ಶ್ರೀ ಕೋಟಿಲಿಂಗೇಶ್ವರ ದೇವಸ್ಥಾನ, ಕೋಟೇಶ್ವರ

ಕೋಟೇಶ್ವರ ಅಥವಾ ಧ್ವಜಪುರವು ಕುಂಭಾಸಿಯ ಉತ್ತರಕ್ಕೆ ೨ಕಿಮೀ ದೂರದಲ್ಲಿದೆ. ಇದು ಕೋಟಿಲಿಂಗೇಶ್ವರ ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಶಿವನಿಗೆ ಸಮರ್ಪಿತವಾದ ಪ್ರಮುಖ ದೇವಾಲಯವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ ಮತ್ತು ಇದು ಕರ್ನಾಟಕದ ಏಳು ಮುಕ್ತಿಸ್ಥಳಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ.

ಕೋಟಿಲಿಂಗೇಶ್ವರ ದೇವಸ್ಥಾನ.ಕೋಟೇಶ್ವರ

ವಾಸ್ತುಶಿಲ್ಪ

ಈ ದೇವಾಲಯವನ್ನು ಕೇರಳದ ಮಾದರಿಯ ವಾಸ್ತುಶೈಲಿಯಲ್ಲಿ ನಿರ್ಮಿಸಲಾಗಿದೆ. ಈ ದೇವಾಲಯವು ಏಳು 'ಪ್ರಾಕಾರ' (ಕೇಂದ್ರದ ದೇವರ ಸುತ್ತ ವೃತ್ತಾಕಾರದ ಮಾರ್ಗ) ಹೊಂದಿದೆ. ಮುಖ್ಯ ದೇಗುಲಕ್ಕೆ ಕರ್ಣೀಯವಾಗಿ ಎರಡು ಪ್ರತ್ಯೇಕ ದೇವಾಲಯಗಳಿವೆ. ಒಂದು ದೇವಾಲಯವು ಪಾರ್ವತಿ ದೇವಿಗೆ ಮತ್ತು ಇನ್ನೊಂದು ದಂಡೇಶ್ವರಿಗೆ (ಉತ್ಸವ ವಿಗ್ರಹ - ಕಂಚಿನ ವಿಗ್ರಹ) ಸಮರ್ಪಿಸಲಾಗಿದೆ. ಈ ದೇವಾಲಯದಲ್ಲಿರುವ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಅನನ್ಯ ಮತ್ತು ವಿಸ್ಮಯಕಾರಿಯಾಗಿದೆ. ಕಾರ್ ಸ್ಟ್ರೀಟ್ ತುಂಬಾ ವಿಶಾಲವಾಗಿದೆ. ಇದು ಪುರಿ ಜಗನ್ನಾಥ ಕಾರ್ ಸ್ಟ್ರೀಟ್ ಅನ್ನು ನೆನಪಿಸುತ್ತದೆ.

ಈ ದೇವಾಲಯವು ಏಳು ಪ್ರಾಕಾರಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗುತ್ತದೆ. ಹೊರಗಿನ ಪ್ರಾಕಾರವು ಈಗ ಕಾಂಕ್ರೀಟ್ ರಸ್ತೆಯಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ದೇವಾಲಯವು ನಾಲ್ಕು ಕಡೆಗಳಲ್ಲಿ ಬಾಗಿಲುಗಳನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಂಡಿದೆ. ದೇವಾಲಯದ ಹೊರಭಾಗದಲ್ಲಿ 10'*10' ವೇದಿಕೆಯಿದೆ, ಇದು ಮುಖ್ಯ ದ್ವಾರಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಗುತ್ತದೆ. ಒಮ್ಮೆ ಈ ವೇದಿಕೆಯಿಂದ ನೇರವಾಗಿ ದೇವರನ್ನು ನೋಡಬಹುದು. ಪೂರ್ವಕ್ಕೆ ಎದುರಾಗಿರುವ ಮುಖ್ಯ ದ್ವಾರದ ಬಾಗಿಲು ಸುಮಾರು ೨೫ಅಡಿ ಎತ್ತರ ಮತ್ತು ೧೦ಅಡಿ ಅಗಲವಿದೆ. ಸುಮಾರು ೧೦೦ ಅಡಿ ಎತ್ತರದ ದೊಡ್ಡ ‘ದ್ವಜಸ್ತಂಭ’ ಮತ್ತು ಅದರ ಮೇಲ್ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಚಿಕ್ಕ ನಂದಿ ಇದೆ. ಎರಡನೆಯ ಪ್ರಾಕಾರವು ತುಂಬಾ ವಿಶಾಲವಾಗಿದೆ, ದೇವಾಲಯದ ಇತಿಹಾಸವನ್ನು ವಿವರಿಸುವ ಅನೇಕ ದೊಡ್ಡ ಕಲ್ಲಿನ ಫಲಕಗಳನ್ನು (ಶಿಲಾ-ಶಾಸನ) ಹೊಂದಿದೆ. ದುರದೃಷ್ಟವಶಾತ್ ಅವುಗಳನ್ನು ಹೇಗೆ ಓದಬೇಕೆಂದು ಯಾರಿಗೂ ತಿಳಿದಿಲ್ಲ ಮತ್ತು ಆದ್ದರಿಂದ ದೇವಾಲಯದ ಇತಿಹಾಸವು ಇನ್ನೂ ನಿಗೂಢವಾಗಿದೆ. ಮುಖ್ಯ ಅಡುಗೆ ಸಭಾಂಗಣ, ಡಮರು ಆಕಾರದಲ್ಲಿರುವ ಓವರ್‌ಹೆಡ್ ವಾಟರ್ ಟ್ಯಾಂಕ್ ಮತ್ತು ಶ್ರೀ ಗಣಪತಿ, ಶ್ರೀ ಮುಖ್ಯಪ್ರಾಣ ಮತ್ತು ಶ್ರೀ ವೇಣು ಗೋಪಾಲಕೃಷ್ಣರ ಸಣ್ಣ ದೇವಾಲಯಗಳು ಈ ಪ್ರಾಕಾರದಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ಆಕರ್ಷಣೆಗಳಾಗಿವೆ.

ಮುಂದಿನ ಬಾಗಿಲು ದೇವಾಲಯದ ಮುಖ್ಯ ಕಟ್ಟಡಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಗುತ್ತದೆ. ಗ್ರಾನೈಟ್ ಕಲ್ಲಿನ ಅಪರೂಪದ ಮತ್ತು ಅದ್ಭುತವಾದ ನಿರ್ಮಾಣವಾದ ದೇವಾಲಯವು ಹಲವು ಶತಮಾನಗಳ ಹಿಂದಿನದು. ದೈತ್ಯಾಕಾರದ ಕಂಬಗಳು, ಚಪ್ಪಡಿಗಳು ಮತ್ತು ಮೇಲ್ಛಾವಣಿ-ಶೀಟ್‌ಗಳು ಎಲ್ಲವೂ ಗ್ರಾನೈಟ್ ಕಲ್ಲಿನಿಂದ ಮಾಡಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ ಮತ್ತು ಯಾವುದೇ ಆಧುನಿಕ ಉಪಕರಣಗಳು ಮತ್ತು ತಂತ್ರಜ್ಞಾನವಿಲ್ಲದೆ ಅವರು ಹೇಗೆ ಅಂತಹ ದೊಡ್ಡ ದೇವಾಲಯವನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಿದ್ದಾರೆ ಎಂಬುದು ಯಾರ ಕಲ್ಪನೆಗೂ ಮೀರಿದೆ. ಈ ಮೂರನೇ ಪ್ರಾಕಾರದಲ್ಲಿ ಅನೇಕ ಸಣ್ಣ ದೇವಾಲಯಗಳಿವೆ. ಅವುಗಳಲ್ಲಿ ಕೆಲವು ಸಪ್ತ ಮಾತೃಕೆಗಳು, ಸುಬ್ರಹ್ಮಣ್ಯ, ವೆಂಕಟರಮಣ ಮತ್ತು ಮಹಿಷಾಸುರಮರ್ಧಿನಿ. ಒಂದು ಕೈಯಲ್ಲಿ ಮಗುವನ್ನು ಮತ್ತು ಇನ್ನೊಂದು ಕೈಯಲ್ಲಿ ಪೊರಕೆಯನ್ನು ಹಿಡಿದಿರುವ ‘ಕಾಳಿ ಲಕ್ಷ್ಮಿ’ ಎಂಬ ವಿಶಿಷ್ಟ ದೇವತೆ ಇದೆ. ಅಂತಹ ವಿಶಿಷ್ಟ ಪ್ರತಿಮೆಯನ್ನು ನೋಡುವುದು ತುಂಬಾ ಆಸಕ್ತಿದಾಯಕವಾಗಿದೆ. ದುರದೃಷ್ಟವಶಾತ್ ಇದರ ಹಿಂದಿನ ಪುರಾಣ ಇನ್ನೂ ಬಯಲಾಗಿಲ್ಲ. ಒಂದು ದೊಡ್ಡ ನಂದಿ ಇದೆ ಮತ್ತು ಬೇರೆ ಯಾವುದೇ ಶಿವನ ದೇವಾಲಯದಲ್ಲಿ ಕಾಣುವಂತೆ, ಬೂತ ಗಣವನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುವ ಬಹಳಷ್ಟು ಕಲ್ಲುಗಳು ಈ ಪ್ರಾಕಾರದಲ್ಲಿ ಸಾಲಾಗಿ ನಿಂತಿವೆ. ಗರ್ಭಗುಡಿ ಇಲ್ಲಿಂದ ಮುಂದೆ ಒಳಗೆ ಪ್ರಾರಂಭವಾಗುತ್ತದೆ. ಬಾಗಿಲಿನ ಎರಡೂ ಬದಿಗಳಲ್ಲಿ ಕಂಚಿನ ಎರಡು ದೊಡ್ಡ ಪೂರ್ಣ ಗಾತ್ರದ ನಟರಾಜನ ಪ್ರತಿಮೆಗಳಿವೆ.

ಶ್ರೀ ವಾದಿರಾಜರು ರಚಿಸಿದ ಶ್ಲೋಕಗಳನ್ನು ಈ ಪ್ರವೇಶದ್ವಾರದಲ್ಲಿ ದೊಡ್ಡ ಅಕ್ಷರಗಳಿಂದ ಬರೆಯಲಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಭಕ್ತರು ಈ ಶ್ಲೋಕಗಳನ್ನು ಪಠಿಸುವ ಮೂಲಕ ಭಗವಂತನನ್ನು ಪ್ರಾರ್ಥಿಸಬಹುದು.

ಚಾರು ಕೋಟಿ ಈಶ್ವರಸ್ತಾನಂ ಶೋಭತೇ, ಯತ್ ಪುರಾರಿವ ಪುರತ್ರಯಂ ನಿರ್ಜಿತ್ಯ ಧ್ವಜೇನ ಅಧ್ಯಾಪಿ ಜೃಂಭತೇ ||೪೯||

ಓ ಕೋಟೇಶ್ವರ ಕ್ಷೇತ್ರವೇ, ಇಲ್ಲಿ ಕೋಟಿ (ಕೋಟಿ) ಲಿಂಗ ರೂಪದಲ್ಲಿ ನೆಲೆಸಿರುವ ಗಂಗಾಧರನಷ್ಟೇ ಶಕ್ತಿಶಾಲಿ ನೀನು. ಓ ಶಂಕರ ನೀನು ತ್ರಿಪುರಗಳನ್ನು ಗೆದ್ದ ನಂತರ ಕೈಲಾಸದಲ್ಲಿ ಧ್ವಜವನ್ನು [ಧ್ವಜ] ಹಾರಿಸಿರುವೆ. ಇಲ್ಲಿಯೂ ನೀವು ಕಂದಾವರ, ಗಜಾಪುರ ಮತ್ತು ಬ್ರಹ್ಮಾವರವನ್ನು ಗೆದ್ದಿದ್ದೀರಿ ಮತ್ತು ನಿಮ್ಮ ವಾರ್ಷಿಕ ಕಾರ್ ಉತ್ಸವವನ್ನು ಅತ್ಯಂತ ವರ್ಣರಂಜಿತ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ನಡೆಸಲು ಉಡುಗೊರೆಗಳನ್ನು ಪಡೆಯಿರಿ. ………….೪೯

ಶಿಥಿಕಮ್ತಾಯಾ ಥೇ ನಮಃ ಯಃ(ಭವನ) ಕೋಟಿಸಂಕ್ಯಾರ್ಶಿತೋಷನಾಥ ಕೋಟಿಈಶ್ವರಸಂಜ್ಞಾ ಅಭೂತ್ ಸ(ಭವನ) ಏಕರ್ಶಿಕಾಮಧುಕ್ ನ ಕಿಮ್ ||೫೦|| ಓ ಶಂಭು, ಇಲ್ಲಿ ನಿನ್ನ ಸನ್ನಿಧಿಯು ಕೋಟಿ ಲಿಂಗಗಳಾಗಿ ನಿನ್ನ ಕೃಪೆಗಾಗಿ ಪ್ರಾರ್ಥಿಸಿದ ಕೋಟಿ ಮುನಿಗಳನ್ನು ಅನುಗ್ರಹಿಸಲಿ; ಓ ಪರಮ ದೈವಿಕ ಶಂಕರ, ನೀವು ನಮ್ಮ ಇಷ್ಟಾರ್ಥಗಳನ್ನು ಪೂರೈಸಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ, ನಾವು ನಿಮ್ಮನ್ನು ಮಾತ್ರ ಪ್ರಾರ್ಥಿಸುತ್ತಿರುವಂತೆ. …………೫೦

ಮುಖ್ಯ ದೇವಾಲಯವು ಶಿವಲಿಂಗದ ದೊಡ್ಡ ವಿಗ್ರಹವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಶಿವಲಿಂಗವು ಎರಡು ದೊಡ್ಡ ಕಣ್ಣುಗಳೊಂದಿಗೆ ಮುಖವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ - ಈ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಶಿವಲಿಂಗ ಹೇಗೆ ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ ಎಂಬುದು ಒಂದು ವಿಶಿಷ್ಟ ಶೈಲಿಯಾಗಿದೆ. ಮುಖ್ಯ ದೇಗುಲದ ಒಳಗೆ ಸಾಕಷ್ಟು ಸಣ್ಣ ಶಿವಲಿಂಗ ಮೂರ್ತಿಗಳಿರುವ ಟೊಳ್ಳು ಇದೆ. ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಭಕ್ತರು ಒಳಗೆ ಹೋಗುವುದಿಲ್ಲ ಮತ್ತು ಈ ಬಾಗಿಲಲ್ಲಿ 'ತೀರ್ಥ, ಗಂಧ' ವಿತರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಆದಾಗ್ಯೂ ನಾಲ್ಕನೇ ಪ್ರಾಕಾರದಲ್ಲಿರುವ ಮುಖ್ಯ 'ಗರ್ಭಗೃಹ'ದವರೆಗೆ ಒಬ್ಬರು ಒಳಗೆ ಹೋಗಬಹುದು. ದಕ್ಷಿಣ ಮೂಲೆಯಲ್ಲಿರುವ ಈ ಪ್ರಾಕಾರದಲ್ಲಿ ಇನ್ನೊಂದು ಗಣೇಶನಿದ್ದಾನೆ, ಇದನ್ನು 'ಮೂಲೆ ಗಣಪತಿ' ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಇದನ್ನು ಕಿಟಕಿಯ ಮೂಲಕ ಹೊರಗೆ ನೋಡಬಹುದು. ಮುಖ್ಯ ದೇವತೆ ಇನ್ನೂ ಒಳಗಿದ್ದು, ಅರ್ಚಕರು ಮಾತ್ರ ಇಲ್ಲಿಗೆ ಪ್ರವೇಶಿಸಬಹುದು. ಒಳಗೆ ಮಧ್ಯದಲ್ಲಿ ಒಂದು ಸಣ್ಣ ಬಾವಿಯಿದ್ದು, ಬಾವಿಯ ಒಳ ಮೇಲ್ಮೈಯಲ್ಲಿ ಒಂದು ಕೋಟಿ ಲಿಂಗಗಳಿವೆ ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದು ಹೊರಗಿನಿಂದ ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿ ಗೋಚರಿಸುವುದಿಲ್ಲ ಮತ್ತು ಹಿಂದಿನ ಜನರು ಬಾವಿಯ ಒಳಗಿನ ಗೋಡೆಯ ಮೇಲೆ ಕೈಯಿಂದ ಅದನ್ನು ಅನುಭವಿಸುತ್ತಿದ್ದರು. ಬಾವಿಯನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಶಿವನ ದೊಡ್ಡ ಬೆಳ್ಳಿಯ ಮುಖದಿಂದ ಮುಚ್ಚಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಎಲ್ಲಾ ಪೂಜೆಯನ್ನು ಅದಕ್ಕೆ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ.

ಕ್ಷೇತ್ರ ಪುರಾಣ

ಕ್ಷೇತ್ರ ಪುರಾಣದ ಪ್ರಕಾರ ಬಹಳ ಹಿಂದೆಯೇ ಒಂದು ಕೋಟಿ ಋಷಿಗಳು ಈ ಸ್ಥಳದಲ್ಲಿ ಒಟ್ಟುಗೂಡಿದರು ಮತ್ತು ಶಿವನನ್ನು ಮೆಚ್ಚಿಸಲು ಬಹಳ ಕಾಲ ತಪಸ್ಸನ್ನು ಮಾಡಿದರು. ಆಗ ಶಿವನು ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬರ ಮುಂದೆಯೂ ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡನು. ಹೀಗೆ ಶಿವನು ಒಂದು ಕೋಟಿ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡ ಈ ಸ್ಥಳವು ಕೋಟೆ-ೇಶ್ವರ ಎಂದು ಜನಪ್ರಿಯವಾಯಿತು, ಆದರೆ ನಿಧಾನವಾಗಿ ಕೋಟೇಶ್ವರ ಎಂದು ಅನುವಾದವಾಯಿತು. ಈಗಿರುವ ದೇವಾಲಯವನ್ನು ಪಾಂಡವರು ನಿರ್ಮಿಸಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗುತ್ತದೆ, ಇದು ಹಳೆಯ ಮತ್ತು ದೈತ್ಯವಾಗಿ ಕಾಣುತ್ತದೆ. ಐತಿಹಾಸಿಕವಾಗಿ ಜನರು ಇದನ್ನು ಬಸ್ರೂರು ರಾಜನಿಂದ ನಿರ್ಮಿಸಲಾಗಿದೆ ಎಂದು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ, ಇದು ರಾಜಮನೆತನದ ಕೆಲವು ಕುರುಹುಗಳನ್ನು ಇನ್ನೂ ನೋಡಬಹುದಾದ ಹತ್ತಿರದ ಸ್ಥಳವಾಗಿದೆ. ದೇವಾಲಯದ ಉತ್ತರ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಕೂತಿ-ತೀರ್ಥ ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ದೊಡ್ಡ ಸರೋವರವಿದೆ. ಈ ಸರೋವರದ ನಾಲ್ಕು ಬದಿಗಳಲ್ಲಿ ನಾಗ ಶಿಲಾ (ನಾಗರ ಕೆತ್ತನೆಯ ಕಲ್ಲುಗಳು) ಹೊಂದಿರುವ ದೊಡ್ಡ ಮತ್ತು ಹಳೆಯ ಅಶ್ವತ್ಥ ಮರಗಳು ಇದ್ದವು, ಆದರೆ ಈಗ ಕೇವಲ ಒಂದು ಅಥವಾ ಎರಡು ಮಾತ್ರ ಕಂಡುಬರುತ್ತವೆ. ಇಲ್ಲಿ ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಪಾದಚಾರಿಳು, ಆಮೆ, ಮೊಸಳೆ, ಮೀನು ಇತ್ಯಾದಿಗಳ ಸುಂದರವಾದ ಕೆತ್ತನೆಗಳಿವೆ. ಪ್ರತಿದಿನ ಈ ತೊಟ್ಟಿಯ ನೀರನ್ನು ಮುಖ್ಯ ದೇವತೆಯ ಅಭಿಷೇಕಕ್ಕಾಗಿ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲಾಗುತ್ತದೆ. ನವವಿವಾಹಿತರು ಕಾರ್ ಹಬ್ಬದ ದಿನದಂದು ಈ ಸರೋವರವನ್ನು ಸುತ್ತಬೇಕು.

ಕೊಡಿ ಹಬ್ಬ

ರಥೋತ್ಸವವು ಒಂಬತ್ತು ದಿನಗಳ ಸಂಜೆ ಉತ್ಸವಗಳ ಭವ್ಯವಾದ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮವಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಇದನ್ನು ಕೊಡಿ ಹಬ್ಬ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದರರ್ಥ ಅತ್ಯಂತ ಅಗ್ರಸ್ಥಾನ, ಅವಧಿ, ಸಭೆ, ರಥದ ಗಾತ್ರ ಎಲ್ಲಾ ವಿಷಯಗಳಲ್ಲಿ ಅಗ್ರಸ್ಥಾನ ಹೊಂದಿದ್ದು ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ದೇವರ ಮೆರವಣಿಗೆ ಹೋಗುತ್ತದೆ. ಸಂಜೆ ತಡವಾಗಿ ಹತ್ತಿರದ ಹಳ್ಳಿಗಳಿಗೆ, ನಾಲ್ಕು ದಿನಗಳವರೆಗೆ ಪ್ರತಿದಿನ ಒಂದೊಂದು ದಿಕ್ಕಿನಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಹಿಂದಿರುಗಿದ ನಂತರ ರಾತ್ರಿಯಲ್ಲಿ, ದೇವರನ್ನು ಸಣ್ಣ ರಥದ ಮೇಲೆ ದೇವಾಲಯದ ಸುತ್ತಲೂ ಕರೆದೊಯ್ಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಅಂತಿಮ ದಿನ, (ಚೇಳು ಹುಣ್ಣಿಮೆಯ ದಿನ) ದೊಡ್ಡ ರಥ ಅಥವಾ 'ಬ್ರಹ್ಮರಥ'ವನ್ನು ಬೆಳಿಗ್ಗೆ ಮತ್ತು ಸಂಜೆ ಮೆರವಣಿಗೆಗೆ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಆ ದಿನ ಆ ಸಣ್ಣ ಪಟ್ಟಣದಲ್ಲಿ ಸಾವಿರಾರು ಜನರು ಸೇರುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ಎಲ್ಲವೂ ತುಂಬಾ ಶಾಂತಿಯುತವಾಗಿ ಮತ್ತು ಕ್ರಮಬದ್ಧವಾಗಿ ನಡೆಯುತ್ತದೆ. ಅಲಂಕೃತವಾದ ರಥವು ಬಹಳ ಮನೋಹರವಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಆ ದೈತ್ಯ ರಥವನ್ನು ಜನರು ಎಳೆಯುವುದನ್ನು ನೋಡಲು ಅದ್ಭುತವಾಗಿದೆ. ಇನ್ನೆರಡು ದಿನಗಳ ಕಾಲ ಉತ್ಸವ ನಡೆಯಲಿದೆ. ಹಿಂದಿನ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ, ಎಲ್ಲಾ ಮೂರು ಹತ್ತಿರದ ಪ್ರಮುಖ ಪಟ್ಟಣಗಳು ​​(ಕಂಧಾವರ, ಗಜಾಪುರ, ಬ್ರಹ್ಮಾವರ) ಭಗವಾನ್ ಶಂಕರನ ಪಾರಮ್ಯವನ್ನು ಸ್ವೀಕರಿಸಿ ಈ ದೇವಾಲಯಕ್ಕೆ ಕೊಡುಗೆ ನೀಡುತ್ತಿದ್ದವು ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗುತ್ತದೆ.

ಛಾಯಾಂಕಣ

• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
•