ಕೃಷ್ಣನಾಟಂ ಭಾರತದಲ್ಲಿನ ಕೇರಳದ ಜನಪದ ಕಲೆಯಾಗಿದೆ. ಇದು ನೃತ್ಯ ನಾಟಕವಾಗಿದ್ದು, ಎಂಟು ನಾಟಕಗಳ ಸರಣಿಯಲ್ಲಿ ಕೃಷ್ಣನ ಕಥೆಯನ್ನು ನೃತ್ಯದ ಮೂಲಕ ತಿಳಿಸುವುದಾಗಿದೆ. ಮತ್ತು ಉತ್ತರ ಕೇರಳದ ಕ್ಯಾಲಿಕಟ್ಟಿನ ನಂತರದ ಝಮೋರಿನ್ ರಾಜರಾಗಿದ್ದ ಮನವೇದ (೧೫೮೫-೧೬೫೮ ಎಡಿ) ಇವರು ರಚಿಸಿರುವುದಾಗಿದೆ. ಎಂಟು ನಾಟಕಗಳು: ಅವತಾರಮ್, ಕಲಿಯಮರ್ಮನಮ್, ರಸಕ್ರಿಡಾ, ಕಂಸವಧಮ್, ಸ್ವಯಂವರಂ, ಬನಾಯುಧಮ್, ವಿವಿವಾವಧಮ್ ಮತ್ತು ಸ್ವರ್ಗರೋಹಾನಮ್.^[೧]

ಪೂರ್ವ ಕಥೆ

೧೯೫೮ರಲ್ಲಿ ಕ್ಯಾಲಿಕಟ್ನ ಝಮೊರಿನ್ ಒಮ್ಮೆ ನಿರ್ವಹಿಸಿದ ಆಟಗಾರರ ತಂಡವು ಗುರುವಾಯೂರ್ ದೇವಸ್ಥಾನಕ್ಕೆ ಬಂದರು. ಕಲಾವಿದರ ಏಕೈಕ ತಂಡವು ಇಲ್ಲಿಯವರೆಗೂ ದೇವಸ್ಥಾನವನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತಿದ್ದರು. ಕೃಷ್ಣಾನಾಟ್ಟಂ ಕ್ಯಾಲಿಕಟ್ನ ಝಮೊರಿನ್ ಎಂಬಾತನಿಂದ ಬರೆಯಲ್ಪಟ್ಟ ಕೃಷ್ಣಗಿತಿ (೧೯೫೪ ಎಡಿ) ಅನ್ನು ಆಧರಿಸಿದೆ. ಝಮೊರಿನ್ ಕೃಷ್ಣನ ದೃಷ್ಟಿಕೋನವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದನೆಂದು ನಂಬಲಾಗಿದೆ. ಅವರು ರಾಜನಿಗೆ ನವಿಲಿನ ಗರಿಗಳನ್ನು ನೀಡುವುದು, ಇದು ಈ ನೃತ್ಯ-ನಾಟಕದ ಜೀವಂತ ಸಂಕೇತವಾಯಿತು. ಕೃಷ್ಣನಾಟಂ ಆಟಗಾರರು ನವಿಲಿನ ಗರಿಗಳನ್ನು ಧರಿಸಿರುತ್ತಾರೆ.^[೨]^[೩]

Krishnanattam Mudra

ದಂತಕಥೆ

Staged at Melpathur auditorium during utsavam

ಕೃಷ್ಣನನ್ನು ನೋಡುವ ಮಹತ್ವಾಕಾಂಕ್ಷೆಯ ಬಗ್ಗೆ ವಿಲ್ವಾಮಂಗಲಂಗೆ ರಾಜ ಮನವೇದ ಹೇಳಿದರು.^[೪] ಮರುದಿನ ಸ್ವಾಮಿಯಾರ್ ರವರು ಗುರುವಾಯೂರಪ್ಪನ್ ಅವರನ್ನು ನೋಡಲು ಮನವೇದನಿಗೆ ಒಪ್ಪಿಗೆಯನ್ನು ನೀಡಿದರು. ಮತ್ತು ಶರತ್ತನ್ನು ಒಡ್ಡಿದರು ಅದೇನೆಂದರೆ ಮನವೇದ ಕೇವಲ ಗುರುವಾಯೂರಪ್ಪನ್ ನೋಡಬಹುದು ಆದರೆ ಮುಟ್ಟಬಾರದು ಎಂದು ಹೇಳಿದ್ದರು. ಗುರುವಾಯೂರಪ್ಪನ್ ಬೆಳಿಗ್ಗೆ ಎಲ್ಯಾಂಜಿಯ ಮರದ ಕೆಳಗಿನ ವೇದಿಕೆಯೊಂದರಲ್ಲಿ ಕೃಷ್ಣನ ನೃತ್ಯ ನಾಟಕವನ್ನು ಆಡುತ್ತಿರುತ್ತಾರೆಂದು ಹೇಳಿದರು. ಮನವೇದ ಕೇವಲ ನಾಟಕವನ್ನು ನೋಡುತ್ತಿದ್ದರು. ಮತ್ತು ಈ ಒಪ್ಪಂದದ ಪ್ರಕಾರ, ಚಿಕ್ಕ ಶ್ರೀ ಕೃಷ್ಣನ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಗುರುವಾಯೂರಪ್ಪನನ್ನು ಮನವೇದ ಏಕಾಗ್ರತೆಯಿಂದ ನೋಡುತ್ತಿದ್ದರು. ಅವನು ಉತ್ಸುಕರಾಗಿದ್ದ ಕಾರಣದಿಂದ ತಾನು ಮಾಡಿದ ಒಪ್ಪಂದವನ್ನು ಮರೆತು, ಶ್ರೀ ಕೃಷ್ಣನನ್ನು ಸ್ವಾಗತಿಸಲು ಧಾವಿಸಿದರು. ಗುರುವಾಯೂರಪ್ಪನ್ ತಕ್ಷಣವೇ ಕಣ್ಮರೆಯಾದರು. "ವಿಲ್ವಾಮಂಗಲಂ ಇದು ಸಂಭವಿಸಬಹುದೆಂದು ನನಗೆ ಹೇಳಲಿಲ್ಲ"ಎಂದು ನುಡಿದರು.ಇಷ್ಟೆಲ್ಲಾ ಆದರೂ ಮನವೇದಾ ಭಗವಾನ್ ಕೃಷ್ಣನ ತಲೆಯ ಮೇಲಿನಿಂದ ಒಂದು ನವಿಲು ಗರಿ ಪಡೆದರು. ಶ್ರೀ ಕೃಷ್ಣನ ಪಾತ್ರಕ್ಕಾಗಿ ಶಿರಚ್ಛೇದನವನ್ನು ೮ ಅಧ್ಯಾಯಗಳನ್ನೊಳಗೊಂಡ ಕೃಷ್ಣನಟ್ಟಿಯ ನೃತ್ಯ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಕೃಷ್ಣನಾಟಂನಲ್ಲಿ ಸಂಯೋಜಿಸಲಾಯಿತು. ಇದನ್ನು ಗುರುವಾಯೂರ್ ದೇವಾಲಯದ ಗರ್ಭಗುಡಿ ಬಳಿ ನಡೆಸಲಾಯಿತು. ಒಂಬತ್ತನೇ ದಿನದಲ್ಲಿ, ಅವತಾರಂ ಪುನರಾವರ್ತನೆಯಾಯಿತು, ಏಕೆಂದರೆ ಕೃಷ್ಣನ ಮರಣದೊಂದಿಗೆ ಸರಣಿಯನ್ನು ಅಂತ್ಯಗೊಳಿಸಲು ಇದು ಮಂಗಳಕರವಲ್ಲ ಎಂದು ಝಮೊರಿನ್ ಭಾವಿಸಿದರು. ಪೂಜ್ಯ ಕಲಾಕೃತಿಯನ್ನು ಇನ್ನೂ ಗುರುವಾಯೂರ್ ದೇವಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತಾರೆ.^[೫]^[೬]

ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದವರು

ಮನವೇದ ರಾಜ (೧೫೮೫-೧೬೫೮ ಎಡಿ), ಅನಥ್ ಕೃಷ್ಣ ಪಿಶರೋಡಿ ಮತ್ತು ದೇಸಂಗಂಗತ್ ವರಿರಿಯಿಂದ ಶಿಕ್ಷಣವನ್ನು ಪಡೆದಿದ್ದರು. ಅವರು ೧೬೪೩ ರಲ್ಲಿ ಪೂರ್ವಾ ಭಾರತ ಚಂಪು (ಸಂಸ್ಕೃತ) ಅನ್ನು ಬರೆದರು. ಅವರು ೧೬೫೩ ರ ನವೆಂಬರ್ ೧೬ ರಂದು ಕೃಷ್ಣನಾಟಂ ಅನ್ನು ಮುಗಿಸಿದರು. ಗುರುವಾಯೂರಿನಲ್ಲಿ 'ಪಂಜಾಜನ್ಯಾಮ್' ಅತಿಥಿ ಗೃಹ ಬಳಿ ಅವರ ಪ್ರತಿಮೆಯನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಯಿತು^[೭]

ಕೃಷ್ಣಗೀತೆ

ಕೃಷ್ಣನಾಟಂ ಅನ್ನು ರಚಿಸಿದ ಸಂಸ್ಕೃತ ಪಠ್ಯವು ಎಡಿ ೧೬೫೩ ರಲ್ಲಿ ೬೮ನೇ ವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಬರೆಯಲ್ಪಟ್ಟಿತು. ಇದು ಎಂಟು ನಾಟಕಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಅವತಾರಮ್, ಕಲಿಯಮರ್ಮನಮ್, ರಸಕ್ರಿಡಾ, ಕಂಸವಧಮ್, ಸ್ವಯಂವರಂ, ಬನಾಯುಧಮ್, ವಿವಿವಾವಧಮ್ ಮತ್ತು ಸ್ವರ್ಗರೋಹಾನಮ್. ಇದು ಭಾಗವತ ಪುರಾಣದ ೧೦ ನೇ ಮತ್ತು ೧೧ ನೇ ಸ್ಕಂದಗಳ ಮೇಲೆ ಮಾತ್ರ ಕೃಷ್ಣನ ಕಥೆಯನ್ನು ಆಧರಿಸಿದೆ. ಇದು ಜಯದೇವನ ಗೀತಾ ಗೋವಿಂದ, ಶ್ರೀ ಕೃಷ್ಣ ವಿಲಾಸಮ್ ಮಹಾಕಾವ್ಯ ಮತ್ತು ಮೆಲ್ಪತೂರು ನಾರಾಯಣ ಭಟ್ಟರತಿರಿಯ ನಾರಾಯಣಿಯಂ ರಿಂದ ಸ್ಪೂರ್ತಿ ಪಡೆದಿದೆ.^[೮] ಪ್ರಾರಂಭದ ಕೃಷ್ಣನಾಟಂ ಸ್ಲೋಕಾವು ಹೀಗೆದೆ^[೯]

ಜಗತಿ ಸುಕ್ರಿಟಿಲೋಕೈ: ನಂದಿಥಾನಂತಿದಾಸ ಕಲವಿರಾನಿತಂಶಿಭಾಸಮಾಣಸಾಮಣ | ಪಶುಪಾಯುವತಿಭೋಗ ದೇವತಾದೇವತಾ ಸಾ ಸಜಲಜಳಧಪಾಲಿಮೆಕಕ ಮಿ ಕಸ್ತೂ

ಕಥೆಗಳು

ಎಂಟು ನಾಟಕಗಳು: ಅವತಾರಮ್, ಕಲಿಯಮರ್ಮನಮ್, ರಸಕ್ರಿಡಾ, ಕಂಸವಧಮ್, ಸ್ವಯಂವರಂ, ಬನಾಯುಧಮ್, ವಿವಿವಾವಧಮ್ ಮತ್ತು ಸ್ವರ್ಗರೋಹಾನಮ್. ಇದು "ಎ-ಕಾ-ರಾ-ಕಾ-ಸ್ವಾ-ಭ-ವಿ-ಸ್ವಾ" ಎಂಬ ಸ್ಮರಣಾರ್ಥದಿಂದ ಸುಲಭವಾಗಿ ನೆನಪಿಡ್ಡುಕೊಳ್ಳಬಹುದು. ಒಂಬತ್ತನೇ ದಿನದಂದು ಅವತಾರಂ ಪುನರಾವರ್ತಿತವಾಗುತ್ತದೆ. ಕೃಷ್ಣನಾಟಂ ವಿವಿಧ ಪ್ರಯೋಜನಗಳನ್ನು ಇಲ್ಲಿ ನೀಡಲಾಗಿದೆ.

ಮಗುವಿನ ಜನ್ಮಕ್ಕಾಗಿ ಅವತಾರಂ.
ಕಲಿಯಮರ್ಮನಂ ವಿಷದ ಪರಿಣಾಮವನ್ನು ತೆಗೆದುಹಾಕಲು.
ರಸಕ್ರೀಡಾ ದಂಪತಿಗಳ ನಡುವಿನ ವಿವಾದಗಳನ್ನು ಅಂತ್ಯಗೊಳಿಸಲು,
ವಿರೋಧಿಗಳನ್ನು ತೊಡೆದುಹಾಕಲು ಕಮ್ಸಾವಧಮ್.
ಸಂತೋಷದ ಮದುವೆಗಾಗಿ ಸ್ವಯವರಂ.
ಉತ್ತಮ ಕೃಷಿ ಉತ್ಪಾದನೆಗೆ ದುರ್ಬಲತೆಯನ್ನು ತೆಗೆದುಹಾಕಲು ಬಾಣ ಯುದ್ಧಮ್.
ಬಡತನವನ್ನು ತೊಡೆದುಹಾಕಲು ಮತ್ತು ಕೃಷಿಗಳಿಂದ ಇಳುವರಿಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಲು ವಿವೇದ ವಧಂ.
ಅಗಲಿದ ಆತ್ಮದ ಶಾಂತಿಗಾಗಿ ಸ್ವರ್ಗರೋಹನಂ.

^[೧೦] ^[೧೧]

ತರಬೇತಿ

ಕಲಾವಿದರಿಗೆ ತರಬೇತಿ 'ವೇಷಮ್' ಮತ್ತು ಸಂಗೀತಕ್ಕಾಗಿ ೧೦ ವರ್ಷಗಳ ಮುಂಚೆಯೇ ಅಭ್ಯಾಸ ಪ್ರಾರಂಭವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಮಧಲ ಮತ್ತು ಚಟ್ಟಿಗಾಗಿ ೫ ವರ್ಷಗಳು. ತೈಲ ಮಸಾಜ್ ಮತ್ತು ಕಠೋರವಾದ ವ್ಯಾಯಾಮಗಳು ವೇದಿಕೆಯಲ್ಲಿ ನಿರ್ವಹಿಸಲು ಕಲಾವಿದನನ್ನು ಸಾಕಷ್ಟು ಚೆನ್ನಾಗಿ ಸಿದ್ದ ಮಾಡಿರುತ್ತಾರೆ.

ಪ್ರದರ್ಶನಗಳು

ಗುರುವಾಯೂರ ದೇವಸ್ಥಾನದ ಉತ್ತರದಲ್ಲಿ ಗುರುವಾಯೂರಪ್ಪನಿಗೆ ರಾತ್ರಿ ಪ್ರದರ್ಶನಗಳು ನಡೆಯುತ್ತದೆ. ಭಾರತದಾದ್ಯಂತ ಪ್ರದರ್ಶನ ನೀಡುವ ಹೊರತಾಗಿಯೂ, ಯುರೋಪ್ ಮತ್ತು ಅಮೆರಿಕಾ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನಗಳಲ್ಲಿ ಇದರ ವ್ಯಾಪ್ತಿ ಇದೆ. ಯುರೋಪ್-೧೯೮೦, ಯುಎಸ್ಎ -೧೯೮೫, ಸಿಂಗಾಪುರ್, ಪ್ಯಾರಿಸ್ ನಲ್ಲಿ ಪ್ರದರ್ಶನಗಳನ್ನು ನೀಡಿದೆ.

ಪ್ರಸ್ತುತ ವಿಧಾನಗಳು

ಗುರುವಾಯೂರ್ ದೇವಸ್ಥಾನದ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ೭೦ ಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಉದ್ಯೋಗಿಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ದೇವಸ್ಥಾನದ ಮೂಲಕ ಬುಕಿಂಗ್ ಅನ್ನು ಮಾಡಬೇಕು. ಗುರುವಾಯೂರ್ ದೇವಸ್ಥಾನದೊಳಗೆ ಒಂದು ಕದಾ ದರವು ರೂ.೨೦೦೦ ಆಗಿರುತ್ತದೆ.^[೧೨]