ಜೈವಿಕ ಭಯೋತ್ಪಾದನೆ

ಜೈವಿಕ ಭಯೋತ್ಪಾದನೆ ಒಂದು ರೀತಿಯ ಭಯೋತ್ಪಾದನೆಯಾಗಿದ್ದು, (ಬ್ಯಾಕ್ಟೀರಿಯು, ವೈರಸ್, ಅಥವಾ ಟಾಕ್ಸಿನ್‌‌)ಗಳಂತಹ ಜೀವಿಗಳನ್ನು ರೋಗಸಾಧನಗಳನ್ನಾಗಿ ಬಳಸಿ ಅಂತರಾಷ್ಟ್ರೀಯವಾಗಿ ಬಿಡುಗಡೆ ಅಥವಾ ಪ್ರಸಾರ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇವುಗಳು ನೈಸರ್ಗಿಕವಾಗಿ ದೊರೆತಿರುವವಾಗಿರಬಹುದು ಅಥವಾ ಮಾನವನಿಂದ ರೂಪಾಂತರಗೊಳಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿರಬಹುದು. ಯುದ್ಧದಲ್ಲಿ ಈ ತಂತ್ರವನ್ನು ಬಳಸಬಹುದು, ಇವುಗಳ ಹೆಚ್ಚಿನ ಮಾಹಿತಿಗಾಗಿ ಜೈವಿಕಯುದ್ಧ ನೋಡಿ.

ವ್ಯಾಖ್ಯಾನ

ಯು.ಎಸ್‌.ನ‌ ಸೆಂಟರ್ಸ್ ಫಾರ್ ಡಿಸೀಸ್ ಕಂಟ್ರೋಲ್ ಆ‍ಯ್‌೦ಡ್ ಡೆವಲಪ್ಮೆಂಟ್ ಪ್ರಕಾರ:

A bioterrorism attack is the deliberate release of viruses, bacteria, other germs (agents) used to cause illness or death in people, animals, or plants. These agents are typically found in nature, but it is possible that they could be changed to increase their ability to cause disease, make them resistant to current medicines, or to increase their ability to be spread into the environment. Biological agents can be spread through the air, through water, or in food. Terrorists may use biological agents because they can be extremely difficult to detect and do not cause illness for several hours to several days. Some bioterrorism agents, like the smallpox virus, can be spread from person to person and some, like anthrax, cannot.

ಜೈವಿಕ ಭಯೋತ್ಪಾದನೆಯು ಅತ್ಯಾಕರ್ಷಕ ಆಯುಧವಾಗಿದ್ದು, ಜೈವಿಕ ಆಯುಧಗಳು ದೊರೆಯುವುದು ಮತ್ತು ಸೃಷ್ಟಿಸುವುದು ತುಂಬಾ ಸುಲಭ ಮತ್ತು ಅಗ್ಗದ್ದಾಗಿದೆ. ಇವುಗಳನ್ನು ಸುಲಭವಾಗಿ ಹರಡಬಹುದು, ಮತ್ತು ಇವುಗಳು ನಿಜವಾಗಿ ಮಾಡುವ ದೈಹಿಕ ಹಾನಿಗಿಂತ ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಹರಡುವ ಭೀತಿ ಮತ್ತು ಆತಂಕವೇ ಹೆಚ್ಚು ಹಾನಿ ಉಂಟುಮಾಡಬಹುದು. ಹೀಗಿದ್ದರೂ, ಸೇನಾ ಮುಖಂಡರು ಯುದ್ಧದಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಭಲ ಅಸ್ತ್ರ ಎಂದುಕೊಳ್ಳಬಹುದಾದ ಜೈವಿಕ ಭಯೋತ್ಪಾದನೆಯ ಸಾಧನಗಳಿಗೆ ಕೆಲವು ಪ್ರಮುಖವಾದ ಮಿತಿಗಳಿವೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಅರಿತುಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ; ಇದನ್ನು ಕೇವಲ ಶತ್ರುಗಳಿಗೆ ಮಾತ್ರ ಹಾನಿಯುಂಟಾಗುವಂತೆ ಮತ್ತು ತಮ್ಮ ಸೈನ್ಯಕ್ಕೆ ಯಾವುದೇ ರೀತಿಯ ಹಾನಿಯುಂಟಾಗದಂತೆ ಬಳಸುವುದು ಬಳಸಲು ಕಷ್ಟಸಾಧ್ಯ. ಜೈವಿಕ ಆಯುಧವು ಭಯೋತ್ಪಾದಕರಿಗೆ ಸಮಾಜದಲ್ಲಿ ಸಾಮೂಹಿಕ ಭೀತಿ ಉಂಟುಮಾಡಲು ಮತ್ತು ಸಮಾಜದಲ್ಲಿ ಅಶಾಂತಿಯನ್ನು ಹುಟ್ಟುಹಾಕಲು ಪ್ರಮುಖ ಸಾಧನವಾಗಿದೆ. ಆದರೆ, ಬಿಲ್ ಜಾಯ್‌ನಂತಹ ತಂತ್ರಜ್ಞರು ಜೈವಿಕ-ಭಯೋತ್ಪಾದಕರಿಗೆ ಮುಂದಿನ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ತಳಿವಿಜ್ಞಾನವು ಆಯುಧವಾಗಬಹುದು ಎಂದು ಎಚ್ಚರಿಸಿದ್ದಾರೆ.

ಈ ಜೀವಿಗಳು ಮನುಷ್ಯನಿಗೆ ಹಾನಿಯುಂಟುಮಾಡುದೇ ಕೇವಲ ಆರ್ಥಿಕತೆಗೆ ತೊಂದರೆಯುಂಟುಮಾಡುವಾಂತೆ ಮಾಡಬಹುದು ಎಂಬುದನ್ನು ಚರ್ಚಿಸಲಾಗಿದೆ . ಈ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ ತುಂಬಾ ಮುಖ್ಯ ರೋಗಕಾರಕ ಕಾಲು-ಮತ್ತು-ಬಾಯಿ ರೋಗ (ಎಫ್‌ಎಂಡಿ) ವೈರಸ್, ಇದು ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಆರ್ಥಿಕತೆ ಹಾನಿ ಉಂಟುಮಾಡುವಷ್ಟು ಮತ್ತು ಸಾರ್ವಜನಿಕರು ಕಳವಳಗೊಳ್ಳುವಷ್ಟು ಸಾಮರ್ಥ್ಯ ಹೊಂದಿದೆ ( ೨೦೦೧ ಮತ್ತು ೨೦೦೭ರಲ್ಲಿ ಎಫ್‌ಎಂಡಿ ಯುಕೆಯಲ್ಲಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡಿತ್ತು), ಆ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಮನುಷ್ಯರ ಮೇಲೆ ಯಾವುದೇ ಪರಿಣಮ ಬೀರಿರಲಿಲ್ಲ.

ಇತಿಹಾಸ

ಪ್ರಾರಂಭಿಕ ಬಳಕೆ

ಜೈವಿಕ ಭಯೋತ್ಪಾದನೆಯ ಇತಿಹಾಸ ಪ್ರಾಚೀನ ರೋಮ್‌ನಷ್ಟು ಹಿಂದಕ್ಕೆ ಹೋಗುತ್ತದೆ, ಹೇಸಿಗೆಯನ್ನು ಶತ್ರುಗಳ ಮುಖಕ್ಕೆ ಎಸೆಯಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು. ಇದು ಜೈವಿಕ ಭಯೋತ್ಪಾದನೆಯ ಮೊದಲ ರೂಪವಾಗಿದ್ದು ೧೪ನೇಯ ಶತಮಾನದವರೆಗೂ ಮುಂದುವರೆದಿತ್ತು, ಇದಕ್ಕಾಗಿ ಶತ್ರುಗಳ ನಗರದ ಜನರ ಮೇಲೆ ಪರಿಣಾಮ ಉಂಟುಮಾಡಲು ಮತ್ತು ನಿವಾಸಿಗಳಲ್ಲಿ ಸೋಂಕಿನ ಭಯ ಹುಟ್ಟಿಸಲು ಗುಳ್ಳೆಯೆಳುವ ಪ್ಲೇಗ್ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು , ಇದರಿಂದಾಗಿ ಅವರು ನಗರವನ್ನು ತೊರೆಯುತ್ತಾರೆ, ಹಾಗೆಯೆ ಪಡೆಗಳು ನಾಶವಾಗಿ ಶರಣಾಗುತ್ತವೆ ಎಂಬ ಆಶಯ ಹೊಂದಿರುತ್ತಿದ್ದರು. ಇತಿಹಾಸದಲ್ಲಿ ದಾಖಲಾದಂತೆ ರೋಗವನ್ನು ಆಯುಧವಾಗಿ ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳುವುದರ ಮೇಲೆ ಆಕ್ರಮಣಕಾರರಿಗೆ ತಮ್ಮದೆ ಜೈವಿಕ ಆಯುಧದ ಮೇಲೆ ನಿಯಂತ್ರಣವಿರಲಿಲ್ಲ. ಆಕ್ರಮಣಕಾರರಿಗೆ ಮತ್ತು ಯುದ್ಧ ನಡೆಯುತ್ತಿರುವ ಸುತ್ತಮುತ್ತಲಿನ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರಾಚೀನ ಕಾಲದ ವೈಧ್ಯಕೀಯ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನವು ಹೆಚ್ಚಿನ ಸುರಕ್ಷತೆ ಒದಗಿಸುತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ. ಯುದ್ಧ ಗೆದ್ದ ನಂತರ, ಅಶಕ್ತರಾದ ಶತ್ರುಗಳು ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಹರಡುವ ಸೋಂಕಿನಿಂದ ತಪ್ಪಿಸಿಕೊಳ್ಳಲಾದೇ ಸಾಯುತ್ತಿದ್ದರು ಇವರಲ್ಲಿ ಶತ್ರುಗಳು ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೆ ಸುತ್ತಮುತ್ತಲಿನ ಪ್ರದೇಶದ ನಿವಾಸಿಗಳು ಇರುತ್ತಿದ್ದರು. ಈ ಜೈವಿಕ ಆಯುಧಗಳ ಬಳಕೆಯಿಂದ ಸುತ್ತಮುತ್ತಲಿನ ಪ್ರದೇಶಗಳನ್ನು ರಕ್ಷಿಸಲು ಹೆಚ್ಚಿನ ವೈಧ್ಯಕೀಯ ಕೊರತೆಯಿದ್ದದ್ದು ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿ ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ, ಗುಳ್ಳೆಯೇಳುವ ಪ್ಲೇಗ್ ಶೀಘ್ರವಾಗಿ ಯೂರೋಪಿನಾದ್ಯಂತ ಹರಡಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಜನರನ್ನು ಬಲಿತೆಗೆದುಕೊಂಡಿತು. ಜೈವಿಕ ಭಯೋತ್ಪಾದನೆಗೆ ತುತ್ತಾದವರೆ (ಸಾಂಕ್ರಾಮಿಕವಾಗಿ ಹರಡುವ ಮೂಲಕ) ಆಯುಧವಾಗಿ ಮಾರ್ಪಾಡುಹೊಂದುತ್ತಾರೆ. ಇದು ಮಧ್ಯಯುಗದಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬಂದಿತು, ಆದರೆ ವೈದ್ಯಕೀಯ ಬೆಳವಣಿಗೆಯು ಆಯುಧ ಬಳಕೆಯ ಪರಿಣಾಮದಿಂದ ರಕ್ಷಿಸಲು ಸಾಕಾಗುವಷ್ಟು ಪ್ರಗತಿ ಸಾಧಿಸಲಿಲ್ಲ.

ಕಾಲಕ್ರಮೇಣ, ಜೈವಿಕ ಯುದ್ಧವು ಮತ್ತು ಸಂಕೀರ್ಣವಾಗುತ್ತಾ ಸಾಗಿತು. ದೇಶಗಳು ಇನ್ನೂ ಹೆಚ್ಚು ಪರಿಣಾಮ ಉಂಟುಮಾಡುವ ಮತ್ತು ಗುರಿ ಹೊಂದಿರುವವರನ್ನು ಬಿಟ್ಟು ಬೇರೆಯವರಿಗೆ ಸೋಂಕು ಉಂಟಾಗದಂತೆ ಆಯುಧ ತಯಾರಿಸತೊಡಗಿದರು. ಜೈವಿಕ ಆಯುದ್ಧದಲ್ಲಿನ ಮೊದಲ ಗಮನಾರ್ಹ ಬೆಳವಣಿಗೆ ಎಂದರೆ ಆ‍ಯ್‌೦ಥ್ರಾಕ್ಸ್ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಿದ್ದು. ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಆ‍ಯ್‌೦ಥ್ರಾಕ್ಸ್‌ನ್ನು ದೊಡ್ಡ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಬಳಸಿದಾಗ ಮಾತ್ರ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುತ್ತಿತ್ತು. ಇದನ್ನು ಸುಲಭವಾಗಿ ವರ್ಗಾವಣೆ ಮಾಡಬಹುದು, ಮರಣದ ಪ್ರಮಾಣ ಹೆಚ್ಚು, ಮತ್ತು ಸುಲಭವಾಗಿ ಪಡೆದುಕೊಳ್ಳಬಹುದಾದ್ದರಿಂದ ಆಯುಧವಾಗಿ ಆರಿಸಿಕೊಳ್ಳಲಾಗುತ್ತದೆ. ಹಾಗೆಯೇ, ೧೯ನೇಯ ಶತಮಾನದ ಮೊದಲಿಗೆ ವಿಭಿನ್ನವಾದ ಆ‍ಯ್‌೦ಥ್ರಾಕ್ಸ್ ಬ್ಯಾಕೀರಿಯಾಗಳನ್ನು ಪ್ರಪಂಚದಾದ್ಯಂತ ಜೈವಿಕ ಆಯುಧವಾಗಿ ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಆರಿಸಿಕೊಳ್ಳಲಾಯಿತು. ಆ‍ಯ್‌೦ಥ್ರಾಕ್ಸ್‌ನ ಇನ್ನೊಂದು ಗುಣವೆಂದರೆ ಇದನ್ನು ಜೈವಿಕ ಆಯುಧವಾಗಿ ಬಳಸಿದಾಗ ಇದರ ಕಡಿಮೆ ಸಾಮರ್ಥ್ಯದಿಂದಾಗಿ ಗುರಿಯಾಗಿರಿಸಿಕೊಂಡ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು ಬಿಟ್ಟು ಅದರಾಚೆಗೆ ಹರಡಿಕೊಳ್ಳುವುದಿಲ್ಲ.

ಇಪ್ಪತ್ತನೆಯ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ

ವಿಶ್ವ ಸಮರ Iರ ಆರಂಭದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ಆ‍ಯ್‌೦ಥ್ರಾಕ್ಸ್‌ನ್ನು ನೇರವಾಗಿ ಪ್ರಾಣಿ ಸಮೂಹದ ಮೇಲೆ ಬಳಸಲಾಯಿತು. ಇದು ಹೆಚ್ಚು ಪರಿಣಾಮ ಬೀರಲಿಲ್ಲ. ವಿಶ್ವ ಸಮರ Iರ ಪ್ರಾರಂಭವಾದ ಕೂಡಲೆ, ಜರ್ಮನಿಯು ಅಮೇರಿಕಾ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನ, ರಷಿಯಾ, ರೊಮೇನಿಯಾ, ಮತ್ತು ಫ್ರಾನ್ಸ್‌ನ ದಾಳಿಯ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಯ ಮೇಲೆ ಜೈವಿಕ ವಿಧ್ವಂಸಕ ಕೃತ್ಯ ನಡೆಸಿತು. ಅದೇ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ಆ‍ಯ್‌೦ಟನ್ ದಿಲ್ಗರ್ ಜರ್ಮನಿಯಲ್ಲಿ ನೆಲೆಸಿದ್ದ, ಆದರೆ ೧೯೧೫ರಲ್ಲಿ ಅವನು ಅಮೇರಿಕಾ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನ‌ಕ್ಕೆ ಗ್ಲ್ಯಾಂಡರ್ಸ್ ತೆಗೆದುಕೊಂಡು ಹೋದನು, ಇದು ಕುದುರೆಗೆ ಮತ್ತು ಹೇಸರಗತ್ತೆಗಳಿಗೆ ವಿಷಪೂರಿತ ರೋಗವಾಗಿದೆ. ದಿಲ್ಗರ್ ಚೇವಿ ಕೇಸ್, ಮೇರಿಲ್ಯಾಂಡ್‌ನಲ್ಲಿನ ತನ್ನ ಮನೆಯಲ್ಲಿ ಒಂದು ಪ್ರಯೋಗಾಲಯ ಇಟ್ಟುಕೊಂಡಿದ್ದನು. ಬಾಲ್ಟಿಮೋರ್‌ನಲ್ಲಿ ಹಡಗಿನ- ಹಮಾಲರು ಕುದುರೆಗಳನ್ನು ಬ್ರಿಟನ್ನಿಗೆ ಸಾಗಿಸುವುದಕ್ಕಾಗಿ ಬಂದರಿನಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತಿದ್ದಾಗ ಅವನು ಗ್ಲ್ಯಾಡರ್‌ಗಳನ್ನು ಕುದುರೆಗಳಿಗೆ ರೋಗ ಅಂಟಿಸಲು ಬಳಸಿದನು. ದಿಲ್ಗರ್ ಜರ್ನಮಿಯ ಪ್ರತಿನಿಧಿ ಎಂದು ಸಂಶಯಿಸಿದರು, ಆದರೆ ಎಂದಿಗೂ ಬಂಧಿಸಲಿಲ್ಲ. ದಿಲ್ಗರ್ ಸ್ಪೇನ್‌ನ ಮ್ಯಾಡ್ರಿಡ್‌ಗೆ ಓಡಿಹೋದನು, ಅಲ್ಲಿ ೧೯೧೮ರಲ್ಲಿ ಫ್ಲೂ ಸಾಂಕ್ರಾಮಿಕ ರೋಗದಿಂದ ಸತ್ತನು. ೧೯೧೬ರಲ್ಲಿ, ಇದೇ ತೆರನಾದ ಉದ್ದೇಶ ಹೊಂದಿದ್ದ ಜರ್ಮನಿಯ ಪ್ರತಿನಿಧಿಯನ್ನು ರಷಿಯಾದವರು ಬಂಧಿಸಿದರು. ಜರ್ಮನಿ ಮತ್ತು ಅದರ ಒಕ್ಕೂಟಗಳ, ಫ್ರೆಂಚ್ ಅಶ್ವದಳದ ಕುದುರೆಗಳು ಮತ್ತು ರಷ್ಯಾದ ಹಲವು ಹೇಸರುಗತ್ತೆಗಳು ಮತ್ತು ಕುದುರೆಗಳು ಇದಕ್ಕೆ ಬಲಿಯಾದವು. ಇದರಿಂದಾಗಿ ಫಿರಗಿಗಳಿಗೆ ಮತ್ತು ಪಡೆಗಳ ಮುನ್ನಡೆಯುವಿಕೆಗೆ ಮತ್ತು ರಕ್ಷಣೆ ಒದಗಿಸುವಲ್ಲಿ ತೊಂದರೆಯುಂಟಾಯಿತು, .

೧೯೪೨ರಲ್ಲಿ ಅಮೆರಿಕಾದಲ್ಲಿ ಜೈವಿಕ ಆಯುಧದ ಬೆಳವಣಿಗೆ ಆರಂಭವಾಯಿತು. ಅಧ್ಯಕ್ಷ ಫ್ರ್ಯಾಂಕ್ಲಿನ್ ಡಿ.ರೂಸ್ವೆಲ್ಟ್‌ರ ಪರವಾಗಿ ಜಾರ್ಜ್ ಡಬ್ಲ್ಯೂ ಮೆರ್ಕ್‌ ರವರು ಆಯುಧ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಪಡಿಸುವ ಯೋಜನೆಯ ಅಧಿಕಾರ ವಹಿಸಿಕೊಂಡರು. ಈ ಯೋಜನೆಯು ೧೯೬೯ರವರೆಗೆ ಮುಂದುವರೆಯಿತು, ಅಧ್ಯಕ್ಷ ರಿಚರ್ಡ್ ನಿಕ್ಸನ್‌ರ ಅಧೀಕೃತ ಆದೇಶದ ಮೇರೆಗೆ ಅಮೆರಿಕಾದ ಜೈವಿಕ ಆಯುಧ ಬಳಕೆಯ ಆಕ್ರಮಣಕಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಪಟ್ಟ ಎಲ್ಲಾ ಯೋಜನೆಗಳನ್ನು ನಿಲ್ಲಿಸಲಾಯಿತು.

ನವೆಂಬರ್ ೨೫, ೧೯೬೯ರಂದು ಯುಎಸ್ ಅಧ್ಯಕ್ಷ ರಿಚರ್ಡ್ ಎಂ.ನಿಕ್ಸನ್‌ ಶ್ವೇತಭವನದ ರೂಸ್ವೆಲ್ಟ್ ರೂಂನಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಪತ್ರಿಕಾಗೋಷ್ಠಿಯಲ್ಲಿ ಜೈವಿಕ ಯುದ್ಧದ ಮೇಲಿನ ಒಂದು ಹೊಸ ಪಾಲಿಸಿಯನ್ನು ಘೋಷಿಸಿದರು. “ಜೈವಿಕ ಆಯುಧಗಳು ದೊಡ್ಡ ಪ್ರಮಾಣದವೂ, ಊಹಿಸಿ ಹೇಳಲಾಗದ, ಮತ್ತು ಬಹುಶಃ ನಿಯಂತ್ರಣ ಮಾಡಲಾಗದ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುತ್ತವೆ,” ಎಂದು ಅವರು ಪ್ರಕಟಿಸಿದರು. “ಇವುಗಳು ಜಾಗತಿಕವಾಗಿ ಸಾಂಕ್ರಾಮಿಕ ರೋಗ ಉಂಟುಮಾಡಬಹುದು ಮತ್ತು ಮುಂದಿನ ಜನಾಂಗದ ಆರೋಗ್ಯವನ್ನು ದುರ್ಬಲಗೊಳಿಸಬಹುದು.” ಇವುಗಳಲ್ಲಿನ ಅಪಾಯವನ್ನು ಗುರುತಿಸಿ, ಅಮೇರಿಕಾ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನವು ತನ್ನಲ್ಲಿರುವ ಎಲ್ಲಾ ಜೈವಿಕ ರೋಗಾಣುಗಳನ್ನು ನಾಶಪಡಿಸಲು ಮತ್ತು ಇದರ ಮುಂದಿನ ಜೈವಿಕ ಸಂಶೋಧನೆ ಯೋಜನೆಯನ್ನು ಚುಚ್ಚುಮದ್ದುಗಳು ಮತ್ತು ಪತ್ತೆ ಮಾಡುವ ರಕ್ಷಣಾತ್ಮಕ ಕ್ರಮಗಳ ಮೂಲಕ ನಿರ್ಬಂಧದಲ್ಲಿಡಲು ನಿರ್ಧರಿಸಿರುವುದಾಗಿ ನಂತರ ಹೇಳಿಕೆ ನೀಡಿದರು. ೧೯೭೦ರ ನಂತರ, ಜಾಗತಿಕವಾಗಿ ಜೈವಿಕ ಆಯುಧಗಳ ಬೆಳವಣಿಗೆಯಿಂದ ರಕ್ಷಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಪ್ರಯತ್ನಗಳು ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ನಡೆದವವು.

ಅಗಸ್ಟ್ ೧೦, ೧೯೭೨ರಂದು, ಅಧ್ಯಕ್ಷ ರಿಚರ್ಡ್ ಎಂ.ನಿಕ್ಸನ್‌ ವಿಧ್ಯುಕ್ತವಾಗಿ ಬಯಾಲಾಜಿಕಲ್ ವೆಪನ್ಸ್ ಕವೆನ್ಶನ್‌ನ್ನು ಅಮೇರಿಕಾ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನ ಸೆನೆಟ್‌ನ ಒಪ್ಪಿಗೆಗಾಗಿ ಕಳುಹಿಸಿದರು. ಕಳುಹಿಸಿರುವ ಕುರಿತಾಗಿ ಇವರು ಈ ರೀತಿ ಹೇಳಿಕೆ ನೀಡಿದರು : "ದ ಕನ್ವೆನ್ಶನ್ ಆನ್ ದ ಪ್ರೋಹಿಬಿಶನ್ ಆಫ್ ದ ಡೇವಲಪ್ಮೆಂಟ್,ಪ್ರೊಡಕ್ಷನ್, ಆ‍ಯ್‌೦ಡ್ ಸ್ಟಾಕ್‌ಪೈಲಿಂಗ್ ಆಫ್ ಬ್ಯಾಕ್ಟೀರಿಯಾಲಾಜಿಕಲ್ (ಬಯೋಲಾಜಿಕಲ್) ಆ‍ಯ್‌೦ಡ್ ಟಾಕ್ಸಿನ್ ವೆಪನ್ಸ್, ಆ‍ಯ್‌೦ಡ್ ಆನ್ ದೇರ್ ಡಿಸ್ಟ್ರಕ್ಷನ್‌‌ಗಾಗಿ ಏಪ್ರಿಲ್ ೧೦, ೧೯೭೨ರಂದು ವಾಷಿಂಗ್‌ಟನ್,ಲಂಡನ್,ಮತ್ತು ಮಾಸ್ಕೊದಲ್ಲಿ ಒಪ್ಪಿಗೆಗಾಗಿ ಸಹಿ ಆಗಬೇಕಾಗಿದ್ದು ಅದಕ್ಕೊಸ್ಕರ ಸಲಹೆ ಮತ್ತು ಅನುಮತಿಯನ್ನು ಪಡೆಯಲು ಸೆನೆಟ್‌ನ ಒಪ್ಪಿಗೆಗಾಗಿ ನಾನು ಕಳುಹಿಸಿದ್ದೇನೆ. ಜಿನೇವಾ ಮತ್ತು ಯುನೈಟೆಡ್ ನೇಷನ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ನಿಶ್ಶಸ್ತ್ರೀಕರಣ ಕಮಿಟಿಯ ಸಭೆಯಲ್ಲಿ ಮೂರು ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ ನಡೆದ ಗಾಢವಾದ ಚರ್ಚೆ ಮತ್ತು ಸಮಾಲೋಚನೆಯ ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ ಮೂಡಿಬಂದಿತು. ಇದರ ಪ್ರಕಾರ, ಯಾವುದೇ ಸದಸ್ಯ ದೇಶವೂ ಶಾಂತಿ ಕಾಪಾಡುವ ಕಾರಣಕ್ಕೆ ಸಂಗ್ರಹಿಸಲಾಗಿದೆ ಎಂದು ಸ್ಪಷ್ಟೀಕರಿಸಲಾಗದ, ಮತ್ತು ಸಶಸ್ತ್ರ ಯುದ್ಧಕ್ಕೆ ಅಥವಾ ಬೇರೆ ಯಾವುದೇ ದ್ವೇಷದಿಂದ ಕೂಡಿದ ಕಾರ್ಯಗಳಿಗಾಗಿ, ಯಾವುದೇ ಅನುಮತಿಯಿಲ್ಲದ ಪ್ರಕಾರದ ಅಥವಾ ಅನುಮತಿಯಿಲ್ಲದ ಮಟ್ಟದ ಜೈವಿಕ ರೋಗಾಣುಗಳನ್ನು ಅಥವಾ ಟಾಕ್ಸಿನ್‌ಗಳನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸುವುದು, ಉತ್ಪಾದಿಸುವುದು, ದಾಸ್ತಾನು ಮಾಡುವುದು, ಹೊಂದಿರುವುದು ಅಥವಾ ಇಟ್ಟುಕೊಳ್ಳುವುದು ಮಾಡುವಂತಿಲ್ಲ ಎಂದು ನಿರ್ಧಾರ ಮಾಡಬೇಕು.

ಆಧುನಿಕೀಕರಣ

೧೯೭೨ರಲ್ಲಿ ಚಿಕಾಗೋದ ಪೋಲಿಸರು ಅಲೆನ್ ಶ್ವೆಂಡರ್ ಮತ್ತು ಸ್ಟೀವನ್ ಪೆರಾ ಹೆಸರಿನ ಎರಡು ಕಾಲೇಜು ವಿದ್ಯಾರ್ಧಿಗಳನ್ನು ಬಂಧಿಸಿದರು, ಇವರು ಟೈಫಾಯಿಡ್ ಮತ್ತು ಇತರ ಕೆಲವು ಬ್ಯಾಕ್ಟಿರೀಯಾಗಳನ್ನು ನಗರದ ನೀರು ಸರಬರಾಜಿಗೆ ಸೇರಿಸಲು ಯೋಜನೆ ಮಾಡಿದ್ದರು. ಶ್ವೆಂಡರ್ "ಆರ್.ಐ.ಎಸ್.ಇ.ಪಿ" ಹೆಸರಿನ ಭಯೋತ್ಪಾದನಾ ತಂಡವನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿದ್ದ, ಪೆರಾ ತಾನು ಕೆಲಸ ಮಾಡುವ ಆಸ್ಪತ್ರೆಯಿಂದ ಇವುಗಳನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸಿ ಬೆಳಸಿದ್ದ. ಇವರಿಬ್ಬರು ಜಾಮೀನಿನ ಮೇಲೆ ಬಿಡುಗಡೆಯಾದ ನಂತರದಲ್ಲಿ ಕ್ಯೂಬಾಗೆ ಓಡಿಹೋದರು. ಶ್ವೆಂಡರ್ ೧೯೭೪ರಲ್ಲಿ ಸಹಜವಾಗಿ ಸಾವನ್ನಪ್ಪಿದನು, ೧೯೭೫ರಲ್ಲಿ ಪೆರಾ ಯು.ಎಸ್.ಗೆ ವಾಪಾಸಾದನು, ಮತ್ತು ಪರೀಕ್ಷಣಾವಧಿಯ ಮೇರೆಗೆ ಆತನನ್ನು ಇರಿಸಿಕೊಳ್ಳಲಾಯಿತು.

ಅದೇ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ಸಣ್ಣ ಪ್ರಮಾಣದ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ದೊಡ್ಡ ಗುಂಪಿನ ಕಣ್ಣಲ್ಲಿ ಭಯ ಹುಟ್ಟಿಸಲು ಜೈವಿಕ ಯುದ್ಧವನ್ನು ಬಳಸುವ ಪ್ರಯತ್ನ ನಡೆಯುತ್ತಿದೆ ಎಂಬುದು ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿ ಗೋಚರವಾಗುತ್ತದೆ. ಕೆಲವು ಪ್ರಯತ್ನಗಳು ಭಯ ಹುಟ್ಟಿಸಲು ಪರಿಣಾಮಕಾರಿಯಾಗಿವೆ, ಸಣ್ಣ ಸಂಸ್ಥೆಗಳಿಂದ ಆಧುನಿಕ ಜೈವಿಕ ಆಯುಧ ಬಳಕೆಯಾಗುತ್ತಿರುವುದು ಅಪರೂಪವಾಗಿ ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ.

1984 - ಯುಎಸ್‌ಎ - ರಜನೀಶ್ ಜೈವಿಕಭಯೋತ್ಪಾದನಾ ದಾಳಿ

೧೯೮೪ರಲ್ಲಿ ಒರೆಗಾನ್‌ನಲ್ಲಿ, ಭಗವಾನ್ ಶ್ರೀ ರಜನೀಶ್ ಅನುಯಾಯಿಗಳು ಜನರನ್ನು ಅಶಕ್ತನನ್ನಾಗಿ ಮಾಡಿ ಸ್ಥಳೀಯ ಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸದಂತೆ ನಿಯಂತ್ರಣ ಮಾಡಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿದರು. ಓರೆಗಾಂವ್‌ಆರೆಗನ್‌ನ ದ ಡಲ್ಲೆಸ್ ನಗರದ ಕಿರಾಣಿ ಅಂಗಡಿ, ಬಾಗಿಲ ಹಿಡಿಕೆಗಳು, ಮತ್ತು ಇತರೆ ಕೆಲವು ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಸಾಲ್ಮೊನೆಲ್ಲಾ ಟೈಪಿಮರಿಯಂ ಎಂಬ ಬ್ಯಾಕ್ಟಿರೀಯಾ ಉತ್ಪಾದಿಸಿ ಹನ್ನೊಂದು ಸಲಾಡ್ ಬಾರ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ಸೋಂಕು ಉಂಟು ಮಾಡಲಾಯಿತು. ಈ ದಾಳಿಯಿಂದಾಗಿ ೭೫೧ ಜನರು ತೀವ್ರದಾದ ವಿಷಯುಕ್ತ ಅಹಾರ ಸೇವನೆಯಿಂದ ಅಸ್ವಸ್ಥರಾದರು. ಆದರೆ ಯಾರು ಸಾವನ್ನಪ್ಪಲಿಲ್ಲ. ೨೦ನೇಯ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಅಮೇರಿಕಾ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನ‌ನಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಈ ಘಟನೆಯು ಮೊದಲ ಜೈವಿಕಭಯೋತ್ಪಾದನಾ ದಾಳಿ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ.

೧೯೯೩ - ಜಪಾನ್ - ಆಮ್ ಶಿನ್ರಿಕ್ಯೊ ಕಮೆಯಿಡೊದಲ್ಲಿ ಆ‍ಯ್‌೦ಥ್ರಾಕ್ಸ್ ಹರಡಿಕೆ

ಜೂನ್ ೧೯೯೩ರಲ್ಲಿ ಆಮ್ ಶಿನ್ರಿಕ್ಯೊ ಧಾರ್ಮಿಕ ಸಂಘಟನೆಯು ಟೋಕಿಯೋದಲ್ಲಿ ಆ‍ಯ್‌೦ಥ್ರಾಕ್ಸ್ ಹರಡಿತು. ಅಸಹ್ಯಕರ ವಾಸನೆ ಹರಡಿತ್ತು ಎಂದು ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಸಾಕ್ಷಿಗಳು ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ. ಒಬ್ಬ ವ್ಯಕ್ತಿಗೂ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರದೆ ಈ ದಾಳಿಯು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ವಿಫಲವಾಯಿತು. ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಗಾಳಿಯ ಮೂಲಕ ಆಂಥ್ರಾಕ್ಸ್ ಹರಡುವುದು ಎಷ್ಟು ಕಷ್ಟ ಎಂದು ಈ ಪ್ರಕರಣವು ತೋರಿಸಿಕೊಟ್ಟಿತು.

2001 - ಯುಎಸ್‌ಎ - ಆ‍ಯ್‌೦ಥ್ರಾಕ್ಸ್ ದಾಳಿಗಳು

ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್‌ ಮತ್ತು ಅಕ್ಟೋಬರ್‌ ೨೦೦೧ರಲ್ಲಿ, ಆ‍ಯ್‌೦ಥ್ರಾಕ್ಸ್‌ನ ಹಲವಾರು ಪ್ರಕರಣಗಳು ಅಮೇರಿಕಾ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನಸ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡಿತು, ೨೦೦೧ರಲ್ಲಿನ ಆ‍ಯ್‌೦ಥ್ರಾಕ್ಸ್ ದಾಳಿಗಳು ಉದ್ದೇಶಪೂರ್ವಕವಾಗಿ ನಡೆಸಿದವುಗಳಾಗಿವೆ. ಆ‍ಯ್‌೦ಥ್ರಾಕ್ಸ್ ಒಳಗೊಂಡ ಪತ್ರಗಳು ಸುದ್ದಿ ಮಾಧ್ಯಮ ಕಛೇರಿಗಳಿಗೆ ಮತ್ತು ಯುಎಸ್ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್‌ಗೆ ವಿತರಣೆ ಮಾಡಲಾಯಿತು. ಈ ಪತ್ರಗಳ ಮೂಲಕ ೫ ಜನ ಸಾವನ್ನಪ್ಪಿದರು. ಆ‍ಯ್‌೦ಥ್ರಾಕ್ಸ್ ವಂಶ ಬಳಸಿ ನಡೆಸಲಾದ ಪರೀಕ್ಷೆಯಲ್ಲಿ ಜೈವಿಕ ಆಯುಧ ಯೋಜನೆಯ ಸ್ಥಳೀಯ ಮೂಲವೆ ಇದಕ್ಕೆಲ್ಲಾ ಕಾರಣ ಎಂದು ತಿಳಿಯಲಾಗಿಗೆ. ಈ ದಾಳಿಗಳು ಜೈವಿಕ ರಕ್ಷಣೆ ಮತ್ತು ಜೈವಿಕ ಸುರಕ್ಷೆಗಳ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನ ಮಾಡಲು ಪ್ರಚೋದಿಸಿದವು, ಮತ್ತು ಜೈವಿಕ ಸುರಕ್ಷೆ ಕುರಿತ ಹೆಚ್ಚಿನ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಗಳು ಕೃಷಿ ಮತ್ತು ವೈಧ್ಯಕೀಯ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನಗಳಲ್ಲಿ ಉಂಟಾಗುವ ಉದ್ದೇಶಪೂರಿತವಲ್ಲದ ಅಥವಾ ಅಕಾಸ್ಮಾತ್ತಾಗಿ ಆಗು ಪರಿಣಾಮಗಳನ್ನು ವಿವರಿಸುತ್ತದೆ.

ಘಟಕಗಳ ವಿಧಗಳು

ಎ ವಿಭಾಗ

ಈ ಹೆಚ್ಚಿನ-ಆದ್ಯತೆಯ ಘಟಕಗಳು ಹೆಚ್ಚಿನ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಭದ್ರತೆಗೆ ಅಪಾಯವನ್ನುಂಟುಮಾಡುತ್ತದೆ, ಇದನ್ನು ಸುಲಭವಾಗಿ ಸಾಗಿಸಬಹುದು ಮತ್ತು ಪ್ರಸಾರಮಾಡಬಹುದು, ಹೆಚ್ಚಿನ ಮರಣವನ್ನುಂಟುಮಾಡುತ್ತದೆ, ಇದು ಜನರ ಆರೋಗ್ಯದ ಮೇಲೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಪರಿಣಾಮವನ್ನುಂಟುಮಾಡುವ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ, ಇದು ಜನರಲ್ಲಿ ಭೀತಿಯನ್ನುಂಟುಮಾಡಬಹುದು, ಅಥವಾ ಜನರ ಆರೋಗ್ಯದ ಬಗೆಗೆ ವಿಶಿಷ್ಟವಾದ ಸಿದ್ಧಗೊಳಿಸುವಿಕೆಯನ್ನು ಬಯಸುತ್ತದೆ.

ಟುಲರೇಮಿಯ

ಟುಲರೇಮಿಯ, ಅಥವಾ ಮೊಲದ ಜ್ವರವು ಚಿಕಿತ್ಸೆ ನೀಡಿದರೂ ಅತ್ಯಂತ ಕಡಿಮೆ ಫಲ ನೀಡುತ್ತದೆ, ಆದರೆ ಅನೇಕ ಅಸಮರ್ಥತೆಗಳನ್ನುಂಟುಮಾಡುತ್ತದೆ. ಈ ರೋಗವು ಫ್ರಾನ್ಸಿಸೆಲ್ಲಾ ಟುಲರೆನ್ಸಿಸ್ ಬ್ಯಾಕ್ಟಿರಿಯಾದಿಂದ ಬರುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಇದು ತುಪ್ಪಳ, ಉಸಿರಾಟ, ಕಲುಷಿತ ನೀರು ಅಥವಾ ಕೀಟಗಳ ಕಚ್ಚುವಿಕೆಯ ಮೂಲಕ ಹರಡುತ್ತದೆ. ಫ್ರಾನ್ಸಿಸೆಲ್ಲಾ ಟುಲರೆನ್ಸಿಸ್ ಬಹಳ ಸೋಂಕುಕಾರಕವಾಗಿದೆ. ಅತ್ಯಂತ ಕಡಿಮೆ (೧೦-೫೦ ಅಥವಾ ಹೆಚ್ಚಿನ ಜೀವಿಗಳು) ಬ್ಯಾಕ್ಟೀರಿಯಾಗಳಿಂದಲೂ ರೋಗ ಹರಡಬಹುದಾಗಿದೆ. ಎಫ್. ಟುಲರೆನ್ಸಿಸ್‌ನ್ನು ಆಯುಧವಾಗಿ ಬಳಸಿದರೆ ಬ್ಯಾಕ್ಟೀರಿಯಾವು ಗಾಳಿಯ ಮೂಲಕ ಹರಡಿ ಉಸಿರಾಟದ ಮೂಲಕ ದೇಹವನ್ನು ಸೇರುತ್ತದೆ. ಜನರು ಸೋಂಕಾದ ಗಾಳಿಯನ್ನು ಸೇವಿಸಿದರೆ ಉಸಿರಾಟದ ತೊಂದರೆಯನ್ನು ಅನುಭವಿಸುತ್ತಾರೆ, ಚಿಕಿತ್ಸೆಯನ್ನು ಪಡೆಯದಿದ್ದರೆ ಜೀವಕ್ಕೆ ಹಾನಿಯಾಗುವಂತಹ ನ್ಯುಮೋನಿಯಾ ಉಂಟಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಪೂರ್ತಿ ಶರೀರದಲ್ಲಿ ಸೋಂಕಾಗುತ್ತದೆ. ಟುಲರೇಮಿಯವನ್ನುಂಟುಮಾಡುವ ಬ್ಯಾಕ್ಟೀರಿಯಾವು ವಾತಾವರಣದಲ್ಲಿ ಹರಡಿದ್ದು ಪ್ರಯೋಗಾಲಯದಲ್ಲಿ ಪ್ರತ್ಯೇಕವಾಗಿ ಬೆಳೆಸಿದಾಗ ವೃದ್ಧಿಸುತ್ತವೆ, ಆದಾಗ್ಯೂ ಪರಿಣಾಮಕಾರಿಯಾದ ಎರೊಸಾಲ್ ಆಯುಧವನ್ನು ತಯಾರಿಸಲು ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಂಸ್ಕರಣೆಯ ಅಗತ್ಯವಿದೆ.

ಆ‍ಯ್‌೦ಥ್ರಾಕ್ಸ್

ಆ‍ಯ್‌೦ಥ್ರಾಕ್ಸ್ ಬೀಜಕಣದಿಂದಾಗುವ ಬ್ಯಾಸಿಲ್ಲಸ್ ಆ‍ಯ್‌೦ಥಾಸಿಸ್ ಎಂಬ ಬ್ಯಾಕ್ಟೀರಿಯಾದಿಂದ ಹರಡುವ ಅಸಾಂಕ್ರಾಮಿಕ ರೋಗವಾಗಿದೆ. ಆ‍ಯ್‌೦ಥ್ರಾಕ್ಸ್‌ಗೆ ಲಸಿಕೆಯಿಲ್ಲದಿದ್ದರೂ ಅನೇಕ ಚುಚ್ಚುಮದ್ದುಗಳನ್ನು ನಿಯಮಿತವಾಗಿ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ಮೊದಲೇ ಪತ್ತೆಹಚ್ಚಲಾದ ಆ‍ಯ್‌೦ಥ್ರಾಕ್ಸ್‌ನ್ನು ಜೀವ ವಿರೋಧಕಗಳನ್ನು ಬಳಸುವುದರ ಮೂಲಕ ಸರಿಪಡಿಸಬಹುದು (ಅವೆಂದರೆ ಸಿಪ್ರೊಫ್ಲೊಕ್ಸಾಸಿನ್‌). ಇದನ್ನು ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ ಜೈವಿಕ ಜೀವವಿರೋಧಕವಾಗಿ ಸ್ಕಾಂಡಿನೇವಿಯಾದ "ಸ್ವತಂತ್ರ ಹೋರಾಟಗಾರರ" ಮೇಲೆ ಜರ್ಮನ್ ಜನರಲ್ ಸಿಬ್ಬಂದಿ ಆ‍ಯ್‌೦ಥ್ರಾಕ್ಸ್‌ನ್ನು ಬಳಸಿದರು. ೧೯೧೬ರಲ್ಲಿ ಇದು ಫಿನ್‌ಲ್ಯಾಂಡಿನ ಇಂಪೀರಿಯಲ್ ರಷ್ಯನ್ ಆರ್ಮಿಯ ಮೇಲೆ ಅನೇಕ ಪರಿಣಾಮಗಳನ್ನು ಬೀರಿತು. ೧೯೯೩ರಲ್ಲಿ, ಆಮ್ ಶಿನ್ರಿಕ್ಯೊ what u know about rolling down in the deepಆ‍ಯ್‌೦ಥ್ರಾಕ್ಸ್‌ನನ್ನು ಟೋಕಿಯೋದಲ್ಲಿ ಪ್ರಯೋಗಿಸಿ ವಿಫಲನಾದನು. ಆ‍ಯ್‌೦ಥ್ರಾಕ್ಸ್‌ನ್ನು ಅಮೇರಿಕಾ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನಸ್‌ ಸೆನೆಟಾರ್ಸ್‌ನ ಅನೇಕ ಕಛೇರಿಗಳ ಮೇಲೆ ೨೦೦೧ರ ಕೊನೆಯಲ್ಲಿ ಸರಣಿ ಧಾಳಿ ನಡೆಸಲಾಯಿತು. ಆ‍ಯ್‌೦ಥ್ರಾಕ್ಸ್ ಪುಡಿಯ ರೂಪದಲ್ಲಿದ್ದು ಅಂಚೆಯ ಮೂಲಕ ವಿತರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಆ‍ಯ್‌೦ಥ್ರಾಕ್ಸ್ ಒಂದು ಜೈವಿಕ ರೋಗಾಣುಯಾಗಿದ್ದು ಸಂಯುಕ್ತ ರಾಷ್ಟ್ರದ ಉದ್ಯೋಗಿಗಳು ಇದಕ್ಕಾಗಿ ಲಸಿಕೆಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಂಡರು. ೨೦೦೧ರಲ್ಲಿ ಆ‍ಯ್‌೦ಥ್ರಾಕ್ಸ್ ಧಾಳಿಯಲ್ಲಿ ಬಳಸಲಾದ ಬ್ಯಾಕ್ಟೀರಿಯಾ ಹಾಗೂ ಯುಎಸ್‌ಎ ಎಮ್‌ಆರ್‌ಐಡಿ‌ಯಲ್ಲಿ ಬಳಸಲಾದ ಬ್ಯಾಕ್ಟೀರಿಯಾವು ಒಂದೇ ಆಗಿತ್ತು.

ಸಿಡುಬು

ಸಿಡುಬು ಒಂದು ವರಸ್‌‍ನಿಂದ ಶೀಘ್ರವಾಗಿ ಹರಡುವ ಸಾಂಕ್ರಾಮಿಕ ರೋಗವಾಗಿದೆ. ಇದು ವಾತಾವರಣದ ಮೂಲಕ ಬಹಳ ಬೇಗ ಹರಡುವಂತಹುದಾಗಿದ್ದು ಹೆಚ್ಚಿನ ಮರಣವನ್ನುಂಟುಮಾಡುತ್ತದೆ (೨೦-೪೦%). ಸಿಡುಬನ್ನು ೧೯೭೦ರ ದಶಕದಲ್ಲಿ ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ನಿರ್ಮೂಲನಗೊಳಿಸಲಾಯಿತು, ಪ್ರಪಂಚದಾದ್ಯಂತ ನಡೆದ ಲಸಿಕೆ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಕ್ಕೆ ಧನ್ಯವಾದಗಳು. ಆದರೂ ಕೆಲವು ವೈರಾಣು ಮಾದರಿಗಳು ರಷ್ಯಾ ಮತ್ತು ಅಮೇರಿಕಾದ ಪ್ರಯೋಗಾಲಯಗಳಲ್ಲಿ ಲಭ್ಯವಿದೆ. ಕೆಲವರ ನಂಬಿಕೆಯ ಪ್ರಕಾರ ಸೋವಿಯತ್ ಒಕ್ಕೂಟದ ಪತನದ ನಂತರ ಸಿಡುಬು ಇತರ ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡಿತು. ೧೯೭೦ರ ಮೊದಲು ಹುಟ್ಟಿದವರು ವಿಶ್ವ ಆರೋಗ್ಯ ಸಂಸ್ಥೆಯಡಿ ಸಿಡುಬಿಗೆ ಲಸಿಕೆ ತೆಗೆದುಕೊಂಡರೂ ಇದು ಕೇವಲ ೩ರಿಂದ ೫ ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ ಮಾತ್ರ ಇದರ ಪ್ರಭಾವವಿರುತ್ತದೆ. ರೆವಾಸಿನೇಶನ್ನಿನ ರಕ್ಷಣೆಯು ಬಹಳಕಾಲ ಇರುತ್ತದೆ. ಜೈವಿಕ ಆಯುಧವಾದ ಸಿಡುಬು ವಿನಾಶಕಾರಿಯಾದ ಸೋಂಕುರೋಗವಾಗಿದ್ದು ಮನುಷ್ಯರಿಂದ ಮತ್ತು ಗಾಯದಿಂದಲೂ ಹರಡುತ್ತದೆ. ಲಸಿಕೆಯು ವಿರಳವಾಗಿದ್ದು ಸಾಮಾನ್ಯ ಜನರಿಗೆ ದೊರೆಯಲಿಲ್ಲ, ಹೀಗಾಗಿ ರೋಗದ ನಿರ್ಮೂಲನಾ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮವು ಜಾರಿಯಲ್ಲಿದ್ದರೂ ಇದು ಅನೇಕ ಜನರಿಗೆ ಹರಡಿತು. ಸಿಡುಬು ಮಾನವನಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರ ಹರಡುವಂತಹುದಾಗಿದ್ದು ಯಾವುದೇ ಆಶ್ರಯದಾತನನ್ನವಲಂಭಿಸಿರುವುದಿಲ್ಲ.

ಬೊಟುಲಿನಮ್ ಟಾಕ್ಸಿನ್‌

ಬೊಟುಲಿನಮ್ ಟಾಕ್ಸಿನ್‌ ಕ್ಲಾಸ್ಟ್ರಿಡಿಯಮ್ ಬೊಟುಲಿನಮ್ ‌ ಬ್ಯಾಕ್ಟೀರಿಯಾದಿಂದ ಹರಡುವಂತಹುದಾಗಿದ್ದು ಇರುವುದರಲ್ಲೇ ಅತ್ಯಂತ ಮಾರಣಾಂತಿಕ ರೋಗವಾಗಿದೆ. ಬೊಟುಲಿಸ್ಮ್‌ನಲ್ಲಿ ಉಸಿರಾಟದ ತೊಂದರೆ ಮತ್ತು ಪ್ಯಾರಾಸಿಸ್‌ನಿಂದಾಗಿ ಸಾವು ಬರುತ್ತದೆ. ಈ ರೋಗಕಾರಕವನ್ನು ಕಾಂತಿವರ್ಧಕ ಚುಚ್ಚುಮದ್ದುಗಳಲ್ಲಿ ಬಳಸುತ್ತಿದ್ದು ಪ್ರಪಂದಾದ್ಯಂತ ಲಭ್ಯವಿದೆ.

ಬಬೊನಿಕ್ ಪ್ಲೇಗ್

ಪ್ಲೇಗ್‌‌ ಯೆರ್ಸಿನಿಯ ಪೆಸ್ಟಿಸ್ ಬ್ಯಾಕ್ಟೀರಿಯಾದಿಂದ ಬರುವ ರೋಗವಾಗಿದೆ. ದಂಶಕಗಳು ಪ್ಲೇಗ್‌ನ ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಅಶ್ರಯದಾತವಾಗಿದೆ‌, ಮತ್ತು ಚಿಗಟ ಕಚ್ಚುವುಚರ ಮೂಲಕ ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಗಾಳಿಯ(ಎರೋಸಾಲ್) ಮೂಲಕ ನ್ಯೂಮೊಮಿಕ್ ಪ್ಲೇಗ್‌ರೂಪದಲ್ಲಿ ಹರಡುತ್ತದೆ. ಅನೇಕ ಶತಮಾನಗಳ ಕಾಲ ಜೈವಿಕ ಯುದ್ಧಲ್ಲಿ ಬಳಕೆಯಾಗಿದೆ, ಇದು ಸುಲಭವಾಗಿ ಹರಡುವ ಮೂಲಕ ಮತ್ತು ದಂಶಕಗಳಲ್ಲಿ ಬಹಳ ಕಾಲ ವಾಸವಾಗಿದ್ದು ಹರಡುವುದರಿಂದ ಕಂಟಕಪ್ರಾಯವಾದುದೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. ಕಂಟಕಪ್ರಾಯವಾದ ಆಯುಧವು ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ನ್ಯೂಮೊನಿಕ್ ಪ್ಲೇಗ್‌ನ ಮೂಲಕ ಹರಡುತ್ತದೆ‌ (ಉಸಿರಾಟದ ಮೂಲಕ ಹರಡುತ್ತದೆ)

ವೈರಲ್ ಹೆಮರಾಜಿಕ್ ಜ್ವರಗಳು

ಹೆಮರಾಜಿಕ್ ಜ್ವರಗಳೆಂದರೆ ಫಿಲೊವಿರಿಡೆ (ಮಾರ್ಬರ್ಗ್ ಮತ್ತು ಇಬೊಲ), ಮತ್ತು ಅರೆನವಿರಿಡೆಗಳನ್ನೊಳಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ (ಉದಾಹರಣೆಗೆ ಲಸ್ಸ ಜ್ವರ ಮತ್ತು ಬೊಲಿವಿಯನ್ ಹೆಮರಾಜಿಕ್ ಜ್ವರ). ಎಬೊಲ ಬಂದಾಗ ಸಾವಿನ ಪ್ರಮಾಣವು ೫೦-೯೦%ನಷ್ಟಿರುತ್ತದೆ. ಲಸಿಕೆಗಳನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸುತ್ತಿದ್ದರೂ ಔಷಧಿಯು ಲಭ್ಯವಿಲ್ಲ. ಅಮೇರಿಕಾ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನಸ್ ಮತ್ತು ಹಿಂದಿನ ಸೋವಿಯತ್ ಒಕ್ಕೂಟಗಳು ಎಬೊಲವನ್ನು ಜೈವಿಕ ಯುದ್ಧದಲ್ಲಿ ಬಳಸಲು ಪರೀಕ್ಷಿಸಿದ್ದವು, ಮತ್ತು ಆಮ್ ಶಿನ್ರಿಕ್ಯೊ ವಿಭಾಗ ಅದನ್ನು ಸ್ವಾಧೀನಪಡಿಸಿಕೊಂಡಿತು. ಎಬೊಲದಲ್ಲಿ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಅನೇಕ ಅಂಗಗಳ ವಿಫಲತೆ ಮತ್ತು ಹೈಪೊವೊಲೆಮಿಕ್ ಆಘಾತದಿಂದಾಗಿ ಸಾವು ಸಂಭವಿಸುತ್ತದೆ. ಮಾರ್ಬರ್ಗ್‌ನ್ನು ಮೊದಲು ಜರ್ಮನಿಯ ಮಾರ್ಬರ್ಗ್‌ನಲ್ಲಿ ಪತ್ತೆಹಚ್ಚಲಾಯಿತು. ಒತ್ತಾಸೆ ನೀಡುವ ಔಷಧಗಳಲ್ಲದೆ ಇದಕ್ಕೆ ಪ್ರತ್ಯೇಕವಾದ ಮದ್ದಿಲ್ಲ. ಅರೆನವೈರಸ್‌ಗಳು ಮರಣ(ಅದೃಷ್ಟಾದೀನತೆಯ ದರ)ವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಿದವು, ಇದು ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಮಧ್ಯ ಆಫ್ರಿಕಾ ಮತ್ತು ಸೌತ್ ಅಮೇರಿಕಾದಲ್ಲಿದೆ.

ಬಿ ವಿಭಾಗ

ಬಿ ಗುಂಪಿನ ಪ್ರತಿನಿಧಿಗಳು ಸುಲಭವಾರಿ ಪ್ರಸಾರವಾಗಿವಂತಹವಾಗಿದ್ದು ಕಡಿಮೆ ಮರಣವನ್ನುಂಟುಮಾಡುತ್ತದೆ.

• ಬ್ರುಸೆಲ್ಲೊಸಿಸ್ (ಬ್ರುಸೆಲ್ಲಾ ಜಾತಿ)
• ಕ್ಲಾಸ್ಟ್ರಿಡಿಯಮ್ ಪೆರ್ಫ್ರಿಗೆನ್ಸ್‌‌ ನ ಎಪ್ಸಿಲಾನ್‌ ವಿಷಕಾರಿ
• ಆಹಾರ ಸುರಕ್ಷಾ ಅಪಾಯಗಳು (e.g., ಸಲ್ಮೊನೆಲ್ಲಾ ಜಾತಿಗಳು , ಇ ಕೊಲಿ O157:H7, ಶಿಗೆಲ್ಲ , ಸ್ಟಫಿಲೊಕೊಕುಸ್ ಅವೆಯಿಯಸ್)
• ಗ್ಲಾಂಡರ್ಸ್ (ಬರ್ಕ್‌ಹೋಲ್ಡೆರಿಯ ಮ್ಯಾಲಿಐ )
• ಮೆಲಿಯೊಇಡಿಯೊಸಿಸ್ (ಬರ್ಕ್‌ಹೋಲ್ಡೆರಿಯ ಸುಡೊಮ್ಯಾಲಿಐ )
• ಸಿಟಕೋಸಿಸ್ (ಕ್ಲಮೆರಿಯಾ ಸಿಟಾಸಿ )
• ಕ್ಯೂ ಜ್ವರ (ಕೊಕ್ಸಿಎಲ್ಲ ಬರ್ನೆಟ್ಟಿ )
• ರಿಸಿನಸ್ ಕಮ್ಮುನಿಸ್‌‌ ನಿಂದ ರಿಸಿನ್ ವಿಷಕಾರಿ (ಕ್ಯಾಸ್ಟರ್‌ ಬೀನ್‌ಗಳು)
• ಬ್ರಸ್ ಪ್ರೆಕಾಟೋರಿಯಸ್‌ ನಿಂದ ಅಬ್ರಿನ್ (ರೊಸರಿ ಪೀಗಳು)
• ಸ್ಟಾಫಿಲೊಕಾಕಸ್ ಎಂಟೆರೊಟಾಕ್ಸಿನ್ ಬಿ
• ಟೈಫಸ್ (ರಿಕೆಟ್ಸಿಯ ಪ್ರೊವಜೆಕ್ಕಿ )
• ವೈರಲ್ ಎನ್ಸೆಫಾಲಿಟಿಸ್(ಆಲ್ಫವೈರಸ್ ವೆನೆಜುಲನ್ ಎಕ್ವೈನ್ ಎನ್ಸೆಫಾಲಿಟಿಸ್, ಈಸ್ಟರ್ನ್ ಎಕ್ವೈನ್ ಎನ್ಸೆಫಾಲಿಟಿಸ್, ವೆಸ್ಟರ್ನ್ ಎಕ್ವೈನ್ ಎನ್ಸೆಫಾಲಿಟಿಸ್)
• ನೀರು ಸರಬರಜಿನಲ್ಲಿ ಅಪಾಯಗಳು(ಉದಾ., ವಿಬ್ರಿಯೊ ಕಾಲರಾೆ , ಕ್ರಿಪ್ಟೊಸ್ಪೊರಿಡಿಯಮ್ ಪರ್ವಮ್ )

ಸಿ ವಿಭಾಗ

ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಪ್ರಚಲಿತಕ್ಕೆ ಬರುತ್ತಿರುವ ವ್ಯಾಧಿಜನಕ ಏಜೆಂಟ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ಸಿ ವಿಭಾಗ ಏಜೆಂಟ್‌ಗಳು ಮುಖ್ಯವಾದವುಗಳು. ಸುಲಭವಾಗಿ ಲಭ್ಯವಾಗುವ, ಸುಲಲಿತವಾಗಿ ಉತ್ಪಾದನೆ ಹಾಗೂ ವ್ಯಾಪಿಸುವಂತೆ ಮಾಡಬಹುದಾದ ಅಥವಾ ಅತ್ಯಂತ ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರಾಣಹಾನಿಯ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವುಳ್ಳ ಅಥವಾ ಆರೋಗ್ಯದ ಮೇಲೆ ಗಂಭೀರ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುವ ಇವುಗಳನ್ನು ಸಾಮೂಹಿಕವಾಗಿ ವ್ಯಾಪಿಸಲು ರೂಪಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇವುಗಳು ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ನಿಪಾ ವೈರಸ್‌ ಹಾಗೂ ಹಂಟಾವೈರಸ್‌ಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತವೆ.

ಯೋಜನೆ ಹಾಗೂ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆ

ಜೀವಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಪತ್ತೆ ಹಚ್ಚುವಿಕೆ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳನ್ನು ಸುಧಾರಿಸುವ ಮಹತ್ತರ ಹೊಣೆಗಾರಿಕೆಯನ್ನು ಯೋಜನೆ ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತದೆ.

ಇತ್ತೀಚಿನ ವರೆಗೆ ಅಮೆರಿಕಾ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ, ಜೀವಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ರಕ್ಷಣಾತ್ಮಕ ತಂತ್ರಗಾರಿಕೆಗಳು ನಗರದಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುವ ಸಾಮಾನ್ಯ ಜನತೆಯ ರಕ್ಷಣೆಗಿಂತ ಯುದ್ಧಭೂಮಿಯಲ್ಲಿ ಕಾದಾಡುತ್ತಿದ್ದ ಸೈನಿಕರ ರಕ್ಷಣೆಯ ಕುರಿತೇ ಹೆಚ್ಚು ಮುತುವರ್ಜಿವಹಿಸಿದ್ದವು. ಆರ್ಥಿಕ ಮುಗ್ಗಟ್ಟು ಎದುರಾದಾಗ ಜಾರಿಗೆ ತರಲಾದ ಮಿತವ್ಯಯದ ಸೂತ್ರಗಳ ದೆಸೆಯಿಂದಾಗಿ ರೋಗಗಳ ಮೂಲ ಪತ್ತೆ ಹಚ್ಚುವಿಕೆಯಲ್ಲಿ ತುಸು ಹಿನ್ನಡೆಯುಂಟಾಯಿತು ಎನ್ನಬಹುದು. ಇ. ಕೋಲಿ ಅಥವಾ ಸಾಲ್ಮೊನೆಲ್ಲಾ ರೀತಿಯ ರೋಗಳು ನೈಸರ್ಗಿಕವೂ ಉದ್ಭವಗೊಳ್ಳಬಹುದು ಅಥವಾ ಅವುಗಳನ್ನು ಉದ್ದೇಶಪೂರಿತವಾಗಿ ಹುಟ್ಟು ಹಾಕಬಹುದು.

ಪೂರ್ವಸಿದ್ಧತೆ

ಬೇರೆಲ್ಲಾ ಶಸ್ತ್ರಗಳಿಗೆ ಹೋಲಿಸಿದರೆ ಭಯೋತ್ಪಾದಕರು ಅತ್ಯಂತ ಸುಲಭವಾಗಿ ಸಂಪಾದನೆ ಮಾಡಬಹುದಾದ ಈ ಜೀವಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಏಜಂಟ್‌ಗಳಿಂದಾಗಿ ಅಮೆರಿಕಾ ಇನ್ನಿಲ್ಲದ ಆತಂಕ ಎದುರಿಸುತ್ತಿದೆ. ಆ ಕಾರಣಕ್ಕಾಗಿಯೇ ಅಲ್ಲಿನ ಲ್ಯಾಬ್‌ಗಳು ಆಧುನಿಕ ಹಾಗೂ ಸುಧಾರಿತ ಪತ್ತೆ ಹಚ್ಚುವಿಕೆಯ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳನ್ನು ಕಂಡುಹಿಡಿಯುವಲ್ಲಿ ಹಗಲಿರುಳು ಶ್ರಮಿಸುತ್ತಿವೆ. ದಾಳಿಗೆ ಮೊದಲೇ ಎಚ್ಚರಿಕೆ ನೀಡುವ, ಸೋಂಕಿಗೀಡಾದ ಹಾಗೂ ಪ್ರಾಣಭಯ ಎದುರಿಸುತ್ತಿರುವ ಪ್ರದೇಶದ ಪತ್ತೆ ಹಚ್ಚುವಿಕೆ ಹಾಗೂ ತತ್‌ಕ್ಷಣಕ್ಕೆ ಅವಶ್ಯವಿರುವ ಚಿಕಿತ್ಸೆ ನೀಡುವುದು ಹೀಗೆ ಹಲವಾರು ಬಗೆಯಲ್ಲಿ ಭವಿಷ್ಯದಲ್ಲಿ ಎದುರಾಗಬಹುದಾದ ಜೈವಿಕಾಸ್ತ್ರ ದಾಳಿಗಳಿಗೆ ಅಮೆರಿಕ ಸರ್ವಸನ್ನದ್ಧಗೊಳ್ಳುತ್ತಿದೆ. ನಗರ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಜೀವಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಏಜೆಂಟ್‌‌ಗಳನ್ನು ಬಳಸಬಹುದಾದ ವಿಧಾನಗಳು ಹಾಗೆಯೇ ಜೈವಿಕಾಸ್ತ್ರಗಳ ದಾಳಿಯಿಂದಾಗಬಲ್ಲ ಅನಾಹುತಗಳನ್ನು ಮೊದಲೇ ಊಹಿಸುವ ವಿಧಾನಗಳನ್ನು ಈಗಾಗಲೇ ಪ್ರಮುಖ ನಗರಗಳಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಗಿದೆ. ಇದರೊಂದಿಗೆ, ವಿಧಿವಿಜ್ಞಾನ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನಗಳನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡು ಜೀವಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಏಜೆಂಟ್‌ಗಳು, ಅವುಗಳ ಭೌಗೋಳಿಕ ಉತ್ಪತ್ತಿ ಹಾಗೂ/ಅಥವಾ ಅವುಗಳ ಮೂಲ ರೂಪಗಳನ್ನು ಪತ್ತೆ ಹಚ್ಚುವ ಕಾರ್ಯವೂ ನಡೆಯುತ್ತಿದೆ. ಈ ಎಲ್ಲಾ ಪ್ರಯತ್ನಗಳಲ್ಲಿ ಪರಿಸರಕ್ಕೆ ಹೆಚ್ಚು ಧಕ್ಕೆ ತಾರದಂತೆ ಎಲ್ಲಾ ಬಗೆಯ ಪುನರ್‌ಸ್ಥಾಪಿಸುವ ಸೋಂಕುನಿವಾರಣಾ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನಗಳನ್ನೂ ಒಳಗೊಂಡಿದೆ.

ಜೈವಿಕ ಭಯೋತ್ಪಾದನೆಯನ್ನು ತ್ವರಿತಗತಿಯಲ್ಲಿ ಪತ್ತೆ ಹಚ್ಚುವುದು ಹಾಗೂ ಅದಕ್ಕೆ ಸೂಕ್ತ ಕ್ರಮ ಕೈಗೊಳ್ಳುವುದು ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಆರೋಗ್ಯ ಇಲಾಖೆ ಹಾಗೂ ಕಾನೂನು ಬಲಗೊಳಿಸುವ ಇಲಾಖೆಗಳ ನಡುವೆ ಇರುವ ಹೊಂದಾಣಿಕೆಯನ್ನು ಅವಲಂಭಿಸಿದೆ. ದುರಾದೃಷ್ಟವಶಾತ್‌, ಅಂಥದ್ದೊಂದು ಹೊಂದಾಣಿಗೆ ಈಗ ಕಂಡು ಬರುತ್ತಿಲ್ಲ. ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪತ್ತೆ ಹಚ್ಚುವಿಕೆಯ ಸಾಮಗ್ರಿಗಳು ಹಾಗೂ ಲಸಿಕೆಗಳು ಸರಕಾರದ ಉಗ್ರಾಣಗಳಲ್ಲಿಯೇ ಇದ್ದರೆ, ಜನತೆಯನ್ನು ತಲುಪದಿದ್ದರೆ ಅದರಿಂದ ಯಾರಿಗೆ ತಾನೇ ಉಪಯೋಗ?

ಜೈವಿಕ ಕಣ್ಗಾವಲು ವ್ಯವಸ್ಥೆ

೧೯೯೯ರಲ್ಲಿ ಪಿಟ್ಸ್‌‌ಬರ್ಗ್‌ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದ “ಸೆಂಟರ್‌ ಫಾರ್ ಬೈಯೋಮೆಡಿಕಲ್‌ ಇನ್ಫಾರ್ಮೇಟಿಕ್ಸ್‌‌” ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ RODS (ನೈಜ ಸಮಯ ರೋಗ ಸ್ಫೋಟ ಕಣ್ಗಾವಲು) ಎಂಬ ಸ್ವಯಂ ಚಾಲಿತ ಜೈವಿಕ ಭಯೋತ್ಪಾದನೆ ಪತ್ತೆ ಹಚ್ಚುವಿಕೆ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಕಂಡು ಹಿಡಿಯಿತು. ಹಲವಾರು ಡೇಟಾ ಮೂಲಗಳಿಂದ ಡೇಟಾಗಳನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸುವ, ಹಾಗೆ ಸಂಗ್ರಹಿಸಿದ ಡೇಟಾಗಳನ್ನು ಸೂಚಕ ಪತ್ತೆಹಚ್ಚುವಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಬಳಸುವ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ RODS ಅನ್ನು ವಿನ್ಯಾಸಪಡಿಸಲಾಗಿತ್ತು. ಆ ಮೂಲಕ, ಆದಷ್ಟು ಶೀಘ್ರಗತಿಯಲ್ಲಿ ಜೈವಿಕಭಯೋತ್ಪಾದನಾ ದಾಳಿಯನ್ನು ಗ್ರಹಿಸಿ ಅದನ್ನು ಪತ್ತೆ ಹಚ್ಚುವ ನಿಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ಈ ಯಂತ್ರವನ್ನು ಸಿದ್ಧಪಡಿಸಲಾಗಿತ್ತು. ಇನ್ನಿತರ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳಂತೆ RODS ಕೂಡ ಡೇಟಾಗಳನ್ನು ಅವುಗಳ ಮೂಲಗಳಾದ ಕ್ಲಿನಿಕ್‌ ಡೇಟಾ, ಲ್ಯಾಬರೇಟರಿ ಡೇಟಾ ಹಾಗೂ ಓವರ್‌-ದ-ಕೌಂಟರ್‌‌ ಡ್ರಗ್‌ ಸೇಲ್‌‌ ಗಳಿಂದ ಸಂಗ್ರಹಿಸುತ್ತದೆ. ೨೦೦೦ದಲ್ಲಿ RODS ಲ್ಯಾಬರೇಟರಿಯ ಸಹನಿರ್ದೇಶಕ ಮೈಕಲ್‌‌ ವ್ಯಾಗ್ನರ್‌‌ ಹಾಗೂ ಸಹಗುತ್ತಿಗೆದಾರರಾದ ರೊನ್‌ ಆರ‍್ಯೆಲ್‌‌ ಅವರು “ಅಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ” (ಆರೋಗ್ಯ ತಪಾಸಣೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿಲ್ಲದ) ಡೇಟಾ ಮೂಲಗಳಿಂದ ನೇರ ಡೇಟಾಗಳನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸುವ ಸಾಧ್ಯತೆಯೊಂದನ್ನು ಅನ್ವೇಷಿಸಿದ್ದರು. RODS ಲ್ಯಾಬರೇಟರಿಯ ಮೊದಲ ಯತ್ನ ಅಂತಿಮವಾಗಿ ’ನ್ಯಾಷನಲ್‌ ರಿಟೇಲ್‌ ಡೇಟಾ ಮಾನಟರ್’‌ರ ಸ್ಥಾಪನೆಗೆ ನಾಂದಿ ಹಾಡಿತು. ಈ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ರಾಷ್ಟ್ರಾದ್ಯಂತ ಸ್ಥಾಪನೆಗೊಂಡಿರುವ ೨೦,೦೦೦ ರಿಟೇಲ್‌ ಸ್ಥಳಗಳಿಂದ ಡೇಟಾಗಳನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.

೨೦೦೨ ಫೆಬ್ರುವರಿ ೫ ರಂದು ಅಮೆರಿಕದ ಅಧ್ಯಕ್ಷ ಜಾರ್ಜ್‌. ಡಬ್ಲು. ಬುಷ್‌ ಅವರು RODS ಲ್ಯಾಬರೇಟರಿಗೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಿದ್ದರು ಹಾಗೂ ೩೦೦ ಬಿಲಿಯನ್‌ ಡಾಲರ್‌ ವೆಚ್ಚ ಮಾಡಿ ೫೦ ರಾಜ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ನಿರ್ಮಿಸಬೇಕೆಂದಿದ್ದ ಜೈವಿಕ ಕಣ್ಗಾವಲು ವ್ಯವಸ್ಥೆಗೆ ಇದನ್ನು ಮಾದರಿಯನ್ನಾಗಿ ಬಳಸಿಕೊಂಡಿದ್ದರು. ಸಮೀಪದ ಮ್ಯಾಸೊನಿಕ್‌ ದೇವಾಲಯದಲ್ಲಿ ಮಾಡಿದ ಭಾಷಣದಲ್ಲಿ ಬುಷ್‌‌ RODS ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು (ಶೀತಲ ಸಮರದಲ್ಲಿ ಬಳಸಲಾಗಿದ್ದ ಬ್ಯಾಲಿಸ್ಟಿಕ್‌‌ ಮುನ್ನೆಚ್ಚರಿಕಾ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಉದಾಹರಿಸುತ್ತಾ) ಆಧುನಿಕ “DEW” ಲೈನ್‌‌ಗೆ ಹೋಲಿಸಿದ್ದರು.

ವಿಜ್ಞಾನದ ಹೊಸ ಅಂತರ್‌ಶಿಸ್ತಾದ ಹೊಸ ಜೈವಿಕ ಕಣ್ಗಾವಲು ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಮೂಲತತ್ವಗಳು ಹಾಗೂ ಅದರ ಬಳಕೆಯ ಕುರಿತು ೨೦೦೬ರಲ್ಲಿ ಮೈಕಲ್‌ ವ್ಯಾಗ್ನರ್‌, ಆಂಡ್ರ‍್ಯೂ ಮೂರ್‌ ಹಾಗೂ ರೊನ್‌ ಆರ‍್ಯಲ್‌‌ ಸಂಪಾದಿಸಿದ ಹ್ಯಾಂಡ್‌ಬುಕ್‌ ಆಫ್‌ ಬೈಯೋಸರ್ವಿಲ್ಯಾನ್ಸ್ ‌‌‌ ಎಂಬ ಕೃತಿಯಲ್ಲಿ ವಿಸ್ತೃತವಾಗಿ ಚರ್ಚಿಸಲಾಗಿದೆ. ಜೈವಿಕ ಕಣ್ಗಾವಲು ಎಂಬುದನ್ನು ತಲೆದೋರುವ ರೋಗಗಳನ್ನು ನೈಜ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಪತ್ತೆ ಹಚ್ಚುವಿಕೆಯ ವಿಜ್ಞಾನ ಎಂದು ಕರೆಯಬಹುದು. ಇದರ ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಸಿದ್ಧಾಂತಗಳನ್ನು ನೈಸರ್ಗಿಕವಾಗಿ ತಲೆದೋರುವ ಕಾಯಿಲೆಗಳು ಹಾಗೂ ಮನುಷ್ಯ-ಪ್ರೇರಿತ ಮಹಾರೋಗಗಳಿಗೂ ಅನ್ವಯಿಸಬಹುದು.

ಪ್ರಾರಂಭದಲ್ಲಿಯೇ ಜೈವಿಕ ಭಯೋತ್ಪಾದನೆಯನ್ನು ಪತ್ತೆ ಹಚ್ಚುವ ಕ್ರಿಯೆಗೆ ಸಹಕಾರ ನೀಡುವ ಡೇಟಾ ಹಲವಾರು ಬಗೆಯ ಮಾಹಿತಿಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತದೆ. ಆಸ್ಪತ್ರೆಯ ಕಂಪ್ಯೂಟರ್‌ ಸಿಸ್ಟಮ್‌ನಿಂದ, ಕ್ಲಿನಿಕಲ್‌ ಲ್ಯಾಬರೇಟರಿಗಳು, ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್‌ ಆರೋಗ್ಯ ದಾಖಲಾತಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆ, ವೈದ್ಯಕೀಯ ತಪಾಸಣಾ ದಾಖಲಾತಿ ಸಂಗ್ರಹ ವ್ಯವಸ್ಥೆ, ೯೧೧ ಕಾಲ್‌ಸೆಂಟರ್‌ ಕಂಪ್ಯೂಟರ್‌ಗಳು ಹಾಗೂ ಪಶುವೈದ್ಯಕೀಯ ದಾಖಲಾತಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳಿಂದ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲಾಗುವ ಆರೋಗ್ಯ ಸಂಬಂಧಿ ಡೇಟಾಗಳು ಆಪತ್ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಸಂಜೀವಿನಿಯಂತೆ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತವೆ. ಇವುಗಳೆಲ್ಲವುಗಳ ಜೊತೆ ಪಶುಗಳು ಮೇಯುವ ಹುಲ್ಲುಗಾವಲುಗಳು ಹಾಗೂ ಅವುಗಳಿಗೆ ಆಹಾರ ನೀಡುವ ’ಫೀಡ್‌ಲಾಟ್‌”ಗಳ ಕಾರ್ಯವಿಧಾನಗಳನ್ನು, ಆಹಾರ ಪ್ರೊಸೆಸರ್‌ಗಳು, ಕುಡಿಯುವ ನೀರಿನ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳು, ಶಾಲಾ ಹಾಜರಿ ದಾಖಲಾತಿಗಳು ಹಾಗೂ ಫಿಜಿಯೋಲಾಜಿಕ್‌ ಮಾನಿಟರ್‌ಗಳು ಮುಂತಾದವುಗಳನ್ನೂ ಸಂಶೋಧಕರು ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ. ಹಲವಾರು ಬಗೆಯ ಡೇಟಾಗಳನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸುವ ಹಾಗೂ ಸುಳ್ಳು ಮುನ್ನೆಚ್ಚರಿಕೆಗಳಿಗೆ ಬಲಿಯಾಗದ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳು ಕೇವಲ ಒಂದೇ ಬಗೆಯ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸುವ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳಿಗಿಂತ ಸಾವಿರ ಪಾಲು ಉತ್ತಮ ಎಂಬುದನ್ನು ಯಾರಾದರೂ ಊಹಿಸಬಹುದು.( ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಏಕ-ಉದ್ದೇಶದ ಲ್ಯಾಬರೇಟರಿ ಅಥವಾ ೯೧೧ ಕಾಲ್‌-ಸೆಂಟರ್‌ ಆಧಾರಿತ ವ್ಯವಸ್ಥೆ).

ಯೂರೋಪ್‌ನಲ್ಲಿ ಪ್ರಚಲಿತದಲ್ಲಿರುವ ರೋಗ ಕಣ್ಗಾವಲು ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಖಂಡದಾದ್ಯಂತ ಬಳಕೆಗೆ ಬರುವಂತೆ ಸಂಘಟಿಸುವುದು ಜೈವಿಕ ಅನಿವಾರ್ಯತೆಗಳಿಗೆ ಅತ್ಯಂತ ಅವಶ್ಯಕ. ಈ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಸೋಂಕುಗೀಡಾದ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳ ಮೇಲೆ ಒಂದು ಕಣ್ಣಿಡುವುದರ ಜೊತೆಗೆ ಆ ಕಾಯಿಲೆಯ ಮೂಲವನ್ನು ಕೆದಕಿ ತೆಗೆಯುವ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನೂ ಹೊಂದಿದೆ.

ಸಂಶೋಧಕರು ತಮ್ಮ ಮೇಲೆರಗಬಹುದಾದ ಆತಂಕವಾದವನ್ನು ಎದುರಿಸುವ ನಿಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ಈ ಕೆಳಗಿನ ಪರಿಕರಗಳನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡು ಸಂಶೋಧನೆಯನ್ನು ಮುಂದುವರಿಸಿದ್ದಾರೆ.

• ಬ್ಯಾಕ್ಟೀರಿಯಾಗಳ ಉಪಸ್ಥಿತಿಯ ಕುರಿತು ಮುನ್ನೆಚ್ಚರಿಕೆಗಳನ್ನು ಪಡೆಯಲು ಜೀವಂತ ನರಸಂಬಂಧಿ ಜೀವಕೋಶಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುವ ಚಿಕ್ಕ ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್‌ ಚಿಪ್‌ಗಳನ್ನು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
• ಬೆಳಕನ್ನು ಹೊರಸೂಸುವ ಮಾಲಿಕ್ಯೂಲ್‌‌ಗಳ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಲು ರೋಗ ನಿರೋಧಕಗಳೊಂದಿಗೆ ಹೊಂದಿಸಲಾದ ಫೈಬರ್‌-ಆಪ್ಟಿಕ್‌ ಟ್ಯೂಬ್‌ಗಳನ್ನು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. (ಆಂಥ್ರಾಕ್ಸ್‌‌, ಬಾಟ್ಯುಲಿನಮ್‌‌‌, ರಿಸಿನ್‌‌ ರೀತಿಯ ನಿರ್ಧಿಷ್ಟ ರೋಗಕಾರಕಗಳನ್ನು ಗುರುತಿಸಲು ಇದನ್ನು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ)

ಹೊಸ ಸಂಶೋಧನೆಯ ಪ್ರಕಾರ, ಗಾಳಿಯಲ್ಲಿರುವ ಆಂಥ್ರಾಕ್ಸ್‌‌ ಹಾಗೂ ಇನ್ನಿತರ ಜೈವಿಕ ಭಯೋತ್ಪಾದನೆಯ ಏಜೆಂಟ್‌ಗಳನ್ನು ಪತ್ತೆ ಹಚ್ಚುವ ದಿಸೆಯಲ್ಲಿ ಅಲ್ಟ್ರಾವೈಯಲೆಟ್‌‌ ಅವಲಂಚೆ ಫೋಟೋಡಿಯೋಡಸ್‌‌ಗಳು ಅತ್ಯಂತ ಪರಿಣಾಮಕಾರಿಯಾದ, ನಂಬಲರ್ಹವಾದ ಹಾಗೂ ಕ್ರಿಯಾಶೀಲವಾದ ವಿಧಾನ. ಫ್ಯಾಬ್ರಿಕೇಶನ್‌ ವಿಧಾನಗಳು ಹಾಗೂ ಪರಿಕರ ಗುಣಲಕ್ಷಣಗಳನ್ನು ೨೦೦೮ ಜೂನ್‌ ೨೫ರಂದು ಸಾಂತ ಬಾರ್ಬರಾದಲ್ಲಿ ನಡೆದ ೫೦ನೇ ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್‌ ಮೆಟೀರಿಯಲ್ಸ್‌ ಕಾನ್ಫರೆನ್ಸ್‌‌ನಲ್ಲಿ ವಿಶದವಾಗಿ ವಿವರಿಸಲಾಗಿದೆ. ಜರ್ನಲ್‌ ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್ಸ್‌‌ ಲೆಟರ‍್ಸ್‌‌ನ ೨೦೦೮ ಫೆಬ್ರುವರಿ ೧೪ರ ಆವೃತ್ತಿ ಹಾಗೂ ಜರ್ನಲ್‌ IEEE ಫೋಟೋನಿಕ್ಸ್‌‌ ಟೆಕ್ನಾಲಜಿ ಲೆಟರ್ಸ್‌‌ನ ೨೦೦೭ ನವೆಂಬರ್‌ ಆವೃತ್ತಿಯಲ್ಲಿ ಫೋಟೊಡಿಯೋಡಸ್‌ ಕುರಿತ ವಿವರಗಳನ್ನು ವಿಸ್ತೃತವಾಗಿ ಚರ್ಚಿಸಲಾಗಿತ್ತು.

ಜೈವಿಕ ಭಯೋತ್ಪಾದನಾ ಘಟನೆಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆಗಳು ಅಥವಾ ಆತಂಕ

ಜೈವಿಕ ಭಯೋತ್ಪಾದನಾ ಘಟನೆಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸದಂತೆ ಕ್ರಿಯಾಶೀಲರಾಗುವ ಸರಕಾರದ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ಕಾನೂನು ಪರಿಪಾಲನಾ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು, ಅನಾಹುತಕಾರಿ ಮೆಟೀರಿಯಲ್ಸ್‌/ಸೋಂಕುನಿವಾರಕ ಘಟಕಗಳು ಹಾಗೂ ತುರ್ತು ವೈದ್ಯಕೀಯ ಚಿಕಿತ್ಸೆ ಘಟಕಗಳನ್ನೂ ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತವೆ. ಅಮೆರಿಕದ ಸೇನೆ ಈ ಕುರಿತು ವಿಶೇಷವಾದ ಘಟವನ್ನೇ ಹೊಂದಿದೆ. ಜೈವಿಕ ಭಯೋತ್ಪಾದನಾ ಘಟನೆ ನಡೆದಾಗ ತ್ವರಿತಗತಿಯಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯಿಸುವ ಹೊಣೆ ಈ ಘಟಕದ್ದು. ಅವುಗಳಲ್ಲಿ, ’ಯುಎಸ್‌‌ ಮೆರಿನ್‌ ಕಾರ್ಪ್ಸ್‌ ಕೆಮಿಕಲ್‌ ಬೈಯಾಲಜಿಕಲ್‌ ಇನ್ಸಿಡೆಂಟ್‌ ರೆಸ್ಪೋನ್ಸ್‌ ಫೋರ್ಸ್‌’ ಮತ್ತು ಯು.ಎಸ್‌‌ ಆರ್ಮೀಯ‌ ೨೦ನೇ ಸಪೋರ್ಟ್‌ ಕಮಾಂಡ್‌ (CBRNE) ರೀತಿಯ ಘಟಕಗಳೂ ಇವೆ. ಅವುಗಳು ಸರಾಗವಾಗಿ ಸೋಂಕನ್ನು ಪತ್ತೆ ಹಚ್ಚುವುದರ ಜೊತೆಗೆ, ಆತಂಕವನ್ನು ವಿಫಲಗೊಳಿಸುವ ಹಾಗೂ ಜೈವಿಕಭಯೋತ್ಪಾದನೆಗೆ ತುತ್ತಾದ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳ ಸೋಂಕು ನಿವಾರಿಸುವ ಗುರುತರ ಹೊಣೆಯನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತವೆ.

ಉಲ್ಲೇಖಗಳು

ಗ್ರಂಥಸೂಚಿ

• Block, Steven M. (2001), "The growing threat of biological weapons", American Scientist, American Scientist, 89:1: 28, doi:10.1511/2001.1.28, retrieved 2009-05-22
• Christopher, G. W. (1998), Adapted from Biological Warfare: A Historical Perspective, Fort Detrick, Maryland: Operational Medicine Division {{citation}}: |access-date= requires |url= (help); Unknown parameter |coauthors= ignored (|author= suggested) (help)
• Eitzen, E.; Takafuji, E. (1997), "Historical Overview of Biological Warfare", Military Medicine: Medical Aspects of Chemical and Biological Warfare, Office of the Surgeon General, Department of the Army {{citation}}: |access-date= requires |url= (help)
• Iraq's Biological Weapon Program, Iraq's Biological Weapon Program, 2006, archived from the original on 2009-04-11, retrieved 2009-05-22 {{citation}}: Unknown parameter |month= ignored (help)
• Milanovich, F. (1998), Reducing the threat of biological weapons, Science and Technology Review, pp. 4–9, archived from the original on 2008-11-23, retrieved 2009-05-22 {{citation}}: Unknown parameter |month= ignored (help)
• Paquette, Laure (2006-06-29), Bioterrorism in Medical and Healthcare Administration (1 ed.), CRC, ISBN 978-0824756512, retrieved 2009-05-22
• Rózsa, L. (2009), The motivation for biological aggression is an inherent and common aspect of the human behavioural repertoire (PDF), Medical Hypotheses, pp. 72, 217–219, retrieved 2009-05-22
• Wagner, M. (2006), Handbook of Biosurveillance, San Diego, California, United States: Academic Press {{citation}}: |access-date= requires |url= (help); Unknown parameter |coauthors= ignored (|author= suggested) (help)

ಬಾಹ್ಯ ಕೊಂಡಿಗಳು

ವಿಕಿಸೋರ್ಸ್ ತಾಣದಲ್ಲಿ ಈ ವಿಷಯಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಪಟ್ಟ ಮೂಲಕೃತಿಗಳು ಇವೆ:

The Town That Was Poisoned

• ಬಯೊಟೆರರಿಸಮ್ ಆ‍ಯ್‌೦ಡ್ ಬಯೊಕ್ರೈಮ್ಸ್ Archived 2011-06-16 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ. ದ ಇಲಿಸಿಟ್ ಯೂಸ್ ಆಫ್ ಬಯೊಲಾಜಿಕಲ್ ಎಜೆಂಟ್ಸ್ ಸಿನ್ಸ್ 1900, ಡಬ್ಲು ಸೆತ್ ಕಾರಸ್ Archived 2011-06-16 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ.
• ಆ‍ಯ್‌೦ಥ್ರಾಕ್ಸ್‌ನಾಚೆಗಿನ ಉಗ್ರಗಾಮಿತ್ವ ಮತ್ತು ಜೈವಿಕ ಭಯೋತ್ಪಾದನೆಯ ಅಪಾಯ
• ಹೆಚ್ಚಾಗುತ್ತಿರುವ ಆರೋಗ್ಯದ ಅಪಾಯಗಳ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಸಭಾಸ್ಥಾನ Archived 2009-07-26 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ.
• ಇಯು ಆರೋಗ್ಯ ಚೌಕಟ್ಟು ಜೈವಿಕ ಭಯೋತ್ಪಾದನೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಇಯು ಸಂಘಟಾನಕಾರರ ಮಾಹಿತಿ
• ಅಮೇರಿಕಾ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನದ ರೋಗ ನಿಯಂತ್ರಣ ಮತ್ತು ನಿವಾರಣೆ Archived 2006-11-29 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ.
• ನೊವ: ಜೈವಿಕಭಯೋತ್ಪಾದನೆ
• ಪಿಡುಗುಗಳು ಮತ್ತು ಜೈವಿಕ ಭಯೋತ್ಪಾದನೆ: ವಾಸ್ತವ ಅಪಾಯಗಳಿಂದ ಪರಿಣಾಮಕಾರೀ ನಿಯಮಗಳು