ಮ್ಯಾನ್‍ಹ್ಯಾಟನ್

"ನ್ಯೂ ಯಾರ್ಕ್ ದ್ವೀಪ" redirects here. ಪೆಸಿಫಿಕ್ ದ್ವೀಪಕ್ಕಾಗಿ ಗಾಗಿ, ಟೆರೇನಾ ನೋಡಿ.

ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ನಗರದ ಐದು ಆಡಳಿತ ಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದು. ಇದು ಹಡ್ಸನ್‌ ನದಿಯ ಮುಖಜದಲ್ಲಿರುವ ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ ಐಲೆಂಡ್‌ ನಲ್ಲಿದೆ. ಈ ಆಡಳಿತ ವಿಭಾಗದ ಸರಹದ್ದುಗಳು ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ಕೌಂಟಿ ಯ ಸರಹದ್ದುಗಳಂತೆಯೇ ಇವೆ. ಇದು ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ರಾಜ್ಯದ ಮೂಲ ಕೌಂಟಿಯಾಗಿತ್ತು. ಇದು ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ ಐಲೆಂಡ್‌ ಮತ್ತು ಅಕ್ಕಪಕ್ಕದಲ್ಲಿರುವ ಹಲವು ಸಣ್ಣ ದ್ವೀಪಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ: ರೂಸ್ವೆಲ್ಟ್‌ ಐಲೆಂಡ್‌, ರ‌್ಯಾಂಡಲ್ಸ್‌ ಐಲೆಂಡ್‌, ವಾರ್ಡ್ಸ್‌ ಐಲೆಂಡ್‌, ಗವರ್ನರ್ಸ್‌ ಐಲೆಂಡ್‌, ಲಿಬರ್ಟಿ ಐಲೆಂಡ್‌, ಎಲ್ಲಿಸ್‌ ಐಲೆಂಡ್‌ನ ಒಂದು ಭಾಗ, ಹಾಗೂ ಯು ತಂಟ್‌ ಐಲೆಂಡ್‌; ಜೊತೆಗೆ, ಬ್ರಾಂಕ್ಸ್‌ ಬಳಿ ಮುಖ್ಯನೆಲೆಯಲ್ಲಿರುವ ಸಣ್ಣ ವಿಭಾಗವಾದ ಮಾರ್ಬಲ್‌ ಹಿಲ್‌. ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ಮೂಲ ನಗರವು ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ನ ದಕ್ಷಿಣ ತುದಿಯಿಂದ ಆರಂಭಗೊಂಡು, ಸುತ್ತಮುತ್ತಲಿನ ಕೌಂಟಿಗಳನ್ನು ಸೇರಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು 1898ರಲ್ಲಿ ವಿಸ್ತರಿಸಿತು. ಐದೂ ಆಡಳಿತ ವಿಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ ಅತಿ ಚಿಕ್ಕದಾಗಿದ್ದರೂ ಅತ್ಯಂತ ನಗರೀಕರಣಗೊಂಡ ವಿಭಾಗವಾಗಿದೆ.

ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್
ನ್ಯೂ ಯಾರ್ಕ್ ನಗರದ ಬರೊ
ನ್ಯೂ ಯಾರ್ಕ್ ಕೌಂಟಿ
ಜಿ.ಇ ಕಟ್ಟಡದಿಂದ ಕಾಣುವಂತೆ ಕೇಂದ್ರ ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್.
Location of Manhattan shown in yellow.
ದೇಶ	ಸಂಯುಕ್ತ ಅಮೇರಿಕ ಸಂಸ್ಥಾನ
ರಾಜ್ಯ	ನ್ಯೂ ಯಾರ್ಕ್
ಕೌಂಟಿ	ನ್ಯೂ ಯಾರ್ಕ್ ಕೌಂಟಿ
ನಗರ	ನ್ಯೂ ಯಾರ್ಕ್ ನಗರ
Settled	1624
Government
• Borough President	Scott Stringer (D)
• District Attorney (New York County)	Cyrus Vance, Jr.
Area
• Total	೮೭.೫ km೨ (೩೩.೭೭ sq mi)
• Land	೫೯.೫ km೨ (೨೨.೯೬ sq mi)
• Water	೨೮�೦ km೨ (೧೦.೮೧ sq mi)
Population
• Total	೧೬,೩೪,೭೯೫
• Density	೨೭,೪೯೧/km೨ (೭೧,೨೦೧/sq mi)
Website	Official Website of the Manhattan Borough President

ಹ್ಯಾಮಿಲ್ಟನ್ ಪಾರ್ಕ್ ನಿಂದ ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌, ನ್ಯೂಜೆರ್ಸಿ.

ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ಕೌಂಟಿ ಅಮೆರಿಕ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನದಲ್ಲೇ ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು ಜನಸಾಂದ್ರತೆ ಹೊಂದಿರುವ ಕೌಂಟಿಯಾಗಿದೆ. ವಿಶ್ವದಲ್ಲೇ ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು ಜನನಿಬಿಡ ಕ್ಷೇತ್ರವೂ ಆಗಿದೆ. 2008ರಲ್ಲಿ ಜನಸಂಖ್ಯೆ ಯು 1,634,795 ರಷ್ಟಿದ್ದು, 22.96 ಚದರ ಮೈಲ್‌ಗಳಲ್ಲಿ (59.47 km²) ವಿಸ್ತೀರ್ಣದ ನೆಲದಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುತ್ತಿತ್ತು. ಅರ್ಥಾತ್‌ ಪ್ರತಿ ಚದರ ಮೈಲ್‌ಗೆ 71,201 ನಿವಾಸಿಗಳಿದ್ದರು (27,485/km²). ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ಅಮೆರಿಕ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನದ ಅತ್ಯಂತ ಶ್ರೀಮಂತ ಕೌಂಟಿಗಳಲ್ಲೊಂದು. ಇಸವಿ 2005ರಲ್ಲಿ, ವೈಯಕ್ತಿಕ ಆದಾಯ ತಲಾ $100,000ಕ್ಕಿಂತಲೂ ಹೆಚ್ಚಾಗಿತ್ತು. ಜನಸಂಖ್ಯೆಯ ಪ್ರಕಾರ ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ನ ಐದು ವಿಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ ಮೂರನೆಯ ಅತಿ ದೊಡ್ಡ ವಿಭಾಗವಾಗಿದೆ.

ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ ಅಮೆರಿಕ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನ ಹಾಗೂ ವಿಶ್ವದ ಪ್ರಮುಖ ವಾಣಿಜ್ಯ, ಹಣಕಾಸಿನ ಹಾಗೂ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಕೇಂದ್ರವಾಗಿದೆ. ಅಮೆರಿಕ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿರುವ ಹಲವು ರೇಡಿಯೊ, ದೂರದರ್ಶನ ಹಾಗೂ ದೂರಸಂವಹನ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ಇಲ್ಲಿವೆ. ಅದೇ ರೀತಿ ವಾರ್ತಾ ಪತ್ರಿಕೆಗಳು, ನಿಯತಕಾಲಿಕೆಗಳು, ಪುಸ್ತಕ ಹಾಗೂ ಇತರೆ ಮಾಧ್ಯಮ ಪ್ರಕಾಶಕ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ಇಲ್ಲಿ ನೆಲೆಸಿವೆ. ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ನಲ್ಲಿ ಹಲವು ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಹೆಗ್ಗುರುತುಗಳು, ಪ್ರವಾಸಿಗಳಿಗೆ ಆಕರ್ಷಕ ತಾಣಗಳು, ವಸ್ತು ಸಂಗ್ರಹಾಲಯಗಳು ಹಾಗೂ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯಗಳಿವೆ. ವಿಶ್ವ ಸಂಸ್ಥೆಯ ಪ್ರಧಾನ ಕಾರ್ಯಾಲಯವೂ ಸಹ ಇಲ್ಲಿದೆ. ಅಮೆರಿಕ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನದ ಅತಿ ದೊಡ್ಡ ಕೇಂದ್ರೀಯ ವಾಣಿಜ್ಯ ಜಿಲ್ಲೆಯು ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ನಲ್ಲಿದೆ. ಇದಲ್ಲದೆ, ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ಸ್ಟಾಕ್‌ ಎಕ್ಸ್‌ಚೇಂಜ್‌ ಹಾಗೂ NASDAQನ ಕೇಂದ್ರಸ್ಥಳವಾಗಿದ್ದು, ದೇಶದಲ್ಲಿ ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು ಸಾಂಸ್ಥಿಕ ಪ್ರಧಾನ ಕಾರ್ಯಸ್ಥಾನಗಳು ಇಲ್ಲಿವೆ. ಇದು ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ನಗರ ಹಾಗೂ ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ಮನಾನಗರ ವಲಯದ ಮಧ್ಯಭಾಗದಲ್ಲಿದೆ. ಇದು ನಗರದ ಸರ್ಕಾರ ಹಾಗೂ ವಲಯದ ಉದ್ಯೋಗ, ವ್ಯವಹಾರ ಹಾಗೂ ಮನರಂಜನಾ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳ ಆಗರವಾಗಿದೆ. ಇದರ ಫಲವಾಗಿ, ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ನಗರದ ಇತರೆ ವಿಭಾಗಗಳಾದ ಬ್ರೂಕ್ಲಿನ್‌ ಹಾಗೂ ಕ್ವೀನ್ಸ್‌ನ ನಿವಾಸಿಗಳು ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ನತ್ತ ಪಯಣಿಸುವುದನ್ನು ನಗರಕ್ಕೆ ಹೋಗಿ ಬರುವುದು ಎಂದು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ.

ವ್ಯುತ್ಪತ್ತಿ ಶಾಸ್ತ್ರ

ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ ಎಂಬ ಹೆಸರು ಮನ್ನಾ-ಹಟ , ಎಂಬ ಹೆಸರಿನಿಂದ ಪಡೆಯಲಾಗಿದೆ. ಹೆನ್ರಿ ಹಡ್ಸನ್‌ರ ನೌಕೆ ಹಾಲ್ವ್‌ ಮೇನ್‌ (ಹಾಫ್‌ ಮೂನ್‌ (ಅರ್ಧಚಂದ್ರ)) ದಲ್ಲಿದ್ದ ರಾಬರ್ಟ್‌ ಜ್ಯೂಯೆಟ್‌ ಎಂಬ ಒಬ್ಬ ಅಧಿಕಾರಿಯು 1609ರಲ್ಲಿ ಒಂದು ದಾಖಲಾತಿ ಪುಸ್ತಕದಲ್ಲಿ ಮನ್ನಾ ಹಟ ಎಂದು ಬರೆದುಕೊಂಡಿದ್ದರು. ಇಸವಿ 1610 ಕಾಲದ ನಕ್ಷೆಯೊಂದರಲ್ಲಿ ಮನಹಟ ಎಂಬ ಹೆಸರನ್ನು ಎರಡು ಬಾರಿ ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲಾಗಿದೆ. ಅಲ್ಲಿ ಹರಿಯುತ್ತಿದ್ದ ಮೌರಿಷಸ್‌ ನದಿಯ (ಆನಂತರ ಈ ನದಿಯನ್ನು ಹಡ್ಸನ್‌ ನದಿ ಎಂದು ಪುನರ್ನಾಮಕರಣ ಮಾಡಲಾಯಿತು) ಪೂರ್ವ ಮತ್ತು ಪಶ್ಚಿಮ ಬದಿಗಳಲ್ಲಿ ಈ ಹೆಸರನ್ನು ಉಲ್ಲೇಖೀಸಲಾಗಿದೆ. "ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌" ಎಂಬ ಪದವನ್ನು ಲೆನೇಪ್‌ ಭಾಷೆಯಿಂದ 'ಹಲವು ಬೆಟ್ಟಗಳ ದ್ವೀಪ' ಎಂದು ಅನುವಾದ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ.

ಇತಿಹಾಸ

ವಸಾಹತು ಕಾಲದ ಇತಿಹಾಸ

ಪೀಟರ್ ಮಿನ್ಯುಇಟ್

ನವೀನ ಆಂಸ್ಟರ್ಡ್ಯಾಮ್ ನ ಭಾಗವಾಗಿದ್ದಾಗ, ಕೆಳ ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ 1660ರಲ್ಲಿ. ದ್ವೀಪದ ತುದಿಗೆ ಹತ್ತಿರವಿರುವ ದೊಡ್ಡ ಪ್ರದೇಶವೇ ಫೋರ್ಟ್ ಆಂಸ್ಟೆರ್ಡಾಮ್. ಉತ್ತರ ದಿಕ್ಕು ನಕ್ಷೆಯ ಬಲ ಭಾಗಕ್ಕಿದೆ.

ಇಂದು ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್ ಎನ್ನಲಾದ ವಲಯದಲ್ಲಿ ಬಹಳ ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ ಲೆನೇಪ್‌ ಜನರು ವಾಸಿಸುತ್ತಿದ್ದರು. ಇಸವಿ 1524ರಲ್ಲಿ, ಕೆಲವು ಲೆನೇಪ್‌ ಜನರು ತೋಡುದೋಣಿ ಪ್ರಯಾಣಿಸಿ, ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ಬಂದರು ಮೂಲಕ ಹಾದು ಹೋಗುವ ಮೊದಲ ಯುರೋಪಿ ಪರಿಶೋಧಕ ಫ್ಲಾರೆಂಟೀನ್‌ ಜಿಯೊವಾನಿ ಡಾ ವೆರಾಜಾನೊ ಅವರನ್ನು ಭೇಟಿಯಾದರು. ಆದರೆ ವೆರಾಜಾನೊ ದಿ ನ್ಯಾರೋಸ್‌ ಮೂಲಕ ಬಂದರನ್ನು ಪ್ರವೇಶಿಸಿಲ್ಲದಿರಬಹುದು. ಡಚ್‌ ಈಸ್ಟ್‌ ಇಂಡಿಯಾ ಕಂಪೆನಿಯ ಉದ್ಯೋಗಿ ಇಂಗ್ಲಿಷ್‌ ಪ್ರಜೆ ಹೆನ್ರಿ ಹಡ್ಸನ್‌ ಜಲ ಪ್ರಯಾಣದ ಮೂಲಕ ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ಗೆ ಬಂದ ನಂತರವೇ ಈ ವಲಯದ ನಕ್ಷೆ ಮಾಡಲಾಯಿತು. ಹಡ್ಸನ್‌ ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ ಐಲೆಂಡ್‌ ಮೂಲಕ ಬಂದು, 1609ರಲ್ಲಿ ಅಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುತ್ತಿದ್ದ ಸ್ಥಳೀಯರನ್ನು ಭೇಟಿಯಾಗಿ, ಆ ನದಿಯಲ್ಲಿಯೇ ಮುಂದುವರೆದು (ಈ ನದಿಯು ಆನಂತರ 'ಹಡ್ಸನ್‌ ರಿವರ್‌' ಎಂದು ಇವರ ಹೆಸರನ್ನು ಪಡೆಯುವುದಿತ್ತು) ಇಂದಿನ ಆಲ್ಬಾನಿ ಎನ್ನಲಾದ ಸ್ಥಳ ತಲುಪಿದರು.

ಗವರ್ನರ್ಸ್‌ ಐಲೆಂಡ್‌ನಲ್ಲಿ ಡಚ್‌ ತುಪ್ಪುಳು ವಹಿವಾಟು ಆರಂಭದ ಮೂಲಕ ‌ನ್ಯೂ ನೆದರ್ಲೆಂಡ್‌ನಲ್ಲಿ ಯುರೋಪಿಯನ್‌ ಕಾಯಂ ಉಪಸ್ಥಿತಿಯು 1624ರಲ್ಲಿ ಆರಂಭವಾಯಿತು. ಇಸವಿ 1625ರಲ್ಲಿ ಕೋಟೆಯ ನಿರ್ಮಾಣ ಕಾರ್ಯ ಆರಂಭವಾಯಿತು. ಜೊತೆಗೆ, ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ ಐಲೆಂಡ್‌ನಲ್ಲಿ ಫೋರ್ಟ್‌ ಆಂಸ್ಟರ್ಡ್ಯಾಮ್‌ ಸಹ ನಿರ್ಮಾಣವಾಯಿತು. ಆನಂತರ ಇದಕ್ಕೆ ನ್ಯೂ ಆಂಸ್ಟರ್ಡ್ಯಾಮ್‌ (Nieuw Amsterdam‌ ) ಎನ್ನಲಾಯಿತು.

ಹೊಸ ಆಗಮನಗಳಿಗೆ ರಕ್ಷಣೆ ನೀಡಲು ಫೋರ್ಟ್‌ ಆಂಸ್ಟರ್ಡ್ಯಾಮ್‌ ಕೋಟೆಗೆ ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ ಐಲೆಂಡ್‌ನ್ನು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಲಾಯಿತು. 1625ರಲ್ಲಿ ಇದರ ಸ್ಥಾಪನೆಯನ್ನೇ ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ನಗರದ ಸ್ಥಾಪನಾ ವರ್ಷವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. ಪೀಟರ್‌ ಜಾನ್ಸನ್‌ ಷಾಗೆನ್‌ರ ಪತ್ರ ಆವರ್‌ ಪೀಪಲ್‌ (ಆನ್ಸ್‌ ಫೋಲ್ಕ್‌ ) ರ ಪ್ರಕಾರ — ಪೀಟರ್‌ ಮಿನ್ಯೂಯಿಟ್‌ ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿ ತಿಳಿಸಲಾಗಿಲ್ಲ — 60 ಗಿಲ್ಡರ್‌ಗಳು(24 ಡಾಲರ್‌ಗಳು ಎಂದು ಆಗಾಗ್ಗೆ ಹೇಳಲಾಗಿತ್ತು) ಮೌಲ್ಯದ ವಹಿವಾಟು ಸರಕುಗಳೊಂದಿಗೆ ವಿನಿಮಯದಲ್ಲಿ ಸ್ಥಳೀಯ ಜನರಿಂದ ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ನ್ನು ವಶಪಡಿಸಿಕೊಂಡರು. ಆದರೂ, (ಬ್ರೆಡ್‌ ಹಾಗೂ ಇತರೆ ಸರಕುಗಳ ಬೆಲೆಯನ್ನು ಹೋಲಿಸಿದರೆ) ಇದು ವಾಸ್ತವಿಕವಾಗಿ ಆಧುನಿಕ ಕರೆನ್ಸಿಯಲ್ಲಿ ಅದು ಸುಮಾರು $1000 ಆಗಬಹುದು(ಆಂಸ್ಟರ್ಡ್ಯಾಮ್‌ನ‌ ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸಾಮಾಜಿಕ ಇತಿಹಾಸ ಸಂಸ್ಥೆಯ ಮೂಲಕ ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ). ಈ ಅಂದಾಜನ್ನು ಬಳಸಿ, 2,400 ಟ್ಯಾಂಕ್‌ಗಳಷ್ಟು ಬೀರ್‌ ಕೊಳ್ಳಲು ಸಾಕಾಗುವಷ್ಟು (1626ರಲ್ಲಿ) ಹಣದ ದೊಡ್ಡ ಮೊತ್ತ ಎಂದು ತಮಾಷೆ ಮಾಡುವುದುಂಟು.

ಇಸವಿ 1647ರಲ್ಲಿ, ಪೀಟರ್‌ ಸ್ಟಯ್ವೆಸಂಟ್‌ರನ್ನು ಈ ವಸಾಹುತುವಿನ ಅಂತಿಮ ಡಚ್‌ ಮಹಾ ನಿರ್ದೇಶಕನ್ನಾಗಿ ನೇಮಿಸಲಾಯಿತು.

ನ್ಯೂ ಆಂಸ್ಟರ್ಡ್ಯಾಮ್‌ನ್ನು 2 ಫೆಬ್ರವರಿ 1653ರಂದು ವಿಧ್ಯುಕ್ತವಾಗಿ ನಗರವೆಂದು ಮಾನ್ಯಮಾಡಲಾಯಿತು. ಇಸವಿ 1664ರಲ್ಲಿ ಬ್ರಿಟಿಷರು‌ ನ್ಯೂ ನೆದರ್ಲೆಂಡ್‌ಮೇಲೆ ವಿಜಯ ಸಾಧಿಸಿದರು. ಇಂಗ್ಲಿಷ್‌ ಡ್ಯೂಕ್‌ ಆಫ್‌ ಯಾರ್ಕ್‌ ಅಂಡ್‌ ಆಲ್ಬಾನಿ ಹಾಗೂ ಮುಂದಿನ ರಾಜ ಜೇಮ್ಸ್‌ IIರ ಗೌರವಾರ್ಥವಾಗಿ, ಅದನ್ನು "ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌" ಎಂದು ಮರುನಾಮಕರಣ ಮಾಡಿದರು.

ಬ್ರಿಟಿಷ್‌ ಆಳ್ವಿಕೆಯಡಿ ಧಾರ್ಮಿಕ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಸೇರಿದಂತೆ ಹಲವು ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯಗಳನ್ನು ನ್ಯೂ ನೆದರ್ಲೆಂಡ್‌ ಜನತೆಗೆ ನೀಡುವಂತೆ ಸ್ಟಯ್ವೆಸಂಟ್‌ ಮತ್ತು ಅವರ ಮಂಡಳಿ ಸದಸ್ಯರು ಹಂಗಾಮಿ ಹಸ್ತಾಂತರಣದ 24 ಕಲಮ್‌ಗಳ ಕುರಿತು ಬ್ರಿಟಿಷರೊಂದಿಗೆ ಮಾತುಕತೆ ನಡೆಸಿದರು.

ಅಮೆರಿಕನ್‌ ಕ್ರಾಂತಿ ಮತ್ತು ಆರಂಭಿಕ ಹಂತದ ಅಮೆರಿಕ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನ

J.Q.A ವರ್ಡ್ ರೂಪಿಸಿದ ಜಾರ್ಜ್ ವಾಷಿಂಗ್ಟನ್‌ ರ ಪ್ರತಿಮೆ ಫೆಡೆರಲ್ ಹಾಲ್ ನ ಮುಂಭಾಗದಲ್ಲಿ, ಈ ಸ್ಥಳದಲ್ಲೇ U.S. ಅಧ್ಯಕ್ಷರಾದ ವಾಷಿಂಗ್ಟನ್‌ ತಮ್ಮ ಮೊದಲ ಅಧ್ಯಕ್ಷೀಯ ಭಾಷಣ ನೀಡಿದರು.

ಹದಿಮೂರು ವಸಾಹತುಗಳ ಪ್ರತಿನಿಧಿಗಳ ಸ್ಟ್ಯಾಂಪ್‌ ಆಕ್ಟ್‌ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್‌ ಸಭೆಯು 1765ರಲ್ಲಿ ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ನಗರದಲ್ಲಿ ನಡೆಯಿತು. ಇದು ಬ್ರಿಟಿಷ್‌ ಆಳ್ವಿಕೆಗೆ ಸಂಘಟಿತ ವಸಾಹತು ವಿರೋಧದ ಪೀಠಿಕೆಯಾಯಿತು. ಈ ಸಭೆಯು ಅಧಿಕಾರಗಳು ಮತ್ತು ಕುಂದುಕೊರತೆಗಳ ಪ್ರಕಟಣೆ (ಡಿಕ್ಲೇರೇಷನ್‌ ಆಫ್ ರೈಟ್ಸ್‌ ಅಂಡ್‌ ಗ್ರೀವೆನ್ಸಸ್‌) ಎಂಬ ಪ್ರಕಟಣಾ ಪತ್ರ ಹೊರತರುವುದರೊಂದಿಗೆ ಮುಕ್ತಾಯವಾಯಿತು. ಹಲವು ವಸಾಹತುಗಳ ಪ್ರಾತಿನಿಧ್ಯ ಸಂಘವು ಹೊರತಂದ ಮೊದಲ ಪತ್ರ ಇದಾಗಿತ್ತು. 'ಪ್ರಾತಿನಿಧ್ಯವಿಲ್ಲದೆ ತೆರಿಗೆ ಇಲ್ಲ' ಎಂದೇ ತಿಳಿಯಲಾದ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಯನ್ನು ಈ ಪ್ರಾತಿನಿಧ್ಯ ಸಂಘವು ಸಮರ್ಥಿಸಿಕೊಂಡಿತು. ಏಕೀಕೃತ ರಾಜಕೀಯ ಧ್ಯೇಯಕ್ಕಾಗಿ ಎಲ್ಲಾ ವಸಾಹತುಗಳೂ ಒಗ್ಗೂಡಿದ್ದು ಇದೇ ಮೊದಲ ಬಾರಿ. ಹಲವು ವರ್ಷಗಳ ನಂತರ ನಡೆಯಲಿದ್ದ [[ಕಾಂಟಿನೆಂಟಲ್‌ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ (ಅಮೆರಿಕನ್‌ ಕ್ರಾಂತಿಯ ಸಮಯ ಅಮೆರಿಕಾ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನದ ಆಡಳಿತ ಮಂಡಳಿಯಾದ ಹದಿಮೂರು ವಸಾಹತುಗಳ ಪ್ರತಿನಿಧಿಗಳ ಮಹಾಸಭೆ)]]‌ ಸಭೆಗಳಿಗೆ ಇದು ಅಡಿಪಾಯ ಹಾಕಿಕೊಟ್ಟಿತು.

ಸ್ಟ್ಯಾಂಪ್‌ ಆಕ್ಟ್‌ ಪ್ರತಿಭಟನಾ ನಂತರದ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ, ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ನಲ್ಲಿ ಸನ್ಸ್‌ ಆಫ್‌ ಲಿಬರ್ಟಿ ಬೆಳವಣಿಗೆ ಕಂಡಿತು. ಆವರ್ತನದಲ್ಲಿ ಸನ್ಸ್‌ ಆಫ್‌ ಲಿಬರ್ಟಿ ಸಂಘಟನೆಯು ಬೆಳೆಸಿ, ಬ್ರಿಟಿಷ್‌ ಅಧಿಕಾರಿಗಳು ಕೆಡವಿಸುತ್ತಿದ್ದ ಲಿಬರ್ಟಿ ಕಂಬಗಳ ಕುರಿತು ಸನ್ಸ್‌ ಆಫ್‌ ಲಿಬರ್ಟಿ ಸಂಘಟನೆಯು ಆಗ ಬ್ರಿಟಿಷ್‌ ಅಧಿಕಾರಿಗಳೊಂದಿಗೆ ದೀರ್ಘಕಾಲದ ಘರ್ಷಣೆಯಲ್ಲಿರುತ್ತಿತ್ತು. ಇಸವಿ 1775ರಲ್ಲಿ, ಕ್ರಾಂತಿಕಾರಿಯಾದ ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ಪ್ರಾಂತೀಯ ಶಾಸನಸಭೆಯು ಅಧಿಕಾರಕ್ಕೆ ಬಂದಾಗ ಈ ಘರ್ಷಣೆಗಳು ಕೊನೆಗೊಂಡವು. ಅಮೆರಿಕನ್‌ ಕ್ರಾಂತಿಕಾರಿ ಯುದ್ಧದ ಆರಂಭಿಕ ಹಂತದಲ್ಲಿ ನಡೆದ ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ಕ್ಯಾಂಪೇನ್‌ (ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ಸಮರ) ಎಂಬ ಸಮರದ ಸರಣಿಗೆ ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ ಕೇಂದ್ರಬಿಂದುವಾಗಿತ್ತು. ದಿನಾಂಕ 16 ನವೆಂಬರ್‌ 1776ರಂದು ಫೋರ್ಟ್‌ ವಾಷಿಂಗ್ಟನ್ ಸಮರದಲ್ಲಿ ಹೀನಾಯ ಸೋಲು ಅನುಭವಿಸಿದ ಕಾಂಟಿನೆಂಟಲ್‌ ಆರ್ಮಿ‌ ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ ತೊರೆಯಬೇಕಾಯಿತು. ಯುದ್ಧದ ಉಳಿದ ಸಮಯ, ನಗರವು ಉತ್ತರ ಅಮೆರಿಕಾದಲ್ಲಿ ಬ್ರಿಟಿಷ್‌ರ ರಾಜಕೀಯ ಹಾಗೂ ಸೈನಿಕ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆ ಕೇಂದ್ರವಾಯಿತು. ಆನಂತರ ನಡೆದ ಬ್ರಿಟಿಷ್‌‌ ಸೇನಾ ಆಳ್ವಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಸಂಭವಿಸಿದ ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್ ಮಹಾ ಅಗ್ನಿ ದುರಂತದಲ್ಲಿ ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ ಬಹಳಷ್ಟು ಹಾಳಾಯಿತು. ಬ್ರಿಟಿಷ್‌ ವಸಾಹತುಗಳು 25 ನವೆಂಬರ್‌ 1783ರ ತನಕ ನಡೆದವು. ಬ್ರಿಟಿಷ್‌ ಸೇನಾಪಡೆಗಳ ಕೊನೆಯ ದಂಡು ನಗರವನ್ನು ತೊರೆದಾಗ ಜಾರ್ಜ್‌ ವಾಷಿಂಗ್ಟನ್‌ ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ಗೆ ವಾಪಸಾದರು.

ದಿನಾಂಕ 11 ಜನವರಿ 1785ರಿಂದ 1788ರ ಶರತ್ಕಾಲದ ವರೆಗೂ, ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ನಗರವು ಆರ್ಟಿಕಲ್ಸ್‌ ಆಫ್ ಕಾನ್ಫೆಡೆರೇಷನ್ಸ್‌ನಡಿ ಐದು ರಾಜಧಾನಿಗಳಲ್ಲಿ ಐದನೆಯದಾಗಿತ್ತು. ಕಾಂಟಿನೆಂಟಲ್‌ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್‌ ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ನಗರ ಮಹಾಸಭಾಂಗಣದಲ್ಲಿ (ಅಂದು ಫ್ರಾನ್ಸಸ್‌ ಟ್ಯಾವರ್ನ್‌ನಲ್ಲಿ) ಸಭೆ ಸೇರುತ್ತಿತ್ತು. ಫೆಡೆರಲ್‌ ಹಾಲ್‌ನಲ್ಲಿ ಹೊಸದಾಗಿ ಜಾರಿಗೊಳಿಸಲಾದ ಅಮೆರಿಕ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನದ ಸಂವಿಧಾನದಡಿ, 4 ಮಾರ್ಚ್‌ 1789ರಿಂದ 12 ಆಗಸ್ಟ್‌ 1790ರ ತನಕ ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ಮೊದಲ ರಾಜಧಾನಿಯಾಗಿತ್ತು. ಅಮೆರಿಕ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನ ಸರ್ವೋಚ್ಚ ನ್ಯಾಯಾಲಯವು ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ ಸಭೆ ಸೇರಿತು. ಅಮೆರಿಕ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನ ಹಕ್ಕುಗಳ ಮಸೂದೆಯ ಕರಡನ್ನು ಸಿದ್ಧಪಡಿಸಿ ಅನುಮೋದಿಸಲಾಯಿತು. ನಾರ್ತ್‌ವೆಸ್ಟ್‌ ಆರ್ಡಿನೆಂಸ್‌ ಅಂಗೀಕಾರದ ಮೂಲಕ ಒಕ್ಕೂಟಕ್ಕೆ ರಾಜ್ಯಗಳನ್ನು ಸೇರಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಮೊದಲ ಕ್ರಮಗಳನ್ನು ಇಲ್ಲಿಯೇ ಕೈಗೊಳ್ಳಲಾಯಿತು.

ಹತ್ತೊಂಬತ್ತನೆಯ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ

ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ಆರ್ಥಿಕ ಕೇಂದ್ರವಾಗಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಹೊಂದಿತು. ಇದಕ್ಕೆ ಮೊದಲ ಕಾರಣ, ಮೊದಲ ಖಜಾನೆ ಇಲಾಖೆ ಕಾರ್ಯದರ್ಶಿಯಾಗಿ ನೇಮಕಗೊಂಡ ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರ್‌ ಹ್ಯಾಮಿಲ್ಟನ್‌ರ ನೀತಿಗಳು ಹಾಗೂ ಕಾನೂನು ವಿಧಾನಗಳು; ಹಾಗೂ ಎರಡನೆಯ ಕಾರಣ, 1825ರಲ್ಲಿ ಈರೀ ಕಾಲುವೆಯನ್ನು ತೆರೆಯಲಾಯಿತು - ಇದು ಅಟ್ಲ್ಯಾಂಟಿಕ್‌ ಬಂದರು ಹಾಗೂ ಅಮೆರಿಕಾ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನದ ಮಧ್ಯ ಪಶ್ಚಿಮ ವಲಯ ಹಾಗೂ ಕೆನಡಾ ದೇಶದೊಂದಿಗೆ ಸಂಪರ್ಕ ಕಲ್ಪಿಸಿತು.

ಟ್ಯಾಮಾನಿ ಹಾಲ್‌, ಎಂಬ ಡೆಮೋಕ್ರ್ಯಾಟಿಕ್‌ ಪಾರ್ಟಿ ರಾಜಕೀಯ ಸಂಘಟನೆಯು, ಹಲವು ಐರಿಷ್‌ ವಲಸಿಗರ ಬೆಂಬಲದೊಂದಿಗೆ, ಪ್ರಭಾವೀ ಸಂಘಟನೆಯಾಗೆ ಬೆಳೆಯಲಾರಂಭಿಸಿತು. ಇದರ ಫಲವಾಗಿ, 1854ರಲ್ಲಿ ಫರ್ನಾಂಡೊ ವುಡ್‌ ಚುನಾಯಿತರಾದ ಮೊದಲ ಟ್ಯಾಮಾನಿ ಮಹಾಪೌರರಾದರು. ಟ್ಯಾಮಾನಿ ಹಾಲ್‌ ಹಲವು ದಶಕಗಳ ಕಾಲ ಸ್ಥಳೀಯ ರಾಜಕೀಯದಲ್ಲಿ ಪ್ರಾಬಲ್ಯ ಮೆರೆಯಿತು. ಇಸವಿ 1858ರಲ್ಲಿ ಸಾರ್ವಜನಿಕರಿಗಾಗಿ ತೆರೆಯಲಾದ ಸೆಂಟ್ರಲ್ ಪಾರ್ಕ್‌ ಅಮೆರಿಕನ್‌ ನಗರವೊಂದರಲ್ಲಿ ಭೂಚಿತ್ರಣ ಪಡೆದ ಮೊಟ್ಟಮೊದಲ ಉದ್ಯಾನವಾಯಿತು. ಇದು ರಾಷ್ಟ್ರದ ಮೊದಲ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಉದ್ಯಾನವೂ ಆಯಿತು.

ಥಾಮಸ್ ನಸ್ಟ್, ತಮ್ಮನಿಯನ್ನು ಪ್ರಜಾಪ್ರಭುತ್ವವನ್ನು ಕೊಲ್ಲುತ್ತಿರುವ ಒಂದು ಉಗ್ರ ವ್ಯಾಘ್ರ ಎಂದು ಜರೆದರು; ಹುಲಿಯ ಚಿತ್ರವನ್ನು ಸೆರೆ ಹಿಡಿಯಲಾಗಿದೆ.

ಅಮೆರಿಕನ್‌ ಆಂತರಿಕ ಸಮರದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ದೇಶದ ದಕ್ಷಿಣ ವಲಯದೊಂದಿಗೆ ನಗರದ ದೃಢ ವಾಣಿಜ್ಯ ಸಂಬಂಧಗಳು, ಹೆಚ್ಚುತ್ತಿರುವ ವಲಸಿಗ ಜನಸಂಖ್ಯೆ (ಇದಕ್ಕೂ ಮುಂಚೆ ಜರ್ಮನ ಮತ್ತು ಐರ್ಲೆಂಡ್‌ನಿಂದ ವಲಸೆ), ಸೈನಿಕ ಸೇವೆಗೆ ಒತ್ತಾಯದ ದಾಖಲಾತಿ ಕುರಿತು ರೋಷ, ಈ ಕಡ್ಡಾಯ ಸೇವೆಯಿಂದ ವಿನಾಯಿತಿ ಪಡೆಯಲು $300 ಪಾವತಿಸುವವರ ವಿರುದ್ಧ ತೀವ್ರ ಅಸಮಾಧಾನ - ಇವೆಲ್ಲವೂ ಅಬ್ರಹಾಮ್‌ ಲಿಂಕನ್‌ರ ಯುದ್ಧ ನೀತಿಗಳ ವಿರುದ್ಧ ತೀವ್ರ ಅಸಮಾಧಾನಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಯಿತು. ಇದರ ಫಲವಾಗಿ, ಜುಲೈ 1863ರಲ್ಲಿ ಮೂರು ದಿನಗಳ ಕಾಲ ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ಡ್ರ್ಯಾಫ್ಟ್‌ ರೈಯಟ್ಸ್‌ ದೊಂಬಿ ನಡೆಯಿತು. ಇದು ಅಮೆರಿಕಾ ಇತಿಹಾಸದಲ್ಲಿಯೇ ಅತಿ ಕೆಟ್ಟ ಆಂತರಿಕ ದೊಂಬಿಯಾಗಿದೆ. ಇದರಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು 119 ಜನ ಭಾಗವಹಿಸುವವರು ಹಾಗೂ ಹಾದುಹೋಕರು ಹತರಾದರು.

ಆಂತರಿಕ ಸಮರದ ನಂತರ, ಯುರೋಪ್‌ನಿಂದ ವಲಸೆಯು ಬಹಳ ಹೆಚ್ಚಾಯಿತು. ಅಮೆರಿಕ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಹೊಸ ಹಾಗೂ ಉತ್ತಮ ಜೀವನಕ್ಕಾಗಿ ಹಾತೊರೆಯುತ್ತಿದ್ದ ದಶಲಕ್ಷ ಜನರಿಗೆ ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ಮೊದಲ ತಂಗುದಾಣವಾಯಿತು. ದಿನಾಂಕ 28 ಅಕ್ಟೋಬರ್‌ 1886ರಂದು ಲೋಕಾರ್ಪಣೆಗೊಂಡ ಫ್ರಾನ್ಸ್‌ ದೇಶದ ಜನತೆಯ ಕೊಡುಗೆಯಾದ ಲಿಬರ್ಟಿ ಪ್ರತಿಮೆಯು ಈ ವಿಚಾರದ ಸ್ವೀಕೃತಿಯ ಪ್ರತೀಕವಾಗಿದೆ. ಹೊಸದಾಗಿ ಸಂಭವಿಸಿದ ವಲಸೆಗಳು ಇನ್ನಷ್ಟು ಸಾಮಾಜಿಕ ಬದಲಾವಣೆಗೆ ಕಾರಣವಾಯಿತು. ಡಜನ್‌ಗಟ್ಟಲೆ ದೇಶಗಳಿಂದ ವಲಸೆ ಬಂದ, ಕಡಿಮೆ-ವೇತನದ ಶ್ರಮಿಕರಿಂದ ತುಂಬಿದ ವಾಸಸ್ಥಾನಗಳುಳ್ಳ ನಗರವು ಕ್ರಾಂತಿ, ಕಾರ್ಮಿಕಸ್ವಾಮ್ಯವಾದ, ಸುಲಿಗೆ ಹಾಗೂ ಕಾರ್ಮಿಕಸಂಘ ಸ್ಥಾಪನೆಗೆ ಮತ್ತು ಇನ್ನಿತರ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳ ಕೇಂದ್ರಬಿಂದುವಾಗಿತ್ತು.

ಇಸವಿ 1883ರಲ್ಲಿ ಉದ್ಘಾಟಿಸಲಾದ ಬ್ರೂಕ್ಲಿನ್‌ ಸೇತುವೆಯು ಪೂರ್ವ ನದಿ (ಈಸ್ಟ್‌ ರಿವರ್‌)ನ್ನು ದಾಟಿ ಆಚೆಗಿನ ವಲಯಗಳೊಂದಿಗೆ ಸಂಪರ್ಕ ಸ್ಥಾಪಿಸಲು ನೆರವಾಯಿತು. ಇಸವಿ 1874ರಲ್ಲಿ ಪ್ರಸ್ತುತ ಬ್ರಾಂಕ್ಸ್‌ ಕೌಂಟಿಯ ಪಶ್ಚಿಮ ಭಾಗವನ್ನು ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ಕೌಂಟಿಗೆ ವರ್ಗಾಯಿಸಲಾಯಿತು. ಇಸವಿ 1895ರಲ್ಲಿ ಬ್ರಾಂಕ್ಸ್‌ನ ಉಳಿದ ಭಾಗಗಳನ್ನು ಸೇರಿಸಿಕೊಳ್ಳಲಾಯಿತು. ನಾಲ್ಕು ಕೌಂಟಿಗಳು ಒಟ್ಟಾಗಿ ಐದು ವಿಭಾಗಗಳುಳ್ಳ ಒಂದು ನಗರವಾದಾಗ ಬೃಹತ್‌ ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ನಗರ (ಸಿಟಿ ಆಫ್‌ ಗ್ರೇಟರ್‌ ನ್ಯೂಪಾರ್ಕ್‌)ವನ್ನು 1898ರಲ್ಲಿ ರಚಿಸಲಾಯಿತು. ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ ಮತ್ತು ಬ್ರಾಂಕ್ಸ್‌ ಒಂದೇ ಕೌಂಟಿಯಾಗಿದ್ದರೂ, ಎರಡು ಪ್ರತ್ಯೇಕ ವಿಭಾಗಗಳಾಗಿ ಸ್ಥಾಪನೆಯಾದವು. ದಿನಾಂಕ 1 ಜನವರಿ 1914ರಂದು, ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ರಾಜ್ಯ ಶಾಸಕಾಂಗವು ಬ್ರಾಂಕ್ಸ್‌ ಕೌಂಟಿಯನ್ನು ರಚಿಸಿತು. ಇದರ ಫಲವಾಗಿ ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ಕೌಂಟಿ ಇಂದಿನ ಗಡಿಗಳಿಗೆ ಸೀಮಿತವಾಯಿತು.

ಇಪ್ಪತ್ತನೆಯ ಶತಮಾನ

ಇಸವಿ 1909ರಲ್ಲಿ ಹೊಸದಾಗಿ ನಿರ್ಮಾಣಗೊಂಡ ಸಿಂಗರ್ ಕಟ್ಟಡ ನಗರವನ್ನೂ ಮೀರಿಸಿದೆ.

ಕಳೆದ 1930ರಲ್ಲಿ ನಿರ್ಮಾಣಗೊಂಡ ಎಂಪೈರ್ ಸ್ಟೇಟ್ ಬಿಲ್ಡಿಂಗ್‌ ನ ಮೇಲೆ ಒಬ್ಬ ಕಾರ್ಮಿಕ. ದಿ ಕ್ರಿಸ್ಲರ್ ಬಿಲ್ಡಿಂಗ್ ಕೆಳಗಡೆ ಅವನ ಹಿಂಭಾಗಕ್ಕೆ ಕಾಣುತ್ತದೆ.

ಸ್ಟ್ಯಾಟ್ಯೂ ಆಫ್ ಲಿಬರ್ಟಿಯನ್ನು ತೋರುತ್ತಿರುವ ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ ನ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ನೋಟ, ಎಲ್ಲಿಸ್ ಐಲೆಂಡ್, ದಿ ಎಂಪೈರ್ ಸ್ಟೇಟ್ ಬಿಲ್ಡಿಂಗ್‌ ಹಾಗು ವಿಶ್ವ ವಾಣಿಜ್ಯ ಕೇಂದ್ರ, ಮೇ 2001ರಲ್ಲಿ.

ಇಸವಿ 1904ರಲ್ಲಿ ತೆರೆಯಲಾದ ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ನಗರ ಸುರಂಗಮಾರ್ಗದ ನಿರ್ಮಾಣವು, ಹಾಗೂ ಬ್ರೂಕ್ಲಿನ್‌ನತ್ತ ಹೋಗುವ ಹೆಚ್ಚುವರಿ ಸೇತುವೆಗಳು ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ನಗರವನ್ನು ಒಟ್ಟಿಗಿಡಲು ನೆರವಾದವು. ಅಮೆರಿಕಾ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನ ದೇಶದ ದಕ್ಷಿಣ ವಲಯದಿಂದ ಮಹಾ ವಲಸೆ ಹಾಗೂ, ಆಕಾಶರೇಖೆಯಲ್ಲಿ ಹೊಸ ಗಗನಚುಂಬಿ ಕಟ್ಟಡಗಳು ಎದ್ದುಬರುತ್ತಿದ್ದ ಮದ್ಯ ನಿಷೇಧ ಯುಗದ ಹಾರ್ಲೆಮ್‌ ನವೋದಯ ಅಂಗವಾಗಿ, 1920ರ ದಶಕದಲ್ಲಿ ಆಫ್ರಿಕನ್‌-ಅಮೆರಿಕನ್‌ ಜನಾಂಗದವರು ಅಪಾರ ಸಂಖ್ಯೆಗಳಲ್ಲಿ ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ನತ್ತ ವಲಸೆ ಬಂದರು. ಇಸವಿ 1925ರಲ್ಲಿ ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ನಗರವು ವಿಶ್ವದಲ್ಲೇ ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು ಜನಸಂಖ್ಯೆ ಹೊಂದಿದ ನಗರವಾಯಿತು. ಸುಮಾರು ಒಂದು ಶತಕದ ಕಾಲ ಈ ದಾಖಲೆಯು ಲಂಡನ್‌ ಪಾಲಾಗಿತ್ತು.

ದಿನಾಂಕ 25 ಮಾರ್ಚ್‌ 1911ರಂದು ಗ್ರೀನ್ವಿಚ್‌ ಗ್ರಾಮದ ಟ್ರಯಾಂಗಲ್‌ ಷರ್ಟ್‌ವೇಯ್ಸ್ಟ್‌ ಕೈಗಾರಿಕಾ ಅಗ್ನಿ ದುರಂತದಲ್ಲಿ 146 ಸಿದ್ದಉಡುಪು ಕೆಲಸಗಾರರು ಮೃತಪಟ್ಟರು. ಈ ದುರಂತದ ಫಲವಾಗಿ, ನಗರದ ಅಗ್ನಿಶಾಮಕ ಇಲಾಖೆ, ಕಟ್ಟಡ ನಿರ್ಮಾಣದ ನಿಯಮಾವಳಿಗಳು ಹಾಗೂ ಕಾರ್ಯಕ್ಷೇತ್ರದ ನೀತಿ-ನಿಯಮಾವಳಿಗಳನ್ನು ಕೂಲಂಕಷವಾಗಿ ಪರಿಶೀಲಿಸಲಾಯಿತು.

ಎರಡೂ ಮಹಾಯುದ್ಧಗಳ ನಡುವಿನ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ನಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು 80 ವರ್ಷಗಳ ಪ್ರಾಬಲ್ಯ ಮೆರೆದ ಟ್ಯಾಮಾನಿ ಹಾಲ್‌ ರಾಜಕೀಯ ಸೋಲು ಅನುಭವಿಸಿದ ನಂತರ ಫಿಯೊರೆಲ್ಲೊ ಲಾ ಗಾರ್ಡಿಯಾ ಸುಧಾರಣ-ಪರ ಮಹಾಪೌರರಾಗಿ ಚುನಾಯಿತರಾದರು. ನಗರದ ಜನಸಂಖ್ಯಾ ಅಂಕಿಅಂಶ ಸ್ಥಿರಗೊಂಡಾಗ, ಕಾರ್ಮಿಕರ ಸಂಘ-ರಚನೆಯು ಹೊಸ ರೀತಿಯ ರಕ್ಷಣೆ ಹಾಗೂ ಕಾರ್ಮಿಕ ವರ್ಗದವರಿಗೆ ಶ್ರೀಮಂತಿಕೆಯನ್ನು ತಂದುಕೊಟ್ಟಿತು. ಲಾ ಗಾರ್ಡಿಯಾ ಅಧಿಕಾರದಲ್ಲಿ ನಗರದ ಆಡಳಿತ ಮತ್ತು ಮೂಲಭೂತ ಸೌಕರ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಬೃಹತ್‌‌ ಪ್ರಮಾಣದ ಮಾರ್ಪಾಡುಗಳಾದವು. ಮಹಾ ಕುಸಿತ (ಗ್ರೇಟ್‌ ಡಿಪ್ರೆಷನ್‌)ಯಾಗಿದ್ದರೂ ಸಹ, 1930ರ ದಶಕದಲ್ಲಿ ವಿಶ್ವದ ಅತ್ಯುನ್ನತ ಗಗನಚುಂಬಿ ಕಟ್ಟಡಗಳಲ್ಲಿ ಕೆಲವನ್ನು ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌‌‌ನಲ್ಲಿ ನಿರ್ಮಿಸಿ, ಪೂರ್ಣಗೊಳಿಸಲಾಯಿತು. ಇದರಲ್ಲಿ ಹಲವು ಆರ್ಟ್ ಡೆಕೊ ಮೇರುಕೃತಿಗಳು ಇಂದಿಗೂ ನಗರದ ಆಕಾಶರೇಖೆಯಲ್ಲಿ ಕಾಣಸಿಗುತ್ತವೆ. ಎಂಪೈರ್ ಸ್ಟೇಟ್ ಬಿಲ್ಡಿಂಗ್‌, ಕ್ರಿಸ್ಲರ್‌ ಬಿಲ್ಡಿಂಗ್‌ ಹಾಗೂ GE ಬಿಲ್ಡಿಂಗ್‌ ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ಗಮನಾರ್ಹವಾದ ಕಟ್ಟಡಗಳು.

ಮರಳಿ ಬರುತ್ತಿದ್ದ ಎರಡನೆಯ ಮಹಾಯುದ್ಧದ ಅನುಭವಿ ಯೋಧರು ಯುದ್ಧ-ನಂತರದ ಆರ್ಥಿಕ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೆ ಕಾರಣರಾದರು. ಇದರಿಂದಾಗಿ, ನಿವೃತ್ತ ಸಮರ ಯೋಧರಿಗಾಗಿ ಬೃಹತ್‌ ಪ್ರಮಾಣದ ಗೃಹ ನಿರ್ಮಾಣ ಮಂಡಳಿಗಳು ತಲೆಯೆತ್ತಿದವು. ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ಗಮನಾರ್ಹವಾದದ್ದು, 1947ರಲ್ಲಿ ತೆರೆಯಲಾದ ಪೀಟರ್‌ ಕೂಪ್‌ ವಿಲೇಜ್‌ - ಸ್ಟಯ್ವೆಸಂಟ್‌ ಟೌನ್. ಇಸವಿ 1951ರಲ್ಲಿ, ವಿಶ್ವ ಸಂಸ್ಥೆ ತಮ್ಮ ಪ್ರಧಾನ ಕಾರ್ಯಸ್ಥಾನವನ್ನು ಕ್ವೀನ್ಸ್‌ನ ಮೊದಲ ಅಂತಸ್ತಿನಿಂದ, ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ನ ಪೂರ್ವ ವಲಯ (ಈಸ್ಟ್‌ ಸೈಡ್‌) ಗೆ ಸ್ಥಳಾಂತರಿಸಿತು.

1960ರ ದಶಕಗಳಲ್ಲಿ, ಹಲವು ಪ್ರಮುಖ U.S. ನಗರಗಳಂತೆಯೇ, ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ನಲ್ಲಿಯೂ ಸಹ ಜನಾಂಗೀಯ ಗಲಭೆಗಳು ಸಂಭವಿಸಿ, ಜನಸಂಖ್ಯೆ ಹಾಗೂ ಕೈಗಾರಿಕಾ ಉತ್ಪಾದನೆ ಇಳಿಮುಖವಾಯಿತು. 1970ರ ದಶಕದಷ್ಟರಲ್ಲಿ, ಬೇಡದ ಭಿತ್ತಿಪತ್ರಗಳಿಂದ ತುಂಬಿದ, ಅಪರಾಧಗಳು ಹೆಚ್ಚಿದ್ದ ಇತಿಹಾಸದ ಕುರುಹಾಗಿ ಖ್ಯಾತಿ ಗಳಿಸಿತ್ತು. ಇಸವಿ 1975ರಲ್ಲಿ ನಗರದ ಅಡಳಿತವು ಸನ್ನಿಹಿತ ದಿವಾಳಿತನವನ್ನು ಎದುರಿಸುತ್ತಿತ್ತು. ನೆರವು ಕೋರಿ ಸಲ್ಲಿಸಲಾದ ಮನವಿಗಳನ್ನು ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ತಿರಸ್ಕರಿಸಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು. ದಿನಾಂಕ 30 ಅಕ್ಟೋಬರ್‌ 1975ರಂದು ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ಡೇಲಿ ನ್ಯೂಸ್‌ ದೈನಿಕದಲ್ಲಿ ಮುದ್ರಿಸಲಾದ ಮುಖ್ಯಾಂಶ "Ford to City: Drop Dead" ಇದಕ್ಕೆ ತಕ್ಕ ಸಾರಾಂಶವೆನಿಸಿತು. ಒಕ್ಕೂಟದ ಸಾಲ ನೆರವು ಮತ್ತು ಋಣದ ಪುನರ್ಹೊಂದಿಕೆಯ ಮೂಲಕ ಈ ಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ತಪ್ಪಿಸಲಾಯಿತು. ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರವು ನಗರದ ಆರ್ಥಿಕ ವಿಚಾರಗಳನ್ನು ಕಟ್ಟುನಿಟ್ಟಾಗಿ ಪರಿಶೀಲಿಸುವುದೆಂಬ ಷರತ್ತಿಗೆ ನಗರವು ಸಮ್ಮತಿ ಸೂಚಿಸಬೇಕಾಯಿತು.

1980ರ ದಶಕದಲ್ಲಿ ವಾಲ್ ಸ್ಟ್ರೀಟ್‌ನ ಪುನರ್ಜನ್ಮವಾಯಿತು. ವಿಶ್ವಾದ್ಯಂತ ಹಣಕಾಸಿನ ಉದ್ದಿಮೆಯ ಕೇಂದ್ರವೆಂಬ ಖ್ಯಾತಿಯನ್ನು ನಗರವು ಮರಳಿ ಪಡೆಯಿತು. ಈ ದಶಕದಲ್ಲಿ ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ AIDS ಸಮಸ್ಯೆಯ ಕೇಂದ್ರವಲಯವಾಯಿತು, ಇದರಲ್ಲಿ ಗ್ರೀನ್ವಿಚ್‌ ಗ್ರಾಮವು ಕೇಂದ್ರಬಿಂದುವಾಗಿತ್ತು. ಈ ರೋಗದಿಂದ ನರಳುತ್ತಿರುವವರಿಗೆ ಬೆಂಬಲ ನೀಡಲು ಗೇ ಮೆನ್ಸ್‌ ಹೆಲ್ತ್‌ ಕ್ರೈಸಿಸ್‌ (GMHC) ಹಾಗೂ AIDS ಕೋಲಿಷನ್‌ ಟು ಅನ್ಲೀಷ್‌‌ ಪಾವರ್‌ (ACT UP) ಸಂಸ್ಥೆಗಳ ರಚನೆಯಾಯಿತು.

ಇದು 1990ರಲ್ಲಿ ಆರಂಭಗೊಂಡು, ಅಪರಾಧಗಳ ಪ್ರಮಾಣ ಗಮನಾರ್ಹವಾಗಿ ಕಡಿಮೆಯಾಯಿತು. ಇಸವಿ 1990ರಲ್ಲಿ ಕೊಲೆ ಪ್ರಕರಣಗಳು 2,245 ಇದ್ದದ್ದು 2008ರಲ್ಲಿ 537ಕ್ಕೆ ಇಳಿದಿತ್ತು. ಇದಲ್ಲದೆ, ಕ್ರ್ಯಾಕ್‌ ಎಪಿಡೆಮಿಕ್‌ (ಮಾದಕ ದ್ರವ್ಯಗಳ ತಯಾರಿಕೆ, ಮಾರಾಟ ಮತ್ತು ಬಳಸುವ ಜಾಲಗಳು) ಮತ್ತು ಅದಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿತ ಹಿಂಸಾಚಾರವನ್ನು ಹದ್ದುಬಸ್ತಿಯಲ್ಲಿಡಲಾಯಿತು. ನಗರದಲ್ಲಿ ಕಡಿಮೆಯಾಗುತ್ತಿದ್ದ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯು ಸ್ಥಿರಗೊಂಡು ಪುನಃ ಹೆಚ್ಚಾಗತೊಡಗಿತು. ವಿಶ್ವದೆಲ್ಲೆಡೆಯಿಂದ ವಲಸಿಗರು ಪುನಃ ಬಂದು ನೆಲೆಸಲಾರಂಭಿಸಿದರು. ಬಡ್ಡಿ ದರಗಳು ಬಹಳಷ್ಟು ಇಳಿಕೆಯಾದವು. ವಾಲ್‌ ಸ್ಟ್ರೀಟ್‌ ಲಾಭಾಂಶಗಳು ಸಹ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಸ್ಥಿರಾಸ್ತಿ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೆ ಕಾರಣವಾಯಿತು.

ವರ್ಷ 1990ರ ಆರಂಭದಿಂದ ಮಧ್ಯದ ವರೆಗೆ, ಹಣದುಬ್ಬರದ ಕಾರಣ ಮನೆ ಬಾಡಿಗೆಯ ದರಗಳೂ ಏರಿಕೆ ಕಂಡವು. ಹಾಗಾಗಿ ಉದ್ಯೋಗಸ್ಥರು ಮತ್ತು ಮಧ್ಯಮ ವರ್ಗ ಜನರಿಗೆ ಈ ದರಗಳು ಬಹಳ ದುಬಾರಿಯೆನಿಸುತ್ತಿವೆ. ನಗರವು ಇನ್ನೂ ಸುರಕ್ಷಿತ ಹಾಗೂ ಬದುಕಲು ಸೂಕ್ತವಾದ ನಂತರ, ಇತರೆ ರಾಜ್ಯಗಳಿಂದ ಹಲವು ಯುವಕರು ಇಲ್ಲಿನ ಸುತ್ತ ಮುತ್ತಲಿನ ಪ್ರದೇಶಗಳಿಗೆ ಸ್ಥಳಾಂತರಗೊಂಡಿದ್ದಾರೆ. ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ ನಿಧಾನವಾಗಿ ಪರಿವರ್ತನೆಗೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದು, ಇಂದಿನ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿ ಹಲವರು 20ರಿಂದ 30ರ ವಯಸ್ಸಿನ ವಿದ್ಯಾವಂತ ನಿವಾಸಿಗಳಿದ್ದಾರೆ. ಯುವಕರು ಗಮನಾರ್ಹ ಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿ ಕಲಾ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ನೆಲೆ ಕಂಡುಕೊಳ್ಳಲು, ಸೋಹೋ, ಆಲ್ಫಾಬೆಟ್‌ ಸಿಟಿ, ಟ್ರೈಬೆಕಾ ಹಾಗೂ ಗ್ರೀನ್ವಿಚ್‌ ಗ್ರಾಮದಂತಹ ಲೋಯರ್‌ ಈಸ್ಟ್‌ ಸೈಡ್‌ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಿಗೆ ವಲಸೆ ಬಂದಿದ್ದಾರೆ.

11 ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 2001ರಂದಿನ ಹಲ್ಲೆ

Main article: ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ ೧೧ರ ದಾಳಿ

ದಿನಾಂಕ 11 ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್‌ 2001ರಂದು, ಎರಡು ವಿಮಾನಗಳನ್ನು ಅಪಹರಿಸಿ, ವಿಶ್ವ ವಾಣಿಜ್ಯ ಕೇಂದ್ರದ ಎರಡು ಗೋಪುರಗಳಿಗೆ ಢಿಕ್ಕಿ ಹೊಡೆಸಲಾಯಿತು. ಈ ಆತಂಕವಾದೀ ಹಲ್ಲೆಯಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು 3,000ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಜನರು ಹತರಾದರು. ಎರಡೂ ಗೋಪುರಗಳು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ನಾಶವಾದವು. ಇದಲ್ಲದೆ, ಕುಸಿದು ಬೀಳುವ ಮುಂಚೆ ಖಾಲಿ ಮಾಡಿಸಲಾದ ವಿಶ್ವ ವಾಣಿಜ್ಯ ಕೇಂದ್ರ 7 ಸಹ ಬೆಂಕಿಯ ಕಾರಣ ನಾಶವಾಯಿತು. ಈ ಗೋಪುರಗಳನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸುವ ಯೋಜನೆಗಳಿವೆ. (ಫ್ರೀಡಮ್‌ ಟವರ್‌ ಮತ್ತು ವಿಶ್ವ ವಾಣಿಜ್ಯ ಕೇಂದ್ರ ಪುನರ್ನಿರ್ಮಾಣ ವಿವಾದ ನೋಡಿ)

NYCನಲ್ಲಿ ದೂರದರ್ಶನ ಮತ್ತು ಚಲನಚಿತ್ರೀಕರಣ

ಆಧುನಿಕ ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ನಗರವು ಜಗದಾದ್ಯಂತ ಹಲವರಿಗೆ ಚಿರಪರಿಚಿತವಾಗಿದೆ. ಚಲನಚಿತ್ರಗಳು ಹಾಗೂ ದೂರದರ್ಶನ ಸರಣಿಗಳ ಚಿತ್ರೀಕರಣಕ್ಕೆ ಬಹಳ ಜನಪ್ರಿಯ ಸೆಟ್ಟಿಂಗ್‌ ತಾಣವಾಗಿದೆ. ಫ್ರೆಂಡ್ಸ್‌ , 30 ರಾಕ್‌ , CSI: NY , ಸೀನ್ಫೀಲ್ಡ್‌ , NYPD ಬ್ಲೂ , ಲಾ & ಆರ್ಡರ್‌ , ವಿಲ್‌ & ಗ್ರೇಸ್‌ , ಸ್ಪಿನ್‌ ಸಿಟಿ , ಗಾಸಿಪ್‌ ಗರ್ಲ್‌ ಹಾಗೂ ಸೆಕ್ಸ್‌ ಅಂಡ್‌ ದಿ ಸಿಟಿ ಅಂತಹ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಪುರಸ್ಕೃತ ಸರಣಿಗಳು ಜನಪ್ರಿಯ ದೂರದರ್ಶನ ಸರಣಿಗಳಾಗಿವೆ. ಮಿರಾಕಲ್‌ ಆನ್‌ 34ತ್‌ ಸ್ಟ್ರೀಟ್‌ , ಘೋಸ್ಟ್‌ಬಸ್ಟರ್ಸ್‌ ,ಗ್ರೆಮ್ಲಿನ್ಸ್‌ 2 ,ಐಯ್ಸ್‌ ವೈಡ್‌ ಷಟ್‌ , Home Alone 2: Lost in New York , ಕ್ಲಾವರ್ಫೀಲ್ಡ್‌ ಹಾಗೂ ವೂಡಿ ಅಲೆನ್‌ರ ಚಲನಚಿತ್ರಗಳು - ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ಆನೀ ಹಾಲ್‌ , ಬನಾನಾಸ್‌ ಮತ್ತು ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ - ಈ ಎಲ್ಲಾ ಜನಪ್ರಿಯ ಚಲನಚಿತ್ರಗಳೂ ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ನಗರದಲ್ಲಿ ಚಿತ್ರೀಕರಣಗೊಂಡಿದ್ದವು.

ಭೂಗೋಳ

ಸೆಂಟ್ರಲ್ ಪಾರ್ಕ್‌ ನ ಮಧ್ಯ ಭಾಗವು, ಈ ಉಪಗ್ರಹದ ಚಿತ್ರದಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುತ್ತಿದೆ. ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ ನಗರವು ಪಶ್ಚಿಮಕ್ಕೆ ಹಡ್ಸನ್ ನದಿಯಿಂದಲೂ, ಉತ್ತರಕ್ಕೆ ಹಾರ್ಲೆಮ್‌ ನದಿಯಿಂದಲೂ, ಹಾಗು ಪೂರ್ವಕ್ಕೆ ಈಸ್ಟ್ ರಿವರ್ ನಿಂದಲೂ ಸುತ್ತುವರೆದಿದೆ.

ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ ಬಿಡಿ-ಬಿಡಿಯಾಗಿ ಡೌನ್ಟೌನ್‌, ಮಿಡ್ಟೌನ್‌ ಮತ್ತು ಅಪ್ಟೌನ್‌ ವಿಭಾಗಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಇದರ ಜೊತೆಗೆ, Fifth ಆವೆನ್ಯೂ ಬೀದಿಯು ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ನ ಪೂರ್ವ ಮತ್ತು ಪಶ್ಚಿಮ ವಲಯಗಳನ್ನು ಪ್ರತ್ಯೇಕಿಸುತ್ತದೆ. ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ ಐಲೆಂಡ್‌ ದ್ವೀಪದ ಪಶ್ಚಿಮದಲ್ಲಿ ಹಡ್ಸನ್‌ ನದಿ ಹಾಗೂ ಪೂರ್ವದಲ್ಲಿ ಈಸ್ಟ್‌ ರಿವರ್‌ (ಪೂರ್ವ ನದಿ)‌ ಹರಿಯುತ್ತವೆ. ಉತ್ತರದಲ್ಲಿ ಹಾರ್ಲೆಮ್‌ ನದಿ ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ನ್ನು ಬ್ರಾಂಕ್ಸ್‌ ಹಾಗೂ ಮುಖ್ಯ ಭೂಭಾಗವಾದ ಅಮೆರಿಕ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನದಿಂದ ಪ್ರತ್ಯೇಕಿಸುತ್ತದೆ. ಪೂರ್ವ ನದಿಯಲ್ಲಿರುವ ರ‌್ಯಾಂಡಲ್ಸ್‌ ಐಲೆಂಡ್‌, ವಾರ್ಡ್ಸ್‌ ಐಲೆಂಡ್‌ ಮತ್ತು ರೂಸ್ವೆಲ್ಟ್‌ ಐಲೆಂಡ್‌, ಹಾಗೂ ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ನ ದಕ್ಷಿಣದಲ್ಲಿ ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ಬಂದರಿನಲ್ಲಿರುವ ಗವರ್ನರ್ಸ್‌ ಐಲೆಂಡ್‌ ಮತ್ತು ಲಿಬರ್ಟಿ ಐಲೆಂಡ್‌ ಸೇರಿದಂತೆ, ಹಲವು ಸಣ್ಣ ದ್ವೀಪಗಳು ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ ವಿಭಾಗಕ್ಕೆ ಸೇರಿವೆ. ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ ದ್ವೀಪದ ವಿಸ್ತೀರ್ಣ 22.7 ಚದರ ಮೈಲ್‌ಗಳಷ್ಟಿದೆ (58.8 km²). ಇದು 13.4 ಮೈಲ್‌ಗಳಷ್ಟು (21.6. ಕಿ.ಮೀ.) ಉದ್ದ ಹಾಗೂ ಫೋರ್ಟೀನ್ತ್‌ ಸ್ಟ್ರೀಟ್‌ (ಹದಿನಾಲ್ಕನೆಯ ಬೀದಿ)ಯ ಬಳಿ ಇದರ ಅತ್ಯಗಲ ಬಿಂದುವು 2.3 ಮೈಲ್‌ (3.7 ಕಿ.ಮೀ.) ಗಳಷ್ಟಿದೆ. ಇಡಿಯಾಗಿ ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ಕೌಂಟಿಯು 33.77 ಚದರ ಮೈಲ್‌ಗಳಷ್ಟು (87.46 km²) ವಿಸ್ತೀರ್ಣ ಆವರಿಸುತ್ತದೆ). ಇದರಲ್ಲಿ 22.96 ಚದರ ಮೈಲ್‌ಗಳಷ್ಟು (59.47 km²) ಭೂಪ್ರದೇಶ ಹಾಗೂ 10.81 ಚದರ ಮೈಲ್‌ಗಳಷ್ಟು ವಿಸ್ತಾರದಲ್ಲಿ (28.00 km²) ಜಲರಾಶಿ ಇದೆ.

ಇಸವಿ 1807ರಲ್ಲಿ ನೂತನವಾಗಿ ಮರುವಿನ್ಯಾಸಗೊಂಡ ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್ ನ ಕಮಿಷನರ್ ಗ್ರಿಡ್ ಯೋಜನೆಯ ರೂಪಾಂತರ, 1811ರಲ್ಲಿ ಅದನ್ನು ಅಳವಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಕೆಲ ವರ್ಷಗಳ ಮುಂಚೆ. ಸೆಂಟ್ರಲ್ ಪಾರ್ಕ್‌ ನ ಅನುಪಸ್ಥಿತಿ.

ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ನ ನೆರೆಹೊರೆಯೊಂದು ಬ್ರಾಂಕ್ಸ್‌ನೊಂದಿಗೆ ಹೊಂದಿಕೊಂಡಿದೆ. ಮಾರ್ಬ್ಲ್‌ ಹಿಲ್‌ ಹಿಂದೊಮ್ಮೆ ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ ದ್ವೀಪದ ಅಂಗವಾಗಿತ್ತು. ಆದರೆ, ಹಾರ್ಲೆಮ್‌ ನದಿಯಲ್ಲಿ ಸಾರಿಗೆ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಉತ್ತಮಗೊಳಿಸಲು 1895ರಲ್ಲಿ ಹಾರ್ಲೆಮ್‌ ರಿವರ್‌ ಷಿಪ್‌ ಕೆನಾಲ್‌ (ಹಾರ್ಲೆಮ್‌ ನದಿ ಹಡಗು ಕಾಲುವೆ) ನಿರ್ಮಿಸಲಾಯಿತು. ಈ ಕಾಲುವೆಯು ಮಾರ್ಬಲ್‌ ಹಿಲ್‌‌ನ್ನು ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ನ ಉಳಿದ ಭಾಗಗಳಿಂದ ಪ್ರತ್ಯೇಕಿಸಿ, ಬ್ರಾಂಕ್ಸ್‌ ಮತ್ತು ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ನ ಉಳಿದ ಭಾಗದ ನಡುವಿನ ದ್ವೀಪವನ್ನಾಗಿಸಿತು. ಮೊದಲನೆಯ ಮಹಾಯುದ್ಧಕ್ಕೆ ಮುಂಚೆ, ಬ್ರಾಂಕ್ಸ್‌ನಿಂದ ಮಾರ್ಬ್ಲ್‌ ಹಿಲ್‌ನ್ನು ಪ್ರತ್ಯೇಕಿಸಿದ ಮೂಲ ಹಾರ್ಲೆಮ್‌ ನದಿ ಕಾಲುವೆಯನ್ನು ಭರ್ತಿ ಮಾಡಿದಾಗ, ಮಾರ್ಬ್ಲ್‌ ಹಿಲ್‌ ಪ್ರಧಾನ ಭೂಭಾಗದೊಂದಿಗೆ ಒಂದಾಯಿತು.

ಮಾನವನ ಹಸ್ತಕ್ಷೇಪದಿಂದ ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ ಪ್ರದೇಶ ಹೇಗೆ ಗಮನಾರ್ಹವಾಗಿ ಬದಲಾಯಿತೆಂಬುದಕ್ಕೆ ಮಾರ್ಬ್ಲ್‌ ಐಲೆಂಡ್‌ ಉತ್ತಮ ಉದಾಹರಣೆಯಾಗಿದೆ. ಡಚ್‌ ವಸಾಹತಿನ ಕಾಲದಿಂದಲೂ ಈ ವಿಭಾಗವು ತನ್ನ ಜಲಾಭಿಮುಖ ವಲಯದಲ್ಲಿ ಗಣನೀಯ ಪ್ರಮಾಣದ ನೆಲ ಸುಧಾರಣೆ ಕಂಡಿದೆ. ಇದರ ಸ್ಥಳಸ್ವರೂಪದಲ್ಲಿನ ಸೈಸರ್ಗಿಕ ವ್ಯತ್ಯಾಸಗಳನ್ನು ಸಮನಾಗಿಸಲಾಗಿದೆ.

ಹತ್ತೊಂಬತ್ತನೆಯ ಶತಮಾನದ ಆರಂಭದಲ್ಲಿ, ಗ್ರೀನ್ವಿಚ್‌ ಬೀದಿಯಿಂದ ವೆಸ್ಟ್‌ ಸ್ಟ್ರೀಟ್‌ ವರೆಗಿರುವ ಸ್ವಾಭಾವಿಕ ಹಡ್ಸನ್‌ ದಡದಿಂದ ಲೋಯರ್ ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ನ್ನು ವಿಸ್ತರಿಸಲು ಹೂತು ಹೋಗಿದ್ದ ಪ್ರದೇಶದ ನೆಲಭರ್ತಿ ಮಾಡಲಾಯಿತು. ವಿಶ್ವ ವಾಣಿಜ್ಯ ಕೇಂದ್ರವನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸುವಾಗ, ಈ ಸ್ಥಳದಿಂದ 1.2 ದಶಲಕ್ಷ ಘನಗಜಗಳಷ್ಟು (917,000 m³) ಸಾಮಗ್ರಿಗಳನ್ನು ಅಗೆಯಲಾಯಿತು. ಹೂಳನ್ನು ಸಮುದ್ರದಲ್ಲೋ ಅಥವಾ ನೆಲಭರ್ತಿಗಳಲ್ಲೋ ಹಾಕುವ ಬದಲಿಗೆ, ಪಶ್ಚಿಮ ಬೀದಿಯ ಅಗಲಕ್ಕಿರುವ ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ ತೀರವನ್ನು ವಿಸ್ತರಿಸಿ ಬ್ಯಾಟರಿ ಪಾರ್ಕ್‌ ಸಿಟಿಯನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಲು ಬಳಸಲಾಯಿತು. ಇದರ ಫಲವಾಗಿ, ನದಿಯೊಳಗೆ 700 ಅಡಿಯ (210 ಮೀಟರುಗಳ) ಪ್ರದೇಶ ವಿಸ್ತರಣೆಯಾಯಿತು. ಇದು ಆರು ವಿಭಾಗಗಳು ಅಥವಾ 1,484 ಅಡಿಗಳು (450 ಮೀಟರ್‌) 30 acres (120,000 m²) ವ್ಯಾಪ್ತಿ ಹೊಂದಿದ್ದು , 1.2-ಮೈಲ್‌ (1.9 ಕಿ.ಮೀ.) ನದೀತೀರದ ಮಟ್ಟಸ ನೆಲ ಹಾಗೂ 30 acres (120,000 m²)ರಷ್ಟು ಉದ್ಯಾನಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿತ್ತು.

ಭೂವೈಜ್ಞಾನಿಕವಾಗಿ, ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ನ ಉಪ-ಸ್ತರಶ್ರೇಣಿಯ ಪ್ರಧಾನ ಸ್ವಭಾವವೇನೆಂದರೆ, ದ್ವೀಪದ ಬಂಡೆಯ ಆಧಾರವು ಮಿಡ್ಟೌನ್‌ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಬಳಿ ಮೇಲ್ಮೈಗೆ ಸನಿಹಕ್ಕೆ ಬರುವಷ್ಟು ಏರಿ, 29ನೆಯ ಬೀದಿ ಮತ್ತು ಕೆನಾಲ್ ಸ್ಟ್ರೀಟ್‌ (ಕಾಲುವೆ ಬೀದಿ) ನಡುವಿನ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ತಗ್ಗಿ, ಪುನಃ ಫೈನಾನ್ಷಿಯಲ್‌ ಡಿಸ್ಟ್ರಿಕ್ಟ್‌ ಕೆಳಗೆ ಮೇಲ್ಮೈ ಸನಿಹಕ್ಕೆ ಏರುತ್ತದೆ. ಮಿಡ್ಟೌನ್‌ ಮತ್ತು ಫೈನಾನ್ಷಿಯಲ್‌ ಡಿಸ್ಟ್ರಿಕ್ಟ್‌ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲೇ ಬಹಳಷ್ಟು ಗಗನಚುಂಬಿ ಕಟ್ಟಡಗಳಿರುವುದಕ್ಕೆ ಈ ಸ್ವಾಭಾವಿಕ ವಿಶೇಷತೆಯೇ ಕಾರಣವಾಗಿದೆ. ಈ ಎರಡೂ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳ ನಡುವಿನ ಸ್ಥಳದಲ್ಲಿ ಗಗನಚುಂಬಿ ಕಟ್ಟಡಗಳಿಲ್ಲ. ಗಮನಿಸಬೇಕಾದ ಅಂಶವೆಂದರೆ, ಮೇಲ್ಮೈಗೆ ಸನಿಹದಲ್ಲಿರುವ ದೃಢ ತಳಬಂಡೆ (ಬೆಡ್ರಾಕ್‌)ಗಳಲ್ಲಿ ಗಗನಚುಂಬಿ ಕಟ್ಟಡಗಳ ಅಡಿಪಾಯ ಹಾಕಿದಲ್ಲಿ ಅವು ಸುಭದ್ರವಾಗಿರುತ್ತವೆ.

ಜಾರ್ಜ್‌ ವಾಷಿಂಗ್ಟನ್‌ ಸೇತುವೆ, ಹಾಲೆಂಡ್‌ ಟನೆಲ್‌ ಹಾಗೂ ಲಿಂಕನ್‌ ಟನೆಲ್‌ ಮೂಲಕ ಪಶ್ಚಿಮದಲ್ಲಿರುವ ನ್ಯೂಜರ್ಸಿಯೊಂದಿಗೆ, ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ನಗರದ ಇನ್ನೂ ನಾಲ್ಕು ವಿಭಾಗಗಳ ಪೈಕಿ ಮೂರು ವಿಭಾಗಗಳೊಂದಿಗೆ ಈಶಾನ್ಯದಲ್ಲಿರುವ ಬ್ರಾಂಕ್ಸ್‌ ಹಾಗೂ ಪೂರ್ವ ಮತ್ತು ದಕ್ಷಿಣದಲ್ಲಿರುವ ಲಾಂಗ್‌ ಐಲೆಂಡ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಬ್ರೂಕ್ಲಿನ್‌ ಮತ್ತು ಕ್ವೀನ್‌ ಮೂಲಕ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ವಾಹನಗಳ ಸಾರಿಗೆ ಸಂಪರ್ಕ ಹೊಂದಿದೆ. ಕೇವಲ ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ಬಂದರಿನ ಅಗಲಕ್ಕೆ ಹೋಗುವ ಸ್ಟ್ಯಾಟೆನ್‌ ಐಲೆಂಡ್‌ ಫೆರಿ ಮೂಲಕ ಮಾತ್ರ, ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ನಗರದ ಐದನೆಯ ವಿಭಾಗದೊಂದಿಗೆ ಏಕೈಕ ನೇರ ಸಂಪರ್ಕ ಹೊಂದಿದೆ. ಈ ಸಾರಿಗೆ ಸೇವೆ ಉಚಿತ. ಈ ದೊಡ್ಡ (ನೌಕಾ ನಿಲ್ದಾಣ ಕೇಂದ್ರ)ದೋಣಿಯ ನಿಲ್ದಾಣವು ಬ್ಯಾಟರಿ ಪಾರ್ಕ್‌ನ ದಕ್ಷಿಣ ತುದಿಯಲ್ಲಿದೆ. ವೆರಾಜಾನೊ-ನ್ಯಾರೋಸ್‌ ಸೇತುವೆ ಮೂಲಕ ಬ್ರೂಕ್ಲಿನ್‌ ಮಾರ್ಗವಾಗಿ ಸ್ಟ್ಯಾಟೆನ್‌ ಐಲೆಂಡ್‌ ಗೆ ಪ್ರಯಾಣಿಸಲು ಸಾಧ್ಯ.

ಸುಮಾರು 1811ರ ಆಯುಕ್ತರ ಯೋಜನೆಯ ಪ್ರಕಾರ, ಕ್ರಮಸಂಖ್ಯೆ ಗೊತ್ತು ಮಾಡಲಾದ, ಉತ್ತರದಿಂದ ದಕ್ಷಿಣಕ್ಕೆ ಹೋಗುವ ಹನ್ನೆರಡು ವಿಶಾಲ ಬೀದಿಗಳು ಹಡ್ಸನ್‌ ನದಿ ತೀರಕ್ಕೆ ಸ್ಥೂಲವಾಗಿ ಸಮಾನಾಂತರದಲ್ಲಿವೆ. ಪ್ರತಿಯೊಂದು ರಸ್ತೆಯೂ 100 feet (30 m) ಅಗಲವಿದ್ದು, ಫಸ್ಟ್‌ ಅವೆನ್ಯೂ ಪೂರ್ವಬದಿಯಲ್ಲಿ ಹಾಗೂ ಟ್ವೆಲ್ಫ್ತ್‌ ಅವೆನ್ಯೂ ಪಶ್ಚಿಮಬದಿಯಲ್ಲಿವೆ. ಫಸ್ಟ್‌ ಅವೆನ್ಯೂನ ಪೂರ್ವಕ್ಕೆ, ನಾಲ್ಕು ಹೆಚ್ಚುವರಿ ಇಂಗ್ಲಿಷ್‌‌ ಅಕ್ಷರಕ್ರಮ ಹೊಂದಿರುವ ಅವೆನ್ಯೂಗಳೂ ಸೇರಿದಂತೆ, ಅವೆನ್ಯೂ A ಇಂದ ಆರಂಭಗೊಂಡು ಪೂರ್ವದಿಕ್ಕಿನಲ್ಲಿರುವ ಅವೆನ್ಯೂ D ವರೆಗೆ ಹಲವು ಸಣ್ಣ ಬೀದಿಗಳಿವೆ. ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ನ ಈಸ್ಟ್‌ ವಿಲೇಜ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಈ ಕ್ಷೇತ್ರವು ಇಂದು ಆಲ್ಫಾಬೆಟ್‌ ಸಿಟಿ ಎಂದು ಪ್ರಸಿದ್ಧವಾಗಿದೆ. ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಸಂಖ್ಯೆ ಗೊತ್ತು ಮಾಡಲಾದ ಬೀದಿಗಳು ಪೂರ್ವದಿಂದ ಪಶ್ಚಿಮಕ್ಕೆ ಹೋಗುತ್ತವೆ. ಅವುಗಳು 60 feet (18 m) ಅಗಲವಿವೆ. ಪ್ರತಿ ಎರಡು ಅವೆನ್ಯೂಗಳ ನಡುವೆ ಸುಮಾರು 200 ಅಡಿ (61 ಮೀ.) ಅಂತರವಿದೆ. ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಅವೆನ್ಯೂ ಮತ್ತು ವಿಭಾಗವು ಒಟ್ಟು ಸೇರಿ ಸುಮಾರು 260 ಅಡಿಗಳಿರುವಂತೆ (79 ಮೀ.) ಲೆಕ್ಕಿಸಿ, ಪ್ರತಿ ಮೈಲ್‌ಗೂ ಬಹುಶಃ ಸರಿಯಾಗಿ 20 ವಿಭಾಗಗಳಿವೆ. ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ನ ಒಂದು ವಿಭಾಗವು ಮಾದರಿಯಾಗಿ 250 X 600 ಅಡಿ ಅಳತೆಯಷ್ಟಿದೆ. 34ನೆಯ, 42ನೆಯ, 57ನೆಯ ಹಾಗೂ 125ನೆಯ ಬೀದಿಗಳು ಸೇರಿದಂತೆ, ಊರುದ್ದಕ್ಕೂ ಹೋಗುವ ಹದಿನೈದು ಅವೆನ್ಯೂಗಳನ್ನು 100 ಅಡಿ (30 ಮೀ.) ಅಗಲ ಎಂದು ಗೊತ್ತುಪಡಿಸಲಾಗಿವೆ. ಇವು ವಿಭಾಗದ ಬಹಳ ಪ್ರಮುಖ ಸಾರಿಗೆ ಹಾಗೂ ವ್ಯಾಪಾರ ಸ್ಥಳಗಳಾಗಿವೆ. ಈ ಜಾಲದಲ್ಲಿ ಅಪವಾದಗಳ ಪೈಕಿ ಬ್ರಾಡ್ವೇ ಅತಿ ಗಮನಾರ್ಹವಾಗಿದೆ. ಇದು ಲೋಯರ್‌ ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ನ ಬೌಲಿಂಗ್‌ ಗ್ರೀನ್‌ನಲ್ಲಿ ಆರಂಭಗೊಂಡು, ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ನ ಉತ್ತರ ತುದಿಯಲ್ಲಿರುವ ಬ್ರಾಂಕ್ಸ್‌ನೊಳಗೂ ಮುಂದುವರೆಯುತ್ತದೆ. ಮಿಡ್ಟೌನ್‌ ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ನ ಬಹಳಷ್ಟು ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಬ್ರಾಡ್ವೇ ಜಾಲಕ್ಕೆ ಕರ್ಣೀಯವಾಗಿ ಸಾಗಿ, ಹೆರಾಲ್ಡ್‌ ಸ್ಕ್ವೇರ್‌ (ಆರನೆಯ ಅವೆನ್ಯೂ ಹಾಗೂ 34ನೆಯ ಬೀದಿ), ಟೈಮ್ಸ್ ಸ್ಕ್ವೇರ್‌ (ಏಳನೆಯ ಅವೆನ್ಯೂ ಹಾಗೂ 42ನೆಯ ಬೀದಿ) ಮತ್ತು ಕೊಲಂಬಸ್‌ ಸರ್ಕಲ್‌ (ಎಂಟನೆಯ ಅವೆನ್ಯೂ/ಸೆಂಟ್ರಲ್ ಪಾರ್ಕ್‌ ವೆಸ್ಟ್‌ ಹಾಗೂ 59ನೆಯ ಬೀದಿ) ಎಂಬ ಹೆಸರುಗಳಿರುವ ವೃತ್ತಗಳನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸಿದೆ. ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ನ ಬಹಳಷ್ಟು ಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಯೋಜನೆ ಹಾಗೂ ಸುಮಾರು 28.9 ಡಿಗ್ರಿಗಳಷ್ಟು ಓರೆಯಾದ ಕೇಂದ್ರಸ್ಥಳವಿರುವ ಕಾರಣ, ಈ ವಿಶೇಷ ರಚನೆಗೆ (ಐತಿಹಾಸಿಕ ಸ್ಟೋನ್‌ಹೆಂಜ್‌ ಎಂಬಂತೆ) ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ಹೆಂಜ್‌ ಎನ್ನಲಾಗಿದೆ. ಮೇ ತಿಂಗಳ ಅಪರಾರ್ಧ ಮತ್ತು ಜುಲೈ ತಿಂಗಳ ಪೂರ್ವಾರ್ಧದಂತಹ ಪ್ರತ್ಯೇಕ ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿ, ಸೂರ್ಯಾಸ್ತವು ಬೀದಿಯ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳೊಂದಿಗೆ ಹೊಂದಿಕೊಂಡಿರುತ್ತವೆ. ಇದರ ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ, ಸೂರ್ಯ ಬೀದಿಯ ಮಟ್ಟದಿಂದ ಪಶ್ಚಿಮ ಕ್ಷಿತಿಜದಲ್ಲಿ ಕಾಣಸಿಗುತ್ತದೆ. ಜನವರಿ ಮತ್ತು ಡಿಸೆಂಬರ್‌ ತಿಂಗಳುಗಳಲ್ಲಿ ಸೂರ್ಯೋದಯದೊಂದಿಗೆ ಇದೇ ರೀತಿಯ ಅದ್ಭುತ ನಡೆಯುತ್ತದೆ.

ನಗರದಲ್ಲಿ ಪ್ರಾಣಿ ಸಂಗ್ರಹಾಲಯಗಳು ಮತ್ತು ಜಲಜೀವಿ ಸಂಗ್ರಹಾಲಯಗಳನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸುವ ವೈಲ್ಡ್‌ಲೈಫ್‌ ಕಂಸರ್ವೇಷನ್ ಸೊಸೈಟಿ (ವನ್ಯಜೀವಿ ಸಂರಕ್ಷಣಾ ಸಮುದಾಯ) ಇಂದು ಮನ್ನಹಟ್ಟ ಯೋಜನೆಯನ್ನು ನಡೆಸುತ್ತಿದೆ. ಇಸವಿ 1609ರಲ್ಲಿ ಹೆನ್ರಿ ಹಡ್ಸನ್‌ ಸಾಗರದ ಮೂಲಕ ಇಲ್ಲಿಗೆ ಬಂದಾಗ, ಆಗಿನ ಕಾಲದ ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ನ ಪರಿಸರ ಮತ್ತು ಭೂಗೋಳ ಹೇಗಿತ್ತು ಎಂಬುದನ್ನು ಕಂಪ್ಯೂಟರ್‌ ಮೂಲಕ ಮರುನಿರ್ಮಿಸಿ, ಇಂದಿನ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ನೊಂದಿಗೆ ಹೋಲಿಸಿ ನೋಡಬಹುದಾಗಿದೆ. ‌

ಅಕ್ಕಪಕ್ಕದ ಕೌಂಟಿಗಳು

• ನ್ಯೂಜರ್ಸಿಯ ಬರ್ಗೆನ್‌ ಕೌಂಟಿ—ಪಶ್ಚಿಮ/ವಾಯುವ್ಯ
• ನ್ಯೂಜರ್ಸಿಯ ಹಡ್ಸನ್‌ ಕೌಂಟಿ—ಪಶ್ಚಿಮ/ನೈಋತ್ಯ
• ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ನ ಬ್ರಾಂಕ್ಸ್‌ ಕೌಂಟಿ (ದಿ ಬ್ರಾಂಕ್ಸ್‌)—ಈಶಾನ್ಯ
• ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ನ ಕ್ವೀನ್ಸ್‌ ಕೌಂಟಿ (ಕ್ವೀನ್ಸ್‌)—ಪೂರ್ವ/ಅಗ್ನೇಯ
• ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ನ ಕೌಂಟಿ‌ (ಬ್ರೂಕ್ಲಿನ್‌)—ದಕ್ಷಿಣ/ಅಗ್ನೇಯ
• ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ನ ರಿಚ್ಮಂಡ್‌ ಕೌಂಟಿ‌ (ಸ್ಟ್ಯಾಟೆನ್‌ ಐಲೆಂಡ್‌)—ನೈಋತ್ಯ

ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸುರಕ್ಷಿತ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳು

• ಆಫ್ರಿಕನ್‌ ಬರಿಯಲ್‌ ಗ್ರೌಂಡ್‌ ನ್ಯಾಷನಲ್‌ ಮಾನ್ಯೂಮೆಂಟ್‌
• ಕ್ಯಾಸ್ಲ್‌ ಕ್ಲಿಂಟನ್‌ ನ್ಯಾಷನಲ್‌ ಮಾನ್ಯೂಮೆಂಟ್‌
• ಫೆಡರಲ್‌ ಹಾಲ್‌ ನ್ಯಾಷನಲ್‌ ಮೆಮೋರಿಯಲ್‌
• ಜನರಲ್‌ ಗ್ರ್ಯಾಂಟ್‌ ನ್ಯಾಷನಲ್‌ ಮೆಮೋರಿಯಲ್‌
• ಗವರ್ನರ್ಸ್‌ ಐಲೆಂಡ್‌ ನ್ಯಾಷನಲ್‌ ಮಾನ್ಯೂಮೆಂಟ್‌
• ಹ್ಯಾಮಿಲ್ಟನ್‌ ಗ್ರ್ಯಾಂಜ್‌ ನ್ಯಾಷನಲ್‌ ಮೆಮೋರಿಯಲ್‌
• ಲೋಯರ್‌ ಈಸ್ಟ್‌ ಸೈಡ್‌ ಟೆನಿಮೆಂಟ್‌ ನ್ಯಾಷನಲ್‌ ಹಿಸ್ಟಾರಿಕ್‌ ಸೈಟ್‌
• ಸ್ಟ್ಯಾಚ್ಯೂ ಆಫ್‌ ಲಿಬರ್ಟಿ ನ್ಯಾಷನಲ್‌ ಮಾನ್ಯೂಮೆಂಟ್‌ (ಭಾಗ)
• ಥಿಯೊಡೋರ್‌ ರೂಸ್ವೆಲ್ಟ್‌ ಬರ್ತ್‌ಪ್ಲೇಸ್‌ ನ್ಯಾಷನಲ್‌ ಹಿಸ್ಟಾರಿಕ್‌ ಸೈಟ್‌

ನೆರೆಹೊರೆ

ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ನ ಹಲವು ನೆರೆಹೊರೆಗಳಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ ವಿಶಿಷ್ಟ ಆಚಾರದ ಪ್ರಕಾರ ಹೆಸರಿಸಲಾಗಿಲ್ಲ. ಕೆಲವನ್ನು ಭೌಗೋಳಿಕವಾಗಿ ಹೆಸರಿಸಲಾಗಿದೆ. (ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಅಪ್ಪರ್‌ ಈಸ್ಟ್‌ ಸೈಡ್‌) ಅಥವಾ ವಾಸಿಸುವ ಜನಾಂಗವನ್ನು ವಿವರಿಸುವ ಹೆಸರನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ;(ಚೈನಾಟೌನ್‌). ಇತರೆ ಹೆಸರುಗಳು ಪ್ರಥಮಾಕ್ಷರಿಗಳಾಗಿವೆ; ಉದಾಹರಣೆಗೆ ಟ್ರೈಬೆಕಾ ('ಟ್ರಯಂಗಲ್‌ ಬಿಲೋ ಕೆನಾಲ್‌ ಬೀದಿ') ಅಥವಾ ಸೋಹೋ ('ಸೌತ್‌ ಆಫ್‌ ಹೌಸ್ಟನ್‌'), ಅಥವಾ ಇನ್ನೂ ಇತ್ತೀಚೆಗಿನ ನಾಲಿಟಾ ('ನಾರ್ತ್‌ ಆಫ್‌ ಲಿಟ್ಲ್‌ ಇಟಲಿ'). ನೆದರ್ಲೆಂಡ್ಸ್‌ ದೇಶದ Haarlem ಎಂಬ ನಗರವನ್ನಾಧರಿಸಿ Harlem (ಹಾರ್ಲೆಮ್‌) ಎಂಬ ಹೆಸರು ಡಚ್‌ ವಸಾಹತು ಕಾಲದಿಂದ ಉದ್ಭವಿಸಿದ ಹೆಸರಾಗಿದೆ. ಆಲ್ಫಾಬೆಟ್‌ ಸಿಟಿ ಎಂಬ ಕ್ಷೇತ್ರವು ಇಂಗ್ಲಿಷ್‌ ಅಕ್ಷರಗಳಿಂದ ಹೆಸರಿಸಲಾದ A, B, C ಮತ್ತು D ಅವೆನ್ಯೂಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.

ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ ಸೇತುವೆಯಿಂದ ರಾತ್ರಿ ಕಂಡು ಬರುವ ಕೆಳ ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌, FDR ಡ್ರೈವ್, ಹಾಗು ಬ್ರೂಕ್ಲಿನ್‌ ಸೇತುವೆ.

ಸೋಹೋದಂತಹ ನೆರೆಹೊರೆಗಳು ವಾಣಿಜ್ಯ ಕೇಂದ್ರಗಳಾಗಿದ್ದು, ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಉನ್ನತ ವರ್ಗ ವ್ಯಾಪಾರ ಕೇಂದ್ರವಾಗಿದೆ. ಗ್ರೀನ್ವಿಚ್‌ ಗ್ರಾಮ, ಲೋಯರ್‌ ಈಸ್ಟ್‌ ಸೈಡ್‌, ಆಲ್ಫಾಬೆಟ್‌ ಸಿಟಿ ಮತ್ತು ಈಸ್ಟ್‌ ವಿಲೇಜ್‌ನಂತಹ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳು ದೀರ್ಘಕಾಲದಿಂಲೂ "ಬೋಹೀಮಿಯನ್‌" ಉಪಸಂಪ್ರದಾಯದೊಂದಿಗೆ ಹೊಂದಿಕೊಂಡು ಬಂದಿದೆ.

ಬಹಳಷ್ಟು ಮಂದಿ ಸಲಿಂಗಕಾಮಿಗಳನ್ನು ವಾಸಿಸುವ ಚೆಲ್ಸೀ ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ನ ಕಲಾ ಉದ್ದಿಮೆ ಮತ್ತು ನಿಶಾ ಜೀವನಕ್ಕೂ ಖ್ಯಾತಿ ಗಳಿಸಿದೆ.

ವಾಷಿಂಗ್ಟನ್‌ ಹೈಟ್ಸ್‌ ಡಾಮಿನಿಕನ್‌ ರಿಪಬ್ಲಿಕ್‌ನಿಂದ ವಲಸೆ ಬಂದವರ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳಿಂದ ಕೂಡಿದ ಕ್ಷೇತ್ರವಾಗಿದೆ. ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ನ ಚೈನಾಟೌನ್ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುವವರಲ್ಲಿ ಬಹಳಷ್ಟು ಮಂದಿ ಚೀನೀ ಮೂಲದವರಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಅಪ್ಪರ್‌ ವೆಸ್ಟ್‌ ಸೈಡ್‌ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿರುವವರು ಹೆಚ್ಚು ಬುದ್ಧಿಜೀವಿಗಳು ಹಾಗೂ ಸೃಜನಾತ್ಮಕ ಮನೋಭಾವವುಳ್ಳವರು ಎಂದು ಭಾವಿಸಲಾಗಿದೆ. ಇದಕ್ಕೆ ತದ್ವಿರುದ್ಧವಾಗಿ, ಅಪ್ಪರ್‌ ಈಸ್ಟ್‌ ಸೈಡ್‌ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುವವರು ಪಿತ್ರಾರ್ಜಿತ ಆಸ್ತಿ ಹಾಗೂ ಸಂಪ್ರದಾಯಶೀಲರಾಗಿದ್ದು, ಅಮೆರಿಕ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನದ ಅತ್ಯಂತ ಶ್ರೀಮಂತ ಸ್ಥಳಗಳಲ್ಲೊಂದು ಎನ್ನಲಾಗಿದೆ.

ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ನಲ್ಲಿ ಅಪ್ಟೌನ್‌ ಎಂದರೆ ಉತ್ತರ (ಇನ್ನೂ ನಿಖರವಾಗಿ, ಉತ್ತರ-ಈಶಾನ್ಯ - ಇದು ದ್ವೀಪದ ದಿಕ್ಕು ಮತ್ತು ಬೀದಿ ಕೇಂದ್ರ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ತಿರುಗಿರುವ ದಿಕ್ಕೂ ಸಹ) ಮತ್ತು ಡೌನ್ಟೌನ್‌ ಎಂದರೆ ದಕ್ಷಿಣ (ದಕ್ಷಿಣ-ನೈಋತ್ಯ). ಈ ಬಳಕೆಯು ಅಮೆರಿಕಾದ ಇತರೆ ನಗರಗಳಿಗಿಂತಲೂ ಭಿನ್ನವಾಗಿದೆ; ಅಲ್ಲಿ ಡೌನ್ಟೌನ್ ‌ ಎಂದರೆ ಕೇಂದ್ರೀಯ ವಾಣಿಜ್ಯ ಜಿಲ್ಲೆ (ಸೆಂಟ್ರಲ್‌ ಬ್ಯುಸಿನೆಸ್‌ ಡಿಸ್ಟ್ರಿಕ್ಟ್‌) ಎಂದಾಗುತ್ತದೆ. ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ನಲ್ಲಿ ಎರಡು ಕೇಂದ್ರೀಯ ವಾಣಿಜ್ಯ ಜಿಲ್ಲೆಗಳಿವೆ - ದ್ವೀಪದ ದಕ್ಷಿಣ ತುದಿಯಲ್ಲಿರುವ ಫೈನಾನ್ಷಿಯಲ್‌ ಡಿಸ್ಟ್ರಿಕ್ಟ್‌ (ಹಣಕಾಸು ಜಿಲ್ಲೆ) ಹಾಗೂ ಮಿಡ್ಟೌನ್‌ ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌. ಅಪ್ಟೌನ್‌ ಎಂಬ ಪದವು, 59ನೆಯ ಬೀದಿಯಿಂದ ಉತ್ತರಕ್ಕಿರುವ ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ನ ಉತ್ತರ ಭಾಗವನ್ನು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತದೆ. ಡೌನ್ಟೌನ್‌ ಎಂಬುದು 14ನೆಯ ಬೀದಿಯಿಂದ ದಕ್ಷಿಣಕ್ಕಿರುವ ಭಾಗಗಳನ್ನು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತದೆ. ಇವೆರಡರ ಮಧ್ಯದಲ್ಲಿರುವ ವಲಯವನ್ನು ಮಿಡ್ಟೌನ್‌ ಎನ್ನಲಾಗುತ್ತದೆ. ಆದರೂ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಗಳು ದೃಢವಾಗಿರದೆ, ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸುತ್ತವೆ.

ಫಿಫ್ತ್‌ ಅವೆನ್ಯೂ (ಐದನೆಯ ಅವೆನ್ಯೂ) ರಸ್ತೆಯು ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ನ್ನು ಸ್ಥೂಲವಾಗಿ ಇಬ್ಭಾಗಿಸಿ, ನಗರದ ಪೂರ್ವ/ಪಶ್ಚಿಮ ಹೆಸರುಗಳಿಗೆ ಗಡಿ ಗುರುತಿಸುವಿಕೆಯಾಗುತ್ತದೆ. (ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಪೂರ್ವ 27ನೆಯ ಬೀದಿ, ಪಶ್ಚಿಮ 42ನೆಯ ಬೀದಿ); ಬೀದಿ ವಿಳಾಸಗಳು ಫಿಫ್ತ್‌ ಅವೆನ್ಯೂದಲ್ಲಿ ಆರಂಭಗೊಂಡು, ಅದರಿಂದ ದೂರ ಹೋಗುತ್ತಾ ರಸ್ತೆಗಳ ಕ್ರಮ ಸಂಖ್ಯೆಯು ಹೆಚ್ಚುತ್ತಾ ಹೋಗುತ್ತದೆ. ಹಲವು ಸ್ಥಳಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿ ವಿಭಾಗಕ್ಕೂ 100 ಬೀದಿಗಳುಂಟು. ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ವೇವರ್ಲಿ ಪ್ಲೇಸ್‌ನ ದಕ್ಷಿಣದಲ್ಲಿ ಫಿಫ್ತ್‌ ಅವೆನ್ಯೂ ಅಂತ್ಯಗೊಂಡು, ಬ್ರಾಡ್ವೇ ರಸ್ತೆಯು ಪೂರ್ವ/ಪಶ್ಚಿಮ ಗಡಿ ಗುರುತಿಸುವ ರೇಖೆಯಾಗುತ್ತದೆ. ಹೌಸ್ಟಿನ್‌ ಬೀದಿಗೆ ತುಸು ಉತ್ತರದಲ್ಲಿ ಜಾಲವು ಮೊದಲನೆಯ ಬೀದಿಯೊಂದಿಗೆ ಆರಂಭಗೊಂಡರೂ, ಹದಿನಾಲ್ಕನೆಯ ಬೀದಿಯ ತುಸು ಉತ್ತರದ ತನಕ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಒಳಗೊಂಡಿರುವುದಿಲ್ಲ. ಇಲ್ಲಿ ಬಹುಶಃ ಎಲ್ಲಾ ಪೂರ್ವ-ಪಶ್ಚಿಮ ಬೀದಿಗಳೂ ಸಾಂಖ್ಯಿಕವಾಗಿ ಗುರುತಿಸಲಾಗಿವೆ. ರಸ್ತೆಯ ಕ್ರಮಸಂಖ್ಯೆಯು ದಕ್ಷಿಣದಿಂದ ಉತ್ತರಕ್ಕೆ ಹೋಗುತ್ತಾ 220ನೆಯ ಬೀದಿಯ ತನಕ ಹೆಚ್ಚಾಗುತ್ತದೆ. ಇದು ದ್ವೀಪಲ್ಲಿನ ಅತಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಕ್ರಮಸಂಖ್ಯೆ ಹೊಂದಿರುವ ಬೀದಿ.

ಹವಾಗುಣ

ಮಿಡ್ ಟೌನ್ ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ ನ ಮಳೆ.

41°Nರಲ್ಲಿ ಸ್ಥಿತವಾಗಿದ್ದರೂ, ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ ಆರ್ದ್ರತೆಯುಳ್ಳ ಉಪ-ಉಷ್ಣ ಹವಾಗುಣವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. (Köppen ವಿಂಗಡಣೆ Cfa). ನಗರವು ಕಡಲತೀರ ವಲಯದಲ್ಲಿರುವ ಕಾರಣ, ಚಳಿಗಾಲದಲ್ಲಿ ಇಲ್ಲಿನ ಉಷ್ಣಾಂಶವು ಒಳನಾಡಿನ ವಲಯಗಳಿಗಿಂತಲೂ ಸ್ವಲ್ಪ ಹೆಚ್ಚಾಗಿಯೇ ಇರುತ್ತದೆ. ಇದರಿಂದಾಗಿ, ಪ್ರತಿ ವರ್ಷ ಸುಮಾರು 25ರಿಂದ 35 ಅಂಗುಲದಷ್ಟು (63.5ರಿಂದ 88.9 ಸೆ.ಮೀ.) ಹಿಮಪಾತವಾಗುವುದನ್ನು ಮಿತಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ.

ಹಿಮಪಾತದ ಕಾಲಗಳ ನಡುವೆ, ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ನಗರದಲ್ಲಿ ಸರಾಸರಿ 220 ದಿನಗಳ ಕಾಲ ಹಿಮರಹಿತ ಅವಧಿಯಿರುತ್ತದೆ. ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ನಗರದಲ್ಲಿ ವಸಂತ ಮತ್ತು ಶರತ್ಕಾಲಗಳು ಹಿತಕರವಾಗಿರುತ್ತವೆ. ಬೇಸಿಗೆ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಉಷ್ಣಾಂಶವಿದ್ದು, ಆರ್ದ್ರತೆ ಹೆಚ್ಚಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಈ ಋತುವಿನಲ್ಲಿ ಸರಾಸರಿ 18ರಿಂದ 25 ದಿನಗಳ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಉಷ್ಣಾಂಶವು 90 °F (32 °C) ಅಥವಾ ಅದಕ್ಕಿಂತಲೂ ಹೆಚ್ಚಾಗಿರುತ್ತದೆ. ನಗರದಲ್ಲಿ ದೀರ್ಘಾವಧಿಯ ಹವಾಗುಣ ಮಾದರಿಯು ಅಟ್ಲ್ಯಾಂಟಿಕ್‌ ಮಲ್ಟಿಡಿಕೇಡಲ್‌ ಆಸ್ಕಿಲೇಷನ್‌ನಿಂದ ಪ್ರಭಾವಿತವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಇದು ಅಟ್ಲ್ಯಾಂಟಿಕ್‌ ಸಾಗರದಲ್ಲಿ ನಡೆಯುವ 70 ವರ್ಷ ಅವಧಿಯ ಶಾಖದ ಮತ್ತು ತಂಪಾಗಿಸುವ ಒಂದು ಸುತ್ತಾಗಿದ್ದು, ವಲಯದಲ್ಲಿನ ಚಂಡಮಾರುತ ಮತ್ತು ಕಡಲತೀರದಲ್ಲಿನ ಬಿರುಗಾಳಿಗಳ ಆವರ್ತನ ಮತ್ತು ತೀವ್ರತೆಯ ಮೇಲೆ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರುತ್ತವೆ.

ನಗರದಲ್ಲಿ 9 ಜುಲೈ 1936ರಂದು 106 °F (41 °C)ರಷ್ಟು ಹೆಚ್ಚು ಉಷ್ಣಾಂಶ ಹಾಗೂ 9 ಫೆಬ್ರವರಿ 1934ರಂದು -15 °F (-26 °C)ರಷ್ಟು ಕಡಿಮೆ ಉಷ್ಣಾಂಶ ದಾಖಲಾಗಿದೆ. ಇತ್ತೀಚೆಗೆ, ಜನವರಿ 2004ರಲ್ಲಿ ಸೊನ್ನೆಗಿಂತಲೂ ಒಂದಂಕಿ ಹೆಚ್ಚಿನಷ್ಟಕ್ಕೆ ಉಷ್ಣಾಂಶವು ಇಳಿದು, ಜುಲೈ 2005ರಲ್ಲಿ ಉಷ್ಣಾಂಶವು 100 °Fಗೆ ಹಾಗೂ ಆಗಸ್ಟ್‌ 2006ರಲ್ಲಿ 103 °Fಗೆ ಏರಿಕೆಯಾಗಿತ್ತು. ಬೇಸಿಗೆಯಲ್ಲಿ ಸಂಜೆಯ ತಾಪಮಾನವು ಅರ್ಬನ್‌ ಹೀಟ್‌ ಐಲೆಂಡ್‌ ಪ್ರಭಾವದ ಕಾರಣ ಹೆಚ್ಚಾಗುತ್ತದೆ. ಹಗಲಿನ ಹೊತ್ತು ಹೀರಿಕೊಳ್ಳಲಾದ ಶಾಖವು ಇರುಳಿನ ಹೊತ್ತು ಪುನಃ ಪ್ರಸರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದರಿಂದಾಗಿ, ಗಾಳಿಯು ನಿಧಾನವಾಗಿ ಬೀಸಿದಲ್ಲಿ, ಉಷ್ಣಾಂಶದಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು 7 °F (4 °C)ರಷ್ಟು ಏರಿಕೆಯಾಗುತ್ತದೆ.

ಸರ್ಕಾರ

ದಿ ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ ಮುನಿಸಿಪಲ್ ಬಿಲ್ಡಿಂಗ್

ಸ್ಕಾಟ್ ಸ್ತ್ರಿನ್ಜರ್, 2006.

ಇಸವಿ 1898ರಲ್ಲಿ ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ನಗರದ ಸ್ಥಿತಿ ದೃಢವಾಗಿಸಿದಾಗಿಂದಲೂ, ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್ ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ನಗರ ಸನ್ನದಿನಡಿ ಆಡಳಿತಗೊಳಪಡಿಸಲಾಗಿದೆ. ಇದರಂತೆ, 1989ರಲ್ಲಿ ಪರಿಷ್ಕರಣೆ ನಂತರ, ದೃಢವಾದ ಮಹಾಪೌರ-ಸಭಾ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಕಲ್ಪಿಸಲಾಗಿದೆ. ಕೇಂದ್ರೀಕೃತ ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ನಗರ ಆಡಳಿತವು ಮ್ಹಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ನಲ್ಲಿ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಶಿಕ್ಷಣ, ಸನ್ಮಾರ್ಗ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು, ಗ್ರಂಥಾಲಯಗಳು, ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಸುರಕ್ಷತೆ, ಮನರಂಜನಾ ಸೌಲಭ್ಯಗಳು, ನೈರ್ಮಲ್ಯ, ನೀರು ಸರಬರಾಜು ಹಾಗೂ ಕಲ್ಯಾಣಸೇವಾ ಖಾತೆಗಳ ಜವಾಬ್ದಾರಿ ವಹಿಸಿಕೊಂಡಿದೆ.

ಸ್ಥಳೀಯ ಆಡಳಿತದೊಂದಿಗೆ ಕೇಂದ್ರೀಕರಣದ ಸಮತೋಲನಕ್ಕಾಗಿ, 1898ರಲ್ಲಿ ವಿಭಾಗೀಯ ಅಧ್ಯಕ್ಷ (ಬೊರೊ ಪ್ರೆಸಿಡೆಂಟ್‌) ಹುದ್ದೆಯನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸಲಾಯಿತು. ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ಸಿಟಿ ಬೋರ್ಡ್‌ ಆಫ್‌ ಎಸ್ಟಿಮೇಟ್‌ ಮಂಡಳಿಯಲ್ಲಿ ಮತದ ಹಕ್ಕು ಹೊಂದಿದ್ದರಿಂದ, ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬ ವಿಭಾಗೀಯ ಅಧ್ಯಕ್ಷರಿಗೂ ಹೆಚ್ಚು ಅಧಿಕಾರವುಳ್ಳ ಆಡಳಿತ ಪಾತ್ರವಿತ್ತು. ಈ ಮಂಡಳಿಯು ನಗರದ ಮುಂಗಡ ಪತ್ರ ರಚನೆ ಮತ್ತು ಅನುಮೋದನೆ ಹಾಗೂ ಜಮೀನು ಬಳಕೆಯ ಪ್ರಸ್ತಾಪಗಳ ಜವಾಬ್ದಾರಿ ನಿರ್ವಹಿಸಿತ್ತು. ಇಸವಿ 1989ರಲ್ಲಿ, ಅಮೆರಿಕಾ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನದ ಸರ್ವೋಚ್ಚ ನ್ಯಾಯಾಲಯವು 'ಬೋರ್ಡ್‌ ಆಫ್‌ ಎಸ್ಟಿಮೇಟ್‌'ನ್ನು 'ಸಂವಿಧಾನ ಬಾಹಿರ' ಎಂದು ಘೋಷಿಸಿತು. ಅತಿ ಕಡಿಮೆ ಜನಸಂಖ್ಯೆ ಹೊಂದಿದ್ದ ಸ್ಟೇಟನ್‌ ಐಲೆಂಡ್‌ ವಿಭಾಗಕ್ಕೆ ಹೋಲಿಸಿದರೆ, ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು ಜನಸಂಖ್ಯೆ ಹೊಂದಿದ್ದ ಬ್ರೂಕ್ಲಿನ್‌ ವಿಭಾಗಕ್ಕೆ ಮಂಡಳಿಯಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರಭಾವವುಳ್ಳ ಪ್ರಾತಿನಿಧ್ಯವಿರದಿರುವುದು ಇದಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಗಿತ್ತು. ಉಚ್ಚ ನ್ಯಾಯಾಲಯವು 1964ರಲ್ಲಿ ಹೊರಡಿಸಿದ 'ಒಬ್ಬ ವ್ಯಕ್ತಿ, ಒಂದೇ ಮತ ಹಕ್ಕು' ತೀರ್ಪಿಗೆ ಅನುಗುಣವಾಗಿ ಜಾರಿಗೊಳಿಸಲಾದ ಹದಿನಾಲ್ಕನೆಯ ತಿದ್ದುಪಡಿಯ ಸಮಾನ ರಕ್ಷಣಾ ವಿಧಿಯ ಉಲ್ಲಂಘನೆಯಾಗಿತ್ತು.

ಇಸವಿ 1990ರಿಂದಲೂ, ಬಹುಶಃ ಅಧಿಕಾರವೇ ಇಲ್ಲದ ವಿಭಾಗೀಯ ಅಧ್ಯಕ್ಷರು, ಮಹಾಪೌರರ ನಿಯೋಗಗಳು, ನಗರ ಮಂಡಳಿ, ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರ ಹಾಗೂ ನಗರಸಭೆಗಳಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ವಿಭಾಗದ ಪರವಾಗಿ ವಾದ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದರು. ಡೆಮೊಕ್ರಾಟ್‌ ಪ್ರತಿನಿಧಿಯಾಗಿ ಇಸವಿ 2005ರಲ್ಲಿ ಚುನಾಯಿತರಾದ ಸ್ಕಾಟ್ ಸ್ಟ್ರಿಂಗರ್‌ ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ನ ವಿಭಾಗೀಯ ಅಧ್ಯಕ್ಷರಾಗಿದ್ದಾರೆ.

ಇಸವಿ 2010ರಿಂದಲೂ ಡೆಮೊಕ್ರ್ಯಾಟ್‌ ಪಕ್ಷದವರಾದ ಸಿ ವ್ಯಾನ್ಸ್‌, ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ಕೌಂಟಿಯ ಜಿಲ್ಲಾ ವಕೀಲರಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ ಹತ್ತು ನಗರ ಮಂಡಳಿ ಸದಸ್ಯರನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಐದು ವಿಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ ಇದು ಮೂರನೆಯ ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರಾತಿನಿಧ್ಯ ಹೊಂದಿರುವ ವಿಭಾಗವಾಗಿದೆ. ಇದು ಹನ್ನೆರಡು ಆಡಳಿತ ಜಿಲ್ಲೆಗಳನ್ನೂ ಸಹ ಹೊಂದಿದೆ. ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಜಿಲ್ಲಿಗೂ ಸ್ಥಳೀಯ ಸಮುದಾಯ ಮಂಡಳಿಯಿದೆ. ಸಮುದಾಯ ಮಂಡಳಿಗಳು ಸ್ಥಳೀಯ ನಿವಾಸಿಗಳ ದೂರುಗಳು ಮತ್ತು ಕುಂದುಕೊರತೆಗಳಿಗೆ ಸ್ಪಂದಿಸಿ ಅವರ ಪರ ವಕೀಲಿ ವಹಿಸುವ ಪ್ರಾತಿನಿಧ್ಯ ಮಂಡಳಿಗಳಾಗಿವೆ. ವಿಶ್ವ ಸಂಸ್ಥೆಯ ಆತಿಥ್ಯ ವಹಿಸಿರುವ ಈ ವಿಭಾಗವು ವಿಶ್ವದ ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು ಕಾನ್ಸಲಿನ ಕಾರ್ಯಾಲಯಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಇದರಲ್ಲಿ 105 ಕಾನ್ಸಲನ ಅಧಿಕೃತ ಕಛೇರಿಗಳು, ಮಹಾ ಕಾನ್ಸಲರ ಹಾಗೂ ಗೌರವಾನ್ವಿತ ಕಾನ್ಸಲ್‌ ಕಛೇರಿಗಳೂ ಇವೆ. ಇದು ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ಸಿಟಿ ಹಾಲ್‌ನ ಕ್ಷೇತ್ರವಾಗಿದೆ. ಇದರಲ್ಲಿ ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ನಗರದ ಮಹಾಪೌರರ ಕಛೇರಿ ಮತ್ತು ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ನಗರ ಮಂಡಳಿಯ ಕಾರ್ಯಸ್ಥಳವಾದ ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ನಗರ ಆಡಳಿತ ಕೇಂದ್ರವೂ ಆಗಿದೆ. ಮಹಾಪೌರರ ಸಿಬ್ಬಂದಿ ಹಾಗೂ ಹದಿಮೂರು ನಗರಸಭಾ ನಿಯೋಗಗಳು ಸಮೀಪದ ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ ನಗರಸಭಾ ಭವನ (ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ ಮುನಿಸಿಪಾಲ್‌ ಬಿಲ್ಡಿಂಗ್‌)ದಲ್ಲಿವೆ. ಇಸವಿ 1916ರಲ್ಲಿ ಇದರ ನಿರ್ಮಾಣ ಪೂರ್ಣಗೊಂಡಿತು. ಇದು ವಿಶ್ವದ ಅತಿ ಬೃಹತ್‌ ಸರ್ಕಾರೀ ಕಟ್ಟಡಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ.

ರಾಜಕೀಯ

ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ಕೌಂಟಿ ಜಿಲ್ಲಾ ವಕೀಲ, ವಿಭಾಗೀಯ ಅಧ್ಯಕ್ಷ

ಅಧ್ಯಕ್ಷ ಸ್ಥಾನದ ಚುನಾವಣೆಯ ಫಲಿತಾಂಶಗಳು
ವರ್ಷ	ರಿಪಬ್ಲಿಕನ್‌ರು	ಡೆಮೊಕ್ರ್ಯಾಟ್‌ಗಳು
2008	13.5% 89,906	85.7% 572,126
2004	16.7% 107,405	82.1% 526,765
2000	14.2% 79,921	79.8% 449,300
1996	13.8% 67,839	80.0% 394,131
1992	15.9% 84,501	78.2% 416,142
1988	22.9% 115,927	76.1% 385,675
1984	27.4% 144,281	72.1% 379,521
1980	26.2% 115,911	62.4% 275,742
1976	25.5% 117,702	73.2% 337,438
1972	33.4% 178,515	66.2% 354,326
1968	25.6% 135,458	70.0% 370,806
1964	19.2% 120,125	80.5% 503,848
1960	34.2% 217,271	65.3% 414,902
1956	44.26% 300,004	55.74% 377,856
1952	39.30% 300,284	58.47% 446,727
1948	33.18% 241,752	52.20% 380,310

ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಅಧಿಕಾರಗಳಲ್ಲಿ ಬಹಳಷ್ಟು ಪಾಲು ಡೆಮೊಕ್ರ್ಯಾಟಿಕ್‌ ಪಕ್ಷದವರದ್ದೇ ಆಗಿದೆ. ಈ ವಿಭಾಗದಲ್ಲಿ ಮತದಾರರ ಸಮುದಾಯದಲ್ಲಿ ಕೇವಲ ಸುಮಾರು 12%ರಷ್ಟು ಪಾಲು ಹೊಂದಿದ್ದ ನೋಂದಾಯಿತ ರಿಪಬ್ಲಿಕನ್‌ರು ಅಲ್ಪಸಂಖ್ಯಾತರಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಕೇವಲ ಅಪ್ಪರ್‌ ಈಸ್ಟ್‌ ಸೈಡ್‌ ಮತ್ತು ಫೈನಾನ್ಷಿಯಲ್‌ ಡಿಸ್ಟ್ರಿಕ್ಟ್‌ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರ ನೋಂದಾಯಿತ ರಿಪಬ್ಲಿಕನ್‌ರು ಮತದಾರರ ಸಮುದಾಯದ 20%ರಷ್ಟಕ್ಕಿಂತಲೂ ಹೆಚ್ಚು ಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿದ್ದಾರೆ. ಪಕ್ಷದಲ್ಲಿ ನೋಂದಾಯಿತರಾಗಿರುವವರಲ್ಲಿ ಡೆಮೊಕ್ರ್ಯಾಟ್‌ಗಳದ್ದು 66.1%ರಷ್ಟು ಪಾಲಿದೆ. ಮತದಾರರಲ್ಲಿ 21.9%ರಷ್ಟು ಯಾವುದೇ ಪಕ್ಷದೊಂದಿಗೆ ಸೇರಿಲ್ಲ (ನಿರ್ದಳೀಯರು).

ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ ನಾಲ್ಕು ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ಸಿನ ಜಿಲ್ಲೆಗಳ ನಡುವೆ ಭಾಗವಾಗಿದೆ. ಡೆಮೊಕ್ರ್ಯಾಟ್‌ಗಳು ನಾಲ್ಕೂ ಭಾಗಗಳ ಪ್ರಾತಿನಿಧ್ಯ ವಹಿಸಿದ್ದಾರೆ.

• ಮೇಲಿನ ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ನಲ್ಲಿ, ಹಾರ್ಲೆಮ್‌, ಸ್ಪ್ಯಾನಿಷ್‌ ಹಾರ್ಲೆಮ್‌, ವಾಷಿಂಗ್ಟನ್‌ ಹೈಟ್ಸ್‌, ಇನ್ವುಡ್‌ ಹಾಗೂ ಅಪ್ಪರ್‌ ವೆಸ್ಟ್‌ ಸೈಡ್ ಕ್ಷೇತ್ರದ ಕೆಲವು ಭಾಗಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುವ ಹದಿನೈದನೆಯ ಜಿಲ್ಲೆಯನ್ನು ಚಾರ್ಲ್ಸ್‌ ಬಿ. ರೇಂಜೆಲ್‌ ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ.
• ಅಪ್ಪರ್‌ ವೆಸ್ಟ್‌ ಸೈಡ್‌, ಹೆಲ್ಸ್‌ ಕಿಚನ್‌, ಚೆಲ್ಸೀ, ಗ್ರೀನ್ವಿಚ್‌ ಗ್ರಾಮ, ಚೈನಾಟೌನ್‌, ಟ್ರೈಬೆಕಾ ಮತ್ತು ಬ್ಯಾಟರಿ ಪಾರ್ಕ್‌ ಸಿಟಿ, ಹಾಗೂ ನೈಋತ್ಯ ಬ್ರೂಕ್ಲಿನ್‌ನ ಕೆಲವು ವಿಭಾಗಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುವ 'ವೆಸ್ಟ್‌ ಸೈಡ್‌' ಆಧಾರಿತ 8ನೆಯ ಜಿಲ್ಲೆಯನ್ನು ಜೆರೊಲ್ಡ್‌ ನ್ಯಾಡ್ಲರ್‌ ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ.
• ಟೆಡ್ಡಿ ರೂಸ್ವೆಲ್ಟ್‌ ಮತ್ತು ಜಾನ್‌ ಲಿಂಡ್ಸೆಯವರ ರಾಜಕೀಯ ತಾಣವಾಗಿದ್ದ 'ಸಿಲ್ಕ್‌ ಸ್ಟಾಕಿಂಗ್ ಜಿಲ್ಲೆ‌' ಎನ್ನಲಾದ 14ನೆಯ ಜಿಲ್ಲೆಯನ್ನು ಕ್ಯಾರೊಲೀನ್‌ ಬಿ. ಮಾಲೊನಿ ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ.

ಅಪ್ಪರ್‌ ಈಸ್ಟ್‌ ಸೈಡ್‌, ಯಾರ್ಕ್ವಿಲ್‌, ಗ್ರ್ಯಾಮರ್ಸಿ ಪಾರ್ಕ್‌, ರೂಸ್‌ವೆಲ್ಟ್‌ ಐಲೆಂಡ್‌ ಹಾಗೂ ಲೋವರ್ ಈಸ್ಟ್ ಸೈಡ್‌ನ ಬಹಳಷ್ಟು ಭಾಗ, ಹಾಗೂ ಈಸ್ಟ್‌ ವಿಲೇಜ್‌ (ಪೂರ್ವ ಗ್ರಾಮ), ಜೊತೆಗೆ ವೆಸ್ಟರ್ನ್‌ ಕ್ವೀನ್ಸ್‌ನ ಕೆಲ ಭಾಗಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ.

• ಆಲ್ಫಾಬೆಟ್‌ ಸಿಟಿಯ C ಮತ್ತು D ಅವೆನ್ಯೂಗಳು ಸೇರಿದಂತೆ ಪ್ಯೂರ್ಟೊ ರಿಕನ್‌ ಜನರು ಹೆಚ್ಚು ಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿರುವ ಲೋವರ್ ಈಸ್ಟ್ ಸೈಡ್‌ ಒಳಗೊಂಡಿರುವ ಬ್ರೂಕ್ಲಿನ್‌/ಕ್ವೀನ್ಸ್‌-ಆಧಾರಿತ 12ನೆಯ ಜಿಲ್ಲೆಯನ್ನು ನೈಡಿಯಾ ವೆಲಸ್ಕ್ವೆಜ್‌ ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ.

ಇಸವಿ 1924ರಲ್ಲಿ, ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ಕೌಂಟಿಯ 41.20%ರಷ್ಟು ಮತಗಳಿಸಿದ ರಿಪಬ್ಲಿಕನ್‌ ಅಭ್ಯರ್ಥಿ ಕ್ಯಾಲ್ವಿನ್‌ ಕೂಲಿಜ್‌, 39.55%ರಷ್ಟು ಮತಗಳಿಸಿದ ಡೆಮೊಕ್ರ್ಯಾಟ್‌ ಜಾನ್‌ ಡಬ್ಲ್ಯೂ ಡೇವಿಸ್‌ ವಿರುದ್ಧ ಜಯಗಳಿಸಿದ ನಂತರ, ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ನಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ ರಿಪಬ್ಲಿಕನ್‌ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಯು ರಾಷ್ಟ್ರಾಧ್ಯಕ್ಷ ಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲಿ ಗೆದ್ದಿಲ್ಲ. ಇಸವಿ 1920ರಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲಿ ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ ಮತಗಳಲ್ಲಿ 59.22%ರಷ್ಟನ್ನು ಗಳಿಸಿ ಜಯಗಳಿಸಿದ ವಾರೆನ್‌ ಜಿ. ಹಾರ್ಡಿಂಗ್‌ ಇತ್ತೀಚೆಗಿನ ರಿಪಬ್ಲಿಕನ್‌ ರಾಷ್ಟ್ರಾಧ್ಯಕ್ಷೀಯ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಯಾಗಿದ್ದರು. ಇಸವಿ 2004ನೆಯ ರಾಷ್ಟ್ರಾಧ್ಯಕ್ಷೀಯ ಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲಿ, ಡೆಮೊಕ್ರ್ಯಾಟ್‌ ಜಾನ್‌ ಕೆರ್ರಿ ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ ಮತಗಳಲ್ಲಿ 82.1%ರಷ್ಟು ಪಡೆದರು. ರಿಪಬ್ಲಿಕನ್‌ ಜಾರ್ಜ್‌ ಡಬ್ಲ್ಯೂ ಬುಷ್‌ ಕೇವಲ 16.7%ರಷ್ಟು ಮತಗಳನ್ನು ಪಡೆದರು. ಅಮೆರಿಕಾ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನಗಳಲ್ಲಿ ರಾಷ್ಟ್ರಾಧ್ಯಕ್ಷೀಯ ಚುನಾವಣಾ ಪ್ರಚಾರಗಳಿಗಾಗಿ ಈ ವಿಭಾಗವು ಧನ ನೆರವಿಗೆ ಬಹಳ ಪ್ರಮುಖ ಮುಲವಾಗಿದೆ. ಇಸವಿ 2004ರಲ್ಲಿ, ರಾಜಕೀಯ ದೇಣಿಗೆಗಳಿಗಾಗಿ ರಾಷ್ಟ್ರದಲ್ಲಿದ ಏಳು ZIP ಸಂಖ್ಯೆಗಳ ಪೈಕಿ ಆರು ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ನಲ್ಲಿವೆ. ಅಪ್ಪರ್‌ ಈಸ್ಟ್‌ ಸೈಡ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿರುವ 10021 ಎಂಬ ಅತ್ಯುನ್ನತ ZIP ಕೋಡ್‌ ಅಮೆರಿಕ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನ ರಾಷ್ಟ್ರಾಧ್ಯಕ್ಷೀಯ ಚುನಾವಣೆ ಸ್ಪರ್ಧಿಸಿದ ಎಲ್ಲಾ ರಾಷ್ಟ್ರಾಧ್ಯಕ್ಷೀಯ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗಳಿಗೂ ಹೆಚ್ಚು ಹಣ ಗಳಿಸಿದವು. ಇದರಲ್ಲಿ 2004ರಲ್ಲಿ ಚುನಾವಣೆ ಸ್ಪರ್ಧಿಸಿದ ಕೆರ್ರಿ ಹಾಗೂ ಬುಷ್‌ರನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿತ್ತು.

ಸಂಯುಕ್ತತಾ ಪ್ರಾತಿನಿಧ್ಯ

ಜೇಮ್ಸ್ A. ಫಾರ್ಲೆಯ್ ಪೋಸ್ಟ್ ಆಫೀಸ್.

ಅಮೆರಿಕ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನ ಅಂಚೆ ಸೇವೆ ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ನಲ್ಲಿ ಅಂಚೆ ಕಛೇರಿಗಳನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತದೆ. ಮಿಡ್ಟೌನ್‌ ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಜೇಮ್ಸ್‌ ಫ್ಯಾರ್ಲೆ ಪೋಸ್ಟ್‌ ಕಛೇರಿಯು ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ನಗರದ ಮುಖ್ಯ ಅಂಚೆ ಕಛೇರಿಯಾಗಿದೆ.

31ನೆಯ ಬೀದಿ ಹಾಗೂ 33ನೆಯ ಬೀದಿಯ ನಡುವೆ ಎಂಟನೆಯ ಅವೆನ್ಯೂದಲ್ಲಿ # 421ರಲ್ಲಿದೆ. ಅಂಚೆಗಳ ಪ್ರಮಾಣ ಕಡಿಮೆಯಾಗುತ್ತಿದ್ದ ಕಾರಣ, ಅಂಚೆ ಕಛೇರಿಯಲ್ಲಿ 9 ಮೇ 2009ರಿಂದ 24 ಗಂಟೆಗಳ ಸೇವೆಯನ್ನು ಸ್ಥಗಿತಗೊಳಿಸಲಾಯಿತು.

ಅಪರಾಧ

ಹತ್ತೊಂಬತ್ತನೆಯ ಶತಮಾನದಿಂದ ಆರಂಭಗೊಂಡು, ತಮ್ಮ ತಾಯ್ನೆಲಗಳಲ್ಲಿನ ಬಡತನದಿಂದ ಪಾರಾಗಬಯಸಿದ ವಲಸಿಗರಿಗೆ ಅಮೆರಿಕಾ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನವು ಅಯಸ್ಕಾಂತದಂತಾಯಿತು. ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ತಲುಪಿದ ನಂತರ ಹಲವರು, ಬ್ರಾಡ್ವೇ ಮತ್ತು ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ಸಿಟಿ ಹಾಲ್‌ನ ಈಶಾನ್ಯ ದಿಕ್ಕಿನಲ್ಲಿರುವ ಬೊವೆರಿ ನಡುವಿನ ಫೈವ್‌ ಪಾಯಿಂಟ್ಸ್‌ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿರುವ ಕೊಳಚೆ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸತೊಡಗಿದರು. 1820ರ ದಶಕಗಳೊಳಗೆ, ಈ ಕ್ಷೇತ್ರವು ಜೂಜುಕೋಣೆಗಳು ಹಾಗೂ ಕುಖ್ಯಾತ ಸ್ಥಾನಗಳಿಂದ ತುಂಬಿಕೊಂಡಿದ್ದು, ಹೋಗಲು ಬಹಳ ಅಪಾಯಕಾರಿ ಸ್ಥಳಗಳೆನಿಸುತ್ತಿದ್ದವು. ಇಸವಿ 1842ರಲ್ಲಿ, ಖ್ಯಾತ ಇಂಗ್ಲಿಷ್‌ ಗ್ರಂಥಕರ್ತ ಚಾರ್ಲ್ಸ್‌ ಡಿಕೆನ್ಸ್‌ ಈ ಕ್ಷೇತ್ರಕ್ಕೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಿ, ಇಲ್ಲಿನ ಕಳಪೆ ಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ನೋಡಿ ಬಹಳ ದಿಗಿಲಾದರು. ಈ ಕ್ಷೇತ್ರವು ಅದೆಷ್ಟು ಕುಖ್ಯಾತಿ ಗಳಿಸಿತ್ತೆಂದರೆ, ಅಬ್ರಹಾಮ್‌ ಲಿಂಕನ್‌ರ ಗಮನಕ್ಕೂ ಬಂದಿತ್ತು. ಇಸವಿ 1860ರಲ್ಲಿನ ತಮ್ಮ ಕೂಪರ್‌ ಯೂನಿಯನ್‌ ಅಡ್ರೆಸ್‌ಗೆ ಮುಂಚೆ ಅವರು ಈ ಕ್ಷೇತ್ರಕ್ಕೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಿದರು. ಬಹುಮಟ್ಟಿಗೆ ಐರಿಷ್‌ ಮೂಲದ ಫೈವ್‌ ಪಾಯಿಂಟ್ಸ್‌ ಗ್ಯಾಂಗ್‌ ದೇಶದ ಮೊದಲ ಪ್ರಮುಖ ಸಂಘಟಿತ ಅಪರಾಧೀ ತಂಡವಾಗಿತ್ತು.

ಇಸವಿ 1885ರ ಸ್ಥೂಲ ಚಿತ್ರದಲ್ಲಿ ಫೈವ್ ಪಾಯಿಂಟ್ಸ್ ಮೂಲಕ ಕೈಗೊಳ್ಳಲಾದ ಒಂದು ಕೊಳೆಗೇರಿಯ ಸಂದರ್ಶನ

ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ಹಾರ್ಬರ್ ನ ಸುತ್ತ ಒಂದು NYPD ದೋಣಿಯ ಗಸ್ತು.

1900ರ ದಶಕದ ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಇಟಲಿ ದೇಶದಿಂದ ವಲಸೆ ಹೆಚ್ಚಾಗುತ್ತಿದ್ದಂತೆ ಹಲವರು ಆಲ್ ಕ್ಯಾಪೊನ್‌ ಸೇರಿದಂತೆ ಜನಾಂಗೀಯ ಗುಂಪುಗಳಲ್ಲಿ ಸೇರಿಕೊಂಡರು. ಆಲ್‌ ಕ್ಯಾಪೊನ್‌ ಮೊದಲು ಫೈವ್‌ ಪಾಯಿಂಟ್ಸ್‌ ಗ್ಯಾಂಗ್‌ನೊಂದಿಗೆ ಅಪರಾಧೀ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿದ್ದ. ಕೊಸಾ ನಾಸ್ಟ್ರಾ ಎಂದೂ ಕರೆಯಲಾದ ಮಾಫಿಯಾ ಗುಂಪು ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ 19ನೆಯ ಶತಮಾನದ ಮಧ್ಯದಲ್ಲಿ ಸಿಸಿಲಿಯಲ್ಲಿ ಸಂಘಟಿತವಾಯಿತು. ಆನಂತರ, 19ನೆಯ ಶತಮಾನದ ಅಪರಾರ್ಧದಲ್ಲಿ ಸಿಸಿಲಿಯನ್‌ ಮತ್ತು ದಕ್ಷಿಣ ಇಟಲಿಯನ್‌ ವಲಸೆ ಪ್ರವೃತ್ತಿ ಹೆಚ್ಚಾದಾಗ, ಅಮೆರಿಕಾ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನದ ಪೂರ್ವ ತೀರದ ವರೆಗೂ ವ್ಯಾಪಿಸಿತು. ಆಗಿನ ಕಾಲದಲ್ಲಿ, ಪ್ರಮುಖ ಯೆಹೂದೀ ದರೋಡೆಕೋರ ಮೆಯರ್‌ ಲ್ಯಾನ್ಸ್ಕಿ ನಾಯಕತ್ವದ ಯೆಹೂದೀ ಗುಂಪು ಸೇರಿದಂತೆ ಇತರೆ ಅಪರಾಧೀ ಗುಂಪುಗಳೊಡನೆ ಜತೆಗೂಡಿದ ಲಕಿ ಲುಸಿಯಾನೊ ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ನಲ್ಲಿ ಲಾ ಕೊಸಾ ನಾಸ್ಟ್ರಾ ಗುಂಪನ್ನು ಸಂಘಟಿಸಿದ. ಇಸವಿ 1920ರಿಂದ 1933ರ ವರೆಗೆ ಹೇರಲಾದ ನಿಷೇಧವು ಮದ್ಯದ ಕಾಳಸಂತೆಗೆ ಉತ್ತೇಜನ ನೀಡಿತು. ಇದನ್ನು ಮಾಫಿಯಾ ಗುಂಪುಗಳು ತನ್ನ ಅನುಕೂಲಗಳಿಗೆ ಬಳಸಿಕೊಂಡವು.

1960 ಹಾಗೂ 1970ರ ದಶಕಗಳಲ್ಲಿ ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ನಗರದಲ್ಲಿ ಅಪರಾಧಗಳ ಪ್ರಮಾಣವು ಹೆಚ್ಚಾಗತೊಡಗಿತು. ಪೊಲೀಸರು ದಾಖಲಿಸಿಕೊಂಡ ಪ್ರಕರಣಗಳಲ್ಲಿ ಐದು ಪಟ್ಟು ಹೆಚ್ಚಳ ಕಂಡಿತು. 1960ರಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿ ಸಾವಿರಕ್ಕೆ 21.09 ಇದ್ದದ್ದು 1981ರಲ್ಲಿ 102.66ಕ್ಕೆ ಏರಿತ್ತು. ಇನ್ನೊಂದು ದಶಕದ ತನಕ ನರಹತ್ಯೆಗಳ ಸಂಖ್ಯೆ ಹೆಚ್ಚುತ್ತಲೇ ಇತ್ತು. NYPD ದಾಖಲಿಸಿಕೊಮಡ ಕೊಲೆ ಪ್ರಕರಣಗಳು 1960ರಲ್ಲಿ 390, 1970ರಲ್ಲಿ 1,117, 1980ರಲ್ಲಿ 1812 ಹಾಗೂ 1990ರಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಧಿಕ 2,262 ಪ್ರಕರಣಗಳಿದ್ದವು. ಇದರ ಹಿಂದಿನ ಕಾರಣ ಮಾದಕ ದ್ರವ್ಯ ಸೇವಿಸುವ ಸಾಂಕ್ರಾಮಿಕ ಚಟ. ಸುಮಾರು 1990ರಿಂದ ಆರಂಭಗೊಂಡು, ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ನಗರದಲ್ಲಿ ನರಹತ್ಯೆ, ಅತ್ಯಾಚಾರ, ಲೂಟಿ, ಉಲ್ಬಣಿಸಿದ ಹಲ್ಲೆ, ಹಿಂಸಾತ್ಮಕ ಅಪರಾಧಗಳು, ಕಳ್ಳತನ, ವಾಹನ ಕಳವು, ಆಸ್ತಿ-ಪಾಸ್ತಿ ಅಪರಾಧಗಳಲ್ಲಿ ಗಮನಾರ್ಹ ಇಳಿತ ಕಂಡುಬಂದಿತು. ಇದು ಇಂದಿಗೂ ಸಹ ಕಡಿಮೆಯಾಗುತ್ತಲೇ ಬಂದಿದೆ.

NYPD ಕ್ರೌನ್ ವಿಕ್ಟೋರಿಯ ಪೋಲಿಸ್ ಕಾರ್

ಇಸವಿ 2005ರ ಮಾಹಿತಿಯ ಪ್ರಕಾರ, ಅಮೆರಿಕಾ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನದ ಹತ್ತು ಅತಿದೊಡ್ಡ ನಗರಗಳ ಪೈಕಿ ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ನಗರದಲ್ಲಿ ಅಪರಾಧದ ಪ್ರಮಾಣ ಅತಿ ಕಡಿಮೆಯಿದೆ. ತನ್ನ 13ನೆಯ ವಾರ್ಷಿಕ ಸಮೀಕ್ಷೆ ಅಂಗವಾಗಿ ಮಾರ್ಗನ್‌ ಕ್ವಿಟ್ನೊ, ಸುಮಾರು 500,000ಕ್ಕಿಂತಲೂ ಹೆಚ್ಚು ಜನಸಂಖ್ಯೆ ಹೊಂದಿರುವ 32 ನಗರಗಳ ಸಮೀಕ್ಷೆಯಲ್ಲಿ ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ನಗರಕ್ಕೆ ನಾಲ್ಕನೆಯ ಸ್ಥಾನ ನೀಡಿತ್ತು. ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ಪೊಲೀಸ್‌ ಇಲಾಖೆಯು 36,400 ಅಧಿಕಾರಿಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದು,

ಮುಂದಿನ ನಾಲ್ಕು ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು U.S. ಇಲಾಖೆಗಳ ಒಟ್ಟು ಸಂಖ್ಯೆಗಿಂತಲೂ ದೊಡ್ಡದಾಗಿದೆ. NYPDಯ ಅತಂಕವಾದ-ವಿರೋಧೀ ವಿಭಾಗವು 1,000 ಅಧಿಕಾರಿಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದು, FBIದಕ್ಕಿಂತಲೂ ದೊಡ್ಡದಾಗಿದೆ. ಅಮೆರಿಕಾ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನದ ಇತರೆಡೆ ಅಪರಾಧ ಪ್ರಕರಣ ಇಳಿತಕ್ಕಿಂತಲೂ ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ನಗರದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಇಳಿತಕ್ಕೆ ಅಪರಾಧದ ಜಾಡು ಹಿಡಿಯುವುದು, ವರದಿ ಮಾಡುವುದು ಹಾಗೂ ನಿಗಾ ವಹಿಸುವ NYPDಯ ಕಾಂಪ್‌ಸ್ಟ್ಯಾಟ್‌ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯೇ ಕಾರಣ.

ಇಸವಿ 1990ರಿಂದಲೂ, ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ನಲ್ಲಿ ಕಾಂಪ್‌ಸ್ಟ್ಯಾಟ್‌ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಮೂಲಕ ಜಾಡು ಹಿಡಿಯಲಾದ ಎಲ್ಲಾ ತರಹದ ಅಪರಾಧಗಳಲ್ಲಿಯೂ ಇಳಿತ ಕಂಡುಬಂದಿದೆ. ವಿಭಾಗವೊಂದರಲ್ಲಿ 1990ರಲ್ಲಿ ನಡೆದ 503 ಕೊಲೆ ಪ್ರಕರಣಗಳಿಗೆ ಹೋಲಿಸಿದರೆ, 2008ರಲ್ಲಿ 88%ರಷ್ಟು ಇಳಿತ ಕಂಡು, 62 ಪ್ರಕರಣಗಳಾಗಿವೆ. ಈ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಲೂಟಿ ಮತ್ತು ಕಳ್ಳತನ ಪ್ರಕರಣಗಳು 80%ಕ್ಕಿಂತಲೂ ಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಕಡಿಮೆಯಾಗಿವೆ. ವಾಹನ ಕಳ್ಳತನದ ಪ್ರಮಾಣಗಳು 93%ಕ್ಕಿಂತಲೂ ಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಕಡಿಮೆಯಾಗಿವೆ. ವ್ಯವಸ್ಥೆಯು ಜಾಡು ಹಿಡಿದಿರುವ ಏಳು ಪ್ರಮುಖ ಅಪರಾಧ ರೀತಿಗಳಲ್ಲಿ ಒಟ್ಟಾರೆ ಅಪರಾಧಗಳು 1990ರಿಂದಲೂ 75%ಕ್ಕಿಂತಲೂ ಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಕಡಿಮೆಯಾಗಿವೆ. ಮೇ 2009ರಲ್ಲಿ ಪಡೆಯಲಾದ ಅಂಕಿ ಅಂಶಗಳ ಪ್ರಕಾರ, ಅಪರಾಧ ಪ್ರಮಾಣಗಳು ಇನ್ನೂ ಕಡಿಮೆಯಾಗುತ್ತಿವೆ.

ಜನಸಂಖ್ಯಾಶಾಸ್ತ್ರ

Manhattan Compared
2000 Census	ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌	ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ನಗರ	ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್ ರಾಜ್ಯ
ಒಟ್ಟು ಜನಸಂಖ್ಯೆ	1,537,195	8,008,278	18,976,457
ಜನ ಸಾಂದ್ರತೆ ಪ್ರತಿ ಚದರ ಮೈಲು	66,940	26,403	402
ಮೀಡಿಯನ್‌ ಹೌಸ್‌ಹೋಲ್ಡ್‌ ಇನ್ಕಮ್‌ (1999)	$47,030	$38,293	$43,393
ತಲಾ ಆದಾಯ	$42,922	$22,402	$23,389
ಸ್ನಾತಕ ಪದವಿ ಅಥವಾ ಇನ್ನೂ ಹೆಚ್ಚಿನದ್ದು	49.4%	27.4%	27.4%
ವಿದೇಶೀ ಸಂಜಾತರು	29.4%	35.9%	20.4%
ಬಿಳಿಯರು	54.4%	44.7%	67.9%
ಕರಿಯರು	17.4%	26.6%	15.9%
ಏಷ್ಯನ್ನರು	9.4%	9.8%	5.5%
ಹಿಸ್ಪ್ಯಾನಿಕ್‌ (ಯಾವುದೇ ಜನಾಂಗ)	27.2%	27.0%	15.1%

ಇಸವಿ 2008ರಲ್ಲಿ ನಡಸಲಾದ U.S. ಜನಗಣತಿ ಇಲಾಖೆಯ ಅಂದಾಜಿನ ಪ್ರಕಾರ, 1 ಜುಲೈ 2008ರಂದು ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ನಲ್ಲಿ 1,634,795 ಜನರು ವಾಸಿಸುತ್ತಿದ್ದರು. ^GR2 ಇಸವಿ 2000ದ ಜನಗಣತಿಯ ಪ್ರಕಾರ, ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ಕೌಂಟಿಯಲ್ಲಿ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯ ಸಾಂಧ್ರತೆಯು 66,940.1/sq mi (25,849.9/km²) ಇತ್ತು. ಇದು ಅಮೆರಿಕಾ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿನ ಯಾವುದೇ ಕೌಂಟಿಯಲ್ಲಿ ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು ಜನ ಸಾಂದ್ರತೆಯಾಗಿದೆ. ಇಸವಿ 2008ರ ಜನಗಣತಿಯ ಅಂದಾಜು ನಿಖರವಾಗಿದ್ದಲ್ಲಿ, ಜನಸಾಂದ್ರತೆಯು ಇಂದು ಪ್ರತಿ ಚದರ ಮೈಲ್‌ಗೆ 71,201 ಜನರಿಗಿಂತಲೂ ಮೀರಿರುತ್ತದೆ. ಇಸವಿ 1910ರಲ್ಲಿ, ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ನತ್ತ ಯುರೋಪಿಯನ್ ವಲಸೆಯ ಉತ್ತುಂಗದಲ್ಲಿ, ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ನ ಜನಸಾಂಧ್ರತೆಯು ಅಂದಿನ ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು ಅಂಕಿ, ಅರ್ಥಾತ್‌ 101,548/sq mi (39,222.9/km²) ಹೊಂದಿತ್ತು. ಇಸವಿ 2000ದಲ್ಲಿ, 34,756.7/sq mi (13,421.8/km²) ಸರಾಸರಿ ಸಾಂದ್ರತೆಯಲ್ಲಿ, 798,144 ಗೃಹಗಳಿದ್ದವು. ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ ನಿವಾಸಿಗಳ ಪೈಕಿ ಕೇವಲ 20.3%ರಷ್ಟು ನಿವಾಸಿಗಳು ಮಾಲೀಕ-ವಾಸಿಸುವ ಮನೆಗಳಲ್ಲಿದ್ದರು. ರಾಷ್ಟ್ರದ ಎಲ್ಲಾ ಕೌಂಟಿಗಳಲ್ಲಿ, ಬ್ರಾಂಕ್ಸ್‌ ನಂತರ ಎರಡನೆಯ ಅತಿ ಕಡಿಮೆಯ ಪ್ರಮಾಣವಾಗಿದೆ.

ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ನಗರ ಯೋಜನಾ ಇಲಾಖೆಯ ಅಂದಾಜಿನ ಪ್ರಕಾರ, 2000ರಿಂದ 2030ರ ವರೆಗೆ, ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ನ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯು 289,000ರಷ್ಟು ಹೆಚ್ಚಳ ಕಂಡು, ಆ ಆವಧಿಗೆ 18.8%ರಷ್ಟು ಹೆಚ್ಚಳ ಕಾಣುತ್ತದೆ. ಇದು ಸ್ಟೇಟನ್ ಐಲೆಂಡ್‌ ನಂತರ ಎರಡನೆಯ ಅತಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರಮಾಣವಾಗಲಿದೆ. ನಗರದ ಇತರೆ ಭಾಗಗಳು ಇದೇ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ 12.7%ರಷ್ಟು ಹೆಚ್ಚಳ ಕಾಣುವುದೆಂದು ಅಂದಾಜಿಸಲಾಗಿದೆ. ಇಸವಿ 2030ರೊಳಗೆ ಶಾಲಾ-ಮಕ್ಕಳ ಸಂಖ್ಯೆಯು 4.4%ರಷ್ಟು ಹೆಚ್ಚಾಗುವ ನಿರೀಕ್ಷೆಯಿದೆ. ಇದಕ್ಕೆ ತದ್ವಿರುದ್ಧವಾಗಿ, ನಗರದಲ್ಲಿ ಇಡಿಯಾಗಿ ಅಲ್ಪ ಪ್ರಮಾಣದ ಇಳಿತದ ನಿರೀಕ್ಷೆಯಿದೆ. ನಗರದಾದ್ಯಂತ 44.2%ರಷ್ಟು ಹೆಚ್ಚಳಕ್ಕೆ ಹೋಲಿಸಿದರೆ, ವಿಭಾಗವು 65 ಹಾಗೂ ಹೆಚ್ಚು ವಯಸ್ಸಿನವರ ಸಂಖ್ಯೆ 108,000ವನ್ನು ಸೇರಿಸಿದಲ್ಲಿ, ಹಿರಿಯ ನಾಗರಿಕರ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯು 57.9%ರಷ್ಟು ಹೆಚ್ಚಳವಾಗುವ ನಿರೀಕ್ಷೆಯಿದೆ.

ಇಸವಿ 2005-2007ರಲ್ಲಿ ನಡೆಸಿದ ಅಮೆರಿಕನ್‌ ಸಮುದಾಯ ಸಮೀಕ್ಷೆಯ ಪ್ರಕಾರ, ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ನ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿ 56.8%ರಷ್ಟು ಬಿಳಿಯರು (48.4% ಹಿಸ್ಪ್ಯಾನಿಕ್‌-ಏತರ ಬಿಳಿಯರು ಮಾತ್ರ), 16.7% ಕರಿಯರು ಅಥವಾ ಆಫ್ರಿಕನ್‌-ಅಮೆರಿಕನ್ನರು (13.8% ಹಿಸ್ಪ್ಯಾನಿಕ್‌-ಏತರ ಕರಿಯರು ಅಥವಾ ಆಫ್ರಿಕನ್‌-ಅಮೆರಿಕನ್ನರು ಮಾತ್ರ), 0.8%ರಷ್ಟು ಅಮೆರಿಕನ್‌-ಇಂಡಿಯನ್‌ ಮತ್ತು ಅಲಾಸ್ಕಾ ಸ್ಥಳೀಯರು, 11.3%ರಷ್ಟು ಏಷ್ಯನ್ನರು, 0.1% ಹವಾಯಿಯನ್‌ ಸ್ಥಳೀಯರು ಹಾಗೂ ಇತರೆ ಪೆಸಿಫಿಕ್ ದ್ವೀಪದವರು, 16.9%ರಷ್ಟು ಇತರೆ ಅನ್ಯ ಜನಾಂಗದವರು ಹಾಗೂ 2.4%ರಷ್ಟು ಎರಡು ಅಥವಾ ಹೆಚ್ಚಿನ ಜನಾಂಗ ಮೂಲದವರು ಸೇರಿರುತ್ತಾರೆ. ಒಟ್ಟು ಜನಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿ 25.1%ರಷ್ಟು ಯಾವುದೇ ಜನಾಂಗದ ಹಿಸ್ಪ್ಯಾನಿಕ್‌ ಅಥವಾ ಲ್ಯಾಟಿನೊ ಮೂಲದವರಾಗಿದ್ದರು.

ಜನಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿ 56.2%ರಷ್ಟು ಸ್ನಾತಕ ಅಥವಾ ಉನ್ನತ ಪದವಿ ಹೊಂದಿದ್ದರು. ಇದಲ್ಲದೆ, 28.4%ರಷ್ಟು ಜನರು ವಿದೇಶ ಸಂಜಾತರು ಹಾಗೂ 3.6%ರಷ್ಟು ಜನರು ಪ್ಯೂಯರ್ಟೊ ರಿಕೊ ಅಥವಾ U.S. ದ್ವೀಪ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ, ಅಥವಾ ವಿದೇಶದಲ್ಲಿ ಅಮೆರಿಕನ್‌ ಮೂಲದ ದಂಪತಿಗಳ ಮಕ್ಕಳಾಗಿ ಜನಿಸಿದ್ದರು. 38.8%ರಷ್ಟು ಜನರು ಸ್ವಗೃಹದಲ್ಲಿ ಇಂಗ್ಲಿಷ್‌ ಹೊರತಾಗಿ ಅನ್ಯ ಭಾಷೆ ಮಾತನಾಡುತ್ತಿದ್ದರು.

ಇಸವಿ 2000ದಲ್ಲಿ, ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ ನಿವಾಸಿಗಳಲ್ಲಿ 56.4%ರಷ್ಟು ಜನರು ಬಿಳಿಯರು, 17.39% ಕಪ್ಪಿನವರು, 14.14% ಇತರೆ ಜನಾಂಗೀಯದವರು, 9.40% ಏಷ್ಯನ್‌, 0.5% ಸ್ಥಳೀಯ ಅಮೆರಿಕನ್‌ ಹಾಗೂ 0.07% ಪೆಸಿಫಿಕ್‌ ದ್ವೀಪದವರು ಆಗಿದ್ದರು. 4.14%ರಷ್ಟು ಜನರು ಎರಡು ಅಥವಾ ಹೆಚ್ಚು ಜನಾಂಗದವರಾಗಿದ್ದರು. 27.18%ರಷ್ಟು ಜನರು ಯಾವುದೇ ಜನಾಂಗದ ಹಿಸ್ಪ್ಯಾನಿಕ್‌ಗಳಾಗಿದ್ದರು. 24.93% ಜನರು ಸ್ವಗೃಹಗಳಲ್ಲಿ ಸ್ಪ್ಯಾನಿಷ್‌ ಮಾತನಾಡುತ್ತಿದ್ದರು, 4.12% ಚೀನೀ ಮತ್ತು 2.19% ಫ್ರೆಂಚ್‌ ಭಾಷೆ ಮಾತನಾಡುತ್ತಿದ್ದರು.

Historical population
Census	Pop.		%±
1790	೩೩,೧೩೧		—
1800	೬೦,೪೮೯		೮೨.೬%
1810	೯೬,೩೭೩		೫೯.೩%
1820	೧,೨೩,೭೦೬		೨೮.೪%
1830	೨,೦೨,೫೮೯		೬೩.೮%
1840	೩,೧೨,೭೧೦		೫೪.೪%
1850	೫,೧೫,೫೪೭		೬೪.೯%
1860	೮,೧೩,೬೬೯		೫೭.೮%
1870	೯,೪೨,೨೯೨		೧೫.೮%
1880	೧೧,೬೪,೬೭೪		೨೩.೬%
1890	೧೪,೪೧,೨೧೬		೨೩.೭%
1900	೧೮,೫೦,೦೯೩		೨೮.೪%
1910	೨೩,೩೧,೫೪೨		೨೬�೦%
1920	೨೨,೮೪,೧೦೩		−೨�೦%
1930	೧೮,೬೭,೩೧೨		−೧೮.೨%
1940	೧೮,೮೯,೯೨೪		೧.೨%
1950	೧೯,೬೦,೧೦೧		೩.೭%
1960	೧೬,೯೮,೨೮೧		−೧೩.೪%
1970	೧೫,೩೯,೨೩೩		−೯.೪%
1980	೧೪,೨೮,೨೮೫		−೭.೨%
1990	೧೪,೮೭,೫೩೬		೪.೧%
2000	೧೫,೩೭,೧೯೫		೩.೩%
Est. 2008	೧೬,೩೪,೭೯೫

738,644 ಮನೆಮಂದಿಗಳಿದ್ದವು. ಇವರಲ್ಲಿ 25.2% ಜನರು ಒಟ್ಟಿಗೆ ಇರುವ ವಿವಾಹಿತ ದಂಪತಿಗಳು, 12.6% ಗೃಹವಾಸಿ ಮಹಿಳೆಯರು ಹಾಗೂ 59.1% ಕುಟುಂಬದವರಾಗಿರಲಿಲ್ಲ. 17.1% ನಿವಾಸಿಗಳು 18ಕ್ಕೂ ಕಡಿಮೆ ವಯಸ್ಸಿನ ಮಕ್ಕಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರು. 48%ರಷ್ಟು ಮನೆಗಳಲ್ಲಿ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳಿದ್ದರು, 10.9%ರಷ್ಟು ಜನರು 65 ಅಥವಾ ಹೆಚ್ಚಿನ ವಯಸ್ಕರಾಗಿದ್ದು ಒಂಟಿಯಾಗಿ ವಾಸಿಸುತ್ತಿದ್ದರು. ಮನೆಮಂದಿಯ ಸರಾಸರಿ 2 ಆಗಿದ್ದು ಸಂಸಾರದ ಸರಾಸರಿ 2.99 ಆಗಿತ್ತು.

ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ನ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯು ಹರಡಿದಂತಿದ್ದು, 16.8%ರಷ್ಟು ಜನರು 18ಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆ ವಯಸ್ಸಿನವರಿದ್ದರು, 10.2ರಷ್ಟು ಜನರು 18ರಿಂದ 24ರ ವಯಸ್ಸಿನವರು, 38.3%ರಷ್ಟು ಜನರು 25ರಿಂದ 44ರ ವಯಸ್ಸಿನವರು, 22.6%ರಷ್ಟು ಜನರು 45ರಿಂದ 64ರ ವಯಸ್ಸಿನವರು ಹಾಗೂ 12.2%ರಷ್ಟು ಜನರು 65 ಅಥವಾ ಹೆಚ್ಚಿನ ವಯಸ್ಸಿನವರಾಗಿದ್ದರು. ಸರಾಸರಿ ವಯಸ್ಸು 36 ಆಗಿತ್ತು. ಪ್ರತಿ 100 ಸ್ತ್ರೀಯರಿಗೆ, 90.3 ಪುರುಷರಿದ್ದರು. ಹದಿನೆಂಟಕ್ಕಿಂತಲೂ ಹೆಚ್ಚು ವಯಸ್ಸಿನ ಪ್ರತಿ 100ರ ಸ್ತ್ರೀಯರಿಗೆ 87.9 ಪುರುಷರಿದ್ದರು.

ಒಂದು ದಶಲಕ್ಷಕ್ಕಿಂತಲೂ ಹೆಚ್ಚು ಜನಸಂಖ್ಯೆ ಹೊಂದಿರುವ ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್ ಅಮೆರಿಕ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನದ ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು ಆದಾಯದ ಸ್ಥಳಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ. ಇಸವಿ 2004ರ ಕಂದಾಯ ವರ್ಷದ IRS ಮಾಹಿತಿಯ ಪ್ರಕಾರ, ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ಕೌಂಟಿ (ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌) ದೇಶದಲ್ಲೇ ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು ಸರಾಸರಿ ಸಂಯುಕ್ತ ಆದಾಯ ತೆರಿಗೆ ಬಾಧ್ಯತೆ ಹೊಂದಿದೆ. ಸರಾಸರಿ ಕಂದಾಯ ಬಾಧ್ಯತೆಯು $25,875 ಆಗಿದ್ದು, ಅಡ್ಜಸ್ಟಡ್‌ ಗ್ರಾಸ್‌ ಇನ್ಕಮ್‌ (ಹೊಂದಿಸಲಾದ ಒಟ್ಟು ಆದಾಯ)ದ 20.0%ರಷ್ಟಾಗಿತ್ತು. ಇಸವಿ 2002ರಲ್ಲಿ, ಇಡೀ ದೇಶದ ಯಾವುದೇ ಕೌಂಟಿಗಿಂತಲೂ ಹೆಚ್ಚಿನ ತಲಾ ಆದಾಯವನ್ನು ಹೊಂದಿತ್ತು.

ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ನ ಅಪ್ಪರ್‌ ಈಸ್ಟ್‌ ಸೈಡ್‌ ZIP ಕೋಡ್‌ (ಅಂಚೆ ಸೂಚಿ ಸಂಖ್ಯೆ) 10021 ಸುಮಾರು ಒಂದು ದಶಲಕ್ಷಕ್ಕಿಂತಲೂ ಹೆಚ್ಚು ಜನರ ತಾಣವಾಗಿದ್ದು, ತಲಾ ಆದಾಯವು $90,000ಕ್ಕಿಂತಲೂ ಹೆಚ್ಚಿದೆ. ಅಮೆರಿಕಾ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನದಲ್ಲೇ ಶ್ರೀಮಂತಿಕೆಯ ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಾಂದ್ರತೆಯ ತಾಣಗಳಲ್ಲಿ ಇದೂ ಒಂದು. ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ನ ನೆರೆಹೊರೆಯ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಹಲವು ಇಷ್ಟು ಶ್ರೀಮಂತವಾಗಿಲ್ಲ. ಈ ಕೌಂಟಿಯ ಮನೆಯೊಂದರಲ್ಲಿ ನಡುವಣ ಆದಾಯವು $47,030 ಹಾಗೂ ಕುಟುಂಬವೊಂದರ ನಡುವಣ ಆದಾಯವು $50,229 ಆಗಿತ್ತು. ಪುರುಷರ ನಡುವಣ ಆದಾಯವು $51,856 ಆಗಿದ್ದರೆ ಸ್ತ್ರೀಯರದ್ದು $45,712 ಆಗಿತ್ತು. ಕೌಂಟಿಯ ತಲಾ ಆದಾಯವು $42,922 ಆಗಿತ್ತು. ಕುಟುಂಬಗಳಲ್ಲಿ 17.6% ಹಾಗೂ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿ 20%ರಷ್ಟು ಬಡತನದ ರೇಖೆಯ ಕೆಳಗಿದ್ದರು. ಇವರಲ್ಲಿ 31.8% 18ಕ್ಕಿಂತಲೂ ಕಡಿಮೆ ವಯಸ್ಕರು ಹಾಗೂ 18.9% 65ಕ್ಕಿಂತಲೂ ಹೆಚ್ಚಿನ ವಯಸ್ಕರಿದ್ದರು.

ಹೂಸ್ಟಿನ್‌ ಬೀದಿಯ ದಕ್ಷಿಣಕ್ಕಿರುವ ಲೋಯರ್ ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ ಇನ್ನಷ್ಟು ಆರ್ಥಿಕ ವಿವಿಧತೆ ಹೊಂದಿದೆ. 1950ರ ದಶಕದ ನಂತರ ಫೈನಾನ್ಷಿಯಲ್‌ ಡಿಸ್ಟ್ರಿಕ್ಟ್‌ನಲ್ಲಿ ವಾಣಿಜ್ಯೇತರ ಬಾಡಿಗೆದಾರರ ಸಂಖ್ಯೆ ಕಡಿಮೆಯಾಗುತ್ತಿದ್ದರೆ, ಈ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ನಿವಾಸಿಗಳ ಜನಸಂಖ್ಯೆ ಹೆಚ್ಚಾಗುತ್ತಿದೆ. ಅಂದಾಜುಗಳ ಪ್ರಕಾರ, ಇಸವಿ 2005ರಲ್ಲಿ 30,000ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಜನರು ವಾಸಿಸುತ್ತಿದ್ದರು. ದಿನಾಂಕ 11 ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್‌ 2001ರ ಆತಂಕವಾದೀ ಹಲ್ಲೆಗಳಿಗೂ ಮುಂಚಿನ ಅಂಕಿ-ಅಂಶಗಳಿಗಿಂತಲೂ (15,000ರಿಂದ 20,000) ಗಮನಾರ್ಹ ಹೆಚ್ಚಳವಾಗಿದೆ.

ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ ಧಾರ್ಮಿಕ ವೈವಿಧ್ಯದ ತಾಣವಾಗಿದೆ. ರೋಮನ್‌ ಕ್ಯಾತಲಿಕ್‌ ಚರ್ಚ್‌ ಅತಿ ದೊಡ್ಡ ಧಾರ್ಮಿಕ ಪಂಥವಾಗಿದೆ. 564,505 ಜನರು ಇದರ ಅನುಯಾಯಿಗಳಾಗಿದ್ದು (ಜನಸಂಖ್ಯೆಯ 36%ಗಿಂತಲೂ ಹೆಚ್ಚು) 110 ಸಮೂಹಗಳನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತದೆ. ಯಹೂದ್ಯರು ಎರಡನೆಯ ಅತಿ ದೊಡ್ಡ ಧಾರ್ಮಿಕ ಗುಂಪು; 314,500 ಜನರು (20.5%) ಅನುಯಾಯಿಗಳಾಗಿದ್ದು, 102 ಸಮೂಹಗಳಿವೆ. ಆನಂತರ, ಪ್ರಾಟಿಸ್ಟಂಟ್‌ (139,732 ಅನುಯಾಯಿಗಳು (9.1%)) ಹಾಗೂ ಮುಸ್ಲಿಮ್‌ (37,078 ಅನುಯಾಯಿಗಳು (2.4%).

ಈ ವಿಭಾಗದಲ್ಲಿ ಶಿಶು ಜನನದ ಹೆಚ್ಚಳವಾಗುತ್ತಿದೆ. ಇಸವಿ 2000ದಿಂದಲೂ, ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ನಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುವ ಐದು ವರ್ಷಕ್ಕಿಂತಲೂ ಕಡಿಮೆ ವಯಸ್ಸಿನ ಮಕ್ಕಳ ಸಂಖ್ಯೆಯು 32%ಕ್ಕಿಂತಲೂ ಹೆಚ್ಚಿತು.

ಹೆಗ್ಗುರುತುಗಳು ಮತ್ತು ವಾಸ್ತುಶಿಲ್ಪ

ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ನ ಬಾನರೇಖೆಗೆ ವಿಶಿಷ್ಟ ರೂಪು ನೀಡಿರುವ ಗಗನಚುಂಬಿ ಕಟ್ಟಡವು 19ನೆಯ ಶತಮಾನದ ಅಂತ್ಯದಿಂದಲೂ ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ನಗರದ ಹೆಗ್ಗುರುತಾಗಿದೆ. ಅವಧಿ 1890ರಿಂದ 1973ರ ವರೆಗೆ, ವಿಶ್ವದ ಅತಿ ಎತ್ತರದ ಕಟ್ಟಡವೆನಿಸಿದ ಕಟ್ಟಡವು ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ನಲ್ಲಿತ್ತು. ಒಂಬತ್ತು ವಿವಿಧ ಕಟ್ಟಡಗಳು ಈ ಬಿರುದಿಗೆ ಪಾತ್ರವಾಗಿದ್ದವು. ಪಾರ್ಕ್‌ ರೋದಲ್ಲಿರುವ ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ವರ್ಲ್ಡ್‌ ಬಿಲ್ಡಿಂಗ್‌ ಬಿರುದನ್ನು 1955ರವರೆಗೂ ಹೊಂದಿದ್ದ ಮೊದಲ ಕಟ್ಟಡವಾಗಿತ್ತು. ಇದು 309 ಅಡಿ (91 ಮೀ.) ಎತ್ತರವಿತ್ತು. ಬ್ರೂಕ್ಲಿನ್‌ ಸೇತುವೆಗೆ ಹೊಸ ಇಳಿಜಾರು ನಿರ್ಮಾಣಕ್ಕಾಗಿ ಈ ಕಟ್ಟಡವನ್ನು 1955ರಲ್ಲಿ ನೆಲಸಮ ಮಾಡಲಾಯಿತು. ಸಮೀಪದಲ್ಲಿ, 29 ಅಂತಸ್ತುಗಳಿರುವ 391 feet (119 m) ಪಾರ್ಕ್ ರೋ ಕಟ್ಟಡವು 1899ರಲ್ಲಿ ಅತಿ ಎತ್ತರದ ಕಟ್ಟಡವಾಗಿತ್ತು. ಚಿರಪರಿಚಿತ ಹೊಲಿಗೆ ಯಂತ್ರ ತಯಾರಕ ಸಿಂಗರ್‌ನ ಪ್ರಧಾನ ಕಾರ್ಯಸ್ಥಾನಕ್ಕಾಗಿ 41 ಅಂತಸ್ತಿನ ಸಿಂಗರ್‌ ಕಟ್ಟಡವನ್ನು 1908ರಲ್ಲಿ ನಿರ್ಮಿಸಲಾಯಿತು. 612 feet (187 m) ಇಸವಿ 1967ರಲ್ಲಿ ನೆಲಸಮವಾದ ಇದು ಅತಿ ಎತ್ತರದ ಕಟ್ಟಡದವೆನಿಸಿತ್ತು. ಮೆಡಿಸನ್‌ ಅವೆನ್ಯೂದ ತಳದಲ್ಲಿ 700 ಅಡಿ (213 ಮೀ.) ಎತ್ತರಕ್ಕೆ ನಿಂತ ಮೆಟ್ರೊಪೊಲಿಟನ್‌ ಲೈಫ್‌ ಇನ್ಷುರೆನ್ಸ್‌ ಕಂಪನಿ ಟವರ್‌ 1909ರಲ್ಲಿ ಬಿರುದನ್ನು ತನ್ನದಾಗಿಸಿಕೊಂಡಿತು. ಇದು ವೆನೀಸ್‌ನ ಸೇಂಟ್‌ ಮಾರ್ಕ್ಸ್‌ ಕ್ಯಾಂಪೆನೀಲ್‌ ಗೋಪುರದ ನೆನಪು ಮಾಡಿಸುತ್ತದೆ. ವಿಶಿಷ್ಟ ಗಾಥಿಕ್‌ ವಾಸ್ತುಶಿಲ್ಪವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದ ವುಲ್ವರ್ತ್‌ ಕಟ್ಟಡವು 1913ರಲ್ಲಿ ಅತಿ ಎತ್ತರದ ಕಟ್ಟಡವೆನಿಸಿತು. ಇದು 792 ಅಡಿ (241 ಮೀ.) ಎತ್ತರವಿತ್ತು.

ದಿ ಕ್ರಿಸ್ಲರ್ ಬಿಲ್ಡಿಂಗ್.1930–1931ರಲ್ಲಿ ನಗರದ ಅತಿ ಎತ್ತರದ ಕಟ್ಟಡ.

ಅಬ್ಬರದ ಇಪ್ಪತ್ತರ ದಶಕ(ಮೊದಲನೆ ಮಹಾಯುದ್ಧದ ನಂತರ)ದಲ್ಲಿ ಪ್ರಪಂಚದಲ್ಲೇ ಅತ್ಯಂತ ಎತ್ತರದ ಕಟ್ಟಡ ಎಂಬ ಹೆಸರು ಪಡೆಯಬೇಕೆಂಬುದನ್ನು ಗುರಿಯಾಗಿಟ್ಟುಕೊಂಡು ಒಂದು ವರ್ಷಾವಧಿಯಲ್ಲಿ ಮೂರು ಕಟ್ಟಡಗಳನ್ನು ಇಲ್ಲಿ ಮುಗಿಲಿನೆತ್ತರಕ್ಕೆ ನಿರ್ಮಿಸಲಾಯಿತು. 1929ರ ವಾಲ್ ಸ್ಟ್ರೀಟ್ ಕ್ರ್ಯಾಶ್‌ನ ಮೊದಲು ಷೇರು ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ಏರಿದುದರಿಂದ ಇಬ್ಬರು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಮಾಡುವವರು ಅಧಿಕಾರಕ್ಕಾಗಿ ಸಾರ್ವಜನಿಕವಾಗಿ ಸ್ಫರ್ಧಿಸಿದರು. 927 ಅಡಿ ಎತ್ತರದ (282 ಮೀ) 40 ವಾಲ್ ಸ್ಟ್ರೀಟ್ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಆಫ್ ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌‌ನ ಪ್ರಧಾನ ಕಾರ್ಯಸ್ಥಾನವಾಗಿ 1930ರ ಮೇಯಲ್ಲಿ ವಿಸ್ಮಯಗೊಳಿಸುವ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಕೇವಲ ಹನ್ನೊಂದು ತಿಂಗಳಲ್ಲೇ ಪೂರ್ಣಗೊಂಡಿತು. ಲೆಕ್ಸಿಂಗ್ಟನ್ ಅವೆನ್ಯೂ ಮತ್ತು 42ನೇ ಬೀದಿಯಲ್ಲಿ ರಚನೆಯ ವಿಶಿಷ್ಟ ಗುರುತು 185-foot (56 m)-ಎತ್ತರದ ಶೃಂಗವನ್ನು ರಹಸ್ಯವಾಗಿ ನಿರ್ಮಿಸುವ ಯೋಜನೆಯನ್ನು ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಾಹಕ ವಾಲ್ಟರ್ ಕ್ರಿಸ್ಲರ್‌ ಮತ್ತು ಅವನ ವಾಸ್ತುಶಿಲ್ಪಿ ವಿಲಿಯಮ್ ವ್ಯಾನ್ ಅಲೆನ್ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಿದರು. ಕ್ರಿಸ್ಲರ್ ಕಟ್ಟಡವನ್ನು 1,046 ಅಡಿ (319 ಮೀ) ಎತ್ತರಕ್ಕೆ ಮಾಡುವುದರೊಂದಿಗೆ, 1929ರಲ್ಲಿ ಇದು ಪೂರ್ಣಗೊಂಡಾಗ ಪ್ರಪಂಚದಲ್ಲೇ ಅತಿ ಎತ್ತರದುದಾಯಿತು. 1931ರ ಮೇಯಲ್ಲಿ ಪೂರ್ಣಗೊಂಡ ಕಟ್ಟಡದ ಬುಡದಿಂದ ತುದಿಗೆ 1,250 ಅಡಿ (381 ಮೀ) ಎತ್ತರವಿರುವ ಆರ್ಟ್ ಡೆಕೊ ಗೋಪುರವನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ 102-ಅಂತಸ್ತಿನ ಎಂಪೈರ್ ಸ್ಟೇಟ್ ಬಿಲ್ಡಿಂಗ್‌ ಈ ಎರಡೂ ಕಟ್ಟಡಗಳನ್ನು ಮೀರಿಸುತ್ತದೆ. 203 ft (62 m) ಎತ್ತರದ ಶೃಂಗವನ್ನು ನಂತರ ಸೇರಿಸಲಾಯಿತು. ಇದು ಕಟ್ಟಡದ ಒಟ್ಟು ಎತ್ತರವನ್ನು 1,453 ಅಡಿ (443 ಮೀ))ಅಷ್ಟು ಮಾಡುತ್ತದೆ.

ದಿ ಎಂಪೈರ್ ಸ್ಟೇಟ್ ಬಿಲ್ಡಿಂಗ್‌, 1931 ರಿಂದ 1972ರ ತನಕ ಜಗತ್ತಿನ ಅತಿ ಎತ್ತರದ ಕಟ್ಟಡ ಎನಿಸಿಕೊಂಡಿತ್ತು. ಜೊತೆಗೆ ಈಗ ಇದು ನಗರದ ಅತಿ ಎತ್ತರದ ಕಟ್ಟಡ.

ಒಂದು ಕಾಲದಲ್ಲಿ ನಗರದ ಪ್ರತಿಮಾರೂಪದ ಗುರುತಾಗಿದ್ದ ವಿಶ್ವ ವಾಣಿಜ್ಯ ಕೇಂದ್ರದ ಹಿಂದಿನ ಕಾಲದ ಅವಳಿ ಗೋಪುರಗಳು ಕೆಳ ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌‌ನಲ್ಲಿದ್ದವು. 1,368 ಮತ್ತು 1,362 ಅಡಿ (417 ಮೀ& 415 ಮೀ) ಎತ್ತರದ 110-ಅಂತಸ್ತಿನ ಕಟ್ಟಡಗಳು 1972ರಿಂದ ಅವನ್ನು ಮೀರಿಸುವ ವಿಲ್ಲಿಸ್ ಗೋಪುರವನ್ನು (ಹಿಂದೆ ಸಿಯರ್ಸ್ ಗೋಪುರ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತಿದ್ದ ಇದು ಚಿಕಾಗೊದಲ್ಲಿದೆ) 1974ರಲ್ಲಿ ನಿರ್ಮಿಸುವವರೆಗೆ ಪ್ರಪಂಚದಲ್ಲೇ ಅತಿ ಎತ್ತರದ ಕಟ್ಟಡಗಳಾಗಿದ್ದವು. 20ನೇ ಶತಮಾನದ ಕೊನೆಯವರೆಗೆ ವಿಶ್ವ ವಾಣಿಜ್ಯ ಕೇಂದ್ರದ ಅವಳಿ ಗೋಪುರಗಳು 2001ರ ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 11ರಲ್ಲಿ ಭಯೋತ್ಪಾದಕರ ದಾಳಿಯಿಂದ ನಾಶಗೊಳ್ಳುವವರೆಗೆ ಪ್ರಪಂಚದಲ್ಲೇ ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಮತ್ತು ಮನ್ನಣೆ ಪಡೆದ ಕಟ್ಟಡಗಳಾಗಿದ್ದವು. ವಿಶ್ವ ವಾಣಿಜ್ಯ ಕೇಂದ್ರವು ಹಲವಾರು ವಿಷಯಗಳ ವಿಸ್ಮಯವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. 1974ರ ಆಗಸ್ಟ್ 7ರಲ್ಲಿ ಇದರ ಅವಳಿ ಗೋಪುರಗಳ ಮಧ್ಯೆ ಕಟ್ಟಿದ ಒಂದು ಹಗ್ಗದ ಮೇಲೆ ಫ್ರೆಂಚ್‌‌ನ ಬಿಗಿಹಗ್ಗದಲ್ಲಿ ನಡೆದಾಡುವ ನಿಯಂತ್ರಣವನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಫಿಲಿಪ್ಪೆ ಪೆಟಿಟ್‌ ನಡೆದು ತೋರಿಸಿದನು. ವಿಶ್ವ ವಾಣಿಜ್ಯ ಕೇಂದ್ರದ ಅವಳಿ ಗೋಪುರಗಳು ನಾಶಗೊಂಡ ನಂತರ ಅವುಗಳ ಸ್ಥಾನಕ್ಕೆ ಬದಲಿಯಾಗಿ ಮತ್ತೊಂದು ವಿಶ್ವ ವಾಣಿಜ್ಯ ಕೇಂದ್ರವು ಪ್ರಸ್ತುತ ನಿರ್ಮಾಣ ಹಂತದಲ್ಲಿದೆ. ಇದು 2014ರಲ್ಲಿ ಪೂರ್ಣಗೊಳ್ಳುವ ನಿರೀಕ್ಷೆಯಿದೆ.

1961ರಲ್ಲಿ ಪೆನ್ಸಿಲ್ವೇನಿಯಾ ರೈಲ್‌ರೋಡ್‌ ಹಳೆಯ ಪೆನ್ನ್ ಸ್ಟೇಷನ್‌ಅನ್ನು ಒಡೆದು ಅಲ್ಲಿ ಹೊಸ ಮ್ಯಾಡಿಸನ್ ಸ್ಕ್ವೇರ್ ಗಾರ್ಡನ್‌ ಮತ್ತು ಕಛೇರಿ ಕಟ್ಟಡ ಸಂಕೀರ್ಣವನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸುವ ಯೋಜನೆಗಳನ್ನು ಪ್ರಕಟಪಡಿಸಿತು. ಇದರ ವಿರುದ್ಧ ಅನೇಕ ಪ್ರತಿಭಟನೆಗಳನ್ನು ಆಯೋಜಿಸಲಾಯಿತು. ಇವು ಬಿಯಾಕ್ಸ್-ಕಲಾ ಶೈಲಿಯ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಕೆಲಸಗಾರಿಕೆ ಮತ್ತು ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ನಗರದ ವಾಸ್ತುಶಿಲ್ಪೀಯ ಅಮ‌ೂಲ್ಯ ರತ್ನವೆಂದು ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಪರಿಗಣಿಸಲಾದ 1910ರಲ್ಲಿ ಪೂರ್ಣಗೊಂಡ ಮ್ಯಾಕ್‌ಕಿಮ್, ಮೀಡ್ ಮತ್ತು ವೈಟ್-ವಿನ್ಯಾಸಗೊಳಿಸಿದ ರಚನೆಯನ್ನು ರಕ್ಷಿಸುವ ಗುರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದವು. ಈ ಪ್ರಯತ್ನಗಳ ಹೊರತಾಗಿಯ‌ೂ ಈ ರಚನೆಯ ಧ್ವಂಸಗೊಳಿಸುವಿಕೆಯು 1963ರ ಅಕ್ಟೋಬರ್‌ನಲ್ಲಿ ಆರಂಭವಾಯಿತು. ಪೆನ್ನ್ ಸ್ಟೇಷನ್‌ನ ನಾಶವನ್ನು ಇತಿಹಾಸಕಾರ ಲೆವಿಸ್ ಮುಂಫೋರ್ಡ್ "ಇದೊಂದು ಬೇಜವಾಬ್ದಾರಿ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ವಿನಾಶಕತೆ" ಎಂದು ಹೇಳಿದ್ದಾನೆ. ಅವನು 1965ರಲ್ಲಿ "ನಗರದ ಐತಿಹಾಸಿಕ, ಕಲಾತ್ಮಕ ಮತ್ತು ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಆಸ್ತಿ"ಯನ್ನು ಸಂರಕ್ಷಿಸುವ ಜವಾಬ್ದಾರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ನಗರದ ಮುಖ್ಯಕೇಂದ್ರಗಳ ರಕ್ಷಣಾ ಆಯೋಗವನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸುವ ಮ‌ೂಲಕ ನೇರವಾಗಿ ಸ್ಥಳೀಯ ಕಾನೂನೊಂದನ್ನು ಮಾಡಲು ನಿರ್ದೇಶನ ಮಾಡಿದನು. ಪೆನ್ನ್ ಸ್ಟೇಷನ್‌ನ ಅಳಿವು ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ನಗರದಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು 1,000ದಷ್ಟು ಅಲ್ಲದೆ ರಾಷ್ಟ್ರದಾದ್ಯಂತ ಒಂದು ದಶಲಕ್ಷದಷ್ಟು ರಚನೆಗಳನ್ನು ಉಳಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಯಿತು. ಇದರಿಂದಾಗಿ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಸಂರಕ್ಷಣಾ ಚಟುವಟಿಕೆಯು ಇನ್ನಷ್ಟು ಪ್ರಚೋದಿತಗೊಂಡಿತು.

ಹಿಂದಿನ ವಿಶ್ವ ವಾಣಿಜ್ಯ ಕೇಂದ್ರದ ಅವಳಿ ಗೋಪುರಗಳು, 1972 ರಿಂದ 2001ರ ವರೆಗೂ ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್ ನ ಅತಿ ಎತ್ತರದ ಕಟ್ಟಡಗಳಾಗಿದ್ದವು.

ಟೈಮ್ಸ್ ಸ್ಕ್ವೇರ್‌‌ನ ಬ್ರಾಡ್ವೇಯಾದ್ಯಂತವಿರುವ ಚಿತ್ರಮಂದಿರಗಳ ಜಿಲ್ಲೆ, ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯ, ಕೊಲಂಬಿಯಾ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯ, ಫ್ಲಾಟಿರಾನ್ ಕಟ್ಟಡ, ವಾಲ್ ಸ್ಟ್ರೀಟ್‌‌ನಾದ್ಯಂತವಿರುವ ವಾಣಿಜ್ಯ ಜಿಲ್ಲೆ, ಪ್ರದರ್ಶನ ಕಲೆಯ ಲಿಂಕೋಲ್ನ್ ಕೇಂದ್ರ, ಲಿಟಲ್ ಇಟಲಿ, ಹಾರ್ಲೆಮ್‌, ಅಮೆರಿಕಾದ ನೈಸರ್ಗಿಕ ಇತಿಹಾಸದ ವಸ್ತುಸಂಗ್ರಹಾಲಯ, ಚೈನಾಟೌನ್‌ ಮತ್ತು ಸೆಂಟ್ರಲ್ ಪಾರ್ಕ್ ಮೊದಲಾದವು ಈ ದಟ್ಟವಾದ ಜನಸಾಂದ್ರತೆಯಿರುವ ದ್ವೀಪದಲ್ಲಿವೆ.

ಈ ನಗರವು ಇಂಗ್ಲಿಷ್‌ನವನಾದ ಸ್ಯಾಮ್ಯುಯೆಲ್ ಫಾಕ್ಸ್‌‌ನ ಸ್ವಂತದ ಹಿಯರ್ಸ್ಟ್ ಗೋಪುರ ಮತ್ತು ಪುನಃನಿರ್ಮಿಸಲಾದ 7 ವಿಶ್ವ ವಾಣಿಜ್ಯ ಕೇಂದ್ರ ಮೊದಲಾದ ಶಕ್ತಿ-ಸಾಮರ್ಥ್ಯದ ಹಸಿರು ಕಛೇರಿ ಕಟ್ಟಡಗಳ ಪ್ರಮುಖ ತಾಣವಾಗಿದೆ.

ಸೆಂಟ್ರಲ್ ಪಾರ್ಕ್‌ ಉತ್ತರದಲ್ಲಿ ಪಶ್ಚಿಮದ 110ನೇ ಬೀದಿ, ಪಶ್ಚಿಮದಲ್ಲಿ ಎಂಟನೇ ಅವೆನ್ಯೂ, ದಕ್ಷಿಣದಲ್ಲಿ ಪಶ್ಚಿಮದ 59ನೇ ಬೀದಿ ಹಾಗೂ ಪೂರ್ವದಲ್ಲಿ ಐದನೇ ಅವೆನ್ಯೂಯಿಂದ ಆವರಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ಈ ಉದ್ಯಾನದ ಸುತ್ತಲೂ ಇರುವ ಈ ಬೀದಿಗಳನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಸೆಂಟ್ರಲ್ ಪಾರ್ಕ್‌ ನಾರ್ತ್, ಸೆಂಟ್ರಲ್ ಪಾರ್ಕ್‌ ವೆಸ್ಟ್ ಮತ್ತು ಸೆಂಟ್ರಲ್ ಪಾರ್ಕ್‌ ಸೌತ್ ಎಂದು ಅನುಕ್ರಮವಾಗಿ ಹೇಳಲಾಗುತ್ತದೆ (ಪೂರ್ವ ದಿಕ್ಕಿನಲ್ಲಿರುವ ಐದನೇ ಅವೆನ್ಯೂ ಅದರ ಹೆಸರನ್ನು ಹಾಗೆಯೇ ಉಳಿಸಿಕೊಂಡಿದೆ). ಈ ಉದ್ಯಾನ ಫ್ರೆಡೆರಿಕ್ ಲಾ ಓಲ್ಮ್‌ಸ್ಟೆಡ್‌ ಮತ್ತು ಕ್ಯಾಲ್ವರ್ಟ್ ವಯಾಕ್ಸ್‌‌ರಿಂದ ವಿನ್ಯಾಸಗೊಳಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. 843 ಎಕರೆಯ (3.4 km²) ಉದ್ಯಾನವು ವಿಸ್ತಾರವಾದ ನಡೆದಾಡುವ ಹಾದಿ, ಎರಡು ಐಸ್-ಸ್ಕೇಟಿಂಗ್ ರಿಂಕ್‌ಗಳು(ನೀರ್ಗಲ್ಲ ಹರವು), ಒಂದು ವನ್ಯಜೀವಿಗಳ ಅಭಯಾರಣ್ಯ, ಹಲವಾರು ಕ್ರೀಡಾ ಮನರಂಜನೆಗಳಿಗಾಗಿ ಹಸಿರು ಹುಲ್ಲಿನ ಪ್ರದೇಶಗಳು ಹಾಗೂ ಮಕ್ಕಳಿಗಾಗಿ ಆಟದ ಮೈದಾನಗಳು ಮೊದಲಾದವುಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಈ ಉದ್ಯಾನವನ ವಲಸೆ ಹಕ್ಕಿಗಳಿಗೆ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ತಾಣವಾಗಿದೆ. ಹಾಗಾಗಿ ಇದು ಪಕ್ಷಿ ವೀಕ್ಷಕರಿಗೆ ಹೆಚ್ಚು ಜನಪ್ರಿಯವಾಗಿದೆ. ಉದ್ಯಾನವನ್ನು ಸುತ್ತವರಿದ 6 ಮೈಲು (10 ಕಿಮೀ) ಉದ್ದದ ರಸ್ತೆಯು ವಿಶೇಷವಾಗಿ ವಾರಾಂತ್ಯದಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಸಂಜೆ 7:00 ಗಂಟೆಯ ನಂತರ ವಾಹನ ಚಾಲನೆಯು ನಿಷೇಧಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಒಳಗೆ ಸ್ಕೇಟ್ ಮಾಡುವವರಿಗೆ, ಜಾಗಿಂಗ್ ಮಾಡುವವರಿಗೆ ಮತ್ತು ಸೈಕಲ್ ಸವಾರರಿಗೆ ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರಖ್ಯಾತವಾಗಿದೆ.

ಉದ್ಯಾನದ ಹೆಚ್ಚಿನ ಭಾಗವು ನೈಸರ್ಗಿಕವಾಗಿ ಕಂಡುಬಂದರೂ, ಇದು ಹೆಚ್ಚುಕಡಿಮೆ ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಭೂದೃಶ್ಯವಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಇಲ್ಲಿರುವ ಹೆಚ್ಚಿನವು ಕೃತಕ ಕೊಳಗಳಾಗಿವೆ. 1850ರ ದಶಕದಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಸೆಂಟ್ರಲ್ ಪಾರ್ಕ್‌ನ ನಿರ್ಮಾಣ ಕಾರ್ಯುವು ಆ ಯುಗದ ಭಾರಿ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಕೆಲಸಗಳ ಯೋಜನೆಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ. ಓಲ್ಮ್‌ಸ್ಟೆಡ್ ಮತ್ತು ವಯಾಕ್ಸ್‌ರವರು ನಿರ್ಮಿಸಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿದ ಇಂಗ್ಲಿಷ್‌-ಶೈಲಿಯ ಗ್ರಾಮೀಣ ಚಿತ್ರದ ಭೂದೃಶ್ಯವನ್ನು ಸುಮಾರು 20,000 ಕಾರ್ಮಿಕರು ಕುಶಲತೆಯಿಂದ ನಿರ್ಮಿಸಿದರು. ಕೆಲಸಗಾರರು ಸುಮಾರು 3,000,000 cubic yards (2,300,000 m³)ನಷ್ಟು ಮಣ್ಣನ್ನು ಸರಿಸಿ, 270,000ಕ್ಕಿಂತಲೂ ಹೆಚ್ಚು ಸಸ್ಯಗಳನ್ನು ಮತ್ತು ಕುರುಚಲು ಗಿಡಗಳನ್ನು ನೆಟ್ಟರು.

ಒಟ್ಟು 2,686 ಎಕರೆಗಳಷ್ಟಿರುವ (10.9 km²) ಈ ನಗರದ 17.8%ನಷ್ಟು ಭಾಗವನ್ನು ಉದ್ಯಾನವನದ ಪ್ರದೇಶಕ್ಕೆ ಮೀಸಲಿಡಲಾಗಿದೆ. ಉದ್ಯಾನಕ್ಕೆ ಮೀಸಲಿಟ್ಟ ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ನ ಜಾಗದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚುಕಡಿಮೆ 70%ನಷ್ಟು ಭಾಗವು ಸೆಂಟ್ರಲ್ ಪಾರ್ಕ್‌ನ ಹೊರಭಾಗದಲ್ಲಿದೆ. ಅವುಗಳೆಂದರೆ 204 ಆಟದ ಮೈದಾನಗಳು, 251 ಹಸಿರುಬೀದಿಗಳು, 371 ಬಾಸ್ಕೆಟ್‌ಬಾಲ್ ಅಂಕಣಗಳು ಮತ್ತು ಅನೇಕ ಇತರ ಸುಖ ಸೌಕರ್ಯಗಳು.

ಡ್ಯುಯಾನೆ ಬೀದಿಯಲ್ಲಿರುವ ಆಫ್ರಿಕನ್ ಬರಿಯಲ್ ಗ್ರೌಂಡ್ ನ್ಯಾಷನಲ್ ಮಾನ್ಯುಮೆಂಟ್(ಆಫ್ರಿಕನ್ನರ ಶ್ಮಶಾನಗಳ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸ್ಮಾರಕ), 17ನೇ ಮತ್ತು 18ನೇ ಶತಮಾನದ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಹೂಳಲಾದ ಸುಮಾರು 400 ಆಫ್ರಿಕನ್ನರ ಕಳೇಬರಗಳಿರುವ ಸ್ಥಳವಾಗಿದೆ. ಕಳೇಬರಗಳು 1991ರಲ್ಲಿ ಫೊಲಿ ಸ್ಕ್ವೇರ್ ಫೆಡರಲ್ ಕಛೇರಿ ಕಟ್ಟಡದ ನಿರ್ಮಾಣದ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬಂದವು.

ನಗರದ ಚಿತ್ರ

Skyline of Midtown Manhattan, as seen from the observation deck of the GE Building

Skyline of Upper Manhattan and Midtown Manhattan as seen from Jersey City

Panorama of the Manhattan skyline as seen looking eastward from Hoboken, New Jersey.

ಆರ್ಥಿಕ ಸ್ಥಿತಿ

ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ ರಾಷ್ಟ್ರದ ಅತಿಹೆಚ್ಚು ಮೌಲ್ಯದ ಅನೇಕ ಸ್ಥಿರಾಸ್ತಿಗೆ ನೆಲೆಯಾಗಿದೆ. ಅಲ್ಲದೆ ಇದು ಅಮೆರಿಕ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿನ ಅತಿಹೆಚ್ಚು ದುಬಾರಿ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ.

ಸಿಕ್ಸ್ತ್ ಅವೆನ್ಯೂ ಉದ್ದಕ್ಕೂ ಇರುವ ಆಫೀಸಸ್

ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ನಗರದ ವ್ಯಾಪಾರ ಮತ್ತು ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳ ಪ್ರಮುಖ ಕೇಂದ್ರವಾಗಿದೆ. ಸಂಪೂರ್ಣ ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ಮಹಾನಗರ ಪ್ರದೇಶದಿಂದ ಸುಮಾರು 2.3 ದಶಲಕ್ಷದಷ್ಟು ಕಾರ್ಮಿಕರನ್ನು ಆಕರ್ಷಿಸಿಕೊಂಡು, ಹೆಚ್ಚುಕಡಿಮೆ ಮ‌ೂರನೇ ಎರಡರಷ್ಟು ಎಲ್ಲಾ ರೀತಿ ಉದ್ಯೋಗಗಳನ್ನೂ ನೀಡಿದೆ. ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ನ ಒಟ್ಟು ಜನಸಂಖ್ಯೆಯು 2.87 ದಶಲಕ್ಷದಷ್ಟಿದ್ದು, ಇದರಲ್ಲಿ 1.34 ದಶಲಕ್ಷದಷ್ಟು ಮಂದಿ ನಿತ್ಯ ಪ್ರಯಾಣಿಕರು ಸೇರಿದ್ದಾರೆ. ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ಗೆ ಬರುತ್ತಿರುವ 1.46 ದಶಲಕ್ಷದಷ್ಟು ಕಾರ್ಮಿಕರ ಈ ನಿತ್ಯ ಪ್ರಯಾಣಿಕರ ಮಹಾಪೂರವು ರಾಷ್ಟ್ರದ ಇತರ ಕೌಂಟಿ ಅಥವಾ ನಗರಗಳಿಗಿಂತ ಅತಿಹೆಚ್ಚಿನದಾಗಿದೆ ಹಾಗೂ 480,000 ನಿತ್ಯ ಪ್ರಯಾಣಿಕರನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಎರಡನೆ ಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿರುವ ವಾಷಿಂಗ್ಟನ್, D.C.ಗಿಂತ ಮ‌ೂರು ಪಟ್ಟು ಹೆಚ್ಚಾಗಿದೆ.

ಇದರ ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರಮುಖ ಆರ್ಥಿಕ ಕ್ಷೇತ್ರವೆಂದರೆ ಇಲ್ಲಿ ನೀಡುವ ಎಲ್ಲಾ ರೀತಿಯ ಸಂಬಳದ ಅರ್ಧಕ್ಕಿಂತಲೂ ಹೆಚ್ಚು ಗಳಿಸಿದ 280,000 ಕಾರ್ಮಿಕರ ಹಣಕಾಸಿನ ಉದ್ಯಮ. ವಾಲ್ ಸ್ಟ್ರೀಟ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಕೇಂದ್ರದಿಂದ ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರಸಿದ್ಧವಾದ ಸಾಲ ಯಾ ಬಂಡವಾಳ ಉದ್ಯಮವು ನಗರದ ಹಣಕಾಸಿನ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಭಾಗವಾಗಿದೆ. ಇದು ಸುಮಾರು 50%ನಷ್ಟು ಹಣಕಾಸಿನ ಸೇವೆಗಳ ಉದ್ಯೋಗ ನೀಡಲು ಕಾರಣವಾಗಿದೆ. 2008ರ ಹಣಕಾಸಿನ ಬಿಕ್ಕಟ್ಟಿಗಿಂತ ಮೊದಲು, U.S.ನ ಐದು ಅತಿದೊಡ್ಡ ಸಾಲ ಯಾ ಬಂಡವಾಳ-ವಿನಿಮಯ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ಅವುಗಳ ಮುಖ್ಯ ಕಾರ್ಯಸ್ಥಾನವನ್ನು ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ನಲ್ಲಿ ಹೊಂದಿದ್ದವು‌.

2006ರಲ್ಲಿ ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ ಹಣಕಾಸಿನ ಉದ್ಯಮದಲ್ಲಿದ್ದವರು ವಾರಕ್ಕೆ ಸುಮಾರು $8,300ನಷ್ಟು ವೇತನವನ್ನು (ಬೋನಸ್ಅನ್ನು ಒಳಗೊಂಡು) ಸಂಪಾದಿಸಿದರು. ಆ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲಾ ಉದ್ಯಮಗಳಲ್ಲಿ ವಾರದ ವೇತನವು $2,500ನಷ್ಟಿತ್ತು. ಇದು ರಾಷ್ಟ್ರದ 325 ಅತಿದೊಡ್ಡ ಕೌಂಟಿಗಳಲ್ಲೇ ಅತಿಹೆಚ್ಚಿನದಾಗಿದೆ. ಇಲ್ಲಿನ 8%ನಷ್ಟು ವೇತನ ಏರಿಕೆಯು ಹತ್ತು ಅತಿದೊಡ್ಡ ಕೌಂಟಿಗಳಲ್ಲೇ ಹೆಚ್ಚಿನದಾಗಿದೆ. ಈ ಪ್ರಾಂತ್ಯದಲ್ಲಿನ ವೇತನವು ರಾಷ್ಟ್ರದಾದ್ಯಂತ ವಾರಕ್ಕೆ ಸಂಪಾದಿಸುವ $784 ಸಂಬಳಕ್ಕಿಂತ 85%ನಷ್ಟು ಹೆಚ್ಚಿದೆ ಹಾಗೂ ಪ್ರಾಂತ್ಯದ ಹೊರಗಿನ ಕಾರ್ಮಿಕರು ಸಂಪಾದಿಸುವ ಮೊತ್ತಕ್ಕಿಂತ ಎರಡು ಪಟ್ಟು ಹೆಚ್ಚಿದೆ. ಆರೋಗ್ಯ ಪಾಲನೆ ವಿಭಾಗವು ಪ್ರಾಂತ್ಯದ ಉದ್ಯೋಗದ ಸುಮಾರು 11%ನಷ್ಟು ಹಾಗೂ ಒಟ್ಟು ಸಂಬಳದ 4%ನಷ್ಟನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ, ಅದರಲ್ಲಿ ಕಾರ್ಮಿಕರು ವಾರಕ್ಕೆ ಸುಮಾರು $900ನಷ್ಟು ಮನೆಗೆ ತೆಗೆದುಕೊಂಡು ಹೋಗುತ್ತಾರೆ.

ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ನಗರವು ರಾಷ್ಟ್ರದ ಹೆಚ್ಚಿನ ನಗರಗಳ ಅನೇಕ ಸಂಸ್ಥೆಗಳ ಪ್ರಧಾನ ಕಾರ್ಯಸ್ಥಾನಗಳಿಗೆ ನೆಲೆಯಾಗಿದೆ. ಅವುಗಳಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನವು ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ನಲ್ಲಿವೆ‌. ಮಧ್ಯನಗರ ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ ಅಮೆರಿಕ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನದಲ್ಲೇ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಪ್ರಮುಖ ವಾಣಿಜ್ಯ ಕೇಂದ್ರವಾಗಿದೆ. ಕೆಳ ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ ರಾಷ್ಟ್ರದ ಮ‌ೂರನೇ-ಅತಿದೊಡ್ಡ ಮುಖ್ಯ ವಾಣಿಜ್ಯ ಕೇಂದ್ರವಾಗಿದೆ (ಚಿಕಾಗೊದ ಲೂಪ್‌ನ ನಂತರ). ಅಲ್ಲದೆ ಇದು ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ಷೇರು ವಿನಿಮಯ ಮಾರುಕಟ್ಟೆ, ಅಮೆರಿಕಾದ ಷೇರು ವಿನಿಮಯ ಮಾರುಕಟ್ಟೆ (ಅಮೆಕ್ಸ್), ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ವಾಣಿಜ್ಯ ಮಂಡಳಿ, ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ವ್ಯಾಪಾರ ವಿನಿಮಯ ಕೇಂದ್ರ (ನಿಮೆಕ್ಸ್) ಮತ್ತು NASDAQ ಮೊದಲಾದುವುಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.

ಪ್ರಪಂಚದ ಎಂಟು ಜಾಗತಿಕ ಜಾಹೀರಾತು ಸಂಸ್ಥೆಗಳಲ್ಲಿ ಏಳು ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌‌ನಲ್ಲಿ ಅವುಗಳ ಪ್ರಧಾನ ಕಾರ್ಯಸ್ಥಾನವನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ. 1920ರ ದಶಕದಲ್ಲಿ ಜಾಹೀರಾತು ಉದ್ಯಮದಲ್ಲಿ ಭಾರಿ ಬೆಳವಣಿಗೆ ಕಂಡುಬಂದ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಮ್ಯಾಡಿಸನ್ ಅವೆನ್ಯೂ ಈ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಗುರುತಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ನಂತರ ಸಂಪೂರ್ಣ ಜಾಹೀರಾತು ಕ್ಷೇತ್ರವನ್ನು ನಿರೂಪಿಸಲು "ಮ್ಯಾಡಿಸನ್ ಅವೆನ್ಯೂ"ವನ್ನು ಲಾಕ್ಷಣಿಕ ಪ್ರಯೋಗವಾಗಿ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ.

ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ ಕಾರ್ಯತಂಡವು ಅಗಾಧವಾಗಿ ಬಿಳಿ ಕಾಲರಿನ ಉದ್ಯೋಗಗಳಿಗೆ ಕೇಂದ್ರೀಕೃತವಾಗಿದೆ. ಪ್ರಾಂತ್ಯದ ಉದ್ಯೋಗದಲ್ಲಿ ಉತ್ಪಾದನೆ (39,800 ಕಾರ್ಮಿಕರು) ಮತ್ತು ನಿರ್ಮಾಣವು (31,600) ಅಲ್ಪ ಪ್ರಮಾಣವನ್ನು ಮಾತ್ರ ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ.

ಐತಿಹಾಸಿಕವಾಗಿ ಈ ಸಂಘಟಿತ ಅಸ್ತಿತ್ವವು ಅನೇಕ ಸ್ವತಂತ್ರ ವ್ಯಾಪಾರಿಗಳಿಗೆ ಪೂರಕವಾಗಿತ್ತು. ಆದರೆ ಇತ್ತೀಚಿನ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸರಣಿ ಭಂಡಾರಗಳ ಒಳಹರಿವು ಹಲವರಿಗೆ ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ನ ನಿಧಾನವಾದ ಸಮರಸೀಕರಣದ ಬಗ್ಗೆ ವ್ಯಥೆಪಡುವಂತೆ ಮಾಡಿದೆ‌.

ಸಂಸ್ಕೃತಿ

ನಗರದ ರಂಗಭೂಮಿ ಕಾರ್ಯಕ್ಷೇತ್ರಕ್ಕೆ ಟೈಮ್ಸ್ ಸ್ಕ್ವೇರ್‌ ಕೇಂದ್ರವಾಗಿದೆ

ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ ಅಮೆರಿಕಾದ ಅನೇಕ ಪ್ರಮುಖ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳು ನಡೆದ ಸ್ಥಳವಾಗಿದೆ. 1911ರ ಮಾರ್ಚ್ 25ರಲ್ಲಿ 146 ಕಾರ್ಮಿಕರ ಸಾವಿಗೆ ಕಾರಣವಾದ ಟ್ರೈಯಾಂಗಲ್ ಶರ್ಟ್‌ವೈಸ್ಟ್ ಫ್ಯಾಕ್ಟರಿಯಲ್ಲಿ ಸಂಭವಿಸಿದ ಬೆಂಕಿಯ ಘಟನೆಯ ನೆನಪಿಗಾಗಿ 1912ರಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು 20,000 ಕಾರ್ಮಿಕರು, ಅವರಲ್ಲಿ ಕಾಲು ಭಾಗದಷ್ಟು ಮಹಿಳೆಯರಿದ್ದರು, ವಾಷಿಂಗ್ಟನ್ ಸ್ಕ್ವೇರ್ ಪಾರ್ಕ್‌‌ನಲ್ಲಿ ನೆರೆದರು. ಹೆಚ್ಚಿನ ಮಹಿಳೆಯರು ಟ್ರೈಯಾಂಗಲ್ ಶರ್ಟ್‌ವೈಸ್ಟ್ ಕಂಪೆನಿಯಿಂದ ತಯಾರಿಸಲ್ಪಟ್ಟಂತಹ ಕಾರ್ಮಿಕರ ಬಾಂಧವ್ಯ ಮತ್ತು ಚಳುವಳಿಗಳನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸುವುದನ್ನು ಪ್ರತಿಬಿಂಬಿಸುವ ಬಿಗಿಯಾದ ನೆರಿಗೆ ಕಟ್ಟಿದ-ಕುಪ್ಪಸಗಳನ್ನು ಧರಿಸಿದ್ದರು. ಈ ಉಡುಪಿನ ಶೈಲಿಯು ನಂತರ ಕೆಲಸ ಮಾಡುವ ಮಹಿಳೆಯರ ಸಮವಸ್ತ್ರವಾಯಿತು ಮತ್ತು ಸ್ತ್ರೀ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯದ ಸಂಕೇತವಾಯಿತು. 1920ರ ದಶಕದ ಹಾರ್ಲೆಮ್‌ ಪುನರುಜ್ಜೀವನವು ಅಮೆರಿಕ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಆಫ್ರಿಕನ್-ಅಮೆರಿಕನ್‌ ಸಾಹಿತ್ಯದ ಪವಿತ್ರ ಗ್ರಂಥಗಳನ್ನು ಹುಟ್ಟುಹಾಕಿತು. 1950 ಮತ್ತು 1960ರ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ನ ರೋಮಾಂಚಕ ಕಲಾ ಕಾರ್ಯಕ್ಷೇತ್ರವು ಅಮೆರಿಕನ್‌ ಪಾಪ್ ಕಲಾ ಚಟುವಟಿಕೆಯ ಕೇಂದ್ರವಾಗಿತ್ತು. ಅದು ಜಾಸ್ಪರ್ ಜಾನ್ಸ್‌ ಮತ್ತು ರಾಯ್ ಲಿಚ್ಟೆಂಸ್ಟೈನ್‌ರಂತಹ ಅಸಾಧಾರಣ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳಿಗೆ ಜನ್ಮ ನೀಡಿದೆ. 1970ರ ಉತ್ತರಾರ್ಧದಲ್ಲಿ ಸೆರೆಂಡಿಪಿಟಿ 3 ಮತ್ತು ಸ್ಟುಡಿಯೊ 54 ಮೊದಲಾದ ಕ್ಲಬ್‌ಗಳೊಂದಿಗೆ ಸ್ನೇಹಸೌಹಾರ್ದದಿಂದಿದ್ದ ಆಂಡಿ ವಾರ್ಹೋಲ್‌‌ನ‌ಷ್ಟು ಬಹುಶಃ ಬೇರೆ ಯಾವ ಕಲಾವಿದನೂ ಪಾಪ್ ಕಲಾ ಶೈಲಿಯನ್ನು ಸಂಯೋಜಿಸಿಲ್ಲ.

ಫ್ರಾಂಕ್ ಲ್ಲೋಯ್ಡ್ ರೈಟ್ ನ ಸೋಲೋಮೊನ್ ರ. ಗುಗ್ಗೆನ್ಹಇಮ್ ಮ್ಯೂಸಿಯಂ ನ ಹೊರನೋಟ.

ಕಲೆಯ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಆಶ್ರಯಧಾಮ ಚೆಲ್ಸಿಯಾದ ನಗರಮಧ್ಯದಲ್ಲಿರುವ ಪಟ್ಟಣಗಳು ಅವುಗಳ ಕಲಾ ವಸ್ತುಗಳ ಪ್ರದರ್ಶನ ಮಂದಿರಗಳಿಗೆ ಮತ್ತು ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಘಟನೆಗಳಿಗೆ ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಪ್ರಸಿದ್ಧವಾಗಿವೆ. ಇದು ಮುಂಬರುವ ಮತ್ತು ಪ್ರಮಾಣೀಕೃತ ಕಲಾವಿದರ ಆಧುನಿಕ ಕಲೆಗೆ ನೆಲೆಯಾಗಿರುವ 200ಕ್ಕಿಂತಲೂ ಕಲಾ ವಸ್ತುಗಳ ಪ್ರದರ್ಶನ ಮಂದಿರಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.

ಬ್ರಾಡ್ವೇ ಚಿತ್ರಮಂದಿರವನ್ನು ಅಮೆರಿಕ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಅತಿದೊಡ್ಡ ವೃತ್ತಿಪರ ಚಿತ್ರಮಂದಿರಗಳ ರೂಪವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಹೆಚ್ಚುಕಡಿಮೆ ಎಲ್ಲವೂ ಟೈಮ್ಸ್ ಸ್ಕ್ವೇರ್‌ನಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಅದರ ಸುತ್ತಲೂ ಇರುವ ಕನಿಷ್ಠ 500 ಆಸನಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ 39 ಅತಿದೊಡ್ಡ ವೃತ್ತಿಪರ ಚಿತ್ರಮಂದಿರಗಳಲ್ಲಿ ಯಾವುದರೊಂದರಲ್ಲಾದರೂ ನಾಟಕಗಳು ಮತ್ತು ಸಂಗೀತ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳು ನಡೆಯುತ್ತಲೇ ಇರುತ್ತವೆ‌. ಬ್ರಾಡ್ವೇ ಹೊರಗಿರುವ ಚಿತ್ರಮಂದಿರಗಳು 100-500 ಆಸನಗಳೊಂದಿಗೆ ಬೀದಿಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರದರ್ಶನ ನಡೆಸುತ್ತವೆ. ಟೈಮ್ಸ್ ಸ್ಕ್ವೇರ್‌ಗಿಂತ ಒಂದು ಮೈಲಿಗಿಂತ ಸ್ವಲ್ಪ ಹೆಚ್ಚು ದೂರದಲ್ಲಿರುವ ಲಿಂಕೋಲ್ನ್ ಸೆಂಟರ್ ಪ್ರಪಂಚದ ಅತಿಹೆಚ್ಚು ಘನತೆಯ ಅಪೆರಾ ಭವನಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾದ ಮೆಟ್ರೊಪೊಲಿಟನ್ ಅಪೆರಾವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.

ಅಲ್ಲದೆ ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ ಆಧುನಿಕ ಮತ್ತು ಐತಿಹಾಸಿಕ ಎರಡೂ ಪ್ರಕಾರದ ಪ್ರಪಂಚದಲ್ಲೇ ಬೃಹತ್ಪ್ರಮಾಣದ ಕೆಲವು ಕಲಾ ಸಂಗ್ರಹಗಳಿಗೂ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ನೀಡಿದೆ - ಮೆಟ್ರೊಪೊಲಿಟನ್ ಮ್ಯೂಸಿಯಂ ಆಫ್ ಆರ್ಟ್, ಮ್ಯೂಸಿಯಂ ಆಫ್ ಮಾಡರ್ನ್ ಆರ್ಟ್ (MoMA), ವಿಟ್ನಿ ಮ್ಯೂಸಿಯಂ ಆಫ್ ಅಮೆರಿಕನ್‌ ಆರ್ಟ್ ಮತ್ತು ಫ್ರ್ಯಾಂಕ್ ಲೋಯ್ಡ್ ವ್ರೈಟ್-ವಿನ್ಯಾಸಗೊಳಿಸಿದ ಗುಗ್ಗೆನ್ಹೇಮ್ ಮ್ಯೂಸಿಯಂ.

ಮೆಟ್ರೋಪಾಲಿಟನ್ ಮ್ಯೂಸಿಯಂ ಆಫ್ ಆರ್ಟ್ ನ ಹೊರನೋಟ.

ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ನಗರದೊಂದಿಗೆ ಅನಿವಾಸಿಗಳ ಮ‌ೂಲಕ ಹೆಚ್ಚು ನಿಕಟವಾಗಿ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಪ್ರಾಂತ್ಯವಾಗಿದೆ; ಆದರೂ ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ನಗರದ ಹೊರಗಿನ ಪ್ರಾಂತ್ಯಗಳ ಕೆಲವು ನಿವಾಸಿಗರು "ಪಟ್ಟಣಕ್ಕೆ ಹೋಗುತ್ತಿದ್ದೇವೆ" ಎಂಬುದಾಗಿ ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ಗೆ ಪ್ರಯಾಣಿಸುತ್ತಾರೆ.

ಈ ಪ್ರಾಂತ್ಯವು ಅಮೆರಿಕಾದ ಅನೇಕ ಭಾಷಾ ಸಂಪ್ರದಾಯಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದು ಸ್ಥಾನವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. "ಎ ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ಮಿನುಟ್" ಪದಪುಂಜವನ್ನು ಅತಿ ಅಲ್ಪ ಕಾಲವನ್ನು ಸೂಚಿಸಲು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. "ಬಹುಶಃ ನೀವು ನಂಬುವುದಕ್ಕಿಂತ ವೇಗದಲ್ಲಿ ಸಾಧ್ಯ" ಎಂಬ ವಾಕ್ಯದಂತೆ ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಉತ್ಪ್ರೇಕ್ಷೆಯ ರೂಪದಲ್ಲಿಯ‌ೂ ಉಪಯೋಗಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದು ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ನ ಅತಿಶೀಘ್ರ ಬೆಳವಣಿಗೆಯ ಪ್ರಮಾಣವನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ‌. "ಮೆಲ್ಟಿಂಗ್ ಪಾಟ್" ಪದವನ್ನು ಮೊದಲು ಇಸ್ರೇಲ್ ಜ್ಯಾಂಗ್ವಿಲ್‌ನ ನಾಟಕ ದ ಮೆಲ್ಟಿಂಗ್ ಪಾಟ್ ‌ನಲ್ಲಿ ಲೋವರ್ ಈಸ್ಟ್ ಸೈಡ್‌ನಲ್ಲಿನ ದಟ್ಟ-ಸಾಂದ್ರತೆಯ ವಲಸಿಗರನ್ನು ವರ್ಣಿಸಲು ಬಳಸಲಾಗಿತ್ತು. ಈ ನಾಟಕವು ವಿಲಿಯಮ್ ಶೇಕ್ಸ್‌‌ಪಿಯರ್‌ನ ರೋಮಿಯೊ ಆಂಡ್ ಜೂಲಿಯೆಟ್ ‌ನ ಹೊಂದಾವಣೆಯಾಗಿದೆ. ಇದನ್ನು ಜ್ಯಾಂಗ್ವಿಲ್‌ 1908ರಲ್ಲಿ ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ನಗರದಲ್ಲಿ ಏರ್ಪಡಿಸಿದನು. ಪ್ರತಿಮಾರೂಪದ ಫ್ಲಾಟಿರಾನ್ ಕಟ್ಟಡವನ್ನು "23 ಹೋಗಾಚೆ" ಅಥವಾ ತೊಲಗಾಚೆ ಪದದ ಮೂಲವೆಂದು ಹೇಳಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ಪದಗಳಿಂದ ಪೋಲೀಸರು ತ್ರಿಕೋನಾಕಾರದ ಕಟ್ಟಡದಲ್ಲಿ ಮಹಿಳೆಯರ ಉಡುಪು ಗಾಳಿಗೆ ಹಾರಿದಾಗ ನಸುನೋಟಕ್ಕಾಗಿ ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿದ ಪುರುಷರಿಗೆ ಗದರಿದರು. "ಬಿಗ್ ಆಪಲ್" ಪದವು 1920ರಷ್ಟು ಹಿಂದಿನದೆಂದು ಹೇಳಲಾಗುತ್ತದೆ. ವರದಿಗಾರನೊಬ್ಬ ಹೊಸ ಒಣದ್ರಾಕ್ಷಿ ಮಾರಾಟಗಾರರು ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ನಗರದ ಪಂದ್ಯದ ಹಾದಿಯನ್ನು ಸೂಚಿಸಲು ಬಳಸಿದಾಗ ಈ ಪದವನ್ನು ಕೇಳಿದನು ಹಾಗೂ ನಂತರ ಅವನ ಪಂದ್ಯದ ಸಾಲನ್ನು "ಎರೌಂಡ್ ದ ಬಿಗ್ ಆಪಲ್" ಎಂದು ಹೆಸರಿಸಿದನು. ಜ್ಯಾಸ್ ಸಂಗೀತಗಾರರು ನಗರವನ್ನು ಪ್ರಪಂಚದ ಜ್ಯಾಸ್ ರಾಜಧಾನಿ ಎಂದು ನಿರೂಪಿಸುವುದಕ್ಕಾಗಿ ಈ ಪದವನ್ನು ಆರಿಸಿಕೊಂಡರು. ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ಕನ್ವೆನ್ಶನ್ ಆಂಡ್ ವಿಸಿಟರ್ಸ್ ಬ್ಯೂರೊದ 1970ರ ಜಾಹೀರಾತು ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಯು ಈ ಪದವನ್ನು ಜನಪ್ರಿಯಗೊಳಿಸಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡಿತು.

ಕ್ರೀಡೆಗಳು

ಮ್ಯಾಡಿಸನ್ ಸ್ಕ್ವೇರ್ ಗಾರ್ಡನ್‌, ರೇಂಜರ್ಸ್‌, ಕ್ನಿಕ್ಸ್‌ ಹಾಗು ಲಿಬರ್ಟಿ ಗೆ ತವರು.

ಇಂದು ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ NHLನ ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ರೇಂಜರು, WNBAಯ ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ಲಿಬರ್ಟಿ ಮತ್ತು NBAಯ ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ಕ್ಲಿಕ್ಸ್ ಮೊದಲಾದವರಿಗೆ ನೆಲೆಯಾಗಿದೆ. ಇವರೆಲ್ಲರೂ ಅವರ ಮನೆಯ ಆಟಗಳನ್ನು ಪ್ರಾಂತ್ಯದಲ್ಲೇ ಪ್ರಮುಖ ವೃತ್ತಿಪರ ಕ್ರೀಡೆಗಳಿರುವ ಮ್ಯಾಡಿಸನ್ ಸ್ಕ್ವೇರ್ ಗಾರ್ಡನ್‌‌ನಲ್ಲಿ ಆಡುತ್ತಾರೆ. ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ಜೆಟ್ಸ್ ಅದರ ಸ್ವಸ್ಥಳಕ್ಕಾಗಿ ವೆಸ್ಟ್ ಸೈಡ್ ಸ್ಟೇಡಿಯಂನ್ನು ಸೂಚಿಸಿತು. ಆದರೆ ಆ ಸೂಚನೆಯು ಅಂತಿಮವಾಗಿ 2005ರ ಜೂನ್‌ನಲ್ಲಿ ಅವರಿಗೆ ನ್ಯೂಜೆರ್ಸಿಯ ಈಸ್ಟ್ ರುದರ್‌ಫೋರ್ಡ್‌ನ ಜೈಂಟ್ಸ್ ಸ್ಟೇಡಿಯಂನಲ್ಲಿ ಅವಕಾಶ ಕಲ್ಪಿಸಿಕೊಡುವ ಮ‌ೂಲಕ ವಿಫಲಗೊಂಡಿತು.

ಇಂದು ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ ಒಂದೇ ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ನಗರದಲ್ಲಿನ ವೃತ್ತಿಪರ ಬೇಸ್‌ಬಾಲ್ ಸವಲತ್ತು ಇರದ ಏಕೈಕ ಪ್ರಾಂತ್ಯವಾಗಿದೆ. ಬ್ರಾಂಕ್ಸ್‌ ಯಾಂಕೀಸ್ಅನ್ನೂ ಮತ್ತು ಕ್ವೀನ್ಸ್ ಮೇಜರ್ ಲೀಗಲ್ ಬೇಸ್‌ಬಾಲ್‌ನ ಮೆಟ್ಸ್ಅನ್ನೂ ಹೊಂದಿದೆ. ಮೈನರ್ ಲೀಗ್ ಬೇಸ್‌ಬಾಲ್‌ನ ಬ್ರೂಕ್ಲಿನ್‌ ಸೈಕ್ಲೋನ್ಸ್ ತಂಡದವರು ಬ್ರೂಕ್ಲಿನ್‌ನಲ್ಲಿ ಆಡುತ್ತಿದ್ದರು. ಹಾಗೆಯೇ ಸ್ಟೇಟನ್ ಐಲೆಂಡ್‌ ಯಾಂಕೀಸ್ ತಂಡದವರು ಸ್ಟೇಟನ್ ಐಲೆಂಡ್‌ನಲ್ಲಿ ಆಟ ಆಡುತ್ತಿದ್ದರು. ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ನಗರದಲ್ಲಿ ಆಡುವ ನಾಲ್ಕು ಪ್ರಮುಖ ಲೀಗ್ ತಂಡಗಳಲ್ಲಿ ಮ‌ೂರು ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ನಲ್ಲೇ ಆಡುತ್ತಿದ್ದವು‌. ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ಜೈಂಟ್ಸ್‌ ತಂಡದವರು 1883ರಲ್ಲಿನ ಅವರ ಆರಂಭದ ಆಟದಿಂದ ಹಿಡಿದು 1957ರ ಕಾಲದ ನಂತರದ ಬ್ರೂಕ್ಲಿನ್‌ ಡಾಡ್ಜರ್ಸ್‌ನೊಂಗಿಗೆ ವೆಸ್ಟ್‌ನ ಮುಂದಾಳತ್ವ ವಹಿಸುವವರಗೆ 155ನೇ ಬೀದಿ ಮತ್ತು ಎಂಟನೇ ಅವೆನ್ಯೂಅಲ್ಲಿ ಪೋಲೊ ಗ್ರೌಂಡ್ಸ್‌ನ ನಾಲ್ಕು ಕ್ರೀಡಾಂಗಣಗಳಲ್ಲೇ ಆಡಿದ್ದಾರೆ. 1889ರಲ್ಲಿ ಜೆರ್ಸಿ ನಗರ ಮತ್ತು ಸ್ಟೇಟನ್ ಐಲೆಂಡ್‌‌ಗಳಲ್ಲಿ ಮತ್ತು 1911ರಲ್ಲಿ ಹಿಲ್‌ಟಾಪ್ ಪಾರ್ಕ್‌ನಲ್ಲಿ ಆಡುವುದಕ್ಕಾಗಿ ಪ್ರತ್ಯೇಕಗೊಂಡಾಗ ಮಾತ್ರ ಅವರು ಈ ಕ್ರೀಡಾಂಗಣಗಳಲ್ಲಿ ಆಡಲಿಲ್ಲ. ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ಯಾಂಕೀಸ್‌ ಅವರ ಆಟವನ್ನು ಹಿಲ್‌ಟಾಪ್ ಪಾರ್ಕ್‌ನಿಂದಾಗಿ ಹಿಲ್‌ಟಾಪರ್ಸ್ ಎಂಬ ಹೆಸರಿನಿಂದ ಆರಂಭಿಸಿದರು. 1903ರಲ್ಲಿನ ಅವರ ಆರಂಭದ ಆಟದಿಂದ ಹಿಡಿದು 1912ರವರೆಗೆ ಅವರು ಈ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲೇ ಆಡಿದ್ದಾರೆ. ಈ ತಂಡವು 1913ರ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಪೋಲೊ ಗ್ರೌಂಡ್ಸ್‌‌ಗೆ ಸರಿಯಿತು. ಅಲ್ಲಿ ಅವರು ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ಯಾಂಕೀಸ್‌ ತಂಡವನ್ನು ಅಧಿಕೃತವಾಗಿ ಎದುರಿಸಿದರು. ಅವರು 1923ರಲ್ಲಿ ಹಾರ್ಲೆಮ್‌ ನದಿಯಾದ್ಯಂತ ಯಾಂಕೀ ಕ್ರೀಡಾಂಗಣಕ್ಕೆ ಹೋಗುವವರೆಗೆ ಅಲ್ಲೇ ಆಡಿದರು. ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ಮೆಟ್ಸ್ ಅವರ ಮೊದಲ ಎರಡು ಪಂದ್ಯಗಳನ್ನು 1964ರಲ್ಲಿ ಶಿಯಾ ಕ್ರೀಡಾಂಗಣವು ಪೂರ್ಣಗೊಳ್ಳುವ ಮೊದಲು 1962ರಲ್ಲಿ ಮತ್ತು 1963ರಲ್ಲಿ ಪೋಲೊ ಗ್ರೌಂಡ್ಸ್‌‌ನಲ್ಲಿ ಆಡಿದರು. ಮೆಟ್ಸ್ ಹೊರಟುಹೋದ ನಂತರ ಪೋಲೊ ಗ್ರೌಂಡ್ಸ್‌ 1964ರ ಎಪ್ರಿಲ್‌ನಲ್ಲಿ ನಾಶಗೊಂಡಿತು. ಆ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಮನೆಗಳನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಲಾಯಿತು.

ಮೊದಲ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಕಾಲೇಜು-ಮಟ್ಟದ ಬಾಸ್ಕೆಟ್‌ಬಾಲ್ ಪಂದ್ಯ ನ್ಯಾಷನಲ್ ಇನ್ವಿಟೇಶನ್ ಟೂರ್ನಮೆಂಟ್‌ಅನ್ನು 1938ರಲ್ಲಿ ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ನಲ್ಲಿ ನಡೆಸಿದರೆ, ಉಳಿದವುಗಳನ್ನು ಈ ನಗರದಲ್ಲಿ ಆಯೋಜಿಸಲಾಯಿತು. ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ಕ್ನಿಕ್ಸ್‌ ತಂಡವು ಆಟವನ್ನು 1946ರಲ್ಲಿ ನ್ಯಾಷನಲ್ ಬಾಸ್ಕೆಟ್‌ಬಾಲ್ ಅಸೋಸಿಯೇಶನ್‌‌ನ ಮ‌ೂಲ ತಂಡಗಳಲ್ಲೊಂದಾಗಿ ಆರಂಭಿಸಿತು. ಮ್ಯಾಡಿಸನ್ ಸ್ಕ್ವೇರ್ ಗಾರ್ಡನ್‌‌ಅನ್ನು ಅವರ ಶಾಶ್ವತ ನೆಲೆಯಾಗಿ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವ ಮೊದಲು ಅವರ ಮೊದಲ ಸ್ವಸ್ಥಳದ ಆಟಗಳನ್ನು 69ನೇ ರೆಜಿಮೆಂಟ್ ಆರ್ಮರಿಯಲ್ಲಿ ಆಡಿದರು. WNBAಯ ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ಲಿಬರ್ಟಿಯು 1997ರಲ್ಲಿ ಹುಟ್ಟಿಕೊಂಡಾಗ ಲೀಗ್‌ನ ‌ಮ‌ೂಲ ಎಂಟು ತಂಡಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದ್ದುದರಿಂದ ಅದು ಗಾರ್ಡನ್ಅನ್ನು ಕ್ನಿಕ್ಸ್‌ನೊಂದಿಗೆ ಹಂಚಿಕೊಂಡಿತು. ಹಾರ್ಲೆಮ್‌‌ನ ರ‌್ಯೂಕರ್ ಪಾರ್ಕ್‌ ಸ್ಟ್ರೀಟ್ ಬಾಲ್ ಶೈಲಿಯ ಆಟಕ್ಕೆ ಹೆಸರುವಾಸಿಯಾಗಿರುವ ಒಂದು ಆಟದ ಕ್ರೀಡಾಂಗಣ. ಅಲ್ಲಿ ಅನೇಕ NBA ಕ್ರೀಡಾಪಟುಗಳು ಬೇಸಿಗೆ ಲೀಗ್‌ನಲ್ಲಿ ಆಡುತ್ತಾರೆ.

ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ನಗರದ ಎರಡೂ ಫುಟ್ಬಾಲ್ ತಂಡಗಳು ಇಂದು ಹಡ್ಸನ್ ನದಿ ಪ್ರದೇಶದಾದ್ಯಂತದ ನ್ಯೂಜೆರ್ಸಿಯ ಈಸ್ಟ್ ರುದರ್‌ಫೋರ್ಡ್‌ನ ಜೈಂಟ್ಸ್‌ ಕ್ರೀಡಾಂಗಣದಲ್ಲಿ ಆಡುತ್ತಿದ್ದರೂ, ಅವು ಆಡುವುದನ್ನು ಆರಂಭಿಸಿದುದು ಪೋಲೊ ಗ್ರೌಂಡ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿ. ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ಜೈಂಟ್ಸ್‌ 1925ರಲ್ಲಿ ನ್ಯಾಷನಲ್ ಫುಟ್ಬಾಲ್ ಲೀಗ್‌‌ಗೆ ಪ್ರವೇಶಿದ ಕಾಲದಿಂದ 1956ರಲ್ಲಿ ಯಾಂಕೀ ಕ್ರೀಡಾಂಗಣಕ್ಕೆ ಹೋಗುವವರೆಗೆ ಅವರ ಬೇಸ್‌ಬಾಲ್ ಸಮಾನನಾಮಕರೊಂದಿಗೆ ಪರಸ್ಪರ ಆಡಿದರು. ಮ‌ೂಲತಃ ಟೈಟಾನ್ಸ್ ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುತ್ತಿದ್ದ ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ಜೆಟ್ಸ್‌ 1960ರಲ್ಲಿ ಪೋಲೊ ಗ್ರೌಂಡ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿ ತನ್ನ ಆಟವನ್ನು ಆರಂಭಿಸಿತು. 1964ರಲ್ಲಿ ಕ್ವೀನ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿ ಮೆಟ್ಸ್ಅನ್ನು ಸೇರುವುದಕ್ಕಿಂತ ಮೊದಲು ನಾಲ್ಕು ಪಂದ್ಯಾವಧಿಯವರೆಗೆ ಅವರು ಅಲ್ಲೇ ಉಳಿದರು.

ನ್ಯಾಷನಲ್ ಹಾಕಿ ಲೀಗ್‌ನ ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ರೇಂಜರ್ಸ್‌ ತಂಡವು 1926–1927 ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾಪನೆಯಾದ ಕಾಲದಿಂದ ಮ್ಯಾಡಿಸನ್ ಸ್ಕ್ವೇರ್ ಗಾರ್ಡನ್‌‌ನ ವಿವಿಧ ಸ್ಥಳಗಳಲ್ಲಿ ಆಡಿತು. ರೇಂಜರ್ಸ್‌ ತಂಡಕ್ಕಿಂತ ಮೊದಲು ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ಅಮೆರಿಕನ್ಸ್‌‌ ತಂಡವು ಗಾರ್ಡನ್‌ನಲ್ಲಿ ಹಿಂದಿನ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಆಡಲು ಆರಂಭಿಸಿತ್ತು. ಗಾರ್ಡನ್‌ನಲ್ಲಿ ಆಡಿದ ಬ್ರೂಕ್ಲಿನ್‌ ಅಮೆರಿಕನ್ಸ್ ಎಂಬ 1941–1942 NHL ಅವಧಿಯ ನಂತರ ದಿವಾಳಿಯಾಗಿ ಕೊನೆಗೊಳ್ಳುವವರೆಗೆ ಈ ತಂಡವು ಗಾರ್ಡನ್‌ನಲ್ಲೇ ಆಡುತ್ತಿದ್ದರು.

ನಾರ್ತ್ ಅಮೆರಿಕನ್‌ ಸಾಕರ್ ಲೀಗ್‌ನ ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ಕಾಸ್ಮಸ್‌ 1974ರಲ್ಲಿ ಆರಂಭಗೊಂಡು ಎರಡು ಅವಧಿಯವರೆಗೆ ಅವರ ಸ್ವಸ್ಥಳದ ಆಟಗಳನ್ನು ಡೌವ್ನಿಂಗ್ ಕ್ರೀಡಾಂಗಣದಲ್ಲಿ ಆಡಿದರು. 1975ರಲ್ಲಿ ಈ ತಂಡವು ಪ್ರಪಂಚದ ಅತಿಶ್ರೇಷ್ಠ ಸಾಕರ್ ಆಟಗಾರ ಎಂದು FIFAಯಿಂದ ಅಧಿಕೃತವಾಗಿ ನಿರೂಪಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಪೆಲೆಯನ್ನು $4.5 ದಶಲಕ್ಷ ಒಪ್ಪಂದದ ಮೇರೆಗೆ ಸೇರಿಸಿಕೊಂಡಿತು. ಇವನು 22,500ರಷ್ಟು ಅಭಿಮಾನಿ ಸಮ‌ೂಹವನ್ನು ಸೆಳೆದುಕೊಳ್ಳುವುದರೊಂದಿಗೆ ತಂಡಕ್ಕೆ 2-0ರ ಗೆಲುವನ್ನು ತಂದುಕೊಟ್ಟನು. ಡೌವ್ನಿಂಗ್‌ ಕ್ರೀಡಾಂಗಣದ ಆಡುವ ಮೈದಾನ ಮತ್ತು ಸೌಲಭ್ಯಗಳು ಬಹಳ ಕೆಟ್ಟದಾಗಿದ್ದವು. ಅಲ್ಲದೆ ತಂಡದ ಜನಪ್ರಿಯತೆಯೂ ಬೆಳೆಯುತ್ತಿದುದರಿಂದ ತಂಡವು ಈ ಕ್ರೀಡಾಂಗಣವನ್ನು ಬಿಟ್ಟು ಯಾಂಕೀ ಕ್ರೀಡಾಂಗಣಕ್ಕೆ ನಂತರ ಜೈಂಟ್ಸ್‌ ಕ್ರೀಡಾಂಗಣಕ್ಕೆ ಹೋಯಿತು. ಈ ಕ್ರೀಡಾಂಗಣವನ್ನು 2002ರಲ್ಲಿ $45 ದಶಲಕ್ಷದ 4,754-ಆಸನದ ಇಕ್ಯಾಹ್ನ್‌ ಕ್ರೀಡಾಂಗಣದ ನಿರ್ಮಾಣಕ್ಕಾಗಿ ಕೆಡವಿ ಹಾಕಲಾಯಿತು. ಇದು ಒಲಿಂಪಿಕ್-ಪ್ರಮಾಣಿತ 400-ಮೀಟರ್ ಓಟದ ಪಥ ಹಾಗೂ ಪೆಲೆಯ ಮತ್ತು ಕಾಸ್ಮಸ್‌ನ ಸ್ವತ್ತಿನ ಭಾಗವಾಗಿ FIFA-ಅಂಗೀಕೃತ ಹೊನಲುದೀಪದ ಸಾಕರ್ ಕ್ರೀಡಾಂಗಣವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಈ ಕ್ರೀಡಾಂಗಣದಲ್ಲಿ ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ ಸಾಕ್ ಕ್ಲಬ್‌ನ ಸದಸ್ಯರ ಸುಮಾರು 48 ಯುವ ತಂಡಗಳನ್ನೊಳಗೊಂಡ ಪಂದ್ಯಗಳು ನಡೆಯುತ್ತವೆ.

ಸಮ‌ೂಹ ಮಾಧ್ಯಮ

ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ನಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ನಗರದ ದಿನಪತ್ರಿಕೆಗಳು ವಿತರಿಸಲ್ಪಡುತ್ತವೆ. ಅವುಗಳೆಂದರೆ - ದ ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ಟೈಮ್ಸ್ , ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ಡೈಲಿ ನ್ಯೂಸ್‌ ಮತ್ತು ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ಪೋಸ್ಟ್‌ . ಇವುಗಳೆಲ್ಲವೂ ಈ ಪ್ರಾಂತ್ಯದಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ಪ್ರಧಾನ ಕಾರ್ಯಸ್ಥಾನವನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ. ರಾಷ್ಟ್ರದ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಹಣಕಾಸಿನ ವೃತ್ತ ಪತ್ರಿಕೆ ದ ವಾಲ್ ಸ್ಟ್ರೀಟ್‌ ಜರ್ನಲ್ ಸಹ ಇರುವುದು ಇಲ್ಲೇ. ಇತರ ದಿನ ಪತ್ರಿಕೆಗಳೆಂದರೆ - AM ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ಮತ್ತು ದ ವಿಲ್ಲೇಜರ್ . ಹಾರ್ಲೆಮ್‌‌ನಲ್ಲಿರುವ ದ ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ಆಂಸ್ಟರ್ಡ್ಯಾಮ್‌ ನ್ಯೂಸ್ ಅಮೆರಿಕ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿರುವ ಪ್ರಮುಖ ಆಫ್ರಿಕನ್-ಅಮೆರಿಕನ್‌ ವಾರ ಪತ್ರಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ. ದ ವಿಲ್ಲೇಜ್ ವಾಯ್ಸ್‌ ಒಂದು ಈ ಪ್ರಾಂತ್ಯದಲ್ಲಿನ ಪ್ರಮುಖ ಪರ್ಯಾಯ ವಾರ ಪತ್ರಿಕೆ.

ದೂರದರ್ಶನ ಉದ್ಯಮವು ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌‌ನಲ್ಲಿ ಉತ್ತಮವಾಗಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೊಂಡಿದೆ. ಇದು ನಗರದ ಆರ್ಥಿಕತೆಯಲ್ಲಿ ಒಂದು ಪ್ರಮುಖ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಂಡಿದೆ. ಅಮೆರಿಕಾದ ನಾಲ್ಕು ಮುಖ್ಯ ಪ್ರಸಾರ ಜಾಲಗಳೆಂದರೆ - ABC, CBS, Fox ಮತ್ತು NBC. ಇವೆಲ್ಲವೂ ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ನಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ಮುಖ್ಯ ಕಾರ್ಯಸ್ಥಾನವನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ. ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೆ MSNBC, MTV, ಫಾಕ್ಸ್ ನ್ಯೂಸ್‌, HBO ಮತ್ತು ಕಾಮಿಡಿ ಸೆಂಟ್ರಲ್‌ ಮೊದಲಾದ ಅನೇಕ ಕೇಬಲ್ ಚಾನೆಲ್‌ಗಳೂ ಇಲ್ಲಿವೆ. 1971ರಲ್ಲಿ WLIB ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ನ ನೀಗ್ರೊಗಳ-ಮಾಲಿಕತ್ವದ ಮೊದಲ ರೇಡಿಯೊ ಸ್ಟೇಷನ್ ಆಯಿತು ಹಾಗೂ ಇನ್ನರ್ ಸಿಟಿ ಬ್ರಾಡ್‌ಕಾಸ್ಟಿಂಗ್ ಕಾರ್ಪೊರೇಶನ್‌‌ನ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಕೀರೀಟಪ್ರಾಯವಾಯಿತು. ಇನ್ನರ್ ಸಿಟಿಯ ಸಹ-ಸಂಸ್ಥಾಪಕ ಪರ್ಸಿ ಸುಟ್ಟನ್‌. ಇವನು ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌‌ ಪ್ರಾಂತ್ಯದ ಮಾಜಿ ಅಧ್ಯಕ್ಷ ಮತ್ತು ನಗರದ ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರಬಲ ಕರಿಯರ ಮುಖಂಡರಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬ. WLIB 1949ರಲ್ಲಿ ಆಫ್ರಿಕನ್-ಅಮೆರಿಕನ್‌ ಸುಮುದಾಯಕ್ಕೆ ಸುದ್ದಿ ಪ್ರಸಾರ ಮಾಡಲು ಆರಂಭಿಸಿತು. ನಿಯತವಾಗಿ ಮಾಲ್ಕೋಲ್ಮ್‌ Xರಂತಹ ನಾಗರಿಕ ಹಕ್ಕುಗಳ ಮುಖಂಡರ ಸಂದರ್ಶನ ಮಾಡಿತು ಹಾಗೂ NAACP ಅಧಿವೇಶನದ ನೇರ ಪ್ರಸಾರ ಮಾಡಿತು. ಹಾಟ್ 97 ಎಂದೂ ಕರೆಯುವ ಪ್ರಭಾವಶಾಲಿ WQHT ಅಮೆರಿಕ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನದ ಪ್ರಧಾನ ಹಿಪ್-ಹಾಪ್ ಸ್ಟೇಷನ್ ಆಗಿದೆ. AM ಮತ್ತು FM ಸಂತೇತಗಳನ್ನೊಳಗೊಂಡ WNYC ರಾಷ್ಟ್ರದಲ್ಲೇ ಅತಿಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರಮಾಣದ ರೇಡಿಯೊ ಕೇಳುಗರನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಇದು ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ನ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ-ಆಲಿಸಲ್ಪಡುವ ಜಾಹೀರಾತು ಮತ್ತು ಜಾಹೀರಾತು-ರಹಿತ ರೇಡಿಯೊ ಸ್ಟೇಷನ್ ಆಗಿದೆ. ಸುದ್ದಿ ಮತ್ತು ಮಾಹಿತಿ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳನ್ನು ಬಿತ್ತರಿಸುವ WBAI ಅಮೆರಿಕ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಕಾರ್ಯ ನಿರ್ವಹಿಸುವ ಕೆಲವು ಸಮಾಜವಾದಿ ರೇಡಿಯೊ ಸ್ಟೇಷನ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ.

ಅಮೆರಿಕ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನದ ಹಳೆಯ ಸಾರ್ವಜನಿಕ-ಪ್ರವೇಶದ ಅವಕಾಶವಿರುವ ದೂರದರ್ಶನ ಚಾನೆಲ್ ಎಂದರೆ 1971ರಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾಪಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ ನೈಬರ್‌ಹುಡ್ ನೆಟ್ವರ್ಕ್‌. ಇದು ಜ್ಯಾಸ್ ಸಂಗೀತದಿಂದ ಹಿಡಿದು ಕಾರ್ಮಿಕರ ಸಮಸ್ಯೆಗಳು, ವಿದೇಶಿ ಭಾಷೆಯ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳಂತಹ ವಿಶಾಲದೃಷ್ಟಿಯ ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮ ಮತ್ತು ಧಾರ್ಮಿಕ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳನ್ನು ಬಿತ್ತರಿಸುತ್ತದೆ. ಟೈಮ್ ವಾರ್ನರ್ ಕೇಬಲ್‌‌ನ ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಸುದ್ದಿ ಚಾನೆಲ್ NY1, ಸಿಟಿ ಹಾಲ್ ಮತ್ತು ರಾಜ್ಯದ ರಾಜಕೀಯದ ಪ್ರಮುಖ ವಿಷಯಗಳ ಪ್ರಸಾರವ್ಯಾಪ್ತಿಗೆ ಹೆಸರುವಾಸಿಯಾಗಿದೆ.

ವಸತಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆ

ಹಿಂದಿನ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌‌ ಮರದಿಂದ ಮಾಡಿದ ನಿರ್ಮಾಣಗಳಿಂದಾಗಿ ಮತ್ತು ಕಳಪೆ ಮಟ್ಟದ ನೀರು ಸರಬರಾಜಿನಿಂದಾಗಿ ಬೆಂಕಿಗೆ ಆಹುತಿಯಾಯಿತು. 1776ರಲ್ಲಿ ಐರೋಪ್ಯ ಸೇನೆಯು ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ನಿಂದ ಸ್ಥಳಾಂತರಗೊಂಡು ಅದನ್ನು ಬ್ರಿಟಿಷರಿಗೆ ಬಿಟ್ಟುಕೊಟ್ಟ ಸ್ವಲ್ಪದರಲ್ಲೇ, ಭಾರಿ ಬೆಂಕಿ ಅನಾಹುತಿ ನಡೆದು, ನಗರದ ಸುಮಾರು ಮ‌ೂರನೇ ಒಂದರಷ್ಟು ಭಾಗ ಹಾಗೂ ಸುಮಾರು 500 ನಿವಾಸಗಳು ನಾಶಗೊಂಡವು.

TriBeCaದಲ್ಲಿರುವ ಲೋಫ್ಟ್ ಅಪಾರ್ಟ್ಮೆಂಟ್ಸ್

20ನೇ ಶತಮಾನದ ತಿರುವಿನಲ್ಲಿ ವಲಸಿಗರ ಸಂಖ್ಯೆ ಹೆಚ್ಚಾದುದರಿಂದ ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌‌ನ ಪ್ರಮುಖ ಭಾಗವು ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಲೋವರ್ ಈಸ್ಟ್ ಸೈಡ್‌ ಅನಾರೋಗ್ಯಕರ ಮತ್ತು ನೈರ್ಮಲ್ಯರಹಿತ ನಿವಾಸಗಳಿಂದ ಕಿಕ್ಕಿರಿದು, ಇತ್ತೀಚಿಗೆ ಆಗಮಿಸಿದವರಿಂದ ದಟ್ಟವಾಗಿ ತುಂಬಿಕೊಂಡಿತು. ವಾಸಗೃಹಗಳು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಐದು-ಅಂತಸ್ತು ಎತ್ತರವಿರುತ್ತಿದ್ದವು. ಇವುಗಳನ್ನು "ಕಾಕ್ರೋಚ್ ಭೂಮಾಲೀಕ"ರು ಹೊಸ ವಲಸಿಗರನ್ನು ದುಡಿಸಿಕೊಂಡು ವಿಶಿಷ್ಟ 25x100 ಭೂಮಿಯಲ್ಲಿ ನಿರ್ಮಿಸುತ್ತಿದ್ದರು. 1929ರಲ್ಲಿ ವಾಸದ ಕಟ್ಟಡಗಳಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಬಳಸುತ್ತಿದ್ದ ತೀವ್ರ ಬೆಂಕಿಯ ಬಗ್ಗೆ ಸಂಕೇತ ನೀಡುವ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಮತ್ತು ಎಲಿವೇಟರ್‌ಗಳು ನಿವಾಸಗಳನ್ನು ಪರಿಣಾಮಕಾರಿಯಾಗಿ ಹೊಸ ನಿರ್ಮಾಣದ ರೂಪವಾಗಿ ಪೂರ್ಣಗೊಳಿಸಿದ ಹೊಸ ನಿವಾಸಗಳ ಪ್ರಕಾರಕ್ಕೆ ಚಾಲಕ ಶಕ್ತಿಯಾಗಿವೆ. ಆದ್ದರಿಂದ ಪ್ರಾಂತ್ಯದ ಈಸ್ಟ್ ಸೈಡ್‌ನಲ್ಲಿ ಇಂದೂ ಸಹ ಅಂತಹ ನಿವಾಸಗಳು ಉಳಿದುಕೊಂಡಿವೆ.

ಇಂದು ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ ವ್ಯಾಪಕವಾದ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಮತ್ತು ಖಾಸಗಿ ನಿವಾಸಗಳ ಆಯ್ಕೆಯನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ. 2000ದ ಗಣತಿಯ ಪ್ರಕಾರ ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ನಲ್ಲಿ ಸರಾಸರಿ 34,756.7/sq mi (13,421.8/km²)ನಷ್ಟು ಸಾಂದ್ರತೆಯಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು 798,144 ನಿವಾಸಗಳಿವೆ. 20.3%ನಷ್ಟು ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ ನಿವಾಸಿಗರು ಮಾತ್ರ ಸ್ವಂತ ಮನೆಗಳಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಇದು ಬ್ರಾಂಕ್ಸ್‌‌ನ ನಂತರ ರಾಷ್ಟ್ರದಲ್ಲಿರುವ ಎಲ್ಲಾ ಕೌಂಟಿಗಳಲ್ಲಿ ಎರಡನೆ-ಅತಿಕಡಿಮೆ ಪ್ರಮಾಣವನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಪ್ರಾಂತ್ಯವಾಗಿದೆ.

ಆಧಾರರಚನೆ

ಸಾರಿಗೆ ವ್ಯವಸ್ಥೆ

ಗ್ರಾಂಡ್ ಸೆಂಟ್ರಲ್ ಟರ್ಮಿನಲ್, ಒಂದು ಕೊನೆಯ ರೈಲ್ವೆ ನಿಲ್ದಾಣ, ಹಾಗು ನಗರದ ಒಂದು ಪ್ರಮುಖ ಹೆಗ್ಗುರುತು.

ಕೊಲಂಬಸ್ ಸರ್ಕಲ್ ಸುರಂಗ ರೈಲು ಮಾರ್ಗವು ನಗರದ ಅತ್ಯಂತ ನಿಬಿಡವಾದ ಸುರಂಗ ರೈಲು ಮಾರ್ಗದ ನಿಲ್ದಾಣವಾಗಿದೆ.

ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ ಅಮೆರಿಕ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಸಾರಿಗೆ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಅಧಿಕವಾಗಿ ಬಳಸುವ ಮತ್ತು ಖಾಸಗಿ ಕಾರುಗಳನ್ನು ಅತಿಕಡಿಮೆ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಹೊಂದಿರುವ ಏಕೈಕ ನಗರವಾಗಿದೆ. 88%ನಷ್ಟು ಅಮೆರಿಕನ್ನರು ಉದ್ಯೋಗಗಳಿಗೆ ಸ್ವಂತ ವಾಹನಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರಯಾಣಿಸುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ಕೇವಲ 5%ನಷ್ಟು ಮಂದಿ ಮಾತ್ರ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಸಾರಿಗೆಯನ್ನು ಬಳಸುತ್ತಾರೆ. ಅದೇ ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ನಲ್ಲಿ 72%ನಷ್ಟು ನಿವಾಸಿಗರು ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಸಾರಿಗೆಯನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡು ಹಾಗೂ ಕೇವಲ 18%ನಷ್ಟು ಮಂದಿ ಮಾತ್ರ ಉದ್ಯೋಗಕ್ಕೆ ಸ್ವಂತ ವಾಹನಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರಯಾಣಿಸುವುದರೊಂದಿಗೆ ಅಧಿಕ ಪ್ರಮಾಣದ ಪ್ರಯಾಣವನ್ನು ನಿವಾಸಿಗರು ಮಾಡುತ್ತಾರೆ. ಅಮೆರಿಕ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನದ 2000ರ ಗಣತಿಯ ಪ್ರಕಾರ ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌‌ನ 75%ಕ್ಕಿಂತಲೂ ಹೆಚ್ಚು ಮನೆಗಳು ಸ್ವಂತ ಕಾರನ್ನು ಹೊಂದಿಲ್ಲ.

2007ರಲ್ಲಿ ಮೇಯರ್ ಬ್ಲೂಮ್‌ಬರ್ಗ್ ದಟ್ಟಣೆಗೆ ಬೆಲೆ ಕಟ್ಟುವ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯೊಂದನ್ನು ಪ್ರಸ್ತಾಪಿಸಿದನು. ಕೇಂದ್ರ ಶಾಸಕಾಂಗವು ಈ ಪ್ರಸ್ತಾಪವನ್ನು 2008ರ ಜೂನ್‌ನಲ್ಲಿ ತಿರಸ್ಕರಿಸಿತು.

ಉದ್ದದಲ್ಲಿ ಪ್ರಪಂಚದಲ್ಲೇ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಸಬ್‌ವೇ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಮತ್ತು ಅತಿಹೆಚ್ಚು ನಿಲ್ದಾಣಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ನಗರ ಸಬ್‌ವೇ ಸ್ಟೇಟನ್ ಐಲೆಂಡ್‌ನ ಹೊರತುಪಡಿಸಿ ಉಳಿದ ಎಲ್ಲಾ ಪ್ರಾಂತ್ಯಗಳನ್ನು ಸಂಪರ್ಕಿಸುವ ನಗರದೊಳಗಿನ ಮ‌ೂಲಭೂತ ಸಾರಿಗೆ ಸಾಧನವಾಗಿದೆ. ಎರಡನೇ ಸಬ್‌ವೇ ಪೋರ್ಟ್ ಅಥಾರಿಟಿ ಟ್ರಾನ್ಸ್-ಹಡ್ಸನ್ (PATH) ವ್ಯವಸ್ಥೆಯು ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ಅನ್ನು ಉತ್ತರ ನ್ಯೂಜೆರ್ಸಿಯೊಂದಿಗೆ ಸಂಪರ್ಕ ಕಲ್ಪಿಸುತ್ತದೆ. ಪ್ರಯಾಣಿಕರು ಪ್ರತಿ-ಪ್ರಯಾಣಕ್ಕೆ-ಒಮ್ಮೆ-ಪಾವತಿಸುವ ಮೆಟ್ರೊಕಾರ್ಡ್‌ಗಳ ಮ‌ೂಲಕ ಟಿಕೆಟ್‌ಗಳ ಹಣವನ್ನು ಪಾವತಿಸುತ್ತಾರೆ. ಇವು ಎಲ್ಲಾ ರೀತಿಯ ನಗರದ ಬಸ್‌ಗಳಿಗೆ ಮತ್ತು ಸಬ್‌ವೇಗಳಿಗೆ ಅಲ್ಲದೆ PATH ರೈಲುಗಳಿಗೂ ಅಂಗೀಕಾರಾರ್ಹವಾಗಿರುತ್ತವೆ. ಬಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಅಥವಾ ಸಬ್‌ವೇಯಲ್ಲಿನ ಏಕ-ಪಥದ ಪ್ರಯಾಣಕ್ಕಿರುವ ಟಿಕೇಟ್ $2.25, ಹಾಗು PATH ರೈಲುಗಳ ಶುಲ್ಕ $1.75. ಇಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿದಿನದ, 7-ದಿನದ, 14-ದಿನದ ಮತ್ತು 30-ದಿನದ ಮೆಟ್ರೊಕಾರ್ಡ್‌ಗಳು ಲಭ್ಯವಿರುತ್ತವೆ. ಇವು ಎಲ್ಲಾ ಸಬ್‌ವೇಗಳಲ್ಲಿ (PATH ಹೊರತುಪಡಿಸಿ) ಮತ್ತು MTA ಬಸ್ ಮಾರ್ಗಗಳಲ್ಲಿ (ವೇಗದೂತಗಳನ್ನು ಹೊರತುಪಡಿಸಿ) ಅಪರಿಮಿತ ಪ್ರಯಾಣಕ್ಕೆ ಅವಕಾಶ ಮಾಡಿಕೊಡುತ್ತವೆ. PATH ಕ್ವಿಕ್‌ಕಾರ್ಡ್ ಬಳಕೆಯು ಕ್ರಮೇಣ ಕಡಿಮೆಯಾಯಿತು. PATH ಮತ್ತು MTA ಎರಡೂ ಮೆಟ್ರೊಕಾರ್ಡ್‌ನ ಬದಲಿಗೆ "ಸ್ಮಾರ್ಟ್ ಕಾರ್ಡ್‌" ಪಾವತಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಬಳಕೆ ತರಲು ಪರೀಕ್ಷಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ನಿಂದ ಮತ್ತು ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ಗೆ ನಿತ್ಯ ಪ್ರಯಾಣಿಸುವ ರೈಲು ಸೇವೆಗಳೆಂದರೆ - ಲಾಂಗ್ ಐಲೆಂಡ್‌ ರೈಲ್ ರೋಡ್ (ಇದು ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ ಮತ್ತು ಇತರ ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ನಗರ ಪ್ರಾಂತ್ಯಗಳನ್ನು ಲಾಂಗ್ ಐಲೆಂಡ್‌‌ನೊಂದಿಗೆ ಸಂಪರ್ಕಿಸುತ್ತದೆ), ಮೆಟ್ರೊ-ನಾರ್ತ್ ರೈಲ್‌ರೋಡ್‌ (ಇದು ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ಅನ್ನು ವೆಸ್ಟ್‌ಚೆಸ್ಟರ್ ಕೌಂಟಿ ಮತ್ತು ಸೌತ್‌ವೆಸ್ಟರ್ನ್ ಕನೆಕ್ಟಿಕಟ್‌ನೊಂದಿಗೆ ಸಂಪರ್ಕ ಕಲ್ಪಿಸುತ್ತದೆ) ಮತ್ತು ನ್ಯೂಜೆರ್ಸಿಯ ಅನೇಕ ಕೇಂದ್ರಗಳಿಗೆ ಸಂಪರ್ಕಿಸುವ ನ್ಯೂಜೆರ್ಸಿ ಟ್ರಾನ್ಸಿಟ್ ರೈಲುಗಳು.

MTA ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ನಗರ ಬಸ್ ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ನಲ್ಲಿ ಅನೇಕ ರೀತಿಯ ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಬಸ್‌ಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ. ವೇಗದೂತ ಬಸ್ ಮಾರ್ಗಗಳ ವ್ಯಾಪಕವಾದ ಜಾಲವು ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ಗೆ ಪ್ರಯಾಣಿಸುವ ನಿತ್ಯ ಪ್ರಯಾಣಿಕರಿಗೆ ಮತ್ತು ಇತರ ಪ್ರಯಾಣಿಕರಿಗೆ ಉತ್ತಮ ಸೇವೆ ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ. ಬಸ್ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯು 2004ರಲ್ಲಿ 740 ದಶಲಕ್ಷದಷ್ಟು ಪ್ರಯಾಣಿಕರಿಗೆ ಸೇವೆ ಒದಗಿಸಿದೆ. ಇದು ರಾಷ್ಟ್ರದಲ್ಲೇ ಅತಿಹೆಚ್ಚಿನದು ಹಾಗೂ ಎರಡನೆ ಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿರುವ ಲಾಸ್ ಏಂಜಲೀಸ್‌‌ನ ಪ್ರಮಾಣಕ್ಕಿಂತ ಎರಡು ಪಟ್ಟು ಅಧಿಕವಾದುದು.

ನಗರದಾದ್ಯಂತ 13,087ಗಳಷ್ಟು ಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿರುವ ಮತ್ತು ಬೀದಿ ಬೀದಿಯಿಂದ ಜನರನ್ನು ಒಯ್ಯುವ ಅವಶ್ಯಕ ದೊಡ್ಡ ಪದಕವನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ನ ಪ್ರತಿಮಾರೂಪದ ಹಳದಿ ಕ್ಯಾಬ್‌ಗಳು ಈ ಪ್ರಾಂತ್ಯದಲ್ಲಿ . ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ನಲ್ಲಿ ಸಾವಿರಾರು ಸೈಕಲ್ ಪ್ರಮಾಣಿಕರೂ ಇದ್ದಾರೆ. ಉತ್ತರ ಅಮೇರಿಕಾದ ನಿತ್ಯ ಪ್ರಮಾಣಿಕರನ್ನು ಸಂಪರ್ಕಿಸುವ ಎರಡು ಕಾರು-ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾದ ರೂಸ್‌ವೆಲ್ಟ್‌ ಐಲೆಂಡ್‌ ಟ್ರ್ಯಾಮ್‌ವೇ ರೂಸ್‌ವೆಲ್ಟ್‌ ಐಲೆಂಡ್‌ ಮತ್ತು ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ ಪ್ರದೇಶಗಳ ಪ್ರಮಾಣಿಕರನ್ನು ಐದು ನಿಮಿಷಗಳಿಗಿಂತ ಕಡಿಮೆ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ವೇಗವಾಗಿ ಸಾಗಿಸುತ್ತದೆ. ಇದು ಈ ದ್ವೀಪದಲ್ಲಿ ಈ ಸೇವೆಯನ್ನು 1978ರಿಂದ ಒದಗಿಸುತ್ತಿದೆ. (ಉತ್ತರ ಅಮೇರಿಕಾದಲ್ಲಿರುವ ಮತ್ತೊಂದು ವ್ಯವಸ್ಥೆಯೆಂದರೆ ಪೋರ್ಟ್‌ಲ್ಯಾಂಡ್ ಏರಿಯಲ್ ಟ್ರ್ಯಾಮ್‌.) ಪ್ರತಿ ದಿನಕ್ಕೆ 24 ಗಂಟೆಗಳು ವರ್ಷಕ್ಕೆ 365 ದಿನವೂ ಕೆಲಸ ಮಾಡುವ ಸ್ಟೇಟನ್‌ ಐಲೆಂಡ್‌ ಫೆರ್ರಿ ವರ್ಷದಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು 19 ದಶಲಕ್ಷ ಪ್ರಯಾಣಿಕರನ್ನು ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ ಮತ್ತು ಸ್ಟೇಟನ್‌ ಐಲೆಂಡ್ ಮಧ್ಯೆ ಇರುವ 5.2 ಮೈಲು (8.4 ಕಿಮೀ) ಉದ್ದದ ರಸ್ತೆಯಲ್ಲಿ ಕೊಂಡೊಯ್ಯುತ್ತದೆ‌. ಪ್ರತಿ ವಾರದ ದಿನದಲ್ಲಿ ಐದು ಬೋಗಿಗಳು 110 ಹಡಗು ಪ್ರಯಾಣದಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು 65,000 ಪ್ರಯಾಣಿಕರನ್ನು ಸಾಗಿಸುತ್ತದೆ. ನದಿ ದಾಟುವ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯು 50-ಸೆಂಟು ಬಾಡಿಗೆ ಇದ್ದುದು ರದ್ದುಗೊಂಡ ನಂತರ 1997ರಿಂದ ಶುಲ್ಕ-ರಹಿತವಾಗಿದೆ.

ಪೆನ್ನ್ ಸ್ಟೇಷನ್, ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ನಗರದಲ್ಲಿ ನಿತ್ಯ ಪ್ರಯಾಣಿಕರಿಗೆ ಇದು ಒಂದು ಪ್ರಮುಖ ರೈಲ್ವೆ ಕೇಂದ್ರ, ಇದು ಮ್ಯಾಡಿಸನ್ ಸ್ಕ್ವೇರ್ ಗಾರ್ಡನ್ ಗೆ ನೇರವಾಗಿ ಕೆಳಭಾಗದಲ್ಲಿದೆ.

ಮೆಟ್ರೊ ಪ್ರದೇಶದ ಪ್ರಯಾಣಿಕರ ರೈಲು ಸಂಪರ್ಕವು ಮಿಡ್‌ಟೌನ್ ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ನ ಪಶ್ಚಿಮ ಮತ್ತು ಪೂರ್ವ ಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ ಅನುಕ್ರಮವಾಗಿ ಪೆನ್ನ್ ಸ್ಟೇಷನ್‌ ಮತ್ತು ಗ್ರ್ಯಾಂಡ್ ಸೆಂಟ್ರಲ್ ಟರ್ಮಿನಲ್ಅನ್ನು ಸಂಧಿಸುತ್ತದೆ. ಇವು ಅಮೆರಿಕ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನದಲ್ಲೇ ಹೆಚ್ಚು ನಿರತವಾಗಿರುವ ರೈಲು ನಿಲ್ದಾಣಗಳು. ರಾಷ್ಟ್ರದಲ್ಲಿನ ಸಾರಿಗೆ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚು ಬಳಸುವ ಸುಮಾರು ಮೂರನೇ-ಒಂದರಷ್ಟು ಬಳಕೆದಾರರು ಮತ್ತು ಮೂರನೇ ಎರಡರಷ್ಟು ರೈಲು ಪ್ರಯಾಣಿಕರು ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ಮತ್ತು ಅದರ ಉಪನಗರಗಳಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುತ್ತಾರೆ. ಎಂಟ್ರ್ಯಾಕ್‌ ನಗರದೊಳಗಿನ ಪ್ರಯಾಣಿಕರಿಗೆ ರೈಲು ಸೇವೆಯನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ. ಪೆನ್ನ್ ಸ್ಟೇಷನ್‌ನಿಂದ ಬೋಸ್ಟನ್, ಫಿಲಡೆಲ್ಫಿಯಾ, ಬಾಲ್ಟಿಮೋರ್ ಮತ್ತು ವಾಷಿಂಗ್ಟನ್‌, D.C. ಮೊದಲಾದ ಪ್ರದೇಶಗಳಿಗೆ; ನಗರದಿಂದ ದೂರವಿರುವ ಉತ್ತರ ಭಾಗದ ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌, ನ್ಯೂ ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್‌ಗೆ, ಗಡಿಪ್ರದೇಶಗಳಾದ ಟೊರೊಂಟೊ ಮತ್ತು ಮಾಂಟ್ರಿಯಲ್‌ಗೆ; ದಕ್ಷಿಣ ಮತ್ತು ಮಿಸಿಸಿಪ್ಪಿ ಸಂಸ್ಥಾನದ ಉತ್ತರಭಾಗಕ್ಕೆ ಹೊಂದಿದಂತಿರುವ ಪ್ರದೇಶಗಳ ಗಮ್ಯಸ್ಥಾನಗಳಿಗೆ ರೈಲು ಸೇವೆಯನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ.

ನ್ಯೂಜೆರ್ಸಿ ಮತ್ತು ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್ ಮಧ್ಯೆ ಹಡ್ಸನ್ ನದಿಯ ಕೆಳಗಡೆ ಪ್ರತಿ ದಿನಕ್ಕೆ 120,000 ವಾಹನಗಳ ಚಲಿಸುವಿಕೆಗೆ ಅವಕಾಶ ಮಾಡಿಕೊಡುವ ಲಿಂಕೋಲ್ನ್ ಸುರಂಗ ಮಾರ್ಗವು ಪ್ರಪಂಚದಲ್ಲೇ ಅತಿಹೆಚ್ಚು ವಾಹನಗಳು ಕಾರ್ಯನಿರತವಾಗಿರುವ ಸುರಂಗ ಮಾರ್ಗವಾಗಿದೆ. ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ಬಂದರಿನ ಮ‌ೂಲಕ ಪ್ರಯಾಣಿಸುವ ಸರಕು ಹಡಗುಗಳ ಮತ್ತು ಅತಿಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರಯಾಣಿಕರ ಅನಿಯಂತ್ರಿತ ಸಾಗಣೆಗಾಗಿ ಮತ್ತು ಹಡ್ಸನ್‌ಅನ್ನು ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ನ ಹಡಗುಕಟ್ಟೆಗಳಿಗೆ ಏರಿಸುವುದಕ್ಕಾಗಿ ಈ ಸುರಂಗ ಮಾರ್ಗವನ್ನು ಸೇತುವೆಯ ಬದಲಿಗೆ ನಿರ್ಮಿಸಲಾಗಿದೆ. ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ಅನ್ನು ಕ್ವೀನ್ಸ್ ಮತ್ತು ಬ್ರೂಕ್ಲಿನ್‌ಗೆ ಸಂಪರ್ಕ ಕಲ್ಪಿಸುವ ಸೇತುವೆಗಳ ದಟ್ಟಣೆಯನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಲು ನಿರ್ಮಿಸಿದ ಕ್ವೀನ್ಸ್ ಮಿಡ್‌ಟೌನ್ ಸುರಂಗ ಮಾರ್ಗವು 1940ರಲ್ಲಿ ಪೂರ್ಣಗೊಂಡಾಗ ಅದು ಕೇಂದ್ರ-ಸರ್ಕಾರಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಪಡದ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಯೋಜನೆಯಾಗಿತ್ತು. ಅಧ್ಯಕ್ಷ ಫ್ರಾಂಕ್ಲಿನ್ D. ರೂಸ್‌ವೆಲ್ಟ್‌ ಇದರ ಮ‌ೂಲಕ ವಾಹನ ಚಲಾಯಿಸಿದ ಮೊದಲ ವ್ಯಕ್ತಿ.

FDR ಡ್ರೈವ್ ಮತ್ತು ಹಾರ್ಲೆಮ್‌ ರಿವರ್ ಡ್ರೈವ್ ಈಸ್ಟ್ ರಿವರ್‌ನಾದ್ಯಂತ ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ನ ಪೂರ್ವ ದಿಕ್ಕಿನ ಉದ್ದಕ್ಕೂ ಸಾಗುವ ನಿಯಂತ್ರಿತ ಪ್ರವೇಶಾವಕಾಶವಿರುವ ಮಾರ್ಗಗಳಾಗಿವೆ. ಇವನ್ನು ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ನ ವಿವಾದಾಸ್ಪದ ಶ್ರೇಷ್ಠ ಯೋಜಕ ರಾಬರ್ಟ್ ಮಾಸಸ್‌ ವಿನ್ಯಾಸಗೊಳಿಸಿದ್ದಾನೆ.

ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ ಮ‌ೂರು ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಹೆಲಿಕಾಪ್ಟರ್ ನಿಲ್ದಾಣಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. US ಹೆಲಿಕಾಪ್ಟರ್‌, ಡೌನ್‌ಟೌನ್ ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ ಹೆಲಿಪೋರ್ಟ್ಅನ್ನು ಕ್ವೀನ್ಸ್‌ನ ಜಾನ್ F. ಕೆನಡಿ ಅಂತರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ವಿಮಾನ ನಿಲ್ದಾಣ ಮತ್ತು ನ್ಯೂಜೆರ್ಸಿಯ ನೆವಾರ್ಕ್ ಲಿಬರ್ಟಿ ಅಂತರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ವಿಮಾನ ನಿಲ್ದಾಣದೊಂದಿಗೆ ಸಂಪರ್ಕಿಸುವ ಕ್ರಮಬದ್ಧ ನಿಯೋಜಿತ ಹೆಲಿಕಾಪ್ಟರ್‌ ಸೇವೆಯನ್ನು 2009ರಲ್ಲಿ ಇದು ಕಾರ್ಯಚಟುವಟಿಕೆಯಿಂದ ನಿರ್ಗಮಿಸುವವರೆಗೆ ಒದಗಿಸುತ್ತಿತ್ತು.

ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ರಾಷ್ಟ್ರದಲ್ಲೇ ಶುದ್ಧಗಾಳಿಯ ಡೀಸೆಲ್-ಬೆರಕೆಯ ಮತ್ತು ಹೆಚ್ಚು ಒತ್ತಡದ ನೈಸರ್ಗಿಕ ಅನಿಲದ ಬಸ್‌ಗಳ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಸಮ‌ೂಹವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಇದು ಕೆಲವು ಮೊದಲ ಹೈಬ್ರಿಡ್ ಟ್ಯಾಕ್ಸಿಗಳನ್ನೂ ಹೊಂದಿದೆ. ಇದರಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನವು ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ನಲ್ಲಿವೆ‌.

ಪ್ರಯೋಜನಗಳು

ಅನಿಲ ಮತ್ತು ವಿದ್ಯುತ್ತಿನ ಸೇವೆಯನ್ನು ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌‌ನ ಎಲ್ಲಾ ಭಾಗಕ್ಕೆ ಕನ್ಸೊಲಿಡೇಟೆಡ್ ಎಡಿಸನ್‌ ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ. ಕಾನ್ ಎಡಿಸನ್‌ನ ವಿದ್ಯುತ್ತಿನ ವ್ಯವಹಾರವು ಮೊದಲು ಬಂಡವಾಳ-ತೊಡಗಿಸಿದವನ-ಸ್ವಂತದ ವಿದ್ಯುತ್ ಉಪಯುಕ್ತತೆ ಥಾಮಸ್ ಎಡಿಸನ್‌ನ ಎಡಿಸನ್ ಎಲೆಕ್ಟ್ರಿಕ್ ಇಲ್ಯುಮಿನೇಟಿಂಗ್ ಕಂಪೆನಿಯ ಮ‌ೂಲವನ್ನು ಗುರುತಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ಕಂಪೆನಿಯು ಅದರ ಪರ್ಲ್ ಸ್ಟ್ರೀಟ್ ಸ್ಟೇಷನ್ನಿಂದ ಕೆಳ ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌‌ನ ಒಂದು-ಚದರ ಮೈಲು ಪ್ರದೇಶದ 59 ಗ್ರಾಹಕರ 800 ವಿದ್ಯುತ್ ದೀಪಗಳಿಗೆ 110 ವೋಲ್ಟ್‌ಗಳ‌ ಏಕಮುಖ ವಿದ್ಯುತ್ (DC)ಅನ್ನು ಒದಗಿಸಲು ಒಂದು ಜನರೇಟರ್ಅನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡು ವಿದ್ಯುತ್ ಪೂರೈಕೆಯ ಈ ಸೇವೆಯನ್ನು 1882ರ ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 4ರಲ್ಲಿ ಆರಂಭಿಸಿತು. ಕಾನ್ ಎಡಿಸನ್‌‌ ಪ್ರಪಂಚದ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಜಿಲ್ಲಾ ಆವಿಯ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಾಗಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತದೆ. ಇದು 105 ಮೈಲುಗಳಷ್ಟು (169 ಕಿಮೀ) ಉದ್ದದ ಆವಿಯ ಕೊಳವೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದು, ಇದು ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ನ ಸುಮಾರು 1,800ರಷ್ಟು ಗ್ರಾಹಕರಿಗೆ ಬಿಸಿಮಾಡುವಿಕೆಗೆ, ಬಿಸಿನೀರಿಗೆ ಮತ್ತು ಹವಾನಿಯಂತ್ರಣಕ್ಕಾಗಿ ಆವಿಯನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ. ಕೇಬಲ್ ಸೇವೆಯನ್ನು ಟೈಮ್ ವಾರ್ನರ್ ಕೇಬಲ್‌ ಹಾಗು ದೂರವಾಣಿ ಸೇವೆಯನ್ನು ವೆರಿಜಾನ್ ಕಮ್ಯುನಿಕೇಶನ್ಸ್ ನೀಡುತ್ತದೆ. ಅಲ್ಲದೆ ಇಲ್ಲಿ AT&T ಸೌಕರ್ಯವೂ ಲಭ್ಯವಿದೆ.

ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್ ಸ್ವಲ್ಪ ಉಪ್ಪಾದ ನೀರಿನ ಎರಡು ನದಿಗಳಿಂದ ಆವರಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ಇದು ನಿಯಂತ್ರಿತ ಸ್ವಚ್ಛ ನೀರಿನ ಪೂರೈಕೆ ಮಾಡುತ್ತಿತ್ತು. ಅಮೆರಿಕಾದ ಕ್ರಾಂತಿಕಾರಿ ಯುದ್ಧದ ನಂತರ ನಗರವು ಶೀಘ್ರವಾಗಿ ಬೆಳವಣಿಗೆ ಹೊಂದಿದ ಹಾಗೆ ಈ ಪೂರೈಕೆಯು ಮಹತ್ವವನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಂಡಿತು. ಬೆಳೆಯುತ್ತಿದ್ದ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು ತೃಪ್ತಿಪಡಿಸಲು ನಗರವು ವೆಸ್ಟ್‌ಚೆಸ್ಟರ್ ಕೌಂಟಿಯಲ್ಲಿ ಭೂಮಿಯನ್ನು ಗಳಿಸಿಕೊಂಡಿತು ಮತ್ತು ಕ್ರಾಟನ್ ಅಕ್ವೆಡಕ್ಟ್ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಿತು. ಇದು 1842ರಲ್ಲಿ ತನ್ನ ಸೇವೆಯನ್ನು ಆರಂಭಿಸಿತು. ಈ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯು ಕ್ರಾಟನ್ ನದಿಯ ಅಣೆಕಟ್ಟಿನಿಂದ ನೀರನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಿತ್ತು. ಈ ನೀರನ್ನು ಸೆಂಟ್ರಲ್ ಪಾರ್ಕ್‌, 42ನೇ ಬೀದಿ ಮತ್ತು ಐದನೇ ಅವೆನ್ಯೂ‌ವಿನಲ್ಲಿರುವ ಜಲಾಶಯಗಳಲ್ಲಿ ಸಂಗ್ರಹಿಸುವುದಕ್ಕಾಗಿ ಬ್ರಾಂಕ್ಸ್‌ನ ಮೂಲಕ ಹಾಗೂ ಹಾರ್ಲೆಮ್‌ ನದಿಯ ಮೇಲೆ ಹೈ ಬ್ರಿಡ್ಜ್‌ನ ಮ‌ೂಲಕ ಕೆಳಗಡೆ ಸಾಗಿಸಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು. ಗ್ರಾಹಕರ ನಲ್ಲಿಗಳಿಗೆ ಓರಣವಾಗಿ ಜೋಡಿಸಿದ ಕಬ್ಬಿಣದ ಕೊಳವೆಗಳ ಜಾಲದ ಮ‌ೂಲಕ ಕಳುಹಿಸಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು.

ಇಂದು ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ಸಿಟಿ ಡಿಪಾರ್ಟ್ಮೆಂಟ್ ಆಫ್ ಎನ್ವೈರ್ನ್‌ಮೆಂಟಲ್ ಪ್ರೊಟೆಕ್ಷನ್ ನಿವಾಸಿಗರಿಗೆ ನೀರನ್ನು ಕ್ಯಾಟ್‌ಸ್ಕಿಲ್ ಮೌಂಟೇನ್ಸ್‌ನ 2,000 ಚದರ ಮೈಲು (5,180 km²) ವಿಸ್ತೀರ್ಣದ ಜಲಾನಯನ ಪ್ರದೇಶದಿಂದ ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ಜಲಾನಯನ ಪ್ರದೇಶವು ಅಮೆರಿಕ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನದಲ್ಲೇ ಅತಿದೊಡ್ಡ ರಕ್ಷಿತ ಕಾಡು ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿರುವುದರಿಂದ, ನೈಸರ್ಗಿಕ ನೀರು ಶೋಧನೆ ಕಾರ್ಯವು ಹಾನಿಗೊಳಗಾಗದೆ ಹಾಗಯೇ ಉಳಿದಿದೆ. ಆದ್ದರಿಂದ, ಸಾಮಾನ್ಯ ಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿ ನಲ್ಲಿ ನೀರಿನ ಶುದ್ಧತೆಯನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸಲು ಕ್ಲೋರಿನೀಕರಣ ಮಾತ್ರ ಸಾಕಾಗುವ ಕುಡಿಯುವ ನೀರನ್ನು ಪೂರೈಸುವ ಅಮೆರಿಕ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿನ ಕೇವಲ ಐದು ಪ್ರಮುಖ ನಗರಗಳಲ್ಲಿ ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ಒಂದಾಗಿದೆ. ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌‌ಗೆ ನೀರು 1917ರಲ್ಲಿ ಮತ್ತು 1936ರಲ್ಲಿ ಅನುಕ್ರಮವಾಗಿ ಪೂರ್ಣಗೊಂಡ ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ಸಿಟಿ ವಾಟರ್ ಟ್ಯುನೆಲ್ ನಂ. 1 ಮತ್ತು ಟ್ಯುನೆಲ್ ನಂ. 2ರ ಮ‌ೂಲಕ ಪೂರೈಕೆಯಾಗುತ್ತದೆ. ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ಸಿಟಿ ವಾಟರ್ ಟ್ಯುನೆಲ್ ನಂ. 3ರ ನಿರ್ಮಾಣ ಕಾರ್ಯವು 1970ರಲ್ಲಿ ಆರಂಭಗೊಂಡಿದೆ. ಇದು ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಎರಡು ಇತರ ಸುರಂಗಗಳಿಗೆ ಬೆಂಬಲ ನೀಡುವ ಮ‌ೂಲಕ ಪ್ರಸ್ತುತವಿರುವ ಪ್ರತಿ ದಿನಕ್ಕೆ 1.2 ಶತಕೋಟಿ ಗ್ಯಾಲನ್ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನು ಎರಡು ಪಟ್ಟು ಹೆಚ್ಚಿಸಬಹುದು.

ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ಸಿಟಿ ಡಿಪಾರ್ಟ್ಮೆಂಟ್ ಆಫ್ ಸ್ಯಾನಿಟೇಶನ್ ನಗರದ ಕೊಳಚೆ ತೆಗೆಯಲು ಜವಾಬ್ದಾರಿಯಾಗಿದೆ. ನಗರದ ಕಸವನ್ನು ಅಂತಿಮವಾಗಿ 2001ರಲ್ಲಿ ಸ್ಟೇಟನ್‌ ಐಲೆಂಡ್‌‌ನ ಫ್ರೆಶ್ ಕಿಲ್ಸ್ ಲ್ಯಾಂಡ್‌ಫಿಲ್ ಮುಚ್ಚಿದ ನಂತರ ಪೆನ್ಸಿಲ್ವೇನಿಯಾ, ವರ್ಜಿನಿಯಾ, ದಕ್ಷಿಣ ಕ್ಯಾರೊಲಿನ ಮತ್ತು ಓಹಿಯೊ (ನ್ಯೂಜೆರ್ಸಿ, ಬ್ರೂಕ್ಲಿನ್‌ ಮತ್ತು ಕ್ವೀನ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಸಾಗಣೆ ಕೇಂದ್ರಗಳ ಮ‌ೂಲಕ) ಮೊದಲಾದ ಸ್ಥಳಗಳಲ್ಲಿ ರಾಶಿಹಾಕಲಾಗುತ್ತದೆ. ನ್ಯೂಜೆರ್ಸಿಯ ಸಾಗಣೆ ಜಾಗಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಗೊಳಿಸುವ ಸ್ವಲ್ಪ ಪ್ರಮಾಣದ ಕಸವನ್ನು ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಕಸದಿಂದ-ಶಕ್ತಿ ಉತ್ಪಾದಿಸುವುದಕ್ಕಾಗಿ ಸುಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ನಗರದಂತೆ ನ್ಯೂಜೆರ್ಸಿ ಮತ್ತು ಗ್ರೇಟರ್ ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ನ ಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರದೇಶಗಳು ಅವುಗಳ ಕಸವನ್ನು ಬಹಳ ವ್ಯಾಪಕವಾದ ಸ್ಥಳಗಳಿಗೆ ಸಾಗಿಸುತ್ತಿವೆ.

ಶಿಕ್ಷಣ

ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ಪಬ್ಲಿಕ್ ಲೈಬ್ರರಿ, ಮಧ್ಯದ ಬ್ಲಾಕ್, ನಿರ್ಮಾಣ 1897-1911, ಕಾರ್ರೆರೆ ಹಾಗು ಹಾಸ್ಟಿಂಗ್ಸ್, ವಾಸ್ತುಶಿಲ್ಪಿಗಳು (ಜೂನ್ 2003). ಇದು ಫ್ಲಾಗ್ ಶಿಪ್(ನೌಕಾಬಲಾಧಿಪತಿಯ ಹಡಗು)ಲೈಬ್ರರಿ ಕಟ್ಟಡ; ನಗರದ ಯಾವುದೇ ಭಾಗದಲ್ಲಿರುವ ಇತರೆ ಕಟ್ಟಡಗಳನ್ನು NY ಪಬ್ಲಿಕ್ ಲೈಬ್ರರಿ ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ.

ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ನಲ್ಲಿ ಶಿಕ್ಷಣವು ಅಸಂಖ್ಯಾತ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಮತ್ತು ಖಾಸಗಿ ಸಂಸ್ಥೆಗಳಿಂದ ಒದಗಿಸಲ್ಪಡುತ್ತದೆ. ಪ್ರಾಂತ್ಯದ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಶಾಲೆಗಳು 1.1 ದಶಲಕ್ಷ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳಿಗೆ ವಿದ್ಯಾಭ್ಯಾಸ ನೀಡುವ ಅಮೆರಿಕ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನದಲ್ಲೇ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಶಾಲಾ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ಸಿಟಿ ಡಿಪಾರ್ಟ್ಮೆಂಟ್ ಆಫ್ ಎಜುಕೇಶನ್‌ನಿಂದ ನಡೆಸಲ್ಪಡುತ್ತವೆ.

ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ನಗರದ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಪ್ರೌಢ ಶಾಲೆಗಳಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಂತ ಹೆಸರುವಾಸಿಯಾದ ಶಾಲೆಗಳಾದ ಸ್ಟುಯ್ವೆಸೆಂಟ್ ಹೈ ಸ್ಕೂಲ್, ಫಿಯೊರೆಲ್ಲೊ H. ಲಾಗ್ವಾರ್ಡಿಯ ಹೈ ಸ್ಕೂಲ್, ಹೈ ಸ್ಕೂಲ್ ಆಫ್ ಫ್ಯಾಶನ್ ಇಂಡಸ್ಟ್ರೀಸ್, ಮುರ್ರಿ ಬರ್ಗ್‌ಟ್ರಾಮ್ ಹೈ ಸ್ಕೂಲ್, ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ ಸೆಂಟರ್ ಫಾರ್ ಸೈನ್ಸ್ ಆಂಡ್ ಮೆಥಮ್ಯಾಟಿಕ್ಸ್, ಹಂಟರ್ ಕಾಲೇಜ್ ಹೈ ಸ್ಕೂಲ್ ಮತ್ತು ಹೈ ಸ್ಕೂಲ್ ಫಾರ್ ಮ್ಯಾಥ್, ಸೈನ್ಸ್ ಆಂಡ್ ಇಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್ ಅಟ್ ಸಿಟಿ ಕಾಲೇಜ್ ಮೊದಲಾದವು ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ನಲ್ಲಿವೆ. ಬಾರ್ಡ್ ಕಾಲೇಜ್‌ನಿಂದ ರಚಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಒಂದು ಹೊಸ ಹೈಬ್ರಿಡ್ ಶಾಲೆ ಬಾರ್ಡ್ ಹೈ ಸ್ಕೂಲ್ ಅರ್ಲಿ ಕಾಲೇಜ್ ನಗರದಾದ್ಯಂತದ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳಿಗೆ ವಿದ್ಯಾಭ್ಯಾಸ ನೀಡುತ್ತದೆ.

ರಾಷ್ಟ್ರದಲ್ಲೇ ಅತಿಹೆಚ್ಚು ಪ್ರತಿಷ್ಠೆಯ ಅನೇಕ ಖಾಸಗಿ ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಶಾಲೆಗಳು ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ನಲ್ಲಿವೆ, ಅವುಗಳೆಂದರೆ - ಅಪ್ಪರ್ ಈಸ್ಟ್ ಸೈಡ್‌‌ನ ಬ್ರಿಯರ್ಲಿ ಸ್ಕೂಲ್, ಡಾಲ್ಟನ್ ಸ್ಕೂಲ್, ಬ್ರೌವ್ನಿಂಗ್ ಸ್ಕೂಲ್, ಸ್ಪೆನ್ಸ್ ಸ್ಕೂಲ್, ಚಾಪಿನ್ ಸ್ಕೂಲ್, ನೈಟಿಂಗಲೆ-ಬ್ಯಾಂಫೋರ್ಡ್ ಸ್ಕೂಲ್ ಮತ್ತು ಕಾನ್ವೆಂಟ್ ಆಫ್ ಸ್ಯಾಕ್ರೆಡ್ ಹಾರ್ಟ್ ಹಾಗೂ ಅಪ್ಪರ್ ವೆಸ್ಟ್ ಸೈಡ್‌ನ ಕಾಲೇಜಿಯೇಟ್ ಸ್ಕೂಲ್ ಮತ್ತು ಟ್ರಿನಿಟಿ ಸ್ಕೂಲ್. ಈ ಪ್ರಾಂತ್ಯವು ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ ಕಂಟ್ರಿ ಸ್ಕೂಲ್ ಮತ್ತು ಯುನೈಟೆಡ್ ನೇಶನ್ಸ್ ಇಂಟರ್ನ್ಯಾಷನಲ್ ಸ್ಕೂಲ್ ಎಂಬ ರಾಷ್ಟ್ರದಲ್ಲೇ ಹೆಚ್ಚು ಭಿನ್ನವಾದ ಎರಡು ಖಾಸಗಿ ಶಾಲೆಗಳಿಗೂ ನೆಲೆಯಾಗಿದೆ. U.S.ನ ಏಕೈಕ ಅಧಿಕೃತ ಇಟಾಲಿಯನ್ ಅಮೆರಿಕನ್‌ ಶಾಲೆ ಲಾ ಸ್ಕೌಲ ಡಿ ಇಟಾಲಿಯ ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ನಲ್ಲಿದೆ.

2003ರ ಪ್ರಕಾರ 52.3%ನಷ್ಟು 25 ವರ್ಷ ವಯಸ್ಸಿನ ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ ನಿವಾಸಿಗರು ಸ್ನಾತಕ ಪದವೀಧರರು. ಈ ಪ್ರಮಾಣವು ರಾಷ್ಟ್ರದಲ್ಲಿನ ಎಲ್ಲಾ ಕೌಂಟಿಗಳಲ್ಲಿ ಐದನೇ ಅತಿಹೆಚ್ಚಿನದಾಗಿದೆ. 2005ರ ಪ್ರಕಾರ ಸುಮಾರು 60%ನಷ್ಟು ನಿವಾಸಿಗರು ಕಾಲೇಜು ಪದವೀಧರರು ಹಾಗೂ 25%ನಷ್ಟು ಮಂದಿ ಉನ್ನತ ಪದವಿಗಳನ್ನು ಪಡೆದಿದ್ದಾರೆ. ಈ ಮ‌ೂಲಕ ರಾಷ್ಟದಲ್ಲಿನ ಉನ್ನತ ಶಿಕ್ಷಣ ಪಡೆದವರನ್ನು ಅತಿಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಹೊಂದಿರುವ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌‌ಗೂ ಒಂದು ಸ್ಥಾನವನ್ನು ನೀಡಿದೆ.

ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ ಹಲವಾರು ಕಾಲೇಜುಗಳನ್ನು ಮತ್ತು ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ - ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯ (NYU), ಕೊಲಂಬಿಯಾ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯ, ಕೂಪರ್ ಯ‌ೂನಿಯನ್, ಫೋರ್ಧ್ಯಾಮ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯ, ದ ಜ್ಯುಲಿಯಾರ್ಡ್ ಸ್ಕೂಲ್, ಬರ್ಕೆಲಿ ಕಾಲೇಜ್, ದ ನ್ಯೂ ಸ್ಕೂಲ್ ಮತ್ತು ಯೆಶಿವ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯ. ಇತರ ಶಾಲೆಗಳೆಂದರೆ - ಬ್ಯಾಂಕ್ ಸ್ಟ್ರೀಟ್ ಕಾಲೇಜ್ ಆಪ್ ಎಜುಕೇಶನ್, ಬೊರಿಕ್ವ ಕಾಲೇಜ್, ಜ್ಯೂಯಿಶ್ ಥಿಯಲಾಜಿಕಲ್ ಸೆಮಿನರಿ ಆಫ್ ಅಮೆರಿಕ, ಮ್ಯಾರಿಮೌಂಟ್ ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ ಕಾಲೇಜ್, ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ ಸ್ಕೂಲ್ ಆಫ್ ಮ್ಯೂಸಿಕ್, ಮೆಟ್ರೊಪೊಲಿಟನ್ ಕಾಲೇಜ್ ಆಫ್ ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌, ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ಇನ್‌ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಟ್ ಆಫ್ ಟೆಕ್ನಾಲಜಿ, ಪೇಸ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯ, ಸೇಂಟ್ ಜಾನ್ಸ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯ, ಸ್ಕೂಲ್ ಆಫ್ ವಿಶ್ವಲ್ ಆರ್ಟ್ಸ್, ಟೌರೊ ಕಾಲೇಜ್ ಮತ್ತು ಯ‌ೂನಿಯನ್ ಥಿಯಲಾಜಿಕಲ್ ಸೆಮಿನರಿ. ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌‌ನಲ್ಲಿ ಇನ್ನೂ ಅನೇಕ ಖಾಸಗಿ ಸಂಸ್ಥೆಗಳಿವೆ. ಅವುಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖವಾದವುಗಳೆಂದರೆ - ದ ಕಾಲೇಜ್ ಆಫ್ ನ್ಯೂ ರೊಚೆಲ್ಲೆ ಮತ್ತು ಪ್ರ್ಯಾಟ್ ಇನ್‌ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಟ್.

ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ನಗರಾಡಳಿತದ ಕಾಲೇಜು ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಸಿಟಿ ಯ‌ೂನಿವರ್ಸಿಟಿ ಆಫ್ ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ (CUNY) ಅಮೆರಿಕ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನದಲ್ಲೇ ಅತಿದೊಡ್ಡ ನಗರ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಾಗಿದೆ. ಇದು 226,000ಕ್ಕಿಂತಲೂ ಹೆಚ್ಚು ಪದವಿ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳಿಗೆ ಮತ್ತು ಸರಿಸುಮಾರಾಗಿ ಅದೇ ಪ್ರಮಾಣದ ವಯಸ್ಕ ವೃತ್ತಿಪರ ಶಿಕ್ಷಣದ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳಿಗೆ ವಿದ್ಯಾಬ್ಯಾಸ ನೀಡುತ್ತಿದೆ. ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ನಗರದ ಕಾಲೇಜು ಪದವೀಧರರಲ್ಲಿ ಮ‌ೂರನೇ ಒಂದು ಭಾಗದಷ್ಟು ಮಂದಿ CUNYನಿಂದ ಪದವೀಧರರಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಇದು ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ನಗರದ ಎಲ್ಲಾ ಕಾಲೇಜುಗಳ ಸುಮಾರು ಅರ್ಧದಷ್ಟು ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳನ್ನು ದಾಖಲಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಸಂಸ್ಥೆಯಾಗಿದೆ. ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ನಲ್ಲಿರುವ CUNY ಉನ್ನತ ಕಾಲೇಜುಗಳೆಂದರೆ: ಬರುಚ್ ಕಾಲೇಜ್, ಸಿಟಿ ಕಾಲೇಜ್ ಆಫ್ ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌, ಹಂಟರ್ ಕಾಲೇಜ್, ಜಾನ್ ಜೇ ಕಾಲೇಜ್ ಆಫ್ ಕ್ರಿಮಿನಲ್ ಜಸ್ಟಿಸ್ ಮತ್ತು CUNY ಗ್ರ್ಯಾಜ್ವೇಟ್ ಸೆಂಟರ್ (ಪದವಿ ಅಧ್ಯಯನದ ಮತ್ತು ಡಾಕ್ಟರ್ ಪದವಿ ನೀಡುವ ಸಂಸ್ಥೆ). ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಏಕೈಕ CUNY ಸುಮುದಾಯ ಕಾಲೇಜು - ಬರೋ ಆಫ್ ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ ಕಮ್ಯೂನಿಟಿ ಕಾಲೇಜ್.

ಸ್ಟೇಟ್ ಯ‌ೂನಿವರ್ಸಿಟಿ ಆಫ್ ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ಒಳಗೊಂಡಿರುವ ಸಂಸ್ಥೆಗಳೆಂದರೆ - ಫ್ಯಾಶನ್ ಇನ್‌ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಟ್ ಆಫ್ ಟೆಕ್ನಾಲಜಿ, ಸ್ಟೇಟ್ ಯ‌ೂನಿವರ್ಸಿಟಿ ಆಫ್ ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ಸ್ಟೇಟ್ ಕಾಲೇಜ್ ಆಫ್ ಆಪ್ಟೊಮೆಟ್ರಿ ಮತ್ತು ಸ್ಟೋನಿ ಬ್ರೂಕ್ ಯ‌ೂನಿವರ್ಸಿಟಿ - ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌.

ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ ವೈದ್ಯಕೀಯ ಮತ್ತು ಜೀವನ ವಿಜ್ಞಾನಗಳ ಬಗ್ಗೆ ತರಬೇತಿ ಮತ್ತು ಶಿಕ್ಷಣ ನೀಡುವ ಪ್ರಪಂಚದಲ್ಲೇ ಅತ್ಯುತ್ತಮವಾದ ಒಂದು ಕೇಂದ್ರವಾಗಿದೆ. ಈ ನಗರವು U.S. ನಗರಗಳಲ್ಲೇ ಎರಡನೆ-ಅತಿಹೆಚ್ಚು ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ವಾರ್ಷಿಕ ಹಣವನ್ನು ಪಡೆಯುವುದು ನ್ಯಾಶನಲ್ ಇನ್‌ಸ್ಟಿಟ್ಟೂಟ್ ಆಫ್ ಹೆಲ್ತ್‌ನಿಂದ. ಇದರಲ್ಲಿ ಅಧಿಕಾಂಶವನ್ನು ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ನ ಸಂಶೋಧನಾ ಸಂಸ್ಥೆಗಳಿಂದ ಪಡೆಯುತ್ತದೆ, ಅವುಗಳೆಂದರೆ - ಮೆಮೋರಿಯಲ್ ಸ್ಲೋನ್-ಕೆಟರಿಂಗ್ ಕ್ಯಾನ್ಸರ್ ಸೆಂಟರ್, ರಾಕೆಫೆಲ್ಲರ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯ, ಮೌಂಟ್ ಸಿನೈ ಸ್ಕೂಲ್ ಆಫ್ ಮೆಡಿಸಿನ್, ಕೊಲಂಬಿಯಾ ಯ‌ೂನಿವರ್ಸಿಟಿ ಕಾಲೇಜ್ ಆಫ್ ಮೆಡಿಸಿನ್ ಆಂಡ್ ಸರ್ಜಿಯಾನ್ಸ್, ವೈಲ್ ಕಾರ್ನೆಲ್ ಮೆಡಿಕಲ್ ಕಾಲೇಜ್ ಮತ್ತು ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ಯ‌ೂನಿವರ್ಸಿಟಿ ಸ್ಕೂಲ್ ಆಫ್ ಮೆಡಿಸಿನ್.

ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ನಲ್ಲಿ ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ಪಬ್ಲಿಕ್ ಲೈಬ್ರರಿ ಇದೆ. ಇದು ರಾಷ್ಟ್ರದಲ್ಲಿರುವ ಇತರ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಗ್ರಂಥಾಲಯಗಳಿಗಿಂತ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಸಂಗ್ರಹವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಮಿಡ್-ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ ಲೈಬ್ರರಿ, ಡಾನೆಲ್ ಲೈಬ್ರರಿ ಸೆಂಟರ್, ದ ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ಪಬ್ಲಿಕ್ ಲೈಬ್ರರಿ ಫಾರ್ ದ ಪರ್ಫೋರ್ಮಿಂಗ್ ಆರ್ಟ್ಸ್, ಆಂಡ್ರಿವ್ ಹೈಸ್ಕೆಲ್ ಬ್ರೈಲೆ ಆಂಡ್ ಟಾಕಿಂಗ್ ಬುಕ್ ಲೈಬ್ರರಿ ಮತ್ತು ಸೈನ್ಸ್, ಇಂಡಸ್ಟ್ರಿ ಆಂಡ್ ಬ್ಯುಸಿನೆಸ್ ಲೈಬ್ರರಿ — ಮೊದಲಾದ ಕೇಂದ್ರ ಗ್ರಂಥಾಲಯದ ಐದು ಘಟಕಗಳೂ ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ನಲ್ಲಿವೆ‌. 35ಕ್ಕಿಂತಲೂ ಹೆಚ್ಚು ಇತರ ಗ್ರಂಥಾಲಯಗಳು ಈ ಪ್ರಾಂತ್ಯದಲ್ಲಿವೆ.

ಇವನ್ನೂ ನೋಡಿ

• ಕೆಳ ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌
• ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನೀಕರಣ
• ಮಿಡ್‍ಟೌನ್ ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌
• ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ ದ್ವೀಪದ ಸಾವಿಂಗ್ ಆಫ್ (ಕಟ್ಟುಕಥೆ)
• ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ನ ಒಳನಾಡು

ಬಾಹ್ಯ ಕೊಂಡಿಗಳು

ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ನ ಸ್ಥಳೀಯ ಸರಕಾರ ಮತ್ತು ಸೇವೆಗಳು

• ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ ಪ್ರಾಂತ್ಯದ ಅಧ್ಯಕ್ಷರ ಅಧಿಕೃತ ಸೈಟ್
• ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ನ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಏಜೆನ್ಸಿಗಳೊಂದಿಗೆ ಸಂಪರ್ಕ ಹೊಂದಿರುವ ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ನಗರ ಸರಕಾರ

ಭೂಪಟಗಳು, ಬೀದಿಗಳು ಮತ್ತು ನೆರೆರಾಷ್ಟ್ರಗಳು

• ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ನ ವಿವರಾತ್ಮಕ ಭೂಪಟ
• ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ನ ಪರಿಣಾಮಕಾರಿ 3D ನಕ್ಷೆ Archived 2010-05-24 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ.
• www.radicalcartography.net ನಿಂದ ಪಡೆದ ಕಟ್ಟಡಗಳ ಎತ್ತರದ ಮತ್ತು ಭೂಸ್ವತ್ತಿನ ನಕ್ಷೆಗಳು, ತಾತ್ವಿಕ ಮತ್ತು ವಲಯ-ರಚನೆ ಆಧಾರಿತ ನಕ್ಷೆಗಳು
• ಜನಸಂಖ್ಯೆಯ ವಿವರಗಳು Archived 2012-04-02 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ., ಜನಾಂಗೀಯತೆಯ ನಕ್ಷೆ Archived 2012-04-21 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ. ಮತ್ತು ಆದಾಯ ಮಟ್ಟದ ನಕ್ಷೆ Archived 2012-04-21 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ.

ಐತಿಹಾಸಿಕ ಆಕರಗಳು

• ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ನ 1729ರ ನಕ್ಷೆ Archived 2011-08-12 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ.
• ವಿಲಿಯಂ J. ಬ್ರಾಡ್, ವೈ ದೆ ಕಾಲ್ಡ್ ಇಟ್ ದ ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ ಪ್ರಾಜೆಕ್ಟ್, ದ ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ಟೈಮ್ಸ್ , ಅಕ್ಟೋಬರ್ 2007. 1940ರಲ್ಲಿ ಮೊದಲ ಅಣು ಬಾಂಬ್ಅನ್ನು ತಯಾರಿಸಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡಿದ ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ನ ಹತ್ತು ಸೈಟ್‌ಗಳು

ಸಮುದಾಯ ಚರ್ಚೆಗಳು

• NYC ಮ್ಯಾನ್ಹ್ಯಾಟನ್‌ ಕಮ್ಯೂನಿಟಿ ಡಿಸ್ಕಶನ್ Archived 2011-07-21 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ. (ಮೇ 18ರ 2009ರ ತರುವಾಯದಿಂದ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಯಲ್ಲಿಲ್ಲ)
• ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ಫೋರಮ್ Archived 2017-05-24 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ.
• NYC ಬ್ಯುಸಿನೆಸ್ ಆಂಡ್ ಆಫೀಸ್ ಸೆಲೆಕ್ಷನ್ ಅಡ್ವೈಸ್ Archived 2010-05-07 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ.

ಸಾಮಾನ್ಯ

Wikivoyage has a travel guide for New York City.