ಭೂಪಾಲಿ
ಭೂಪಾಲಿ, ಭೂಪ್, ಭೂಪಾಲಿ ಅಥವಾ ಭೂಪಾಲಿ ಎಂದೂ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ. ಇದು ಹಿಂದೂಸ್ತಾನಿ ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಸಂಗೀತ ಪದ್ಧತಿಯ ರಾಗವಾಗಿದೆ . ಭೂಪಾಲಿ, ಕಲ್ಯಾಣ್ ಥಾಟ್ ನ ರಾಗ. ಇದು ಪೆಂಟಾಟೋನಿಕ್ ರಾಗ. (ಆರೋಹಣ ಮತ್ತು ಅವರೋಹಣ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ೫ ಸ್ವರಗಳನ್ನು ಬಳಸುತ್ತದೆ). [೧] ಈ ರಾಗದ ಬಹುತೇಕ ಹಾಡುಗಳು ಭಕ್ತಿ ರಸವನ್ನು ಆಧರಿಸಿವೆ. ಇದು ೫ ಸ್ವರಗಳನ್ನು ಬಳಸುವುದರಿಂದ, ರಾಗಗಳ "ಔಡವ ಜಾತಿ" ಗೆ ಸೇರಿದೆ.
ಥಾಟ್ | ಕಲ್ಯಾಣ್ |
---|---|
ಮಾದರಿ | ಔಡವ |
ದಿನದ ಸಮಯ | ಮುಂಜಾನೆ, 7-9 (ನೈಜ ಸಮಯ ಅದು 9-12 ಅಲ್ಲ) |
ಆರೋಹಣ | SRGPD S' |
ಅವರೋಹಣ | ಎಸ್' ಡಿಪಿಜಿಆರ್ಎಸ್ |
ಪಕಾಡ್ |
ಕರ್ನಾಟಕ ಸಂಗೀತದಲ್ಲಿ ಅದೇ ರಾಗವನ್ನು ಮೋಹನಂ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ.
ರಾಗ ಭೂಪಾಲಿ, ರಾಗ ಯಮನ್ ಮತ್ತು ರಾಗ ಭೈರವ್ ಹಿಂದೂಸ್ತಾನಿ ಸಂಗೀತದ ಮೂರು ಮೂಲ ರಾಗಗಳಾಗಿದ್ದು,ಸಂಗೀತದ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳು ಮೊದಲು ಇದನ್ನು ಕಲಿಯುತ್ತಾರೆ. [೨]
ಸಿದ್ಧಾಂತ
ಬದಲಾಯಿಸಿರಾಗ ಭೋಪಾಲಿ ಕೇವಲ ೫ ಸ್ವರಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ ಎಂದು ಕರ್ಹಾಡೆ (2011) ವಿವರಿಸುತ್ತಾರೆ - सा रे ग प ध (sa, re, ga, pa ಮತ್ತು dha). [೩]
ಇದು ಮಾ (ಮಧ್ಯಮ್ ಎಂದೂ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ) ಮತ್ತು ನಿ (ನಿಷಾಧ)ವನ್ನು ಎಂದೂ ಸಹ ಬಳಸುವುದಿಲ್ಲ. [೩] ನಿ (ದೈಹಿಕ ಸಂತೋಷದ ಪ್ರತಿನಿಧಿ) ಮತ್ತು ಮಾ (ಪ್ರೀತಿಯ ಪ್ರತಿನಿಧಿ) ಇಲ್ಲದಿರುವುದು ಎಂದರೆ ಈ ರಾಗವು ವೈರಾಗ್ಯದ ಬಗ್ಗೆ ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗುತ್ತದೆ. [೪]
ಪೀಠಿಕೆಯು ಎರಡು ಭಾಗಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ - ಆರೋಹ್ ಆರೋಹ (ಆರೋಹಣ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಸ್ವರಗಳನ್ನು ಸರಳವಾಗಿ ಪಠಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ) ಮತ್ತು ಅ ವರೋಹ (ಇಲ್ಲಿ ಟಿಪ್ಪಣಿಗಳನ್ನು ಅವರೋಹಣ ಕ್ರಮದಲ್ಲಿ ಸರಳವಾಗಿ ಪಠಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ) [೩]
ಅದರ ನಂತರ, ಇದೇ ಐದು ಸ್ವರಗಳೊಂದಿಗೆ, ಗಾಯಕರಿಂದ ವಿಭಿನ್ನ ಸಂಯೋಜನೆಗಳನ್ನು ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ, ಚಿಕ್ಕ ಪದಗುಚ್ಛಗಳಂತೆಯೇ "ಚಲನ್" ಎಂದೂ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ. [೩]
ಆರೋಹ ಮತ್ತು ಅವರೋಹ
ಬದಲಾಯಿಸಿಭೋಪಾಲಿ ಪ್ರಮಾಣವು ಶುದ್ಧ ಸ್ವರಗಳನ್ನು ಮಾತ್ರ ಬಳಸುತ್ತದೆ.
ವಾದಿ ಮತ್ತು ಸಮವಾದಿ
ಬದಲಾಯಿಸಿ- ವಾದಿ
ಗಂಧಾರ - ಗ
- ಸಂವಾದಿ
ಧೈವತ್ - ಧಾ
ಆಲಾಪ್
ಬದಲಾಯಿಸಿರಾಗದ ಸಾರವು ಶಾಂತಿ ರಸವನ್ನು ಪ್ರಚೋದಿಸುತ್ತದೆ - ಶಾಂತಿಯುತ ಮತ್ತು ಶಾಂತಗೊಳಿಸುವ. [೫]
ಪಕಡ್ ಮತ್ತು ಚಲನ್
ಬದಲಾಯಿಸಿರಾಗ ಭೂಪಾಲಿ ಕಲ್ಯಾಣ ಥಾಟ್ಗೆ ಸೇರಿದೆ.
ಸಂಬಂಧಿತ ರಾಗಗಳು: ದೇಶ್ಕರ್ (ಭೂಪಾಲಿಯಂತೆಯೇ ಇರುವ ಬಿಲಾವಲ್ ಥಾಟ್ಗೆ ಸೇರಿದ ಪೆಂಟಾಟೋನಿಕ್ ರಾಗ). ಶುದ್ಧ ಕಲ್ಯಾಣ ಇನ್ನೊಂದು ಇದೇ ತರಹದ ರಾಗ.
ಸಮಯ (ಸಮಯ)
ಬದಲಾಯಿಸಿರಾತ್ರಿಯ ಮೊದಲ ಭಾಗ.೭-೯
ರಸ
ಬದಲಾಯಿಸಿಭಕ್ತಿ ರಸ (ಭಕ್ತಿ)
ರಸವನ್ನು ಶಾಂತ ರಸ ಎಂದೂ ಕರೆಯಬಹುದು
ಚಲನಚಿತ್ರ ಹಾಡುಗಳು
ಬದಲಾಯಿಸಿಭೂಪಾಲಿಯು ಭಾರತೀಯ ಜಾನಪದ ಗೀತೆಗಳಲ್ಲಿ ಬಳಸಲಾಗುವ ಜನಪ್ರಿಯ ರಾಗವಾಗಿದೆ, ಹೀಗಾಗಿ ಹಿಂದಿ ಮತ್ತು ಇತರ ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಚಲನಚಿತ್ರ ಗೀತೆಗಳಲ್ಲಿ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. [೩]
ಹಿಂದಿ :
- "ಜ್ಯೋತಿ ಕಲಶ್ ಛಲ್ಕೆ" ( ಭಾಭಿ ಕಿ ಚೂಡಿಯನ್ ) (1961)
- "ಪಂಖ್ ಹೋಟೆ ತೊ ಉದ್ದ್ ಆಟಿ ರೇ" ( ಸೆಹ್ರಾ ) (1963)
- "ಮೇನ್ ಜಹಾನ್ ರಹೂನ್" ( ನಮಸ್ತೆ ಲಂಡನ್ ) (2007)
- "ದಿಲ್ ಹೂಮ್ ಹೂಮ್ ಕರೇ" ( ರುಡಾಲಿ ) (1993)
- "ಸಯೋನರಾ ಸಯೋನರಾ" ( ಲವ್ ಇನ್ ಟೋಕಿಯೋ ) (1966)
- "ದೇಖಾ ಏಕ್ ಖ್ವಾಬ್ ತೊ ಯೇ ಸಿಲ್ಸಿಲೆ ಹ್ಯೂ" ( ಸಿಲ್ಸಿಲಾ ) (1981) [೬]
- "ಆಯತ್" ( ಬಾಜಿರಾವ್ ಮಸ್ತಾನಿ ) (2015)
- "ನೀಲ್ ಗಗನ್ ಕಿ ಚಾಂವ್ ಮೆನ್" ( ಆಮ್ರಪಾಲಿ ) (1966)
ಮರಾಠಿ :
- "ಘನಶ್ಯಾಮ ಸುಂದರ" ( ಅಮರ್ ಭೂಪಾಲಿ ) (1951)
- "ದೇಹಾಚಿ ತಿಜೋರಿ" ( ಆಮ್ಹಿ ಜಾತೋ ಅಮುಚ್ಯ ಗವಾ ) (1951)
- "ಸುಜನಾ ಕಸ ಮನ ಕೋರಿ" ( ಸಂಗೀತ ನಾಟಕ )
- "ಶರಯು ತೀರಾವರಿ ಅಯೋಧ್ಯಾ" ( ಗೀತ್ ರಾಮಾಯಣ )
ಮೋಹನಂನಲ್ಲಿ ತಮಿಳು ಚಲನಚಿತ್ರ ಹಾಡುಗಳು
ಬದಲಾಯಿಸಿSong | Movie | Lyricist | Composer | Singer |
---|---|---|---|---|
Giridhara Gopala | Meera | S. V. Venkatraman | M. S. Subbulakshmi | |
Thillai Ambala Nadaraajaa | Soubhagyavathi | Pattukkottai Kalyanasundaram | Pendyala Nageswara Rao | T. M. Soundararajan |
Nilavum Malarum | Then Nilavu | Kannadasan | A. M. Rajah | A. M. Rajah, P. Susheela |
Aarumugamana Porul | Kandhan Karunai | K. V. Mahadevan | S. Janaki,Rajalakshmi | |
Om Namasivaya | Thiruvilaiyadal | Sirkazhi Govindarajan, P. Susheela | ||
Malargal Nanaindhana | Idhaya Kamalam | P. Susheela | ||
Velli Mani Oosaiyil | Iru Malargal | Vaali | M. S. Viswanathan | |
Chittukuruvikenna | Saavale Samali | Kannadasan | ||
Iraivan Varuvan | Shanthi Nilayam | |||
Yaumuna Nadhi Inge | Gowaravam | S. P. Balasubramaniam, P. Susheela | ||
Sangey Mozhangu | Kalangarai Vilakam | Bharathidasan | P. Susheela,Seerkazhi Govindarajan | |
Thanga Thoniyile | Ulagam Sutrum Vaaliban | Vaali | K. J. Yesudas, P. Susheela | |
Bansaye | T. M. Soundarajan, L. R. Easwari | |||
Kadaloram Vaangiya Kaatru | Rickshawkaaran | T. M. Soundarajan | ||
Vanda naal mudhal | Paavamannippu | Kannadasan | ||
Thiruchendoorin Kadalorathil Senthilnaathan | Dheivam | Kunnakudi Vaidyanathan | T. M. Soundararajan, Seerkazhi Govindarajan | |
Neelakkadalin Oratthil | Annai Velankanni | G. Devarajan | T. M. Soundararajan, P. Madhuri | |
Oru Kadhal Samrajyam | Nandha En Nila | V. Dakshinamoorthy | P. Jayachandran, T. K. Kala | |
Ninu Kori Varnam Isaithida | Agni Natchatram | Illayaraja | Chitra | |
Kanmaniye Kadhal Enbadhu | Aarilirunthu Arubathu Varai | S. P. Balasubrahmanyam, S. Janaki | ||
Nilavu thoongum | Kungumachimizh | |||
Iru Paravaigal | Niram Maratha Pookal | Jency | ||
Meenkodi Theril | Karumbhu Vil | K.J. Yesudas, Jency Anthony | ||
Vaan Pole Vannam | Salangai Oli | Vairamuthu | S. P. Balasubhramaniam, S. P. Sailaja | |
Oru Thanga Rathathil | Dharma Yutham | Malaysia Vasudevan | ||
Kannan Oru kaikulanthai | Bhadrakali | KJ Yesudas,P Susheela | ||
Kaathirunthen Thaniye | Rasa Magan | Chandrasekar, Srilekha | ||
Sreeramane Unnai | Kangalin Vaarthaigal | K. S. Chithra, Illayaraja | ||
Oru Raagam | Anandha Ragam | Gangai Amaran | K. J. Yesudas, S. Janaki | |
Geetham Sangeetham | Kokarako | S. P. Balasubrahmanyam | ||
Poovil Vandu | Kaadhal Oviyam | Vairamuthu | ||
Ravi varman oviyamo | Puthu vayal | Aravinth | ||
Sivappu Lolaku | Kaadhal Kottai | Deva | ||
Vellarika | Krishnaraj | |||
Nepala Malaiyoram | Thaikulame Thaikulame | S. P. Balasubhramaniam,Swarnalatha | ||
Priya Priya | Kattabomman (film) | S. P. Balasubhramaniam,K.S.Chitra | ||
Thoonganakuruvi | Jallikattu kalai | |||
Kadhal Kaditham | Cheran Pandiyan | Soundaryan | S.A. Rajkumar, Swarnalatha | |
Boom Boom | Boys | Kabilan | A. R. Rahman | Adnan Sami,Sadhana Sargam |
Ennodu Nee Irundhaal | I | Sid Sriram, Sunitha Sarathy | ||
Porale Ponnuthayi | Karuthamma | Vairamuthu | Unni Menon, Sujatha Mohan, Swarnalatha(Pathos)(Won National Award) | |
Madrasai Suthi
(Ragamalika:Mohanam,Punnagavarali) |
May Maadham | Shahul Hameed, Swarnalatha, G. V. Prakash & Manorama | ||
Pakkada Pakkade | Gentleman | Minmini | ||
Varayo Thozhi | Jeans | Sonu Nigam, Harini | ||
Samba Samba | Love Birds | Aslam Mustafa | ||
Kannai Katti Kollathey | Iruvar | Hariharan | ||
Poi Solla Poren | Thiruttu Payale | Bharadwaj | KK, Kanmani | |
Oru Kathal Enpathu | Chinna Thambi Periya Thambi | Gangai Amaran | S. P. Balasubrahmanyam, S. Janaki | |
Chinnapattam Poochi | Sugamana Sumaigal | Chandrabose | K. S. Chithra, Mano | |
Kaalai Neeye | Kaalaiyum Neeye Maalaiyum Neeye | Vaali | Devendran | S. Janaki |
Malaiya Kodainju Pathaya Amaichen | Pudhu Padagan | S. Thanu | S. P. Balasubrahmanyam, K. S. Chithra | |
Unnai Ninachi | Avathara Purushan | Sirpy | ||
Mudhal Mudhalai | Varushamellam Vasantham | P. Unnikrishnan, Sujatha | ||
Pottu Mela Pottu | Janakiraman | S. P. Balasubrahmanyam, Anuradha Sriram | ||
Mainaave Mainaave | Thithikudhe | Vidyasagar | P. Unnikrishnan, Sadhana Sargam | |
Rosave Rosave | Ellaichami | Pulamaipithan | S. A. Rajkumar | Malaysia Vasudevan, K. S. Chithra |
Maname Thottal | Thottachinungi | Phillip Jerry | Hariharan, K. S. Chithra | |
Kadhalithal Anandham | Style | Bharani | ||
Uchi Mudhal | Sukran | Vijay Antony | Timmy, Gayathri | |
Engeyum Kadhal | Engeyum Kadhal | Thamarai | Harris Jayaraj | Aalap Raju, Devan Ekambaram, Ranina Reddy |
Song | Movie | Lyricist | Composer | singer(s) |
---|---|---|---|---|
Malini nadiyil | Sakunthala | Vayalar Ramavarma | G Devarajan | KJ Yesudas, P Suseela |
Manjalayil mungi thorthi | Kalithozhan | P Bhaskaran | G Devarajan | P Jayachandran |
Manjani Poonilaav | Nagarame Nandi | P Bhaskaran | K Raghavan | S Janaki |
Suprabhatham (neelagiriyude) | Panitheeratha Veedu | Vayalar Ramavarma | MS Viswanathan | P Jayachandran |
Chandrikayilaliyunnu | Bharyamar Sookshikkuka | Sreekumaran Thampi | V Dakshinamoorthy | KJ Yesudas, P Leela, AM Raja |
Pournami Chandrika | Rest House | Sreekumaran Thampi | MK Arjunan | KJ Yesudas |
Madhuchandrikayude | Anachadanam | Vayalar Ramavarma | G Devarajan | P Jayachandran |
Swargaputhri Navarathri | Nizhalattam | Vayalar Ramavarma | G Devarajan | KJ Yesudas |
Guruvayurambala Nadayil | Othenante makan | Vayalar Ramavarma | G Devarajan | KJ Yesudas |
Ezharapponnana purath | Akkarappacha | Vayalar Ramavarma | G Devarajan | P Madhuri |
Nin maniyarayile | CID Nazir | Sreekumaran Thampi | MK Arjunan | P Jayachandran |
Arivin Nilave | Rajashilpi | ONV Kurup | Raveendran | KS Chithra |
Etho nidrathan | Ayal Katha Ezhuthukayanu | Kaithapram | Raveendran | KJ Yesudas |
Maarikkuliril neela thulasi | Kouravar | Kaithapram | SP Venkitesh | KJ Yesudas, KS Chithra |
Chandanalepa Sugandham | Oru vadakkan veeragatha | K Jayakumar | Ravi Bombay | KJ Yesudas |
Aareyum Bhava gayakan aakkum | Nakhakshathangal | ONV Kurup | Ravi Bombay | KJ Yesudas |
Maayaponmane | Thalayanamanthram | Kaithapram | Johnson | KS Chithra |
Manje vaa madhuvidhu vela | Thusharam | Yousuf Ali Kechery | Shyam | KJ Yesudas, SP Balasubrahmaniam |
Thaara noopuram chaarthi | Sopanam | Kaithapram | SP Venkitesh | KJ Yesudas, Manju Menon |
Mouliyil mayilpeeli | Nandanam | Gireesh Puthenchery | Raveendran | KS Chithra |
Ponkasavu njoriyum | joker | Yousuf Ali Kechery | Mohan Sithara | P Jayachandran, KS Chithra |
Parvanendu mukhi | Parinayam | Yousuf Ali Kechery | Ravi Bombay | KS Chithra |
Kaliveedurangiyallo | Deshadanam | Kaithapram | Kaithapram | KJ Yesudas |
Aakasha neelima | Kayyum thalayum purathidaruth | Mullanezhi | Raveendran | KJ Yesudas |
Nee en sarga soundaryame | Kathodu kathoram | ONV kurupp | Ouseppachan | KJ Yesudas, Lathika |
ಸಹ ನೋಡಿ
ಬದಲಾಯಿಸಿ- ದುರ್ಗಾ
- ಶಿವರಂಜನಿ
ಉಲ್ಲೇಖಗಳು
ಬದಲಾಯಿಸಿ- ↑ Menon, R.R. (1973). Discovering Indian Music. Somaiya Publications. p. 50. Retrieved 26 May 2021.
Some prefer the first Raga to be pentatonic in scale. Let us take for an example, the pentatonic Bhoopali. Its notes are: SA RI GA PA DHA SA up and down the scale.
- ↑ Pathak Yajurvedi, Dr. Sarita. "Lecture – Raag Bhopali (Edusat)". www.youtube.com. Bharti College, University of Delhi. Archived from the original on 19 December 2019. Retrieved 5 December 2016.
- ↑ ೩.೦ ೩.೧ ೩.೨ ೩.೩ ೩.೪ Karhade, Aradhana. "Raag Bhopali (Uploaded 20 January 2011)". www.youtube.com. Karhade, A. Archived from the original on 4 October 2018. Retrieved 5 December 2016.
- ↑ Alain, Daniélou (2014). The Rāgas of Northern Indian music. Daniélou, Alain. (2014 ed.). New Delhi: Munshiram Manoharlal. ISBN 978-81-215-0225-2. OCLC 39028809.
- ↑ Yagnik, Hasu (2013). Shastriya Raag Darshan. Gurjar Granthratna Karyalay. ISBN 978-81-8480-826-1.
- ↑ "Songs based on Raaga Bhopali". www.soundofindia.com. Sound of India. Archived from the original on 6 November 2016. Retrieved 5 December 2016.