ಶಿವರಂಜನಿ

 

ಶಿವರಂಜನಿ ಭಾರತೀಯ ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಸಂಗೀತ ಪದ್ಧತಿಯಲ್ಲಿ ಒಂದು ರಾಗವಾಗಿದೆ. ಎರಡು ಪ್ರಭೇದಗಳಿವೆ, ಒಂದು ಹಿಂದೂಸ್ತಾನಿ ಸಂಗೀತದಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಒಂದು ಕರ್ನಾಟಕ ಸಂಗೀತದಲ್ಲಿ . ಹಿಂದೂಸ್ತಾನಿ ರಾಗವು ಪೆಂಟಾಟೋನಿಕ್ ಸ್ವರಶ್ರೇಣಿಯಾಗಿದೆ, ಕರ್ನಾಟಕ ಸ್ವರಶ್ರೇಣಿಯನ್ನು ಔಡವ-ಔಡವ ಎಂದು ವರ್ಗೀಕರಿಸಲಾಗಿದೆ ( ಔಡವ ಎಂದರೆ '5') ಇದರ ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ ಆರೋಹಣಂನಲ್ಲಿ 5 ಮತ್ತು ಅವರೋಹಣಂನಲ್ಲಿ ೫ ಸ್ವರಗಳು ಕಂಡುಬರುತ್ತವೆ.

ಹಿಂದೂಸ್ತಾನಿ ಸ್ವರಶ್ರೇಣಿ

ಹಿಂದೂಸ್ತಾನಿ ರಾಗವಾದ ಶಿವರಂಜನಿಯು ಸ್ವರಶ್ರೇಣಿಯ ವರ್ಗೀಕರಣದ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ ಕಾಫಿ ಥಾಟ್ ಗೆ ಸೇರಿದೆ. ಇದರ ರಚನೆಯು ಈ ಕೆಳಗಿನಂತಿರುತ್ತದೆ:

• ಆರೋಹಣ : ಸ ರಿ ಗ ಪ ದ ಸ
• ಅವರೋಹಣ : ಸ ದ ಪ ಗ ರಿ ಸ

ಶುದ್ಧ ಗಾಂದಾರ (ಗ) ಬದಲಿಗೆ ಕೋಮಲ್ (ಮೃದು) ಗಾಂಧಾರ (ಗ) ಈ ರಾಗ ಮತ್ತು ಭೂಪ್‌ನ ಜಾಗತಿಕ ಸಂಗೀತ ಸ್ವರಶ್ರೇಣಿಯ ನಡುವಿನ ವ್ಯತ್ಯಾಸವಾಗಿದೆ.

ಕರ್ನಾಟಕ ಸಂಗೀತಕ್ಕೆ ಎರವಲು

ಸಿ ನಲ್ಲಿ ಷಡ್ಜಮದೊಂದಿಗೆ ಶಿವರಂಜನಿ ಮಾಪಕ

ಕರ್ನಾಟಕ ಸಂಗೀತದಲ್ಲಿ, ಇದು ೨೨ ನೇ ಮೇಳ-ಕರ್ತ ರಾಗದ ಖರಹರಪ್ರಿಯದಿಂದ ಜನ್ಯ ರಾಗವಾಗಿದೆ (ಪಡೆದ ಪ್ರಮಾಣ). ಇದು ಕರ್ನಾಟಕ ಸಂಗೀತ ವರ್ಗೀಕರಣದಲ್ಲಿ ಔಡವ-ಔಡವ ರಾಗವಾಗಿದೆ (ಅಂದರೆ, ಅದರ ಆರೋಹಣ ಮತ್ತು ಅವರೋಹಣ ಎರಡರಲ್ಲೂ ಐದು ಸ್ವರಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ರಾಗಮ್). ಅದರ ಆರೋಹಣ-ಅವರೋಹಣ ರಚನೆ (ಆರೋಹಣ ಮತ್ತು ಅವರೋಹಣ ಪ್ರಮಾಣ) ಕರ್ನಾಟಕ ಸಂಗೀತ ಸಂಕೇತಗಳಲ್ಲಿ <i id="mwRg">ಸ್ವರಗಳನ್ನು</i> ಬಳಸಿ ಈ ಕೆಳಗಿನಂತಿದೆ:

• ಆರೋಹಣ : ಸ ರಿ₂ ಗ₂ ಪ ದ₂ ಸ
• ಅವರೋಹಣ : ಸ ದ₂ ಪ ಗ₂ ರಿ₂ ಸ

(ಈ ಸ್ವರಶ್ರೇಣಿಯಲ್ಲಿ ಬಳಸಲಾದ ಭಿನ್ನ ಸ್ವರಗಳೆಂದರೆ, ಚತುಶ್ರುತಿ ಋಷಭಂ, ಸಾಧಾರಣ ಗಾಂಧಾರಂ, ಚತುಶ್ರುತಿ ಧೈವತಂ ಷಡ್ಜಂ ಮತ್ತು ಪಂಚಮಂ ಎಂಬ ಅಸ್ಥಿರತೆಗಳನ್ನು ಹೊರತುಪಡಿಸಿ)

ಜನಪ್ರಿಯ ಸಂಯೋಜನೆಗಳು

• ರಾಜಾಜಿಯವರ ಸಾಹಿತ್ಯವನ್ನು ಆಧರಿಸಿದ ಕುರೈ ಒಂಡ್ರಮ್ ಇಲ್ಲೈ ಆರಂಭಿಕ ಚರಣ
• ಪಾಪನಾಶಂ ಶಿವನ್‌ ರಚಿಸಿದ ಆಂಡವನ್‌ ಅಂಬೆ
• ಅಂತರಯಾಮಿ ಅಲಸಿತಿ ಸೋಲಸಿತಿ - ಅನ್ನಮಾಚಾರ್ಯರ ಕೃತಿಯ ಜನಪ್ರಿಯ ನಿರೂಪಣೆ.
• ಯಮನೆಲ್ಲಿ ಕಾಣೆನೆಂದು, ಅಳುವುದ್ಯಾತಕೋ ರಂಗಯ್ಯ - ಪುರಂದರ ದಾಸರ ಕೃತಿಗಳ ಜನಪ್ರಿಯ ನಿರೂಪಣೆಗಳು.
• ವಾ ವೆಲವವನ್ನು ಎಂಡಿ ರಾಮನಾಥನ್ ಸಂಯೋಜಿಸಿದ್ದಾರೆ

ಚಲನಚಿತ್ರ ಹಾಡುಗಳು

ಸಂಬಂಧಿತ ರಾಗಗಳು

ಈ ವಿಭಾಗವು ಈ ರಾಗದ ಸೈದ್ಧಾಂತಿಕ ಮತ್ತು ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಅಂಶಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ.

ಗ್ರಹ ಭೇದಂ

ಗ್ರಹ ಭೇದಂ ಬಳಸಿ ಶಿವರಂಜನಿಯ ಸ್ವರಗಳನ್ನು ಬದಲಾಯಿಸಿದಾಗ, ಸುನಾದವಿನೋದಿನಿ ಮತ್ತು ರೇವತಿ ಎಂಬ 2 ಇತರ ಪೆಂಟಾಟೋನಿಕ್ ರಾಗಂಗಳನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ. ಗ್ರಹ ಭೇದಂ ಎನ್ನುವುದು ರಾಗದಲ್ಲಿ ಷಡ್ಜವನ್ನು ಮುಂದಿನ ಸ್ವಾನಕ್ಕೆ ಬದಲಾಯಿಸುವಾಗ, ಸಂಬಂಧಿತ ಸ್ವರ ಆವರ್ತನಗಳನ್ನು ಒಂದೇ ರೀತಿ ಇರಿಸಿಕೊಳ್ಳುವಲ್ಲಿ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲಾದ ಹಂತವಾಗಿದೆ. ಹೆಚ್ಚಿನ ವಿವರಗಳು ಮತ್ತು ವಿವರಣೆಗಾಗಿ ಶಿವರಂಜನಿಯಲ್ಲಿ ಗ್ರಹ ಭೇದಂ ನೋಡಿ.

Scale similarities

• Mohanam is a popular rāgam which has the antara gandharam in place of sadharana gandharam. Its ārohaṇa-avarohaṇa structure is S R2 G3 P D2 S : S D2 P G3 R2 S
• Abhogi is a popular rāgam which has the shuddha madhyamam in place of panchamam. Its ārohaṇa-avarohaṇa structure is S R2 G2 M1 D2 S : S D2 M1 G2 R2 S

ಕರ್ನಾಟಕ ಸ್ವರಶ್ರೇಣಿ

ಕರ್ನಾಟಿಕ್ ಸ್ವರಶ್ರೇಣಿ ಶಿವರಂಜನಿಯು ೬೪ನೇ ಮೇಳಕರ್ತ ವಾಚಸ್ಪತಿ ( ಮೇಲಕರ್ತ ) ದೊಂದಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಜನ್ಯ ರಾಗಂ (ಉತ್ಪನ್ನವಾದ ಪ್ರಮಾಣ) ಆಗಿದೆ. ಇದು ವಕ್ರ ಪ್ರಯೋಗವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ (ಅದರ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಅಂಕುಡೊಂಕಾದ ಸ್ವರಗಳು ಮತ್ತು ಟಿಪ್ಪಣಿ ನುಡಿಗಟ್ಟುಗಳು) ಮತ್ತು ಅದರ ಪ್ರಮಾಣವು ಈ ಕೆಳಗಿನಂತಿರುತ್ತದೆ.

• ಆರೋಹಣ : ಸ ರಿ₂ ಗ₃ ಮ₂ ದ₂ ಪ ನಿ₂ ಸ
• ಅವರೋಹಣ : ಸ ನಿ₂ ದ₂ ಪ ದ₂ ಮ₂ ಗ₃ ರಿ₂ ಸ

ಸಂಯೋಜನೆಗಳು

ಈ ಸ್ವರಶ್ರೇಣಿಯಲ್ಲಿ ಸಂಯೋಜನೆಗಳು:

• ಆಂಡವನ್ ಅಂಬೆ ಮತ್ತು ತರುಣಮಿದಾಯ ದಯೈ ಪಾಪನಾಸಂ ಶಿವನ್ ರಚಿಸಿದ್ದಾರೆ
• ಮಧುರೈ ಆರ್. ಮುರಳೀಧರನ್ ರಚಿಸಿದ ಮಹಾ ತ್ರಿಪುರ ಸುಂದರಿ ವರ್ಣಂ

ಸಹ ನೋಡಿ

• ಭೋಪಾಲಿ
• ದುರ್ಗಾ

ಬಾಹ್ಯ ಕೊಂಡಿಗಳು

• ರಾಗ್ ಶಿವರಂಜನಿ (ಹಿಂದೂಸ್ತಾನಿ) ನಲ್ಲಿ ಚಲನಚಿತ್ರ ಹಾಡುಗಳು