ಕೇಶವ

ಕೇಶವ ( ಸಂಸ್ಕೃತ : केशव )  'ಸುಂದರವಾದ ಉದ್ದನೆಯ ಕೂದಲನ್ನು ಹೊಂದಿರುವವನು'. ಇದು ಹಿಂದೂ ಸಂಪ್ರದಾಯದಲ್ಲಿ ವಿಷ್ಣುವಿನ ವಿಶೇಷಣವಾಗಿದೆ. ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮಗ್ರಂಥಗಳ ಪ್ರಕಾರ ಕೇಶವ ಎಂದರೆ ಪರಬ್ರಹ್ಮ . ಈ ಹೆಸರು ಮಹಾಭಾರತದ ವಿಷ್ಣು ಸಹಸ್ರನಾಮದಲ್ಲಿ ೨೩ ನೇ ಮತ್ತು ೬೪೮ ನೇ ಹೆಸರುಗಳಾಗಿ ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ. ದುರಾದೃಷ್ಟ ಅಥವಾ ದುಷ್ಪರಿಣಾಮಗಳನ್ನು ತಪ್ಪಿಸಲು ಬಯಸುವ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳಿಂದ ಕೇಶವನನ್ನು ಪೂಜಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಅವರ ಪತ್ನಿ ಕೀರ್ತಿ ( ಲಕ್ಷ್ಮಿ ).  

ಕೇಶವ (ಕೃಷ್ಣ) ಕೇಶಿಯನ್ನು ಸಂಹರಿಸುವ ದೃಶ್ಯ

ವ್ಯುತ್ಪತ್ತಿ

ಕೇಶವ ಎಂದರೆ "ಸುಂದರವಾದ ಉದ್ದನೆಯ ಕೂದಲುಳ್ಳವನು" ಅಥವಾ " ಕೇಶಿ ರಾಕ್ಷಸನ ಕೊಲೆಗಾರ" ಎಂದರ್ಥ. ಪದ್ಮ ಪುರಾಣದ ಪ್ರಕಾರ, ಈ ಹೆಸರು ಕೃಷ್ಣನ ಉದ್ದವಾದ, ಸುಂದರವಾಗಿ ಕಾಣುವ ಕೂದಲನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. "ಕೇಶವ ಎಂಬ ಹೆಸರು ವಿಷ್ಣುವನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. 'ಕ' ಅಕ್ಷರವು ಬ್ರಹ್ಮ ಮತ್ತು 'ಈಶ' ಶಿವನನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. ಕೇಶವ ಎಂಬ ಪದವು ಬ್ರಹ್ಮ ಮತ್ತು ಶಿವ ಇಬ್ಬರನ್ನೂ ಚೇತನಗೊಳಿಸುವವರನ್ನು ಎಂದು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. "

ಸಾಹಿತ್ಯ

ಕೇಶವನಾಗಿ ವಿಷ್ಣುವಿನ ಪ್ರಾತಿನಿಧ್ಯ. ಅವರ ಪತ್ನಿಯರಾದ ಶ್ರೀದೇವಿ ಮತ್ತು ಭೂದೇವಿ ಎರಡೂ ಕಡೆ ಇದ್ದಾರೆ. ಅವನ ಮೇಲೆ ವಿಷ್ಣುವಿನ ಹತ್ತು ಅವತಾರಗಳ ನಿರೂಪಣೆಗಳಿವೆ.

ವಿಷ್ಣು ಸಹಸ್ರನಾಮದ ಒಂದು ಶ್ಲೋಕವು ಕೇಶವನನ್ನು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತದೆ:

आकाशात् पतितं तोयं यथा गच्छति सागरम् |

सर्वदेवनमस्कार: केशवं प्रति गच्छति ||

ಆಕಾಶಾತ ಪತಿತಂ ತೋಯಂ ಯತಾ ಗಚ್ಚತಿ ಸಾಗರಮ್ |

ಸರ್ವದೇವನಮಸ್ಕಾರ: ಕೇಶವಂ ಪ್ರತಿ ಗಚ್ಛತಿ ||

ಭೂಮಿಯ ಮೇಲೆ ಬೀಳುವ ಮಳೆನೀರು ಹೇಗೆ ಸಾಗರವನ್ನು ತಲುಪುತ್ತದೆಯೋ, ಅದೇ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ವಿವಿಧ ದೇವತೆಗಳಿಗೆ ಅರ್ಪಿಸಿದ ನೈವೇದ್ಯಗಳು (ನಮಸ್ಕಾರ) ಅಂತಿಮವಾಗಿ ಒಬ್ಬನೇ ಕೇಶವ (ವಿಷ್ಣು) ದೇವರನ್ನು ತಲುಪುತ್ತವೆ. ಭಗವದ್ಗೀತೆಯಲ್ಲಿ, ಅರ್ಜುನನು ಕೃಷ್ಣನಿಗೆ ಕೇಶವ ಎಂಬ ಹೆಸರನ್ನು ಹಲವಾರು ಬಾರಿ ಬಳಸುತ್ತಾನೆ, ಅವನನ್ನು ' ಕೇಶಿ ರಾಕ್ಷಸನ ಕೊಲೆಗಾರ' ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತಾನೆ:   ಕಂಸನು ಕಳುಹಿಸಿರುವ ಕುದುರೆಯ ರೂಪದಕೇಶಿ ಎಂಬ ರಾಕ್ಷಸನು ಕೃಷ್ಣನು ಸೋಲಿಸಿದನು ಮತ್ತು ಕೊಂದನು( ವಿಷ್ಣು ಪುರಾಣ ೫.೧೫-೧೬).

ಬಾಹ್ಯ ಕೊಂಡಿಗಳು

• ಕೃಷ್ಣ.ಕಾಮ್ | ಕೃಷ್ಣನ ಬಗ್ಗೆ ಎಲ್ಲಾ
• ಕೇಸಿ ರಾಕ್ಷಸನ ಹತ್ಯೆ