಗೆ ಅವಮಾನ ಮಾಡುವಂಥ ಮಾತುಗಳನ್ನು ಆಡುತ್ತಾರೆ ಹಾಗೂ ನಂತರದಲ್ಲಿ ರಾಜಿಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ. ಅದಾದ ನಂತರ, ಒಂದಷ್ಟು ಶಾರೀರಿಕ ಒದರಾಟಗಳನ್ನು ಮಾಡಲು ಅವರು ಪ್ರಯತ್ನಿಸುತ್ತಾರೆ. ಆದರೆ ಅವು ಬಯಸಿದ ಫಲಿತಾಂಶವನ್ನು ನೀಡುವುದಿಲ್ಲ; ಒಂದೇ ಒಂದು ಯೋಗದ ಭಂಗಿಯನ್ನು ಆಚರಿಸಲೂ ಅವರು ಪ್ರಯತ್ನಿಸುತ್ತಾರೆ, ಆದರೆ ಅದೂ ಸಹ ಶೋಚನೀಯವಾಗಿ ವಿಫಲಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ.

ಆಗ ಅಲ್ಲಿಗೆ ಪೊಝೊ ಮತ್ತು ಲಕಿ ಆಗಮಿಸುತ್ತಾರೆ; ಪೊಝೊ ಈಗ ಕುರುಡನಾಗಿರುತ್ತಾನೆ ಮತ್ತು ಲಕಿಯು ಮೂಕನಾಗಿದ್ದಾನೆಂದು ಅವನು ಸಮರ್ಥಿಸುತ್ತಾನೆ. ಹಗ್ಗವು ಈಗ ಬಹಳಷ್ಟು ಮೊಟಕಾಗಿರುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಒಂದು ಹೊಸ ಟೋಪಿಯನ್ನು ಗಳಿಸಿರುವ ಲಕಿಯು, ಪೊಝೊನಿಂದ ಓಡಿಸಲ್ಪಡುವುದಕ್ಕೆ ಬದಲಾಗಿ ಅವನ ನೇತೃತ್ವವನ್ನು ವಹಿಸಿದವನಂತೆ ಸಾಗಿಬರುತ್ತಾನೆ. ಕಾಲದ ಎಲ್ಲಾ ಅರಿವನ್ನೂ ಪೊಝೊ ಕಳೆದುಕೊಂಡಿರುತ್ತಾನೆ ಮತ್ತು ಹಿಂದಿನ ದಿನದಂದು ಅವರನ್ನು ಭೇಟಿಯಾಗಿದ್ದನ್ನು ತಾನು ಜ್ಞಾಪಿಸಿಕೊಳ್ಳಲಾರೆ ಎಂಬುದಾಗಿ ಅವರಿಗೆ ಭರವಸೆ ನೀಡಿ ಸಂಶಯ ನೀಗಿಸುತ್ತಾನೆ. ಅಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲ, ಪ್ರಸಕ್ತ ದಿನದ ಘಟನೆಗಳನ್ನು, ಅವು ಘಟಿಸಿದ ನಂತರ ಜ್ಞಾಪಿಸಿಕೊಳ್ಳಬೇಕೆಂಬುದನ್ನು ಅವನು ಬಯಸುವುದಿಲ್ಲ.

ಒಂದು ಹಂತದಲ್ಲಿ ಅವರು ಒಂದು ಒಟ್ಟಿಲಿನಲ್ಲಿ ಬೀಳುತ್ತಾರೆ. ಬಲಾತ್ಕರಿಸಿ ಹೆಚ್ಚು ಆಹಾರವನ್ನು ಪಡೆಯಲು ಅಥವಾ ತನ್ನನ್ನು ಒದ್ದಿದ್ದಕ್ಕಾಗಿ ಲಕಿಯ ಮೇಲೆ ಸೇಡುತೀರಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಇರುವ ಒಂದು ಸದವಕಾಶವಾಗಿ ಇದನ್ನು ಎಸ್ಟ್ರಾಗನ್‌ ಪರಿಗಣಿಸುತ್ತಾನೆ. ಈ ವಿವಾದವು ಸುದೀರ್ಘವಾಗಿ ಚರ್ಚಿಸಲ್ಪಡುತ್ತದೆ. ಪೊಝೊ ಅವರಿಗೆ ಹಣವನ್ನು ನೀಡುತ್ತಾನಾದರೂ, ಅವರ ಮನರಂಜನೆ ಮೌಲ್ಯದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚು ಮಾನ್ಯತೆಯನ್ನು ವ್ಲಾದಿಮಿರ್‌ ಕಾಣುತ್ತಾನೆ. ಏಕೆಂದರೆ, ಒಂದು ವೇಳೆ ಗೊಡಾಟ್‌ ಆಗಮಿಸುವುದೇ ಆದಲ್ಲಿ ಅವರು ಅವನನ್ನು ನೋಡಲು ಬಲವಂತವಾಗಿ ಕಾಯುತ್ತಿರಬೇಕಾದ ಅನಿವಾರ್ಯತೆಯಿರುತ್ತದೆ. ಆದರೂ, ಅಂತಿಮವಾಗಿ ಅವರೆಲ್ಲರೂ ತಂತಮ್ಮ ಹಾದಿಯನ್ನು ಪ್ರಯಾಸಪಟ್ಟು ಹಿಡಿಯುತ್ತಾರೆ.

ಅಂಕ Iರಲ್ಲಿ ಪೊಝೊ ಓರ್ವ ಬುರುಡೆ ಆಸಾಮಿಯಾಗಿದ್ದರೆ, ಈಗ ಅವನು (ಓರ್ವ ಕುರುಡನಾಗಿದ್ದುಕೊಂಡು) ಒಂದಷ್ಟು ಒಳನೋಟವನ್ನು ಗಳಿಸಿದವನಂತೆ ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾನೆ. ನಂತರದಲ್ಲಿ ವ್ಲಾದಿಮಿರ್‌ನಿಂದ ವಿಸ್ತರಿಸಲ್ಪಡುವ ಅವನ ಕೊನೆಗಾಲದ ಮಾತುಗಳು ಮಾನವ ಅಸ್ತಿತ್ವದ ಅಲ್ಪಾವಧಿಯನ್ನು ಅಥವಾ ಕ್ಷಣಿಕತೆಯನ್ನು ವಾಕ್ಚಾತುರ್ಯದಿಂದ ಅಡಕವಾಗಿ ನಿರೂಪಿಸುತ್ತವೆ: "ಸಮಾಧಿಯ ಇಕ್ಕೆಡೆಗೂ ಕಾಲು ಹಾಕಿ ಅವರು ಜನ್ಮನೀಡುತ್ತಾರೆ, ಬೆಳಕು ಒಂದು ಕ್ಷಣ ಮಿನುಗುತ್ತದೆ, ಆಮೇಲೆ ಅಲ್ಲಿ ಮತ್ತೊಮ್ಮೆ ಕಂಡುಬರುವುದು ರಾತ್ರಿಯೇ."[೧೫]

ಲಕಿ ಮತ್ತು ಪೊಝೊ ಅಗಲುತ್ತಾರೆ. ಇಂದು ಗೊಡಾಟ್‌ನನ್ನು ನಿರೀಕ್ಷಿಸುವುದು ಬೇಡವೆಂದು ಅವರಿಗೆ ತಿಳಿಸಲು ಅದೇ ಹುಡುಗ ಮರಳಿ ಬರುತ್ತಾನೆ; ಆದರೆ ಗೊಡಾಟ್‌ ಮರುದಿನ ಆಗಮಿಸಲಿದ್ದಾನೆ ಎಂಬ ಭರವಸೆಯನ್ನು ಅವನು ನೀಡುತ್ತಾನೆ. ಆತ್ಮಹತ್ಯೆಯನ್ನು ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಲು ಎಸ್ಟ್ರಾಗನ್ ಮತ್ತು ವ್ಲಾದಿಮಿರ್‌ ಮತ್ತೊಮ್ಮೆ ಮುಂದಾಗುತ್ತಾರೆ; ಆದರೆ ಅವರ ಹಗ್ಗವಾದ ಎಸ್ಟ್ರಾಗನ್‌ನ ಸೊಂಟಪಟ್ಟಿಯು ಜೋರಾಗಿ ಜಗ್ಗಿದ್ದರ ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ ಎರಡಾಗಿ ತುಂಡಾಗುತ್ತದೆ. ಎಸ್ಟ್ರಾಗನ್‌ನ ಷರಾಯಿಯು ಕೆಳಗೆ ಬೀಳುತ್ತದೆಯಾದರೂ, ಅದನ್ನು ಮೇಲೆಳೆದುಕೊಳ್ಳಲು ವ್ಲಾದಿಮಿರ್‌‌ ಅವನಿಗೆ ಹೇಳುವವರೆಗೂ ಎಸ್ಟ್ರಾಗನ್‌ ಅದನ್ನು ಗಮನಿಸಿರುವುದಿಲ್ಲ. ಒಂದು ವೇಳೆ ಗೊಡಾಟ್‌ ಆಗಮಿಸದಿದ್ದಲ್ಲಿ, ಮರುದಿನ ಹೆಚ್ಚು ಸೂಕ್ತವಾದ ಒಂದು ತುಣುಕನ್ನು ತಂದು ಸ್ವತಃ ನೇಣುಹಾಕಿಕೊಳ್ಳಬೇಕೆಂದು ಅವರು ನಿರ್ಣಯಿಸುತ್ತಾರೆ.

ಮತ್ತೊಮ್ಮೆ, ಅಲ್ಲಿಂದು ತೆರಳಲು ಅವರು ಸಮ್ಮತಿಸುತ್ತಾರಾದರೂ ಆ ಕುರಿತಾದ ಯಾವುದೇ ನಡೆಯನ್ನು ಯಾರೊಬ್ಬರೂ ಕೈಗೊಳ್ಳುವುದಿಲ್ಲ.

ಪಾತ್ರಗಳು

ಬದಲಾಯಿಸಿ

ಬೆಕೆಟ್‌ ತಾನು ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ಏನನ್ನು ಬರೆದಿದ್ದನೋ ಅದರಿಂದ ಆಚೆಗೆ ಪಾತ್ರಗಳನ್ನು ಹಿಗ್ಗಲಿಸುವ ಗೋಜಿಗೆ ಹೋಗಲಿಲ್ಲ. ಸರ್‌ ರಾಲ್ಫ್‌‌ ರಿಚರ್ಡ್‌‌ಸನ್‌ ಎಂಬ ಕಲಾವಿದನು ಪೊಝೊ, ಅವನ ಮನೆ ವಿಳಾಸ ಮತ್ತು ಅರ್ಹತಾ ವಿವರದ ಕುರಿತಾದ ನಿಜವಾದ ಸಂಗತಿಗಳನ್ನು ಬಯಸಿದಾಗ, ಮತ್ತು ಇದರ ಮುಂಬರುವ ಆವೃತ್ತಿಯನ್ನು ತಯಾರಿಸುವಂತೆ ಕಾಣಿಸಿದಾಗ ಬೆಕೆಟ್‌ ಸದರಿ ಪಾತ್ರಗಳನ್ನು ಒಮ್ಮೆ ನೆನಪಿಸಿಕೊಂಡ; ವ್ಲಾದಿಮಿರ್‌ಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ನಿದರ್ಶಿಸಲು ಅವನ ದಯೆತೋರುವ ಸ್ಥಿತಿಗತಿಯ ಕುರಿತಾದ ಇದೇರೀತಿಯ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ರಾಲ್ಫ್‌‌ ರಿಚರ್ಡ್‌‌ಸನ್ ಇದೇ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಬಯಸಿದ್ದ... ಈ ಕುರಿತು ಬೆಕೆಟ್ತನ್ನ ಅಭಿಪ್ರಾಯವನ್ನು ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸುತ್ತಾ‌, ಪೊಝೊ ಕುರಿತಾಗಿ ನನಗೆ ಏನೆಲ್ಲಾ ಗೊತ್ತಿತ್ತೋ ಅದು ಪಠ್ಯದಲ್ಲೇ ಇತ್ತೆಂದು ಅವನಿಗೆ ತಿಳಿಸಿದೆ. ಒಂದು ವೇಳೆ ಇದಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿಗೆ ನನಗೆ ಗೊತ್ತಿದ್ದಿದ್ದರೆ, ಅದನ್ನು ನಾನು ಪಠ್ಯದಲ್ಲಿ ಸೇರಿಸುತ್ತಿದ್ದೆ. ಇತರ ಪಾತ್ರಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿಯೂ ಈ ಮಾತು ಅನ್ವಯಿಸುತ್ತದೆ ಎಂದು ತಿಳಿಸಿದೆ ಎಂದು ಹೇಳಿಕೊಂಡ.[೧೬]

ವ್ಲಾದಿಮಿರ್‌‌ ಮತ್ತು ಎಸ್ಟ್ರಾಗನ್‌

ಬದಲಾಯಿಸಿ

ಬರೆಯುವುದನ್ನು ಬೆಕೆಟ್‌ ಆರಂಭಿಸಿದಾಗ ವ್ಲಾದಿಮಿರ್‌‌ ಮತ್ತು ಎಸ್ಟ್ರಾಗನ್ ಕುರಿತಾದ ಒಂದು ದೃಷ್ಟಿಗೋಚರ ಬಿಂಬವನ್ನು ಅಥವಾ ಚಾಕ್ಷುಷ ಚಿತ್ರವನ್ನು ಅವನು ಹೊಂದಿರಲಿಲ್ಲ. ಅವರು ಅಲೆಮಾರಿಗಳು ಎಂಬಂತೆ ಪಠ್ಯದಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲಿಯೂ ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿಲ್ಲ. ರೋಜರ್‌‌ ಬ್ಲಿನ್‌ ಈ ಕುರಿತಾಗಿ ತನ್ನ ಅಭಿಪ್ರಾಯವನ್ನು ತಿಳಿಸುತ್ತಾ, "ಬೆಕೆಟ್‌ ಅವರ ಧ್ವನಿಗಳನ್ನು ಕೇಳಿಸಿಕೊಂಡನಾದರೂ, ತನ್ನ ಪಾತ್ರಗಳನ್ನು ನನಗೆ ವಿವರಿಸುವುದಕ್ಕೆ ಅವನಿಗಾಗಲಿಲ್ಲ. 'ಅವರು ದುಂಡು ಟೋಪಿಗಳನ್ನು ಧರಿಸಿದ್ದಾರೆ ಎಂಬುದಷ್ಟೇ ನನಗೆ ಖಾತ್ರಿಯಾಗಿ ತಿಳಿದಿರುವ ವಿಷಯ' ಎಂದು ಅವನು ಹೇಳಿದ.[೧೭][೧೭] ಫಾಕ್ಸ್‌ರಾಕ್‌‌‌ನಲ್ಲಿ ಬೆಕೆಟ್‌ ಬೆಳೆಯುತ್ತಿದ್ದಾಗ, ಅನೇಕ ಸಾಮಾಜಿಕ ಸನ್ನಿವೇಶಗಳಲ್ಲಿ ದುಂಡು ಟೋಪಿಯು ನಿಸ್ಸಂದೇಹವಾಗಿ ಪುರುಷರಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತಿದ್ದ ಶಿಷ್ಟಾಚಾರಕ್ಕೆ ಅಗತ್ಯವಾದ ವಸ್ತುವಾಗಿತ್ತು (ಅವನು ತನ್ನ ಬೆರಿ ಟೋಪಿಯನ್ನು ಧರಿಸಿ ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ ಮರಳಿ ಬಂದಾಗ... ದುಂಡು ಟೋಪಿಯೊಂದನ್ನು ಧರಿಸಿದಿರುವ ಮೂಲಕ ಆತ ತನ್ನ ಕುಟುಂಬವನ್ನು ನಿರಾಶೆಗೊಳಿಸುತ್ತಿದ್ದಾನೆ ಎಂಬುದಾಗಿ ಅವನ ತಾಯಿಯು ಅವನಿಗೆ ಸೂಚಿಸಿದ್ದಳು), ಮತ್ತು ಅವನ ತಂದೆಯು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಇಂಥದೊಂದು ಟೋಪಿಯನ್ನು ಧರಿಸುತ್ತಿದ್ದ" ಎಂದು ಹೇಳಿದ್ದಾನೆ.[೧೮]

ಇಲ್ಲಿನ ಎರಡು ಪಾತ್ರಗಳ ಪೈಕಿ ಯಾವೊಂದರ ಶಾರೀರಿಕ ವಿವರಣೆಗಳನ್ನು ಇಲ್ಲಿ ಕಾಣಲಾಗುವುದಿಲ್ಲ; ಆದಾಗ್ಯೂ, ಸದರಿ ಜೋಡಿಯಲ್ಲಿ ವ್ಲಾದಿಮಿರ್‌ ದಢೂತಿಯ ವ್ಯಕ್ತಿಯಾಗಿದ್ದ ಎಂಬುದನ್ನು ಪಠ್ಯವು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. ಅವರ ದುಂಡು ಟೋಪಿಗಳು ಮತ್ತು ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಹಾಸ್ಯಮಯವಾಗಿರುವ ಅವರ ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಪಟ್ಟ ಇತರ ಅಂಶಗಳು ಆಧುನಿಕ ಪ್ರೇಕ್ಷಕರಿಗೆ ಲಾರೆಲ್‌ ಮತ್ತು ಹಾರ್ಡಿ ಜೋಡಿಯ ನೆನಪನ್ನು ತಂದಿತ್ತಿವೆ; ಲಾರೆಲ್‌ ಮತ್ತು ಹಾರ್ಡಿ ಪಾತ್ರಧಾರಿಗಳು ತಮ್ಮ ಚಲನಚಿತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಅಲೆಮಾರಿಗಳ ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವವನ್ನು ಪ್ರಾಸಂಗಿಕವಾಗಿ ನಿರ್ವಹಿಸಿದ್ದರು ಎಂಬುದನ್ನು ಇಲ್ಲಿ ನೆನಪಿಸಿಕೊಳ್ಳಬಹುದು. ಗೆರಾಲ್ಡ್‌ ಮಾಸ್ಟ್‌ ಎಂಬಾತ ದಿ ಕಾಮಿಕ್‌ ಮೈಂಡ್‌: ಕಾಮಿಡಿ ಅಂಡ್ ದಿ ಮೂವೀಸ್‌ (ಯೂನಿವರ್ಸಿಟಿ ಆಫ್‌ ಚಿಕಾಗೊ ಪ್ರೆಸ್‌‌, ೨ನೇ ಆವೃತ್ತಿ ೧೯೭೯) ಎಂಬ ಕೃತಿಯಲ್ಲಿ ಈ ಕುರಿತಾಗಿ ಬರೆಯುತ್ತಾ, "ವೇಟಿಂಗ್‌ ಫಾರ್‌ ಗೊಡಾಟ್‌‌‌ ನಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುವ ಟೋಪಿ-ವರ್ಗಾಯಿಸುವ ಆಟ ಹಾಗೂ ಟೋಪಿಯು ತನ್ನ ತಲೆಯ ಮೇಲಿಲ್ಲದ ಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿ ಲಕಿಯಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುವ ಆಲೋಚಿಸುವಲ್ಲಿನ ಅಸಾಮರ್ಥ್ಯ ಇವುಗಳು ಲಾರೆಲ್‌ ಮತ್ತು ಹಾರ್ಡಿಯಿಂದ ಬೆಕೆಟ್‌ ಪ್ರೇರೇಪಣೆಯನ್ನು ಪಡೆದಿದ್ದಾನೆ ಎಂದು ಹೇಳುವುದಕ್ಕಿರುವ ಎರಡು ವಿಸ್ಪಷ್ಟ ನಿದರ್ಶನಗಳಾಗಿವೆ. ಇದು ವೈಶಿಷ್ಟ್ಯತೆಗಾಗಿ, ವಾಸ್ತವತೆಯನ್ನು ಆವರಿಸುವುದಕ್ಕಾಗಿ ಮಾಡಿಕೊಂಡಿರುವ ಒಂದು ಬದಲಿ ಬಳಕೆಯಾಗಿದೆ" ಎಂದು ಅಭಿಪ್ರಾಯಪಟ್ಟ. ನಿರ್ದಿಷ್ಟವಾಗಿ ಹೇಳುವುದಾದರೆ, ವ್ಯಾಟ್‌ (೧೯೫೩) ಎಂಬ ತನ್ನ ಕಾದಂಬರಿಯಲ್ಲಿನ ಅಂಶವೊಂದಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಹಾಸ್ಯ ತಂಡಕ್ಕೆ ಬೆಕೆಟ್‌ ಪ್ರಾಸಂಗಿಕವಾಗಿ ಪ್ರಸ್ತಾಪಿಸುತ್ತಾನೆ; ಒಂದು ಆರೋಗ್ಯಕರವಾದ ಮದ್ಯದ-ಷರಬತ್ತು ಒಂದು ಹಂತದಲ್ಲಿ "ಒಂದು ಹಾರ್ಡಿ ಲಾರೆಲ್‌" ಆಗಿ ವಿವರಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿರುವುದು ಆ ಅಂಶವಾಗಿರುತ್ತದೆ.

ನಾಟಕದ ಬಹುತೇಕ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ವ್ಲಾದಿಮಿರ್‌‌ ನಿಂತೇ ಇದ್ದರೆ, ಎಸ್ಟ್ರಾಗನ್‌ ಹಲವಾರು ಬಾರಿ ಕೆಳಗೆ ಕುಳಿತುಕೊಳ್ಳುತ್ತಾನೆ ಮತ್ತು ಒಮ್ಮೊಮ್ಮೆ ನಸುನಿದ್ದೆಯನ್ನೂ ಮಾಡುತ್ತಾನೆ. "ಎಸ್ಟ್ರಾಗನ್‌ ನಿಷ್ಕ್ರಿಯ ವ್ಯಕ್ತಿಯಾಗಿದ್ದರೆ, ವ್ಲಾದಿಮಿರ್‌‌ ತಳಮಳಿಸುತ್ತಿರುವ ಅಥವಾ ಅವಿಶ್ರಾಂತ ವ್ಯಕ್ತಿಯಾಗಿರುತ್ತಾನೆ."[೧೯] ಆಕಾಶದೆಡೆಗೆ ನೋಡುವ ವ್ಲಾದಿಮಿರ್‌‌, ಧಾರ್ಮಿಕ ಅಥವಾ ತತ್ತ್ವಚಿಂತನೆಯ ವಿಷಯಗಳ ಕುರಿತಾಗಿ ಆಲೋಚಿಸುತ್ತಾನೆ. ಪ್ರಾಪಂಚಿಕ ವಿಷಯಗಳ ದೆಸೆಯಿಂದ ಅನ್ಯಮನಸ್ಕನೆನಿಸಿಕೊಂಡ ಎಸ್ಟ್ರಾಗನ್‌, "ಕಲ್ಲಿನ ಜಾತಿಗೆ ಸೇರಿದ"[೨೦] ವ್ಯಕ್ತಿಯಾಗಿರುತ್ತಾನೆ; ತಿನ್ನುವುದಕ್ಕಾಗಿ ತನಗೇನು ಸಿಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ತನ್ನ ಶಾರೀರಿಕ ಯಾತನೆಗಳು ಮತ್ತು ನೋವುಗಳನ್ನು ಹೇಗೆ ತಪ್ಪಿಸುವುದು ಅಥವಾ ಪರಿಹರಿಸುವುದು ಎಂಬುದರ ಕಡೆಗೇ ಅವನ ಗಮನವಿರುತ್ತದೆ. ಆತ ನೇರ ಸ್ವಭಾವದ, ಅಂತರ್ಬೋಧೆಯ ವ್ಯಕ್ತಿಯಾಗಿರುತ್ತಾನೆ. ಜ್ಞಾಪಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದು ಅವನಿಗೆ ಕಷ್ಟಕರವಾಗಿ ಪರಿಣಮಿಸುತ್ತದೆಯಾದರೂ, ಹೇಳಿಕೊಟ್ಟಾಗ ಅಥವಾ ಪ್ರಚೋದಿಸಿದಾಗ ಕೆಲವೊಂದು ಸಂಗತಿಗಳನ್ನು ಅವನು ನೆನಪಿಸಿಕೊಳ್ಳಬಲ್ಲವನಾಗಿರುತ್ತಾನೆ; ಉದಾಹರಣೆಗೆ: "ಸುವಾರ್ತೆಗಳ[೨೧] ಕುರಿತು ನಿನಗೆ ನೆನಪಿದೆಯೇ ಎಂದು ವ್ಲಾದಿಮಿರ್‌‌ ಕೇಳಿದಾಗ, ಪುಣ್ಯಭೂಮಿಯ ವರ್ಣರಂಜಿತ ನಕಾಶೆಗಳ ಕುರಿತಾಗಿ ಎಸ್ಟ್ರಾಗನ್‌ ಅವನಿಗೆ ಹೇಳುತ್ತಾನೆ ಮತ್ತು ಮೃತ ಸರೋವರದ ಬಳಿಯಲ್ಲಿ ಮಧುಚಂದ್ರವನ್ನು ನಡೆಸಲು ತಾನು ಯೋಜಿಸಿರುವುದಾಗಿ ಅವನು ತಿಳಿಸುತ್ತಾನೆ; ಇದು ಅತ್ಯಂತ ಕಳಪೆ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿರುವ ಅವನ ಅಲ್ಪಾವಧಿ ಸ್ಮೃತಿಯನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ ಹಾಗೂ ವಾಸ್ತವವಾಗಿ ಅವನು ಆಲ್‌ಝೈಮರ್‌ನ ಕಾಯಿಲೆಯಿಂದ ಬಳಲುತ್ತಿರಬಹುದು ಎಂಬ ವಾಸ್ತವಾಂಶದ ಕಡೆಗೆ ಬೆರಳು ಮಾಡಿ ತೋರಿಸುತ್ತದೆ.[೨೨] ‌ಅಲ್‌ ಅಲ್ವಾರೆಜ್ ಈ ಕುರಿತಾಗಿ ಹೀಗೆ ಬರೆಯುತ್ತಾನೆ: "ಆದರೆ, ಎಸ್ಟ್ರಾಗನ್‌ನ ಮರೆಯುವ ಸ್ವಭಾವವು ಪ್ರಾಯಶಃ ಅವರ ಬಾಂಧವ್ಯವನ್ನು ಒಟ್ಟಾಗಿ ಜೋಡಿಸುವಂಥ ಬಂಧಕವಾಗಿರಬಹುದು. ಆತ ಸತತವಾಗಿ ಮರೆಯುತ್ತಾನೆ, ವ್ಲಾದಿಮಿರ್‌‌ ಅವನಿಗೆ ಸತತವಾಗಿ ನೆನಪಿಸುತ್ತಾನೆ; ಈ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಗಳ ನಡುವೆ ಅವರು ಕಾಲವನ್ನು ತಳ್ಳುತ್ತಾರೆ."[೨೩] ಅವರಿಬ್ಬರೂ ಐವತ್ತು ವರ್ಷಗಳಿಂದಲೂ ಒಟ್ಟಿಗೆ ಇರುತ್ತಾರಾದರೂ, ಈ ಕುರಿತಾಗಿ ಪೊಝೊ ಅವರನ್ನು ಕೇಳಿದಾಗ ತಮ್ಮ ನಿಜವಾದ ವಯಸ್ಸುಗಳನ್ನು ಅವರು ಹೊರಗೆಡಹುವುದಿಲ್ಲ.

ಹಾಗಂತ ವ್ಲಾದಿಮಿರ್‌‌ನ ಜೀವನದಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ ಅನನುಕೂಲತೆಗಳು ಇಲ್ಲ ಎಂದರ್ಥವಲ್ಲ. ಆದರೆ ಸದರಿ ಜೋಡಿಯ ಪೈಕಿ ಆತ ಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಚೇತರಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಗುಣವನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತಾನೆ. "ಮಾನಸಿಕ ಅಳಲು ವ್ಲಾದಿಮಿರ್ ಪ್ರಧಾನವಾಗಿ ಅನುಭವಿಸುತ್ತಿರುವ ನೋವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ತನ್ನ ಟೋಪಿಯನ್ನು ಲಕಿಯ ಟೋಪಿಗಾಗಿ ಉದ್ದೇಶಪೂರ್ವಕ ವಿನಿಮಯ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವುದಕ್ಕೆ ಅದು ಕಾರಣವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ತನ್ಮೂಲಕ, ಮತ್ತೊಬ್ಬ ವ್ಯಕ್ತಿಯ ಆಲೋಚನೆಗಳಿಗಾಗಿ ವ್ಲಾದಿಮಿರ್ ಹೊರಹೊಮ್ಮಿಸುವ ಸಾಂಕೇತಿಕ ಬಯಕೆಯನ್ನು ಇದು ತಿಳಿಯಪಡಿಸುತ್ತದೆ."[೨೪]

ನಾಟಕದ ಉದ್ದಕ್ಕೂ ಸದರಿ ಜೋಡಿಯು ಪರಸ್ಪರರನ್ನು "ದಿದಿ" ಮತ್ತು "ಗೋಗೊ" ಎಂಬ ಮುದ್ದಿನ ಹೆಸರುಗಳಿಂದ ಕರೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆಯಾದರೂ, ಹುಡುಗರ ಪೈಕಿ ಒಬ್ಬನು ವ್ಲಾದಿಮಿರ್‌ನನ್ನು "ಮಿಸ್ಟರ್‌ ಆಲ್ಬರ್ಟ್‌" ಎಂಬುದಾಗಿ ಸಂಬೋಧಿಸುತ್ತಾನೆ. ಎಸ್ಟ್ರಾಗನ್‌ನನ್ನು ಲೆವಿ ಎಂಬ ಹೆಸರಿನಿಂದ ಕರೆಯಲು ಬೆಕೆಟ್‌ ಮೂಲತಃ ಆಶಿಸಿದ್ದ, ಆದರೆ ಅವನನ್ನು ಪೊಝೊ ಪ್ರಶ್ನಿಸುವಾಗ ಅವನಿಗೆ "ಮ್ಯಾಗ್ರೆಗರ್‌, ಆಂಡ್ರೆ"[೨೫] ಎಂಬ ಹೆಸರನ್ನು ಅವನು ನೀಡುತ್ತಾನೆ ಹಾಗೂ ಫ್ರೆಂಚ್‌ನಲ್ಲಿರುವ "ಕ್ಯಾಟಲ್ಲೆ " ಅಥವಾ ಮೊದಲ ಫೇಬರ್‌ ಆವೃತ್ತಿಯಲ್ಲಿರುವ "ಕ್ಯಾಟಲ್ಲಸ್‌"ಗೆ ಸಂವಾದಿಯಾಗಿರುವಂತೆ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯಿಸುತ್ತಾನೆ. ಅಮೆರಿಕಾದ ಆವೃತ್ತಿಯಲ್ಲಿ ಇದು "ಆಡಮ್‌" ಎಂದಾಯಿತು. "ಕ್ಯಾಟಲ್ಲಸ್‌ ಎಂಬ ಹೆಸರು ತನಗೆ ಬೇಸರ ಹಿಡಿಸಿತ್ತು" ಎಂಬುದೇ ಬೆಕೆಟ್ ಇದಕ್ಕೆ ನೀಡಿರುವ ಏಕೈಕ ವಿವರಣೆಯಾಗಿದೆ.[೨೬]

ವಿವಿಯನ್‌ ಮರ್ಸಿಯರ್‌ ಎಂಬ ಓರ್ವ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ವಿಮರ್ಶಕ ವೇಟಿಂಗ್‌ ಫಾರ್‌ ಗೊಡಾಟ್‌ ನಾಟಕವನ್ನು ವಿಮರ್ಶಿಸುತ್ತಾ, "ಇದು ಸೈದ್ಧಾಂತಿಕ ಅಸಾಧ್ಯತೆಯನ್ನು ಸಾಧಿಸಿದ ಒಂದು ನಾಟಕವಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಈ ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ಏನೂ ಸಂಭವಿಸದಿದ್ದರೂ ಸಹ, ಪ್ರೇಕ್ಷಕರು ತಮ್ಮ ಕುರ್ಚಿಗಳಿಗೆ ಅಂಟಿಕೊಂಡಿರುವಂತೆ ಮಾಡುವಲ್ಲಿ ಅದು ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿದೆ. ಎಲ್ಲಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚೆಂದರೆ, ಎರಡನೇ ಅಂಕವು ಸೂಕ್ಷ್ಮವಾಗಿ ವಿಭಿನ್ನವಾಗಿರುವ ಮೊದಲ ಅಂಕದ ಒಂದು ಪುನರಾವರ್ತಿತ ಭಾಗವಾಗಿರುವುದರಿಂದ, ಯಾವುದೂ ಸಹ ಎರಡು ಬಾರಿ ಸಂಭವಿಸದ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಅವನು ನಾಟಕವೊಂದನ್ನು ಬರೆದಿದ್ದಾನೆ" ಎಂಬುದಾಗಿ ವರ್ಣಿಸಿದ (ಐರಿಷ್‌ ಟೈಮ್ಸ್‌ , ೧೮ ಫೆಬ್ರುವರಿ ೧೯೫೬, ಪುಟ ೬)[೨೭]. ಇಂಥ ವಿವಿಯನ್‌ ಮರ್ಸಿಯರ್‌ ಸದರಿ ಜೋಡಿಯಿಂದ ಬಳಸಲ್ಪಡುವ ಭಾಷೆಯ ಕುರಿತಾಗಿ ಬೆಕೆಟ್‌ನನ್ನು ಒಮ್ಮೆ ಪ್ರಶ್ನಿಸುತ್ತಾ, "ದಿದಿ ಮತ್ತು ಗೋಗೊ Ph.D.ಪದವಿಗಳನ್ನು ಗಳಿಸಿದ್ದರೇನೋ ಎಂಬ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಧ್ವನಿಸುವಂತೆ ಅವರನ್ನು ಬೆಕೆಟ್‌ ರೂಪಿಸಿರುವಂತೆ ನನಗೆ ಕಾಣಿಸುತ್ತದೆ" ಎಂದು ಅಭಿಪ್ರಾಯಪಟ್ಟ. 'ಅವರು ಇಂಥ ಪದವಿಗಳನ್ನು ಗಳಿಸಿಲ್ಲ ಎಂಬುದು ನಿನಗೆ ಹೇಗೆ ಗೊತ್ತು?' ಎಂಬುದು ಅವನ ಆ ಪ್ರಶ್ನೆಗೆ ಸಿಕ್ಕ ಜವಾಬಾಗಿತ್ತು.[೨೮] ಐಫೆಲ್‌ ಗೋಪುರಕ್ಕೆ ನೀಡಿದ ಒಂದು ಭೇಟಿ ಹಾಗೂ ರೋನ್‌ ನದಿಯ ಸಮೀಪದಲ್ಲಿ ನಡೆಸಿದ ದ್ರಾಕ್ಷಿಯ-ಕುಯಿಲಿನ ನಿದರ್ಶನಗಳಿಂದ, ಅವರು ಉತ್ತಮವಾದ ಜೀವನವನ್ನು ಸಾಗಿಸಿರುವುದು ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿ ತಿಳಿದುಬರುತ್ತದೆ; ಆದರೆ, ಇಬ್ಬರೂ ಸಹ ತಮ್ಮ ಗತಜೀವನಗಳ ಬಗೆಗೆ ಹೇಳಿಕೊಳ್ಳಲು ಉತ್ಸುಕರಾಗಿದ್ದರು ಎಂಬುದು ಇಲ್ಲಿ ವ್ಯಕ್ತವಾಗಿರುವ ವಿಷಯವಾಗಿದೆ. ಸ್ವತಃ ಬೆಕೆಟ್‌ ಮೇಲ್ವಿಚಾರಣೆಯನ್ನು ವಹಿಸಿದ್ದ ರಂಗವೇದಿಕೆಯ ಮೇಲಿನ ಮೊದಲ ಪ್ರಯೋಗದಲ್ಲಿ, ಈ ಇಬ್ಬರೂ ಸಹ "ನಯನಾಜೂಕಿಲ್ಲದವರ ರೀತಿಯಲ್ಲಿರುವುದಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಗತ-ಶ್ರೀಮಂತಿಕೆಯಲ್ಲಿರುವವರಂತೆ (ಹೀನಸ್ಥಿತಿಗೆ ಬಿದ್ದಿದ್ದರೂ ಹಿಂದಿನ ದೊಡ್ಡಸ್ತಿಕೆಯನ್ನು ತೋರಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಹೆಣಗುವವರಂತೆ) ಕಂಡುಬರುತ್ತಾರೆ. ಶಿಷ್ಟಾಚಾರದ ವಿಷಯವೊಂದರ ಕುರಿತಾಗಿ ವ್ಲಾದಿಮಿರ್‌‌ ಕನಿಷ್ಟಪಕ್ಷ ಹೆಸರು ಕೆಡಿಸಲ್ಪಟ್ಟವನಾಗಿರುತ್ತಾನೆ, ಆದರೆ ಚಿಕನ್‌ ಮೂಳೆಗಳು ಅಥವಾ ಹಣಕ್ಕಾಗಿ ಎಸ್ಟ್ರಾಗನ್‌ ಬೇಡುತ್ತಾನೆ."[೨೯]

ಪೊಝೊ ಮತ್ತು ಲಕಿ

ಬದಲಾಯಿಸಿ
 
ಲಕಿ ಪಾತ್ರದಲ್ಲಿ ಮೆಹದಿ ಬಜೆಸ್ತಾನಿ (ನ್ಯಾಕ್‌ಷಿನೆಹ್‌ ಥಿಯೇಟರ್‌ ವತಿಯಿಂದ ಆದ ನಿರ್ಮಾಣವೊಂದರಿಂದ ಪಡೆದದ್ದು).

ಪಾತ್ರಗಳ ಹಿನ್ನೆಲೆಗಳನ್ನು ಆಧಾರವಾಗಿ ಅವಲಂಬಿಸುವುದನ್ನು ಬೆಕೆಟ್‌ ನಿರಾಕರಿಸಿದನಾದರೂ, ತಮ್ಮದೇ ಆದ ಪ್ರೇರಣೆಗಾಗಿ ಎದುರುನೋಡುತ್ತಿರುವ ನಟರನ್ನು ಹಾಗೆ ಮಾಡದಂತೆ ತಡೆಯಲು ಈ ನಿಲುವಿಗೆ ಸಾಧ್ಯವಾಗಿಲ್ಲ. ಮಾರ್ಥೆ ಗೌಟಿಯರ್ ಎಂಬ ಹೆಸರಿನ ಓರ್ವ ವೈದ್ಯ ಸ್ನೇಹಿತೆಯನ್ನು ಜೀನ್‌ ಮಾರ್ಟಿನ್‌ ಹೊಂದಿದ್ದ. ಈಕೆ ಸ್ಯಾಲ್ಪೆಟ್ರೈರೆ ಆಸ್ಪತ್ರೆಯಲ್ಲಿ ಕೆಲಸಮಾಡುತ್ತಿದ್ದಳು. ಆತ ಅವಳಿಗೆ ಹೀಗೆ ಕೇಳಿದ, "ಮಾರ್ಥೆ ಇಲ್ಲಿ ಕೇಳು, ಪಠ್ಯದಲ್ಲಿ ಬರೆಯಲ್ಪಟ್ಟಿರುವಂಥ ಧ್ವನಿಯ ರೀತಿಯ ಧ್ವನಿಯೊಂದಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಒಂದು ರೀತಿಯ ಶರೀರ ವಿಜ್ಞಾನದ ವಿವರಣೆಯನ್ನು ಒದಗಿಸಬಲ್ಲಂಥ ಯಾವುದನ್ನು ನಾನು ಕಂಡುಕೊಳ್ಳಬಹುದು?' ಅದಕ್ಕೆ ಅವಳು ಹೀಗೆ ಹೇಳಿದಳು: 'ಒಳ್ಳೆಯದು, ನಡುಗುಬೇನೆಯನ್ನು (ಪಾರ್ಕಿನ್‌ಸನ್‌ ವ್ಯಾಧಿಯನ್ನು) ಹೊಂದಿರುವ ಜನರನ್ನು ನೋಡಲೆಂದು ನೀನು ಹೋದರೆ ಅದೊಂದು ಒಳ್ಳೆಯ ಉಪಾಯವಾಗಬಹುದು.' ಆದ್ದರಿಂದ ಆತ ಸದರಿ ಕಾಯಿಲೆಯ ಕುರಿತಾಗಿ ಅವಳನ್ನು ಕೇಳಿದ ... ಒಂದು ನಡುಕದೊಂದಿಗೆ ಅದು ಹೇಗೆ ಆರಂಭವಾಗುತ್ತದೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಅವಳು ವಿವರಿಸಿದಳು. ಈ ನಡುಕವು ಹೆಚ್ಚು ಹೆಚ್ಚು ಸುಲಭವಾಗಿ ಕಣ್ಣಿಗೆ ಬೀಳುವ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ವರ್ಧಿಸಿ, ನಂತರದಲ್ಲಿ ಕಂಪಿಸುವ ಧ್ವನಿಯಿಲ್ಲದೆ ಮಾತನಾಡಲಾಗದ ಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ರೋಗಿಯು ತಲುಪುವವರೆಗೆ ಬಂದು ಮುಟ್ಟುತ್ತದೆ ಎಂದು ಅವಳು ತಿಳಿಸಿದಳು. ಅದಕ್ಕೆ ಜೀನ್‌ ಮಾರ್ಟಿನ್‌, "ನನಗೆ ಕರಾರುವಾಕ್ಕಾಗಿ ಬೇಕಿರುವುದು ಅದೇ" ಎಂದು ತಿಳಿಸಿದ.[೩೦][೩೦] "ನಾನು ನೀಡಿದ ಅರ್ಥವಿವರಣೆಯಿಂದ ಸ್ಯಾಮ್‌ ಮತ್ತು ರೋಜರ್‌ ಇಬ್ಬರಿಗೂ ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಮನವರಿಕೆಯಾಗದಿದ್ದರೂ, ಅವರು ಈ ಸಂಬಂಧ ಯಾವುದೇ ಆಕ್ಷೇಪಣೆಗಳನ್ನು ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಲಿಲ್ಲ" ಎಂದು ಜೀನ್‌ ಮಾರ್ಟಿನ್‌ ತಿಳಿಸಿದ.[೩೧] ಲಕಿಯು ಪಾರ್ಕಿನ್‌ಸನ್‌ ವ್ಯಾಧಿಯಿಂದ ಬಳಲುತ್ತಿರುವನೇನೋ ಎಂಬ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಲಕಿಯ ಪಾತ್ರವನ್ನು ತಾನು ನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತಿರುವುದಾಗಿ ಅವನು ಬೆಕೆಟ್‌ಗೆ ವಿವರಿಸಿದಾಗ, ಬೆಕೆಟ್ ಹೀಗೆ ಹೇಳಿದ‌, "ಹೌದು, ನಿಸ್ಸಂದೇಹವಾಗಿ". ತನ್ನ ತಾಯಿಯು ಪಾರ್ಕಿನ್‌ಸನ್‌ ವ್ಯಾಧಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದಳು ಎಂದು ಆತ ಸಂಕ್ಷಿಪ್ತವಾಗಿ ಉಲ್ಲೇಖಿಸಿದನಾದರೂ, ತಕ್ಷಣವೇ ಮತ್ತೊಂದು ವಿಷಯಕ್ಕೆ ಬದಲಾಯಿಸಿದ.[೩೨]

ಲಕಿಗೆ ಆ ಹೆಸರನ್ನೇ ಏಕೆ ಇರಿಸಲಾಯಿತು ಎಂದು ಬೆಕೆಟ್‌ನನ್ನು ಕೇಳಿದಾಗ, "ಹೆಚ್ಚು ನಿರೀಕ್ಷೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರಬೇಕೆಂದರೆ ಅವನು ಅದೃಷ್ಟಶಾಲಿಯಾಗಿಯೇ (ಲಕಿಯಾಗಿ) ಇರಬೇಕು ಎಂದು ನಾನು ಭಾವಿಸುತ್ತೇನೆ..." ಎಂದು ಉತ್ತರಿಸಿದ.[೩೩]

"ಪೊಝೊ ಮತ್ತು ಲಕಿ ಇಬ್ಬರೂ ಸಹ ಎದ್ದು ಕಾಣುವಂತೆ ಸರಳವಾಗಿ ದಿದಿ ಮತ್ತು ಗೋಗೊ ಆಗಿದ್ದು, ಅವರ ಬಾಂಧವ್ಯವು ಇರುವ ರೀತಿಯಲ್ಲಿಯೇ ಅವರು ಸಮತೋಲನ ತಪ್ಪಿದವರಾಗಿದ್ದಾರೆ ಎಂಬುದಾಗಿ ಚರ್ಚಿಸಲಾಗಿದೆ.[೩೪] ಆದಾಗ್ಯೂ, ಪೊಝೊನ ಪ್ರಾಬಲ್ಯವು ತೋರಿಕೆಯದು ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ; ನಿಕಟವಾದ ಪರಿಶೀಲನೆಯನ್ನು ನಡೆಸಿದಾಗ, ಬಾಂಧವ್ಯದಲ್ಲಿ ಲಕಿಯು ಯಾವಾಗಲೂ ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರಭಾವವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದ ಎಂಬುದು ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗುತ್ತದೆ; ಅವನು ನೃತ್ಯ ಮಾಡಿದ್ದು, ಮತ್ತು ಅದಕ್ಕಿಂತ ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಅವನ ಆಲೋಚನಾ ಕ್ರಮ ಇವುಗಳಿಂದ ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗುವ ಅಂಶವೆಂದರೆ, ಅವನು ಅದನ್ನು ಒಂದು ಸೇವೆಯಾಗಿ ಮಾಡುವುದಿಲ್ಲ, ಬದಲಿಗೆ ಪೊಝೊನ ಒಂದು ವಿರಾಮದ ಅಗತ್ಯವನ್ನು ತುಂಬುವ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ ಮಾಡುತ್ತಾನೆ: ಈ ಎಲ್ಲಾ ಕ್ರಿಯೆಗಳನ್ನೂ ಆತ ಪೊಝೊನ ಪರವಾಗಿ ಮಾಡುತ್ತಾನೆ. ಅಂತೆಯೇ, ಈ ಜೋಡಿಯು ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡಾಗಿನಿಂದಲೂ ಸ್ವತಃ ಪೊಝೊ ನಿಜವಾದ ಗುಲಾಮನಾಗಿದ್ದ."[೨೪] ಹೀಗಾಗಿ, ಪೊಝೊ ತಾನು ಹೊಂದಿರುವ ಸಂಸ್ಕೃತಿ, ಸುಸಂಸ್ಕೃತ ಲಕ್ಷಣ, ಮತ್ತು ತರ್ಕಶಕ್ತಿಯ ಸಾಮರ್ಥ್ಯ ಇವೆಲ್ಲವನ್ನೂ ತನಗೆ ನೀಡಿದ್ದು ಲಕಿಯೇ ಎಂದು ಹೇಳುವ ಮೂಲಕ, ಲಕಿಯಲ್ಲಿರುವ ಒಳ್ಳೆಯ ಗುಣವನ್ನು ಅನಾವರಣ ಮಾಡುತ್ತಾನೆ. ಉರು ಹಚ್ಚುವಿಕೆಯ ಮೂಲಕ ಅವನು ಭಾಷಣಕಲೆಯನ್ನು ಕಲಿತಿರುತ್ತಾನೆ. ಕಣ್ಣಿಗೆ ಮರೆಯಾಗಿ ನೀಡಲ್ಪಟ್ಟ ಪೊಝೊನ "ಸಂತೋಷಕೂಟದ ಕೃತಿಯು" ಇದಕ್ಕೊಂದು ನಿಚ್ಚಳವಾದ ಉದಾಹರಣೆ: ಅವನ ಸ್ಮೃತಿ ನಾಶವಾಗುತ್ತಾ ಹೋದಂತೆ, ತನ್ನ ಸ್ವಂತ ಶಕ್ತಿಯಿಂದಲೇ ಮುಂದುವರಿಯಲು ಅಸಮರ್ಥನಾಗುವುದು ಸ್ವತಃ ಅವನಿಗೇ ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ.

ತನ್ನ ಗುಲಾಮನಾದ ಲಕಿಯನ್ನು ಮಾರಲೆಂದು ಪೊಝೊ ಸಂತೆಯ ಹಾದಿ ಹಿಡಿದಿದ್ದ ಎಂಬ ವಾಸ್ತವಾಂಶದ ಜೊತೆಗೆ, ಅವನ ಕುರಿತಾಗಿ ಸ್ವಲ್ಪವೇ ತಿಳಿದುಬರುತ್ತದೆ. ಜಬರದಸ್ತಿಮಾಡುವ ಮತ್ತು ಒಣಹೆಮ್ಮೆಯ ಓರ್ವ ಅಧಿಪತ್ಯದ ಅಥವಾ ಪ್ರಬಲನಾದ ಜಮೀನುದಾರನಾಗಿ ಅವನು ಸ್ವತಃ ತನ್ನನ್ನು ಸಾದರಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾನೆ. ಅವನು ಬಳಸುವ ತಂಬಾಕಿನ ಕೊಳವೆಯು ಕಾಪ್‌ ಅಂಡ್‌ ಪೀಟರ್‌ಸನ್‌ ಎಂಬ ಹೆಸರಿನ, ಡಬ್ಲಿನ್‌ನ ಸುಪರಿಚಿತ ತಂಬಾಕು ವ್ಯಾಪಾರಿಗಳಿಂದ ('ದಿ ಥಿಂಕಿಂಗ್‌ ಮ್ಯಾನ್‌'ಸ್‌ ಪೈಪ್‌' ಎಂಬುದು ಅವರ ಘೋಷವಾಕ್ಯವಾಗಿತ್ತು) ತಯಾರಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿರುತ್ತದೆ; ಈ ತಂಬಾಕಿನ ಕೊಳವೆಯನ್ನು ಅವನು ಒಂದು "ಚುಂಗಾಣಿ" ಎಂಬುದಾಗಿ ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತಾನಾದರೂ, ಅದನ್ನು ಎಸ್ಟ್ರಾಗನ್‌ ಒಂದು "ಡುಡೀನ್‌" (ತಂಬಾಕು ಎಳೆಯುವ ಮಣ್ಣಿನ ಚಿಕ್ಕ ಚಿಲುಮೆ) ಎಂದು ಕರೆಯುತ್ತಾನೆ. ಇದು ಅವರ ಸಾಮಾಜಿಕ ನಿಲುವಿನಲ್ಲಿನ ವ್ಯತ್ಯಾಸಗಳನ್ನು ಎತ್ತಿ ತೋರಿಸುತ್ತದೆ. ತನ್ನ ಜ್ಞಾಪಕಶಕ್ತಿಯು ಕಳಪೆಮಟ್ಟದಲ್ಲಿದೆ ಎಂದು ಅವನು ಒಪ್ಪಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾನಾದರೂ, ಅವನಲ್ಲಿನ ಶಾಶ್ವತವಾದ ಸ್ವಾರ್ಥಮಗ್ನತೆಯು ಅದಕ್ಕೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಕಾರಣವಾಗಿರುತ್ತದೆ. "ಪೊಝೊ ಎಂಬುದು ಅತಿಯಾಗಿ ಸರಿದೂಗಿಸಬೇಕಿರುವ ಒಂದು ಪಾತ್ರವಾಗಿದೆ. ಈ ಕಾರಣದಿಂದಲೇ ಆತ ವಿಪರೀತ ದುಡಿಯುತ್ತಾನೆ... ಮತ್ತು ಅವನಲ್ಲಿರುವ ಒಂದು ಆಳವಾದ ಅಭದ್ರತೆಗೆ ಅವನ ಅತಿ ಪರಿಹಾರವೇ ಕಾರಣವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಇವು ಬೆಕೆಟ್‌ ಹೇಳಿದ ಸಂಗತಿಗಳಾಗಿದ್ದವು, ಅವನು ಬಳಸಿದ ಮನೋವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಪರಿಭಾಷೆಗಳಾಗಿದ್ದವು."[೩೫]

ಅತೀವವಾಗಿ ಉದ್ದವಾಗಿರುವ ಹಗ್ಗವೊಂದರ ನೆರವಿನಿಂದ ಲಕಿಯನ್ನು ಪೊಝೊ ನಿಯಂತ್ರಿಸುತ್ತಾನೆ. ಒಂದು ವೇಳೆ ಲಕಿಯು ತನ್ನ ಕೆಲಸದಲ್ಲಿ ಕೊಂಚವೇ ನಿಧಾನ ಗತಿಯನ್ನು ತೋರಿಸಿದರೂ, ಆತ ಆ ಹಗ್ಗವನ್ನು ಒದರುತ್ತಾನೆ ಮತ್ತು ಜಗ್ಗುತ್ತಾನೆ. ಪೊಝೊನ ಗುಲಾಮನಾಗಿರುವ ಲಕಿಯು ಪರಿಪೂರ್ಣವಾಗಿ ದಾಸ್ಯ ಮನೋಭಾವವನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತಾನೆ. ಯಾವ ಪ್ರಶ್ನೆಯನ್ನೂ ಎತ್ತದೆ ಅವನ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಕಟ್ಟಳೆಯನ್ನೂ "ನಾಯಿಯಂಥ ನಿಷ್ಠೆ"ಯೊಂದಿಗೆ ಅವನು ಪಾಲಿಸುತ್ತಾನೆ.[೩೬] ಭಾರವಾದ ಒಂದು ಪೆಟ್ಟಿಗೆಯನ್ನು ಹೊತ್ತಿರುವ ಆತ ಅದನ್ನು ಕೆಳಗೆ ಇಳಿಸುವ ಆಲೋಚನೆಯನ್ನೇ ಮಾಡದೆ ಅದರೊಂದಿಗೆ ಹೆಣಗಾಡುತ್ತಾನೆ. ಲಕಿಯು ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ಕೇವಲ ಒಂದುಬಾರಿ ಮಾತ್ರ ಮಾತನಾಡುತ್ತಾನೆ; ಅದೂ ಸಹ ಎಸ್ಟ್ರಾಗನ್‌ ಮತ್ತು ವ್ಲಾದಿಮಿರ್‌ಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ "ಆಲೋಚಿಸಬೇಕೆಂದು" ಪೊಝೊನಿಂದ ಬಂದ ಆದೇಶಕ್ಕನುಗುಣವಾಗಿ ಅವನು ಮಾತನಾಡುತ್ತಾನೆ. ಪೊಝೊ ಮತ್ತು ಲಕಿ ಇಬ್ಬರೂ ಅರವತ್ತು ವರ್ಷಗಳಿಂದಲೂ ಜೊತೆಯಾಗಿರುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು, ಆ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಅವರ ಬಾಂಧವ್ಯವು ಹದಗೆಟ್ಟಿರುತ್ತದೆ. ಲಕಿಯು ಎಲ್ಲ ಸಮಯಗಳಲ್ಲೂ ಬೌದ್ಧಿಕವಾಗಿ ಮೇಲ್ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿರುತ್ತಾನಾದರೂ ಈಗ ವಯಸ್ಸಿನ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ ಆತ ಓರ್ವ ಅಸಡ್ಡೆಯ ವಸ್ತುವಾಗಿರುತ್ತಾನೆ: ಅವನ "ಆಲೋಚನೆಯು" ಬೌದ್ಧಿಕ ಆಲೋಚನೆಯ ಒಂದು ವಿಕಟ ಚಿತ್ರಣವಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಅವನ "ನೃತ್ಯವು" ಒಂದು ಅಲ್ಪಮಟ್ಟದ ದೃಶ್ಯವಾಗಿದೆ. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಪೊಝೊನ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಅವನು ಅಹಿತವಾದ ಉಪಚಾರವನ್ನು ಅನುಭವಿಸುತ್ತಿರುವುದರ ಹೊರತಾಗಿಯೂ, ಲಕಿಯು ಅವನಿಗೆ ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ವಿಶ್ವಾಸಾರ್ಹನಾಗಿರುತ್ತಾನೆ. ಎರಡನೇ ಅಂಕದಲ್ಲಿಯೂ ಸಹ, ವಿವರಿಸಲಾಗದ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಪೊಝೊ ಕುರುಡನಾದಾಗ, ಮತ್ತು ತಾನು ಈ ಹಿಂದೆ ಮಾಡಿದಂತೆ ಹಗ್ಗವನ್ನು ಹಿಡಿದುಕೊಂಡು ಲಕಿಯನ್ನು ಆಡಿಸುವುದಕ್ಕೆ ಬದಲಿಗೆ ಅವನ ನೇತೃತ್ವದಲ್ಲಿಯೇ ಪೊಝೊ ಸಾಗಬೇಕಾಗಿ ಬಂದಾಗಲೂ ಸಹ ಲಕಿಯು ತನ್ನ ಯಜಮಾನನೆಡೆಗಿನ ವಿಶ್ವಾಸವನ್ನು ತ್ಯಜಿಸುವುದಿಲ್ಲ ಅಥವಾ ಅಲ್ಲಿಂದ ಓಡಿಹೋಗಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸುವುದಿಲ್ಲ. ದಿದಿ ಮತ್ತು ಗೋಗೊ ಇಬ್ಬರೂ "ಗೊಡಾಟ್‌ಗೆ ತಳುಕುಹಾಕಿಕೊಂಡಿರುವ" ರೀತಿಯಲ್ಲೇ ಒಂದು ಹಗ್ಗದ ತುಣುಕಿಗಿಂತ ಮಿಗಿಲಾದ ಅಂಶದಿಂದ ಅವರು ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿ ಒಟ್ಟಿಗೆ ಬಂಧಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿರುತ್ತಾರೆ.[೩೭] "ಪೊಝೊ ಓರ್ವ ಎಳೆಹುಚ್ಚಿನ ವ್ಯಕ್ತಿ ಮತ್ತು ಅವನನ್ನು ಹುಚ್ಚನಾಗಿ ನಿರೂಪಿಸುವುದು ಮಾತ್ರವೇ ಅವನ ಪಾತ್ರನಿರ್ವಹಣೆಗೆ ಇರುವ ಏಕೈಕ ದಾರಿ" ಎಂಬುದಾಗಿ ಅಮೆರಿಕಾದ ನಿರ್ದೇಶಕ ಅಲನ್‌ ಸ್ಕ್ನೀಡರ್‌ಗೆ ಬೆಕೆಟ್‌ ಸಲಹೆ ನೀಡುತ್ತಾನೆ.[೧೯]

"ತನ್ನ ಇಂಗ್ಲಿಷ್‌ ಅನುವಾದದಲ್ಲಿ ... ಸಾಧ್ಯವಾದಷ್ಟು ಮಟ್ಟಿಗೆ ಫ್ರೆಂಚ್‌ ವಾತಾವರಣವನ್ನು ಉಳಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಬೆಕೆಟ್‌ ಹೆಣಗಾಡಿದ. ಈ ಕಾರಣದಿಂದಲೇ ಎಲ್ಲಾ ಇಂಗ್ಲಿಷ್‌ ಹೆಸರುಗಳು ಮತ್ತು ಸ್ಥಳಗಳನ್ನು ಅವನು ಲಕಿಗೆ ನಿಯೋಜಿಸಿದ; ಅವನ ಅಭಿಪ್ರಾಯದ ಪ್ರಕಾರ, ಲಕಿಯ ಸ್ವಂತ ಹೆಸರು ಇಂಥದೊಂದು ಪರಸ್ಪರ ಸಂಬಂಧವನ್ನು ಸೂಚಿಸಿತು."[೩೮]

ಪಾತ್ರವರ್ಗದ ಪಟ್ಟಿಯು ಕೇವಲ ಒಬ್ಬನೇ ಹುಡುಗನನ್ನು ನಿರ್ದಿಷ್ಟವಾಗಿ ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ.

ಅಂಕ Iರಲ್ಲಿರುವ ಹುಡುಗನು ಓರ್ವ ಸ್ಥಳೀಯ ಹೈದನಾಗಿದ್ದು, ವ್ಲಾದಿಮಿರ್‌ನನ್ನು ತಾನು ಇದೇ ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ ನೋಡಿದ್ದು ಎಂದು ಅವನಿಗೆ ಹೇಳಿ ನಂಬಿಕೆ ಹುಟ್ಟಿಸುವ ಮೂಲಕ ಅವನ ಸಂಶಯವನ್ನು ನೀಗಿಸುತ್ತಾನೆ. ಹಿಂದಿನ ದಿನದಂದು ತಾನು ಅಲ್ಲಿರಲಿಲ್ಲ ಎಂದು ಅವನು ಹೇಳುತ್ತಾನೆ. ಓರ್ವ ಮೇಕೆ ಕಾಯುವವನಾಗಿ ತಾನು ಶ್ರೀಮಾನ್‌ ಗೊಡಾಟ್‌ ಬಳಿಯಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತಿರುವುದಾಗಿ ಅವನು ದೃಢೀಕರಿಸುತ್ತಾನೆ. ಗೊಡಾಟ್‌ನಿಂದ ಹೊಡೆಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಅವನ ಸೋದರನು ಓರ್ವ ಕುರಿ ಕಾಯುವವನಾಗಿರುತ್ತಾನೆ. ಅವರಿಬ್ಬರನ್ನೂ ಗೊಡಾಟ್‌ ಪೋಷಿಸುತ್ತಾನೆ ಹಾಗೂ ತನ್ನ ಒಣಹುಲ್ಲಿನ ಅಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಮಲಗಿಕೊಳ್ಳಲು ಅವರಿಗೆ ಅವಕಾಶ ನೀಡುತ್ತಾನೆ.

ಅಂಕ IIರಲ್ಲಿ ಬರುವ ಹುಡುಗನೂ ಸಹ, ಹಿಂದಿನ ದಿನ ಅವರಿಬ್ಬರನ್ನು ಭೇಟಿಮಾಡಿದ್ದು ತಾನಲ್ಲವೆಂಬುದಾಗಿ ವ್ಲಾದಿಮಿರ್‌ಗೆ ಭರವಸೆ ನೀಡುತ್ತಾನೆ. ಇದೂ ಸಹ ತನ್ನ ಮೊದಲ ಭೇಟಿ ಎಂಬುದಾಗಿ ಅವನು ಸಮರ್ಥಿಸುತ್ತಾನೆ. ಗೊಡಾಟ್‌ ಏನು ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತಾನೆ ಎಂಬುದಾಗಿ ವ್ಲಾದಿಮಿರ್‌‌ ಕೇಳಿದಾಗ, "ಅವನು ಏನನ್ನೂ ಮಾಡುವುದಿಲ್ಲ, ಸರ್" ಎಂದು ಆ ಹುಡುಗ ಹೇಳುತ್ತಾನೆ.[೩೯] ಅವನಿಗೆ ಒಂದು ಬಿಳಿಯ ಗಡ್ಡವಿರುತ್ತದೆ ಎಂಬುದು ನಮಗೂ ಗೊತ್ತಾಗುತ್ತದೆ – ಪ್ರಾಯಶಃ ಹುಡುಗನಿಗೆ ಆ ಕುರಿತು ಖಾತ್ರಿಯಾಗಿರುವುದಿಲ್ಲ. ಈ ಹುಡುಗನಿಗೆ ಓರ್ವ ಸೋದರನೂ ಇದ್ದು, ಆತ ಅಸ್ವಸ್ಥನಾಗಿರುತ್ತಾನೆ ಎಂದು ತೋರುತ್ತದೆ; ಆದರೆ ಅವನ ಸೋದರನು ಅಂಕ Iರಲ್ಲಿ ಬಂದಿದ್ದ ಹುಡುಗನೇ ಅಥವಾ ಹಿಂದಿನ ದಿನ ಬಂದಿದ್ದ ಹುಡುಗನೇ ಎಂಬುದನ್ನು ಸೂಚಿಸುವುದಕ್ಕೆ ಅಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ ನಿಚ್ಚಳವಾದ ಪುರಾವೆಯು ದೊರೆಯುವುದಿಲ್ಲ.

ಗೊಡಾಟ್‌

ಬದಲಾಯಿಸಿ

ಗೊಡಾಟ್‌ನ ಗುರುತು ಸಾಕಷ್ಟು ಚರ್ಚೆಗೀಡಾಗಿರುವ ವಿಷಯವಾಗಿ ಪರಿಣಮಿಸಿದೆ. "ಪೊಝೊ ಸ್ವತಃ ಗೊಡಾಟ್ ಆಗಿದ್ದನೇ ಎಂಬುದಾಗಿ ಬೆಕೆಟ್‌ನನ್ನು ಕಾಲಿನ್‌ ಡಕ್‌ವರ್ತ್‌ ನಿರ್ದಾಕ್ಷಿಣ್ಯವಾಗಿ ಕೇಳಿದಾಗ, 'ಇಲ್ಲ, ಕೇವಲ ಪಠ್ಯದಲ್ಲಿ ಹಾಗೆ ಸೂಚಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ, ಆದರೆ ಅದು ಸತ್ಯವಲ್ಲ' ಎಂದು ಸದರಿ ಲೇಖಕ ಉತ್ತರಿಸಿದ."[೪೦][೪೦]

"ಗೊಡಾಟ್‌ ಎಂಬ ಹೆಸರು ಯಾರನ್ನು ಅಥವಾ ಏನನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುತ್ತದೆ ಎಂದು ರೋಜರ್‌‌ ಬ್ಲಿನ್‌ ಕೇಳಿದಾಗ, ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ಪಾದಗಳು ಇಂಥದೊಂದು ಎದ್ದುಕಾಣುವ ಪಾತ್ರವನ್ನು ವಹಿಸುವುದರಿಂದ, ಫ್ರೆಂಚ್ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ಬೂಟಿಗಾಗಿ ಇರುವ ಗೊಡಿಲ್ಲಾಟ್‌ , ಗೊಡೆಸ್ಸೆ ಎಂಬ ಆಡುಮಾತಿನ ಪದಗಳಿಂದ ಅದು ತನಗೆ ಮನಸ್ಸಿನಲ್ಲೇ ಸ್ಫುರಿಸಿತು ಎಂದು ಬೆಕೆಟ್‌ ಉತ್ತರಿಸಿದ. ಇದು ಅವನು ಅನೇಕಸಲ ನೀಡಿರುವ ವಿವರಣೆಯಾಗಿದೆ."[೪೧]

ಗೈರುಹಾಜರಾಗಿರುವ ಅಥವಾ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿರದ ಪಾತ್ರವನ್ನು 'ಗೊಡಾಟ್‌' ಎಂದು ಕರೆದಿದ್ದಕ್ಕೆ ತನಗೆ ವಿಷಾದವಾಗಿದೆ ಎಂದು ಪೀಟರ್‌ ವುಡ್‌ಥಾರ್ಪ್‌ಗೆ ಬೆಕೆಟ್‌ ತಿಳಿಸಿದ; ಏಕೆಂದರೆ, ಗಾಡ್‌ (ದೇವರು) ಎಂಬ ಪದವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುವ ಎಲ್ಲಾ ಸಿದ್ಧಾಂತಗಳಿಗೆ ಇದು ಜನ್ಮನೀಡಿತ್ತು.[೪೨] ಒಂದು ವೇಳೆ ಗೊಡಾಟ್‌ ಎಂಬುದನ್ನು ಗಾಡ್‌ (ದೇವರು) ಎಂಬ ಅರ್ಥದಲ್ಲಿ ನಾನು ಬಳಸಿದ್ದೇ ಆಗಿದ್ದಿದ್ದರೆ, ತಾನು ಗಾಡ್‌ ಎಂದೇ ಹೇಳುತ್ತಿದ್ದೆನೇ ಹೊರತು ಗೊಡಾಟ್ ಎಂಬುದಾಗಿ ಅಲ್ಲ ಎಂದೂ ಸಹ ಆತ ರಾಲ್ಫ್‌‌ ರಿಚರ್ಡ್‌‌ಸನ್‌ಗೆ ಹೇಳಿದ. ಇದು ರಿಚರ್ಡ್‌ಸನ್‌ನನ್ನು ಮಹತ್ತರವಾಗಿ ನಿರಾಶೆಗೊಳಿಸುವಂತೆ ಕಂಡಿತ್ತು.[೪೩] ಹಾಗೆಂದು ಹೇಳಿದ ಬೆಕೆಟ್‌ ಒಮ್ಮೆ ಅದನ್ನು ಅನುಮೋದಿಸುತ್ತಾ, "...'ಗೊಡಾಟ್‌' ಎಂಬ ಪದಕ್ಕೆ ಲಗತ್ತಿಸಲಾದ ಅರ್ಥಗಳ ಕುರಿತು ನನಗೆ ಅರಿವಿಲ್ಲ ಎಂಬುದಾಗಿ ನಟಿಸುವುದು ನನ್ನ ಪಾಲಿಗೆ ಅವಿವೇಕದ ಸಂಗತಿಯಾಗುತ್ತದೆ, ಮತ್ತು ಅನೇಕರ ಅಭಿಪ್ರಾಯದ ಪ್ರಕಾರ 'ದೇವರು' ಎಂಬುದೇ ಆ ಪದದ ಅರ್ಥವಾಗಿದೆ. ಆದರೆ ಒಂದು ವಿಷಯವನ್ನು ನೀವು ನೆನಪಿನಲ್ಲಿಟ್ಟುಕೊಳ್ಳಬೇಕು - ನಾನು ಫ್ರೆಂಚ್ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ನಾಟಕವನ್ನು ಬರೆದೆ, ಮತ್ತು ಒಂದು ವೇಳೆ ಆ ಅರ್ಥವನ್ನು ನನ್ನ ಮನಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಹೊಂದಿದ್ದೇ ಆಗಿದ್ದಲ್ಲಿ, ಅದು ನನ್ನ ಅರಿವಿಲ್ಲದ ಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿ (ಪ್ರಜ್ಞಾಹೀನ ಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿ) ಎಲ್ಲೋ ಒಂದು ಕಡೆ ಇತ್ತು ಮತ್ತು ಇದರ ಕುರಿತು ನನಗೆ ಬಹಿರಂಗವಾಗಿ ಅರಿವಿರಲಿಲ್ಲ" ಎಂದು ಹೇಳಿದ.[೪೪] ಇದೊಂದು ಕುತೂಹಲಕರ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನವಾಗಿದೆ. ಅದರಲ್ಲೂ ವಿಶೇಷವಾಗಿ "ತನ್ನ ಬರಹಗಾರಿಕೆಯನ್ನು ಭಾಗಶಃ ನಿಯಂತ್ರಣ ಮಾಡುವಂಥ, ಅರಿವಿಲ್ಲದ ಸ್ಥಿತಿಯ ಬಲವಾದ ಒಳಪ್ರೇರಣೆಗಳಿಗೆ ಬೆಕೆಟ್‌ ಅನೇಕವೇಳೆ ಒತ್ತುನೀಡಿದ್ದನ್ನು ಹಾಗೂ ಬರೆಯುತ್ತಿರುವಾಗ ತಾನು 'ಒಂದು ಸಮಾಧಿಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿ' ಇರುವುದರ ಕುರಿತೂ ಅವನು ಹೇಳಿಕೊಂಡಿರುವುದನ್ನು ಪರಿಗಣಿಸಿದಾಗ ಈ ಅಭಿಪ್ರಾಯಕ್ಕೆ ಪುಷ್ಟಿ ದೊರೆಯುತ್ತದೆ."[೪೫]

ಬೆಕೆಟ್‌ನ ಕೃತಿಯಲ್ಲಿನ ಮತ್ತೊಂದು ಕಡೆಗಿಂತ ಭಿನ್ನವಾಗಿ, ಈ ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ ಬೈಸಿಕಲ್‌ ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದಿಲ್ಲ. ಆದರೆ ಹ್ಯೂಗ್‌ ಕೆನ್ನರ್‌ ಎಂಬಾತ "ದಿ ಕಾರ್ಟೀಸಿಯನ್‌ ಸೆಂಟೌರ್‌" [೪೬] ಎಂಬ ಪ್ರಬಂಧದಲ್ಲಿ ಈ ಕುರಿತಾಗಿ ತಿಳಿಸುತ್ತಾ, ಗೊಡಾಟ್ ಎಂಬುದರ ಅರ್ಥದ ಕುರಿತಾಗಿ ಬೆಕೆಟ್‌ನನ್ನು ಒಮ್ಮೆ ಕೇಳಿದಾಗ, ಆತ ಪರಿಣಿತನಾಗಿರುವ ಓರ್ವ ರೇಸಿಂಗ್‌ ಸೈಕಲ್‌ ಸವಾರ ಎಂಬುದಾಗಿ ಬೆಕೆಟ್‌ ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತಾನೆ; ಬಕ್ಕನಾಗಿರುವ ಆತ ಓರ್ವ 'ಗುರಿಸಾಧಕ'ನಾಗಿದ್ದು ಪಟ್ಟಣದಿಂದ ಪಟ್ಟಣಕ್ಕೆ ಇರುವ ಮತ್ತು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮಟ್ಟದ ಚಾಂಪಿಯನ್‌ಷಿಪ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ಸ್ವಾರ್ಥೋದ್ದೇಶದಿಂದ ನಿಯಮಿತನಾದ ಓರ್ವ ಪುನರಾವರ್ತಕ ಉದ್ಯೋಗಿ ಎಂದು ಅವನ ಕುರಿತಾಗಿ ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲ್ಪಡುತ್ತದೆ. ಕ್ರೈಸ್ತ ಪಂಗಡದ ಹೆಸರನ್ನು ತಪ್ಪಿಸಿಕೊಂಡು ಗೊಡಿಯು ಎಂಬ ಉಪನಾಮವನ್ನು ಆತ ಇಟ್ಟುಕೊಂಡಿರುತ್ತಾನೆ. ಸದರಿ ಉಪನಾಮವನ್ನು ಗೊಡಾಟ್ ಎಂಬುದಕ್ಕಿಂತ ವಿಭಿನ್ನವಾಗಿ ನಿಸ್ಸಂದೇಹವಾಗಿ ಉಚ್ಚರಿಸಲಾಗುವುದಿಲ್ಲ" ಎಂಬ ಅಂಶವು ಇಲ್ಲಿ ಹೊರಹೊಮ್ಮುತ್ತದೆ. ವೇಟಿಂಗ್‌ ಫಾರ್‌ ಗೊಡಾಟ್‌ ನಾಟಕವು ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿ ಪಥದಲ್ಲಿನ ಸೈಕಲ್‌ ಸವಾರಿಯ ಕುರಿತಾದುದಲ್ಲ, ಆದರೆ ರೂಬೈಕ್ಸ್‌‌ನಲ್ಲಿನ ಬೈಸಿಕಲ್‌ ರೇಸಿನ ಪಥಪ್ರದೇಶದ ಹೊರಗಡೆ ರೋಜರ್‌‌ ಗೊಡಿಯು (೧೯೨೦–೨೦೦೦; ೧೯೪೩ರಿಂದ ೧೯೬೧ರವರೆಗೆ ಈ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿದ್ದ ಓರ್ವ ವೃತ್ತಿಪರ ಸೈಕಲ್‌ ಸವಾರ) ಎಂಬ ಫ್ರೆಂಚ್‌ ಸೈಕಲ್‌ ಸವಾರನಿಗಾಗಿ ಸ್ವತಃ ಬೆಕೆಟ್‌ ಕಾಯುತ್ತಿದ್ದ ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗುತ್ತದೆ.

ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ, ಗೊಡಾಟ್‌ಗಾಗಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡುವ ಇಬ್ಬರು ಹುಡುಗರ ಪೈಕಿ ಒಬ್ಬ ಹೊಡೆತಗಳಿಗೆ ಸಿಲುಕದೆ ಸುರಕ್ಷಿತನಾಗಿರುವಂತೆ ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ; ಎಸ್ಟ್ರಾಗನ್‌ ಪಾದಗಳ ಪೈಕಿ ಒಂದು ರಕ್ಷಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿತು ಎಂಬುದಾಗಿ ಈ ಕುರಿತು ಬೆಕೆಟ್‌ ಅರೆ-ಹಾಸ್ಯದಲ್ಲಿ ಹೇಳುತ್ತಾನೆ.[೪೭]

/ˈɡɒd/ (GOD-oh) ಎಂಬ ಮೊದಲ ಅಕ್ಷರ ಅಥವಾ ಉಚ್ಚಾರಾಂಶದ ಮೇಲೆ ಒತ್ತು ನೀಡುವುದರೊಂದಿಗೆ ಬ್ರಿಟನ್‌ ಮತ್ತು ಐರ್ಲೆಂಡ್‌ನಲ್ಲಿ "ಗೊಡಾಟ್‌" ಎಂಬ ಹೆಸರು ಉಚ್ಚರಿಸಲ್ಪಡುತ್ತದೆ; /ɡəˈd/ (gə-doh) ಎಂಬ ಎರಡನೇ ಅಕ್ಷರ ಅಥವಾ ಉಚ್ಚಾರಾಂಶದ ಮೇಲೆ ಒಂದು ಒತ್ತು ನೀಡುವುದರೊಂದಿಗೆ ಉತ್ತರ ಅಮೆರಿಕಾದಲ್ಲಿ ಇದು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಉಚ್ಚರಿಸಲ್ಪಡುತ್ತದೆ. ಮೊದಲ ಉಚ್ಚಾರಾಂಶದ ಮೇಲೆಯೇ ಒತ್ತುನೀಡಬೇಕೆಂದು ಸ್ವತಃ ಬೆಕೆಟ್‌ ತಿಳಿಸಿದ್ದಾನೆ. ಹೀಗಾಗಿ ಉತ್ತರ ಅಮೆರಿಕಾದವರ ಉಚ್ಚಾರಣೆಯು ಒಂದು ತಪ್ಪೆನಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ.[೪೮] ಇದರಲ್ಲಿನ T ಅಕ್ಷರವು ಉಚ್ಚಾರಣಾರಹಿತವಾಗಿದೆ. ಬೆಕೆಟ್‌ ಐರ್ಲೆಂಡ್‌ನಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದ ಮತ್ತು ಬೆಳೆದ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ, ಅವನಿಗೆ ಐರಿಷ್‌ ಭಾಷೆಯ ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಪರಿಚಯವಿತ್ತು. ಐರಿಷ್‌ ವಲಯದ ಕೆಲ್ಟ್‌ ಜನರ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ "ಗೊ ಡಿಯೊ" ಎಂದರೆ "ಎಂದೆಂದಿಗೂ" ಮತ್ತು "ಒಂದು ಅತ್ಯಂತ ಸುದೀರ್ಘ ಕಾಲ" ಎಂಬ ಎರಡೂ ಅರ್ಥಗಳಿವೆ. ಪದಗಳ ಜೊತೆಗೆ ತಾನು ಆಡಿರುವುದನ್ನು ಫ್ರೆಂಚ್‌ ಅಥವಾ ಇಂಗ್ಲಿಷ್‌ ಮಾತನಾಡುವವರ ಪೈಕಿಯ ಕೆಲವೇ ಪ್ರೇಕ್ಷಕರು ಗ್ರಹಿಸುತ್ತಾರೆ ಎಂದು ತಿಳಿದಿದ್ದ ಬೆಕೆಟ್‌, ಆ ಹೆಸರನ್ನು ಆರಿಸುವ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಪ್ರಾಯಶಃ ಕುಚೋದ್ಯದ ಹಾಸ್ಯದಲ್ಲಿ ತನ್ನನ್ನು ತೊಡಗಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದ ಎನಿಸುತ್ತದೆ.

ಸನ್ನಿವೇಶ

ಬದಲಾಯಿಸಿ

ನಾಟಕದ ಎರಡೂ ಅಂಕಗಳಾದ್ಯಂತವೂ ಒಂದೇ ಒಂದು ದೃಶ್ಯವಿರುವುದನ್ನು ಕಾಣಬಹುದು. ಹಳ್ಳಿಗಾಡಿನ ರಸ್ತೆಯೊಂದರ ಮೇಲೆ ಮರವೊಂದರ ಪಕ್ಕದಲ್ಲಿ ಇಬ್ಬರು ಪುರುಷರು ಕಾಯುತ್ತಿರುತ್ತಾರೆ. ನಿರ್ದಿಷ್ಟವಾಗಿ ಹೇಳಲಾಗದ ಮೂಲವೊಂದಕ್ಕೆ ಈ ಪುರುಷರು ಸೇರಿರುತ್ತಾರಾದರೂ, ರಾಷ್ಟ್ರೀಯತೆಯ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಅವರು ಇಂಗ್ಲಿಷರಲ್ಲ ಎಂಬುದು ಅಲ್ಲಿ ನಿಚ್ಚಳವಾಗಿ ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ (ಮತ್ತು ಇಂಗ್ಲಿಷ್‌-ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿನ ಕೃತಿ-ನಿರ್ಮಾಣಗಳನ್ನು ಐರಿಷ್‌ ಭಾಷೆಯ ಏರಿಳಿತಗಳೊಂದಿಗೆ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕವಾಗಿ ನಿರ್ವಹಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ). ೧೯೭೫ರಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬಂದ ಬೆಕೆಟ್‌ನದೇ ಸ್ವಂತದ ಜರ್ಮನ್‌ ಕೃತಿ-ನಿರ್ಮಾಣದಲ್ಲಿರುವಂತೆ, ಹಸ್ತಪ್ರತಿಯ ಅನುಸಾರ ಒಂದು ತಗ್ಗಿನ ದಿಬ್ಬದ ಮೇಲೆ ಎಸ್ಟ್ರಾಗನ್‌ ಕುಳಿತುಕೊಳ್ಳಬೇಕಿದ್ದು, ಇದು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಒಂದು ಕಲ್ಲಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಮೊದಲ ಅಂಕದಲ್ಲಿ ಮರದಲ್ಲಿ ಎಲೆಗಳಿರುವುದಿಲ್ಲ. ಎರಡನೇ ಅಂಕದಲ್ಲಿ, ಅದು ಮರುದಿನವಾಗಿರುತ್ತದೆ ಎಂದು ಹಸ್ತಪ್ರತಿಯು ನಿರ್ದಿಷ್ಟವಾಗಿ ಸೂಚಿಸುವುದರ ಹೊರತಾಗಿಯೂ, ಮರದಲ್ಲಿ ಒಂದಷ್ಟು ಎಲೆಗಳು ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತವೆ. "ಅಸ್ಪಷ್ಟ ಸ್ಥಳ ದ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಯು ನಿರ್ದಿಷ್ಟವಾಗಿ ಅನ್ವಯಿಸಿರದ ಒಂದು ತಾಣವಾಗಿದೆ" ಎಂಬ ಕನಿಷ್ಟತಮ ವಿವರಣೆಯನ್ನು ಇಲ್ಲಿ ಸ್ಮರಿಸಿಕೊಳ್ಳಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ.[೪೯]

ಓರ್ವ ರಿಂಗ್‌ಮಾಸ್ಟರ್‌[೫೦] ಎಂಬ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಪೊಝೊ ಕುರಿತಾಗಿ ಅನೇಕವೇಳೆ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನ ಮಾಡಲಾಗುವುದರಿಂದ, ಸುತ್ತಲೂ ಪ್ರೇಕ್ಷಕರು ಸುತ್ತುವರೆದಿರುವ ರಂಗದ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯೊಂದರಲ್ಲಿ ನಾಟಕವನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸುವಂತೆ ಅಲನ್‌ ಸ್ಕ್ನೀಡರ್‌‌ ಒಮ್ಮೆ ಸೂಚಿಸಿದ; ಆದರೆ ಹಾಗೆ ಮಾಡದಂತೆ ಬೆಕೆಟ್‌ ಅವನನ್ನು ತಡೆದು, "ಅರಿವಿಲ್ಲದ ಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿಯೂ ನಾನು ವರ್ತುಲಾಕಾರದ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗೆ ಸಮ್ಮತಿಸುವುದಿಲ್ಲ ಮತ್ತು ಗೊಡಾಟ್‌ ಗೆ ಏಕಾಂತವಾದ ಒಂದು ಮುಚ್ಚಿದ ಅಂಕಣದ ಅಗತ್ಯವಿದೆಯೆಂದು ನಾನು ಭಾವಿಸುತ್ತೇನೆ" ಎಂದು ಉತ್ತರಿಸಿದ. "ರಂಗವೇದಿಕೆಯ ನೆಲದ ಮೇಲೆ ಸಲಾಕೆಗಳ ಒಂದು ಮಸುಕಾದ ನೆರಳನ್ನು" ವ್ಯವಸ್ಥೆಗೊಳಿಸುವುದರ ಕಡೆಗೂ ಆತ ಒಂದು ಹಂತದಲ್ಲಿ ಆಲೋಚಿಸಿದ್ದ; ಆದರೆ "ಸುಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿಸುವಿಕೆ" ಎಂದು ತಾನು ಕರೆದ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಯ ಮಟ್ಟದ ವಿರುದ್ಧವಾಗಿ ಆತ ಕೊನೆಯಲ್ಲಿ ನಿರ್ಧರಿಸಿದ.[೫೧] ೧೯೭೫ರಲ್ಲಿ ಹೊರಬಂದ ಅವನ ಷಿಲ್ಲರ್‌-ಥಿಯೇಟರ್‌ ಕೃತಿ-ನಿರ್ಮಾಣದಲ್ಲಿ, ದಿದಿ ಮತ್ತು ಗೋಗೊ ಇಬ್ಬರೂ ಪುಟಿದೇಳುವಂತೆ ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದ ಸಂದರ್ಭಗಳಿದ್ದವು. ಜೇಮ್ಸ್‌‌ ನೋಲ್ಸನ್‌ ನೀಡಿದ ವಿವರಣೆಯ ಪ್ರಕಾರ, ಅವರ ಪುಟಿದೇಳುವಿಕೆಯು "ಅಗೋಚರ ಬಲೆಯೊಂದರ ಎಳೆಗಳಲ್ಲಿ ಸಿಕ್ಕಿಹಾಕಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಪಕ್ಷಿಗಳ ರೀತಿಯಲ್ಲಿತ್ತು". ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯವು ಸಾಧ್ಯವಿದೆ ಎಂಬ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಗೆ ದಿದಿ ಮತ್ತು ಗೋಗೊ ಇನ್ನೂ ಅಂಟಿಕೊಂಡಿರುತ್ತಾರಾದ್ದರಿಂದ ಅವರು ಸಿಕ್ಕಿಹಾಕಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿರುತ್ತಾರೆ; ಏಕೆಂದರೆ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಎಂಬುದೊಂದು ಮನಸ್ಥಿತಿಯಾಗಿದ್ದು, ಸೆರೆವಾಸವೂ ಅದೇ ತೆರನಾದದ್ದು ಆಗಿರುತ್ತದೆ.

ಬರಹಗಾರಿಕೆಯ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆ

ಬದಲಾಯಿಸಿ

ಬೆಕೆಟ್ ಹೇಳುವ ಅನುಸಾರ, ಕ್ಯಾಸ್ಪರ್‌ ಡೇವಿಡ್‌ ಫ್ರೆಡ್‌ರಿಕ್‌ ಎಂಬಾತನ ಒಂದು ವರ್ಣಚಿತ್ರಕೃತಿಯು ನಾಟಕಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಪ್ರೇರಣೆಯ ಒಂದು ಮೂಲವಾಗಿ ಪರಿಣಮಿಸಿತು. ೧೮೨೪ರ ಮ್ಯಾನ್‌ ಅಂಡ್‌ ವುಮನ್‌ ಕಾಂಟೆಂಪ್ಲೇಟಿಂಗ್‌ ದಿ ಮೂನ್‌ ಎಂಬ ವರ್ಣಚಿತ್ರಕೃತಿಯನ್ನು ಬೆಕೆಟ್‌ ಜೊತೆಯಲ್ಲಿ ವೀಕ್ಷಿಸಿದ್ದನ್ನು ನೆನಪಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ರೂಬಿ ಕೊಹ್ನ್‌, "ವೇಟಿಂಗ್‌ ಫಾರ್‌ ಗೊಡಾಟ್‌ ಕೃತಿಗೆ ಇದೇ ಮೂಲವಾಗಿತ್ತು" ಎಂಬುದಾಗಿ ಆತ ಆ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ನಿಸ್ಸಂದಿಗ್ಧವಾಗಿ ಘೋಷಿಸಿದ್ದನ್ನು ಹೊರಗೆಡಹುತ್ತಾಳೆ.[೫೨][೫೨] "ಆತ ಎರಡು ವರ್ಣಚಿತ್ರಕೃತಿಗಳನ್ನು ಕಲಸು ಮೇಲೋಗರ ಮಾಡಿರಬಹುದು. ಏಕೆಂದರೆ ಬೇರೆ ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿ, ೧೮೧೯ರ ಟೂ ಮೆನ್‌ ಕಾಂಟೆಂಪ್ಲೇಟಿಂಗ್‌ ದಿ ಮೂನ್‌‌ ಎಂಬ ಕೃತಿಯೆಡೆಗೆ ಆತ ತನ್ನ ಸ್ನೇಹಿತರ ಗಮನವನ್ನು ಸೆಳೆದಿದ್ದ. ಈ ವರ್ಣಚಿತ್ರಕೃತಿಯಲ್ಲಿ ಕಪಣಿಗಳನ್ನು ಧರಿಸಿದ್ದ ಹಾಗೂ ಹಿಂಭಾಗದಿಂದ ವೀಕ್ಷಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಇಬ್ಬರು ಪುರುಷರು, ಒಂದು ದೊಡ್ಡದಾದ, ಎಲೆಯಿಲ್ಲದ ಮರದ ಕಪ್ಪು ಶಾಖೆಗಳಿಂದ ಚೌಕಟ್ಟು ಹಾಕಲ್ಪಟ್ಟ ಒಂದು ಸಂಪೂರ್ಣ ಚಂದ್ರನನ್ನು ನೋಡುತ್ತಿರುವಂತೆ ಚಿತ್ರಿಸಲಾಗಿತ್ತು" ಎಂದು ಆಕೆ ಅಭಿಪ್ರಾಯ ಪಡುತ್ತಾಳೆ.[೫೩] ಮೇಲಿನ ಎರಡೂ ಪ್ರಕರಣಗಳಲ್ಲಿ, ವರ್ಣಚಿತ್ರಕೃತಿಗಳು ಸಾಕಷ್ಟು ಮಟ್ಟಿಗೆ ಹೋಲುವಂತಿವೆ. ಹೀಗಾಗಿ ಅವನು ಏನನ್ನು ಪ್ರಮಾಣೀಕರಿಸಿದನೋ ಅದು ಎರಡಕ್ಕೂ ಸಮಾನವಾಗಿ ಅನ್ವಯಿಸಲ್ಪಡಲು ಸಾಧ್ಯವಿದೆ. ಆದಾಗ್ಯೂ, ರೌಸಿಲ್ಲಾನ್‌ನಲ್ಲಿ ಸುಜೇನ್‌ ಡೆಸ್ಕೆವೌಕ್ಸ್‌-ಡಮೆಸ್ನಿಲ್‌ ಮತ್ತು ಬೆಕೆಟ್‌ ನಡುವೆ ನಡೆಯುವ ಸಂಭಾಷಣೆಗಳು ಸದರಿ ಕೃತಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಪ್ರೇರಣೆಯಾಗಿದೆ ಎಂದು ಕೆಲವೊಂದು ಮೂಲಗಳು ಬೆರಳುಮಾಡಿ ತೋರಿಸುತ್ತವೆ. ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ಪೋಸ್ಟ್‌ಗಾಗಿ ಜೆರ್ರಿ ಟಾಲ್ಮರ್‌‌ ಎಂಬಾತ ಮಾಡಿದ ಒಂದು ಸಂದರ್ಶನದಲ್ಲಿ ಬೆಕೆಟ್‌ ಇದನ್ನು ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡ.‌‌[೫೪]

ಬೆಕೆಟ್‌ನ ನಾಟಕದ ಬರಹಗಾರಿಕೆಯ ಕುರಿತಾಗಿ ರೂಬಿ ಕೊಹ್ನ್‌ ತನ್ನ ಅಭಿಪ್ರಾಯವನ್ನು ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸುತ್ತಾ, "ಅದು ಕಾಲ್ಪನಿಕ ಮುಕ್ಕೂಟ ನಾಟಕದ, ಹೆಚ್ಚಾಗುತ್ತ ಹೋಗುವ ದಬ್ಬಾಳಿಕೆಯ ಮನೋಭಾವದ ಆಂತರಂಗಿಕತೆಯಿಂದ ಆಚೆಗೆ ಮಾಡಿದ ಒಂದು ಪಲಾಯನ" ಎಂದು ಅಭಿಪ್ರಾಯಪಡುತ್ತಾಳೆ ಮತ್ತು ಇದಕ್ಕೆ ಉಲ್ಲೇಖವಾಗಿ ಅವಳು ಬೆಕೆಟ್‌ನ ಮೊಲಾಯ್‌ , ಮ್ಯಾಲೋನ್‌ ಡೀಸ್‌ , ಮತ್ತು ದಿ ಅನ್‌ನೇಮಬಲ್‌ ಕೃತಿಗಳನ್ನು ಹೆಸರಿಸುತ್ತಾಳೆ; ಬೆಕೆಟ್‌ ಇದಕ್ಕೆ ಸಮರ್ಥನೆಯನ್ನು ನೀಡುತ್ತಾ, ಆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ತಾನು ಬರೆಯುತ್ತಿದ್ದಂಥ ಅಸಹನೀಯವಾದ ಅಥವಾ ಅತಿರೇಕದ ಗದ್ಯದಿಂದ ದೂರ ಸರಿಯಲೆಂದೇ, ಒಂದು ಸಡಿಲಿಕೆಯ ವಿಶ್ರಾಂತಿ ಅಥವಾ ಶಮನದ ಸ್ವರೂಪವಾಗಿ ಗೊಡಾಟ್‌ ಕೃತಿಯನ್ನು ಬರೆಯಲು ಆರಂಭಿಸಿದ್ದಾಗಿ ಹೇಳಿಕೊಂಡ.[೫೫]

ಅರ್ಥವಿವರಣೆಗಳು

ಬದಲಾಯಿಸಿ

ನೋರ್ಮ್ಯಾಂಡ್‌ ಬರ್ಲಿನ್‌ ಎಂಬಾತ ಸದರಿ ನಾಟಕದ ಕುರಿತಾಗಿ ೧೯೯೯ರ ಆಟಮ್‌ ನಿಯತಕಾಲಿಕದಲ್ಲಿ ಒಂದು ಶ್ಲಾಘನೆಯ ಮಾತಿನ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಬರೆಯುತ್ತಾ, "ಈ ನಾಟಕವು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ತೆರೆದುಕೊಂಡಿರುವ, ತೀರಾ ನಿರಲಂಕೃತವಾಗಿರುವ ಸ್ವರೂಪದಲ್ಲಿರುವುದರಿಂದ, ಎಲ್ಲ ಬಗೆಯ ಸಾಮಾಜಿಕ ಮತ್ತು ರಾಜಕೀಯ ಹಾಗೂ ಧಾರ್ಮಿಕ ಅರ್ಥಕಲ್ಪನೆಗಳನ್ನು ಇದು ಆಹ್ವಾನಿಸುತ್ತದೆ; ಬೆಕೆಟ್‌ ಸ್ವತಃ ಆಲೋಚನೆಯ ವಿಭಿನ್ನ ಪಂಥಗಳು, ವಿಭಿನ್ನ ಆಂದೋಲನಗಳು ಮತ್ತು 'ತತ್ತ್ವ'ಗಳಲ್ಲಿ ತನ್ನನ್ನು ಇರಿಸಿಕೊಂಡಿರುವುದು ಇದಕ್ಕೆ ಕಾರಣ. ಅವನ ಮೇಲೆ ಒತ್ತಾಯ ಹೇರುವ ಪ್ರಯತ್ನಗಳು ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿಲ್ಲವಾದರೂ, ತಳಮಟ್ಟದ ವಾಸ್ತವತೆಯನ್ನು ತಲುಪುವಂಥ ಕನಿಷ್ಠೀಯತಾವಾದಿ ಕಲೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಓರ್ವ ಬರಹಗಾರನಿಗೆ ನಾವು ಮುಖಾಮುಖಿಯಾದಾಗ ಹಾಗೆ ಮಾಡುವ ಬಯಕೆಯು ಸಹಜವಾಗಿರುತ್ತದೆ. 'ಕಡಿಮೆ' ಎಂಬ ಅಂಶವು 'ಹೆಚ್ಚು' ಎಂಬ ಅಂಶದೆಡೆಗೆ ನೋಡುವಂತೆ ನಮ್ಮನ್ನು ಒತ್ತಾಯಪಡಿಸುತ್ತದೆ; ಗೊಡಾಟ್‌ ಕುರಿತಾಗಿ ಮತ್ತು ಬೆಕೆಟ್‌ ಕುರಿತಾಗಿ ಮಾತನಾಡುವ ಅಗತ್ಯವು, ಪುಸ್ತಕಗಳು ಮತ್ತು ಲೇಖನಗಳ ಒಂದು ಏಕಪ್ರಕಾರವಾದ ಭಾವಪ್ರವಾಹ ಅಥವಾ ಹೊರಹರಿವಿನಲ್ಲಿ ಪರಿಣಮಿಸಿದೆ" ಎಂದು ಅಭಿಪ್ರಾಯಪಡುತ್ತಾನೆ.[೫೬][೫೭]

ವೇಟಿಂಗ್‌ ಫಾರ್‌ ಗೊಡಾಟ್‌ ನಾಟಕದ ಉದ್ದಕ್ಕೂ ಓರ್ವ ಓದುಗ ಅಥವಾ ನೋಡುಗನು ಧಾರ್ಮಿಕ, ತತ್ತ್ವಚಿಂತನೆಯ, ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ, ಮನೋವಿಶ್ಲೇಷಕ ಮತ್ತು ಜೀವನಚರಿತ್ರೆಯ ಉಲ್ಲೇಖಗಳಿಗೆ, ಅದರಲ್ಲೂ ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಯುದ್ಧಕಾಲದ ಉಲ್ಲೇಖಗಳಿಗೆ ಮುಖಾಮುಖಿಯಾಗಬಹುದು. ವಿವಿಧ ವಿನೋದಾವಳಿಯಿಂದ[೫೮] ನೇರವಾಗಿ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲಾದ ಮತಾಚಾರ ನಿಷ್ಠೆಯ ಮಗ್ಗುಲುಗಳು ಮತ್ತು ಅಂಶಗಳು ಇಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುತ್ತವೆ. ಅಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲ, ವಾಸ್ತವವಾಗಿ ಅವು ಇರುವುದಕ್ಕಿಂತಲೂ ಅವನ್ನು ಉತ್ಪ್ರೇಕ್ಷಿಸುವ ಒಂದು ಅಪಾಯವೂ ಇಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ: ಅಂದರೆ, ಕಲ್ಪನೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ತನ್ನ ಪಾತ್ರಗಳನ್ನು ಬರಹಗಾರನು ಇರಿಸುವುದಕ್ಕೆ ಅವಕಾಶ ಕಲ್ಪಿಸುವ, ಕೇವಲವಾಗಿ ರಾಚನಿಕವಾಗಿರುವ ಅನುಕೂಲಗಳು, ಅವತಾರಗಳು ಇಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರಲು ಸಾಧ್ಯವಿರುತ್ತದೆ. ಈ ನಾಟಕವು "ಮೂಲಮಾದರಿಯ ಹಲವಾರು ಸ್ವರೂಪಗಳು ಮತ್ತು ಸನ್ನಿವೇಶಗಳನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಇವೆಲ್ಲವೂ ಹಾಸ್ಯ ಮತ್ತು ಕರುಣರಸಕ್ಕೆ ತಮ್ಮದೇ ಆದ ಕೊಡುಗೆಯನ್ನು ನೀಡುತ್ತವೆ.[೫೯] ಚಲನಚಿತ್ರ ಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಆರಂಭಿಕ ಟಿಪ್ಪಣಿಗಳಲ್ಲಿ ಬೆಕೆಟ್‌ ಈ ಅಂಶವನ್ನು ಅರ್ಥಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಅಥವಾ ನಿರ್ಣಾಯಕವಾಗಿ ಹೀಗೆ ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿಸುತ್ತಾನೆ: "ಕೇವಲವಾಗಿ ರಾಚನಿಕ ಮತ್ತು ನಾಟಕೀಯ ಅನುಕೂಲವನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿರುವ ಮೇಲಿನದಕ್ಕೆ ಯಾವುದೇ ಸತ್ಯದ ಮೌಲ್ಯವು ಅಂಟಿಕೊಳ್ಳುವುದಿಲ್ಲ."[೬೦] ಆತ ಲಾರೆನ್ಸ್‌ ಹಾರ್ವೆಯನ್ನು ಉದ್ದೇಶಿಸಿ ಮಾಡಿದ ಮತ್ತೊಂದು ಮುಖ್ಯ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನವು ಹೀಗಿತ್ತು: "ನನ್ನ ಕೃತಿಯು ಅನುಭವವನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸುವುದಿಲ್ಲ, ಇದು ಅನುಭವದ ಒಂದು ದಾಖಲೆಯಲ್ಲ. ನಿಸ್ಸಂದೇಹವಾಗಿ ನೀವಿದನ್ನು ಬಳಸುತ್ತೀರಿ."[೬೧]

"ಅಂತ್ಯವಿಲ್ಲದ ತಪ್ಪುಗ್ರಹಿಕೆಯ" ದೆಸೆಯಿಂದಾಗಿ ಬೆಕೆಟ್‌ ಬಹುಬೇಗನೆ ದಣಿದ. ೧೯೫೫ರಷ್ಟು ಹಿಂದೆಯೇ, "ತೀರಾ ಸರಳವಾಗಿರುವ ವಿಷಯವೊಂದನ್ನು ಜನರು ಏಕೆ ಜಟಿಲಗೊಳಿಸುತ್ತಾರೆ ಎಂಬುದೇ ನನಗರ್ಥವಾಗದ ವಿಷಯ" ಎಂದು ಆತ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಿಸಿದ್ದ.[೬೨] ಆದಾಗ್ಯೂ, ಗಹನವಾದ ಸುಳಿವುಗಳಿಗಿಂತ ಮಿಗಿಲಾದ ಬೇರಾವುದರೊಂದಿಗೂ ಮುಂಬರಲು ಆತ ಸಿದ್ಧನಾಗಿರಲಿಲ್ಲ: ಎಸ್ಟ್ರಾಗನ್‌ ಪಾತ್ರವನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸಿದ ಪೀಟರ್‌ ವುಡ್‌ಥ್ರೋಪ್‌, ಒಂದು ದಿನ ಟ್ಯಾಕ್ಸಿಯೊಂದರಲ್ಲಿ ಅವನೊಂದಿಗೆ ಮಾತನಾಡುತ್ತಾ, ನಾಟಕವು ನಿಜವಾಗಿಯೂ ಯಾವುದರ ಕುರಿತಾಗಿದೆ ಎಂದು ಕೇಳಿದ. 'ಇದು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಸಹಜೀವನದ ಕುರಿತಾಗಿದೆ ಪೀಟರ್; ಸಹಜೀವನದ ಕುರಿತಾಗಿದೆ' ಎಂದು ಬೆಕೆಟ್‌ ಅವನಿಗೆ ಉತ್ತರಿಸಿದ.[೬೩]

೧೯೭೫ರಲ್ಲಿ ಷಿಲ್ಲರ್‌-ಥಿಯೇಟರ್‌ಗಾಗಿ ಬೆಕೆಟ್‌ ಈ ನಾಟಕವನ್ನು ನಿರ್ದೇಶಿಸಿದ. ಇದಕ್ಕೂ ಮೊದಲು ಆತ ಅನೇಕ ನಿರ್ಮಾಣಗಳ ಮೇಲ್ವಿಚಾರಣೆಯನ್ನು ನೋಡಿಕೊಂಡಿದ್ದನಾದರೂ, ಆತ ಸಂಪೂರ್ಣ ನಿಯಂತ್ರಣವನ್ನು ತನ್ನ ಕೈಗೆ ತೆಗೆದುಕೊಂಡಿದ್ದು ಇದೇ ಮೊದಲ ಬಾರಿಯಾಗಿತ್ತು. ಶುದ್ಧಾಂತಃಕರಣವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದ ವಾಲ್ಟರ್‌‌ ಆಸ್ಮಸ್‌ ಎಂಬಾತ ಆತನ ಕಿರಿಯ ಸಹಾಯಕ ನಿರ್ದೇಶಕನಾಗಿದ್ದ. ಸದರಿ ನಿರ್ಮಾಣವು ಯಥಾರ್ಥ ಶೈಲಿಯದಾಗಿರಲಿಲ್ಲ. ಈ ಕುರಿತು ಬೆಕೆಟ್‌ ಹೀಗೆ ವಿವರಿಸಿದ,

"ಇದೊಂದು ಆಟವಾಗಿದೆ, ಪ್ರತಿಯೊಂದೂ ಸಹ ಒಂದು ಆಟವೇ. ಆ ಎಲ್ಲಾ ನಾಲ್ಕೂ ಮಂದಿ ನೆಲದ ಮೇಲೆ ಮಲಗಿರುವಾಗ, ಅದನ್ನು ಯಥಾರ್ಥದ ಶೈಲಿಯಲ್ಲಿ ನಿರ್ವಹಿಸಲಾಗುವುದಿಲ್ಲ. ಅದನ್ನು ಕೃತಕವಾಗಿ, ನೃತ್ಯನಾಟಕದ ಶೈಲಿಯಲ್ಲಿಯೇ ಮಾಡಿಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ಇಲ್ಲದೇ ಹೋದರೆ, ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಅಂಶವೂ ಒಂದು ಅನುಕರಣೆಯಾಗಿ, ವಾಸ್ತವತೆಯ ಒಂದು ಅನುಕರಣೆಯಾಗಿಬಿಡುತ್ತದೆ [...]. ಇದು ನಿಚ್ಚಳವಾಗಿ ಮತ್ತು ಪಾರದರ್ಶಕವಾಗಿ ಇರಬೇಕೇ ಹೊರತು, ಶುಷ್ಕವಾಗಿರಬಾರದು. ಇದು ಉಳಿದುಕೊಳ್ಳುವ ಸಲುವಾಗಿರುವ ಒಂದು ಆಟವಾಗಿದೆ."[೬೪]

ವರ್ಷಗಳಾಗುತ್ತಿದ್ದಂತೆ, ಗೊಡಾಟ್‌ ಮಹತ್ತರವಾದ ಯಶಸ್ಸನ್ನು ಕಾಣಲು ಏನೆಲ್ಲಾ ಅಂಶಗಳು ಕಾರಣವಾಗಿವೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಬೆಕೆಟ್‌ ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿ ಮನಗಂಡ; ಗೊಡಾಟ್‌ ನಾಟಕದ ಯಶಸ್ಸಿಗೆ, ಅದು ಒಂದು ವೈವಿಧ್ಯಮಯವಾದ ವಾಚನಗಳಿಗೆ ತೆರೆದುಕೊಂಡಿದ್ದು ಕಾರಣವಾಗಿತ್ತು ಮತ್ತು ಇದು ಅವಶ್ಯವಾಗಿ ಒಂದು ಕೆಟ್ಟ ಸಂಗತಿಯೇನೂ ಆಗಿರಲಿಲ್ಲ ಎಂಬುದು ಅವನಿಗೆ ಅರಿವಾಯಿತು. ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಪ್ರದರ್ಶನಗಳ ಪೈಕಿ ಒಂದನ್ನು ಈ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಬೆಕೆಟ್‌ ಸ್ವತಃ ಅನುಮೋದಿಸಿದ್ದು ವಿಶೇಷವಾಗಿತ್ತು; ಈ ಪ್ರದರ್ಶನವು ಗೊಡಾಟ್‌ ನಾಟಕದ ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಮಿಶ್ರ-ಕುಲ ನಿರ್ಮಾಣಗಳ ಪೈಕಿ ಒಂದಾಗಿದ್ದು, ಕೇಪ್‌ ಟೌನ್‌ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದಲ್ಲಿನ ಬ್ಯಾಕ್ಸ್‌ಟರ್‌ ಥಿಯೇಟರ್‌‌‌ನಲ್ಲಿ ಪ್ರದರ್ಶಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿತು. ಡೊನಾಲ್ಡ್‌ ಹೋವರ್ತ್‌ ಎಂಬಾತ ಇದನ್ನು ನಿರ್ದೇಶಿಸಿದ್ದ. ಜಾನ್‌ ಕ್ಯಾನಿ ಮತ್ತು ವಿನ್‌ಸ್ಟನ್‌ ಎನ್‌ಷೊನಾ ಎಂಬ ಇಬ್ಬರು ಕರಿಯ ನಟರು ದಿದಿ ಮತ್ತು ಗೋಗೊ ಪಾತ್ರದಲ್ಲಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದರು; ಚೌಕುಳಿ ಅಂಗಿ ಮತ್ತು ರಬ್ಬರ್‌‌ ಬೂಟುಗಳನ್ನು ಧರಿಸಿದ್ದ ಪೊಝೊ, ಓರ್ವ ಆಫ್ರಿಕಾನರ್‌‌ (ಆಫ್ರಿಕಾನ್ಸ್‌ ಭಾಷೆಯನ್ನಾಡುವ ದಕ್ಷಿಣ ಆಫ್ರಿಕಾದ ಶ್ವೇತವರ್ಣೀಯ) ಜಮೀನುದಾರನನ್ನು ನೆನಪಿಗೆ ತರುವಂತಿತ್ತು. ಪೊಝೊ ಮತ್ತು ಲಕಿಯ ('ಬಿಳಿಯರ ಕಳಪೆ ಸಾಹಿತ್ಯದ[೬೫] ಒಂದು ಗುಡಿಸಲು ಪ್ರದೇಶದ ಕೃತಿ') ಪಾತ್ರಗಳನ್ನು ಬಿಲ್‌ ಫ್ಲಿನ್‌ ಮತ್ತು ಪೀಟರ್‌ ಪಿಕೊಲೊ ಎಂಬ ಇಬ್ಬರು ಬಿಳಿಯ ನಟರು ನಿರ್ವಹಿಸಿದ್ದರು [...]. ಬ್ಯಾಕ್ಸ್‌ಟರ್‌ ನಿರ್ಮಾಣವು ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿ ಒಂದು ರಾಜಕೀಯ ನಿರ್ಮಾಣವಾಗಿತ್ತೇನೋ ಎಂಬ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಅನೇಕವೇಳೆ ವರ್ಣಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ; ಇದು ವಾಸ್ತವವಾಗಿ ಅತ್ಯಂತ ಅಲ್ಪ ಮಹತ್ವವನ್ನು ಪಡೆದಾಗ ಈ ಅಭಿಪ್ರಾಯ ಹೊರಹೊಮ್ಮಿತು ಎಂಬುದು ಗಮನಾರ್ಹ.[ಸೂಕ್ತ ಉಲ್ಲೇಖನ ಬೇಕು] ಆದಾಗ್ಯೂ, ಸದರಿ ನಾಟಕವನ್ನು ರಾಜಕೀಯದ ಒಂದು ಸಾಂಕೇತಿಕ ನಿರೂಪಣೆಯಾಗಿ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲವಾದರೂ, ಓರ್ವ ಮನುಷ್ಯನು ಮತ್ತೋರ್ವನಿಂದ ಶೋಷಿಸಲ್ಪಡುವಂಥ ಅಥವಾ ದಮನಮಾಡಲ್ಪಡುವಂಥ ಯಾವುದೇ ಸ್ಥಳೀಯ ಸನ್ನಿವೇಶಕ್ಕೆ ಸುಸಂಬದ್ಧವಾಗಿರುವ ಅಂಶಗಳನ್ನು ಇದರಲ್ಲಿ ಕಾಣಬಹುದು ಎಂಬುದೇ ಇಂಥದೊಂದು ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆ ಹೊರಹೊಮ್ಮಲು ಕಾರಣವಾಗಿದೆ."[೬೬]

ರಾಜಕೀಯದ ಅರ್ಥವಿವರಣೆಗಳು

ಬದಲಾಯಿಸಿ

ಜರ್ಮನ್ನರೆಡೆಗೆ ತೋರಲಾದ ಫ್ರೆಂಚ್‌ ಪ್ರತಿರೋಧದ ಅಥವಾ ಶೀತಲ ಸಮರದ[೬೭] ಒಂದು ಸಾಂಕೇತಿಕ ನಿರೂಪಣೆಯಾಗಿ ಇದನ್ನು ನೋಡಲಾಯಿತು. ಈ ಕುರಿತು ಗ್ರಹಾಂ ಹ್ಯಾಸೆಲ್‌ ಹೀಗೆ ಬರೆಯುತ್ತಾನೆ, "ಪೊಝೊ ಮತ್ತು ಲಕಿಯವರ ಒಳನುಗ್ಗಿಸುವಿಕೆಯು, ಬ್ರಿಟನ್‌‌‌ನ ಪ್ರಧಾನ ಭೂಭಾಗದ ಕುರಿತಾಗಿ ಐರ್ಲೆಂಡ್ ಹೊಂದಿರುವ ದೃಷ್ಟಿಕೋನಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಒಂದು ರೂಪಕಾಲಂಕಾರಕ್ಕಿಂತ ಮಿಗಿಲಾಗೇನೂ ಕಾಣುವುದಿಲ್ಲ; ಬ್ರಿಟನ್‌ನಲ್ಲಿನ ಸಮಾಜವು ಎಲ್ಲ ಕಾಲಗಳಲ್ಲಿಯೂ ದುರಾಸೆಯಿಂದ ಕೂಡಿದವರಾಗಿರುವ, ಆಡಳಿತ ನಡೆಸುತ್ತಿರುವ ಗಣ್ಯರಿಂದ ದುಷ್ಪ್ರಭಾವಕ್ಕೊಳಗುತ್ತಲೇ ಬಂದಿದ್ದು, ಕಾರ್ಮಿಕವರ್ಗದವರನ್ನು ಯಾವುದೇ ವಿಧಾನದಿಂದಲಾದರೂ ನಿಷ್ಕ್ರಿಯರನ್ನಾಗಿ ಮತ್ತು ಅಸಂಸ್ಕೃತರನ್ನಾಗಿ ಇರಿಸುವ ಪರಿಪಾಠ ಅಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ."[೬೮]

ಬೆಕೆಟ್‌ ಚಲನಚಿತ್ರಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಯೋಜನೆಯಲ್ಲಿ ಮಾಡಿದಂತೆ, ಸದರಿ ಜೋಡಿಯ ಪಾತ್ರನಿರ್ವಹಣೆಯನ್ನು ಐರಿಷ್‌ ಭಾಷೆಯ ಏರಿಳಿತಗಳೊಂದಿಗೆ ಅನೇಕವೇಳೆ ನಿರ್ವಹಿಸಲಾಗಿದೆ. ಇದು ಬೆಕೆಟ್‌ನ ಛಂದೋಬದ್ಧತೆಗಳು ಮತ್ತು ಪದವಿನ್ಯಾಸದ ಒಂದು ಅನಿವಾರ್ಯ ಪರಿಣಾಮವಾಗಿದೆ ಎಂದು ಕೆಲವರು ಭಾವಿಸುತ್ತಾರಾದರೂ, ಇದನ್ನು ಪಠ್ಯದಲ್ಲಿ ನಿಗದಿಪಡಿಸಿಲ್ಲ. ಹೇಗೆಯೇ ಆದರೂ, ಅವರು ಇಂಗ್ಲಿಷ್‌ ಮೂಲಕ್ಕೆ ಸೇರಿದವರಲ್ಲ: ನಾಟಕದ ಆರಂಭಿಕ ಭಾಗದಲ್ಲಿನ ಒಂದು ಹಂತದಲ್ಲಿ, "ಕಾಮ್‌" ("calm") ಎಂಬ ಇಂಗ್ಲಿಷ್‌ ಉಚ್ಚಾರಣೆಯನ್ನು ಎಸ್ಟ್ರಾಗನ್‌ ಅಣಕಿಸುತ್ತಾನೆ ಹಾಗೂ "ವೇಶ್ಯಾಗೃಹದಲ್ಲಿರುವ ಇಂಗ್ಲಿಷ್‌ನವನ ಕಥೆಯ" ಕುರಿತಾಗಿ ತಮಾಷೆ ಮಾಡುತ್ತಾನೆ.[೬೯]

ಮನೋವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಅರ್ಥವಿವರಣೆಗಳು

ಬದಲಾಯಿಸಿ

ಫ್ರಾಯ್ಡ್‌ನ ವಿವರಣೆ

ಬದಲಾಯಿಸಿ

"ದಿದಿ, ಗೋಗೊ ಅಂಡ್‌ ದಿ ಆಬ್ಸೆಂಟ್‌ ಗೊಡಾಟ್‌ ಎಂಬ ಕೃತಿಯಲ್ಲಿ ಮುಕ್ಕೂಟಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಒಂದು ಸಿದ್ಧಾಂತವನ್ನು ಬರ್ನಾರ್ಡ್‌ ಡ್ಯುಕೋರ್‌ ಬೆಳೆಸುತ್ತಾನೆ. ಇದು ದಿ ಇಗೊ ಅಂಡ್‌ ದಿ ಇದ್‌ (೧೯೨೩) ಕೃತಿಯಲ್ಲಿ ಮನಸ್ಸಿನ ಕುರಿತಾಗಿ ಸಿಗ್ಮಂಡ್‌ ಫ್ರಾಯ್ಡ್‌' ನೀಡಿರುವ ತ್ರಿಮೂರ್ತಿವಾದದ ವಿವರಣೆಯನ್ನು ಹಾಗೂ ಹೆಸರುಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಕೌಶಲಗಳ ಬಳಕೆಯನ್ನು ಆಧರಿಸಿದೆ. ಪಾತ್ರಗಳು ಯಾವ ಕೊರೆತೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ ಎಂಬುದರ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಡ್ಯುಕೋರ್‌ ಅವುಗಳನ್ನು ವಿಶದೀಕರಿಸುತ್ತಾನೆ: ವಿವೇಚನಾಶೀಲ ಸ್ವಚ್ಛಂದವು (Go-go) ಅಪೂರ್ಣ ಅಹಂನ್ನು (ego) ಮೂರ್ತೀಕರಿಸುತ್ತದೆ, ಇದು ತಪ್ಪಿಹೋಗಿರುವ ಆನಂದ ತತ್ತ್ವವಾಗಿದ್ದು ಅದನ್ನು (e)go-(e)go ಎಂದೇ ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಹೆಚ್ಚು ಸಹಜ ಪ್ರೇರಣೆಯ ಮತ್ತು ವಿಚಾರಹೀನವಾದ ದಿ-ದಿ (ಪ್ರಕೃತಿ ದತ್ತ ಪ್ರವೃತ್ತಿ-ಪ್ರಕೃತಿ ದತ್ತ ಪ್ರವೃತ್ತಿ), ಹಿಂದುಳಿದ ಪ್ರಕೃತಿ ದತ್ತ ಪ್ರವೃತ್ತಿ ಅಥವಾ ವಿವೇಚನಾಶೀಲ ತತ್ತ್ವದ ಬುಡಮೇಲು ಕೃತ್ಯವಾಗಿ ನೋಡಲ್ಪಡುತ್ತದೆ. ಅಧಿಜ್ಞಾತೃ ಅಥವಾ ನೈತಿಕ ಪ್ರಮಾಣಕಗಳ ಕಾರ್ಯಚಟುವಟಿಕೆಯನ್ನು ಗೊಡಾಟ್‌ ಈಡೇರಿಸುತ್ತಾನೆ. ಪೊಝೊ ಮತ್ತು ಲಕಿ ಎಂಬಿಬ್ಬರು ಮುಖ್ಯ ಪ್ರತಿಪಾದಕರ ಮರು-ಪುನರಾವರ್ತನೆಗಳಾಗಷ್ಟೇ ತಮ್ಮ ಅಸ್ತಿತ್ವವನ್ನು ಕಾಯ್ದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ. ಬೆಕೆಟ್‌ನ ನಾಟಕವನ್ನು ಮನುಷ್ಯನ ಅಸ್ತಿತ್ವದ ನಿರರ್ಥಕತೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಒಂದು ರೂಪಕಾಲಂಕಾರವಾಗಿ ಡ್ಯುಕೋರ್‌ ಅಂತಿಮವಾಗಿ ನೋಡುತ್ತಾನೆ; ಈ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಬಾಹ್ಯ ಅಸ್ತಿತ್ವವೊಂದರಿಂದ ಪಾಪ ವಿಮೋಚನೆಯನ್ನು ನಿರೀಕ್ಷಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ, ಮತ್ತು ತನ್ನತನವೆಂಬುದು ನಿರಾಕರಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಆತ್ಮಾವಲೋಕನವಾಗಿರುತ್ತದೆ."[೭೦]

ಜಂಗ್‌ನ ಮನೋವಿಶ್ಲೇಷಣಾ ಪದ್ಧತಿ (ಕಾರ್ಲ್‌ ಜಂಗ್‌, ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವ ಅಧ್ಯಯನಗಳು/ವರ್ತನ ಸಿದ್ಧಾಂತಿ)

ಬದಲಾಯಿಸಿ

"ಆತ್ಮದ ನಾಲ್ಕು ಮೂಲಮಾದರಿಯ ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವಗಳನ್ನು ಅಥವಾ ನಾಲ್ಕು ಮಗ್ಗುಲುಗಳನ್ನು ಎರಡು ಜೋಡಿಗಳಲ್ಲಿ ವರ್ಗೀಕರಿಸಲಾಗಿದೆ. ಅವೆಂದರೆ: ಅಹಂ ಮತ್ತು ನೆರಳು, ಹಾಗೂ ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವ ಮತ್ತು ಆತ್ಮದ ಬಿಂಬ (ಪ್ರೇರಕಶಕ್ತಿ ಅಥವಾ ಚೇತನ). ನೆರಳು ಎಂಬುದು ಅಹಂನಿಂದ ನಿಯಂತ್ರಿಸಲ್ಪಡುವ ನಮ್ಮೆಲ್ಲಾ ಉಪೇಕ್ಷಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಭಾವೋದ್ವೇಗಗಳ ಧಾರಕವಾಗಿದೆ. ನೆರಳಿನ ಸ್ವರೂಪದಲ್ಲಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಲಕಿಯು ಅಹಂಭಾವದ ಪೊಝೊವಿನ ಧ್ರುವೀಯ ವಿರುದ್ಧ-ದಿಕ್ಕಾಗಿ ಹೊರಹೊಮ್ಮುತ್ತಾನೆ. ಪೊಝೊವು ಉಚ್ಛ್ರಾಯ ಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿರುವ ಸಾಮಾನ್ಯತೆಯ ಮೂಲಮಾದರಿಯಾಗಿದ್ದು, ಆತ ತನ್ನ ಅಧೀನದ ನೌಕರನನ್ನು ನಿರಂತರವಾಗಿ ನಿಯಂತ್ರಿಸುತ್ತಾನೆ ಮತ್ತು ಕಿರುಕುಳ ಕೊಡುತ್ತಾನೆ; ತನ್ಮೂಲಕ ಆತ, ದಬ್ಬಾಳಿಕೆಯ ಮನೋಭಾವದ ಅಹಂನಿಂದ ನಡೆಯುವ ಅರಿವಿಲ್ಲದ ನೆರಳಿನ ದಬ್ಬಾಳಿಕೆಯನ್ನು ಸಂಕೇತಿಸುತ್ತಾನೆ. ಅಂಕ Iರಲ್ಲಿ ಹೊರಹೊಮ್ಮುವ ಲಕಿಯ ಸ್ವಗತ ಭಾಷಣವು ನಿಯಂತ್ರಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಅರಿವಿಲ್ಲದಿರುವಿಕೆಯ ಹರಿವೊಂದರ ಒಂದು ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿಯಾಗಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ; ತನ್ನ ಯಜಮಾನನಿಗೋಸ್ಕರ "ಆಲೋಚಿಸುವುದಕ್ಕೆ" ಅವನಿಗೆ ಅವಕಾಶ ದೊರೆತಿರುವುದು ಇದಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಟ್ಯಾರಗನ್‌ ಎಂಬ ಪರಿಮಳದ ಗಿಡಮೂಲಿಕೆಯ ಹೆಸರಿನ ಜೊತೆಗೆ ಎಸ್ಟ್ರಾಗನ್‌ನ ಹೆಸರು ಮತ್ತೊಂದು ಅಧಿಕಾರ್ಥತೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ: "ಎಸ್ಟ್ರಾಗನ್‌" ಎಂಬುದು ಈಸ್ಟ್ರೋಜೆನ್‌ ಎಂಬ ಸ್ತ್ರೀ ಹಾರ್ಮೋನಿನ ಒಂದು ಜ್ಞಾತಿಪದವಾಗಿದೆ (ಕಾರ್ಟರ್‌, ೧೩೦). ವ್ಲಾದಿಮಿರ್‌‌ನ ಆತ್ಮದ ಸ್ತ್ರೀಸ್ವಭಾವದ ಬಿಂಬವಾದ ಚೇತನದೊಂದಿಗೆ ಅವನನ್ನು ಗುರುತಿಸಲು ಇದು ನಮಗೆ ಪ್ರೇರೇಪಿಸುತ್ತದೆ. ಕವಿತೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಎಸ್ಟ್ರಾಗನ್‌ನ ಪ್ರವೃತ್ತಿ, ಅವನ ಸೂಕ್ಷ್ಮತೆ ಮತ್ತು ಕನಸುಗಳು, ಅವನ ವಿಚಾರಹೀನ ಚಿತ್ತಸ್ಥಿತಿಗಳನ್ನು ಇದು ವಿವರಿಸುತ್ತದೆ. ಪೂರಕವಾಗುವ ಪುರುಷ ಸ್ವಭಾವದ ತತ್ತ್ವವಾಗಿ, ಅಥವಾ ಪ್ರಾಯಶಃ ವಿಚಾರಶೀಲ ಬಗೆಯ ವಿವೇಚನಾಶೀಲ ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವವಾಗಿ ವ್ಲಾದಿಮಿರ್‌‌ ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾನೆ."[೭೧]

ತತ್ತ್ವಚಿಂತನೆಯ ಅರ್ಥವಿವರಣೆಗಳು

ಬದಲಾಯಿಸಿ

ಅಸ್ತಿತ್ವವಾದದ ವಿವರಣೆ

ಬದಲಾಯಿಸಿ

ವಿಶಾಲಾರ್ಥದಲ್ಲಿ ಮಾತನಾಡುವುದಾದರೆ, ಮಾನವಜೀವಿಗಳು ತಮ್ಮ ವ್ಯಕ್ತಿನಿಷ್ಠ ಅಸ್ತಿತ್ವಗಳನ್ನು ಗಂಭೀರವಾಗಿ ಪರಿಗಣಿಸುವುದಾದರೆ ಅವುಗಳೊಂದಿಗೆ ಮತ್ತು ವಾಸ್ತವಿಕ ಮೌಲ್ಯದೊಂದಿಗೆ ಪಟ್ಟುಬಿಟ್ಟು ರಾಜಿಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು ಎಂಬಂಥ ಕೆಲವೊಂದು ಮೂಲಭೂತವಾದ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳನ್ನು ಅಸ್ತಿತ್ವವಾದಿಗಳು ಸಮರ್ಥಿಸುತ್ತಾರೆ. ಮರಣ, ಮಾನವ ಅಸ್ತಿತ್ವದ ಅರ್ಥ ಮತ್ತು ಆ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿನ ದೇವರ ಸ್ಥಳ (ಅಥವಾ ದೇವರಿಲ್ಲದಿರುವಿಕೆ) ಇವೇ ಮೊದಲಾದ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳು ಅವುಗಳಲ್ಲಿ ಸೇರಿವೆ. ಒಟ್ಟಾರೆಯಾಗಿ ಹೇಳುವುದಾದರೆ, ಪ್ರಜ್ಞಾಪೂರ್ವಕ ವಾಸ್ತವತೆಯು ಅತ್ಯಂತ ಸಂಕೀರ್ಣವಾಗಿರುತ್ತದೆ ಹಾಗೂ ಅದು ಒಂದು "ವಸ್ತುನಿಷ್ಠವಾದ" ಅಥವಾ ಸಾರ್ವತ್ರಿಕವಾಗಿ ತಿಳಿದಿರುವ ಮೌಲ್ಯವನ್ನು ಹೊಂದಿರುವುದಿಲ್ಲ ಎಂಬುದಾಗಿ ಅಸ್ತಿತ್ವವಾದದ ಸಿದ್ಧಾಂತಗಳು ಸಮರ್ಥಿಸುತ್ತವೆ: ಅಂಥ ಮೌಲ್ಯವನ್ನು ದೃಢೀಕರಿಸುವ ಮೂಲಕ ಮತ್ತು ಅದನ್ನು ಅನುಭವಿಸುವ ಮೂಲಕ ವ್ಯಕ್ತಿಯು ಮೌಲ್ಯವನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆಯೇ ಹೊರತು, ಅದರ ಕುರಿತಾಗಿ ಸರಳವಾಗಿ ಮಾತನಾಡುವ ಮೂಲಕ ಅಥವಾ ಮನಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಅದನ್ನು ತಾತ್ತ್ವಿಕವಾಗಿಸುವ ಮೂಲಕ ಅಲ್ಲ. ಈ ಎಲ್ಲಾ ಚರ್ಚಾವಿಷಯಗಳನ್ನು ಸ್ಪರ್ಶಿಸುವ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಸದರಿ ನಾಟಕವನ್ನು ನೋಡಬಹುದಾಗಿದೆ.

ಗೊಡಾಟ್‌ ನಾಟಕವನ್ನೊಳಗೊಂಡಂತೆ ಬೆಕೆಟ್‌ನ ಬಹುತೇಕ ಕೃತಿಗಳು, ಥಿಯೇಟರ್‌ ಆಫ್‌ ದಿ ಅಬ್ಸರ್ಡ್‌ (ಅಸಂಗತ ನಾಟಕಸಾಹಿತ್ಯ) ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಆಂದೋಲನದ ಭಾಗವಾಗಿವೆ ಎಂಬುದಾಗಿ ತತ್ತ್ವಚಿಂತನೆಯ ಮತ್ತು ಸಾಹಿತ್ಯಿಕ ವಿದ್ವಾಂಸರು ಪರಿಗಣಿಸಿದ್ದಾರೆ; ಥಿಯೇಟರ್‌ ಆಫ್‌ ದಿ ಅಬ್ಸರ್ಡ್ ಎಂಬುದು ನಾಟಕಸಾಹಿತ್ಯದ ಒಂದು ಸ್ವರೂಪವಾಗಿದ್ದು, ಆಲ್ಬರ್ಟ್‌ ಕ್ಯಾಮಸ್‌‌‌ನ ಅಸಂಗತತೆಯ ತತ್ತ್ವದಿಂದ ಅದು ಉದ್ಭವವಾಯಿತು. ಸ್ವತಃ ಅಸಂಗತವಾದವು, ಸೋರೆನ್‌ ಕಿಯರ್ಕೆಗಾರ್ಡ್‌ ಎಂಬಾತನಿಂದ ಪ್ರವರ್ತನಗೊಳಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಅಸ್ತಿತ್ವವಾದದ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಸಮರ್ಥನೆಗಳ ಒಂದು ಶಾಖೆಯಾಗಿದೆ. ಇದು ಆಧಾರವಾಗಿ ಗ್ರಹಿಸುವ ಪ್ರಕಾರ, ಅಂತರ್ಗತ ಅರ್ಥವು ಸಮಸ್ತ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ ಅಥವಾ ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡದಲ್ಲಿ ಅತ್ಯುತ್ತಮವಾಗಿ ತನ್ನ ಅಸ್ತಿತ್ವವನ್ನು ಕಂಡುಕೊಂಡಿದ್ದು, ಒಂದು ತೆರನಾದ ಮಾನಸಿಕ ಅಥವಾ ತಾತ್ತ್ವಿಕ ಮಿತಿಯ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ ಇದನ್ನು ಕಂಡುಕೊಳ್ಳಲು ಮಾನವಜೀವಿಗಳು ಅಸಮರ್ಥರಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಹೀಗಾಗಿ, ವಾಸ್ತವಿಕ ಉದ್ದೇಶವು ಇಲ್ಲದಿರುವ ಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿ, ಅಸಂಗತವಾದುದರ ಜೊತೆಗೆ ಅಥವಾ ಅಸ್ತಿತ್ವದ ಪರಿಪೂರ್ಣ ಅಸಂಗತತೆಯ ಜೊತೆಗೆ ಮುಖಾಮುಖಿಯಾಗಿ ನಿಲ್ಲಬೇಕಾಗುವ ಅವಸ್ಥೆಗೆ ಮಾನವೀಯತೆಯು ಸಿಕ್ಕಿಕೊಂಡಿದೆ.

ನೈತಿಕ ವಿವರಣೆ

ಬದಲಾಯಿಸಿ

ದಿದಿ ಮತ್ತು ಗೋಗೊ ಇಬ್ಬರೂ ನಿರ್ದಿಷ್ಟವಾಗಿ ಸ್ವಾರ್ಥಿ ಹಾಗೂ ಕಲ್ಲೆದೆಯ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳಾಗಿ ಹೊರಹೊಮ್ಮಿದ ಸ್ವಲ್ಪ ಹೊತ್ತಿನ ನಂತರ ಬರುವ ಹುಡುಗನು ಗೊಡಾಟ್‌ ಅಲ್ಲಿಗೆ ಬರುತ್ತಿಲ್ಲ ಎಂದು ತಿಳಿಸುತ್ತಾನೆ. ಸದರಿ ಹುಡುಗನನ್ನು (ಅಥವಾ ಹುಡುಗರ ಜೋಡಿಯನ್ನು) ಸಾಧುಸ್ವಭಾವ ಮತ್ತು ಭರವಸೆಯನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುವ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳಾಗಿ ಕಾಣಬಹುದು; ನಂತರದಲ್ಲಿ ಒಂದು ಹೊರಹೊಮ್ಮುವ ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವ ಮತ್ತು ಪಾತ್ರದ ದೆಸೆಯಿಂದ, ಸಹಾನುಭೂತಿಯು ಪ್ರಜ್ಞಾಪೂರ್ವಕವಾಗಿ ಹೊರಗಿಡಲ್ಪಡುತ್ತದೆ, ಮತ್ತು ಅಂಥ ನಿದರ್ಶನದಲ್ಲಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳುವವರು ತಾರುಣ್ಯದ ಪೊಝೊ ಮತ್ತು ಲಕಿ ಆಗಿರುತ್ತಾರೆ. ಈ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಗೊಡಾಟ್‌ ಸಹಾನುಭೂತಿಯುಳ್ಳವನಾಗಿರುತ್ತಾನೆ ಮತ್ತು ತಾನು ಬರಲಿದ್ದೇನೆ ಎಂದು ಹೇಳುತ್ತಾ ಹೋದಂತೆ, ಪ್ರತಿದಿನವೂ ಆಗಮಿಸಲು ಅವನು ವಿಫಲಗೊಳ್ಳುತ್ತಾನೆ. ಓರ್ವ ಹುಡುಗನು ಹೊಡೆಯಲ್ಪಟ್ಟ ಎಂಬುದರ ಕುರಿತಾಗಿ ಯಾರೂ ಕಾಳಜಿ ವಹಿಸುವುದಿಲ್ಲ.[೭೨] ಈ ಅರ್ಥಕಲ್ಪನೆಯಲ್ಲಿ ಒಂದು ವ್ಯಂಗ್ಯವನ್ನು ಕಾಣಬಹುದು; ಮರಕ್ಕೆ ಅಂಟಿಕೊಂಡಿರುವ ಪಾತ್ರಗಳು ಸಹಾನುಭೂತಿಯುಳ್ಳವರಾಗಿ ಮಾರ್ಪಡಲು ತಮ್ಮ ಹೃದಯಗಳನ್ನು ಬದಲಾಯಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಮೂಲಕವೇ, ಅಲ್ಲಿಂದ ಚಲಿಸಬಲ್ಲರೇ ಮತ್ತು ಗೊಡಾಟ್‌ಗಾಗಿ ಕಾಯುತ್ತಿರುವುದನ್ನು ನಿಲ್ಲಿಸಬಲ್ಲರೇ ಅಂಬುದೇ ಇಲ್ಲಿನ ಒಂದು ವ್ಯಂಗ್ಯವಾಗಿದೆ.

ಕ್ರೈಸ್ತ ಧರ್ಮದ ವಿವರಣೆ

ಬದಲಾಯಿಸಿ

ಬೆಕೆಟ್ ಸೇರಿಸಿರುವ ಎರಡು ಕಳ್ಳರ ಕಥೆಯನ್ನು ಅವಲೋಕಿಸಿದಾಗ, ಅವನು ಲ್ಯೂಕ್‌ ೨೩:೩೯–೪೩ ಮತ್ತು ತರುವಾಯ ನಡೆಯುವ ಪಶ್ಚಾತ್ತಾಪದ ಚರ್ಚೆಯಿಂದ ಪ್ರೇರಣೆ ಪಡೆದಿರುವುದು ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ. ಒಂಟಿಯಾಗಿರುವ ಮರವನ್ನು ಕ್ರೈಸ್ತ ಶಿಲುಬೆಯ ಸಂಕೇತವಾಗಿ ಅಥವಾ, ಅವಶ್ಯವಾಗಿ ಜೀವನವೃಕ್ಷದ ಸಂಕೇತವಾಗಿ ನೋಡುವುದು ಸುಲಭ. ಅದೇ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ, ದೇವರು ಒಂದು ಬಿಳಿಯ ಗಡ್ಡವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದಾನೆ ಎಂದು ಹುಡುಗನು ವಿವರಿಸುತ್ತಾನೆ. ಒಂದು ವೇಳೆ ಹುಡುಗ ನೀಡಿದ ಪುರಾವೆಯನ್ನು ನಂಬುವುದೇ ಆದಲ್ಲಿ, ಗೊಡಾಟ್‌ ಕೂಡಾ ಒಂದು ಬಿಳಿಯ ಗಡ್ಡವನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತಾನೆ; ದೇವರು ಮತ್ತು ಗೊಡಾಟ್‌ ಇಬ್ಬರೂ ಒಬ್ಬರೇ ಎಂದು ಅನೇಕರು ಪರಿಗಣಿಸುತ್ತಾರೆ. ವ್ಲಾದಿಮಿರ್‌‌ ಉದ್ಗರಿಸುವಂಥ "ಕ್ರಿಸ್ತ ನಮ್ಮ ಮೇಲೆ ಕರುಣೆ ತೋರು!"[೭೩] ಎಂಬ ಮಾತನ್ನು, ಕನಿಷ್ಟಪಕ್ಷ ಅವನು ಏನನ್ನು ನಂಬುತ್ತಾನೋ ಅದರ ಪುರಾವೆಯಾಗಿ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಬಹುದು.

ಗೊಡಾಟ್‌ನಿಂದ ನೀನು ಏನನ್ನು ಕೇಳಿಕೊಂಡೆ ಎಂಬುದಾಗಿ ವ್ಲಾದಿಮಿರ್‌ನನ್ನು ಎಸ್ಟ್ರಾಗನ್‌ ಕೇಳುವಾಗ, ಈ ಕೆಳಗೆ ನೀಡಿರುವ ವಾಚನ ಸಾಮಗ್ರಿಯು ಮೊದಲ ಅಂಕದಲ್ಲಿನ ಆರಂಭಿಕ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಮತ್ತಷ್ಟು ತೂಕವನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ:

ವ್ಲಾದಿಮಿರ್‌‌: ಓಹ್‌... ಅಂಥ ಖಚಿತವಾದದ್ದೇನೂ ಅಲ್ಲ.

ಎಸ್ಟ್ರಾಗನ್‌: ಒಂದು ಬಗೆಯ ಪ್ರಾರ್ಥನೆ.

ವ್ಲಾದಿಮಿರ್‌‌: ಕರಾರುವಾಕ್ಕಾಗಿ.

ಎಸ್ಟ್ರಾಗನ್‌: ಒಂದು ಅಸ್ಪಷ್ಟ ದೈನ್ಯದ ಬೇಡಿಕೆ.

ವ್ಲಾದಿಮಿರ್‌‌: ಕರಾರುವಾಕ್ಕಾಗಿ.[೭೪]

ಮತಗ್ರಂಥವೊಂದನ್ನು ಆಧರಿಸಿದ ಪರೋಕ್ಷ ಪ್ರಸ್ತಾಪದಲ್ಲಿ ಇಡಿಯಾಗಿ ಮುಳುಗಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿರುವ ನಾಟಕದ ಬಹುತೇಕ ಭಾಗವು, ಧರ್ಮದ ವಿಷಯದೊಂದಿಗೆ ವ್ಯವಹರಿಸುತ್ತದೆ. ಸಂಪೂರ್ಣ ನಾಟಕವು ಬೆಟ್ಟವೊಂದರ ತುದಿಯಲ್ಲಿ ನಡೆಯುತ್ತದೆ. ಇದನ್ನು ಕೆಲವೊಬ್ಬರು ಸ್ವರ್ಗಕ್ಕೆ ನಿಕಟವಾಗಿರುವುದರ ಪರಿಕಲ್ಪನೆ ಎಂಬುದಾಗಿ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಿಸಬಹುದು. ಈ ಅಂಶಗಳು ಧಾರ್ಮಿಕ ದೃಷ್ಟಾಂತವಾಗಿರುವುದರ ಒಂದು ಉದ್ದೇಶವನ್ನು ನಾಟಕಕ್ಕೆ ನೀಡುತ್ತವೆ.

ಅಂಥೊನಿ ಕ್ರೋನಿನ್‌ ಅನುಸಾರ, ಬೆಕೆಟ್ ಯಾವಾಗಲೂ ಒಂದು ಬೈಬಲ್‌ನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತಿದ್ದ, ಕೊನೆಕೊನೆಗೆ ಒಂದಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಆವೃತ್ತಿಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತಿದ್ದ; ಅಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲ, ಬೈಬಲ್‌ ಅನುಕ್ರಮಣಿಕೆಗಳು ಅವನ ಕಪಾಟುಗಳಲ್ಲಿನ ಆಕರ ಪುಸ್ತಕಗಳ ಮಧ್ಯದಲ್ಲಿ ಯಾವಾಗಲೂ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ಗಿಟ್ಟಿಸಿಕೊಂಡಿರುತ್ತಿದ್ದವು.[೭೫] ಸ್ವತಃ ಬೆಕೆಟ್‌ ಸದರಿ ಚರ್ಚಾವಿಷಯದ ಕುರಿತಾಗಿ ಸಾಕಷ್ಟು ಮುಕ್ತ ಸ್ವಭಾವವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದ: "ಕ್ರೈಸ್ತಧರ್ಮ ಎಂಬುದು ನಾನು ನಿಖರವಾಗಿ ತಿಳಿದುಕೊಂಡಿರುವ ಒಂದು ಪುರಾಣ ಸಂಗ್ರಹವಾಗಿದೆ, ಹೀಗಾಗಿ ಸಹಜವಾಗಿಯೇ ನಾನು ಅದನ್ನು ಬಳಸುತ್ತೇನೆ" ಎಂಬ ಅಭಿಪ್ರಾಯವನ್ನು ಅವನು ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸುತ್ತಿದ್ದ.[೭೬] ಅವನ ಜೀವನಚರಿತ್ರೆಕಾರರಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬನಾದ ಕ್ರೋನಿನ್‌ ಸೂಚಿಸುವಂತೆ, ಅವನ ಬೈಬಲಿನ ಉಲ್ಲೇಖಗಳು "ವ್ಯಂಗ್ಯ ಸ್ವಭಾವದ ಅಥವಾ ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಚುಚ್ಚುವ ಶೈಲಿಯಲ್ಲಿರಬಹುದು".[೭೭]

ಆತ ಓರ್ವ ಕ್ರೈಸ್ತಮತೀಯನೇ, ಯೆಹೂದಿಯೇ ಅಥವಾ ನಾಸ್ತಿಕನೇ ಎಂಬುದಾಗಿ ೧೯೩೭ರಲ್ಲಿ ಕೇಳಲಾದ ರಕ್ಷಣಾ ಮಂತ್ರಾಲೋಚನೆಯ ಪ್ರಶ್ನೆಯೊಂದಕ್ಕೆ ನೀಡಿದ ಉತ್ತರದಲ್ಲಿ ಬೆಕೆಟ್‌, "ಆ ಮೂರರ ಪೈಕಿ ಯಾವುದೂ ಅಲ್ಲ" ಎಂಬುದಾಗಿ ಉತ್ತರಿಸಿದ.[೭೮] ಬೆಕೆಟ್‌ನ ಸಮಗ್ರ ರಚನೆಗಳ ಕಡೆಗೆ ಅವಲೋಕಿಸುತ್ತಿರುವ ಮೇರಿ ಬ್ರೈಡೆನ್‌ ಎಂಬಾಕೆಯು ಕಂಡುಕೊಂಡಿರುವ ಪ್ರಕಾರ, "ಬೆಕೆಟ್‌ನ ಪಠ್ಯಗಳಿಂದ ಹೊರಹೊಮ್ಮುವ, ಆಧಾರಕಲ್ಪನೆಯಾಗಿ ಪರಿಗ್ರಹಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ದೇವರು, ತನ್ನ ದುರಾಗ್ರಹದ ಗೈರುಹಾಜರಿಗಾಗಿ ಶಾಪಗ್ರಸ್ತನಾಗಿರುವ ಹಾಗೂ ತನ್ನ ಕಣ್ಗಾವಲಿನ ಹಾಜರಿಗಾಗಿ ಶಾಪಗ್ರಸ್ತನಾಗಿರುವ ಓರ್ವ ದೇವರಾಗಿದ್ದಾನೆ. ಆತ ಸರದಿಯ ಮೇಲೆ ದೂರಮಾಡಲ್ಪಟ್ಟ, ವಿಡಂಬನೆ ಮಾಡಲ್ಪಟ್ಟ, ಅಥವಾ ಉಪೇಕ್ಷಿಸಲ್ಪಟ್ಟ; ಆದರೆ ಅವನು ಹಾಗೂ ಚಿತ್ರಹಿಂಸೆಗೀಡಾದ ಅವನ ಮಗ ಇಬ್ಬರೂ ಎಂದಿಗೂ ನಿರ್ಣಾಯಕವಾಗಿ ತಿರಸ್ಕರಿಸಲ್ಪಡಲಿಲ್ಲ."[೭೯]

ಎಸ್ಟ್ರಾಗನ್‌ ಮತ್ತು ವ್ಲಾದಿಮಿರ್‌‌ ಎಂಬ ಆ ಎರಡು ಪಾತ್ರಗಳನ್ನು ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಇಬ್ಬರು ಕಳ್ಳರಾಗಿ ಒಂದು ಸಾಂಕೇತಿಕ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ನಾವು ಕಣ್ಣಮುಂದೆ ತಂದುಕೊಳ್ಳಬಹುದು. ಕೆಲವೊಂದು ಅಜ್ಞಾತ ಕಾರಣಗಳಿಗಾಗಿ ಎಸ್ಟ್ರಾಗನ್‌ ಶಿಕ್ಷಿಸಲ್ಪಡುತ್ತಾನೆ. ಕ್ರಿಸ್ತನನ್ನು ನಿಂದಿಸಿದ ಕಾರಣದಿಂದ ಶಾಪಗ್ರಸ್ತನಾದ ಅಥವಾ ನಿತ್ಯನರಕ ಶಿಕ್ಷೆಗೆ ಗುರಿಯಾದ ಕಳ್ಳ ಅವನೇ ಎಂಬುದನ್ನು ಇದು ಅರ್ಥೈಸುವ ಸಾಧ್ಯತೆಯಿರುತ್ತದೆ. ಮತ್ತೊಂದೆಡೆ ವ್ಲಾದಿಮಿರ್‌,‌ ಅದು ಕೇವಲ ಶಾರೀರಿಕವಾಗಿದ್ದರೂ, ನಿಂದನೆ ಅಥವಾ ನಿತ್ಯನರಕ ಶಿಕ್ಷೆಯಿಂದ ತಪ್ಪಿಸಿಕೊಂಡ ಕಳ್ಳನಾಗಿರುವ ಸಾಧ್ಯತೆಯಿರುತ್ತದೆ. ಈ ದುಷ್ಕರ್ಮದ ಶಿಕ್ಷೆಯು ಬೆಕೆಟ್‌ನಿಂದ ಚಿತ್ರಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ನಿರಂಕುಶ ದೇವರನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತದೆ.

ಆತ್ಮಚರಿತ್ರೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ವಿವರಣೆ

ಬದಲಾಯಿಸಿ

ವೇಟಿಂಗ್‌ ಫಾರ್‌ ಗೊಡಾಟ್‌ ನಾಟಕವು ರೌಸಿಲ್ಲಾನ್‌‌‌‌ನೆಡೆಗಿನ ಸುದೀರ್ಘ ನಡಿಗೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಒಂದು ರೂಪಕಾಲಂಕಾರವಾಗಿ ವಿವರಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ; ಇದು ಬೆಕೆಟ್‌ ಮತ್ತು ಸುಜೇನ್‌ ಇಬ್ಬರೂ ದಿನದ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಒಣಹುಲ್ಲಿನ ಬಣವೆಗಳಲ್ಲಿ ಮಲಗಿದ ಹಾಗೂ ರಾತ್ರಿ ವೇಳೆಯಲ್ಲಿ ನಡಿಗೆಯನ್ನು ಮುಂದುವರಿಸಿದ ಅಥವಾ ಜೋಯ್ಸ್‌‌‌ಳೆಡೆಗಿನ ಬೆಕೆಟ್‌ನ ಬಾಂಧವ್ಯದ ಸಂದರ್ಭವಾಗಿದೆ.[೮೦] ಅತ್ಯಂತ ಆರಂಭದ ಕರಡು ಪ್ರತಿಗಳಲ್ಲಿ ಗಮನಾರ್ಹವಾದ ವೈಯಕ್ತಿಕ ಉಲ್ಲೇಖಗಳು ಇವೆಯಾದರೂ, ಇವನ್ನು ನಂತರದಲ್ಲಿ ಕತ್ತರಿಸಿ ತೆಗೆಯಲಾಯಿತು.[ಸೂಕ್ತ ಉಲ್ಲೇಖನ ಬೇಕು]

ಸಲಿಂಗಕಾಮದ ವಿವರಣೆ

ಬದಲಾಯಿಸಿ

ಈ ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ಕೇವಲ ಪುರುಷ ನಟರಷ್ಟೇ ಭೇಟಿಯಾಗುತ್ತಾರೆ ಹಾಗೂ ಮಹಿಳೆಯರ ಕುರಿತಾಗಿ ವಿರಳವಾದ ಉಲ್ಲೇಖವಷ್ಟೇ ಇದೆ ಎಂಬ ಅಂಶವು, ವ್ಲಾದಿಮಿರ್‌‌ ಮತ್ತು ಎಸ್ಟ್ರಾಗನ್‌ರ ನಡುವಿನ ಬಾಂಧವ್ಯವನ್ನು ಮೇಲ್ನೋಟಕ್ಕೆ-ವೈವಾಹಿಕವಾದ ಬಾಂಧವ್ಯದಂತೆ ಕೆಲವರು ನೋಡುವುದಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಗಿದೆ: "ಅವರು ಜಗಳವಾಡುತ್ತಾರೆ, ಅವರು ಒಬ್ಬರನ್ನೊಬ್ಬರು ತಬ್ಬಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ, ಅವರು ಪರಸ್ಪರರನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸುತ್ತಾರೆ.... ಅವರದು ಒಂದು ವೈವಾಹಿಕ ಜೋಡಿ ಎಂದು ಭಾವಿಸಬಹುದಾಗಿರುತ್ತದೆ."[೮೧] ಒಂದನೇ ಅಂಕದಲ್ಲಿ, ಎಸ್ಟ್ರಾಗನ್‌ ತನ್ನ ಸಹಭಾಗಿಯೊಂದಿಗೆ ನವಿರಾಗಿ ಮಾತನಾಡುತ್ತಾನೆ, ನಿಧಾನವಾಗಿ ಅವನ ಸನಿಹಕ್ಕೆ ಬರುತ್ತಾ ಅವನ ಭುಜದ ಮೇಲೆ ಒಂದು ಕೈಯಿರಿಸುತ್ತಾನೆ. ಇದಕ್ಕೆ ಪ್ರತಿಯಾಗಿ ಅವನ ಕೈಯನ್ನು ನೀಡೆಂದು ಕೇಳುತ್ತಾ, ಮೊಂಡುತನವನ್ನು ತೋರಿಸಬೇಡ ಎಂದು ಹೇಳಿದ ನಂತರ, ಆತ ಇದ್ದಕ್ಕಿದ್ದಂತೆ ಅವನನ್ನು ಅಪ್ಪಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾನಾದರೂ, "ನೀನು ಬೆಳ್ಳುಳ್ಳಿಯ ದುರ್ವಾಸನೆಯನ್ನು ಬೀರುತ್ತಿರುವೆ!" ಎಂದು ದೂರುತ್ತಾ ಅಷ್ಟೇ ಶೀಘ್ರವಾಗಿ ಅವನನ್ನು ಹಿಂದಕ್ಕೆ ತಳ್ಳುತ್ತಾನೆ[೮೨]

ಬೈಬಲ್‌ನೆಡೆಗಿನ ತನ್ನ ಸಾಂದರ್ಭಿಕ ಕ್ಷಣನೋಟಗಳ ಕುರಿತಾಗಿ ಎಸ್ಟ್ರಾಗನ್‌ ಸ್ಮರಿಸಿಕೊಳ್ಳುವಾಗ ಹಾಗೂ ಮೃತ ಸರೋವರದ ನಕಾಶೆಗಳು ಎಷ್ಟೊಂದು ಮನೋಹರವಾಗಿ ವರ್ಣರಂಜಿತವಾಗಿದ್ದವು ಎಂಬುದನ್ನು ಜ್ಞಾಪಿಸಿಕೊಳ್ಳುವಾಗ, ಅವನು ಈ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಿಸುತ್ತಾನೆ: "ನಾನು ಯಾವಾಗಲೂ ಹೇಳುತ್ತಿದ್ದೆ, ನಾವು ಹೋಗಲಿರುವುದು ಅಲ್ಲಿಗೇ, ನಮ್ಮ ಮಧುಚಂದ್ರಕ್ಕಾಗಿ ನಾವು ಅಲ್ಲಿಗೆ ಹೋಗಲಿದ್ದೇವೆ. ಅಲ್ಲಿ ನಾವು ಈಜು ಹೊಡೆಯೋಣ. ನಾವು ಸಂತೋಷವಾಗಿ ಇರುತ್ತೇವೆ."[೮೩] ಇಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲದೇ, ಸ್ತ್ರೀಯರಿಲ್ಲದ ಪ್ರಪಂಚವೊಂದರ ಸನ್ನಿವೇಶದಲ್ಲಿ ಮರಣೋತ್ತರದ ನಿಮಿರುವಿಕೆಗಳನ್ನು ಸಾಧಿಸುವ ದುಷ್ಟ ಪ್ರಲೋಭನೆಯು ಹುಟ್ಟಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ನಿರ್ದಿಷ್ಟವಾಗಿ ಹೇಳುವುದಾದರೆ, ವ್ಲಾದಿಮಿರ್‌ಗೆ ವ್ಯತಿರಿಕ್ತವಾಗಿ ಎಂಬಂತೆ ಎಸ್ಟ್ರಾಗನ್‌ "ಅತೀವವಾಗಿ ಉದ್ರೇಕಗೊಂಡಿರುತ್ತಾನೆ". ಆದರೆ ವ್ಲಾದಿಮಿರ್‌ ಈ ಕ್ಷಣವನ್ನು, ಸುಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿ ತೋರುವ ರಕ್ತಬಿಂದುಗಳ ಕುರಿತಾಗಿ ಮಾತನಾಡಲು ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾನೆ.[೮೨] ತನ್ನ ಸಹಭಾಗಿಯ ಪ್ರಚೋದನೆಯ ಕಡೆಗೆ ಅವನು ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿ ತೋರಿಸುವ ಔದಾಸೀನ್ಯವನ್ನು ಒಂದು ತೆರನಾದ ವಿನೋದಮಯ ಚುಡಾಯಿಸುವಿಕೆಯಾಗಿ ನೋಡಬಹುದು.

ಸಲಿಂಗಕಾಮತೆಯ ಮತ್ತೊಂದು ಸಂಭವನೀಯ ನಿದರ್ಶನವನ್ನು ಈ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಕಂಡುಕೊಳ್ಳಬಹುದು. ಈ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಎಸ್ಟ್ರಾಗನ್‌ "ಅದರ [ಅವನ ಕ್ಯಾರಟ್‌‌‌‌ನ][೮೪] ತುದಿಯನ್ನು ಹೀರುತ್ತಾನೆ; ಆದರೂ ಸಹ ಬೆಕೆಟ್‌ ಇದನ್ನು ಒಂದು ಚಿಂತನಶೀಲ ಕ್ರಮವಾಗಿ ವಿವರಿಸುತ್ತಾನೆ.[೮೪]

ನಟಿಯರೆಡೆಗಿನ ಬೆಕೆಟ್‌ನ ಆಕ್ಷೇಪಣೆ

ಬದಲಾಯಿಸಿ

ತನ್ನ ಕೃತಿಯಡೆಗಿನ ಅತ್ಯಂತ ವಿವರಣಾತ್ಮಕ ವಿಧಾನಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಬೆಕೆಟ್‌ ಮುಕ್ತ-ಸ್ವಭಾವವನ್ನು ಹೊಂದಿರಲಿಲ್ಲ. ೧೯೮೦ರ ದಶಕದಲ್ಲಿ, ಮಹಿಳೆಯರ ಹಲವಾರು ನಟನಾ ಕಂಪನಿಗಳು ಈ ನಾಟಕವನ್ನು ರಂಗದ ಮೇಲೆ ಪ್ರದರ್ಶಿಸಲು ಆರಂಭಿಸಿದಾಗ, ಆತ ಭರ್ಜರಿಯಾಗಿ ಆಕ್ಷೇಪಿಸಿದ. "ಮಹಿಳೆಯರು ಪ್ರಾಸ್ಟೇಟ್‌ ಗ್ರಂಥಿಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವುದಿಲ್ಲ" ಎಂಬುದಾಗಿ ಈ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಬೆಕೆಟ್[೮೫] ನುಡಿದ; ಇದು ಮೂತ್ರವಿಸರ್ಜಿಸುವುದಕ್ಕಾಗಿ ವ್ಲಾದಿಮಿರ್‌ ಮೇಲಿಂದ ಮೇಲೆ ರಂಗವೇದಿಕೆಯನ್ನು ಬಿಟ್ಟುತೆರಳಬೇಕಾಗಿ ಬರುತ್ತಿದ್ದುದಕ್ಕೆ ಆತ ಮಾಡಿದ ಒಂದು ಉಲ್ಲೇಖವಾಗಿತ್ತು.

೧೯೮೮ರಲ್ಲಿ, ಈ ವಿವಾದಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಡಿ ಹಾರ್ಲೆಮ್ಸೆ ಟೂನೀಸ್ಕರ್‌ ಎಂಬ ಹೆಸರಿನ ಡಚ್‌ ಥಿಯೇಟರ್‌ ಕಂಪನಿಯೊಂದನ್ನು ಬೆಕೆಟ್‌ ನ್ಯಾಯಾಲಯಕ್ಕೆ ಎಳೆದ. "ಬೆಕೆಟ್‌ ತನ್ನ ಪ್ರಕರಣವನ್ನು ಸೋತ. ಆದರೆ, ಓರ್ವ ನಾಟಕಕಾರನು ಕೋಪದಿಂದ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯಿಸಿದ ಎಂಬುದನ್ನು ಕಾಣುವಂತೆ ಮಾಡುವಲ್ಲಿ, ಲಿಂಗದ ಕುರಿತಾದ ವಿವಾದವು ಅವನಿಗೆ ತೀರಾ ಮುಖ್ಯವಾದ ಒಂದು ವೈಲಕ್ಷಣ್ಯವಾಗಿ ಕಂಡಿತು. ಇದರ ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ ಆತ ನೆದರ್ಲೆಂಡ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿ ತನ್ನ ನಾಟಕಗಳ ಎಲ್ಲಾ ನಿರ್ಮಾಣಗಳ ಮೇಲೆ ಆತ ಒಂದು ನಿಷೇಧವನ್ನು ಹೇರಿದ."[೮೬] ಆದಾಗ್ಯೂ, ೧೯೯೧ರಲ್ಲಿ "ಹ್ಯುಗ್ಯುಯೆಟ್‌ ಲೆ ಫಾಯರ್‌ ಡಿ ಕಾಸ್ಟಿಲ್‌ ಎಂಬ ನ್ಯಾಯಮೂರ್ತಿಯು ತೀರ್ಪೊಂದನ್ನು ನೀಡಿ, ಕೃತಿ-ನಿರ್ಮಾಣವು ಬೆಕೆಟ್‌ನ ಪರಂಪರೆಗೆ ಅತಿಯಾದ ಹಾನಿಯನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡಬಾರದು" ಎಂದು ತಿಳಿಸಿತು. ಅಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲ, ಪ್ರತಿಷ್ಠಿತ ಅವಿಗ್ನಾನ್‌ ಉತ್ಸವದಲ್ಲಿ ಬ್ರೂಟ್‌ ಡಿ ಬೆಟಾನ್‌ ಥಿಯೇಟರ್‌ ಕಂಪನಿಯ, ಎಲ್ಲಾ-ಸ್ತ್ರೀಯರೇ ಇದ್ದ ಪಾತ್ರವರ್ಗದ ವತಿಯಿಂದ ಈ ನಾಟಕವು ಯಥೋಚಿತವಾಗಿ ಪ್ರದರ್ಶಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿತು.[೮೭]

೨೦೦೬ರಲ್ಲಿ, ಇಟಲಿಯ ಪಾಂಟೆಡೆರಾ ಥಿಯೇಟರ್‌ ಫೌಂಡೇಷನ್‌ ಇದೇರೀತಿಯ ಹಕ್ಕಿನ-ಸಮರ್ಥನೆಯೊಂದನ್ನು ಗೆದ್ದುಕೊಂಡಿತು. ಸದರಿ ನಾಟಕ ಕಂಪನಿಯು ವ್ಲಾದಿಮಿರ್‌‌ ಮತ್ತು ಎಸ್ಟ್ರಾಗನ್‌ರ ಪಾತ್ರಗಳಿಗೆ ಇಬ್ಬರು ನಟಿಯರನ್ನು ನೇಮಿಸಿದಾಗ ಈ ಪ್ರಕರಣವು ಹುಟ್ಟಿಕೊಂಡಿತ್ತು. ಹಾಗಿದ್ದರೂ ಕೂಡ ಪುರುಷರ ಪಾತ್ರದಲ್ಲಿ ಅವರು ನಾಟಕದ ಪಾತ್ರಗಳ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಕರ್ತವ್ಯವನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸಿದ್ದರು ಎಂಬುದು ಗಮನಾರ್ಹ ಸಂಗತಿ.[೮೮] ೧೯೯೫ರ ಅಕೋ ಉತ್ಸವ Archived 2008-09-16 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ. ದಲ್ಲಿ ನೋಲಾ ಷಿಲ್ಟನ್‌ ಎಂಬ ನಿರ್ದೇಶಕನು ನಿರ್ಮಾಣವೊಂದನ್ನು ರಂಗದ ಮೇಲೆ ಪ್ರದರ್ಶಿಸಿದ. ಡೇನಿಯೆಲ್ಲಾ ಮೈಕೇಲಿ Archived 2011-07-25 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ. ಎಂಬಾತ ಇದರಲ್ಲಿ ಲಕಿಯ[೮೯] ಪಾತ್ರವನ್ನು ವಹಿಸಿದ್ದ. ೨೦೦೧ರಲ್ಲಿ ಇಂಡಿಯಾನಾ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದಲ್ಲಿ ರಂಗವೇದಿಕೆಯನ್ನೇರಿದ ನಿರ್ಮಾಣವೊಂದು ಪ್ರದರ್ಶಿಸಿದ ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ಪೊಝೊ ಮತ್ತು ಹುಡುಗನ ಪಾತ್ರವನ್ನು ಮಹಿಳೆಯರು ವಹಿಸಿದ್ದರು.[ಸೂಕ್ತ ಉಲ್ಲೇಖನ ಬೇಕು]

ನಿರ್ಮಾಣದ ಇತಿಹಾಸ

ಬದಲಾಯಿಸಿ

"೧೯೫೨ರ ಫೆಬ್ರುವರಿ ೧೭ರಂದು ... ನಾಟಕದ ಒಂದು ಸಂಕ್ಷೇಪಗೊಳಿಸಿದ ಆವೃತ್ತಿಯು ಕ್ಲಬ್‌ ಡಿ'ಎಸ್ಸಾಯ್‌ ಡಿ ಲಾ ರೇಡಿಯೊದ ಸ್ಟುಡಿಯೋದಲ್ಲಿ ಸಾದರಪಡಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿತು ಮತ್ತು [ಫ್ರೆಂಚ್‌] ರೇಡಿಯೊದಲ್ಲಿ ಬಿತ್ತರಗೊಂಡಿತು ... ರೋಜರ್‌‌ ಬ್ಲಿನ್‌‌‌ನಿಂದ ಓದಲ್ಪಟ್ಟ ಸುಸಂಸ್ಕೃತ ಟಿಪ್ಪಣಿಯೊಂದನ್ನು ಆತ ಕಳಿಸಿದನಾದರೂ, ಸ್ವತಃ ಬೆಕೆಟ್‌ ಅಲ್ಲಿ ಹಾಜರಾಗಲಿಲ್ಲ."[೯೦] ಅವನು ಕಳಿಸಿದ ಪೀಠಿಕಾ-ಪರಿಚಯದ ಒಂದು ಭಾಗವು ಹೀಗಿದೆ:

ಗೊಡಾಟ್‌ ಯಾರೆಂದು ನನಗೆ ಗೊತ್ತಿಲ್ಲ. ಆತ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿದ್ದಾನೆಯೇ ಎಂದೂ ಸಹ ನನಗೆ ಗೊತ್ತಿಲ್ಲ. ಮತ್ತು ಅವನಿಗಾಗಿ ಕಾಯುತ್ತಿರುವ ಆ ಇಬ್ಬರು ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು ಅವನಲ್ಲಿ ನಂಬಿಕೆಯಿಟ್ಟಿದ್ದಾರೋ ಅಥವಾ ಇಲ್ಲವೋ ಎಂಬುದೂ ನನಗೆ ಗೊತ್ತಿಲ್ಲ. ಎರಡು ಅಂಕಗಳು ಪೈಕಿ ಒಂದೊಂದರ ಅಂತ್ಯದಲ್ಲಿ ಇನ್ನಿಬ್ಬರು ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು ಹಾದುಹೋಗುವುದು, ಪ್ರಾಯಶಃ ಏಕತಾನತೆಯನ್ನು ಮುರಿಯಲು ಎಂದೆನಿಸುತ್ತದೆ. ನನಗೆ ಏನೆಲ್ಲಾ ಗೊತ್ತಿದೆಯೋ ಅದನ್ನು ತೋರಿಸಿರುವೆ. ಇದು ಹೇಳಿಕೊಳ್ಳುವಷ್ಟೇನೂ ಇಲ್ಲದಿದ್ದರೂ, ಒಂದು ವ್ಯಾಪಕ ಅಂತರದ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ನನಗೆ ಅಷ್ಟು ಸಾಕು. ಇದಕ್ಕೂ ಕಡಿಮೆ ಪ್ರಮಾಣದಿಂದಲೂ ನಾನು ತೃಪ್ತಿಯಾಗುತ್ತಿದ್ದೆ ಎಂದೂ ಸಹ ನಾನು ಹೇಳಬಯಸುವೆ. ಕಾರ್ಯಕ್ರಮ ಮತ್ತು ಎಸ್ಕಿಮೊ ಪೈ ಜೊತೆಗೆ, ಪಾತ್ರನಿರ್ವಹಣೆಯಿಂದ ಪರವಶವಾಗಿಸಲು ಅಗತ್ಯವಿರುವ ಒಂದು ವಿಶಾಲವಾದ, ಶಬ್ದಾಡಂಬರದ ಅರ್ಥವನ್ನು ಕಂಡುಕೊಳ್ಳುವುದಕ್ಕೆ ಕೊರೆಯಾಗಿರುವ ಸ್ಥಿತಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ, ಅದರ ಅಂಶವನ್ನು ನಾನು ನೋಡಲಾರೆ. ಆದರೆ ಅದು ಸಾಧ್ಯವಾಗಬೇಕು ... ಎಸ್ಟ್ರಾಗನ್‌, ವ್ಲಾದಿಮಿರ್‌‌, ಪೊಝೊ, ಲಕಿ ಇವರೇ ಮೊದಲಾದವರು, ಅವರ ಸಮಯ ಮತ್ತು ಅವರ ಸ್ಥಳಾವಕಾಶ, ಇವೆಲ್ಲದರ ಕುರಿತೂ ಕೇವಲ ಅತ್ಯಲ್ಪ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ತಿಳಿದುಕೊಳ್ಳಲು ನಾನು ಸಮರ್ಥನಾಗಿದ್ದೆ. ಆದರೆ ಅದು ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವುದರ ಅಗತ್ಯದಿಂದ ದೂರವಿತ್ತು. ಪ್ರಾಯಶಃ ಅವರು ನಿಮಗೆ ವಿವರಣೆಗಳನ್ನು ಸಲ್ಲಿಸಬೇಕಾಗಿದೆಯೆನಿಸುತ್ತದೆ. ನನ್ನ ಸಾಂಗತ್ಯವಿಲ್ಲದೆಯೇ ಅದನ್ನು ಅವರು ಒದಗಿಸುವಂತಾಗಲಿ. ಅವರು ಮತ್ತು ನಾನು ಪರಸ್ಪರವಾಗಿ ಸಂಪರ್ಕವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದೇವೆ.[೯೧]

ನಾಟಕದ ಮೊದಲ ಸಂಪೂರ್ಣ ಪ್ರದರ್ಶನವು ನಾಟಕಶಾಲೆಯಲ್ಲಿ ಜರುಗುವುದಕ್ಕೆ ಪೂರ್ವಭಾವಿಯಾಗಿ, ೧೯೫೨ರ ಅಕ್ಟೋಬರ್‌‌ ೧೭ರಂದು ಮಿನುಯಿಟ್‌ ಆವೃತ್ತಿಯು ಮುದ್ರಣದಲ್ಲಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡಿತು. ೧೯೫೩ರ ಜನವರಿ ೪ರಂದು, ಸಾರ್ವಜನಿಕರಿಗಾಗಿ ಪ್ರದರ್ಶನವು ತೆರೆದುಕೊಳ್ಳುವುದಕ್ಕೆ ಮುಂಚಿತವಾಗಿ ಎನ್‌ ಅಟೆಂಡೆಂಟ್‌ ಗೊಡಾಟ್‌‌‌‌ಜನರೇಲ್‌‌‌ ಗೆ ಮೂವತ್ತು ಮಂದಿ ವಿಮರ್ಶಕರು ಬಂದರು. ನಂತರದ ದಂತಕಥೆಗೆ ವಿರುದ್ಧವಾಗಿ, ಸದರಿ ವಿಮರ್ಶಕರು ಸ್ನೇಹ-ಸೌಹಾರ್ದದಿಂದ ವರ್ತಿಸುತ್ತಿದ್ದರು ... ದಿನಪತ್ರಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬಂದ ಡಜನ್‌ಗಟ್ಟಲೆ ವಿಮರ್ಶೆಗಳು, ಸಹಿಷ್ಣು ಸ್ವರೂಪದಿಂದ ಉತ್ಸಾಹಭರಿತ ಸ್ವರೂಪದವರೆಗೆ ತಮ್ಮ ವ್ಯಾಪ್ತಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದವು ... ವಾರಪತ್ರಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬಂದ ವಿಮರ್ಶೆಗಳು ಸುದೀರ್ಘವಾಗಿದ್ದವು ಮತ್ತು ಹೆಚ್ಚು ಉತ್ಸುಕವಾಗಿದ್ದವು; ಮೇಲಾಗಿ, ಆ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬಂದ ಮೊದಲ ಮೂವತ್ತು-ದಿನದ ಓಟಕ್ಕೆ[೯೨] ಬರಲೆಂದು ವೀಕ್ಷಕರಿಗೆ ಪ್ರಲೋಭನೆ ಒಡ್ಡುವ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಅವು ಸೂಕ್ತ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡವು; ಸದರಿ ಮೊದಲ ಮೂವತ್ತು-ದಿನದ ಓಟವು ೧೯೫೩ರ ಜನವರಿ ೫ರಂದು ಪ್ಯಾರಿಸ್‌‌‌ನ ಥಿಯೇಟ್ರೆ ಡಿ ಬ್ಯಾಬಿಲೋನ್‌ನಲ್ಲಿ ಆರಂಭವಾಯಿತು. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಆರಂಭಿಕ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಪ್ರದರ್ಶನಗಳು ವಿಶೇಷ ಘಟನೆಯಿಲ್ಲದೇ ಇರಲಿಲ್ಲ: ಪ್ರದರ್ಶನವೊಂದರ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ, ಲಕಿಯ ಸ್ವಗತ ಭಾಷಣವಾದ ನಂತರ ಪರದೆಯನ್ನು ಕೆಳಗಿಳಿಸಬೇಕಾಗಿತ್ತು; ಏಕೆಂದರೆ ಅಚ್ಚುಕಟ್ಟಾದ ಉಡುಗೆಗಳನ್ನು ತೊಟ್ಟಿದ್ದ, ಆದರೆ ಅಸಂತುಷ್ಟರಾಗಿದ್ದ ಇಪ್ಪತ್ತು ಮಂದಿ ವೀಕ್ಷಕರು ಶಿಳ್ಳೆ ಹೊಡೆದರು ಮತ್ತು ಅಪಹಾಸ್ಯದಿಂದ ಗುಲ್ಲೆಬ್ಬಿಸಿದರು ... ಇಷ್ಟು ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೆ ಪ್ರತಿಭಟನೆಕಾರರ ಪೈಕಿ ಓರ್ವನು ೧೯೫೩ರ ಫೆಬ್ರುವರಿ ೨ರ ದಿನಾಂಕವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದ ಬೈಗುಳದಿಂದ ಕೂಡಿದ ಪತ್ರವೊಂದನ್ನು ಲೆ ಮಾಂಡೆ ಗೆ ಬರೆದ.[೯೩]

ಪಾತ್ರವರ್ಗದಲ್ಲಿ ಪಿಯರೆ ಲ್ಯಾಟೌರ್‌ (ಎಸ್ಟ್ರಾಗನ್‌), ಲೂಸಿಯೆನ್‌ ರೈಮ್‌ಬರ್ಗ್‌ (ವ್ಲಾದಿಮಿರ್‌‌), ಜೀನ್‌ ಮಾರ್ಟಿನ್‌ (ಲಕಿ) ಮತ್ತು ರೋಜರ್‌‌ ಬ್ಲಿನ್‌ (ಪೊಝೊ) ಸೇರಿದ್ದರು. ಪೊಝೊನ ಪಾತ್ರವನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸಬೇಕಿದ್ದ ನಟನಿಗೆ ಹೆಚ್ಚು ಸಂಭಾವನೆ ದೊರೆಯುವ ಬೇರೊಂದು ಪಾತ್ರವು ಸಿಕ್ಕಿದ್ದರಿಂದ, ನಿರ್ದೇಶಕನೇ ರಂಗಕ್ಕಿಳಿದು ದಢೂತಿ-ದೇಹದ ಆಟಾಟೋಪದವನ ಪಾತ್ರವನ್ನು ಸ್ವತಃ ನಿರ್ವಹಿಸಬೇಕಾಗಿ ಬಂತು. ನಿಜಜೀವನದಲ್ಲಿ ಮೂಲತಃ ಓರ್ವ ನಾಚಿಕೆಯ, ಕೃಶಕಾಯ ಮನುಷ್ಯನಾದ ಆ ನಿರ್ದೇಶಕನ ಹೊಟ್ಟೆಯ ಗಾತ್ರವನ್ನು ವರ್ಧಿಸಲು ಒಂದು ದಿಂಬನ್ನು ಉಡುಪಿನೊಳಗೆ ತೂರಿಸಬೇಕಾಗಿ ಬಂತು. ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ಬರುವ ಎರಡೂ ಹುಡುಗರ ಪಾತ್ರವನ್ನು ಸರ್ಜ್‌ ಲೆಕಾಯಿಂಟೆ ನಿರ್ವಹಿಸಿದ. ಸದರಿ ಸಂಪೂರ್ಣ ಕೃತಿ-ನಿರ್ಮಾಣವನ್ನು ಅತಿ ಕಡಿಮೆ ಎನ್ನಬಹುದಾದ ಅತ್ಯಲ್ಪ ಪ್ರಮಾಣದ ಬಂಡವಾಳಗಳಲ್ಲಿ ಮಾಡಲಾಯಿತು; ಇದಕ್ಕೊಂದು ಉದಾಹರಣೆಯನ್ನು ನೀಡಬೇಕೆಂದರೆ, ಮಾರ್ಟಿನ್‌ ಹೊತ್ತೊಯ್ಯುವ ಜರ್ಜರಿತವಾಗಿರುವ ದೊಡ್ಡ ಹಸುಬೆ ಪೆಟ್ಟಿಗೆಯನ್ನು ರಂಗವೇದಿಕೆಯ ಸಜ್ಜುಗಾರ್ತಿಯ ಗಂಡನು ನಗರದ ತ್ಯಾಜ್ಯವಸ್ತುವಿನ ತಾಣದಿಂದ ತಂದಿದ್ದ; ಕಸದ ತೊಟ್ಟಿಗಳನ್ನು[೯೪] ತೀರುವಳಿ ಮಾಡುವ ತನ್ನ ಕೆಲಸದಲ್ಲಿ ಅವನು ಪಾಳಿಯ ಮೇಲೆ ಹೋಗಿದ್ದಾಗ ಅದನ್ನು ತಂದಿದ್ದ.

ಬೆಕೆಟ್‌ನ ದೃಷ್ಟಿಕೋನದಲ್ಲಿ ನಿರ್ದಿಷ್ಟವಾಗಿ ಒಂದು ಗಮನಾರ್ಹ ನಿರ್ಮಾಣವೆನಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದ ಪ್ರದರ್ಶನವು, ಜರ್ಮನಿಯಲ್ಲಿನ ವುಪರ್ಟಲ್‌ ಸನಿಹದ ಲಟ್ರಿಂಗ್‌ಹೌಸೆನ್‌ ಸೆರೆಮನೆಯಲ್ಲಿ ನಡೆಯಿತು. ಅಲ್ಲಿನ ನಿವಾಸಿಯೋರ್ವನು ಫ್ರೆಂಚ್‌ ಭಾಷೆಯ ಮೊದಲ ಆವೃತ್ತಿಯ ಒಂದು ಪ್ರತಿಯನ್ನು ಗಳಿಸಿದ, ಸ್ವತಃ ಅದನ್ನು ಜರ್ಮನ್‌ ಭಾಷೆಗೆ ಅನುವಾದಿಸಿದ ಮತ್ತು ನಾಟಕವನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸಲು ಅನುಮತಿಯನ್ನು ಗಳಿಸಿದ. ೧೯೫೩ರ ನವೆಂಬರ್‌ ೨೯ರಂದು ಮೊದಲ ಪ್ರದರ್ಶನವು ನಡೆಯಿತು. ೧೯೫೪ರ ಅಕ್ಟೋಬರ್‌ನಲ್ಲಿ ಅವನು ಬೆಕೆಟ್‌ಗೆ ಪತ್ರವೊಂದನ್ನು ಬರೆದ: "ನಿಮ್ಮ ವೇಟಿಂಗ್‌ ಫಾರ್‌ ಗೊಡಾಟ್‌ ನಾಟಕದ ಕುರಿತಾದ ಪತ್ರವೊಂದನ್ನು ಸೆರೆಮನೆಯೊಂದರಿಂದ ಸ್ವೀಕರಿಸುತ್ತಿರುವುದಕ್ಕೆ ನಿಮಗೆ ಅಚ್ಚರಿಯಾಗಲಿದೆ. ಏಕೆಂದರೆ ಇಲ್ಲಿ ಬಹಳಷ್ಟು ಮಂದಿ ಕಳ್ಳರು, ಸುಳ್ಳುಪತ್ರದ ಸೃಷ್ಟಿಕರ್ತರು, ಬೀದಿಯ ಪುಂಡರು, ಸಲಿಂಗಕಾಮಿಗಳು, ಉನ್ಮತ್ತ ಪುರುಷರು ಮತ್ತು ಕೊಲೆಗಾರರು ಕಷ್ಟದಿಂದ ತುಂಬಿದ ಈ ಜೀವನವನ್ನು ಕಾಯುತ್ತ... ಮತ್ತು ಕಾಯುತ್ತ .... ಮತ್ತು ಕಾಯುತ್ತಲೇ ಕಳೆಯುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಕಾಯುತ್ತಿರುವುದಾದರೂ ಏತಕ್ಕೆ? ಗೊಡಾಟ್‌ಗೋಸ್ಕರವೇ? ಪ್ರಾಯಶಃ ಇರಬಹುದು."[೯೫] ಈ ಪತ್ರವನ್ನು ನೋಡಿದ ಬೆಕೆಟ್‌ನ ಮನಕರಗಿತು ಮತ್ತು ನಾಟಕದ ಕೊನೆಯ ಪ್ರದರ್ಶನವನ್ನು ನೋಡಲೆಂದು ಆತ ಸೆರೆಮನೆಗೆ ಭೇಟಿನೀಡಲು ಆಶಿಸಿದ. ಆದರೆ ಅದು ಎಂದಿಗೂ ನೆರವೇರಲಿಲ್ಲ. ಸೆರೆಮನೆಗಳು ಮತ್ತು ಸೆರೆವಾಸಿಗಳೊಂದಿಗೆ ಬೆಕೆಟ್ ಸಂಪರ್ಕಗಳನ್ನು ಸಾಧಿಸಲು ಮುಂದಾಗುವುದಕ್ಕೆ ಇದು ನಾಂದಿಹಾಡಿತು... ಸೆರೆಮನೆಗಳಲ್ಲಿ ತನ್ನ ನಾಟಕಗಳ ನಿರ್ಮಾಣಗಳು ಪ್ರದರ್ಶಿಸಲ್ಪಡುವಲ್ಲಿ ಆತ ಒಂದು ಪ್ರಚಂಡ ಆಸಕ್ತಿಯನ್ನು ವಹಿಸಿದ... ಸ್ಯಾನ್‌ ಕ್ವೆಂಟಿನ್‌‌ಗೆ ಸೇರಿದ ರಿಕ್‌ ಕ್ಲಚೆ ಎಂಬ ಓರ್ವ ಮಾಜಿ ಸೆರೆವಾಸಿಗೆ ಅನೇಕ ವರ್ಷಗಳವರೆಗೆ ಆತ ಹಣಕಾಸಿನ ಬೆಂಬಲ ಮತ್ತು ನೈತಿಕ ಬೆಂಬಲವನ್ನೂ ನೀಡಿದ.[೯೬] ಸ್ಯಾನ್‌ ಕ್ವೆಂಟಿನ್‌ ಕ್ಯಾಲಿಫೋರ್ನಿಯಾ ಸಂಸ್ಥಾನ ಸೆರೆಮನೆಯ ಹಿಂದಿನ ಗಲ್ಲುಗಂಬದ ಕೋಣೆಯನ್ನು ಆ ವೇಳೆಗೆ ೬೫-ಆಸನಗಳ ಒಂದು ರಂಗಮಂದಿರವಾಗಿ ಮಾರ್ಪಡಿಸಲಾಗಿತ್ತು. ಅಲ್ಲಿ ಪ್ರದರ್ಶಿಸಲಾದ ಎರಡು ನಿರ್ಮಾಣಗಳಲ್ಲಿ ಕ್ಲಚೆಯು ವ್ಲಾದಿಮಿರ್‌ ಪಾತ್ರವನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸಿದ ಮತ್ತು ತನಗಿಂತ ಮುಂಚೆ ಇದ್ದ ಜರ್ಮನ್‌ ಸೆರೆವಾಸಿಯ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ, ಆತ ತನ್ನ ಬಿಡುಗಡೆಯ ನಂತರ ಬೆಕೆಟ್‌ನ ವೈವಿಧ್ಯಮಯ ನಾಟಕಗಳ ಕುರಿತಾಗಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತಾ ಹೋದ. (೧೯೫೩ರ ಲಟ್ರಿಘೌಸೆನ್‌ ಮತ್ತು ೧೯೫೭ರ ಸ್ಯಾನ್‌ ಕ್ವೆಂಟಿನ್‌ ಸೆರೆಮನೆ ನಿರ್ಮಾಣಗಳು ವೇಟಿಂಗ್‌ ಫಾರ್‌ ಗೊಡಾಟ್‌ ನಾಟಕವನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸಿದ್ದು, ೨೦೧೦ರಲ್ಲಿ ಬಂದ ದಿ ಇಂಪಾಸಿಬಲ್‌ ಇಟ್‌ಸೆಲ್ಫ್‌ ಎಂಬ ಸಾಕ್ಷ್ಯಚಿತ್ರದ ವಿಷಯವಾಗಿ ಪರಿಣಮಿಸಿತು; ಈ ಸಾಕ್ಷ್ಯಚಿತ್ರವನ್ನು ಜಾಕೋಬ್‌ ಆಡಮ್ಸ್ ಎಂಬಾತ ನಿರ್ಮಿಸಿ ನಿರ್ದೇಶಿಸಿದ ಎಂಬುದು ಗಮನಾರ್ಹ ಸಂಗತಿ.)

ಇಂಗ್ಲಿಷ್‌-ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿನ ಪ್ರಥಮ-ಪ್ರದರ್ಶನವು ೧೯೫೫ರ ಆಗಸ್ಟ್‌ ೩ರಂದು ಲಂಡನ್‌‌‌ನ ಆರ್ಟ್ಸ್ ಥಿಯೇಟರ್‌‌‌‌ನಲ್ಲಿ ನಡೆಯಿತು. ಇದನ್ನು ೨೪-ವರ್ಷ-ವಯಸ್ಸಿನ ಪೀಟರ್‌ ಹಾಲ್‌ ಎಂಬಾತ ನಿರ್ದೇಶಿಸಿದ. ಆರಂಭಿಕ ತಾಲೀಮಿನ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಪಾತ್ರವರ್ಗವನ್ನು ಉದ್ದೇಶಿಸಿ ಹಾಲ್‌ ಹೀಗೆ ಹೇಳಿದ: "ಇದರ ಕೆಲವೊಂದು ಅಂಶಗಳ ಅರ್ಥವೇನು ಎಂಬುದರ ಕುರಿತು ನಾನೇನೂ ಗೊಂದಲಕ್ಕೆ ಸಿಕ್ಕಿಲ್ಲ ... ಆದರೆ, ನಾವು ಅಲ್ಲಲ್ಲೇ ನಿಂತು ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಸಾಲನ್ನೂ ಚರ್ಚಿಸುತ್ತಾ ಹೋದರೆ, ನಾವು ಎಂದಿಗೂ ನಾಟಕವನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸಲು ಆಗುವುದಿಲ್ಲ."[೯೭] ಮತ್ತೊಮ್ಮೆ, ಮುದ್ರಿತ ಆವೃತ್ತಿಯು ಅದಕ್ಕಿಂತ ಮೊದಲು ಬಂದಿತು (ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌: ಗ್ರೋವ್‌ ಪ್ರೆಸ್‌‌, ೧೯೫೪), ಆದರೆ ಫೇಬರ್‌ನ "ಕತ್ತರಿಸಿ-ನ್ಯೂನವಾಗಿಸಲ್ಪಟ್ಟ" ಆವೃತ್ತಿಯು ೧೯೫೬ರವರೆಗೂ ಕೈಗೂಡಲಿಲ್ಲ. "ಪರಿಷ್ಕರಿಸಲ್ಪಟ್ಟ" ಆವೃತ್ತಿಯೊಂದು ತರುವಾಯದಲ್ಲಿ, ೧೯೬೫ರಲ್ಲಿ ರೂಪಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿತು. ಅತ್ಯಂತ ನಿಖರವಾದ ಪಠ್ಯವನ್ನು ಇದರಲ್ಲಿ ಕಾಣಬಹುದು: ಥಿಯೇಟ್ರಿಕಲ್‌ ನೋಟ್‌ಬುಕ್ಸ್‌ I, (ಸಂಪಾದಿತ) ಡೊಗಾಲ್ಡ್‌ ಮೆಕ್‌ಮಿಲನ್‌ ಮತ್ತು ಜೇಮ್ಸ್‌‌ ನೋಲ್ಸನ್‌ (ಫೇಬರ್‌ ಮತ್ತು ಗ್ರೋವ್‌, ೧೯೯೩). ಷಿಲ್ಲರ್‌-ಥಿಯೇಟರ್‌ ನಿರ್ಮಾಣ (೧೯೭೫) ಮತ್ತು ಲಂಡನ್‌ ಸ್ಯಾನ್‌ ಕ್ವೆಂಟಿನ್‌ ನಾಟಕ ಕಾರ್ಯಾಗಾರಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಬೆಕೆಟ್ ಕೈಗೊಂಡ ಪರಿಷ್ಕರಣೆಗಳನ್ನು ಇದು ಆಧರಿಸಿತ್ತು; ಇದನ್ನು ಷಿಲ್ಲರ್‌ ನಿರ್ಮಾಣದ ಮೇಲೆ ಆಧರಿಸಲಾಗಿತ್ತಾದರೂ, ರಿವರ್‌ಸೈಡ್‌ ಸ್ಟುಡಿಯೋಸ್‌‌ನಲ್ಲಿ (ಮಾರ್ಚ್‌ ೧೯೮೪) ಇದನ್ನು ಮತ್ತಷ್ಟು ಪರಿಷ್ಕರಿಸಲಾಯಿತು.[೯೮]

ಬೆಕೆಟ್‌ನ ಎಲ್ಲಾ ಅನುವಾದಗಳ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ, ವೇಟಿಂಗ್‌ ಫಾರ್‌ ಗೊಡಾಟ್‌ ಕೃತಿಯು ಎನ್‌ ಅಟೆಂಡೆಂಟ್‌ ಗೊಡಾಟ್‌ ಕೃತಿಯ ಒಂದು ಕೇವಲ ಅಕ್ಷರಶಃ ಅನುವಾದವಲ್ಲ. ಸಣ್ಣದಾಗಿರುವ ಆದರೆ ಗಮನಾರ್ಹವಾಗಿರುವ ವ್ಯತ್ಯಾಸಗಳು, ಫ್ರೆಂಚ್‌ ಮತ್ತು ಇಂಗ್ಲಿಷ್‌ ಪಠ್ಯವನ್ನು ಪ್ರತ್ಯೇಕಿಸುತ್ತವೆ ಎಂಬುದು ಗಮನಾರ್ಹ ಅಂಶ. ರೈತನ ಹೆಸರನ್ನು (ಬೊನೆಲ್ಲಿ[೯೯]) ನೆನಪಿಸಿಕೊಳ್ಳುವಲ್ಲಿನ ವ್ಲಾದಿಮಿರ್‌‌ನ ಅಸಾಮರ್ಥ್ಯದಂಥ ಕೆಲವೊಂದು ಅಂಶಗಳು, ಅನುವಾದವು ಹೇಗೆ ಹೆಚ್ಚು ಅನಿಶ್ಚಿತವಾಗಿ, ಸತ್ವಗುಂದಿಕೆಯಾಗಿ ಮಾರ್ಪಟ್ಟಿದೆ ಮತ್ತು ಸ್ಮೃತಿಯ ನಷ್ಟವು ಹೇಗೆ ಹೆಚ್ಚು ಎದ್ದುಕಾಣುವಂತಿದೆ ಎಂಬುದನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತದೆ.[೧೦೦] ಜೀವನಚರಿತ್ರೆಯ ಹಲವಾರು ವಿವರಗಳು ತೆಗೆದುಹಾಕಲ್ಪಟ್ಟವು. ಇವು ಪಠ್ಯವನ್ನು ಸಾರ್ವತ್ರಿಕವಾಗಿ "ಅಸ್ಪಷ್ಟಗೊಳಿಸುವುದಕ್ಕೆ"[೧೦೧] ತಮ್ಮದೇ ಆದ ಕೊಡುಗೆಯನ್ನು ನೀಡಿದ್ದವು; ಇವನ್ನು ಆತ ತನ್ನ ಜೀವನದ ಉಳಿದಭಾಗದಲ್ಲಿ ಒಪ್ಪವಾಗಿಸುತ್ತಾ ಹೋದ.

ಹತ್ತೊಂಬತ್ತುನೂರಾ ಐವತ್ತರ ದಶಕಗಳ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ, UKಯಲ್ಲಿನ ರಂಗಭೂಮಿಯು ಕಟ್ಟುನಿಟ್ಟಾಗಿ ಕತ್ತರಿ ಪ್ರಯೋಗಕ್ಕೆ ಒಳಗಾಗಿತ್ತು. ಇದು ಬೆಕೆಟ್‌ಗೆ ಬೆರಗನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡಿತ್ತು; ಏಕೆಂದರೆ ಇದು ವಾಕ್‌ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯದ ಒಂದು ಸುಭದ್ರ ನೆಲೆಯಾಗಿದೆ ಎಂದು ಅವನು ಭಾವಿಸಿದ್ದ. "ನಿಮಿರುವಿಕೆ" (erection) ಎಂಬ ಪದವನ್ನು ತೆಗೆದುಹಾಕಬೇಕು ಎಂಬುದಾಗಿ ಲಾರ್ಡ್‌ ಚೇಂಬರ್‌ಲೈನ್‌ ಒತ್ತಾಯಿಸಿದ; 'ಫಾರ್ಟೋವ್‌' ಎಂಬುದು 'ಪೊಪೊವ್‌' ಎಂದು ಮಾರ್ಪಟ್ಟಿತು ಹಾಗೂ ಶ್ರೀಮತಿ ಗೊಝೊ 'ಬಿಳುಪುರೋಗ'ದ ಬದಲಿಗೆ 'ನರಹುಲಿಗಳನ್ನು' ಹೊಂದಿರುವಂತೆ ಬದಲಾಯಿಸಲಾಯಿತು.[೧೦೨] ವಾಸ್ತವವಾಗಿ, ನಾಟಕವನ್ನು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ನಿಷೇಧಿಸುವ ಪ್ರಯತ್ನಗಳೂ ಅಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬಂದಿದ್ದವು. ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಲೇಡಿ ಡೊರೊಥಿ ಹೊವಿಟ್‌ ಲಾರ್ಡ್‌ ಚೇಂಬರ್‌ಲೈನ್‌ಗೆ ಬರೆದ ಪತ್ರದಲ್ಲಿ ಈ ಅಂಶಗಳನ್ನು ಉಲ್ಲೇಖಿಸಿದ್ದಳು: "ಇಬ್ಬರು ವಯಸ್ಸಾದ ಅಲೆಮಾರಿಗಳು ಮಲ-ಮೂತ್ರವನ್ನು ವಿಸರ್ಜಿಸಲು ಸತತವಾಗಿ ಬಯಕೆಯನ್ನು ಹೊರಹೊಮ್ಮಿಸುವುದು ನಾಟಕದ ಉದ್ದಕ್ಕೂ ಪ್ರವಹಿಸುವ ಅನೇಕ ವಿಷಯಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ. ಶೌಚಾಲಯದ ಅವಶ್ಯಕತೆಗಳ ಇಂಥದೊಂದು ನಾಟಕೀಕರಣವು ಅಸಹ್ಯಕರವಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಬ್ರಿಟಿಷ್‌ ಸಭ್ಯತೆಯ ಎಲ್ಲಾ ಪ್ರಜ್ಞೆಗೂ ವಿರುದ್ಧವಾಗಿದೆ."[೧೦೩] ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್‌‌‌ನಲ್ಲಿ, ಆಕ್ಷೇಪಣೀಯ ಭಾಗಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಹಾಕದ ಅಥವಾ ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿರುವ ಗೊಡಾಟ್‌‌‌ ನ ಮೊದಲ ಆವೃತ್ತಿಯು, ೧೯೬೪ರ ಡಿಸೆಂಬರ್‌ ೩೦ರಂದು ರಾಯಲ್‌ ಕೋರ್ಟ್‌‌‌ನಲ್ಲಿ ಪ್ರದರ್ಶನಗೊಂಡಿತು.[೧೦೪]

ಲಂಡನ್‌ನಲ್ಲಿನ ಪ್ರದರ್ಶನದಲ್ಲಿ ವಿಶೇಷ ಘಟನೆಯು ಸಂಭವಿಸದೇ ಇರಲಿಲ್ಲ. ಪೊಝೊ ಪಾತ್ರವನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸಿದ ನಟನಾದ ಪೀಟರ್‌ ಬುಲ್‌, ಆ ಮೊದಲ ಪ್ರದರ್ಶನದಲ್ಲಿದ್ದ ಪ್ರೇಕ್ಷಕರ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ಹೀಗೆ ನೆನಪಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾನೆ:

 
ಮೆಸೆಡೋನಿಯಾದ ರಂಗಭೂಮಿ ನಿರ್ದೇಶಕ ಬೋರ್‌ ಆಂಗೆಲೊವ್ಸ್‌ಕಿಯಿಂದ ನಿರ್ದೇಶಿಸಲ್ಪಟ್ಟ, ವೇಟಿಂಗ್‌ ಫಾರ್‌ ಗೊಡಾಟ್‌.
"ಪ್ರತಿಕೂಲತೆಯ ಅಲೆಗಳು ಗಿರಕಿ ಹೊಡೆಯುತ್ತ ಅಡಿದೀಪಗಳ ಮೇಲೆ ಸಾಗಿಬಂದವು. ಕೃತಿಯ ಪ್ರದರ್ಶನದ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಇಂಥದೊಂದು ಲಕ್ಷಣವನ್ನು ರೂಪಿಸಬೇಕಿದ್ದ ಸಾಮೂಹಿಕ ನಿರ್ಗಮನವು, ಪರದೆಯನ್ನು ಮೇಲೇರಿದ ಕೆಲವೇ ಕ್ಷಣಗಳಲ್ಲಿ ಆರಂಭವಾಯಿತು. ಕೇಳಿಸುತ್ತಿದ್ದ ನರಳಿಕೆಗಳು ಕೂಡಾ ಸನ್ನಿವೇಶವನ್ನು ತಕ್ಕಮಟ್ಟಿಗೆ ಹಾಳುಮಾಡುವಂತಿದ್ದವು ... ಲಘು ಚಪ್ಪಾಳೆ ಸಮ್ಮತಿಗೆ ಪ್ರತಿಯಾಗಿ ಪರದೆಯು ಬಿದ್ದಿತು, ಅರೆಕೊರೆಯಾದ ಮೂರು ಕರೆಗಳನ್ನು ನಾವು ತೆಗೆದುಕೊಂಡೆವು (ಪೀಟರ್‌ ವುಡ್‌ಥಾರ್ಪ್‌ ವರದಿ ಮಾಡುವ ಪ್ರಕಾರ ಅಲ್ಲಿ ಕೇವಲ ಒಂದೇ ಪ್ರೇಕ್ಷಕರ ಕರೆಯಿತ್ತು[೧೦೫]) ಮತ್ತು ಒಂದು ನಿರುತ್ಸಾಹ ಹಾಗೂ ಆಭಾಸ ಅಥವಾ ಪ್ರತಿಕಾಷ್ಠೆಯ ಒಂದು ಪ್ರಜ್ಞೆಯು ಹಠಾತ್ತನೆ ನಮ್ಮೆಲ್ಲರನ್ನೂ ಆವರಿಸಿಕೊಂಡಿತು.[೧೦೬]

ವಿಮರ್ಶಕರು ತಮ್ಮ ದಯಾಳುತನಕ್ಕೆ ಕಡಿವಾಣ ಹಾಕಿಕೊಂಡಿದ್ದರು. ಆದರೆ ಕೆನೆತ್‌ ಟೈನನ್‌‌‌‌ನ ಮತ್ತು ಹೆರಾಲ್ಡ್‌ ಹಾಬ್ಸನ್‌‌‌‌ನ ವಿಮರ್ಶೆಗಳು ದಿ ಅಬ್ಸರ್ವರ್‌ ಮತ್ತು ದಿ ಸಂಡೆ ಟೈಮ್ಸ್‌ ಪತ್ರಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದಂತೆ, ೧೯೫೫ರ ಆಗಸ್ಟ್‌ ೭ರ ಭಾನುವಾರದಂದು ಎಲ್ಲವೂ ಬದಲಾಯಿತು. ಈ ಇಬ್ಬರು ವಿಮರ್ಶಕರು ನೀಡಿದ ಬೆಂಬಲಕ್ಕಾಗಿ ಬೆಕೆಟ್‌ ಅವರಿಗೆ ಅನುದಿನವೂ ಆಭಾರಿಯಾಗಿದ್ದ... ಇದು ಹೆಚ್ಚೂ-ಕಡಿಮೆ ನಾಟಕವನ್ನು ರಾತ್ರೋರಾತ್ರಿಯಲ್ಲಿ ಲಂಡನ್‌ನ ಹೊಸ ಉರುಬಾಗಿ ಮಾರ್ಪಡಿಸಿತು.[೧೦೭] ಆ ವಷಾಂತ್ಯದ ವೇಳೆಗೆ, ಮೊಟ್ಟಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ ಈವ್ನಿಂಗ್‌ ಸ್ಟಾಂಡರ್ಡ್‌‌‌ನ ನಾಟಕ ಪ್ರಶಸ್ತಿಗಳು ಆಯೋಜಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದ್ದವು ... ಭಾವನೆಗಳು ತಾರಕಕ್ಕೇರಿದ್ದವು ಮತ್ತು ಒಂದು ವೇಳೆ ಗೊಡಾಟ್‌ ಕೃತಿಯು ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು [ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಹೊಸ ನಾಟಕ ವರ್ಗದಲ್ಲಿ] ಗೆದ್ದದ್ದೇ ಆದಲ್ಲಿ ರಾಜೀನಾಮೆ ನೀಡುವುದಾಗಿ ಸರ್‌ ಮ್ಯಾಲ್ಕಮ್‌ ಸಾರ್ಜೆಂಟ್‌ ನೇತೃತ್ವವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದ ಎದುರಾಳಿಗಳು ಬೆದರಿಕೆ ಹಾಕಿದರು. ಪ್ರಶಸ್ತಿಯ ಶೀರ್ಷಿಕೆಯನ್ನು ಬದಲಾಯಿಸುವ ಮೂಲಕ ಇಂಗ್ಲಿಷರ ಒಂದು ರಾಜಿಯು ಕೈಗೂಡಿತು. ಗೊಡಾಟ್‌ ಕೃತಿಯು ವರ್ಷದ ಅತ್ಯಂತ ವಿವಾದಾತ್ಮಕ ನಾಟಕವಾಗಿ ಹೊರಹೊಮ್ಮಿತು. ಇದು ಅಲ್ಲಿಂದೀಚೆಗೆ ಮತ್ತೆಂದೂ ನೀಡಿರದ ಒಂದು ಬಹುಮಾನವಾಗಿದೆ.[೧೦೮]

ಅಮೆರಿಕಾ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನಗಳಲ್ಲಿ ನಾಟಕದ ಮೊದಲ ನಿರ್ಮಾಣವು, ಫ್ಲೋರಿಡಾದ ಕೋಕೋನಟ್‌ ಗ್ರೂವ್‌‌‌ನಲ್ಲಿರುವ ಕೋಕೋನಟ್‌ ಗ್ರೂವ್‌ ಪ್ಲೇಹೌಸ್‌ ಎಂಬಲ್ಲಿ, ೧೯೫೬ರ ಜನವರಿ ೩ರಂದು ಜರುಗಿತು.[೧೦೯] ಈ ಪ್ರದರ್ಶನದಲ್ಲಿ ವ್ಲಾದಿಮಿರ್‌ ಆಗಿ ಟಾಮ್‌ ಎವೆಲ್‌ ಮತ್ತು ಎಸ್ಟ್ರಾಗನ್ ಆಗಿ ಬರ್ಟ್‌ ಲಹರ್‌ ಮುಖ್ಯಪಾತ್ರದಲ್ಲಿದ್ದರು. ಈ ಪ್ರದರ್ಶನವು ಯಶಸ್ಸನ್ನು ಕಾಣಲಿಲ್ಲವಾದರೂ, ಲಹರ್‌ ಜೊತೆಗಿನ ಒಂದು ಬ್ರಾಡ್‌ವೇ ಆವೃತ್ತಿಯ ದೆಸೆಯಿಂದಾಗಿ ಓರ್ವ ಹೊಸ ನಿರ್ದೇಶಕನಾದ ಹರ್ಬರ್ಟ್‌ ಬೆರ್ಘಾಫ್‌, ಹಾಗೂ ವ್ಲಾದಿಮಿರ್‌‌ ಆಗಿ E. G. ಮಾರ್ಷಲ್‌ ಸಾಕಷ್ಟು ಹೆಚ್ಚು ಅನುಕೂಲವನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಂಡರು. ಜಾನ್‌ ಲಹರ್‌ ತನ್ನ ತಂದೆಯ ಕುರಿತಾಗಿ ಬರೆದಿರುವ ನೋಟ್ಸ್‌ ಆನ್‌ ಎ ಕವರ್ಡ್‌ಲಿ ಲಯನ್‌ ಎಂಬ ಪುಸ್ತಕದಲ್ಲಿ ಸದರಿ ನಿರ್ಮಾಣ ಮತ್ತು ಅದರ ಸಮಸ್ಯೆಗಳು ವಿವರಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿವೆ.

ನಾಟಕವನ್ನು ಚಿತ್ರೀಕರಿಸುವುದಕ್ಕೆ ಬಂದ ಆಹ್ವಾನಗಳನ್ನು ಬೆಕೆಟ್‌ ಪ್ರತಿರೋಧಿಸಿದನಾದರೂ, ಅದು ಅವನ ಜೀವಿತಾವಧಿಯಲ್ಲೇ ದೂರದರ್ಶನದ ಮೂಲಕ ಪ್ರಸಾರವಾಯಿತು (೧೯೬೧ರಲ್ಲಿ ಅಮೆರಿಕಾದಲ್ಲಿ ಆದ ಒಂದು ಪ್ರಸಾರವು ಇದರಲ್ಲಿ ಸೇರಿತ್ತು. ಈ ಸಂಚಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಎಸ್ಟ್ರಾಗನ್‌ ಪಾತ್ರದಲ್ಲಿ ಝೆರೊ ಮಾಸ್ಟೆಲ್‌ ಮತ್ತು ವ್ಲಾದಿಮಿರ್‌ ಪಾತ್ರದಲ್ಲಿ ಬರ್ಗೆಸ್‌ ಮೆರೆಡಿತ್‌ ನಟಿಸಿದ್ದರು. ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ಟೈಮ್ಸ್‌ ಪತ್ರಿಕೆಯ ರಂಗವಿಮರ್ಶಕನಾದ ಆಲ್ವಿನ್‌ ಕ್ಲೆಯ್ನ್‌ ಈ ಕುರಿತಾಗಿ ಬರೆಯುತ್ತಾ, "ಸದರಿ ಪ್ರಸಾರವು ವಿಮರ್ಶಕರನ್ನು ಕಕ್ಕಾಬಿಕ್ಕಿಯಾಗಿಸಿತು ಹಾಗೂ ಅದೀಗ ಒಂದು ಶ್ರೇಷ್ಠ ಕೃತಿಯಾಗಿದೆ ಎಂದು ತಿಳಿಸಿದ").[೯೭] ಪೀಟರ್‌ ಒ'ಟೂಲ್‌ ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳಲಿದ್ದ ಒಂದು ರೂಪಾಂತರವನ್ನು ಚಿತ್ರಿಸಲು ಕೀಪ್‌ ಫಿಲ್ಮ್ಸ್‌ ಸಂಸ್ಥೆಯು ಬೆಕೆಟ್‌ನನ್ನು ಆಹ್ವಾನಿಸಿದಾಗ, "ನನಗೆ ಗೊಡಾಟ್‌‌ ನ ಒಂದು ಚಲನಚಿತ್ರವು ಬೇಕಿಲ್ಲ" ಎಂಬುದಾಗಿ ಅವರಿಗೆ ತಿಳಿಸಿ ಎಂದು ಬೆಕೆಟ್‌ ತನ್ನ ಫ್ರೆಂಚ್‌ ಪ್ರಕಾಶಕನಿಗೆ ಚುಟುಕಾಗಿ ಹೇಳಿದ.[೧೧೦] ೧೯೬೧ರ ಜೂನ್‌ ೨೬ರಂದು ವೇಟಿಂಗ್‌ ಫಾರ್‌ ಗೊಡಾಟ್‌‌ ನ ಒಂದು ನಿರ್ಮಾಣವನ್ನು BBCಯು ಬಿತ್ತರಿಸಿತು. ಇದು ರೇಡಿಯೊಗೆ ಮೀಸಲಾಗಿದ್ದ ಒಂದು ಆವೃತ್ತಿಯಾಗಿದ್ದು, ೧೯೬೦ರ ಏಪ್ರಿಲ್‌ ೨೫ರಂದು ಅದನ್ನಾಗಲೇ ಪ್ರಸಾರ ಮಾಡಲಾಗಿತ್ತು. ಪೀಟರ್‌ ವುಡ್‌ಥಾರ್ಪ್‌ನ ಚೆಲ್ಸಿ ಫ್ಲ್ಯಾಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಕೆಲವೇ ನಿಕಟ ಸ್ನೇಹಿತರೊಂದಿಗೆ ಬೆಕೆಟ್‌ ಈ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮವನ್ನು ವೀಕ್ಷಿಸಿದ. ತಾನು ಕಂಡ ದೃಶ್ಯಭಾಗದಿಂದ ಆತ ಅಸಂತುಷ್ಟನಾಗಿದ್ದ. "ನನ್ನ ನಾಟಕವು ಈ ಪೆಟ್ಟಿಗೆಗಾಗಿ ಬರೆಯಲ್ಪಟ್ಟಿರಲಿಲ್ಲ. ದೊಡ್ಡ ಸ್ಥಳಾವಕಾಶದಲ್ಲಿ ಜಮಾವಣೆಗೊಂಡಿರುವ ಸಣ್ಣ ಜನರಿಗಾಗಿ ನನ್ನ ನಾಟಕವು ಬರೆಯಲ್ಪಟ್ಟಿತು. ಇಲ್ಲಿ ಸದರಿ ಸ್ಥಳಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ನೀವೆಲ್ಲರೂ ತುಂಬಾ ದೊಡ್ಡವರಾಗಿದ್ದೀರಿ" ಎಂಬುದಾಗಿ ಅವನು ಆ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಉದ್ಗರಿಸಿದ.[೧೧೧]

ಬೆಕೆಟ್‌ ತಾನು ಬರೆದ ಬೇರೆ ಎಲ್ಲವನ್ನೂ ಮರೆಮಾಡಲೆಂದು ಈ ನಾಟಕವು ಬಂದ ವಿಧಾನದ ಕಾರಣದಿಂದ, ಪ್ರಾಯಶಃ ಇದು ಅವನು ಬರೆದ ನಾಟಕಗಳ ಪೈಕಿ ಅವನ ಅಚ್ಚುಮೆಚ್ಚಿನ ನಾಟಕವಾಗಿರದಿದ್ದರೂ ಸಹ, ಇದು ಬೆಕೆಟ್‌ಗೆ ಪ್ರಸಿದ್ಧಿ ಮತ್ತು ಹಣಕಾಸಿನ ಸ್ಥಿರತೆಯನ್ನು ತಂದುಕೊಟ್ಟ ಕೃತಿಯಾಗಿತ್ತು. ಈ ಕಾರಣದಿಂದಲೇ ಈ ನಾಟಕವು ಅವನ ಚಿತ್ತಸ್ಥಿತಿಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದು ವಿಶೇಷ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ಯಾವಾಗಲೂ ಹೊಂದಿತ್ತು. ಹಸ್ತಪ್ರತಿಗಳ ಮತ್ತು ಅಪರೂಪದ ಪುಸ್ತಕಗಳ ಮಾರಾಟಗಾರನಾದ ಹೆನ್ರಿ ವೆನ್ನಿಂಗ್‌ ಎಂಬಾತ, ಫ್ರೆಂಚ್‌ ಭಾಷೆಯ ಮೂಲ ಹಸ್ತಪ್ರತಿಯನ್ನು ತನಗೆ ಮಾರಾಟ ಮಾಡಲು ಸಾಧ್ಯವೇ ಎಂದು ಬೆಕೆಟ್‌ನನ್ನು ಕೇಳಿದಾಗ, "ಇದು ಸರಿಯಿರಬಹುದು ಅಥವಾ ತಪ್ಪಿರಬಹುದು, ಇನ್ನೂ ಗೊಡಾಟ್‌‌ ನನ್ನು ನನ್ನಿಂದ ಬಿಟ್ಟು ಕಳಿಸಬಾರದೆಂದು ನಾನು ನಿರ್ಧರಿಸಿರುವೆ. ಇದರ ಹಿಂದೆ ಭಾವಾತ್ಮಕವಾದ ಅಥವಾ ಹಣಕಾಸಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಕಾರಣವಿಲ್ಲ, ಪ್ರಾಯಶಃ ಈಗಿರುವ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯ ಉತ್ತುಂಗ ಹಾಗೂ ಹಿಂದೆಂದೂ ಇರದ ಇಂಥ ಆಹ್ವಾನ ಕಾರಣವಾಗಿರಬಹುದು. ಇದನ್ನು ನಾನು ವಿವರಿಸಲಾರೆ" ಎಂದು ಬೆಕೆಟ್‌ ಉತ್ತರಿಸಿದ.[೧೧೨][೧೧೨]

 
ರಾಯಲ್‌ ಹೇಮಾರ್ಕೆಟ್‌ನ 2009ರ ನಿರ್ಮಾಣದ ರಂಗಸಜ್ಜಿಕೆ

ಮೈಕ್‌ ನಿಕೋಲ್ಸ್‌ ಎಂಬಾತನಿಂದ ನಿರ್ದೇಶಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ೧೯೮೮ರ ಒಂದು ಮರುಪ್ರದರ್ಶನಕ್ಕೆ ಲಿಂಕನ್‌ ಸೆಂಟರ್‌‌ನಲ್ಲಿರುವ ಮಿಟ್ಜಿ E. ನ್ಯೂಹೌಸ್‌ ಥಿಯೇಟರ್‌ ತಾಣವಾಗಿತ್ತು. ಈ ಪ್ರದರ್ಶನದಲ್ಲಿ ರಾಬಿನ್‌ ವಿಲಿಯಮ್ಸ್‌ (ಎಸ್ಟ್ರಾಗನ್‌), ಸ್ಟೀವ್‌ ಮಾರ್ಟಿನ್‌ (ವ್ಲಾದಿಮಿರ್‌‌), ಬಿಲ್‌ ಇರ್ವಿನ್‌ (ಲಕಿ), ಮತ್ತು F. ಮರ್ರೆ ಅಬ್ರಹಾಂ (ಪೊಝೊ) ಸೇರಿದ್ದರು. ಏಳು ವಾರಗಳ ಒಂದು ಸೀಮಿತ ಪ್ರದರ್ಶನದ ದೆಸೆಯಿಂದ ಮತ್ತು ಪಾತ್ರವರ್ಗದಲ್ಲಿ ತಾರೆಯರನ್ನೇ ಒಳಗೊಂಡಿದ್ದ ಕಾರಣದಿಂದ, ಇದು ಆರ್ಥಿಕವಾಗಿ ಯಶಸ್ವಿ[೧೧೩] ಎನಿಸಿಕೊಂಡಿತಾದರೂ, ನಿರ್ದಿಷ್ಟವಾಗಿ ವಿಮರ್ಶಕರಿಂದ ಇದಕ್ಕೆ ಅನುಕೂಲಕರ ಮಾನ್ಯತೆಯು ದಕ್ಕಲಿಲ್ಲ. ಈ ಕುರಿತಾಗಿ ದಿ ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ಟೈಮ್ಸ್‌ ಪತ್ರಿಕೆಯ ಫ್ರಾಂಕ್‌ ರಿಚ್‌ ತನ್ನ ಅಭಿಪ್ರಾಯವನ್ನು ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸುತ್ತಾ, "ಬೆಕೆಟ್‌ನ ಚಿರಂತನ ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡದ ಮೂಲಕ ಇತರ ಅನೇಕರು ಹಾದುಹೋಗುವ ರೀತಿಯಲ್ಲೇ, ಲಿಂಕನ್‌ ಸೆಂಟರ್‌ನಲ್ಲಿ ವಿದೂಷಕರು ಬಂದು-ಹೋದ ಬಹಳ ಹೊತ್ತಿನ ನಂತರ, ಓರ್ವ ಮಾನವಾತೀತ ಗೊಡಾಟ್‌‌‌ ಗಾಗಿ ಪ್ರೇಕ್ಷಕರು ಇನ್ನೂ ಕಾಯುತ್ತಾ ಕೂರಲಿದ್ದಾರೆ" ಎಂದು ಬರೆದ.[೧೧೪]

ಲಂಡನ್‌ನ ವೆಸ್ಟ್‌ ಎಂಡ್‌‌‌‌ನಲ್ಲಿ ಕ್ವೀನ್‌'ಸ್‌ ಥಿಯೇಟರ್‌‌‌ನಲ್ಲಿ ನಡೆದ ನಿರ್ಮಾಣವೊಂದರಲ್ಲಿ ಈ ನಾಟಕವು ಮರುಹುಟ್ಟು ಪಡೆಯಿತು; ಲೆಸ್‌ ಬ್ಲೇರ್‌‌ನಿಂದ ನಿರ್ದೇಶಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಈ ನಿರ್ಮಾಣವು ೧೯೯೧ರ ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್‌ ೩೦ರಂದು ಪ್ರಾರಂಭಗೊಂಡಿತು.[೧೧೫] ನಾಟಕದ ಪ್ರಥಮ ಪ್ರದರ್ಶನವನ್ನು ಬ್ರಿಟಿಷ್‌ ವಲಯದಲ್ಲಿ ನೀಡಿದ ನಂತರದಲ್ಲಿ, ಇದು ಮೊದಲ ವೆಸ್ಟ್‌ ಎಂಡ್‌ ಮರುಪ್ರದರ್ಶನ ಎನಿಸಿಕೊಂಡಿತು. ‌ವ್ಲಾದಿಮಿರ್‌ ಪಾತ್ರವನ್ನು ರಿಕ್‌ ಮಯಾಲ್ ನಿರ್ವಹಿಸಿದರೆ, ಎಸ್ಟ್ರಾಗನ್ ಪಾತ್ರವನ್ನು ಆಡ್ರಿಯನ್‌ ಎಡ್ಮಂಡ್‌ಸನ್‌ ನಿರ್ವಹಿಸಿದ. ಪೊಝೊ ಪಾತ್ರದಲ್ಲಿ ಫಿಲಿಪ್‌ ಜಾಕ್ಸನ್‌ ನಟಿಸಿದರೆ, ಲಕಿಯಾಗಿ ಕ್ರಿಸ್ಟೋಫರ್‌ ರೈಯಾನ್‌ ಅಭಿನಯಿಸಿದ; ಹುಡುಗನ ಭೂಮಿಕೆಯನ್ನು ಡೀನ್‌ ಗಫ್ನೆ ಮತ್ತು ಡಂಕನ್‌ ಥೋರ್ನ್‌ಲೆ ನಿರ್ವಹಿಸಿದರು.[೧೧೫] ಮೆಡಿಲೀನ್‌ ಮೋರಿಸ್ ಜೊತೆಗಿನ ಸಹಯೋಗದಲ್ಲಿ ‌ಡೆರೆಕ್ ಜರ್ಮಾನ್‌ ‌ಪ್ರದರ್ಶನಾತ್ಮಕ ವಿನ್ಯಾಸವನ್ನು ಒದಗಿಸಿದ.[೧೧೫]

ವೆಸ್ಟ್‌ ಎಂಡ್‌ನಲ್ಲಿನ ಮತ್ತೊಂದು ನಿರ್ಮಾಣವು ೨೦೦೯ರ ಏಪ್ರಿಲ್‌ ೩೦ರಂದು ಥಿಯೇಟರ್‌ ರಾಯಲ್‌ ಹೇಮಾರ್ಕೆಟ್‌‌ನಲ್ಲಿ ಪ್ರಾರಂಭವಾಯಿತು. ಎಸ್ಟ್ರಾಗನ್‌ ಪಾತ್ರವನ್ನು ಸರ್‌ ಇಯಾನ್‌ ಮೆಕ್‌ಕೆಲ್ಲನ್‌ ನಿರ್ವಹಿಸಿದ ಮತ್ತು ವ್ಲಾದಿಮಿರ್ ಪಾತ್ರವನ್ನು ಸರ್‌ ಪ್ಯಾಟ್ರಿಕ್‌ ಸ್ಟೀವರ್ಟ್‌ ನಿರ್ವಹಿಸಿದ. ಅವರ ಪಾತ್ರನಿರ್ವಹಣೆಗಳು ವಿಮರ್ಶಕರ ಮೆಚ್ಚುಗೆಯನ್ನು ಗಳಿಸಿದವು.[೧೧೬] ‌ಹೇಮಾರ್ಕೆಟ್‌ನಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಪ್ರದರ್ಶನವೊಂದರ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ, ಜಾನ್‌ ಬಾಲ್ಡ್‌ವಿನ್‌ ಬಕ್‌ಸ್ಟೋನ್‌‌ನ ಪ್ರೇತವು ರಂಗಸ್ಥಳದ ಪಾರ್ಶ್ವಗಳಲ್ಲಿ ನಿಂತುಕೊಂಡಿರುವುದನ್ನು ಪ್ಯಾಟ್ರಿಕ್‌ ಸ್ಟೀವರ್ಟ್‌ ಕಂಡ ಎಂಬುದಾಗಿ ದಿ ಡೇಲಿ ಟೆಲಿಗ್ರಾಫ್ ವರದಿ ಮಾಡಿತು.[೧೧೭] ೨೦೧೦ರ ಜನವರಿಯಲ್ಲಿ ಈ ನಿರ್ಮಾಣವು ಅದೇ ರಂಗಮಂದಿರದಲ್ಲಿ ಮರುಹುಟ್ಟು ಪಡೆದು ೧೧ ವಾರಗಳವರೆಗೆ ನಡೆಯಿತು. ೨೦೧೦ರಲ್ಲಿ, ಇದೇ ನಿರ್ಮಾಣವು ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಪ್ರವಾಸಮಾಡಿತು. ವ್ಲಾದಿಮಿರ್‌‌ ಪಾತ್ರದಲ್ಲಿ ನಟಿಸುತ್ತಿದ್ದ ಸ್ಟೀವರ್ಟ್‌ ಜಾಗವನ್ನು ಈ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ರೋಜರ್‌‌ ರೀಸ್‌ ಆಕ್ರಮಿಸಿಕೊಂಡ.

೨೦೦೯ರಲ್ಲಿ ನಾಟಕದ ಒಂದು ಬ್ರಾಡ್‌ವೇ ಮರುಪ್ರದರ್ಶನವು ನಡೆದಾಗ ನಾಥನ್‌ ಲೇನ್‌ ಮತ್ತು ಬಿಲ್‌ ಇರ್ವಿನ್‌ ಅದರ ಮುಖ್ಯಪಾತ್ರದಲ್ಲಿದ್ದರು. ಈ ಪ್ರದರ್ಶನವು ಮೂರು ಟೋನಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿಗಳಿಗಾಗಿ ನಾಮನಿರ್ದೇಶನಗೊಂಡಿತು. ಅವೆಂದರೆ: ನಾಟಕವೊಂದರ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಮರುಪ್ರದರ್ಶನ, ನಾಟಕವೊಂದರಲ್ಲಿ ವಿಶಿಷ್ಟ ಆಕರ್ಷಣೆಯಾದ ನಟನೊಬ್ಬನಿಂದ ಹೊರಹೊಮ್ಮಿದ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಪಾತ್ರನಿರ್ವಹಣೆ (ಜಾನ್‌ ಗ್ಲೋವರ್‌), ಮತ್ತು ನಾಟಕವೊಂದರ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ವಸ್ತ್ರ ವಿನ್ಯಾಸ (ಜೇನ್‌ ಗ್ರೀನ್‌ವುಡ್‌).[೧೧೮] ಇದು ಅತಿಹೊಗಳಿಕೆಯ ವಿಮರ್ಶೆಗಳನ್ನು ಸ್ವೀಕರಿಸಿತು, ಮತ್ತು ರೌಂಡ್‌ಎಬೌಟ್‌ ಥಿಯೇಟರ್‌ಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಒಂದು ಬೃಹತ್‌ ಯಶಸ್ಸನ್ನು ದಾಖಲಿಸಿತು. ವೆರೈಟಿ ಪತ್ರಿಕೆಯು ಇದನ್ನು ಒಂದು "ಮಾನವಾತೀತ" ನಿರ್ಮಾಣ ಎಂಬುದಾಗಿ ಕರೆಯಿತು.

ಸಂಬಂಧಿತ ಕೃತಿಗಳು

ಬದಲಾಯಿಸಿ
  • ಬೆರೆನೀಸ್‌ ಎಂಬುದು ರೆಸೀನ್'ನ ಒಂದು ನಾಟಕವಾಗಿದ್ದು, "ಇದರಲ್ಲಿ ಐದು ಅಂಕಗಳವರೆಗೆ ಏನೂ ಸಂಭವಿಸುವುದಿಲ್ಲ."[೧೧೯] ಈ ನಾಟಕದ ಮುನ್ನುಡಿಯಲ್ಲಿ ರೆಸೀನ್‌ ಹೀಗೆ ಬರೆಯುತ್ತಾನೆ: "ಏನೂ ಇಲ್ಲದಿರುವುದರಿಂದ ಏನನ್ನಾದರೂ ರೂಪಿಸುವಲ್ಲಿಯೇ ಎಲ್ಲಾ ಸೃಜನಶೀಲತೆಯೂ ಅಡಗಿದೆ." ೧೭ನೇ ಶತಮಾನ ನಾಟಕಕಾರರ ಪೈಕಿ ಬೆಕೆಟ್‌ ಓರ್ವ ತೀವ್ರಾಪೇಕ್ಷೆಯ ವಿದ್ವಾಂಸನಾಗಿದ್ದ. ಆತ ಟ್ರಿನಿಟಿಯಲ್ಲಿ ಕಾಲ ಕಳೆಯುತ್ತಿದ್ದ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಅವನ ಕುರಿತಾಗಿ ಉಪನ್ಯಾಸ ನೀಡಿದ. "ಪಾತ್ರಗಳು ಪರಸ್ಪರರೊಂದಿಗೆ ಸುದೀರ್ಘವಾಗಿ ಮಾತನಾಡಲು ಅನುವಾಗುವಂತೆ ಅವನ್ನು ಒಟ್ಟುಗೂಡಿಸುವುದು ರೆಸೀನ್‌ ನಾಟಕವೊಂದರ ಸ್ಥಾಯೀ ಗುಣಮಟ್ಟಕ್ಕೆ ಅವಶ್ಯಕವಾಗಿರುವ ಅಂಶವಾಗಿದೆ."[೪೯]
  • ೧೮೫೧ರಲ್ಲಿ ಬಾಲ್‌ಜಾಕ್‌ ಬರೆದ ಮೆರ್ಕಾಡೆಟ್‌ ಎಂಬ ನಾಟಕದ ಶೀರ್ಷಿಕೆ ಪಾತ್ರಧಾರಿಯು, ತಾನೆಂದೂ ನೋಡಿರದ ಗೊಡಿಯು ಎಂಬ ತನ್ನ ವ್ಯವಹಾರದ ಸಹಭಾಗಿಯಿಂದ ಸಿಗಬೇಕಾದ ಹಣಕಾಸಿನ ವಿಮೋಚನೆಗಾಗಿ ಕಾಯುತ್ತಿರುತ್ತಾನೆ. ಬಾಲ್‌ಜಾಕ್‌ ರಚಿಸಿದ ಗದ್ಯವು ಬೆಕೆಟ್‌ಗೆ ಪರಿಚಿತವಾಗಿತ್ತಾದರೂ, ವೇಟಿಂಗ್‌ ಫಾರ್‌ ಗೊಡಾಟ್‌ ಕೃತಿಯನ್ನು ಸಂಪೂರ್ಣಗೊಳಿಸಿದ ನಂತರವಷ್ಟೇ ತನಗೆ ಈ ನಾಟಕದ ಬಗೆಗೆ ತಿಳಿದುಬಂತು ಎಂಬುದಾಗಿ ಆತ ಸಮರ್ಥಿಸಿಕೊಂಡ. ೧೯೪೯ರಲ್ಲಿ, ಏಕಕಾಲಿಕವಾಗಿ, ಬಾಲ್‌ಜಾಕ್‌ನ ನಾಟಕವು ದಿ ಲವಬಲ್‌ ಚೀಟ್‌ ಎಂಬ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿ ನಿಕಟವಾಗಿ ರೂಪಾಂತರಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿತು (ಇದರಲ್ಲಿ ಮುಖ್ಯಪಾತ್ರದಲ್ಲಿ ನಟಿಸಿದ್ದ ಬಸ್ಟರ್‌ ಕೀಟನ್‌‌ನ್ನು ಕೆಟ್‌ ಮಹತ್ತರವಾಗಿ ಶ್ಲಾಘಿಸಿದ).
  • ‌೧೯೩೫ರಲ್ಲಿ ಬಂದ ಕ್ಲಿಫೋರ್ಡ್ ಒಡೆಟ್ಸ್‌‌‌ನ ವೇಟಿಂಗ್‌ ಫಾರ್‌ ಲೆಫ್ಟಿ ಎಂಬ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ನಾಟಕವು ಬಂಡವಾಳಷಾಹಿಗಳಿಂದ ದಮನಮಾಡಲ್ಪಟ್ಟ ಕೆಲಸಗಾರರನ್ನು ಕುರಿತುದಾಗಿತ್ತು; ಲೆಫ್ಟಿ ಎಂಬ ವೃತ್ತಿಸಂಘದ ಸಂಘಟಕನ ಸ್ವರೂಪದಲ್ಲಿ ಈ ಕೆಲಸಗಾರರು ತಮ್ಮ ವಿಮೋಚನೆಗಾಗಿ ಕಾಯುತ್ತಿರುತ್ತಾರೆ. ಆದರೆ ಲೆಫ್ಟಿಯು ಕೊಲೆಯಾಗಿರುವ ಕಾರಣದಿಂದ ಅವನೆಂದೂ ಬರಲಾರ ಎಂಬುದಾಗಿ ಕೆಲಸಗಾರರು ಅರಿತುಕೊಳ್ಳುವುದರೊಂದಿಗೆ ನಾಟಕವು ಕೊನೆಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ.
  • ಮೌರೀಸ್ ಮೇಟರ್‌ಲಿಂಕ್‌ ಎಂಬಾತ ೧೮೯೪ರಲ್ಲಿ "ದಿ ಬ್ಲೈಂಡ್‌" ಎಂಬ ಕೃತಿಯನ್ನು ರಚಿಸಿದ. ಇದು ಕುರುಡ ಜನರ ಒಂದು ಗುಂಪಿನ ಕುರಿತಾದ ಕಥೆಯಾಗಿದ್ದು, ಅವರು ಒಂದು ದ್ವೀಪ ವಿಹಾರಕ್ಕೆ ತೆರಳಿರುತ್ತಾರೆ. ಆದರೆ ಅವರಿಗೆ ಮಾರ್ಗದರ್ಶಿಯಾಗಿದ್ದ ಓರ್ವ ಪಾದ್ರಿಯು ಇದ್ದಕ್ಕಿದ್ದಂತೆ ಮರಣಿಸಿದಾಗ, ಅವರು ಅರಣ್ಯ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಸಿಕ್ಕಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ. ಪಾದ್ರಿಯು ಮರಣಿಸಿದ್ದಾನೆಯೇ ಅಥವಾ ಅವನ ಶರೀರವು ಅಲ್ಲಿಂದ ಕೇವಲ ಕೆಲವೇ ಅಡಿಗಳಷ್ಟು ದೂರದಲ್ಲಿದೆಯೇ ಎಂಬುದು ಕೆಲಕ್ಷಣದವರೆಗೆ ಯಾರಿಗೂ ಗೊತ್ತಾಗುವುದಿಲ್ಲ. ಅವನು ಹಿಂದಿರುಗುತ್ತಾನೆಂಬ ನಿರೀಕ್ಷೆಯೊಂದಿಗೆ ಅವರೆಲ್ಲರೂ ಕುಳಿತುಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ಕಾಯಲು ತೊಡಗುತ್ತಾರೆ. ಅವನ ಶರೀರವು ಪತ್ತೆಯಾದಾಗ, ಈ ಜನರು ಕಂಗಾಲಾಗುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ವಾದಶೀಲರಾಗುತ್ತಾರೆ ಹಾಗೂ ತಮ್ಮ ಆಸ್ಪತ್ರೆಗೆ ಹೇಗೆ ಹಿಂದಿರುಗುವುದು ಎಂಬುದರ ಕುರಿತಾಗಿ ಭಯಗ್ರಸ್ತರಾಗುತ್ತಾರೆ. ಪಾದ್ರಿಯ ಮರಣವನ್ನು ಹಿನ್ನೆಲೆಯಾಗಿಟ್ಟುಕೊಂಡು, ಸಮಾಜವೊಂದು ತನಗೆ ಮಾರ್ಗದರ್ಶನ ನೀಡುವಂಥ ಮತ್ತು ತನಗಾಗಿ ನಿಗಾವಣೆ ಮಾಡಬಲ್ಲಂಥ ಓರ್ವ ದೇವರಿಲ್ಲದೆಯೇ ಹೇಗೆ ಕಳೆದುಹೋಯಿತು ಎಂಬುದರ ಕುರಿತಾದ ಒಂದು ಕಲ್ಪಿತ ಕಥೆಯಾಗಿಯೂ ಸದರಿ ನಾಟಕವನ್ನು ಓದಬಹುದಾಗಿದೆ.
  • ಸ್ಥಳದ ಏಕತೆಯು, ಅದರಲ್ಲೂ ನಿರ್ದಿಷ್ಟವಾಗಿ ಹೇಳಬೇಕೆಂದರೆ, ಇಬ್ಬರು ಅಲೆಮಾರಿಗಳು ಬಿಡಲು ಅಸಮರ್ಥರಾಗಿದ್ದ ಜವುಗುಭೂಮಿಯೊಂದರ ಅಂಚಿನ ಮೇಲಿನ ತಾಣವು ಸಾರ್ತ್ರೆ'ಯ ನೋ ಎಕ್ಸಿಟ್‌ ಎಂಬ ನಾಟಕವನ್ನು ನೆನಪಿಸುತ್ತದೆ; ೧೯೪೪ರಲ್ಲಿ ಬಂದ ಈ ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ಅವನು ಸ್ಥಳದ ಏಕತೆಯನ್ನು ಎದ್ದುಕಾಣುವಂತೆ ಬಳಸಿಕೊಂಡಿದ್ದ. ಅಲ್ಲಿ ಇದು, ಮೂರು ಪಾತ್ರಗಳು ಬಿಡಲು ಅಸಮರ್ಥರಾಗಿದ್ದ ಎರಡನೇ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದ ಒಂದು ವಾಸದ ಕೋಣೆಯ ಚಹರೆಯಲ್ಲಿರುವ ನರಕವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಪ್ರತಿ ನಾಟಕದ ಅಂತ್ಯಪಂಕ್ತಿಯು ಸ್ಥಳದ ಏಕತೆಗೆ ಒತ್ತುನೀಡುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಇದರ ಪರಿಸರವು ಸೆರೆಮನೆಯಾಗಿರುತ್ತದೆ ಎಂಬುದು ಒಂದು ವಿಶೇಷ. ನಾವು ಹೋಗೋಣ ! ಎಂಬ ಉಕ್ತಿಯು

ಗೊಡಾಟ್‌ ನಾಟಕಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಪಟ್ಟಿದ್ದು , ಇದು 'ಆಯಿತು, ಆಯಿತು ಅದರೊಂದಿಗೆ ಹೊಂದಿಕೊಂಡು ಹೋಗು...!' ಎಂಬ ಉಕ್ತಿಗೆ ಹೊಂದಿಕೆಯಾಗುತ್ತದೆ ಇದು ನೋ ಎಕ್ಸಿಟ್‌ಕೃತಿಗೆ ಸಂಬಂಧಪಟ್ಟಿದೆ . ಸಾರ್ತ್ರೆಯ ನರಕವು ಮಲಗುವ ಕೋಣೆಯ ನಗೆನಾಟಕವೊಂದರ ಕೆಲವೊಂದು ಪ್ರತಿಫಲಗಳ ಬಳಕೆಯಿಂದ ಪ್ರಕ್ಷೇಪಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ . .ಆದರೆ ಹೆಸರನ್ನು ಹೊಂದಿರದ ಪ್ರಸ್ಥಭೂಮಿ – ದೊಡ್ಡ ತಟ್ಟೆ ಆಗಿರುವ ದಿದಿ ಮತ್ತು ಗೋಗೊರನ್ನು ಫ್ರೆಂಚ್‌ ಆವೃತ್ತಿಯಲ್ಲಿ ಒಪ್ಪಿಗೆಗಾಗಿ ಸಲ್ಲಿಸಲಾಗಿದೆ - ಇದು ವಿವಿಧ ವಿನೋದಾವಳಿಯ ಒಂದು ರಂಗವೇದಿಕೆಯನ್ನು ಆಹಾವನೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ.

  • ಬೆಕೆಟ್‌ನ ಮರ್ಸಿಯರ್‌ ಅಂಡ್‌ ಕೇಮಿಯರ್‌‌ ಎಂಬ ಕಾದಂಬರಿಯಲ್ಲಿರುವ ಪ್ರತಿಪಾದಕರನ್ನು ವ್ಲಾದಿಮಿರ್‌‌ ಮತ್ತು ಎಸ್ಟ್ರಾಗನ್‌ರ ಮೂಲಮಾದರಿಗಳಾಗಿ ಅನೇಕ ವಿಮರ್ಶಕರು ಪರಿಗಣಿಸುತ್ತಾರೆ. ಒಮ್ಮೆ ಆತ ಕಾಲಿನ್‌ ಡಕ್‌ವರ್ತ್‌ ಜೊತೆಯಲ್ಲಿ ಮಾತನಾಡುತ್ತಾ, "ನೀನು ಗೊಡಾಟ್‌ ನಾಟಕದ ಮೂಲಗಳನ್ನು ಕಂಡುಕೊಳ್ಳಬೇಕೆಂದು ಬಯಸಿದ್ದರೆ, ಮರ್ಫಿ ಯ ಕಡೆಗೆ ಕಣ್ಣುಹಾಯಿಸು" ಎಂದು ಹೇಳಿದ.[೧೨೦] ಚಿತ್ರಹಿಂಸೆಗೀಡಾದ ಪ್ರತಿಪಾದಕನು ಆತ್ಮಜ್ಞಾನಕ್ಕಾಗಿ, ಅಥವಾ ಯಾವುದೇ ಬೆಲೆ ತೆತ್ತು ಕನಿಷ್ಟಪಕ್ಷ ಸಂಪೂರ್ಣ ಆಲೋಚನಾ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯಕ್ಕಾಗಿ ಹಾತೊರೆಯುತ್ತಿರುವುದನ್ನು ಇಲ್ಲಿ ನಾವು ಕಾಣಬಹುದು. ಅಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲ, ಮನಸ್ಸು ಮತ್ತು ಶರೀರದ ಇಬ್ಭಾಗವಾಗುವಿಕೆ ಮತ್ತು ಪರಸ್ಪರ ಪ್ರಭಾವವನ್ನು ಇಲ್ಲಿ ಕಾಣಬಹುದು. ಗೊಡಾಟ್‌ ನಾಟಕದಲ್ಲಿನ ಎಲ್ಲಾ ಪಾತ್ರಗಳ ಮೇಲೆ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರುವಂಥ ಮಾನಸಿಕ ಅಸ್ವಸ್ಥತೆಯ ಕುರಿತಾಗಿಯೂ ಆಲೋಚಿಸುವ ಒಂದು ಪುಸ್ತಕ ಇದಾಗಿದೆ. ವಿಮರ್ಶಕರನ್ನು ಸಮರ್ಥಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ, ಮರ್ಸಿಯರ್‌ ಹಾಗೂ ಕೇಮಿಯರ್‌ ಇಬ್ಬರೂ ಸಹ ಜೌಗುಪ್ರದೇಶದಂತಿರುವ, ಮಳೆಯಲ್ಲಿ-ತೊಯ್ದ ದ್ವೀಪವೊಂದರಲ್ಲಿ ಗೊತ್ತುಗುರಿಯಿಲ್ಲದೆ ಅಲೆದಾಡುತ್ತಾರೆ; ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿ ಹೆಸರನ್ನು ಹೊಂದಿರುವುದಿಲ್ಲವಾದರೂ ಈ ದ್ವೀಪವು ಬೆಕೆಟ್‌ನ ಸ್ವಂತ ನೆಲೆಯಾದ ಐರ್ಲೆಂಡ್‌ ಆಗಿರುತ್ತದೆ. ವ್ಲಾದಿಮಿರ್‌‌ ಮತ್ತು ಎಸ್ಟ್ರಾಗನ್‌ರವರ ಮಾತುಕತೆಗಳನ್ನು ಹೋಲುವ ರೀತಿಯಲ್ಲಿಯೇ ಅವರು ಸಂಕೀರ್ಣವಾದ ಸಂಭಾಷಣೆಗಳನ್ನು ಮಾತನಾಡುತ್ತಾರೆ, ಹವಾಮಾನದ ಕುರಿತಾಗಿ ನಗೆಹನಿಗಳನ್ನು ಹೇಳಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ ಹಾಗೂ ಪಾನಗೃಹಗಳಲ್ಲಿ ಹರಟೆಹೊಡೆಯುತ್ತಾರೆ; ಆದರೆ ಅವರ ಸಾಹಸಯಾತ್ರೆಯ ಉದ್ದೇಶವು ಎಲ್ಲಿಯೂ ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿ ಕಂಡುಬರುವುದಿಲ್ಲ. ಗೊಡಾಟ್‌‌ ನಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುವ ಕಾಯುತ್ತಿರುವಿಕೆಯು, ಕಾದಂಬರಿಯಲ್ಲಿ ಪರ್ಯಟನೆ ಅಥವಾ ಅಲೆದಾಟವಾಗಿ ಕಂಡುಬಂದಿದೆ. "ಅಲ್ಲಿ ಸಂಭಾಷಣೆಯ ದೊಡ್ಡ ಅಧಿಕಭಾಗಗಳಿದ್ದು, ಅವನ್ನು ಆತ ನಂತರದಲ್ಲಿ ಗೊಡಾಟ್‌‌ ಗೆ ನೇರವಾಗಿ ವರ್ಗಾಯಿಸಿದ."[೧೨೧]

ಜನಪ್ರಿಯ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯಲ್ಲಿ

ಬದಲಾಯಿಸಿ
  • ವಿಶ್ರಾಂತಿಗೃಹವೊಂದರ ಇಬ್ಬರು ನಿವಾಸಿಗಳ ಸುತ್ತ ಆಧರಿಸಿದ ವೇಟಿಂಗ್‌ ಫಾರ್‌ ಗಾಡ್‌ ಎಂಬ ಒಂದು ಸಂದರ್ಭ-ಹಾಸ್ಯವನ್ನು BBCಯು ನಿರ್ಮಿಸಿತು.
  • ಸೆಸೇಮ್‌ ಸ್ಟ್ರೀಟ್‌‌‌ ನ ಮಾನ್‌‌ಸ್ಟರ್‌ಪೀಸ್‌ ಥಿಯೇಟರ್‌ "ವೇಟಿಂಗ್‌ ಫಾರ್‌ ಎಲ್ಮೊ" ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಒಂದು ವಿಭಾಗವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿತ್ತು. ಇದರಲ್ಲಿ ಗ್ರೋವರ್‌ ಮತ್ತು ಟೆಲ್ಲಿ ಮಾನ್‌‌ಸ್ಟರ್‌‌ ಎಂಬಿಬ್ಬರು ಎಲ್ಮೊ ಎಂಬಾತನಿಗೆ ಎದುರುನೋಡುತ್ತಿರುತ್ತಾರೆ (ಆತ ಎಂದಿಗೂ ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದಿಲ್ಲ) ಮತ್ತು ಈ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಮರವೊಂದರ ಪಕ್ಕದಲ್ಲಿ ನಿಂತುಕೊಂಡು ಸುದೀರ್ಘವಾದ ಕಾಯುವಿಕೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಅವರು ಮರುಗುತ್ತಿರುತ್ತಾರೆ. ನಾಟಕದ ಅಸಂಬದ್ಧವಾದ ಸ್ವರೂಪವನ್ನು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುವ ಮರವು ಬುಡಮೇಲಾಗುತ್ತದೆ ಹಾಗು ಅಲ್ಲಿಯೇ ಉಳಿದುಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ; ತನ್ಮೂಲಕ ಓಕ್ಲಹಾಮ! ಎಂಬ ಸಾಂಗೀತಕವನ್ನು ಅದರ ಬದಲಿಗೆ ಅವರಿಗೆ ಏಕೆ ಮಾಡಲಾಗಲಿಲ್ಲ ಎಂದು ಚಕಿತಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ.[೧೨೨]
  • ‌ಲೂಡಾನ್ ವೇನ್‌ರೈಟ್‌ III ಎಂಬಾತ "ರೋಡ್‌ ಓಡ್‌" ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಒಂದು ಹಾಡನ್ನು ಬರೆದ. ಅದು ಒಂದು ಆರಂಭಿಕ ಸಾಲಿನಲ್ಲಿ ವ್ಲಾದಿಮಿರ್‌‌ ಮತ್ತು ಎಸ್ಟ್ರಾಗನ್‌ರನ್ನು ಹೆಸರಿಸುತ್ತದೆ.
  • ಏಸ್‌ ಅಟಾರ್ನಿ: ಟ್ರಯಲ್ಸ್‌ ಅಂಡ್‌ ಟ್ರಿಬ್ಯುಲೇಷನ್ಸ್‌ ಎಂಬ ಆಟಕ್ಕೆ ಸೇರಿದ ಒಂದು ಪಾತ್ರವು ಕೂಡಾ ಗೊಡಾಟ್ ಎಂಬ ಹೆಸರನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.
  • ವೇಟಿಂಗ್‌ ಫಾರ್‌ ಸಾಂಟಾ ಎಂಬ ಬಾರ್ನೆ ಮತ್ತು ಬ್ಯಾಕ್‌ಯಾರ್ಡ್‌ ಗ್ಯಾಂಗ್‌ ವಿಡಿಯೊ, ಸದರಿ ನಾಟಕಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಒಂದು ಶೀರ್ಷಿಕೆ ಉಲ್ಲೇಖವಾಗಿದೆ.
  • ದೂರದರ್ಶನದ "ಕ್ವಾಂಟಮ್‌ ಲೀಪ್‌"ನ ಮುಖ್ಯ ಪಾತ್ರವು ಸ್ಯಾಮ್‌ ಬೆಕೆಟ್ ಹೆಸರನ್ನು ಹೊಂದಿತ್ತು. ಈ ಪಾತ್ರವನ್ನು ಸ್ಕಾಟ್‌ ಬ್ಯಾಕುಲಾ ನಿರ್ವಹಿಸಿದ.
  • ಮಿಸ್ಟರಿ ಸೈನ್ಸ್‌ ಥಿಯೇಟರ್‌ ೩೦೦೦ ಎಂಬ TV ಸರಣಿಯ ಗೋರ್ಗೋ ಸಂಚಿಕೆಯಲ್ಲಿ, ಕ್ರೌ T. ರೋಬೋಟ್‌ ಮತ್ತು ಟಾಮ್‌ ಸರ್ವೋ ಎಂಬ ಪಾತ್ರಗಳು "ವೇಟಿಂಗ್‌ ಫಾರ್‌ ಗೋರ್ಗೋ" ಎಂಬ ಅತಿಥೇಯ-ವಿಭಾಗದ ಒಂದು ಕಿರು-ರೇಖಾಚಿತ್ರವನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸುತ್ತವೆ. ಇದು ಗೊಡಾಟ್‌‌‌‌ ನಾಟಕದ ಪಾತ್ರಗಳು ಮತ್ತು ಸನ್ನಿವೇಶಗಳನ್ನು ವಿಡಂಬನೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಅಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲ, ೧೯೬೧ರಲ್ಲಿ ಬಂದ ಗೋರ್ಗೋ ಎಂಬ ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಕಾಲ್ಪನಿಕ ಚಲನಚಿತ್ರಕ್ಕೆ ಸೇರಿದ ಪೆಡಂಭೂತವನ್ನು ಹದವಾಗಿ ಬೆರೆಸುತ್ತದೆ.

[೧೨೩]

  • ಗ್ಯಾರಿ ಟ್ರೂಡ್ಯೂ ಎಂಬಾತ 'ವೇಟಿಂಗ್‌ ಫಾರ್‌ ಗೊಡಾಟ್‌'ನ್ನು ಡೂನ್ಸ್‌ಬರಿ ಸರಣಿಯೊಂದರಲ್ಲಿ (ನವೆಂಬರ್‌‌ ೨೮-ಡಿಸೆಂಬರ್‌‌ ೫ 1987) ಬಳಸಿಕೊಂಡ. ಇದರಲ್ಲಿ ಮೈಕ್‌ ಡೂನ್ಸ್‌ಬರಿ ಮತ್ತು ಝೋಂಕರ್‌ ಹ್ಯಾರಿಸ್‌ ಎಂಬಿಬ್ಬರು ಗೋಗೊ ಮತ್ತು ದಿದಿ ಪಾತ್ರದಲ್ಲಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದರು (ಝೋಂಕರ್‌ ಇದರಲ್ಲಿ ದುಂಡು ಟೋಪಿಯನ್ನು ಧರಿಸಿದ್ದ). ಹುಡುಗನ ಪಾತ್ರವನ್ನು ರಫಸ್‌ ನಿರ್ವಹಿಸಿದ. ಮಾರಿಯೊ ಎಂಬುದಾಗಿ ಗೊಡಾಟ್‌ ಮರುನಾಮಕರಣಗೊಂಡ. ಮಾರಿಯೊ ಮಾಸ್ಕೊದಲ್ಲಿ ತಡೆಗಟ್ಟಲ್ಪಟ್ಟಿದ್ದಾನೆ ಎಂಬುದಾಗಿ ಸದರಿ ಜೋಡಿಯು ಭಾವಿಸುತ್ತದೆ. ಕೊನೆಯ ತುಕಡಿಯಲ್ಲಿ ಅವರಿಬ್ಬರೂ ರಂಗವೇದಿಕೆಯನ್ನು ತೊರೆಯುತ್ತಾರೆ. ಕಾಯುವಿಕೆಯನ್ನ ಅವರು ಕೈಬಿಟ್ಟಿರುವುದು ಇದರಿಂದ ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿ ಗೊತ್ತಾಗುತ್ತದೆ. ನಿರೀಕ್ಷಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದ್ದ "ಮಾರಿಯೊ"/ಗೊಡಾಟ್‌ ತುಸು ಹೆಚ್ಚೇ ಎನ್ನಬಹುದಾದಷ್ಟು ತಡವಾಗಿ ಅಂತಿಮವಾಗಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾನೆ.
  • ಹೌಸ್‌ M.D.ಯ ೧ನೇ ಋತುವಿನ ಸಂಚಿಕೆ ೮ರಲ್ಲಿ, ನಾಟಕದ ಕುರಿತಾಗಿ ಡಾ. ವಿಲ್ಸನ್‌ ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತಾನೆ; ಆಸ್ಪತ್ರೆಯ ಹೊರಗಡೆಯ ಪ್ರಯೋಗಾಲಯವೊಂದಕ್ಕೆ ಕಳಿಸಲಾದ ವೈದ್ಯಕೀಯ ಫಲಿತಾಂಶಗಳಿಗಿಂತಲೂ ಬೇಗನೆ ಗೊಡಾಟ್‌ ಆಗಮಿಸುತ್ತಾನೆ ಎಂಬುದೇ ಅವನ ಉಲ್ಲೇಖವಾಗಿರುತ್ತದೆ.
  • ದಿ ಕ್ರಿಟಿಕ್‌‌ನ ಒಂದು ಸಂಚಿಕೆಯಲ್ಲಿ, ವೇಟಿಂಗ್‌ ಫಾರ್‌ ಗೊಡಾಟ್‌ನ ಒಂದು ಕಾಲ್ಪನಿಕ ಮರುನಿರ್ಮಾಣಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಒಂದು ಟ್ರೇಲರ್‌ನ್ನು ರೋಜರ್‌‌ ಎಬರ್ಟ್‌ ತೋರಿಸಲು ಮುಂದಾಗುವುದನ್ನು ಕಾಣಬಹುದು; ಸಿಲ್ವೆಸ್ಟರ್‌ ಮತ್ತು ಫ್ರಾಂಕ್‌ ಸ್ಟಾಲೋನ್‌ ಮುಖ್ಯಪಾತ್ರದಲ್ಲಿದ್ದ ಇದರ ಶೀರ್ಷಿಕೆಯು ಹೀಗಿತ್ತು: "ಯೊ

! ಗೊಡಾಟ್‌! ಐಯಾಮ್ ವೇಟಿಂಗ್‌ ಹಿಯರ್‌!"

ಗೊಡಾಟ್‌‌ ನಿಂದ ಪ್ರೇರಿತಗೊಂಡ ಕೃತಿಗಳು

ಬದಲಾಯಿಸಿ
  • ೧೯೯೭ರಲ್ಲಿ ಬಂದ, ಮಾರ್ಟಿನ್‌ ಮೆಕ್‌ಡೊನಾಗ್‌ ಎಂಬ ಐರಿಷ್‌ ನಾಟಕಕಾರನ ಎ ಸ್ಕಲ್‌ ಇನ್‌ ಕಾನೆಮಾರಾ ಎಂಬ ನಾಟಕದ ಶೀರ್ಷಿಕೆಯು, ಲಕಿಯ ಸ್ವಗತ ಭಾಷಣದಲ್ಲಿನ ಒಂದು ಸಾಲಿನಿಂದ ("ಅಲಾಸ್‌ ಅಲಾಸ್‌ ಅಬಂಡನ್ಡ್‌ ಅನ್‌ಫಿನಿಷ್ಡ್‌ ದಿ ಸ್ಕಲ್‌ ಇನ್‌ ಕಾನೆಮಾರಾ...") ಪ್ರೇರಿತಗೊಂಡಿರಬಹುದು.
  • ೧೯೬೬ರಲ್ಲಿ ಮಿಯೋಡ್ರಾಗ್‌ ಬುಲಾಟೊವಿಕ್‌ ಎಂಬಾತನಿಂದ ಒಂದು ಅನಧಿಕೃತ ಉತ್ತರಭಾಗವು ಬರೆಯಲ್ಪಟ್ಟಿತು. ಅದರ ಹೆಸರು ಹೀಗಿದೆ: ಗೊಡೊ ಜೆ ದೊಸಾವೊ (ಗೊಡಾಟ್‌ ಅರೈವ್ಡ್‌ ). ಇದು ಸರ್ಬಿಯಾದ ಭಾಷೆಯಿಂದ ಜರ್ಮನ್‌ (ಗೊಡಾಟ್‌ ಇಸ್ಟ್‌ ಗೆಕೊಮ್ಮೆನ್‌ ) ಮತ್ತು ಫ್ರೆಂಚ್‌ ಭಾಷೆಗಳಿಗೆ ಅನುವಾದಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿತು. ನಾಟಕಕಾರನು ಗೊಡಾಟ್‌ನನ್ನು ಓರ್ವ ಬ್ರೆಡ್ಡು ವ್ಯಾಪಾರಿಯಾಗಿ ಪ್ರಸ್ತುತಪಡಿಸುತ್ತಾನೆ. ಈ ವ್ಯಾಪಾರಿ ಪಾತ್ರವು ನಾಲ್ಕು ಮುಖ್ಯ ಪಾತ್ರಗಳಿಂದ ಮರಣದಂಡನೆಗೆ ಈಡಾಗುತ್ತದೆ. ಆತ ನಾಶಮಾಡಲಾಗದ ವ್ಯಕ್ತಿ ಎಂಬ ಅಂಶವು ಹೊರಗೆಡಹಲ್ಪಡುವುದರಿಂದ, ಆತ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿಲ್ಲದವ ಎಂಬುದಾಗಿ ಲಕಿ ಘೋಷಿಸುತ್ತಾನೆ. ತನ್ನ ನಾಟಕಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ, ನಿರ್ಮಾಣಗಳು ಕೊಂಚಮಟ್ಟಿಗಿನ ವಿಶೇಷ ರಿಯಾಯಿತಿಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುವುದಕ್ಕೂ ಅಂಗೀಕರಿಸದ ಪ್ರವೃತ್ತಿಗೆ ಬೆಕೆಟ್‌ ಹೆಸರಾಗಿದ್ದನಾದರೂ, ವಿಶೇಷ ಘಟನೆಯಿಲ್ಲದೆಯೇ ಆದರೆ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನ ಮಾಡದೆಯೇ ಇದು ತೂರಿಕೊಳ್ಳಲು ಅವನು ಅವಕಾಶ ನೀಡಿದ. ಈ ಕುರಿತು ರೂಬಿ ಕೊಹ್ನ್‌ ಹೀಗೆ ಬರೆಯುತ್ತಾಳೆ: "ನನ್ನ ಬುಲಾಟೊವಿಕ್‌ ನಾಟಕದ ಆವೃತ್ತಿಯ ಹಾರುಹಾಳೆಯ ಮೇಲೆ ಬೆಕೆಟ್‌ ಉಲ್ಲೇಖಿತನಾಗಿದ್ದಾನೆ: ಅವೆಲ್ಲವೂ ನನಗೆ ಕ್ಷುಲ್ಲಕ ವಿಷಯವಾಗಿತ್ತು ಎಂದು ನನಗನ್ನಿಸುತ್ತದೆ."[೧೨೪][೧೨೪]
  • ಒಂದು ಅನಧಿಕೃತವಾದ, ನಾಮಕಾವಸ್ತೆಯ, ಕೃತಿಯ ಘಟನೆಗಳನ್ನೇ ಹೊಂದಿರುವ ಕಥೆಯು ೧೯೯೧ರಲ್ಲಿ ಬಂದ ಇಯಾನ್‌ ಮೆಕ್‌ಡೊನಾಲ್ಡ್‌‌ ಎಂಬಾತನ ಕಿಂಗ್‌ ಆಫ್‌ ಮಾರ್ನಿಂಗ್‌, ಕ್ವೀನ್‌ ಆಫ್‌ ಡೇ ಎಂಬ ಕಾದಂಬರಿಯ IIನೇ ಭಾಗವನ್ನು ರೂಪಿಸಿತು (ಭಾಗಶಃವಾಗಿ ಇದು ಜಾಯ್ಸ್‌ನ ಕೃತಿಗಳ ಶೈಲಿಯಲ್ಲಿ ಬರೆಯಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ). ಇದರಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುವ ಎರಡು ಮುಖ್ಯ ಪಾತ್ರಗಳು, ಮೂಲದಲ್ಲಿರುವ ವ್ಲಾದಿಮಿರ್‌‌ ಮತ್ತು ಎಸ್ಟ್ರಾಗನ್‌ ಎಂಬುದಾಗಿ ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿ ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ.
  • ೧೯೯೦ರ ದಶಕದ ಅಂತ್ಯಭಾಗದಲ್ಲಿ, ಡೇನಿಯೆಲ್‌ ಕರ್ಜನ್‌ ಎಂಬಾತನಿಂದ ಒಂದು ಅನಧಿಕೃತ ಉತ್ತರಭಾಗವು ಬರೆಯಲ್ಪಟ್ಟಿತು ಹಾಗೂ ಗೊಡಾಟ್‌ ಅರೈವ್ಸ್‌ ಎಂಬ ಶೀರ್ಷಿಕೆಯನ್ನು ಅದು ಹೊಂದಿತ್ತು.
  • ಬರ್ನಾರ್ಡ್‌ ಪೌಟ್ರಾಟ್‌ನಿಂದ ಒಂದು ಆಮೂಲಾಗ್ರ ರೂಪಾಂತರವು ಬರೆಯಲ್ಪಟ್ಟಿತು ಹಾಗೂ ೧೯೭೯-೧೯೮೦ರ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಇದು ಥಿಯೇಟ್ರೆ ನ್ಯಾಷನಲ್‌ ಡಿ ಸ್ಟ್ರಾಸ್‌ಬರ್ಗ್‌ನಲ್ಲಿ ಪ್ರದರ್ಶಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿತು. ಅದರ ಶೀರ್ಷಿಕೆ ಹೀಗಿತ್ತು: ಇಲ್ಸ್‌ ಅಲಾಯೆಂಟ್‌ ಅಬ್ಸ್‌ಕ್ಯುರ್ಸ್‌ ಸೌಸ್‌ ಲಾ ನ್ಯೂಟ್‌ ಸಾಲಿಟೇರ್‌ (ಡಿ'ಅಪ್ರೆಸ್‌ 'ಎನ್‌ ಅಟೆಂಡೆಂಟ್‌ ಗೊಡಾಟ್‌' ಡಿ ಸ್ಯಾಮ್ಯುಯೆಲ್‌ ಬೆಕೆಟ್‌ ). ಬಳಕೆಯಾಗದ ವಿಮಾನಖಾನೆಯೊಂದರಲ್ಲಿ ಈ ಕೃತಿಯು ಪ್ರದರ್ಶಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿತು. "ಈ ಸ್ಥಳಾವಕಾಶವು ಪ್ರಸರಣದಿಂದ ಗುರುತುಮಾಡಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ಆದ್ದರಿಂದ, ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಸ್ವರೂಪಕ್ಕಿಂತ ಸಾಕಷ್ಟು ಭಿನ್ನವಾಗಿ ನಾಟಕದ ಸ್ಥಳಾವಕಾಶದ ಕೇಂದ್ರೀಕರಣವು ಕಾರ್ಯಪ್ರವೃತ್ತಗೊಳಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿತು. ಆದರೆ ಇದು ಆಗಿದ್ದು ನಾಲ್ವರು ನಟರು ಮತ್ತು ಸಂಕ್ಷಿಪ್ತ ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಓರ್ವ ಐದನೇ ನಟನಿಂದ ಅಲ್ಲ (ಬೆಕೆಟ್‌ನ ನಾಟಕದಲ್ಲಿರುವಂತೆ), ಆದರೆ ಹತ್ತು ಮಂದಿ ನಟರಿಂದ. ಅವರ ಪೈಕಿ ನಾಲ್ವರು ಗೋಗೊ, ದಿದಿ, ಲಕಿ ಮತ್ತು ಪೊಝೊ ಎಂಬ ಹೆಸರುಗಳನ್ನು ಇಟ್ಟುಕೊಂಡಿದ್ದರು. ಇತರರೆಂದರೆ: ಸಿಟ್ರೋಯೆನ್‌‌‌ನ ಮಾಲೀಕ, ಪಾನಗೃಹದ ಪರಿಚಾರಕ, ಮದುವೆಗಂಡು, ಮದುವೆ ಹೆಣ್ಣು, ರಿಕಾರ್ಡ್‌ ಹೊಂದಿರುವ ಮನುಷ್ಯ ಹಾಗೂ ಆಜನ್ಮ ವಕ್ರಪಾದವನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಮನುಷ್ಯ. ಮೂಲಕೃತಿಗೆ ಸೇರಿದ ದೊಡ್ಡ ಪ್ರಮಾಣದ ಸೂಕ್ತಿಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುವ ಸಂಭಾಷಣೆಯು, ಹತ್ತು ನಟರ ಮಧ್ಯೆ ಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ ಹಂಚಲ್ಪಟ್ಟಿತು. ಆದರೆ ಇದರ ಅನುಕ್ರಮವು ಅವಶ್ಯವಾಗಿ ಮೂಲಕೃತಿಯಲ್ಲಿನ ಅನುಕ್ರಮದಂತೆ ಇರಲಿಲ್ಲ."[೧೨೫]
  • ರೊಮೇನಿಯಾದ ಮೂಲದ ಫ್ರೆಂಚ್‌ ನಾಟಕಕಾರನಾದ ಮೇಟೀ ವಿಸ್ನೀಸ್‌, ಓಲ್ಡ್‌ ಕ್ಲೋನ್‌ ವಾಂಟೆಡ್‌ ಎಂಬ ತನ್ನ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ನಾಟಕವನ್ನು ವೇಟಿಂಗ್‌ ಫಾರ್‌ ಗೊಡಾಟ್‌ ನಾಟಕದಿಂದ ಪ್ರೇರಿತನಾಗಿ ಬರೆದ.
  • ಮೇಟೀ ವಿಸ್ನೀಸ್‌ನ ದಿ ಲಾಸ್ಟ್‌ ಗೊಡಾಟ್‌ ಎಂಬ ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ಸ್ಯಾಮ್ಯುಯೆಲ್‌ ಬೆಕೆಟ್‌ ಮತ್ತು ಗೊಡಾಟ್‌ ಪಾತ್ರಗಳಾಗಿದ್ದು, ಈ ನಾಟಕವು ವೇಟಿಂಗ್‌ ಫಾರ್‌ ಗೊಡಾಟ್‌ ನಾಟಕದಲ್ಲಿನ ಮೊದಲ ಸಾಲುಗಳೊಂದಿಗೆ ಕೊನೆಯಾಗುತ್ತದೆ.
  • ೧೯೯೬ರಲ್ಲಿ, ಬೆಕೆಟ್‌ ವಿಷಯವನ್ನು ಆಧರಿಸಿದ ಎರಡು ಚಲನಚಿತ್ರಗಳು ಬಿಡುಗಡೆಯಾದವು. ವೇಟಿಂಗ್‌ ಫಾರ್‌ ಗಫ್‌ಮನ್‌ ಚಿತ್ರದಲ್ಲಿ ಗಫ್‌ಮನ್‌ ಎಂಬ ಹೆಸರನ್ನು ಹೊಂದಿದ ಒಂದು ಪಾತ್ರವು ಎಂದಿಗೂ ಆಗಮಿಸುವುದಿಲ್ಲ. ಮತ್ತು ಬಿಗ್‌ ನೈಟ್‌ ಚಿತ್ರದಲ್ಲಿ, ಲೂಯಿಸ್‌ ಪ್ರೈಮಾ ಎಂದಿಗೂ ಆಗಮಿಸುವುದಿಲ್ಲ.
  • Phoenix Wright: Ace Attorney - Trials and Tribulations ಎಂಬ ಕೃತಿಯಲ್ಲಿ ಗೊಡಾಟ್‌ ಒಂದು ಪಾತ್ರವಾಗಿದೆ. ಈ ನಿಗೂಢ ಪಾತ್ರದ ನಿಜವಾದ ಹೆಸರು, ಗುರುತು, ಮತ್ತು ಆರಂಭಿಕ ಜೀವನವು ಆಟದ ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಅಜ್ಞಾತವಾಗಿರುತ್ತವೆ.
  • ಜಾನೆ ತು ಯಾ ಜಾನೆ ನಾ ಎಂಬ ಬಾಲಿವುಡ್‌ ಚಲನಚಿತ್ರದಲ್ಲಿ, ವಿಮಾನ ನಿಲ್ದಾಣದ ಹೊರಗಡೆ ಕಾಯುತ್ತಿರುವ ಓರ್ವ ಮನುಷ್ಯನು "ಗೊಡಾಟ್‌" ಎಂದು ಬರೆದಿರುವ ಒಂದು ಕಾರ್ಡನ್ನು ಹಿಡಿದುಕೊಂಡಿರುತ್ತಾನೆ. ಅವನೊಬ್ಬ ವಯಸ್ಸಾದ ಮನುಷ್ಯನಾಗಿರುತ್ತಾನೆ. ಆತ ಸುದೀರ್ಘ ಕಾಲದಿಂದ ಕಾಯುತ್ತಲೇ ಇದ್ದಾನೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಪ್ರಾಯಶಃ ಅದು ತೋರಿಸುತ್ತದೆ.
  • k.d. ಲ್ಯಾಂಗ್‌‌ನ "ಕಾನ್‌ಸ್ಟಂಟ್‌ ಕ್ರೇವಿಂಗ್‌" ಎಂಬ ಹಾಡಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಸಂಗೀತದ ವಿಡಿಯೋ, ೧೯೫೦ರ ದಶಕದ ವೇಟಿಂಗ್‌ ಫಾರ್‌ ಗೊಡಾಟ್‌ ನಿರ್ಮಾಣವೊಂದನ್ನು ಜನಜಂಗುಳಿಯು ವೀಕ್ಷಿಸುತ್ತಿರುವುದನ್ನು ಚಿತ್ರಿಸುತ್ತದೆ.
  • ಫರ್ಹಾನ್‌ ಸೆನ್ಸಾಯ್‌ ಎಂಬ ಟರ್ಕಿಷ್‌ ನಾಟಕಕಾರನ ಗುಲೆ ಗುಲೆ ಗೊಡಾಟ್‌ (ಬೈ ಬೈ ಗೊಡಾಟ್‌ ) ಎಂಬ ನಾಟಕವು, ಹೆಸರನ್ನು ಹೊಂದಿರದ ದೇಶವೊಂದರ ಜನರ ಕುರಿತಾಗಿ ಹೇಳುತ್ತದೆ; ಆ ದೇಶದಲ್ಲಿ ನೀರಿಗೆ ಒಂದು ದೊಡ್ಡ ಸಮಸ್ಯೆಯಾಗಿರುತ್ತದೆ ಹಾಗೂ ಅಲ್ಲಿ ಗೊಡಾಟ್‌ ಎಂಬ ಹೆಸರಿನ ಓರ್ವ ದುರಾಡಳಿತಗಾರನಿರುತ್ತಾನೆ. ಆ ದೇಶದ ಜನರು ಗೊಡಾಟ್‌ ನಿರ್ಗಮಿಸಲಿ ಎಂದು ಕಾಯುತ್ತಿರುತ್ತಾರೆ. ಏಕೆಂದರೆ, ತಮ್ಮದೇ ಮಂಡಲಾಧಿಪತಿಯನ್ನು ಆರಿಸುವುದಕ್ಕೆ ತಾವು ಸಮರ್ಥರಾಗುವ ಅವಕಾಶವನ್ನು ನೀಡುವ ದೇಶವೊಂದನ್ನು ಹೊಂದಲು ಅವರು ಬಯಸುತ್ತಿರುತ್ತಾರೆ.
  • ಫ್ಲೈ ವಿತ್‌ ಮಿ ಎಂಬ ಹಾಂಕಾಂಗ್‌ ನಾಟಕದಲ್ಲಿ, ಆಸ್ಪತ್ರೆಯೊಂದರಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುವ ಒಂದು ಕುರುಕಲು ತಿಂಡಿಯ ಅಂಗಡಿಯು ಗೊಡಾಟ್ ಎಂಬ ಹೆಸರನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತದೆ. ಆ ಅಂಗಡಿಯ ಮಾಲೀಕನು ಬಹಳ ವರ್ಷಗಳಿಂದ ಒಂದು ಕಳೆದಹೋದ ಛತ್ರಿಯನ್ನು ಇಟ್ಟುಕೊಂಡಿರುತ್ತಾನೆ, ಮತ್ತು ಅದರ ಮಾಲೀಕನಿಗೆ ಅದನ್ನು ಮರಳಿಸಲು ಕಾಯುತ್ತಿರುತ್ತಾನೆ.
  • ವೀಟಾನ್‌ ಕಾಲೇಜಿನಲ್ಲಿ (ವೀಟಾನ್‌, IL) ಪ್ರದರ್ಶನಗೊಂಡ ವೇಟಿಂಗ್‌ ಫಾರ್‌ ಗೊಡಾಟ್‌‌‌ ನ ಒಂದು ನಿರ್ಮಾಣವು, ಗೊಡ್‌‌(ಆಟ್‌): ಸೈಕೋಮಾರ್ಫಲಾಜಿಕಲ್‌ I ಎಂಬ ಶೀರ್ಷಿಕೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದ, ಲಲಿತಕಲೆ ಛಾಯಾಗ್ರಹಣದ ಪುಸ್ತಕವೊಂದಕ್ಕೆ ಪ್ರೇರೇಪಣೆಯನ್ನು ನೀಡಿತು.[೧೨೬]
  • ಮೆರಾನ್‌ ಲ್ಯಾಂಗ್ಸ್‌ನರ್‌‌ ಎಂಬ ಅಮೆರಿಕಾದ ನಾಟಕಕಾರನಿಂದ ರಚಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ದಿ ಗೊಡಾಟ್‌ ವೇರಿಯೇಷನ್ಸ್‌ (ವೇಟರ್ಸ್‌ ಫಾರ್‌ ಗೊಡಾಟ್‌, ಕಾಲ್‌ ವೇಟಿಂಗ್‌ ಫಾರ್‌ ಗೊಡಾಟ್‌, ವಿನಿಂಗ್‌ ಫಾರ್‌ ಗೊಡಾಟ್‌) ಎಂಬ ಶೀರ್ಷಿಕೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದ ಕಿರು ವಿಡಂಬನೆಗಳ ಒಂದು ಆವರ್ತನವು, ಸ್ಮಿತ್‌ & ಕ್ರೌಸ್‌ ಸಂಕಲನವಾದ ೨೦೧೦ ಬೆಸ್ಟ್‌ ಟೆನ್‌ ಮಿನಿಟ್‌ ಪ್ಲೇಸ್‌‌ ನಲ್ಲಿ ಸೇರಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ವೇಟರ್ಸ್‌ ಫಾರ್‌ ಗೊಡಾಟ್‌ ಎಂಬ ಕೃತಿಯು ಲಾಮಿಯಾ ಇಂಕ್‌ ಎಂಬ ಸಾಹಿತ್ಯಿಕ ನಿಯತಕಾಲಿಕದ ೨೦೦೩ರ ಆವೃತ್ತಿಯಲ್ಲಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡಿತು.

ಇವನ್ನೂ ಗಮನಿಸಿ‌

ಬದಲಾಯಿಸಿ
  • ಲೆ ಮಾಂಡೆಯ ೧೦೦ ಬುಕ್ಸ್‌ ಆಫ್‌ ದಿ ಸೆಂಚುರಿ
  • ಕಾಣದ ಪಾತ್ರ

ಉಲ್ಲೇಖಗಳು‌

ಬದಲಾಯಿಸಿ
  1. ಬರ್ಲಿನ್‌, N., "Tಟ್ರಾಫಿಕ್‌ ಆಫ್‌ ಅವರ್‌ ಸ್ಟೇಜ್‌: ವೈ ವೇಟಿಂಗ್‌ ಫಾರ್‌ ಗೊಡಾಟ್‌‌?" Archived 2007-08-04 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ. ಇದರಲ್ಲಿರುವಂಥದ್ದು: ದಿ ಮ್ಯಾಸಚೂಸೆಟ್ಸ್‌ ರಿವ್ಯೂ , ಆಟಮ್‌ ೧೯೯೯
  2. ಅಕೆರ್ಲೆ, C. J. ಮತ್ತು ಗೊಂಟಾರ್ಸ್‌ಕಿ, S. E., (ಸಂಪಾದಕರು) ‌ದಿ ಫೇಬರ್‌ ಕಂಪ್ಯಾನಿಯನ್‌ ಟು ಸ್ಯಾಮ್ಯುಯೆಲ್‌ ಬೆಕೆಟ್ (ಲಂಡನ್‌: ಫೇಬರ್‌ ಅಂಡ್‌ ಫೇಬರ್‌, ೨೦೦೬), ಪುಟ ೬೨೦.
  3. ಅಕೆರ್ಲೆ ಮತ್ತು ಗೊಂಟಾರ್ಸ್‌ಕಿ ೨೦೦೬, ಪುಟ ೧೭೨.
  4. ದಿ ಟೈಮ್ಸ್ , ೩೧ ಡಿಸೆಂಬರ್‌‌ ೧೯೬೪. ನೋಲ್ಸನ್‌, J. ಎಂಬಾತನ ಡ್ಯಾಮ್ಡ್‌ ಟು ಫೇಮ್‌: ದಿ ಲೈಫ್‌ ಆಫ್‌ ಸ್ಯಾಮ್ಯುಯೆಲ್‌ ಬೆಕೆಟ್‌ ಕೃತಿಯಲ್ಲಿ ಉಲ್ಲೇಖಿತ (ಲಂಡನ್‌: ಬ್ಲೂಮ್ಸ್‌ಬರಿ, ೧೯೯೬), ಪುಟ ೫೭.
  5. ಬೆಕೆಟ್‌ ಅಬ್ಜೆಕ್ಟೆಡ್‌ ಸ್ಟ್ರಾಂಗ್ಲಿ ಟು ದಿ ಸೆಂಟೆನ್ಸ್‌ ಬೀಯಿಂಗ್‌ ರೆಂಡರ್ಡ್‌: "ನಥಿಂಗ್‌ ಡೂಯಿಂಗ್‌". (ನೋಲ್ಸನ್‌, J., ಡ್ಯಾಮ್ಡ್‌ ಟು ಫೇಮ್‌: ದಿ ಲೈಫ್‌ ಆಫ್‌ ಸ್ಯಾಮ್ಯುಯೆಲ್‌ ಬೆಕೆಟ್‌ (ಲಂಡನ್‌: ಬ್ಲೂಮ್ಸ್‌ಬರಿ, ೧೯೯೬), ಪುಟ ೫೬೭)
  6. ದಿ ಕ್ಯಾರೆಕ್ಟರ್‌ ಪೊಝೊ, ಹೌಎವರ್‌, ಪ್ರಾಮಿನೆಂಟ್ಲಿ ವೇರ್ಸ್‌ ಅಂಡ್‌ ಟೇಕ್ಸ್‌ ನೋಟ್‌ ಆಫ್‌ ಎ ವಾಚ್‌ ದಟ್‌ ಹೀ ಈಸ್‌ ವೇರಿಂಗ್‌.
  7. ೭.೦ ೭.೧ ಬೆಕೆಟ್‌ ೧೯೮೮, ಪುಟ ೧೮.
  8. ಬೆಕೆಟ್‌ ೧೯೮೮, ಪುಟ ೨೧.
  9. ಬೆಕೆಟ್‌ ೧೯೮೮, ಪುಟ ೨೩.
  10. ರೋಜರ್‌‌ ಬ್ಲಿನ್‌, ಹೂ ಆಕ್ಟೆಡ್‌ ಇನ್‌ ಅಂಡ್‌ ಡೈರೆಕ್ಟೆಡ್‌ ದಿ ಪ್ರೀಮಿಯರ್‌ ಆಫ್‌ ವೇಟಿಂಗ್‌ ಫಾರ್‌ ಗೊಡಾಟ್‌ , ಟೀಸಿಂಗ್ಲಿ ಡಿಸ್ಕ್ರೈಬ್ಡ್‌ ಲಕಿ ಟು ಜೀನ್‌ ಮಾರ್ಟಿನ್‌ (ಹೂ ಪ್ಲೇಯ್ಡ್‌ ಹಿಮ್‌) ಆಸ್‌ "ಎ ಒನ್‌-ಲೈನ್‌ ಪಾರ್ಟ್‌". (ಕೊಹ್ನ್‌, R., ಫ್ರಂ ಡಿಸೈರ್‌ ಟು ಗೊಡಾಟ್‌ (ಲಂಡನ್‌: ಕ್ಯಾಲ್ಡರ್‌ ಪಬ್ಲಿಕೇಷನ್ಸ್‌; ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌: ರಿವರ್‌ರನ್‌ ಪ್ರೆಸ್‌, ೧೯೯೮), ಪುಟ ೧೫೧)
  11. ಬೆಕೆಟ್‌ ೧೯೮೮, ಪುಟ ೫೦.
  12. ನೋಡಿ: ಕ್ಲಾಸಿಯಸ್‌, C., 'ಬ್ಯಾಡ್‌ ಹ್ಯಾಬಿಟ್ಸ್‌ ವೈಲ್‌ ವೇಟಿಂಗ್‌ ಫಾರ್‌ ಗೊಡಾಟ್‌'; ಇದರಲ್ಲಿರುವಂಥದ್ದು: ಬರ್ಕ್‌ಮನ್‌‌, K. H., (ಸಂಪಾದಿತ) ಮಿಥ್‌ ಅಂಡ್‌ ರಿಚುಯಲ್‌ ಇನ್‌ ದಿ ಪ್ಲೇಸ್‌ ಆಫ್‌ ಸ್ಯಾಮ್ಯುಯೆಲ್‌ ಬೆಕೆಟ್‌ (ಲಂಡನ್‌ ಮತ್ತು ಟೊರೊಂಟೊ: ಫೇರ್‌ಲೀ ಡಿಕಿನ್ಸನ್‌ ಯೂನಿವರ್ಸಿಟಿ ಪ್ರೆಸ್‌, ೧೯೮೭), ಪುಟ ೧೩೯
  13. ವೆಬ್‌‌, E., ದಿ ಪ್ಲೇಸ್‌ ಆಫ್‌ ಸ್ಯಾಮ್ಯುಯೆಲ್‌ ಬೆಕೆಟ್‌ Archived 2007-06-11 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ. (ಸಿಯಾಟಲ್‌: ಯೂನಿವರ್ಸಿಟಿ ಆಫ್‌ ವಾಷಿಂಗ್ಟನ್‌ ಪ್ರೆಸ್‌, ೧೯೭೪)
  14. ಬೆಕೆಟ್‌, S., ವೇಟಿಂಗ್‌ ಫಾರ್‌ ಗೊಡಾಟ್‌ , (ಲಂಡನ್‌: ಫೇಬರ್‌ ಅಂಡ್‌ ಫೇಬರ್‌, [1956] ೧೯೮೮), ಪುಟ ೫೯
  15. ಬೆಕೆಟ್‌, S., ವೇಟಿಂಗ್‌ ಫಾರ್‌ ಗೊಡಾಟ್‌ , (ಲಂಡನ್‌: ಫೇಬರ್‌ ಅಂಡ್‌ ಫೇಬರ್‌, [1956] ೧೯೮೮), ಪುಟ ೮೯
  16. SB ಟು ಬಾರ್ನೆ ರೋಸೆಟ್‌, ೧೮ ಅಕ್ಟೋಬರ್‌‌ ೧೯೫೪ (ಸಿರಾಕ್ಯೂಸ್‌). ನೋಲ್ಸನ್‌, J. ಎಂಬಾತನ ಡ್ಯಾಮ್ಡ್‌ ಟು ಫೇಮ್‌: ದಿ ಲೈಫ್‌ ಆಫ್‌ ಸ್ಯಾಮ್ಯುಯೆಲ್‌ ಬೆಕೆಟ್‌ ಕೃತಿಯಲ್ಲಿ ಉಲ್ಲೇಖಿತ (ಲಂಡನ್‌: ಬ್ಲೂಮ್ಸ್‌ಬರಿ, ೧೯೯೬), ಪುಟ ೪೧೨
  17. ೧೭.೦ ೧೭.೧ ಲೆ ನೌವೆಲ್‌ ಅಬ್ಸರ್ವೇಟಿಯರ್‌‌‌ ನಲ್ಲಿ ಉಲ್ಲೇಖಿತ (೨೬ ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್‌ ೧೯೮೧) ಮತ್ತು ಕೊಹ್ನ್‌, R. ಎಂಬಾತನ ಫ್ರಂ ಡಿಸೈರ್‌ ಟು ಗೊಡಾಟ್‌ ಕೃತಿಯಲ್ಲಿ ಉಲ್ಲೇಖಿತ (ಲಂಡನ್‌: ಕ್ಯಾಲ್ಡರ್‌ ಪಬ್ಲಿಕೇಷನ್ಸ್‌; ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌: ರಿವರ್‌ರನ್‌ ಪ್ರೆಸ್‌), ೧೯೯೮, ಪುಟ ೧೫೦
  18. ಕ್ರೋನಿನ್‌, A., ಸ್ಯಾಮ್ಯುಯೆಲ್‌ ಬೆಕೆಟ್‌ ದಿ ಲಾಸ್ಟ್‌ ಮಾಡರ್ನಿಸ್ಟ್‌ (ಲಂಡನ್‌: ಫ್ಲೆಮಿಂಗೊ, ೧೯೯೭), ಪುಟ ೩೮೨
  19. ೧೯.೦ ೧೯.೧ ‌‌ಲೆಟರ್‌ ಟು ಅಲನ್‌ ಸ್ಕ್ನೀಡರ್, ೨೭ ಡಿಸೆಂಬರ್‌‌ ೧೯೫೫; ಇದರಲ್ಲಿರುವಂಥದ್ದು: ಹಾರ್ಮನ್‌, M., (ಸಂಪಾದಿತ) ನೋ ಆಥರ್‌ ಬೆಟರ್‌ ಸರ್ವ್‌ಡ್‌: ದಿ ಕರೆಸ್ಪಾಂಡೆನ್ಸ್‌ ಆಫ್‌ ಸ್ಯಾಮ್ಯುಯೆಲ್‌ ಬೆಕೆಟ್‌ ಮತ್ತು ಅಲನ್‌ ಸ್ಕ್ನೀಡರ್‌‌ (ಕೇಂಬ್ರಿಜ್‌: ಹಾರ್ವರ್ಡ್‌ ಯೂನಿವರ್ಸಿಟಿ ಪ್ರೆಸ್‌, ೧೯೯೮), ಪುಟ ೬
  20. ಕಲ್ಬ್‌, J., ಬೆಕೆಟ್‌ ಇನ್‌ ಪರ್ಫಾರ್ಮೆನ್ಸ್‌ Archived 2011-06-08 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ. (ಕೇಂಬ್ರಿಜ್‌: ಕೇಂಬ್ರಿಜ್‌ ಯೂನಿವರ್ಸಿಟಿ ಪ್ರೆಸ್‌, ೧೯೮೯), ಪುಟ ೪೩
  21. ಬೆಕೆಟ್‌, S., ವೇಟಿಂಗ್‌ ಫಾರ್‌ ಗೊಡಾಟ್‌ , (ಲಂಡನ್‌: ಫೇಬರ್‌ ಅಂಡ್‌ ಫೇಬರ್‌, [1956] ೧೯೮೮), ಪುಟ ೧೨
  22. ಇದರ ಒಂದು ವಿಸ್ತೃತ ಚರ್ಚೆಗಾಗಿ ನೋಡಿ: ಬ್ರೌನ್‌, V., ಯೆಸ್ಟರ್‌ಡೇ'ಸ್‌ ಡೀಫಾರ್ಮಿಟೀಸ್‌: ಎ ಡಿಸ್ಕಷನ್‌ ಆಫ್‌ ದಿ ರೋಲ್‌ ಆಫ್‌ ಮೆಮರಿ ಅಂಡ್‌ ಡಿಸ್ಕೋರ್ಸ್‌ ಇನ್‌ ದಿ ಪ್ಲೇಸ್‌ ಆಫ್‌ ಸ್ಯಾಮ್ಯುಯೆಲ್‌ ಬೆಕೆಟ್‌ Archived 2007-09-27 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ. , ಪುಟಗಳು ೩೫-೭೫
  23. ಅಲ್ವಾರೆಜ್‌, A. ಬೆಕೆಟ್‌ ೨ನೇ ಆವೃತ್ತಿ (ಲಂಡನ್‌: ಫಾಂಟಾನಾ ಪ್ರೆಸ್‌, ೧೯೯೨)
  24. ೨೪.೦ ೨೪.೧ ಗರ್ನೋ, M., ನೋ ಸಿಂಬಲ್‌ ವೇರ್‌ ನನ್‌ ಇಂಟೆಂಡೆಡ್‌: ಎ ಸ್ಟಡಿ ಆಫ್‌ ಸಿಂಬಾಲಿಸಂ ಅಂಡ್‌ ಅಲ್ಯೂಷನ್‌ ಇನ್‌ ಸ್ಯಾಮ್ಯುಯೆಲ್‌ ಬೆಕೆಟ್‌'ಸ್‌ ವೇಟಿಂಗ್‌ ಫಾರ್‌ ಗೊಡಾಟ್‌ Archived 2013-06-17 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ.
  25. ಫ್ಲೆಚರ್‌, J., 'ದಿ ಅರೈವಲ್‌ ಆಫ್‌ ಗೊಡಾಟ್‌'; ಇದರಲ್ಲಿರುವಂಥದ್ದು: ದಿ ಮಾಡರ್ನ್ ಲಾಂಗ್ವೇಜ್‌ ರಿವ್ಯೂ , ಸಂಪುಟ ೬೪, ಸಂ. ೧ (ಜನವರಿ, ೧೯೬೯), ಪುಟಗಳು. ೩೪-೩೮
  26. ಡಕ್‌ವರ್ತ್‌, C., (ಸಂಪಾದಿತ) 'ಇಂಟ್ರಡಕ್ಷನ್‌' ಟು ಎನ್‌ ಅಟೆಂಡೆಂಟ್‌ ಗೊಡಾಟ್‌ (ಲಂಡನ್‌: ಜಾರ್ಜ್‌ ಹರ್ಯಾಪ್‌, ೧೯೬೬), ಪುಟಗಳು lxiii, lxiv. ಇದರಲ್ಲಿ ಉಲ್ಲೇಖಿತ: ಅಕೆರ್ಲೆ, C. J. ಮತ್ತು ಗೊಂಟಾರ್ಸ್‌ಕಿ, S. E., (ಸಂಪಾದಕರು) ದಿ ಫೇಬರ್‌ ಕಂಪ್ಯಾನಿಯನ್‌ ಟು ಸ್ಯಾಮ್ಯುಯೆಲ್‌ ಬೆಕೆಟ್‌ , (ಲಂಡನ್‌: ಫೇಬರ್‌ ಅಂಡ್‌ ಫೇಬರ್‌, ೨೦೦೬), ಪುಟ ೧೮೩
  27. ಮರ್ಸಿಯರ್‌, V., 'ದಿ ಅನ್‌ಇವೆಂಟ್‌ಫುಲ್‌ ಇವೆಂಟ್‌'; ಇದರಲ್ಲಿರುವಂಥದ್ದು: ದಿ ಐರಿಷ್‌ ಟೈಮ್ಸ್‌ , ೧೮ ಫೆಬ್ರುವರಿ ೧೯೫೬
  28. ಮರ್ಸಿಯರ್‌, V., ಬೆಕೆಟ್‌/ಬೆಕೆಟ್‌ (ಲಂಡನ್‌: ಸೌವೆನಿರ್‌ ಪ್ರೆಸ್‌, ೧೯೯೦),ಪುಟ ೪೬
  29. ಮರ್ಸಿಯರ್‌, V., ಬೆಕೆಟ್‌/ಬೆಕೆಟ್‌ (ಲಂಡನ್‌: ಸೌವೆನಿರ್‌ ಪ್ರೆಸ್‌, ೧೯೯೦), ಪುಟಗಳು ೪೭,೪೯
  30. ೩೦.೦ ೩೦.೧ ಜೀನ್‌ ಮಾರ್ಟಿನ್‌ ಆನ್‌ ದಿ ವರ್ಲ್ಡ್‌ ಪ್ರೀಮಿಯರ್‌ ಆಫ್‌ ಎನ್‌ ಅಟೆಂಡೆಂಟ್‌ ಗೊಡಾಟ್‌ ; ಇದರಲ್ಲಿರುವಂಥದ್ದು: ನೋಲ್ಸನ್‌, J. & E., (ಸಂಪಾದಿತ) ಬೆಕೆಟ್‌ ರಿಮೆಂಬರಿಂಗ್‌ – ರಿಮೆಂಬರಿಂಗ್‌ ಬೆಕೆಟ್‌ (ಲಂಡನ್‌: ಬ್ಲೂಮ್ಸ್‌ಬರಿ, ೨೦೦೬), ಪುಟ ೧೧೭
  31. ವಿಲ್ಮರ್‌‌ S. E., (ಸಂಪಾದಿತ) ಬೆಕೆಟ್‌ ಇನ್‌ ಡಬ್ಲಿನ್‌ (ಡಬ್ಲಿನ್‌: ಲಿಲಿಪುಟ್‌ ಪ್ರೆಸ್‌‌, ೧೯೯೨), ಪುಟ ೨೮
  32. ಜೀನ್‌ ಮಾರ್ಟಿನ್‌ ಟು ಡೀರ್‌ಡ್ರೆ ಬೇರ್‌, ೧೨ ಮೇ ೧೯೭೬. ಬೇರ್‌‌, D. ಬರೆದಿರುವ ಸ್ಯಾಮ್ಯುಯೆಲ್‌ ಬೆಕೆಟ್‌: ಎ ಬಯಾಗ್ರಫಿ ಎಂಬ ಕೃತಿಯಲ್ಲಿ ಉಲ್ಲೇಖಿತ (ಲಂಡನ್‌: ವಿಂಟೇಜ್‌, ೧೯೯೦), ಪುಟ ೪೪೯
  33. ಡಕ್‌ವರ್ತ್‌, C., ದಿ ಮೇಕಿಂಗ್‌ ಆಫ್‌ ಗೊಡಾಟ್‌ , ಪುಟ ೯೫. ಬೇರ್‌‌, D. ಬರೆದಿರುವ ಸ್ಯಾಮ್ಯುಯೆಲ್‌ ಬೆಕೆಟ್‌: ಎ ಬಯಾಗ್ರಫಿ ಎಂಬ ಕೃತಿಯಲ್ಲಿ ಉಲ್ಲೇಖಿತ (ಲಂಡನ್‌: ವಿಂಟೇಜ್‌, ೧೯೯೦), ಪುಟ ೪೦೭
  34. ಫ್ರೀಡ್‌ಮನ್‌, N., 'ಗೊಡಾಟ್‌ ಅಂಡ್‌ ಗೆಸ್ಟಾಲ್ಟ್‌: ದಿ ಮೀನಿಂಗ್‌ ಆಫ್‌ ಮೀನಿಂಗ್‌ಲೆಸ್‌'; ಇದರಲ್ಲಿರುವಂಥದ್ದು: ದಿ ಅಮೆರಿಕನ್‌ ಜರ್ನಲ್‌ ಆಫ್‌ ಸೈಕೋಅನಾಲಿಸಿಸ್‌ ೪೯(೩) ಪುಟ ೨೭೭
  35. ಕಲ್ಬ್‌, J., ಬೆಕೆಟ್‌ ಇನ್‌ ಪರ್ಫಾರ್ಮೆನ್ಸ್‌ (ಕೇಂಬ್ರಿಜ್‌: ಕೇಂಬ್ರಿಜ್‌ ಯೂನಿವರ್ಸಿಟಿ ಪ್ರೆಸ್‌, ೧೯೮೯), ಪುಟ ೧೭೫
  36. ಮರ್ಸಿಯರ್‌, V., ಬೆಕೆಟ್‌/ಬೆಕೆಟ್‌ (ಲಂಡನ್‌: ಸೌವೆನಿರ್‌ ಪ್ರೆಸ್‌, ೧೯೯೦), ಪುಟ ೫೩
  37. ಬೆಕೆಟ್‌, S., ವೇಟಿಂಗ್‌ ಫಾರ್‌ ಗೊಡಾಟ್‌ , (ಲಂಡನ್‌: ಫೇಬರ್‌ ಅಂಡ್‌ ಫೇಬರ್‌, [1956] ೧೯೮೮), ಪುಟ ೨೧
  38. ಬಾರ್ನೆ ರೋಸೆಟ್‌ ಟು ಡೀಡ್ರೆ ಬೇರ್‌‌, ೨೯ ಮಾರ್ಚ್‌ ೧೯೭೪. ಬೇರ್‌‌, D. ಬರೆದಿರುವ ಸ್ಯಾಮ್ಯುಯೆಲ್‌ ಬೆಕೆಟ್‌: ಎ ಬಯಾಗ್ರಫಿ ಎಂಬ ಕೃತಿಯಲ್ಲಿ ಉಲ್ಲೇಖಿತ (ಲಂಡನ್‌: ವಿಂಟೇಜ್‌, ೧೯೯೦), ಪುಟ ೪೬೪
  39. ಬೆಕೆಟ್‌, S., ವೇಟಿಂಗ್‌ ಫಾರ್‌ ಗೊಡಾಟ್‌ , (ಲಂಡನ್‌: ಫೇಬರ್‌ ಅಂಡ್‌ ಫೇಬರ್‌, [1956] ೧೯೮೮), ಪುಟ ೯೧
  40. ೪೦.೦ ೪೦.೧ ‌ಕಾಲಿನ್ ಡಕ್‌ವರ್ತ್‌'ಸ್‌ ಇಂಟ್ರಡಕ್ಷನ್‌ ಟು ಎನ್‌ ಅಟೆಂಡೆಂಟ್‌ ಗೊಡಾಟ್‌ (ಲಂಡನ್‌: ಜಾರ್ಜ್‌ G ಹರ್ಯಾಪ್‌ & ಕಂ, ೧೯೬೬), lx. ಕೊಹ್ನ್‌, R. ಬರೆದಿರುವ ಫ್ರಂ ಡಿಸೈರ್‌ ಟು ಗೊಡಾಟ್‌ ಎಂಬ ಕೃತಿಯಲ್ಲಿ ಉಲ್ಲೇಖಿತ (ಲಂಡನ್‌: ಕ್ಯಾಲ್ಡರ್‌ ಪಬ್ಲಿಕೇಷನ್ಸ್‌; ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌: ರಿವರ್‌ರನ್‌ ಪ್ರೆಸ್‌, ೧೯೯೮), ಪುಟ ೧೫೦
  41. ಬೇರ್‌‌, D., ಸ್ಯಾಮ್ಯುಯೆಲ್‌ ಬೆಕೆಟ್‌: ಎ ಬಯಾಗ್ರಫಿ (ಲಂಡನ್‌: ವಿಂಟೇಜ್‌, ೧೯೯೦), ಪುಟ ೪೦೫
  42. ಇಂಟರ್‌ವ್ಯೂ ವಿತ್‌‌ ಪೀಟರ್‌ ವುಡ್‌ಥ್ರೋಪ್‌ ೧೮ ಫೆಬ್ರುವರಿ ೧೯೯೪. ನೋಲ್ಸನ್‌, J. ಬರೆದಿರುವ ಡ್ಯಾಮ್ಡ್‌ ಟು ಫೇಮ್‌: ದಿ ಲೈಫ್‌ ಆಫ್‌ ಸ್ಯಾಮ್ಯುಯೆಲ್‌ ಬೆಕೆಟ್‌ ಎಂಬ ಕೃತಿಯಲ್ಲಿ ಉಲ್ಲೇಖಿತ (ಲಂಡನ್‌: ಬ್ಲೂಮ್ಸ್‌ಬರಿ, ೧೯೯೬), ಪುಟ ೭೮೫ ಟಿಪ್ಪಣಿ ೧೬೬
  43. SB ಟು ಬಾರ್ನೆ ರೋಸೆಟ್‌, ೧೮ ಅಕ್ಟೋಬರ್‌‌ ೧೯೫೪ (ಸಿರಾಕ್ಯೂಸ್‌). ನೋಲ್ಸನ್‌, J. ಎಂಬಾತನ ಡ್ಯಾಮ್‌‌ಡ್‌ ಟು ಫೇಮ್‌: ದಿ ಲೈಫ್‌ ಆಫ್‌ ಸ್ಯಾಮುಯೆಲ್‌ ಬೆಕೆಟ್‌‌‌‌ ನಲ್ಲಿ ನಮೂದಿಸಲ್ಪಟ್ಟುದು (ಲಂಡನ್‌: ಬ್ಲೂಮ್ಸ್‌ಬರಿ, ೧೯೯೬), ಪುಟ ೫೭
  44. ಬೇರ್‌‌, D., ಸ್ಯಾಮ್ಯುಯೆಲ್‌ ಬೆಕೆಟ್‌: ಎ ಬಯಾಗ್ರಫಿ (ಲಂಡನ್‌: ವಿಂಟೇಜ್‌, ೧೯೯೦), ಪುಟ ೫೯೧
  45. ಮರ್ಸಿಯರ್‌, V., ಬೆಕೆಟ್‌/ಬೆಕೆಟ್‌ (ಲಂಡನ್‌: ಸೌವೆನಿರ್‌ ಪ್ರೆಸ್‌, ೧೯೯೦), ಪುಟ ೮೭
  46. ಕೆನ್ನರ್‌‌‌, H., ದಿ ಕಾರ್ಟೀಸಿಯನ್‌ ಸೆಂಟೌರ್‌ , (ಪರ್‌ಸ್ಪೆಕ್ಟಿವ್‌, ೧೯೫೯)
  47. ಅಕೆರ್ಲೆ, C. J. ಮತ್ತು ಗೊಂಟಾರ್ಸ್‌ಕಿ, S. E., (ಸಂಪಾದಕರು) ದಿ ಫೇಬರ್‌ ಕಂಪ್ಯಾನಿಯನ್‌ ಟು ಸ್ಯಾಮ್ಯುಯೆಲ್‌ ಬೆಕೆಟ್‌ , (ಲಂಡನ್‌: ಫೇಬರ್‌ ಅಂಡ್‌ ಫೇಬರ್‌, ೨೦೦೬)
  48. "Thecampuschronicle.com". Archived from the original on 2008-03-27. Retrieved 2011-04-23.
  49. ೪೯.೦ ೪೯.೧ ಕ್ರೋನಿನ್‌, A., ಸ್ಯಾಮ್ಯುಯೆಲ್‌ ಬೆಕೆಟ್‌ ದಿ ಲಾಸ್ಟ್‌ ಮಾಡರ್ನಿಸ್ಟ್‌ (ಲಂಡನ್‌: ಫ್ಲೆಮಿಂಗೊ, ೧೯೯೭), ಪುಟ ೬೦
  50. ಹ್ಯಾಂಪ್ಟನ್‌, W., ಥಿಯೇಟರ್‌ ರಿವ್ಯೂ: ಸೆಲಬ್ರೇಟಿಂಗ್‌ ವಿತ್‌ 'ವೇಟಿಂಗ್‌ ಫಾರ್‌ ಗೊಡಾಟ್‌' ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ಟೈಮ್ಸ್‌, ೧೧ ಜೂನ್‌ ೨೦೦೭
  51. "Warwick.ac.uk". Archived from the original on 12 ಡಿಸೆಂಬರ್ 2008. Retrieved 23 ಏಪ್ರಿಲ್ 2011. {{cite web}}: Cite has empty unknown parameter: |5= (help)
  52. ೫೨.೦ ೫೨.೧ ರೂಬಿ ಕೊಹ್ನ್‌ ಟು ಜೇಮ್ಸ್‌‌ ನೋಲ್ಸನ್‌, ೯ ಆಗಸ್ಟ್‌ ೧೯೯೪. ನೋಲ್ಸನ್‌, J. ಬರೆದಿರುವ ಡ್ಯಾಮ್ಡ್‌ ಟು ಫೇಮ್‌: ದಿ ಲೈಫ್‌ ಆಫ್‌ ಸ್ಯಾಮ್ಯುಯೆಲ್‌ ಬೆಕೆಟ್‌ ಕೃತಿಯಲ್ಲಿ ಉಲ್ಲೇಖಿತ (ಲಂಡನ್‌: ಬ್ಲೂಮ್ಸ್‌ಬರಿ, ೧೯೯೬), ಪುಟ ೩೭೮
  53. ನೋಲ್ಸನ್‌, J., ಡ್ಯಾಮ್ಡ್‌ ಟು ಫೇಮ್‌: ದಿ ಲೈಫ್‌ ಆಫ್‌ ಸ್ಯಾಮ್ಯುಯೆಲ್‌ ಬೆಕೆಟ್‌ (ಲಂಡನ್‌: ಬ್ಲೂಮ್ಸ್‌ಬರಿ, ೧೯೯೬), ಪುಟ ೩೭೮
  54. "Kirjasto.sci.fi". Archived from the original on 2011-05-14. Retrieved 2011-04-23.
  55. ಕೊಹ್ನ್‌, R., ಫ್ರಂ ಡಿಸೈರ್‌ ಟು ಗೊಡಾಟ್‌ (ಲಂಡನ್‌: ಕ್ಯಾಲ್ಡರ್‌ ಪಬ್ಲಿಕೇಷನ್ಸ್‌; ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌: ರಿವರ್‌ರನ್‌ ಪ್ರೆಸ್‌, ೧೯೯೮), ಪುಟ ೧೩೮
  56. ಬರ್ಲಿನ್‌ ೧೯೯೯.
  57. ಜೆನೆಸ್ಟ್‌, G., 'ಮೆಮರೀಸ್‌ ಆಫ್‌ ಸ್ಯಾಮ್ಯುಯೆಲ್‌ ಬೆಕೆಟ್‌ ಇನ್‌ ದಿ ರಿಹರ್ಸಲ್ಸ್‌ ಫಾರ್‌ ಎಂಡ್‌ಗೇಮ್‌, ೧೯೬೭'; ಇದರಲ್ಲಿರುವಂಥದ್ದು: ಬೆನ್‌-ಝ್ವಿ, L., (ಸಂಪಾದಿತ) ವುಮೆನ್‌ ಇನ್‌ ಬೆಕೆಟ್‌: ಪರ್ಫಾರ್ಮೆನ್ಸ್‌ ಅಂಡ್‌ ಕ್ರಿಟಿಕಲ್‌ ಪರ್‌ಸ್ಪೆಕ್ಟಿವ್ಸ್‌‌ (ಅರ್ಬಾನಾ ಮತ್ತು ಚಿಕಾಗೊ: ಯೂನಿವರ್ಸಿಟಿ ಆಫ್‌ ಇಲಿನಾಯ್ಸ್‌ ಪ್ರೆಸ್‌‌, ೧೯೯೨), ಪುಟ x
  58. ದಿ ಗೇಮ್‌ ಆಫ್‌ ಚೇಂಜಿಂಗ್‌ ಹ್ಯಾಟ್ಸ್‌ ಈಸ್‌ ಆನ್‌ ಎಕೊ ಆಫ್‌ ದಿ ಮಾರ್ಕ್ಸ್‌ ಬ್ರದರ್ಸ್‌' ಫಿಲ್ಮ್‌ ಡಕ್‌ ಸೂಪ್‌ , ವಿಚ್‌ ಫೀಚರ್ಸ್‌ ಆಲ್‌ಮೋಸ್ಟ್‌ ಎಕ್ಸಾಕ್ಟ್‌ಲಿ ದಿ ಸೇಮ್‌ ಹೆಡ್‌ಗೇರ್‌-ಸ್ವಾಪಿಂಗ್‌ ಆಕ್ಷನ್‌. ನೋಡಿ: ನೋಲ್ಸನ್‌, J., ಡ್ಯಾಮ್ಡ್‌ ಟು ಫೇಮ್‌: ದಿ ಲೈಫ್‌ ಆಫ್‌ ಸ್ಯಾಮ್ಯುಯೆಲ್‌ ಬೆಕೆಟ್‌ (ಲಂಡನ್‌: ಬ್ಲೂಮ್ಸ್‌ಬರಿ, ೧೯೯೬), ಪುಟ ೬೦೯.
  59. ಕ್ರೋನಿನ್‌, A., ಸ್ಯಾಮ್ಯುಯೆಲ್‌ ಬೆಕೆಟ್‌ ದಿ ಲಾಸ್ಟ್‌ ಮಾಡರ್ನಿಸ್ಟ್‌ (ಲಂಡನ್‌: ಫ್ಲೆಮಿಂಗೊ, ೧೯೯೭), ಪುಟ ೩೯೧.
  60. ಬೆಕೆಟ್‌, S., ದಿ ಗ್ರೋವ್‌ ಸೆಂಟೆನರಿ ಎಡಿಷನ್‌ , ಸಂಪುಟ III (ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌: ಗ್ರೋವ್‌ ಪ್ರೆಸ್‌‌, ೨೦೦೬), ಪುಟ ೩೭೧.
  61. ಆನ್‌ ಅನ್‌ಡೇಟೆಡ್‌ ಇಂಟರ್‌ವ್ಯೂ ವಿತ್‌ ಲಾರೆನ್ಸ್‌ ಹಾರ್ವೆ. ನೋಲ್ಸನ್‌, J. ಬರೆದಿರುವ ಡ್ಯಾಮ್ಡ್‌ ಟು ಫೇಮ್‌: ದಿ ಲೈಫ್‌ ಆಫ್‌ ಸ್ಯಾಮ್ಯುಯೆಲ್‌ ಬೆಕೆಟ್‌ ಕೃತಿಯಲ್ಲಿ ಉಲ್ಲೇಖಿತ (ಲಂಡನ್‌: ಬ್ಲೂಮ್ಸ್‌ಬರಿ, ೧೯೯೬), ಪುಟಗಳು. ೩೭೧, ೩೭೨.
  62. SB ಟು ಥಾಮಸ್‌ ಮ್ಯಾಕ್‌ಗ್ರೀವಿ, ೧೧ ಆಗಸ್ಟ್‌ ೧೯೫೫ (TCD). ನೋಲ್ಸನ್‌, J. ಬರೆದಿರುವ ಡ್ಯಾಮ್ಡ್‌ ಟು ಫೇಮ್‌: ದಿ ಲೈಫ್‌ ಆಫ್‌ ಸ್ಯಾಮ್ಯುಯೆಲ್‌ ಬೆಕೆಟ್‌ ಕೃತಿಯಲ್ಲಿ ಉಲ್ಲೇಖಿತ (ಲಂಡನ್‌: ಬ್ಲೂಮ್ಸ್‌ಬರಿ, ೧೯೯೬), ಪುಟ ೪೧೬.
  63. ಇಂಟರ್‌ವ್ಯೂ ವಿತ್‌ ಪೀಟರ್‌ ವುಡ್‌ಥ್ರೋಪ್‌, ೧೮ ಫೆಬ್ರುವರಿ ೧೯೯೪. ನೋಲ್ಸನ್‌, J., ಬರೆದಿರುವ ಡ್ಯಾಮ್ಡ್‌ ಟು ಫೇಮ್‌: ದಿ ಲೈಫ್‌ ಆಫ್‌ ಸ್ಯಾಮ್ಯುಯೆಲ್‌ ಬೆಕೆಟ್‌ ಕೃತಿಯಲ್ಲಿ ಉಲ್ಲೇಖಿತ (ಲಂಡನ್‌: ಬ್ಲೂಮ್ಸ್‌ಬರಿ, ೧೯೯೬), ಪುಟಗಳು. ೩೭೧, ೩೭೨.
  64. ಆಸ್ಮಸ್‌, W. ಬರೆದಿರುವ 'ಬೆಕೆಟ್‌ ಡೈರೆಕ್ಟ್ಸ್‌ ಗೊಡಾಟ್‌‌‌ ನಲ್ಲಿ ಉಲ್ಲೇಖಿತ; ಇದರಲ್ಲಿರುವಂಥದ್ದು: ಥಿಯೇಟರ್‌ ಕ್ವಾರ್ಟರ್ಲಿ , ಸಂಪುಟ V, ಸಂ. ೧೯, ೧೯೭೫, ಪುಟಗಳು. ೨೩, ೨೪. ನೋಲ್ಸನ್‌, J. ಬರೆದಿರುವ ಡ್ಯಾಮ್ಡ್‌ ಟು ಫೇಮ್‌: ದಿ ಲೈಫ್‌ ಆಫ್‌ ಸ್ಯಾಮ್ಯುಯೆಲ್‌ ಬೆಕೆಟ್‌ ಕೃತಿಯಲ್ಲಿ ಉಲ್ಲೇಖಿತ (ಲಂಡನ್‌: ಬ್ಲೂಮ್ಸ್‌ಬರಿ, ೧೯೯೬), ಪುಟ ೬೦೭.
  65. ‌ಇರ್ವಿಂಗ್ ವಾರ್ಡ್‌ಲ್‌, ದಿ ಟೈಮ್ಸ್‌, ೧೯ ಫೆಬ್ರುವರಿ ೧೯೮೧.
  66. ನೋಲ್ಸನ್‌, J., ಡ್ಯಾಮ್ಡ್‌ ಟು ಫೇಮ್‌: ದಿ ಲೈಫ್‌ ಆಫ್‌ ಸ್ಯಾಮ್ಯುಯೆಲ್‌ ಬೆಕೆಟ್‌ (ಲಂಡನ್‌: ಬ್ಲೂಮ್ಸ್‌ಬರಿ, ೧೯೯೬), ಪುಟಗಳು ೬೩೮,೬೩೯
  67. ‌ಪೀಟರ್‌ ಹಾಲ್ ‌‌‌ದಿ ಗಾರ್ಡಿಯನ್ ನಲ್ಲಿ ಬರೆದಿರುವಂಥದ್ದು, 4 ಜನವರಿ 2003 Archived 2007-05-18 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ.
  68. ಹ್ಯಾಸೆಲ್‌, G., ವಾಟ್ಸ್‌ ಆನ್‌' ಲಂಡನ್‌ , ೨ರಿಂದ - ೯ನೇ ಜುಲೈ ೧೯೯೭.
  69. ಬೆಕೆಟ್‌ ೨೦೦೮, ಪುಟ ೮.
  70. ಸಿಯಾನ್‌, I., "ದಿ ಝೀರೋ ಸೌಲ್‌: ಗೊಡಾಟ್‌'ಸ್‌ ವೇಟಿಂಗ್‌ ಸೆಲ್ವ್ಸ್‌ ಇನ್‌ ಡಾಂಟೆ'ಸ್‌ ವೇಟಿಂಗ್‌ ರೂಮ್ಸ್‌"; ಇದರಲ್ಲಿರುವಂಥದ್ದು: ಟ್ರಾನ್ಸ್‌ವರ್ಸ್‌ ಸಂ ೨, ನವೆಂಬರ್‌‌ ೨೦೦೪, ಪುಟ ೭೦.
  71. ಸಿಯಾನ್‌, I., 'ದಿ ಶೇಪ್‌ ಆಫ್‌ ದಿ ಬೆಕೆಟಿಯನ್‌ ಸೆಲ್ಫ್‌: ಗೊಡಾಟ್‌ ಅಂಡ್‌ ದಿ ಜಂಗಿಯನ್‌ ಮಂಡಾಲ'; ಇದರಲ್ಲಿರುವಂಥದ್ದು: ಕಾನ್‌ಷಸ್‌ನೆಸ್‌, ಲಿಟರೇಚರ್‌ ಅಂಡ್‌ ದಿ ಆರ್ಟ್ಸ್‌ ಸಂಪುಟ ೭ ಸಂಖ್ಯೆ ೧, ಏಪ್ರಿಲ್‌ ೨೦೦೬. ಇದನ್ನೂ ನೋಡಿ: ಕಾರ್ಟರ್‌, S., 'ಎಸ್ಟ್ರಾಗನ್‌'ಸ್‌ ಏನ್ಷಿಯಂಟ್‌ ವೂಂಡ್‌: ಎ ನೋಟ್‌ ಆನ್‌ ವೇಟಿಂಗ್‌ ಫಾರ್‌ ಗೊಡಾಟ್‌'; ಇದರಲ್ಲಿರುವಂಥದ್ದು: ಜರ್ನಲ್‌ ಆಫ್‌ ಬೆಕೆಟ್‌ ಸ್ಟಡೀಸ್‌ ೬.೧, ಪುಟ ೧೩೦.
  72. ಆನ್‌ ದಿ ಅದರ್‌ ಹ್ಯಾಂಡ್‌, ದಿದಿ ಓನ್ಲಿ ಲರ್ನ್‌ಸ್‌ ಆಫ್‌ ದಿಸ್‌ ಇನ್‌ ಆಸ್ಕಿಂಗ್‌ ದಿ ಬಾಯ್‌'ಸ್‌ ಬ್ರದರ್‌ ಹೌ ಗೊಡಾಟ್‌ ಟ್ರೀಟ್ಸ್‌ ಹಿಮ್‌, ವಿಚ್‌ ಮೇ ಇನ್‌ ಇಟ್‌ಸೆಲ್ಫ್‌ ಬಿ ಸೀನ್‌ ಆಸ್‌ ಎ ಷೋ ಆಫ್‌ ಕಂಪ್ಯಾಷನ್‌.
  73. ಬೆಕೆಟ್‌, S., ವೇಟಿಂಗ್‌ ಫಾರ್‌ ಗೊಡಾಟ್‌ , (ಲಂಡನ್‌: ಫೇಬರ್‌ ಅಂಡ್‌ ಫೇಬರ್‌, [1956] ೧೯೮೮), ಪುಟ ೯೨.
  74. ಬೆಕೆಟ್‌ ೨೦೦೬, ಪುಟಗಳು. ೧೦-೧೧.
  75. ಕ್ರೋನಿನ್‌, A., ಸ್ಯಾಮ್ಯುಯೆಲ್‌ ಬೆಕೆಟ್‌ ದಿ ಲಾಸ್ಟ್‌ ಮಾಡರ್ನಿಸ್ಟ್‌ (ಲಂಡನ್‌: ಫ್ಲೆಮಿಂಗೊ, ೧೯೯೭), ಪುಟ ೨೧.
  76. ಡಕ್‌ವರ್ತ್‌, C., ಏಂಜಲ್ಸ್‌ ಆಫ್‌ ಡಾರ್ಕ್‌ನೆಸ್‌: ಡ್ರಾಮಾಟಿಕ್‌ ಎಫೆಕ್ಟ್‌ ಇನ್‌ ಸ್ಯಾಮ್ಯುಯೆಲ್‌ ಬೆಕೆಟ್‌ ವಿತ್‌ ಸ್ಪೆಷಲ್‌ ರೆಫರೆನ್ಸ್‌ ಟು ಯುಜೀನ್‌ ಲೊನೆಸ್ಕೊ (ಲಂಡನ್‌: ಅಲೆನ್‌, ೧೯೭೨), ಪುಟ ೧೮. ಹೆರೆನ್‌, G. ಬರೆದಿರುವ ನ್ಯಾಕ್ಟ್‌ ಅಂಡ್‌ ಟ್ರೌಮ್‌‌‌ ನಲ್ಲಿ ಉಲ್ಲೇಖಿತ; ಜರ್ನಲ್‌ ಆಫ್‌ ಬೆಕೆಟ್‌ ಸ್ಟಡೀಸ್‌‌‌ ನಲ್ಲಿ ಬೆಕೆಟ್‌'ಸ್‌ ಅಗೊನಿ ಇನ್‌ ದಿ ಗಾರ್ಡನ್‌ ಆಗಿ ಉಲ್ಲೇಖಿತ, ೧೧(೧)
  77. ಕ್ರೋನಿನ್‌, A., ಸ್ಯಾಮ್ಯುಯೆಲ್‌ ಬೆಕೆಟ್‌ ದಿ ಲಾಸ್ಟ್‌ ಮಾಡರ್ನಿಸ್ಟ್‌ (ಲಂಡನ್‌: ಫ್ಲೆಮಿಂಗೊ, ೧೯೯೭), ಪುಟಗಳು. ೨೦, ೨೧.
  78. ನೋಲ್ಸನ್‌, J., ಡ್ಯಾಮ್ಡ್‌ ಟು ಫೇಮ್‌: ದಿ ಲೈಫ್‌ ಆಫ್‌ ಸ್ಯಾಮ್ಯುಯೆಲ್‌ ಬೆಕೆಟ್‌ (ಲಂಡನ್‌: ಬ್ಲೂಮ್ಸ್‌ಬರಿ, ೧೯೯೬), ಪುಟ ೨೭೯. ಬ್ರೈಡೆನ್‌, M., 'ಬೆಕೆಟ್‌ ಅಂಡ್‌ ರಿಲಿಜನ್‌'ನಲ್ಲಿ ಉಲ್ಲೇಖಿತ; ಇದರಲ್ಲಿರುವಂಥದ್ದು: ಓಪನ್‌ಹೀಮ್‌, L., (ಸಂಪಾದಿತ) ಪಾಲ್‌ಗ್ರೇವ್‌ ಅಡ್ವಾನ್ಸಸ್‌ ಇನ್‌ ಸ್ಯಾಮ್ಯುಯೆಲ್‌ ಬೆಕೆಟ್‌ ಸ್ಟಡೀಸ್‌ (ಲಂಡನ್‌: ಪಾಲ್‌ಗ್ರೇವ್‌, ೨೦೦೪), ಪುಟ ೧೫೭.
  79. ಬ್ರೈಡೆನ್‌, M., ಸ್ಯಾಮ್ಯುಯೆಲ್‌ ಬೆಕೆಟ್‌ ಅಂಡ್‌ ದಿ ಐಡಿಯಾ ಆಫ್‌ ಗಾಡ್‌ (ಬೇಸಿಂಗ್‌ಸ್ಟೋಕ್‌, ಹ್ಯಾಂಪ್‌ಷೈರ್‌: ಪಾಲ್‌ಗ್ರೇವ್‌ ಮ್ಯಾಕ್‌ಮಿಲನ್‌, ೧೯೯೮), ಪೀಠಿಕೆ.
  80. ಬೇರ್‌‌, D., ಸ್ಯಾಮ್ಯುಯೆಲ್‌ ಬೆಕೆಟ್‌: ಎ ಬಯಾಗ್ರಫಿ (ಲಂಡನ್‌: ವಿಂಟೇಜ್‌, ೧೯೯೦), ಪುಟಗಳು. ೪೦೯, ೪೧೦, ೪೦೫.
  81. ಬಾಕ್ಸಾಲ್‌‌, P., "ಬೆಕೆಟ್‌ ಅಂಡ್‌ ಹೋಮಿಯೋರೋಟಿಸಿಸಂ"; ಇದರಲ್ಲಿರುವಂಥದ್ದು: ಓಪನ್‌ಹೀಮ್‌, L., (ಸಂಪಾದಿತ) ಪಾಲ್‌ಗ್ರೇವ್‌ ಅಡ್ವಾನ್ಸಸ್‌ ಇನ್‌ ಸ್ಯಾಮ್ಯುಯೆಲ್‌ ಬೆಕೆಟ್‌ ಸ್ಟಡೀಸ್‌ (ಲಂಡನ್‌: ಪಾಲ್‌ಗ್ರೇವ್‌, ೨೦೦೪).
  82. ೮೨.೦ ೮೨.೧ ಬೆಕೆಟ್‌ ೨೦೦೬, ಪುಟ ೯.
  83. ಬೆಕೆಟ್‌ ೨೦೦೬, ಪುಟ ೪.
  84. ೮೪.೦ ೮೪.೧ ಬೆಕೆಟ್‌ ೨೦೦೬, ಪುಟ ೧೩.
  85. ಮೀಟಿಂಗ್‌ ವಿತ್‌ ಲಿಂಡಾ ಬೆನ್‌-ಝ್ವಿ, ಡಿಸೆಂಬರ್‌‌ ೧೯೮೭. ಇದರಲ್ಲಿ ಉಲ್ಲೇಖಿತ: "ಇಂಟ್ರಡಕ್ಷನ್‌" ಟು ಬೆನ್‌-ಝ್ವಿ, L., (ಸಂಪಾದಿತ) ವುಮೆನ್‌ ಇನ್‌ ಬೆಕೆಟ್‌: ಪರ್ಫಾರ್ಮೆನ್ಸ್‌ ಅಂಡ್‌ ಕ್ರಿಟಿಕಲ್‌ ಪರ್‌ಸ್ಪೆಕ್ಟಿವ್ಸ್‌‌ (ಅರ್ಬಾನಾ ಮತ್ತು ಚಿಕಾಗೊ: ಯೂನಿವರ್ಸಿಟಿ ಆಫ್‌ ಇಲಿನಾಯ್ಸ್‌ ಪ್ರೆಸ್‌‌, ೧೯೯೨), ಪುಟ x.
  86. ನೋಲ್ಸನ್‌, J., ಡ್ಯಾಮ್ಡ್‌ ಟು ಫೇಮ್‌: ದಿ ಲೈಫ್‌ ಆಫ್‌ ಸ್ಯಾಮ್ಯುಯೆಲ್‌ ಬೆಕೆಟ್‌ (ಲಂಡನ್‌: ಬ್ಲೂಮ್ಸ್‌ಬರಿ, ೧೯೯೬), ಪುಟ ೬೧೦.
  87. "ಜಡ್ಜ್‌ ಆಥರೈಸಸ್‌ ಆಲ್‌-ಫೀಮೇಲ್‌ ಗೊಡಾಟ್‌ "; ಇದರಲ್ಲಿರುವಂಥದ್ದು: ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ಟೈಮ್ಸ್‌ , ೬ ಜುಲೈ ೧೯೯೧.
  88. "ಬೆಕೆಟ್‌ ಎಸ್ಟೇಟ್‌ ಫೇಲ್ಸ್‌ ಟು ಸ್ಟಾಪ್‌ ವುಮೆನ್‌ ವೇಟಿಂಗ್‌ ಫಾರ್‌ ಗೊಡಾಟ್‌"; ಇದರಲ್ಲಿರುವಂಥದ್ದು: ದಿ ಗಾರ್ಡಿಯನ್‌ , ೪ ಫೆಬ್ರುವರಿ ೨೦೦೬.
  89. "ಅಕೋ ಫೆಸ್ಟಿವಲ್‌ ಆಫ್‌ ಆಲ್ಟರ್‌ನೆಟಿವ್‌ ಇಸ್ರೇಲಿ ಥಿಯೇಟರ್‌, 1995 ಆರ್ಕೀವ್‌". Archived from the original on 2011-07-21. Retrieved 2011-04-23.
  90. ನೋಲ್ಸನ್‌, J., ಡ್ಯಾಮ್ಡ್‌ ಟು ಫೇಮ್‌: ದಿ ಲೈಫ್‌ ಆಫ್‌ ಸ್ಯಾಮ್ಯುಯೆಲ್‌ ಬೆಕೆಟ್‌ (ಲಂಡನ್‌: ಬ್ಲೂಮ್ಸ್‌ಬರಿ, ೧೯೯೬), ಪುಟಗಳು ೩೮೬,೩೯೪
  91. ರೂಬಿ ಕೊಹ್ನ್‌ ಆನ್‌ ದಿ ಗೊಡಾಟ್‌ ಸರ್ಕಲ್‌ ಇನ್‌ ನೋಲ್ಸನ್‌, J. & E., (ಸಂಪಾದಿತ) ಬೆಕೆಟ್‌ ರಿಮೆಂಬರಿಂಗ್‌ – ರಿಮೆಂಬರಿಂಗ್‌ ಬೆಕೆಟ್‌ (ಲಂಡನ್‌: ಬ್ಲೂಮ್ಸ್‌ಬರಿ, ೨೦೦೬), ಪುಟ ೧೨೨
  92. ಕೊಹ್ನ್‌, R., ಫ್ರಂ ಡಿಸೈರ್‌ ಟು ಗೊಡಾಟ್‌ (ಲಂಡನ್‌: ಕ್ಯಾಲ್ಡರ್‌ ಪಬ್ಲಿಕೇಷನ್ಸ್‌; ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌: ರಿವರ್‌ರನ್‌ ಪ್ರೆಸ್‌), ೧೯೯೮, ಪುಟಗಳು ೧೫೩,೧೫೭
  93. ನೋಲ್ಸನ್‌, J., ಡ್ಯಾಮ್ಡ್‌ ಟು ಫೇಮ್‌: ದಿ ಲೈಫ್‌ ಆಫ್‌ ಸ್ಯಾಮ್ಯುಯೆಲ್‌ ಬೆಕೆಟ್‌ (ಲಂಡನ್‌: ಬ್ಲೂಮ್ಸ್‌ಬರಿ, ೧೯೯೬), ಪುಟಗಳು ೩೮೭, ೭೭೮ ಟಿಪ್ಪಣಿ ೧೩೯
  94. ಇಂಟರ್‌ವ್ಯೂ ವಿತ್‌‌ ಜೀನ್‌ ಮಾರ್ಟಿನ್‌, ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್‌ ೧೯೮೯. ನೋಲ್ಸನ್‌, J. ಬರೆದಿರುವ ಡ್ಯಾಮ್ಡ್‌ ಟು ಫೇಮ್‌: ದಿ ಲೈಫ್‌ ಆಫ್‌ ಸ್ಯಾಮ್ಯುಯೆಲ್‌ ಬೆಕೆಟ್‌ ಕೃತಿಯಲ್ಲಿ ಉಲ್ಲೇಖಿತ (ಲಂಡನ್‌: ಬ್ಲೂಮ್ಸ್‌ಬರಿ, ೧೯೯೬), ಪುಟಗಳು ೩೮೬,೩೮೭
  95. ಲೆಟರ್‌ ಫ್ರಂ ಆನ್‌ ಅನ್‌ನೇಮ್ಡ್‌ ಲ್ಯೂಟ್ರಿಂಗ್‌ಹೌಸೆನ್‌ ಪ್ರಿಸನರ್‌, ೧ ಅಕ್ಟೋಬರ್‌‌ ೧೯೫೬. ಜೇಮ್ಸ್‌‌ ನೋಲ್ಸನ್‌ನಿಂದ ಅನುವಾದಿತ. ನೋಲ್ಸನ್‌, J. ಬರೆದಿರುವ ಡ್ಯಾಮ್ಡ್‌ ಟು ಫೇಮ್‌: ದಿ ಲೈಫ್‌ ಆಫ್‌ ಸ್ಯಾಮ್ಯುಯೆಲ್‌ ಬೆಕೆಟ್‌ ಕೃತಿಯಲ್ಲಿ ಉಲ್ಲೇಖಿತ (ಲಂಡನ್‌: ಬ್ಲೂಮ್ಸ್‌ಬರಿ, ೧೯೯೬), ಪುಟ ೪೦೯
  96. ನೋಲ್ಸನ್‌, J., ಡ್ಯಾಮ್ಡ್‌ ಟು ಫೇಮ್‌: ದಿ ಲೈಫ್‌ ಆಫ್‌ ಸ್ಯಾಮ್ಯುಯೆಲ್‌ ಬೆಕೆಟ್‌ (ಲಂಡನ್‌: ಬ್ಲೂಮ್ಸ್‌ಬರಿ, ೧೯೯೬), ಪುಟಗಳು ೪೧೦,೪೧೧
  97. ೯೭.೦ ೯೭.೧ ಡಿಕೇಡ್ಸ್‌ ಲೇಟರ್‌, ದಿ ಕ್ವೆಸ್ಟ್‌ ಫಾರ್‌ ಮೀನಿಂಗ್‌ ಗೋಸ್‌ ಆನ್‌
  98. ಅಕೆರ್ಲೆ, C. J. ಮತ್ತು ಗೊಂಟಾರ್ಸ್‌ಕಿ, S. E., (ಸಂಪಾದಕರು) ದಿ ಫೇಬರ್‌ ಕಂಪ್ಯಾನಿಯನ್‌ ಟು ಸ್ಯಾಮ್ಯುಯೆಲ್‌ ಬೆಕೆಟ್‌ (ಲಂಡನ್‌: ಫೇಬರ್‌ ಅಂಡ್‌ ಫೇಬರ್‌, ೨೦೦೬), ಪುಟಗಳು ೬೨೦,೬೨೧
  99. ಎ ಫಾರ್ಮರ್‌ ಇನ್‌ ರೌಸಿಲ್ಲಾನ್‌, ದಿ ವಿಲೇಜ್‌ ವೇರ್‌ ಬೆಕೆಟ್‌ ಫ್ಲೆಡ್‌ ಡ್ಯೂರಿಂಗ್‌ ವರ್ಲ್ಡ್‌ ವಾರ್‌ II; ಹೀ ನೆವರ್‌ ವರ್ಕ್‌ಡ್‌ ಫಾರ್‌ ದಿ ಬೊನೆಲಿಸ್‌, ದೋ ಹೀ ಯೂಸ್ಡ್‌ ಟು ವಿಸಿಟ್‌ ಅಂಡ್‌ ಪರ್ಚೇಸ್‌ ಎಗ್ಸ್‌ ಅಂಡ್‌ ವೈನ್‌ ದೇರ್‌. ನೋಡಿ: ಕ್ರೋನಿನ್‌, A., ಸ್ಯಾಮ್ಯುಯೆಲ್‌ ಬೆಕೆಟ್‌ ದಿ ಲಾಸ್ಟ್‌ ಮಾಡರ್ನಿಸ್ಟ್‌ (ಲಂಡನ್‌: ಫ್ಲೆಮಿಂಗೊ, ೧೯೯೭), ಪುಟ ೩೩೩
  100. ಅಕೆರ್ಲೆ, C. J. ಮತ್ತು ಗೊಂಟಾರ್ಸ್‌ಕಿ, S. E., (ಸಂಪಾದಕರು) ದಿ ಫೇಬರ್‌ ಕಂಪ್ಯಾನಿಯನ್‌ ಟು ಸ್ಯಾಮ್ಯುಯೆಲ್‌ ಬೆಕೆಟ್‌ , (ಲಂಡನ್‌: ಫೇಬರ್‌ ಅಂಡ್‌ ಫೇಬರ್‌, ೨೦೦೬), ಪುಟಗಳು ೬೨೨,೬೨೩
  101. ಆನ್‌ ಎಕ್ಸ್‌ಪ್ರೆಷನ್‌ ಕಾಯಿನ್ಡ್‌ ಬೈ ಬೆಕೆಟ್‌ ಇನ್‌ ವಿಚ್‌ ಹೀ ಮೇಕ್ಸ್‌ ದಿ "ಮೀನಿಂಗ್‌" ಲೆಸ್‌ ಅಂಡ್‌ ಲೆಸ್‌ ಕ್ಲಿಯರ್‌ ಅಟ್‌ ಈಚ್‌ ಡ್ರಾಫ್ಟ್‌. ಎ ಡೀಟೇಲ್ಡ್‌ ಡಿಸ್ಕಷನ್‌ ಆಫ್‌ ಬೆಕೆಟ್‌'ಸ್‌ ಮೆಥಡ್‌ ಕೆನ್‌ ಬಿ ಫೌಂಡ್‌ ಇನ್‌ ಪೌಂಟ್ನೆ, R., ಥಿಯೇಟರ್‌ ಆಫ್‌ ಷಾಡೋಸ್‌: ಸ್ಯಾಮ್ಯುಯೆಲ್‌ ಬೆಕೆಟ್‌'ಸ್‌ ಡ್ರಾಮಾ ೧೯೫೬-೧೯೭೬ (ಗೆರಾರ್ಡ್ಸ್‌ ಕ್ರಾಸ್‌: ಕಾಲಿನ್‌ ಸ್ಮಿತ್‌, ೧೯೮೮) ಆಲ್‌ದೋ ಇಟ್‌ ಕಾನ್‌ಸೆಂಟ್ರೇಟ್ಸ್‌ ಆನ್‌ ಲೇಟರ್‌ ವರ್ಕ್ಸ್‌ ವೆನ್‌ ದಿಸ್‌ ಪ್ರೋಸೆಸ್‌ ಹ್ಯಾಡ್‌ ಬಿಕಮ್‌ ಮೋರ್‌ ರೀಫೈನ್ಡ್‌.
  102. ಬೇರ್‌‌, D., ಸ್ಯಾಮ್ಯುಯೆಲ್‌ ಬೆಕೆಟ್‌: ಎ ಬಯಾಗ್ರಫಿ (ಲಂಡನ್‌: ವಿಂಟೇಜ್‌, ೧೯೯೦), ಪುಟ ೪೭೧
  103. ಮಾಹಿತಿ ಹಕ್ಕು ಕಾಯಿದೆಯ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಬಿಡುಗಡೆಯಾದ ಪತ್ರಗಳು. ದಿ ಗಾರ್ಡಿಯನ್‌ ಪತ್ರಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಪೀಟರ್‌ ಹಾಲ್‌ ಬರೆದ 'ಗೊಡಾಟ್‌ ಆಲ್‌ಮೈಟಿ' ಲೇಖನದಲ್ಲಿ ಉಲ್ಲೇಖಿತ, ಬುಧವಾರ ೨೪ ಆಗಸ್ಟ್‌ ೨೦೦೫
  104. ಬೇರ್‌‌, D., ಸ್ಯಾಮ್ಯುಯೆಲ್‌ ಬೆಕೆಟ್‌: ಎ ಬಯಾಗ್ರಫಿ (ಲಂಡನ್‌: ವಿಂಟೇಜ್‌, ೧೯೯೦), ಪುಟ ೬೧೩
  105. ಪೀಟರ್‌ ವುಡ್‌ಥಾರ್ಪ್‌ ಆನ್‌ ದಿ ಬ್ರಿಟಿಷ್‌ ಪ್ರೀಮಿಯರ್‌ ಆಫ್‌ ವೇಟಿಂಗ್‌ ಫಾರ್‌ ಗೊಡಾಟ್‌t ; ಇದರಲ್ಲಿರುವಂಥದ್ದು: ನೋಲ್ಸನ್‌, J. & E., (ಸಂಪಾದಿತ) ಬೆಕೆಟ್‌ ರಿಮೆಂಬರಿಂಗ್‌ – ರಿಮೆಂಬರಿಂಗ್‌ ಬೆಕೆಟ್‌ (ಲಂಡನ್‌: ಬ್ಲೂಮ್ಸ್‌ಬರಿ, ೨೦೦೬), ಪುಟ ೧೨೨
  106. ಬುಲ್‌, P., ಐ ನೋ ದಿ ಫೇಸ್‌ ಬಟ್‌ ... ; ಕೇಸ್‌ಬುಕ್‌ ಆನ್‌ 'ವೇಟಿಂಗ್‌ ಫಾರ್‌ ಗೊಡಾಟ್‌ ಕೃತಿಯಲ್ಲಿ ಉಲ್ಲೇಖಿತ, ಪುಟಗಳು ೪೧,೪೨. ನೋಲ್ಸನ್‌, J. ಬರೆದಿರುವ ಡ್ಯಾಮ್ಡ್‌ ಟು ಫೇಮ್‌: ದಿ ಲೈಫ್‌ ಆಫ್‌ ಸ್ಯಾಮ್ಯುಯೆಲ್‌ ಬೆಕೆಟ್‌ ಕೃತಿಯಲ್ಲಿ ಉಲ್ಲೇಖಿತ (ಲಂಡನ್‌: ಬ್ಲೂಮ್ಸ್‌ಬರಿ, ೧೯೯೬), ಪುಟ ೪೧೪
  107. ನೋಲ್ಸನ್‌, J., ಡ್ಯಾಮ್ಡ್‌ ಟು ಫೇಮ್‌: ದಿ ಲೈಫ್‌ ಆಫ್‌ ಸ್ಯಾಮ್ಯುಯೆಲ್‌ ಬೆಕೆಟ್‌ (ಲಂಡನ್‌: ಬ್ಲೂಮ್ಸ್‌ಬರಿ, ೧೯೯೬), ಪುಟ ೪೧೫
  108. ಪೀಟರ್‌ ಹಾಲ್‌ ಲುಕ್ಸ್‌ ಬ್ಯಾಕ್‌ ಅಟ್‌ ದಿ ಒರಿಜಿನಲ್‌ ಗೊಡಾಟ್‌ Archived 2007-10-06 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ., Samuel-Beckett.net
  109. ಕೊಹಾನ್‌, ಕರೋಲ್‌, ಬ್ರಾಡ್‌ವೇ ಬೈ ದಿ ಬೇ , (ಮಿಯಾಮಿ, ಫ್ಲೋರಿಡಾ: ದಿ ಪಿಕರಿಂಗ್‌ ಪ್ರೆಸ್‌‌, ೧೯೮೭). ಪುಟ ೬.
  110. SB ಟು ಜೆರೋಮ್‌ ಲಿಂಡನ್‌, ೧೮ ಏಪ್ರಿಲ್‌ ೧೯೬೭. ನೋಲ್ಸನ್‌, J. ಬರೆದಿರುವ ಡ್ಯಾಮ್ಡ್‌ ಟು ಫೇಮ್‌: ದಿ ಲೈಫ್‌ ಆಫ್‌ ಸ್ಯಾಮ್ಯುಯೆಲ್‌ ಬೆಕೆಟ್‌ ಕೃತಿಯಲ್ಲಿ ಉಲ್ಲೇಖಿತ (ಲಂಡನ್‌: ಬ್ಲೂಮ್ಸ್‌ಬರಿ, ೧೯೯೬), ಪುಟ ೫೪೫
  111. ಇಂಟರ್‌ವ್ಯೂ ವಿತ್‌ ಪೀಟರ್‌ ವುಡ್‌ಥ್ರೋಪ್‌ ೧೮ ಫೆಬ್ರುವರಿ ೧೯೯೪. ನೋಲ್ಸನ್‌, J., ಬರೆದಿರುವ ಡ್ಯಾಮ್ಡ್‌ ಟು ಫೇಮ್‌: ದಿ ಲೈಫ್‌ ಆಫ್‌ ಸ್ಯಾಮ್ಯುಯೆಲ್‌ ಬೆಕೆಟ್‌ ಕೃತಿಯಲ್ಲಿ ಉಲ್ಲೇಖಿತ (ಲಂಡನ್‌: ಬ್ಲೂಮ್ಸ್‌ಬರಿ, ೧೯೯೬), ಪುಟಗಳು ೪೮೭,೪೮೮
  112. ೧೧೨.೦ ೧೧೨.೧ SB ಟು ಹೆನ್ರಿ ವೆನ್ನಿಂಗ್‌, ೧ ಜನವರಿ ೧೯೬೫ (ಸೇಂಟ್‌ ಲೂಯಿಸ್‌). ನೋಲ್ಸನ್‌, J. ಬರೆದಿರುವ ಡ್ಯಾಮ್ಡ್‌ ಟು ಫೇಮ್‌: ದಿ ಲೈಫ್‌ ಆಫ್‌ ಸ್ಯಾಮ್ಯುಯೆಲ್‌ ಬೆಕೆಟ್‌ ಕೃತಿಯಲ್ಲಿ ಉಲ್ಲೇಖಿತ (ಲಂಡನ್‌: ಬ್ಲೂಮ್ಸ್‌ಬರಿ, ೧೯೯೬), ಪುಟ ೫೨೭
  113. ಹೆನ್ರಿ, ವಿಲಿಯಂ A., III ಇನ್‌ ಟೈಮ್‌,ಥಿಯೇಟರ್‌: ಕ್ಲೌನಿಂಗ್‌ ಅರೌಂಡ್‌ ವಿತ್‌ ಎ ಕ್ಲಾಸಿಕ್‌ ವೇಟಿಂಗ್‌ ಫಾರ್‌ ಗೊಡಾಟ್‌ Archived 2011-05-11 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ.
  114. ರಿಚ್‌, ಫ್ರಾಂಕ್‌ ರಿವ್ಯೂ/ಥಿಯೇಟರ್‌; 'ಗೊಡಾಟ್‌': ದಿ ಟೈಮ್‌ಲೆಸ್‌ ರಿಲೇಷನ್‌ಷಿಪ್‌ ಆಫ್‌ 2 ಇಂಡಿಪೆಂಡೆಂಟ್‌ ಸೌಲ್ಸ್‌
  115. ೧೧೫.೦ ೧೧೫.೧ ೧೧೫.೨ ಫ್ರಂ ದಿ ಪ್ರೋಗ್ರ್ಯಾಮ್‌ ಟು ದಿ ಪ್ರೊಡಕ್ಷನ್‌.
  116. "Thealligatoronline.com". Archived from the original on 2011-07-16. Retrieved 2011-04-23.
  117. Adams, Stephen (25 August 2009). "Patrick Stewart saw ghost performing Waiting for Godot". The Daily Telegraph. London. Retrieved 27 May 2010.
  118. "Tonyawards.com". Archived from the original on 2008-05-11. Retrieved 2011-04-23.
  119. ಮರ್ಸಿಯರ್‌, V., ಬೆಕೆಟ್‌/ಬೆಕೆಟ್‌ (ಲಂಡನ್‌: ಸೌವೆನಿರ್‌ ಪ್ರೆಸ್‌, ೧೯೯೦), ಪುಟ ೭೪
  120. ಕೂಕ್‌, V., (ಸಂಪಾದಿತ) ಬೆಕೆಟ್‌ ಆನ್‌ ಫೈಲ್‌ (ಲಂಡನ್‌: ಮೆಥುಯೆನ್‌, ೧೯೮೫), ಪುಟ ೧೪
  121. ಬೇರ್‌‌, D., ಸ್ಯಾಮ್ಯುಯೆಲ್‌ ಬೆಕೆಟ್‌: ಎ ಬಯಾಗ್ರಫಿ (ಲಂಡನ್‌: ವಿಂಟೇಜ್‌, ೧೯೯೦), ಪುಟ ೩೭೬
  122. Youtube.com
  123. Mst3k.wikia.com
  124. ೧೨೪.೦ ೧೨೪.೧ ಬುಲಾಟೊವಿಕ್‌, M., Il ಎಸ್ಟ್‌ ಅರೈವಲ್‌ (ಪ್ಯಾರಿಸ್‌: ಸೆಯುಲ್‌, ೧೯೬೭). ಕೊಹ್ನ್‌, R. ಬರೆದಿರುವ ಫ್ರಂ ಡಿಸೈರ್‌ ಟು ಗೊಡಾಟ್‌ ಕೃತಿಯಲ್ಲಿ ಉಲ್ಲೇಖಿತ (ಲಂಡನ್‌: ಕ್ಯಾಲ್ಡರ್‌ ಪಬ್ಲಿಕೇಷನ್ಸ್‌; ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌: ರಿವರ್‌ರನ್‌ ಪ್ರೆಸ್‌, ೧೯೯೮), ಪುಟ ೧೭೧
  125. ‌ಮರ್ಚ್, A. C., 'ಕೋಟಿಂಗ್‌ ಫ್ರಂ ಗೊಡಾಟ್‌: ಟ್ರೆಂಡ್ಸ್‌ ಇನ್‌ ಕಾಂಟೆಂಪರರಿ ಫ್ರೆಂಚ್‌ ಥಿಯೇಟರ್‌ Archived 2008-05-13 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ.'; ಇದರಲ್ಲಿರುವಂಥದ್ದು: ಜರ್ನಲ್‌ ಆಫ್‌ ಬೆಕೆಟ್‌ ಸ್ಟಡೀಸ್‌ , ಸಂ. ೯, ಸ್ಪ್ರಿಂಗ್‌ ೧೯೮೩
  126. Blurb.com

ಬಾಹ್ಯ ಕೊಂಡಿಗಳು‌

ಬದಲಾಯಿಸಿ