ರೈನರ್ "ರಾಯ್" ವೈಸ್ (ಜನನ ೨೯ ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ ೧೯೩೨) ಒಬ್ಬ ಅಮೇರಿಕನ್ ಭೌತಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞ. ಇವರು ಎಂಐಟಿಯಲ್ಲಿ ಭೌತಶಾಸ್ತ್ರದ ಎಮೆರಿಟಸ್ ಪ್ರಾಧ್ಯಾಪಕರು ಮತ್ತು ಎಲ್ ಎಸ್ ಯುನಲ್ಲಿ ಸಹಾಯಕ ಪ್ರಾಧ್ಯಾಪಕರಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಲಿಗೊ ನ ಮೂಲ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಯಾದ ಲೇಸರ್ ಇಂಟರ್ಫೆರೋಮೆಟ್ರಿಕ್ ತಂತ್ರವನ್ನು ಕಂಡುಹಿಡಿದಿದ್ದಕ್ಕಾಗಿ ಅವರು ಹೆಚ್ಚು ಹೆಸರುವಾಸಿಯಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಇವರು ಕೋಬ್ ವಿಜ್ಞಾನ ಕಾರ್ಯ ಸಮೂಹದ ಅಧ್ಯಕ್ಷರಾಗಿದ್ದರು.[೧][೨][೩]

ರೈನರ್ ವೈಸ್
ಜೂನ್ ೨೦೧೮ ರಲ್ಲಿ ವೈಸ್
ಜನನ (1932-09-29) ೨೯ ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ ೧೯೩೨ (ವಯಸ್ಸು ೯೧)
ಬರ್ಲಿನ್, ವೀಮರ್ ರಿಪಬ್ಲಿಕ್
ಕಾರ್ಯಕ್ಷೇತ್ರಭೌತಶಾಸ್ತ್ರ
ಲೇಸರ್ ವಿಜ್ಞಾನ
ಪ್ರಾಯೋಗಿಕ ಭೌತಶಾಸ್ತ್ರ
ಸಂಸ್ಥೆಗಳುಮ್ಯಾಸಚೂಸೆಟ್ಸ್ ಇನ್ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಟ್ ಆಫ್ ಟೆಕ್ನಾಲಜಿ
ವಿದ್ಯಾಭ್ಯಾಸಮ್ಯಾಸಚೂಸೆಟ್ಸ್ ಇನ್ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಟ್ ಆಫ್ ಟೆಕ್ನಾಲಜಿ (ವಿಜ್ಞಾನ ಪದವಿ
ಮಹಾಪ್ರಬಂಧಹೈಡ್ರೋಜನ್ ಫ್ಲೋರೈಡ್‌ನ ಸ್ಟಾರ್ಕ್ ಎಫೆಕ್ಟ್ ಮತ್ತು ಹೈಪರ್‌ಫೈನ್ ರಚನೆ (1962)
ಡಾಕ್ಟರೇಟ್ ಸಲಹೆಗಾರರುಜೆರೋಲ್ಡ್ ಆರ್. ಜಕಾರಿಯಾಸ್
ಡಾಕ್ಟರೇಟ್ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳುನೆರ್ಗಿಸ್ ಮಾವಲ್ವಾಲಾ
Other notable studentsಬ್ರೂಸ್ ಅಲೆನ್ (ಭೌತಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞ)
ಸಾರಾ ವೀಚ್
ಪ್ರಸಿದ್ಧಿಗೆ ಕಾರಣಲೇಸರ್ ಇಂಟರ್ಫೆರೋಮೆಟ್ರಿಕ್ ಪ್ರವರ್ತಕ ಗುರುತ್ವ ತರಂಗ ವೀಕ್ಷಣೆ
ಪ್ರಭಾವಗಳುರಾಬರ್ಟ್ ಎಚ್. ಡಿಕೆ
ಗಮನಾರ್ಹ ಪ್ರಶಸ್ತಿಗಳುಐನ್‌ಸ್ಟೈನ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ (ಎಪಿಎಸ್) (೨೦೦೭)
ಮೂಲಭೂತ ಭೌತಶಾಸ್ತ್ರದಲ್ಲಿ ಬ್ರೇಕ್ಥ್ರೂ ಪ್ರಶಸ್ತಿ (೨೦೧೬)
ವಿಶ್ವವಿಜ್ಞಾನದಲ್ಲಿ ಗ್ರೂಬರ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ (೨೦೧೬)
ಶಾ ಪ್ರಶಸ್ತಿ (೨೦೧೬)
ಕವ್ಲಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿ (೨೦೧೬)
ಹಾರ್ವೆ ಪ್ರಶಸ್ತಿ (೨೦೧೬)
ಅಸ್ಟೂರಿಯಸ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿಗಳ ರಾಜಕುಮಾರಿ (೨೦೧೭)
ಭೌತಶಾಸ್ತ್ರದಲ್ಲಿ ನೊಬೆಲ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ (೨೦೧೭)
ಡಿಸೆಂಬರ್ ೨೦೧೭ ರ ಸ್ಟಾಕ್ಹೋಮ್ನಲ್ಲಿ ನಡೆದ ನೊಬೆಲ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಪತ್ರಿಕಾಗೋಷ್ಠಿಯಲ್ಲಿ ರೈನರ್ ವೈಸ್

ಇವರು ಫೆರ್ಮಿಲಾಬ್ ಹೋಲೋಮೀಟರ್ ಪ್ರಯೋಗದ ಸದಸ್ಯ. ಇದು ಕ್ವಾಂಟಮ್ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಸ್ಥಳ ಮತ್ತು ಸಮಯದ ಗುಣಲಕ್ಷಣಗಳನ್ನು ಅಳೆಯಲು ಮತ್ತು ಕ್ವಾಂಟಮ್ ಹೊಲೊಗ್ರಾಫಿಕ್ ಏರಿಳಿತದ ಪ್ಲ್ಯಾಂಕ್-ನಿಖರ ಪರೀಕ್ಷೆಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸಲು ೪೦ ಮೀ ಲೇಸರ್ ಇಂಟರ್ಫೆರೋಮೀಟರ್ ಅನ್ನು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ.[೪]

"ಲಿಗೊ ಡಿಟೆಕ್ಟರ್‌ಗೆ ನಿರ್ಣಾಯಕ ಕೊಡುಗೆ ಮತ್ತು ಗುರುತ್ವಾಕರ್ಷಣೆಯ ಅಲೆಗಳ ವೀಕ್ಷಣೆಗಾಗಿ" ೨೦೧೭ ರಲ್ಲಿ ಕಿಪ್ ಥಾರ್ನೆ ಮತ್ತು ಬ್ಯಾರಿ ಬ್ಯಾರಿಷ್ ಅವರೊಂದಿಗೆ ವೈಸ್‌ಗೆ ಭೌತಶಾಸ್ತ್ರದ ನೊಬೆಲ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ನೀಡಲಾಯಿತು.[೫][೬]

ಆರಂಭಿಕ ಜೀವನ ಮತ್ತು ಶಿಕ್ಷಣ ಬದಲಾಯಿಸಿ

ಜರ್ಮನಿಯ ಬರ್ಲಿನ್‌ನಲ್ಲಿ ಗೆರ್ಟ್ರೂಡ್ ಲೋಸ್ನರ್ ಮತ್ತು ಫ್ರೆಡೆರಿಕ್ ಎ. ವೈಸ್‌ರ ಮಗನಾಗಿ ರೈನರ್ ವೈಸ್ ಜನಿಸಿದರು.[೭] ಇವರ ತಂದೆ ವೈದ್ಯ, ನರವಿಜ್ಞಾನಿ ಮತ್ತು ಮನೋವಿಶ್ಲೇಷಕ. ಇವರು ಯಹೂದಿ ಮತ್ತು ಕಮ್ಯುನಿಸ್ಟ್ ಪಕ್ಷದ ಸಕ್ರಿಯ ಸದಸ್ಯರಾಗಿದ್ದರಿಂದ ಇವರನ್ನು ನಾಜಿಗಳು ಜರ್ಮನಿಯಿಂದ ಹೊರಹಾಕಿದರು. ಇವರ ತಾಯಿ ನಟಿ. ಇವರ ಚಿಕ್ಕಮ್ಮ ಸಮಾಜಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞ ಹಿಲ್ಡಾ ವೈಸ್. ಕುಟುಂಬವು ಮೊದಲು ಪ್ರಾಗ್ ಗೆ ಓಡಿಹೋಯಿತು. ಆದರೆ ೧೯೩೮ ರ ಮ್ಯೂನಿಚ್ ಒಪ್ಪಂದದ ನಂತರ ಜರ್ಮನಿಯು ಜೆಕೊಸ್ಲೊವಾಕಿಯಾವನ್ನು ಆಕ್ರಮಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದರಿಂದ ಇವರು ಪಲಾಯನ ಮಾಡಿದರು. ಸೆಂಟ್ ಲೂಯಿಸ್ನ ಲೋಕೋಪಕಾರಿ ಸ್ಟಿಕ್ಸ್ ಕುಟುಂಬವು ಯುನೈಟೆಡ್ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್ಗೆ ಪ್ರವೇಶಿಸಲು ವೀಸಾಗಳನ್ನು ಪಡೆಯಲು ಇವರಿಗೆ ಅನುವು ಮಾಡಿಕೊಟ್ಟಿತು. ವೈಸ್ ತನ್ನ ಯೌವನವನ್ನು ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್ ನಗರದಲ್ಲಿ ಕಳೆದರು ಅಲ್ಲಿ ಅವರು ಕೊಲಂಬಿಯಾ ಗ್ರಾಮರ್ ಶಾಲೆಯಲ್ಲಿ ಓದಿದರು. ಇವರು ಎಂಐಟಿಯಲ್ಲಿ ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡಿದರು.

ಇವರು ೧೯೬೦ ರಿಂದ ೧೯೬೨ ರವರೆಗೆ ಟಫ್ಟ್ಸ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದಲ್ಲಿ ಕಲಿಸಿದರು. ೧೯೬೨ ರಿಂದ ೧೯೬೪ ರವರೆಗೆ ಪ್ರಿನ್ಸ್ಟನ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದಲ್ಲಿ ಸ್ನಾತಕೋತ್ತರ ವಿದ್ವಾಂಸರಾಗಿದ್ದರು ಮತ್ತು ೧೯೬೪ ರಲ್ಲಿ ಎಂಐಟಿಯಲ್ಲಿ ಅಧ್ಯಾಪಕರಿಗೆ ಸೇರಿದರು.

ಸಾಧನೆಗಳು ಬದಲಾಯಿಸಿ

ವೈಸ್ ಹುಟ್ಟಿನಿಂದ ಪ್ರಬುದ್ಧತೆಗೆ, ಮೂಲಭೂತ ಭೌತಶಾಸ್ತ್ರ ಸಂಶೋಧನೆಯ ಎರಡು ಕ್ಷೇತ್ರಗಳನ್ನು ತಂದರು: ಕಾಸ್ಮಿಕ್ ಹಿನ್ನೆಲೆ ವಿಕಿರಣದ ಗುಣಲಕ್ಷಣ ಮತ್ತು ಇಂಟರ್ಫೆರೋಮೆಟ್ರಿಕ್ ಗುರುತ್ವ ತರಂಗ ವೀಕ್ಷಣೆ.

ಇವರು ಬಲೂನ್ ಪ್ರಯೋಗದೊಂದಿಗೆ ಕಾಸ್ಮಿಕ್ ಮೈಕ್ರೊವೇವ್ ಹಿನ್ನೆಲೆ ವಿಕಿರಣದ ವರ್ಣಪಟಲದ ಪ್ರವರ್ತಕ ಮಾಪನಗಳನ್ನು ಮಾಡಿದರು. ಮೈಕ್ರೊವೇವ್ ಹಿನ್ನೆಲೆಯು ಬಿಗ್ ಬ್ಯಾಂಗ್‌ನಿಂದ ಉಳಿದಿರುವ ವಿಕಿರಣದ ಉಷ್ಣ ವರ್ಣಪಟಲದ ವಿಶಿಷ್ಟತೆಯನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸುತ್ತದೆ ಎಂದು ಖಚಿತವಾದ ಅಳತೆಯನ್ನು ಮಾಡಿತು.[೮] ನಂತರ ಇವರು ನಾಸಾ ಕಾಸ್ಮಿಕ್ ಹಿನ್ನೆಲೆ ಎಕ್ಸ್‌ಪ್ಲೋರರ್ (ಕೋಬ್) ಉಪಗ್ರಹದ ಸಹಸ್ಥಾಪಕ ಮತ್ತು ವಿಜ್ಞಾನ ಸಲಹೆಗಾರರಾದರು.

ಇವರು ಎನ್ಎಸ್ಎಫ್ ಎಲ್ಐಜಿಒ (ಗುರುತ್ವ-ತರಂಗ ಪತ್ತೆ) ಯೋಜನೆಯನ್ನು ಸಹ-ಸ್ಥಾಪಿಸಿದರು. ಇದು "ಎ ಸ್ಟಡಿ ಆಫ್ ಲಾಂಗ್ ಬೇಸ್ಲೈನ್ ​​ಗ್ರಾವಿಟೇಶನಲ್ ವೇವ್ ಆಂಟೆನಾ ಸಿಸ್ಟಮ್" ಎಂಬ ವರದಿಯನ್ನು ಆಧರಿಸಿದೆ.

ಫೆಬ್ರವರಿ ೨೦೧೬ ರಲ್ಲಿ ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ ೨೦೧೫ ರಲ್ಲಿ ಮೊದಲ ನೇರ ಗುರುತ್ವಾಕರ್ಷಣೆಯ ತರಂಗ ವೀಕ್ಷಣೆಯನ್ನು ಮಾಡಲಾಗಿದೆ ಎಂದು ಪ್ರಕಟಣೆಗಾಗಿ ಪತ್ರಿಕಾಗೋಷ್ಠಿಯಲ್ಲಿ ಹಾಜರಿದ್ದ ಲಿಗೊ / ಕನ್ಯಾರಾಶಿ ಸಹಯೋಗದ ನಾಲ್ಕು ವಿಜ್ಞಾನಿಗಳಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬರಾಗಿದ್ದರು.[೯][೧೦]

ಗೌರವಗಳು ಮತ್ತು ಪ್ರಶಸ್ತಿಗಳು ಬದಲಾಯಿಸಿ

ರೈನರ್ ವೈಸ್ ಹಲವು ಪ್ರಶಸ್ತಿಗಳಿಂದ ಗುರುತಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ:

  • ೨೦೦೬ ರಲ್ಲಿ ಜಾನ್ ಸಿ. ಮಾಥರ್ ಅವರೊಂದಿಗೆ ಇವರು ಮತ್ತು ಕೋಬ್ ತಂಡವು ಕಾಸ್ಮಾಲಜಿಯಲ್ಲಿ ಗ್ರೂಬರ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ಪಡೆದರು.
  • ೨೦೦೭ ರಲ್ಲಿ ರೊನಾಲ್ಡ್ ಡ್ರೆವರ್ ಅವರೊಂದಿಗೆ ಈ ಕೆಲಸಕ್ಕಾಗಿ ಅವರಿಗೆ ಐನ್‌ಸ್ಟೈನ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ನೀಡಲಾಯಿತು.[೧೧]

೨೦೧೬ ಮತ್ತು ೨೦೧೭ ರಲ್ಲಿ ಗುರುತ್ವಾಕರ್ಷಣೆಯ ಅಲೆಗಳ ಪತ್ತೆ ಸಾಧನೆಗಾಗಿ ಸ್ವೀಕರಿಸುವ ಪ್ರಶಸ್ತಿಗಳು:

  • ಮೂಲಭೂತ ಭೌತಶಾಸ್ತ್ರದಲ್ಲಿ ವಿಶೇಷ ಪ್ರಗತಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿ.[೧೨]
  • ಕಾಸ್ಮಾಲಜಿಯಲ್ಲಿ ಗ್ರೂಬರ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ.[೧೩]
  • ಶಾ ಪ್ರಶಸ್ತಿ.[೧೪]
  • ಖಗೋಳ ಭೌತಶಾಸ್ತ್ರದಲ್ಲಿ ಕವ್ಲಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿ.[೧೫]
  • ಕಿಪ್ ಥಾರ್ನೆ ಮತ್ತು ರೊನಾಲ್ಡ್ ಡ್ರೆವರ್ ಅವರೊಂದಿಗೆ ಹಾರ್ವೆ ಪ್ರಶಸ್ತಿ.[೧೬]
  • ದೈಹಿಕ ವಿಜ್ಞಾನ ವಿಭಾಗದಲ್ಲಿ ಕಿಪ್ ಥಾರ್ನೆ ಮತ್ತು ಬ್ಯಾರಿ ಬ್ಯಾರಿಷ್ ಅವರೊಂದಿಗೆ ಸ್ಮಿತ್‌ಸೋನಿಯನ್ ನಿಯತಕಾಲಿಕದ ಅಮೇರಿಕನ್ ಜಾಣ್ಮೆ ಪ್ರಶಸ್ತಿ.[೧೭]
  • ಲೇಸರ್ ಸೈನ್ಸ್ ಮತ್ತು ಕ್ವಾಂಟಮ್ ಆಪ್ಟಿಕ್ಸ್ ೨೦೧೭ ರ ವಿಲ್ಲೀಸ್ ಇ. ಲ್ಯಾಂಬ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ.[೧೮]
  • ಪ್ರಿನ್ಸೆಸ್ ಆಫ್ ಅಸ್ಟೂರಿಯಸ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ (೨೦೧೭) (ಕಿಪ್ ಥಾರ್ನೆ ಮತ್ತು ಬ್ಯಾರಿ ಬ್ಯಾರಿಷ್ ಅವರೊಂದಿಗೆ ಜಂಟಿಯಾಗಿ).[೧೯]
  • ಭೌತಶಾಸ್ತ್ರದಲ್ಲಿನ ನೊಬೆಲ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ (೨೦೧೭) (ಕಿಪ್ ಥಾರ್ನೆ ಮತ್ತು ಬ್ಯಾರಿ ಬ್ಯಾರಿಷ್ ಅವರೊಂದಿಗೆ ಜಂಟಿಯಾಗಿ).
  • ನಾರ್ವೇಜಿಯನ್ ಅಕಾಡೆಮಿ ಆಫ್ ಸೈನ್ಸ್ ಅಂಡ್ ಲೆಟರ್ಸ್‌ನ ಫೆಲೋಶಿಪ್.[೨೦]
  • ೨೦೧೮ ರಲ್ಲಿ ಅಮೆರಿಕನ್ ಖಗೋಳಶಾಸ್ತ್ರದ ಸೊಸೈಟಿಯ ಖಗೋಳ ಉಪಕರಣಕ್ಕಾಗಿ ಜೋಸೆಫ್ ವೆಬರ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು "ಇಂಟರ್ಫೆರೋಮೆಟ್ರಿಕ್ ಗುರುತ್ವ-ತರಂಗ ಶೋಧಕದ ಆವಿಷ್ಕಾರಕ್ಕಾಗಿ ಇದು ದೀರ್ಘಮುನ್ಸೂಚನೆಯ ಗುರುತ್ವಾಕರ್ಷಣೆಯ ತರಂಗಗಳನ್ನು ಮೊದಲು ಪತ್ತೆಹಚ್ಚಲು ಕಾರಣವಾಯಿತು."[೨೧]

ಉಲ್ಲೇಖಗಳು ಬದಲಾಯಿಸಿ

  1. https://books.google.co.in/books?id=yRS3CgAAQBAJ&pg=PA25&redir_esc=y
  2. "ಆರ್ಕೈವ್ ನಕಲು". Archived from the original on 2017-05-18. Retrieved 2019-09-01.
  3. http://ned.ipac.caltech.edu/level5/March03/Weiss/Weiss5.html
  4. "ಆರ್ಕೈವ್ ನಕಲು". Archived from the original on 2022-08-30. Retrieved 2019-09-01.
  5. https://www.nobelprize.org/prizes/physics/2017/press-release/
  6. https://www.bbc.com/news/science-environment-41476648
  7. https://news.mit.edu/2017/mit-physicist-rainer-weiss-shares-nobel-prize-physics-1003
  8. https://www.sciencemag.org/news/2016/08/meet-college-dropout-who-invented-gravitational-wave-detector
  9. https://www.newyorker.com/tech/annals-of-technology/gravitational-waves-exist-heres-how-scientists-finally-found-them
  10. https://www.skyandtelescope.com/astronomy-news/gravitational-wave-detection-heralds-new-era-of-science-0211201644/
  11. https://www.aps.org/programs/honors/prizes/prizerecipient.cfm?last_nm=Weiss&first_nm=Rainer&year=2007
  12. https://breakthroughprize.org/News/32
  13. https://gruber.yale.edu/cosmology/press/2016-gruber-cosmology-prize-press-release
  14. "ಆರ್ಕೈವ್ ನಕಲು". Archived from the original on 2018-03-03. Retrieved 2019-09-01.
  15. https://www.prnewswire.com/news-releases/9-scientific-pioneers-receive-the-2016-kavli-prizes-300278385.html
  16. "ಆರ್ಕೈವ್ ನಕಲು". Archived from the original on 2016-06-01. Retrieved 2019-09-01.
  17. https://www.smithsonianmag.com/innovation/wave-catchers-ligo-team-winner-smithsonian-ingenuity-awards-2016-physical-sciences-180961124/
  18. "ಆರ್ಕೈವ್ ನಕಲು". Archived from the original on 2019-05-19. Retrieved 2019-09-01.
  19. https://www.fpa.es/en/error404.do
  20. "ಆರ್ಕೈವ್ ನಕಲು". Archived from the original on 2017-12-22. Retrieved 2017-12-22.
  21. https://aas.org/grants-and-prizes/joseph-weber-award-astronomical-instrumentation