ರಾಧಾಷ್ಟಮಿ

ರಾಧಾಷ್ಟಮಿ (ಸಂಸ್ಕೃತ: राधाष्टमी) ಎಂಬುದು ಹಿಂದೂ ಧಾರ್ಮಿಕ ದಿನವಾಗಿದ್ದು, ಇದು ಕೃಷ್ಣ ದೇವರ ಮುಖ್ಯ ಪ್ರೇಯಸಿಯಾದ ರಾಧಾ ದೇವತೆಯ ಜನ್ಮ ವಾರ್ಷಿಕೋತ್ಸವವನ್ನು ನೆನಪಿಸುತ್ತದೆ. ಅವಳ ಜನ್ಮಸ್ಥಳ ಬರ್ಸಾನಾ ಮತ್ತು ಇಡೀ ಬ್ರಜ್ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಭಾದ್ರಪದ (ಆಗಸ್ಟ್-ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್) ಅರ್ಧ ಚಂದ್ರನ ಎಂಟನೇ ದಿನದಂದು (ಅಷ್ಟಮಿ) ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಕೃಷ್ಣ ಜನ್ಮಾಷ್ಟಮಿಯ ಹದಿನೈದು ದಿನಗಳ ನಂತರ ರಾಧಾಷ್ಟಮಿ ಬರುತ್ತದೆ.

ರಾಧಾಷ್ಟಮಿ
ಇಸ್ಕಾನ್ ದೇವಾಲಯ, ವೃಂದಾವನದಲ್ಲಿ ರಾಧಾಷ್ಟಮಿ ಆಚರಣೆ
ಪರ್ಯಾಯ ಹೆಸರುಗಳು	ರಾಧಾ ಅಷ್ಟಮಿ, ರಾಧಾ ಜಯಂತಿ
ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ	ಹಿಂದೂಗಳು
ರೀತಿ	ಧಾರ್ಮಿಕ, ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ
ಆಚರಣೆಗಳು	ದೇವಸ್ಥಾನಗಳಲ್ಲಿ ಮಧ್ಯಾಹ್ನ ಶೃಂಗಾರ, ಆರತಿ, ಮಣಿಮಹೇಶ ಯಾತ್ರಾ
ಆವರ್ತನ	ವಾರ್ಷಿಕ

ವೈಷ್ಣವ ಧರ್ಮದಲ್ಲಿ, ರಾಧೆಯನ್ನು ಕೃಷ್ಣನ ಶಾಶ್ವತ ಪತ್ನಿ ಎಂದು ಪೂಜಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ರಾಧಾಷ್ಟಮಿ ಹಬ್ಬವು ರಾಧಾ ದೇವತೆಯ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ-ಧಾರ್ಮಿಕ ನಂಬಿಕೆ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಮಹತ್ವದ ಅಂಶವಾಗಿದ್ದು, ಜನರ ಸಾಮಾಜಿಕ ಜೀವನವನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸುತ್ತದೆ ಎಂದು ಸೂಚಿಸಲಾಗಿದೆ.

ಇತಿಹಾಸ

ರಾವಲ್‌ನ ಶ್ರೀ ಲಾಡ್ಲಿ ಲಾಲ್ ದೇವಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ರಾಧಾ

ಸಂಸ್ಕೃತ ಗ್ರಂಥವಾದ ಪದ್ಮ ಪುರಾಣ ಸಂಪುಟ ೫ರ ಭೂಮಿ ಖಂಡ ಅಧ್ಯಾಯನವು ರಾಧಾಷ್ಟಮಿ ಹಬ್ಬಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ವಿವರವಾದ ಮಾಹಿತಿ ಮತ್ತು ಆಚರಣೆಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ.

ಸ್ಕಂದ ಪುರಾಣದ ವಿಷ್ಣು ಖಂಡದಲ್ಲಿ, ಕೃಷ್ಣ ದೇವರು ೧೬೦೦೦ ಗೋಪಿಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದನೆಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲಾಗಿದೆ, ಅದರಲ್ಲಿ ದೇವಿ ರಾಧಾ ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಮುಖಳು. ರಾಧಾ, ರಾಜ ವೃಷಭಾನು ಮತ್ತು ಕೀರ್ತಿದಾ ದಂಪತಿಯ ಪುತ್ರಿ. ಜನಪದ ಕಥೆಗಳ ಪ್ರಕಾರ, ಕೃಷ್ಣನು ತನ್ನ ಮುಂದೆ ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳುವವರೆಗೂ ರಾಧೆ ಜಗತ್ತನ್ನು ನೋಡಲು ಕಣ್ಣು ತೆರೆಯಲಿಲ್ಲ.

ಆಚರಣೆಗಳು

ಸಂಪ್ರದಾಯಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ವಿವಿಧ ದೇವಾಲಯಗಳಲ್ಲಿ ರಾಧಾಷ್ಟಮಿಯನ್ನು ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ - ರಾಧಾ ವಲ್ಲಭ ಸಂಪ್ರದಾಯ, ಗೌಡೀಯ ವೈಷ್ಣವ, ನಿಂಬಾರ್ಕ ಸಂಪ್ರದಾಯ, ಪುಷ್ಟಿಮಾರ್ಗ್ ಮತ್ತು ಹರಿದಾಸಿ ಸಂಪ್ರದಾಯ. ರಾಧಾ ವಲ್ಲಭ ದೇವಸ್ಥಾನ, ವೃಂದಾವನ ಮತ್ತು ಸೇವಾ ಕುಂಜ್‌ನಲ್ಲಿ ಆಚರಣೆಗಳು ಒಂಬತ್ತು ದಿನಗಳ ಕಾಲ ನಡೆಯುತ್ತವೆ. ಆಚರಣೆಗಳು ರಾಧಾ ಮತ್ತು ಕೃಷ್ಣನ ಮೆರವಣಿಗೆಯನ್ನು ಆಯೋಜಿಸುವುದು, ಆಹಾರ ಮತ್ತು ಬಟ್ಟೆ ವಿತರಣೆ, ಸಂಗೀತ ಮತ್ತು ನೃತ್ಯವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತದೆ.

ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕವಾಗಿ, ಗೌಡಿಯ ವೈಷ್ಣವರ ಅನುಯಾಯಿಗಳು (ಇದರಲ್ಲಿ ಇಸ್ಕಾನ್ ಭಕ್ತರು ಸೇರಿದ್ದಾರೆ) ಮತ್ತು ರಾಧಾ ದೇವಿಯ ಭಕ್ತರು ರಾಧಾ ಅಷ್ಟಮಿ ವ್ರತವನ್ನು (ಉಪವಾಸ) ಆಚರಿಸುತ್ತಾರೆ. ಭಕ್ತರು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಈ ದಿನದಂದು ಅರ್ಧ ದಿನದ ಉಪವಾಸವನ್ನು ಅನುಸರಿಸುತ್ತಾರೆ. ಆದರೆ, ಏಕಾದಶಿಯಂತೆ, ಕೆಲವು ಭಕ್ತರು ಈ ಉಪವಾಸವನ್ನು ಪೂರ್ಣ ದಿನ ಮತ್ತು ಕೆಲವರು ನೀರಿಲ್ಲದೆ ಆಚರಿಸುತ್ತಾರೆ. ಇಸ್ಕಾನ್ ದೇವಾಲಯಗಳಲ್ಲಿ ಈ ದಿನ ರಾಧಾರಾಣಿಗೆ ಮಹಾಭಿಷೇಕ (ಸ್ನಾನದ ಆಚರಣೆ) ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ.

ರಾಧಾಷ್ಟಮಿಯನ್ನು ಬ್ರಾಜ್ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ವಿಧ್ಯುಕ್ತವಾಗಿ ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ರಾಧಾಷ್ಟಮಿಯಂದು, ರಾಧಾ ಕೃಷ್ಣ ವಿಗ್ರಹಗಳನ್ನು ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕವಾಗಿ ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಹೂವುಗಳಲ್ಲಿ ಅಲಂಕರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಹೆಚ್ಚುವರಿಯಾಗಿ, ರಾಧಾಷ್ಟಮಿಯು ರಾಧೆಯ ಪಾದಗಳ ದರ್ಶನ (ವೀಕ್ಷಣೆ) ಪಡೆಯುವ ಏಕೈಕ ದಿನವಾಗಿದೆ.

ರಾಧಾಷ್ಟಮಿಯು ಮಹಾಭಿಷೇಕದಿಂದ ಪ್ರಾರಂಭವಾಗುತ್ತದೆ. ಮನೆಗಳು ಮತ್ತು ದೇವಾಲಯಗಳಲ್ಲಿ, ರಾಧಾ ದೇವಿಯ ವಿಗ್ರಹವನ್ನು ಪಂಚಾಮೃತ - ಹಾಲು, ತುಪ್ಪ, ಜೇನುತುಪ್ಪ, ಸಕ್ಕರೆ ಮತ್ತು ಮೊಸರುಗಳ ಐದು ವಿಭಿನ್ನ ಆಹಾರ ಮಿಶ್ರಣಗಳ ಸಂಯೋಜನೆಯೊಂದಿಗೆ ಅಭಿಷೇಕ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಅವಳಿಗೆ ಹೊಸ ಉಡುಪನ್ನು ಧರಿಸುತ್ತಾರೆ ಹಾಗೂ ಈ ದಿನದಂದು, ಭಕ್ತರು ಭಕ್ತಿಗೀತೆಗಳನ್ನು ಹಾಡುತ್ತಾರೆ.

ರಾಧಾಷ್ಟಮಿಯಂದು ಪಠಿಸುವ ಮಂತ್ರಗಳೆಂದರೆ: ಔಂ ವ್ರಷಬಾಹ್ನುಜಯೇ ವಿದ್ಮಹೇ, ಕೃಷ್ಣಪ್ರಿಯಯೇ ಧೀಮಹಿ ತನ್ನೋ ರಾಧಾ ಪ್ರಚೋದಯ ಮತ್ತು ರಾಧೇ ರಾಧೇ.

ಸಹ ನೋಡಿ

• ಕೃಷ್ಣ ಜನ್ಮಾಷ್ಟಮಿ