ಮಳಖೆಡ
ಮಳಖೆಡ (ಮಾನ್ಯಖೇಟಾ) ಕರ್ನಾಟಕದ ಗುಲ್ಬರ್ಗಾ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಸೇಡಂ ತಾಲ್ಲೂಕಿನ ಕಾಗಿನಾ ನದಿಯ ದಡದಲ್ಲಿರುವ ಒಂದು ನಗರ.(818-982)ವರೆಗೆ ರಾಷ್ಟ್ರಕೂಟರ ರಾಜಧಾನಿಯಾಗಿತ್ತು.ಇದು ಗುಲ್ಬರ್ಗಾ ನಗರದಿಂದ 40 ಕಿಮೀ ದೂರದಲ್ಲಿದೆ.[೧][೨]
ಮಳಖೆಡ
ಮಾನ್ಯಖೇಟಾ | |
|---|---|
ಭಾರತದ ಹಿಂದಿನ ರಾಜಧಾನಿ ನಗರ | |
  ಮಳಖೆಡ Location in Karnataka, India  ಮಳಖೆಡ ಮಳಖೆಡ (India) | |
| Coordinates: 17°11′42″N 77°9′39″E / 17.19500°N 77.16083°E | |
| ದೇಶ |  ಭಾರತ |
| ರಾಜ್ಯ | ಕರ್ನಾಟಕ |
| ಜಿಲ್ಲೆ | ಗುಲ್ಬರ್ಗಾ ಜಿಲ್ಲೆ |
| ತಾಲೂಕು | ಸೇಡಂ |
| ಲೋಕಸಭೆ | ಗುಲ್ಬರ್ಗಾ |
| Population (2011) | |
| • Total | ೧೦,೬೪೮ |
| Languages | |
| • Official | Kannada |
| Time zone | UTC+5:30 (IST) |
| Vehicle registration | KA 32 |
ಜನಸಂಖ್ಯಾಶಾಸ್ತ್ರ ಬದಲಾಯಿಸಿ
2011 ರ ಭಾರತ ಜನಗಣತಿಯ ಪ್ರಕಾರ, ಮಳಖೆಡನಲ್ಲಿ 10,648 ಜನಸಂಖ್ಯೆ ಇತ್ತು, 5,397 ಪುರುಷರು ಮತ್ತು 5,251 ಮಹಿಳೆಯರು ಮತ್ತು 2,143 ಕುಟುಂಬಗಳು ಇವೆ.[೩]
ಇತಿಹಾಸ ಬದಲಾಯಿಸಿ
ರಾಜ್ಯಕೂಟರ ರಾಜಧಾನಿ ಬಿದರ್ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಮೇಯರ್ಖಾಂಡಿಯಿಂದ ಮಳಖೆಡಕ್ಕೆ ಅಯೋಘವರ್ಷ I ರ ಆಳ್ವಿಕೆಯ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಮಳಖೆಡ ಸ್ಥಳಾಂತರಿಸಿದಾಗ ಮಾನ್ಯಖೇಟಾ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆಗೆ ಏರಿತು. ರಾಷ್ಟ್ರಕೂಟರ ಪತನದ ನಂತರ, ಇದು ಅವರ ಉತ್ತರಾಧಿಕಾರಿಗಳಾದ ಕಲ್ಯಾಣಿ ಚಾಲುಕ್ಯರು ಅಥವಾ ಪಾಶ್ಚಿಮಾತ್ಯ ಚಾಲುಕ್ಯರ ರಾಜಧಾನಯಾಗಿ ಸುಮಾರು 1050 ಸಿಇವರೆಗೂ ಉಳಿಯಿತು. ನಂತರ ಇದನ್ನು ಕಲ್ಯಾಣಿ ಚಾಲುಕ್ಯರು, ದಕ್ಷಿಣ ಕಲಾಚುರಿಸ್, ಯಾದವರು, ಕಾಕತೀಯರು, ದೆಹಲಿ ಸುಲ್ತಾನರು, ಬಹ್ಮನಿ ಸುಲ್ತಾನರು, ಬೀದರ್ ಸುಲ್ತಾನರು, ಬಿಜಾಪುರ ಸುಲ್ತಾನರು, ಮುಘಲ್ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯ ಮತ್ತು 1948 ರ ವರೆಗೆ ಹೈದರಾಬಾದ್ನ ನಿಜಾಮ್ರು ಆಳಿದರು.
ಸಾರಿಗೆ ಬದಲಾಯಿಸಿ
ಮಳಖೆಡವು ರಸ್ತೆ ಮತ್ತು ರೈಲ್ವೆ ಮಾರ್ಗಗಳಿಂದ ಉತ್ತಮ ಸಂಪರ್ಕ ಹೊಂದಿದೆ. ಮಳಖೆಡ ರಾಜ್ಯ ಹೆದ್ದಾರಿ 10 ರಲ್ಲಿದೆ. ಮಳಖೆಡ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಆಗ್ನೇಯ ದಿಕ್ಕಿನಲ್ಲಿ ಜಿಲ್ಲಾ ಕೇಂದ್ರ ಗುಲ್ಬರ್ಗ ಮತ್ತು 18 ಕಿಮೀ ಪಶ್ಚಿಮಕ್ಕೆ ತಾಲ್ಲೂಕು ಕೇಂದ್ರವಿದೆ.ಇಲ್ಲಿ ರೈಲ್ವೆ ನಿಲ್ದಾಣ ಕೂಡ ಇದೆ.