ಕರಡು:ಶಿಶುನಾಗ ರಾಜವಂಶ

ಶೈಶುನಾಗ ಕಾಲದ ಚಿತ್ರ.

ಶಿಶುನಾಗ ರಾಜವಂಶ ( ಐಎಎಸ್ಟಿ : Śaiśunāga, ಅಕ್ಷರಶಃ "ಶಿಶುನಾಗ")ಹಿಂದೂ ಪುರಾಣಗಳ ಪ್ರಕಾರ ಪ್ರಾಚೀನ ಭಾರತದ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯವಾದ ಮಗಧವನ್ನು ಆಡಳಿದ ಮೂರನೆಯ ರಾಜವಂಶವೆಂದು ನಂಬಲಾಗಿದೆ. , ಈ ರಾಜವಂಶವು ಹರಿಯಂಕಾ ರಾಜವಂಶದ ನಾಗದಶಕನ ನಂತರ ಆಳಿದ ಮಗಧದ ಎರಡನೇ ರಾಜವಂಶವಾಗಿದೆ.

ಈ ರಾಜವಂಶದ ಸಂಸ್ಥಾಪಕ ಶಿಶುನಾಗ ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಈತ ಕೊನೆಯ ಹರಿಯಾಂಕಾ ರಾಜವಂಶದ ಆಡಳಿತಗಾರ ನಾಗದಾಸಕನ ಅಮಾತ್ಯ ಅಥವಾ "ಮಂತ್ರಿ" ಆಗಿದ್ದನು ಮತ್ತು ಕ್ರಿ.ಪೂ.421ರಲ್ಲಿ ಜನರ ದಂಗೆಯನ್ನು ನಡೆಸಿ ನಂತರ ಸಿಂಹಾಸನಕ್ಕೆ ಏರಿದನು. ಈ ರಾಜವಂಶದ ರಾಜಧಾನಿ ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ರಾಜ್‌ಗೀರ್ ಆಗಿತ್ತು ನಂತರ ಕಾಕವರ್ಣನ ಆಳ್ವಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಪಾಟಲಿಪುತ್ರ ಇಂದಿನ ಬಳಿ ಪಾಟ್ನಾಕ್ಕೆ ಸ್ಥಳಾಂತರಿಸಲಾಯಿತು. ಸಂಪ್ರದಾಯದ ಪ್ರಕಾರ, ಕಾಕವರ್ಣನು ಹತ್ತು ಗಂಡು ಮಕ್ಕಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದ. ಈ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯ ನಂದ ಸಾಮ್ರಾಟ ಕ್ರಿ.ಪೂ 345 ರಲ್ಲಿ ವಶಪ್ದಿಸಿಕೊಲ್ಲುವಲ್ಲಿ ಯಶಸ್ವಿಯಾನು.

ಸ್ಥಾಪನೆ

ಬೌದ್ಧ ಸಂಪ್ರದಾಯದ ಪ್ರಕಾರ, ಶಿಶುನಾಗ ಹರಿಯಂಕಾ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿ ಅಮಾತ್ಯನಾಗಿದ್ದನು, ಅವನು ದಂಗೆ ಎದ್ದು ರಾಜನಾದನು.

ಆಡಳಿತಗಾರರು

ಶಿಶುನಾಗ

ಶಿಶುನಾಗ ತನ್ನ ರಾಜವಂಶವನ್ನು ಕ್ರಿ.ಪೂ 413 ರಲ್ಲಿ ರಾಜ್ಗೀರ್ ಮತ್ತು ನಂತರ ಪಾಟಾಲಿಪುತ್ರದಲ್ಲಿ ಆದಳಿತ ಸ್ಥಾಪಿಸಿದನು (ಎರಡೂ ಈಗ ಬಿಹಾರದಲ್ಲಿದೆ ). ಬೌದ್ಧ ಮೂಲಗಳು ವೈಶಾಲಿಯಲ್ಲಿ ಶಿಶುನಾಗರು ದ್ವಿತೀಯ ರಾಜಧಾನಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರು ಎಂದು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ, ಹಿಂದೆ ವಾಜ್ಜಿಯು ರಾಜಧಾನಿಯಾಗಿದ್ದು, ಅದನ್ನು ಮಗಧವು ವಶಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುವವರೆಗೂ. ಶೈಶುನಾಗ ರಾಜವಂಶವು ಭಾರತೀಯ ಉಪಖಂಡದ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿ ಆಳಿತು. ಶಿಶುಂಗರ (ಶಿಶುನಾಗ)ಪ್ರಮುಖ ಸಾಧನೆಯೆಂದರೆ ಅವಂತಿಯ ಪ್ರದ್ಯೋತ ರಾಜವಂಶದ ನಾಶ. ಇದು ಮಗಧ ಮತ್ತು ಅವಂತಿ ನಡುವಿನ ನೂರು ವರ್ಷಗಳ ಹಳೆಯ ಪೈಪೋಟಿಯನ್ನು ಕೊನೆಗೊಳಿಸಿತು. ಅಂದಿನಿಂದ ಅವಂತಿ ಮಗಧದ ಒಂದು ಭಾಗವಾಯಿತು.

ಕಾಕವರ್ಣ / ಕಲಶೋಕ

ಪುರಾಣಗಳ ಪ್ರಕಾರ, ಶಿಶುನಾಗನ ನಂತರ ಅವನ ಮಗ ಕಾಕವರ್ಣ ಅಧಿಕಾರ ಮುಂದುವರಿಸಿದನೆಂದು ಮತ್ತು ಸಿಂಹಳ ವೃತ್ತಾಂತಗಳ ಪ್ರಕಾರ ಅವನ ಮಗ ಕಲಶೋಕಅಧಿಕಾರ ಮುಂದುವರಿಸಿದನೆಂದೂ. ಅಶೋಕವಾಡನ ಸಾಕ್ಷ್ಯಗಳ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ, ಹರ್ಮನ್ ಜಾಕೋಬಿ, ವಿಲ್ಹೆಲ್ಮ್ ಗೀಗರ್ ಮತ್ತು ರಾಮಕೃಷ್ಣ ಗೋಪಾಲ್ ಭಂಡಾರ್ಕರ್ ರವರು ಇಬ್ಬರೂ ಒಂದೇ ಎಂದು ತೀರ್ಮಾನಿಸಿದರು. ಶಿಶುನಾಗನ ಆಳ್ವಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಅವರು ವಾರಣಾಸಿಯ ರಾಜ್ಯಪಾಲರಾಗಿದ್ದರು. ಕ್ರಿ.ಪೂ 383 ರಲ್ಲಿ ವೈಶಾಲಿಯಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಎರಡನೇ ಬೌದ್ಧ ಪರಿಷತ್ತು ಮತ್ತು ರಾಜಧಾನಿಯನ್ನು ಪಟಾಲಿಪುತ್ರಕ್ಕೆ ವರ್ಗಾಯಿಸುವುದು ಅವರ ಆಳ್ವಿಕೆಯ ಎರಡು ಪ್ರಮುಖ ಘಟನೆಗಳು. ಹರ್ಷಚರಿತನ ಪ್ರಕಾರ, ಅವನ ರಾಜಧಾನಿಯ ಸುತ್ತಮುತ್ತಲ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಅವನ ಗಂಟಲಿಗೆ ಬಡಿದು ಬಡಿದು ಕೊಲ್ಲಲ್ಪಟ್ಟನು. ಬೌದ್ಧ ಸಂಪ್ರದಾಯದ ಪ್ರಕಾರ, ಅವನಿಗೆ ಒಂಬತ್ತು ಅಥವಾ ಹತ್ತು ಗಂಡು ಮಕ್ಕಳಿದ್ದರು, ಅವರನ್ನು ಉಗ್ರಸೇನಾ ನಂದ ಉಚ್ಚಾಟಿಸಿದರು.

ನಂತರದ ಆಡಳಿತಗಾರರು

ಸಂಪ್ರದಾಯದ ಪ್ರಕಾರ, ಕಲಶೋಕನ ಹತ್ತು ಗಂಡು ಮಕ್ಕಳು ಏಕಕಾಲದಲ್ಲಿ ಆಳಿದರು. ಮಹಾಬೊದಿವಂಶ ದ ಪ್ರಕಾರ ಅವರ ಹೆಸರುಗಳು ಭಧ್ರಸೇನ, ಕೊರನ್ಡವರ್ಣ, ಮಂಗುರ, ಸರ್ವಂಜಹ, ಜಲಿಕ, ಉಭಕ, ಸಂಜಯ, ಕೊರವ್ಯ, ನಂದಿವರ್ಧನ ಮತ್ತು ಪ್ಂಚಮಕ ಎಂದು ಹೇಳುತ್ತದೆ. ಅವುಗಳಲ್ಲಿ ನಂದಿವರ್ಧನ ನನ್ನು ಮಾತ್ರ ಪುರಾಣ ಪಟ್ಟಿಗಳಲ್ಲಿ ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲಾಗಿದೆ.

ಪುರಾಣಗಳು ನಂದಿವರ್ಧನವನ್ನು ಒಂಬತ್ತನೇ ಶೈಶುನಾಗ ರಾಜ ಮತ್ತು ಅವನ ಮಗ ಮಹಾನಂದಿನ್ ಹತ್ತನೇ ಮತ್ತು ಕೊನೆಯ ಶೈಶುನಾಗ ರಾಜ ಎಂದು ಪಟ್ಟಿಮಾಡಿದೆ. ಮಹಾನಂದಿನ್ ಎಂಬಾತ ಮಹಪದಮ್ . ಎಂಬ ಶೂದ್ರ ಪತ್ನಿಯಿಂದ ಹಾದರಕ್ಕೆ ಹುಟ್ಟಿದ ಮಗ ಎಂದು ಕೊಂದರು.

ಮಗಧದ ಶೈಶುನಾಗ ರಾಜವಂಶದ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ನಾಣ್ಯಗಳು.

ಅವನತಿ

ಪುರಾಣಗಳ ಪ್ರಕಾರ, ಶೈಶುನಾಗರು ನಂದಾ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದಿಂದ ಗತಿಸಿದರು, ಇದನ್ನು ಮಹಾನಂದಿನ್ ಅವರ ನ್ಯಾಯಸಮ್ಮತವಲ್ಲದ ಮಗ ಮಹಾಪದ್ಮ ನಂದ ಅವರು ಸ್ಥಾಪಿಸಿದರು.