ಸದಸ್ಯ:ಪೂರ್ಣಿಮಾ ಶೆಟ್ಟಿಗಾರ್/ರಾಜ್ ಕುಮಾರಿ ಅಮೃತ್ ಕೌರ್

  ರಾಜಕುಮಾರಿ ಡೇಮ್ ಬೀಬಿಜಿ ಅಮೃತ್ ಕೌರ್ ( ಅಹ್ಲುವಾಲಿಯಾ ) ಡಿಸ್ ಟಿಜೆ (೨ ಫೆಬ್ರವರಿ ೧೮೮೭ - ೬ ಫೆಬ್ರವರಿ ೧೯೬೪) ಒಬ್ಬರು ಭಾರತೀಯ ಕಾರ್ಯಕರ್ತೆ ಮತ್ತು ರಾಜಕಾರಣಿ. ಭಾರತೀಯ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಚಳವಳಿಯೊಂದಿಗಿನ ಅವರ ದೀರ್ಘಕಾಲದ ಒಡನಾಟವನ್ನು ಅನುಸರಿಸಿ, ಅವರು ೧೯೪೭ ರಲ್ಲಿ ಭಾರತದ ಮೊದಲ ಆರೋಗ್ಯ ಮಂತ್ರಿಯಾಗಿ ನೇಮಕಗೊಂಡರು ಮತ್ತು ೧೯೫೭ ರವರೆಗೆ ಅಧಿಕಾರದಲ್ಲಿದ್ದರು. ಅವರು ಕ್ರೀಡಾ ಸಚಿವ ಮತ್ತು ನಗರಾಭಿವೃದ್ಧಿ ಸಚಿವರ ಉಸ್ತುವಾರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಪಟಿಯಾಲದ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಕ್ರೀಡಾ ಸಂಸ್ಥೆಯನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸುವಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ಪಾತ್ರ ವಹಿಸಿದರು. ತನ್ನ ಅಧಿಕಾರಾವಧಿಯಲ್ಲಿ, ಕೌರ್ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಹಲವಾರು ಆರೋಗ್ಯ ಸುಧಾರಣೆಗಳನ್ನು ತಂದರು ಮತ್ತು ಈ ಕ್ಷೇತ್ರಕ್ಕೆ ನೀಡಿದ ಕೊಡುಗೆಗಳು ಮತ್ತು ಮಹಿಳಾ ಹಕ್ಕುಗಳ ಪ್ರತಿಪಾದನೆಗಾಗಿ ಅವರನ್ನು ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ನೆನಪಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ. ಕೌರ್ ರವರು ಭಾರತದ ಸಂವಿಧಾನ ಸಭೆಯ ಸದಸ್ಯರಾಗಿದ್ದರು.

ಜೀವನ

೨ ಫೆಬ್ರವರಿ ೧೮೮೭ರಂದು ಭಾರತದ ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶದ ಲಕ್ನೋದಲ್ಲಿರುವ ಲಕ್ನೋ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದ ಕ್ಯಾಂಪಸ್‌ನ ಬಾದ್‌ಶಾ ಬಾಗ್‌ನಲ್ಲಿ (ಆಗಿನ ವಾಯುವ್ಯ ಪ್ರಾಂತ್ಯಗಳು) ಜನಿಸಿದರು. ಕಪುರ್ಥಾಲಾದ ರಾಜ ರಣಧೀರ್ ಸಿಂಗ್ ರವರ ಕಿರಿಯ ಮಗನಾದ ರಾಜಾ ಸರ್ ಹರ್ನಾಮ್ ಸಿಂಗ್ ಅಹ್ಲುವಾಲಿಯಾರವರ ಮಗನಾಗಿ ಕೌರ್ ರವರು ಜನಿಸಿದರು. ಸಿಂಹಾಸನದ ಉತ್ತರಾಧಿಕಾರದ ವಿವಾದದ ನಂತರ ಹರ್ನಾಮ್ ಸಿಂಗ್ ಕಪುರ್ಥಾಲಾವನ್ನು ತೊರೆದರು.ನಂತರ ಹಿಂದಿನ ರಾಜಪ್ರಭುತ್ವದ ರಾಜ್ಯವಾದ ಔಧ್‌ನಲ್ಲಿ ಎಸ್ಟೇಟ್‌ಗಳ ವ್ಯವಸ್ಥಾಪಕರಾದರು ಮತ್ತು ಬಂಗಾಳದ ಮಿಷನರಿ ಗೋಲಖ್ನಾಥ್ ಚಟರ್ಜಿಯವರ ಒತ್ತಾಯದ ಮೇರೆಗೆ ಕ್ರಿಶ್ಚಿಯನ್ ಧರ್ಮಕ್ಕೆ ಮತಾಂತರಗೊಂಡರು. ಸಿಂಗ್ ನಂತರ ಚಟರ್ಜಿಯವರ ಮಗಳಾದ ಪ್ರಿಸ್ಸಿಲ್ಲಾಳನ್ನು ವಿವಾಹವಾದರು. ಅವರಿಗೆ ಹತ್ತು ಮಕ್ಕಳು ಜನಿಸಿದರು, ಅದರಲ್ಲಿ ಅಮೃತ್ ಕೌರ್ ಕಿರಿಯ ಮತ್ತು ಅವರ ಏಕೈಕ ಮಗಳು.

ಕೌರ್ ಪ್ರೊಟೆಸ್ಟಂಟ್ ಕ್ರಿಶ್ಚಿಯನ್ ಆಗಿ ಬೆಳೆದರು ಮತ್ತು ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್‌ನ ಡಾರ್ಸೆಟ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಶೆರ್ಬೋರ್ನ್ ಸ್ಕೂಲ್ ಫಾರ್ ಗರ್ಲ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿ ಆರಂಭಿಕ ಶಿಕ್ಷಣವನ್ನು ಪಡೆದು ನಂತರ ಆಕ್ಸ್‌ಫರ್ಡ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದಲ್ಲಿ ಕಾಲೇಜು ಶಿಕ್ಷಣವನ್ನು ಪಡೆದರು. ಇಂಗ್ಲೆಂಡಿನಲ್ಲಿ ತನ್ನ ಶಿಕ್ಷಣವನ್ನು ಮುಗಿಸಿದ ನಂತರ, ಅವರು ೧೯೧೮ ರಲ್ಲಿ ಭಾರತಕ್ಕೆ ಹಿಂದಿರುಗಿದರು.

ಕೌರ್ ೬ ಫೆಬ್ರವರಿ ೧೯೬೪ ರಂದು ನವದೆಹಲಿಯಲ್ಲಿ ನಿಧನರಾದರು. ಅವರು ಸಾಯುವ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಕ್ರಿಶ್ಚಿಯನ್ ಧರ್ಮವನ್ನು ಅನುಸರಿಸುತ್ತಿದ್ದರು.ಅವರ ಅಂತ್ಯಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ದೆಹಲಿಯ ರೋಮನ್ ಕ್ಯಾಥೋಲಿಕ್ ಆರ್ಚ್ಬಿಷಪ್ ನೇತೃತ್ವದಲ್ಲಿ ಕುಟುಂಬದ ಸಂಪ್ರದಾಯಗಳ ಪ್ರಕಾರ ಮಾಡಲಾಯಿತು. ಕೌರ್ ರವರಿಗೆಮದುವೆಯಾಗಿರಲಿಲ್ಲ ಮತ್ತು ಮಕ್ಕಳೂ ಇರಲಿಲ್ಲ.

ಇಂದು ಅವರ ಖಾಸಗಿ ಪತ್ರಿಕೆಗಳು ದೆಹಲಿಯ ತೀನ್ ಮೂರ್ತಿ ಹೌಸ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ನೆಹರು ಸ್ಮಾರಕ ವಸ್ತುಸಂಗ್ರಹಾಲಯ ಮತ್ತು ಗ್ರಂಥಾಲಯದ ದಾಖಲೆಗಳ ಭಾಗವಾಗಿದೆ.

ವೃತ್ತಿ

ಭಾರತದ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಚಳುವಳಿಯಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸುವಿಕೆ

ಸಿ. ೧೯೩೩

ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್‌ನಿಂದ ಭಾರತಕ್ಕೆ ಹಿಂದಿರುಗಿದ ನಂತರ ಕೌರ್ ರವರು ಭಾರತೀಯ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಚಳವಳಿಯಲ್ಲಿ ಆಸಕ್ತಿ ಹೊಂದಿದ್ದರು. ಆಕೆಯ ತಂದೆ ಗೋಪಾಲ ಕೃಷ್ಣ ಗೋಖಲೆ ಸೇರಿದಂತೆ ಭಾರತೀಯ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ನಾಯಕರೊಂದಿಗೆ ನಿಕಟ ಒಡನಾಟವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರು, ಆಗಾಗ ಅವರನ್ನು ಭೇಟಿಯಾಗುತ್ತಿದ್ದರು. ಕೌರ್ ರವರು ೧೯೧೯ರಲ್ಲಿ ಬಾಂಬೆಯಲ್ಲಿ ( ಮುಂಬೈ ) ಭೇಟಿಯಾದ ಮಹಾತ್ಮ ಗಾಂಧಿಯವರ ಆಲೋಚನೆಗಳಿಗೆ ಮತ್ತು ದೃಷ್ಟಿಗೆ ಸೆಳೆಯಲ್ಪಟ್ಟರು. ಕೌರ್ ಗಾಂಧಿಯವರ ಕಾರ್ಯದರ್ಶಿಯಾಗಿ ೧೬ ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿದರು ಮತ್ತು ಅವರ

ಪತ್ರವ್ಯವಹಾರವನ್ನು ನಂತರ ರಾಜಕುಮಾರಿ ಅಮೃತ್ ಕೌರ್ ರವರಿಗೆ ಪತ್ರಗಳು ಎಂಬ ಶೀರ್ಷಿಕೆಯಿಂದ ಆ ಪತ್ರಗಳ ಸಂಪುಟವಾಗಿ ಪ್ರಕಟಿಸಲಾಯಿತು.

ಆ ಜಲಿಯನ್ ವಾಲಾಬಾಗ್ ಹತ್ಯಾಕಾಂಡದ ನಂತರ

ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಪಡೆಗಳು ಪಂಜಾಬ್‌ನ ಅಮೃತಸರದಲ್ಲಿ ೪೦೦ ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಶಾಂತಿಯುತ ಪ್ರತಿಭಟನಾಕಾರರನ್ನು ಗುಂಡಿಕ್ಕಿ ಕೊಂದಾಗ ಕೌರ್ ರವರು ಭಾರತದಲ್ಲಿನ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಆಡಳಿತದ ಪ್ರಬಲ ಟೀಕೆಕಾರರಾದರು. ಅವರು ಔಪಚಾರಿಕವಾಗಿ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್‌ಗೆ ಸೇರಿದರು ಮತ್ತು ಭಾರತದ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಚಳವಳಿಯಲ್ಲಿ ಸಕ್ರಿಯವಾಗಿ ಭಾಗವಹಿಸಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು ಹಾಗೂ ಸಾಮಾಜಿಕ ಸುಧಾರಣೆಯನ್ನು ತರುವತ್ತ ಗಮನಹರಿಸಿದರು. ಅವರು ಪರ್ದಾ ಪದ್ಧತಿಯನ್ನು ಮತ್ತು ಬಾಲ್ಯ ವಿವಾಹವನ್ನು ಬಲವಾಗಿ ವಿರೋಧಿಸಿದರು ಹಾಗೂ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ದೇವದಾಸಿ ಪದ್ಧತಿಯನ್ನು ನಿರ್ಮೂಲನೆ ಮಾಡಲು ಪ್ರಚಾರ ಮಾಡಿದರು.

ಕೌರ್ ರವರು ೧೯೨೭ ರಲ್ಲಿ ಅಖಿಲ ಭಾರತ ಮಹಿಳಾ ಸಮ್ಮೇಳನವನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿದರು. ನಂತರ ಅವರು ೧೯೩೦ರಲ್ಲಿ ಅದರ ಕಾರ್ಯದರ್ಶಿಯಾಗಿ ನೇಮಕಗೊಂಡರು ಮತ್ತು ೧೯೩೩ರಲ್ಲಿ ಅಧ್ಯಕ್ಷರಾದರು. ೧೯೩೦ರಲ್ಲಿ ಮಹಾತ್ಮಾ ಗಾಂಧಿಯವರ ನೇತೃತ್ವದಲ್ಲಿ ದಂಡಿ ಮೆರವಣಿಗೆಯಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಿದ್ದಕ್ಕಾಗಿ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಅಧಿಕಾರಿಗಳು ಅವರನ್ನು ಬಂಧಿಸಿದರು. ಕೌರ್ ೧೯೩೪ರಲ್ಲಿ ಗಾಂಧಿಯವರ ಆಶ್ರಮದಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸಲು ಹೋದರು ಮತ್ತು ಅವರ ಶ್ರೀಮಂತ ಜೀವನವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರು ಕಠಿಣ ಜೀವನಶೈಲಿಯನ್ನು ಅಳವಡಿಸಿಕೊಂಡರು.

ಭಾರತೀಯ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್‌ನ ಪ್ರತಿನಿಧಿಯಾಗಿ, ೧೯೩೭ರಲ್ಲಿ ಅವರು ವಸಾಹತುಶಾಹಿ ಭಾರತದ (ಇಂದಿನ ಪಾಕಿಸ್ತಾನದ ಖೈಬರ್-ಪಖ್ತುಂಖ್ವಾ ಪ್ರಾಂತ್ಯದಲ್ಲಿ) ಬನ್ನು, ವಾಯುವ್ಯ ಫ್ರಾಂಟಿಯರ್ ಪ್ರಾಂತ್ಯಕ್ಕೆ ಸದ್ಭಾವನೆಯ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಗೆ ಹೋದರು. ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಅಧಿಕಾರಿಗಳು ಅವರ ಮೇಲೆ ದೇಶದ್ರೋಹದ ಆರೋಪ ಹೊರಿಸಿ ಜೈಲಿನಲ್ಲಿಟ್ಟರು.

ಮಹಾತ್ಮಾ ಗಾಂಧಿಯವರೊಂದಿಗೆ ರಾಜಕುಮಾರಿ, ಶಿಮ್ಲಾ ೧೯೪೫

ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಅಧಿಕಾರಿಗಳು ಅವರನ್ನು ಶಿಕ್ಷಣ ಸಲಹಾ ಮಂಡಳಿಯ ಸದಸ್ಯರನ್ನಾಗಿ ನೇಮಿಸಿದರು, ಆದರೆ ೧೯೪೨ರಲ್ಲಿ ಭಾರತ ಬಿಟ್ಟು ತೊಲಗಿ ಚಳುವಳಿಯಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿಸಿಕೊಂಡ ನಂತರ ಅವರು ಸ್ಥಾನಕ್ಕೆ ರಾಜೀನಾಮೆ ನೀಡಿದರು. ಆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಆಕೆಯ ತಪ್ಪಿಗಾಗಿ ಆಕೆಯನ್ನು ಅಧಿಕಾರಿಗಳು ಜೈಲಿಗೆ ಹಾಕಿದರು.

ಅವರು ಸಾರ್ವತ್ರಿಕ ಮತದಾನದ ಕಾರಣವನ್ನು ಸಮರ್ಥಿಸಿದರು .ಅವರು ಭಾರತೀಯ ಫ್ರಾಂಚೈಸ್ ಮತ್ತು ಸಾಂವಿಧಾನಿಕ ಸುಧಾರಣೆಗಳ ಲೋಥಿಯನ್ ಸಮಿತಿಯ ಮುಂದೆ ,ಹಾಗೂ ಭಾರತೀಯ ಸಂವಿಧಾನಾತ್ಮಕ ಸುಧಾರಣೆಗಳ ಕುರಿತು ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಸಂಸತ್ತಿನ ಜಂಟಿ ಆಯ್ಕೆಯ ಸಮಿತಿಗಳ ಮುಂದೆ ಸಾಕ್ಷ್ಯ ನೀಡಿದರು.

ಕೌರ್ ರವರು ಅಖಿಲ ಭಾರತ ಮಹಿಳಾ ಶಿಕ್ಷಣ ನಿಧಿ ಸಂಘದ ಅಧ್ಯಕ್ಷೆಯಾಗಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದ್ದರು. ಅವರು ನವದೆಹಲಿಯ ಲೇಡಿ ಇರ್ವಿನ್ ಕಾಲೇಜಿನ ಕಾರ್ಯಕಾರಿ ಸಮಿತಿಯ ಸದಸ್ಯರಾಗಿದ್ದರು. ೧೯೪೫ ಮತ್ತು ೧೯೪೬ರಲ್ಲಿ ಲಂಡನ್ ಮತ್ತು ಪ್ಯಾರಿಸ್‌ನಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಯುನೆಸ್ಕೋ ಸಮ್ಮೇಳನಗಳಿಗೆ ಭಾರತೀಯ ನಿಯೋಗದ ಸದಸ್ಯರಾಗಿ ಅವರನ್ನು ಕಳುಹಿಸಲಾಯಿತು. ಅವರು ಅಖಿಲ ಭಾರತ ಸ್ಪಿನ್ನರ್ಸ್ ಅಸೋಸಿಯೇಶನ್‌ನ ಟ್ರಸ್ಟಿಗಳ ಮಂಡಳಿಯ ಸದಸ್ಯರಾಗಿಯೂ ಕೂಡ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದರು.

ಕೌರ್ ರವರು ಅನಕ್ಷರತೆಯನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುವತ್ತ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿದರು, ಮತ್ತು ಬಾಲ್ಯ ವಿವಾಹಗಳ ಪದ್ಧತಿ ಮತ್ತು ಮಹಿಳೆಯರಿಗೆ ಪರ್ದಾ ಪದ್ಧತಿಯನ್ನು ನಿರ್ಮೂಲನೆ ಮಾಡಿದರು, ಅದು ಕೆಲವು ಭಾರತೀಯ ಸಮುದಾಯಗಳಲ್ಲಿ ಆಗ ಪ್ರಚಲಿತವಾಗಿತ್ತು.

ಕ್ರಿಶ್ಚಿಯನ್ ಭಾರತೀಯ ಸಮುದಾಯದ ಪ್ರತಿನಿಧಿ

ಪಂಜಾಬಿ ಕ್ರಿಶ್ಚಿಯನ್ ಆಗಿದ್ದ ರಾಜ್ ಕುಮಾರಿ ಅಮೃತ್ ಕೌರ್ ರು ಪ್ರಪಂಚದಾದ್ಯಂತ ಹಲವಾರು ಕ್ರಿಶ್ಚಿಯನ್ ಮಿಷನರಿ ಸಂಸ್ಥೆಗಳೊಂದಿಗೆ ಸಂಪರ್ಕ ಹೊಂದಿದ್ದರು. ೧೯೪೭ ರಿಂದ ೧೯೫೭ ರವರೆಗೆ ಅವರು ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಆರೋಗ್ಯ ಸಚಿವರಾಗಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಇದರ ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ ಅವರು ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿಯೊಂದಿಗೆ ನಿಕಟ ಸಂಪರ್ಕವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರು. ಭಾರತೀಯ ಕ್ರಿಶ್ಚಿಯನ್ನರು ತಮ್ಮ ಸಮುದಾಯಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಸಮಸ್ಯೆಗಳನ್ನು ರಾಜ್ ಕುಮಾರಿ ಅಮೃತ್ ಕೌರ್ ಅವರಿಗೆ ತಿಳಿಸಿದಾಗ ಅವರು ತಮ್ಮ ಕಾಳಜಿಯನ್ನು ಆ ಸಮಸ್ಯೆಯನ್ನು ಬಗೆಹರಿಸುವಲ್ಲಿ ತೋರಿದರು. ಜವಾಹರಲಾಲ್ ನೆಹರು ಅವರು ರಾಜ್ ಕುಮಾರಿ ಅಮೃತ್ ಕೌರ್ ಅವರನ್ನು "ಭಾರತದ ಕ್ರಿಶ್ಚಿಯನ್ನರ ಒಂದು ರೀತಿಯ ಪ್ರತಿನಿಧಿ" ಎಂದು ನೋಡಿದರು. ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ೧೯೫೫ ರಲ್ಲಿ, ಯುನೈಟೆಡ್ ಪ್ರಾವಿನ್ಸ್‌ನ ಮೀರತ್‌ನಲ್ಲಿ ಕ್ರಿಶ್ಚಿಯನ್ನರ ಬೆದರಿಕೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಕೌರ್ ನೆಹರೂಗೆ ಮಾಹಿತಿ ನೀಡಿದರು. ನಂತರ ನೆಹರೂ ಅವರು ಕೌರ್ ಬರೆದ ಎರಡು ಪತ್ರಗಳನ್ನು ಅಲ್ಲಿನ ಜಿಲ್ಲಾಧಿಕಾರಿಗೆ ರವಾನಿಸಿದರು.

ಎ ಐ ಐ ಮ್ ಸ್ ಹಿಂದೆ ಡ್ರೈವಿಂಗ್ ಫೋರ್ಸ್

೧೯೫೬ ಫೆಬ್ರವರಿ ೧೮ ರಂದು, ಆಗಿನ ಆರೋಗ್ಯ ಸಚಿವೆ ರಾಜಕುಮಾರಿ ಅಮೃತ್ ಕೌರ್ ಅವರು ಲೋಕಸಭೆಯಲ್ಲಿ (ಜನರ ಮನೆ) ಹೊಸ ಮಸೂದೆಯನ್ನು ಮಂಡಿಸಿದರು. ಅವರು ಯಾವುದೇ , ಆದರೆ ಪೂರ್ವಸಿದ್ಧತೆಯಿಲ್ಲದೆ ಭಾಷಣ ಮಾಡಿದರು:ನಮ್ಮ ದೇಶದಲ್ಲಿ ಸ್ನಾತಕೋತ್ತರ ಅಧ್ಯಯನಕ್ಕಾಗಿ ಮತ್ತು ಉನ್ನತ ಗುಣಮಟ್ಟದ ವೈದ್ಯಕೀಯ ಶಿಕ್ಷಣದ ನಿರ್ವಹಣೆಗಾಗಿ ಒಂದು ಸಂಸ್ಥೆ ಇರಬೇಕು, ಅದು ನಮ್ಮ ದೇಶದ ಯುವಕ-ಯುವತಿಯರು ತಮ್ಮ ಸ್ವಂತ ದೇಶದಲ್ಲಿ ಸ್ನಾತಕೋತ್ತರ ಶಿಕ್ಷಣವನ್ನು ಹೊಂದಲು ಅನುವು ಮಾಡಿಕೊಡುತ್ತದೆ.

೧೯೪೬ ರಲ್ಲಿ ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರದ ಆರೋಗ್ಯ ಸಮೀಕ್ಷೆಯಿಂದ ಸ್ನಾತಕೋತ್ತರ ವೈದ್ಯಕೀಯ ಶಿಕ್ಷಣ ಮತ್ತು ಸಂಶೋಧನೆಗಾಗಿ ಪ್ರಮುಖ ಕೇಂದ್ರೀಯ ಸಂಸ್ಥೆಯನ್ನು ರಚಿಸುವಂತೆ ಶಿಫಾರಸು ಮಾಡಲಾಗಿತ್ತು. ಈ ಕಲ್ಪನೆಯು ಹೆಚ್ಚು ಮೆಚ್ಚುಗೆ ಪಡೆದಿದ್ದರೂ, ಹಣದ ಅಗತ್ಯತೆ ಇತ್ತು. ಕೌರ್ ಸಾಕಷ್ಟು ಹಣವನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸಲು ಮತ್ತು ಭಾರತದ ನಂಬರ್ ಒನ್ ವೈದ್ಯಕೀಯ ಸಂಸ್ಥೆ ಮತ್ತು ಆಸ್ಪತ್ರೆಯ ಅಡಿಪಾಯವನ್ನು ಹಾಕಲು ಇನ್ನೂ ೧೦ ವರ್ಷಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಂಡರು. ”

ಸಂವಿಧಾನ ಸಭೆಯ ಸದಸ್ಯ

ತೊಂಬತ್ಮೂರು ಪೆನ್ಸಿಲಿನ್ ಪ್ರಕರಣಗಳು, ಕೆನಡಾದ ರೆಡ್‌ಕ್ರಾಸ್‌ನಿಂದ ಭಾರತಕ್ಕೆ ಉಡುಗೊರೆಯಾಗಿ ೧೭ ಅಕ್ಟೋಬರ್ ೧೯೪೭ ರಂದು ಕೆನಡಾದಿಂದ ವಿಶೇಷ ವಿಮಾನದಲ್ಲಿ ನವದೆಹಲಿಗೆ ಆಗಮಿಸಿದರು. ಪಾಲಮ್ ಏರೋಡ್ರೋಮ್‌ನಲ್ಲಿ ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರದಲ್ಲಿ ಆಗಿನ ಆರೋಗ್ಯ ಸಚಿವರಾಗಿದ್ದ ಅಮೃತ್ ಕೌರ್ ಅವರಿಗೆ ಉಡುಗೊರೆಯನ್ನು ಪ್ರಸ್ತುತಪಡಿಸುವುದು. ಜೀವರಾಜ್ ನಾರಾಯಣ್ ಮೆಹ್ತಾ, ಆರೋಗ್ಯ ಸೇವೆಗಳ ಮಹಾನಿರ್ದೇಶಕರು ಎಡಭಾಗದಲ್ಲಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ ಮತ್ತು ಬಲಭಾಗದಲ್ಲಿ ಭಾರತೀಯ ರೆಡ್‌ಕ್ರಾಸ್‌ನ ಸರ್ದಾರ್ ಬಲ್ವಂತ್ ಸಿಂಗ್ ಪುರಿ ನಿಂತಿದ್ದಾರೆ.

ಆಗಸ್ಟ್ ೧೯೪೭ ರಲ್ಲಿ ವಸಾಹತುಶಾಹಿ ಆಳ್ವಿಕೆಯಿಂದ ಭಾರತದ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯದ ನಂತರ, ಕೌರ್ ರವರು ಯುನೈಟೆಡ್ ಪ್ರಾವಿನ್ಸ್‌ನಿಂದ ಭಾರತದ ಸಂವಿಧಾನವನ್ನು ವಿನ್ಯಾಸಗೊಳಿಸಲು ನಿಯೋಜಿಸಲಾದ ಸರ್ಕಾರಿ ಸಂಸ್ಥೆಯಾದ ಭಾರತದ ಸಂವಿಧಾನ ಸಭೆಗೆ ಆಯ್ಕೆಯಾದರು. ಅವರು ಮೂಲಭೂತ ಹಕ್ಕುಗಳ ಉಪಸಮಿತಿ ಮತ್ತು ಅಲ್ಪಸಂಖ್ಯಾತರ ಉಪಸಮಿತಿಯ ಸದಸ್ಯರೂ ಕೂಡ ಆಗಿದ್ದರು. ಸಂವಿಧಾನ ಸಭೆಯ ಸದಸ್ಯರಾಗಿ ಅವರು ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಏಕರೂಪ ನಾಗರಿಕ ಸಂಹಿತೆಯ ಪ್ರಸ್ತಾಪವನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸಿದರು. ಹಾಗೂ ಅವರು ಸಾರ್ವತ್ರಿಕ ಫ್ರ್ಯಾಂಚೈಸ್‌ಗಾಗಿ ಪ್ರತಿಪಾದಿಸಿದರು, ಮಹಿಳೆಯರಿಗೆ ದೃಢವಾದ ಕ್ರಮವನ್ನು ವಿರೋಧಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಧಾರ್ಮಿಕ ಹಕ್ಕುಗಳ ರಕ್ಷಣೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಭಾಷೆಯನ್ನು ಚರ್ಚಿಸಿದರು.

ಆರೋಗ್ಯ ಸಚಿವರು

ಭಾರತದ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯದ ನಂತರ, ಅಮೃತ್ ಕೌರ್ ರವರುಜವಾಹರಲಾಲ್ ನೆಹರು ಅವರ ಮೊದಲ ಕ್ಯಾಬಿನೆಟ್‌ನ ಭಾಗವಾದರು; ಹತ್ತು ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದ ಅವರು ಕ್ಯಾಬಿನೆಟ್ ಶ್ರೇಣಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಮೊದಲ ಮಹಿಳೆ. ಜನವರಿ ೧೯೪೯ ರಲ್ಲಿ, ಅವರು ಡೇಮ್ ಆಫ್ ದಿ ಆರ್ಡರ್ ಆಫ್ ಸೇಂಟ್ ಜಾನ್ (ಡಿಸ್ ಟಿಜೆ) ಆಗಿ ನೇಮಕಗೊಂಡರು. ಆಕೆಗೆ ಆರೋಗ್ಯ ಸಚಿವಾಲಯವನ್ನು ನಿಯೋಜಿಸಲಾಯಿತು. ೧೯೫೦ ರಲ್ಲಿ, ಅವರು ವಿಶ್ವ ಆರೋಗ್ಯ ಅಸೆಂಬ್ಲಿಯ ಅಧ್ಯಕ್ಷರಾಗಿ ಆಯ್ಕೆಯಾದರು. ಆರೋಗ್ಯ ಸಚಿವೆಯಾಗಿ, ಕೌರ್ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಮಲೇರಿಯಾ ಹರಡುವಿಕೆಯ ವಿರುದ್ಧ ಹೋರಾಡಲು ಪ್ರಮುಖ ಅಭಿಯಾನವನ್ನು ನಡೆಸಿದರು. ಅವರು ಕ್ಷಯರೋಗವನ್ನು ನಿರ್ಮೂಲನೆ ಮಾಡುವ ಅಭಿಯಾನವನ್ನು ಮುನ್ನೆಡೆಸಿದರು ಮತ್ತು ವಿಶ್ವದ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಬಿ.ಸಿ.ಜಿ ಲಸಿಕೆ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದ ಹಿಂದಿನ ಪ್ರೇರಕ ಶಕ್ತಿಯಾಗಿದ್ದರು.

ಕೌರ್ ರವರು ಜನನ ನಿಯಂತ್ರಣದ ಏಕೈಕ ಸರಿಯಾದ ವಿಧಾನವೆಂದರೆ ಕಾಂಟಿನೆನ್ಸ್ ಎಂದು ನಂಬಿದ್ದರು ಹಾಗು ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಜನನ ನಿಯಂತ್ರಣದ ರಿದಮ್ ವಿಧಾನವನ್ನು ಪ್ರಚಾರ ಮಾಡಿದರು. ಗರ್ಭನಿರೋಧಕಗಳಿಗೆ ಸರ್ಕಾರದ ಹಣವನ್ನು ಖರ್ಚು ಮಾಡದೇ, ಬದಲಿಗೆ ಮಹಿಳೆಯರಿಗೆ "ಸುರಕ್ಷಿತ" ದಿನಗಳು (ಹಸಿರು) ಮತ್ತು "ಮಗುವಿನ" ದಿನಗಳ(ಕಪ್ಪು) ಜಾಡನ್ನು ಇಡಲು ಮಣಿಗಳನ್ನು ನೀಡಿದರು. ಹಸುಗಳು ಮಾತ್ರ ಅಂತಹ ಮಣಿಯನ್ನು ಧರಿಸಬೇಕೆಂದು ನಂಬಿದ್ದ ಕೆಲವು ಮಹಿಳೆಯರು ಮಣಿಗಳನ್ನು ಬಳಸಲು ನಿರಾಕರಿಸಿದರು.ಆದರೆ ಇತರರು ಮುಜುಗರಕ್ಕೊಳಗಾದರು ಅಥವಾ ಮಣಿಗಳು ಗರ್ಭಧಾರಣೆಯ ವಿರುದ್ಧ ಭರವಸೆ ನೀಡುತ್ತವೆ ಎಂದು ನಂಬಿದ್ದರು.

ಕೌರ್ ರವರು ಇಂಡಿಯನ್ ಕೌನ್ಸಿಲ್ ಆಫ್ ಚೈಲ್ಡ್ ವೆಲ್ಫೇರ್ ಅನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸುವಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ಪಾತ್ರ ವಹಿಸಿದ್ದರು. ಕೌರ್ ರವರು ಹದಿನಾಲ್ಕು ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ ಭಾರತೀಯ ರೆಡ್ ಕ್ರಾಸ್ ಸೊಸೈಟಿಯ ಅಧ್ಯಕ್ಷೆಯಾಗಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದರು. ಅವರ ನಾಯಕತ್ವದಲ್ಲಿ ಭಾರತೀಯ ರೆಡ್‌ಕ್ರಾಸ್ ಹಲವಾರು ಪ್ರವರ್ತಕ ಕೆಲಸಗಳನ್ನು ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಮಾಡಿದೆ. ಅವರು ಕ್ಷಯರೋಗ ಮತ್ತು ಕುಷ್ಠರೋಗದ ವಿರುದ್ಧ ಹೋರಾಡುವ ಗುರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಸರ್ಕಾರಿ ಸಂಸ್ಥೆಗಳ ಮಂಡಳಿಗಳಲ್ಲಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದರು. ಅವರು ಅಮೃತ್ ಕೌರ್ ಕಾಲೇಜ್ ಆಫ್ ನರ್ಸಿಂಗ್ ಮತ್ತು ನ್ಯಾಷನಲ್ ಸ್ಪೋರ್ಟ್ಸ್ ಕ್ಲಬ್ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯಾವನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು.

ರಾಜ್ ಕುಮಾರಿ ಅಮೃತ್ ಕೌರ್ ರವರು ನವದೆಹಲಿಯ ಕಾಲೇಜ್ ಆಫ್ ನರ್ಸಿಂಗ್ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ಪಾತ್ರ ವಹಿಸಿದರು (೧೯೪೬ರಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಯಿತು), ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರವು ಕಾಲೇಜಿಗೆ ರಾಜಕುಮಾರಿ ಅಮೃತ್ ಕೌರ್ ಕಾಲೇಜ್ ಆಫ್ ನರ್ಸಿಂಗ್ ಎಂದು ಮರುನಾಮಕರಣ ಮಾಡಿತು.

೧೯೫೭ ರಿಂದ ಅವರು ಸಾಯುವವರೆಗೂ (೧೯೬೪)ಅವರು ರಾಜ್ಯಸಭೆಯ ಸದಸ್ಯರಾಗಿದ್ದರು. ೧೯೫೮ ಮತ್ತು ೧೯೬೩ ರ ನಡುವೆ ಕೌರ್ ದೆಹಲಿಯಲ್ಲಿ ಅಖಿಲ ಭಾರತ ಮೋಟಾರ್ ಟ್ರಾನ್ಸ್‌ಪೋರ್ಟ್ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್‌ನ ಅಧ್ಯಕ್ಷರಾಗಿದ್ದರು..ಅವರು ಆಲ್ ಇಂಡಿಯಾ ಇನ್‌ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಟ್ ಆಫ್ ಮೆಡಿಕಲ್ ಸೈನ್ಸಸ್, ಕ್ಷಯರೋಗ ಅಸೋಸಿಯೇಷನ್ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯಾ ಮತ್ತು ಸೇಂಟ್ ಜಾನ್ಸ್ ಆಂಬ್ಯುಲೆನ್ಸ್ ಕಾರ್ಪ್ಸ್‌ನ ಅಧ್ಯಕ್ಷ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ಸಾಯುವವರೆಗೂ ಮುಂದುವರೆಸಿದರು. ಆಕೆಗೆ ರೆನೆ ಸ್ಯಾಂಡ್ ಮೆಮೋರಿಯಲ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ಸಹ ನೀಡಲಾಯಿತು, ಮತ್ತು ೧೯೪೭ ರಲ್ಲಿ ಟೈಮ್ ಮ್ಯಾಗಜೀನ್‌ನ ವರ್ಷದ ಮಹಿಳೆ ಎಂದು ಹೆಸರಿಸಲಾಯಿತು

ಹೆಚ್ಚಿನ ಓದುವಿಕೆ

• ಭಾರತದ 50 ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಮಹಿಳೆಯರು (  ) ಇಂದ್ರ ಗುಪ್ತರಿಂದ

ಬಾಹ್ಯ ಕೊಂಡಿಗಳು

• ಇಲ್ಲಾ ವಿಜ್ ಅವರಿಂದ "ರಾಜಕುಮಾರಿ ಅಮೃತ್ ಕೌರ್", ಮತ್ತು ಕೌರ್‌ನ ಗಾಂಧೀಜ್ ಮತ್ತು ಮಹಿಳೆಯರ ಕಿರು ಸಾರಾಂಶ, ದಿ ಟ್ರಿಬ್ಯೂನ್, ಚಂಡೀಗಢ

   [[ವರ್ಗ:೧೯೬೪ ನಿಧನ]] [[ವರ್ಗ:೧೮೮೭ ಜನನ]]