ಮುಜದ್ದಿದ್ ಅಲ್ಫ್ ಸಾನಿ ಮತ್ತು ಅವರ ಸಹೋದ್ಯೋಗಿಗಳು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದ ಸುಧಾರಣೆಯ ಕೆಲಸವನ್ನು ಶಾ ವಲಿಯುಲ್ಲಾ ಅವರು ವೇಗಗೊಳಿಸಿದರು.

ಆರಂಭಿಕ ಜೀವನ

ಬದಲಾಯಿಸಿ

ಅವರು ಫೆಬ್ರವರಿ 21, 1703 (1114 AH) ರಂದು ಮೌಜಾ ಫಾಲೆ (ಮುಜಾಫರ್‌ನಗರ ಜಿಲ್ಲೆ/ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶ) ದಲ್ಲಿರುವ ಶಾ ಅಬ್ದುಲ್ ರಹೀಮ್ ದೆಹ್ಲವಿ ಅವರ ಮನೆಯಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದರು. ಅವರ ಸ್ಥಳೀಯ ಸ್ಥಳ ದೆಹಲಿ.

ಶಿಕ್ಷಣ

ಬದಲಾಯಿಸಿ

ಶಾ ವಲಿಯುಲ್ಲಾ ಮುಹದ್ದಿತ್ ದೆಹ್ಲವಿ (ಅಲ್ಲಾಹನು ಅವನ ಮೇಲೆ ಕರುಣಿಸಲಿ) ತನ್ನ ಐದನೇ ವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ತನ್ನ ಅಧ್ಯಯನವನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದನು ಮತ್ತು ಏಳನೇ ವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಪವಿತ್ರ ಕುರಾನ್ ಅನ್ನು ಪೂರ್ಣಗೊಳಿಸಿದನು ಮತ್ತು ಏಳನೇ ವರ್ಷದ ಕೊನೆಯಲ್ಲಿ, ಅವರು ಆರಂಭಿಕ ಪರ್ಷಿಯನ್ ಮತ್ತು ಅರೇಬಿಕ್ ಗ್ರಂಥಗಳನ್ನು ಓದಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು, ಮತ್ತು ಒಂದು ವರ್ಷದೊಳಗೆ ಅವರು ವಾಕ್ಯರಚನೆಯತ್ತ ಮಾತ್ರ ಗಮನ ಹರಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಹತ್ತನೇ ವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಅವರು ವಾಕ್ಯರಚನೆಯ ಚರ್ಚೆಯ ಪುಸ್ತಕ "ಶಾರ್ಹ್ ಜಾಮಿ" ಪುಸ್ತಕವನ್ನು ತಲುಪಿದರು.15 ನೇ ವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಅವರು ಶಿಕ್ಷಣವನ್ನು ಪೂರ್ಣಗೊಳಿಸಿದ ನಂತರ ಕಲಿಸಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು. ಎಲ್ಲಾ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಶೈಕ್ಷಣಿಕ ಅಧ್ಯಯನಗಳು, ಅವರು ನಿಷ್ಠೆಯನ್ನು ಪ್ರತಿಜ್ಞೆ [] ಅನುಮತಿಯನ್ನು ಪಡೆದರು ಮತ್ತು 1143 AH ವರೆಗೆ ತಮ್ಮ ತಂದೆ ಹಜರತ್ ಶಾ ಅಬ್ದುಲ್ ರಹೀಮ್ ಸಾಹಿಬ್ ಅವರ ಬೋಧನೆ ಮತ್ತು ಮಾರ್ಗದರ್ಶನವನ್ನು ವಹಿಸಿಕೊಂಡರು ಮತ್ತು ದೇವರ ಜನರಿಗೆ ಪ್ರಯೋಜನವನ್ನು ನೀಡಿದರು. ಅಲ್ಲಿ ಹಿರಿಯರಿಂದ ಜ್ಞಾನವನ್ನು ಪಡೆದರು, ಬುಖಾರಿಯನ್ನು ಆಲಿಸಿದರು. ಶೇಖ್ ಅಬು ತಾಹಿರ್ ಮುಹಮ್ಮದ್ ಬಿನ್ ಇಬ್ರಾಹಿಂ ಕುರ್ದಿ ಮದನಿ ಅವರಿಂದ ಷರೀಫ್ ಮತ್ತು ಅವರ ಮುಂದೆ "ಸಾಹಿಹ್ ಸೀತಾ", ಮುತಾ ಇಮಾಮ್ ಮಲಿಕ್, ಮುಸ್ನಾದ್ ದರ್ಮಿ ಮತ್ತು ಇಮಾಮ್ ಮುಹಮ್ಮದ್ ಅವರ "ಕಿತಾಬ್ ಅಲ್-ಅಶರ್" ನ ಭಾಗಗಳನ್ನು ಓದಿದರು. ಮತ್ತು ಅವರ ಜೊತೆಗೆ, ಅವರು ಸಹ ಅನುಗ್ರಹವನ್ನು ಪಡೆದರು. ಶೇಖ್ ಅಬ್ದುಲ್ಲಾ ಮಾಲಿಕಿ ಮಕ್ಕಿ (ಅಲ್ಲಾಹನು ಅವನ ಮೇಲೆ ಕರುಣಿಸಲಿ) ಮತ್ತು ಶೇಖ್ ತಾಜುದ್ದೀನ್ ಹನಫಿ (ಅಲ್ಲಾಹನು ಅವನ ಮೇಲೆ ಕರುಣಿಸಲಿ). []

ಹರಮ್ ಶರೀಫೀನ್‌ನಿಂದ ಹಿಂದಿರುಗಿದ ನಂತರ, ಅವರು ತಮ್ಮ ತಂದೆ ನಿರ್ಮಿಸಿದ ಮದ್ರಸಾ ರಹೀಮಿಯಾದಲ್ಲಿ ಕಲಿಸಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು.

ಮುಸ್ಲಿಮರನ್ನು ರಾಜಕೀಯವಾಗಿ ಬಲಪಡಿಸಲು ರಾಜರು ಮತ್ತು ಗಣ್ಯರಿಗೆ ಪತ್ರಗಳನ್ನು ಬರೆದರು. ಆದ್ದರಿಂದ ಅಹ್ಮದ್ ಶಾ ಅಬ್ದಾಲಿಯು ಷಾ ವಲಿಯುಲ್ಲಾನ ಪತ್ರದ ಮೇಲೆ ತನ್ನ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ದಾಳಿಯನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದನು, ಅದರಲ್ಲಿ ಅವನು ಮೂರನೇ ಪಾಣಿಪತ್ ಯುದ್ಧದಲ್ಲಿ ಮರಾಠರನ್ನು ಸೋಲಿಸಿದನು.

ತಿದ್ದುಪಡಿ ಕೆಲಸ

ಬದಲಾಯಿಸಿ

ಅವರು ಸೂಫಿಸಂ ಅನ್ನು ಸುಧಾರಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಪೆರಿ-ಮರಿದಿಯ ಆಚರಣೆಗಳನ್ನು ಹಳಿತಪ್ಪಿಸಿದರು.

ಷಾ ವಲಿಯುಲ್ಲಾ ಸಮಾಜ ಸುಧಾರಣೆಗೂ ಶ್ರಮಿಸಿದರು. ಮುಸ್ಲಿಮರಲ್ಲಿ ಹಿಂದೂ ಪ್ರಭಾವದಿಂದಾಗಿ ವಿಧವೆಯರ ವಿವಾಹವನ್ನು ಕೆಟ್ಟದಾಗಿ ಪರಿಗಣಿಸಲಾಯಿತು. ಶಾ ವಲಿಯುಲ್ಲಾ ಅವರು ಈ ಪದ್ಧತಿಯನ್ನು ವಿರೋಧಿಸಿದರು, ಹಾಗೆಯೇ ಅವರು ಸಂತೋಷ ಮತ್ತು ದುಃಖದ ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿ ದೊಡ್ಡ ಮುದ್ರೆಗಳನ್ನು ಕಟ್ಟುವುದನ್ನು ಮತ್ತು ವ್ಯರ್ಥ ಖರ್ಚು ಮಾಡುವುದನ್ನು ನಿಷೇಧಿಸಿದರು. ಹಜರತ್ ಶಾ ವಲಿಯುಲ್ಲಾ ಅವರು ಭವಿಷ್ಯದ ದೃಷ್ಟಿಕೋನದಿಂದ ಉಮ್ಮಾದ ಪ್ರಮುಖ ಸಮಸ್ಯೆಗಳನ್ನು ನೋಡಿದರು.

ಅವರು ಮುಸ್ಲಿಮರ ವಿವಿಧ ಪಂಗಡಗಳ ನಡುವಿನ ಭಿನ್ನಾಭಿಪ್ರಾಯಗಳನ್ನು ಕೊನೆಗೊಳಿಸಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಭಿನ್ನಾಭಿಪ್ರಾಯಗಳ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ, ಉಗ್ರವಾದದ ಬದಲಿಗೆ ಸಂಯಮವನ್ನು ಮಾಡಬೇಕು ಎಂದು ಒತ್ತಿ ಹೇಳಿದರು.

ಶಾ ವಲಿಯುಲ್ಲಾ ಅವರ ಪ್ರಮುಖ ಸಾಧನೆಯೆಂದರೆ ಪವಿತ್ರ ಕುರಾನ್‌ನ ಪರ್ಷಿಯನ್ ಅನುವಾದ. ಆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಪರ್ಷಿಯನ್ ಭಾರತದ ಮುಸ್ಲಿಮರ ಶೈಕ್ಷಣಿಕ ಭಾಷೆಯಾಗಿತ್ತು. ಕುರಾನ್ ಅರೇಬಿಕ್ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿರುವುದರಿಂದ ಕೆಲವೇ ಜನರು ಅದನ್ನು ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಬಲ್ಲರು. ಶಾ ವಲಿಯುಲ್ಲಾ ಪವಿತ್ರ ಕುರಾನ್ ಅನ್ನು ಪರ್ಷಿಯನ್ ಭಾಷೆಗೆ ಭಾಷಾಂತರಿಸುವ ಮೂಲಕ ಈ ಅಡಚಣೆಯನ್ನು ತೆಗೆದುಹಾಕಿದರು. ಹೀಗಾಗಿ, ಹೆಚ್ಚು ಹೆಚ್ಚು ಜನರು ಇಸ್ಲಾಂ ಧರ್ಮದ ಬೋಧನೆಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಜಾಗೃತರಾದರು.

ಸಾಧನೆಗಳು

ಬದಲಾಯಿಸಿ

ಶಾ ವಲಿಯುಲ್ಲಾ ಅವರ ಪ್ರಮುಖ ಸಾಧನೆಯೆಂದರೆ ಪವಿತ್ರ ಕುರಾನ್‌ನ ಪರ್ಷಿಯನ್ ಅನುವಾದ. ಆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಪರ್ಷಿಯನ್ ಭಾರತದ ಮುಸ್ಲಿಮರ ಶೈಕ್ಷಣಿಕ ಭಾಷೆಯಾಗಿತ್ತು. ಕುರಾನ್ ಅರೇಬಿಕ್ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿರುವುದರಿಂದ ಕೆಲವೇ ಜನರು ಅದನ್ನು ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಬಲ್ಲರು. ಶಾ ವಲಿಯುಲ್ಲಾ ಪವಿತ್ರ ಕುರಾನ್ ಅನ್ನು ಪರ್ಷಿಯನ್ ಭಾಷೆಗೆ ಭಾಷಾಂತರಿಸುವ ಮೂಲಕ ಈ ಅಡಚಣೆಯನ್ನು ತೆಗೆದುಹಾಕಿದರು. ಹೀಗಾಗಿ, ಹೆಚ್ಚು ಹೆಚ್ಚು ಜನರು ಇಸ್ಲಾಂನ ಬೋಧನೆಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಜಾಗೃತರಾದರು.

ಶಾ ವಲಿಯುಲ್ಲಾ ಖುರಾನ್ ಅನುವಾದದ ಜೊತೆಗೆ ಅನೇಕ ಪುಸ್ತಕಗಳ ಲೇಖಕರಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಈ ಪುಸ್ತಕಗಳು ತಫ್ಸಿರ್, ಹದೀಸ್, ಫಿಕ್ಹ್, ಇತಿಹಾಸ ಮತ್ತು ಸೂಫಿಸಂ. ಈ ವಿದ್ವತ್ಪೂರ್ಣ ಪುಸ್ತಕಗಳಿಂದಾಗಿ, ಅವರು ಇಮಾಮ್ ಗಜಾಲಿ, ಇಬ್ನ್ ಹಜ್ಮ್ ಮತ್ತು ಇಬ್ನ್ ತೈಮಿಯಾ ಅವರಂತಹ ಇಸ್ಲಾಂ ಇತಿಹಾಸದಲ್ಲಿ ಶ್ರೇಷ್ಠ ವಿದ್ವಾಂಸರು ಮತ್ತು ಬರಹಗಾರರಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬರೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ.

ಅವರ ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಪುಸ್ತಕ " ಹುಜ್ಜತುಲ್ಲಾ ಅಲ್-ಬಲ್ಗಾ ". ಇಮಾಮ್ ಗಜಾಲಿಯವರ " ವಿಜ್ಞಾನದ ಪುನರುಜ್ಜೀವನ " ದಂತೆ, ಈ ಪುಸ್ತಕವು ಪ್ರಪಂಚದ ಕೆಲವು ಪುಸ್ತಕಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ, ಅದು ಯಾವಾಗಲೂ ಅಮೂಲ್ಯವಾಗಿದೆ. ಈ ಪುಸ್ತಕದಲ್ಲಿ ಶಾ ವಲಿಯುಲ್ಲಾ ಇಸ್ಲಾಮಿಕ್ ನಂಬಿಕೆಗಳು ಮತ್ತು ಇಸ್ಲಾಮಿಕ್ ಬೋಧನೆಗಳನ್ನು ವಿವರಿಸಿದ್ದಾರೆ ಮತ್ತು ವಾದಗಳನ್ನು ನೀಡುವ ಮೂಲಕ ಇಸ್ಲಾಮಿಕ್ ನಿಯಮಗಳು ಮತ್ತು ನಿಬಂಧನೆಗಳ ಸಿಂಧುತ್ವವನ್ನು ಸಾಬೀತುಪಡಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಮೂಲ ಪುಸ್ತಕವು ಅರೇಬಿಕ್ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿದೆ ಆದರೆ ಅದನ್ನು ಉರ್ದು ಭಾಷೆಗೆ ಅನುವಾದಿಸಲಾಗಿದೆ.

ಶಾ ವಲಿಯುಲ್ಲಾಹ್ ದೆಹ್ಲವಿ, ಇಸ್ಲಾಮಿಕ್ ರಾಜ್ಯ ಮತ್ತು ಅದರ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಬಹಳ ಅಮೂಲ್ಯವಾದ ಮತ್ತು ವಿಶಿಷ್ಟವಾದ ಪುಸ್ತಕವನ್ನು ಸಂಕಲಿಸಿದ್ದಾರೆ, ಪರ್ಷಿಯನ್ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ಅಜಲತ್ ಅಲ್-ಖಿಫಾ ಆನ್ ಖಿಲಾಫಹ್ ಅಲ್-ಖಲೀಫಾ ಈ ಪುಸ್ತಕವು ಎರಡು ಸಾವಿರಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಪುಟಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ ಮತ್ತು ಬಹಳ ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಆಸಕ್ತಿದಾಯಕ ಸಂಶೋಧನೆ. ಈ ಪುಸ್ತಕದ ಉರ್ದು ಭಾಷಾಂತರವನ್ನು ಮೌಲಾನಾ ಅಬ್ದುಲ್ ಶಾಕೂರ್ ಫಾರೂಕಿ ಮುಜದಾದಿ ಅವರು ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ ಇದನ್ನು ಹಳೆಯ ಗ್ರಂಥಾಲಯ ಆರಾಮ್ ಬಾಗ್ ಕರಾಚಿಯಿಂದ ಪ್ರಕಟಿಸಲಾಗಿದೆ. 2013 ರಲ್ಲಿ, ಇಸ್ಲಾಮಾಬಾದ್‌ನ ದಾರುಲ್ ಆಲಂನ ಸಂಪಾದಕರಾದ ಮೌಲಾನಾ ಮುಹಮ್ಮದ್ ಬಶೀರ್ ಸಿಯಾಲ್ಕೋಟಿ ಅವರು ಈ ಪುಸ್ತಕದ ಅನುವಾದವನ್ನು ಅರೇಬಿಕ್‌ಗೆ ಪೂರ್ಣಗೊಳಿಸಿದರು. ಇದು ಮೇ 2016 ರಲ್ಲಿ ದಾರುಲ್ ಆಲಂ ಅಬ್ಬಾರ ಮಾರ್ಕೆಟ್ ಇಸ್ಲಾಮಾಬಾದ್‌ನಿಂದ ಎರಡು ದಪ್ಪ ಸಂಪುಟಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟವಾಯಿತು.

ಅವರ ಪ್ರಯತ್ನಗಳಿಂದಾಗಿ, ಷಾ ವಲಿಯುಲ್ಲಾ ಅವರನ್ನು ಅವರ ಶತಮಾನದ ಮುಜದ್ದಿದ್ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ, ಗಜಾಲಿ, ಇಬ್ನ್ ತೈಮಿಯಾ ಮತ್ತು ಮುಜದ್ದಿದ್ ಅಲ್-ಥಾನಿ. ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಮುಸ್ಲಿಮರ ಪತನದ ನಂತರ ಉಂಟಾದ ಜಾಗೃತಿ ಮತ್ತು ಈ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಪ್ರಸ್ತುತ ಇಸ್ಲಾಮಿಕ್ ಪುನರುಜ್ಜೀವನದ ಚಳುವಳಿಗಳು ಶಾ ವಲಿಯುಲ್ಲಾ ಅವರ ಸ್ಥಾಪಕರು ಎಂಬುದು ಸತ್ಯ. ಶಾ ವಲಿಯುಲ್ಲಾ ಜಹಾನ್ ಸ್ವತಃ ಒಬ್ಬ ಮಹಾನ್ ವಿದ್ವಾಂಸ, ಸುಧಾರಕ ಮತ್ತು ನಾಯಕ. ಅವರ ವಂಶಸ್ಥರಲ್ಲಿ ಭಾರತ ಮತ್ತು ಪಾಕಿಸ್ತಾನದ ಮುಸ್ಲಿಮರ ಜೀವನವನ್ನು ಕ್ರಾಂತಿಗೊಳಿಸಿದ ಅಂತಹ ವಿದ್ವಾಂಸರು ಜನಿಸಿದರು ಎಂಬ ಅರ್ಥದಲ್ಲಿ ಅವರು ತುಂಬಾ ಅದೃಷ್ಟವಂತರು.

ದೆಹಲಿಯಲ್ಲಿ 20ನೇ ಆಗಸ್ಟ್ 1762 ರಂದು (1174 AH) 59 ನೇ ವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ನಿಧನರಾದರು, ದೆಹಲಿಯ ಮೆಹಂದಿಯಾನ್ ಸ್ಮಶಾನದಲ್ಲಿ (ಅರುಣ್ ಆಸ್ಪತ್ರೆ ದೆಹಲಿ ಗೇಟ್ ಹಿಂದೆ) ಸಮಾಧಿ ಮಾಡಲಾಯಿತು.

ಉಲ್ಲೇಖಗಳು

ಬದಲಾಯಿಸಿ
  1. -(رحمتہ اللہ الواسعہ شرح حجۃ اللہ البالغہ: ١/ ٣٦)
  2. (رحمۃ اللہ الواسعہ ۳۶/١)