ಹೆನ್ರಿ ಬ್ರಿಗ್ಸ್

ಹೆನ್ರಿ ಬ್ರಿಗ್ಸ್ (1561-1630) ಒಬ್ಬ ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ಗಣಿತವಿದ.

ಜೀವನ

ಉತ್ತರ ಹ್ಯಾಲಿಫ್ಯಾಕ್ಸಿನ ವಾರ್ಲಿವುಡ್ ಎಂಬಲ್ಲಿ ಜನನ. ಆಕ್ಸ್‌ಫರ್ಡಿನಲ್ಲಿ ಮರಣ (29 ಜನವರಿ 1630). ವಿದ್ಯಾಭ್ಯಾಸ ಕೇಂಬ್ರಿಜಿನಲ್ಲಿ ನಡೆಯಿತು. ಈತ 1596 ರ ತನಕ ಅಲ್ಲಿಯೇ ಪಾಠಪ್ರವಚನ ನಡೆಸುತ್ತಿದ್ದ. ಅನಂತರ ಲಂಡನ್ ಮತ್ತು ಆಕ್ಸ್‌ಫರ್ಡ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ಗಣಿತವಿಜ್ಞಾನದ ಪ್ರಾಧ್ಯಾಪಕನಾಗಿ ಕೆಲಸಮಾಡಿದ. ಲಘುಗಣಕಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಈತ ವಿಶೇಷ ಪರಿಶ್ರಮ ವಹಿಸಿ, ಸ್ಕಾಟ್ಲೆಂಡಿನ ಗಣಿತವಿದ ಜಾನ್ ನೇಪಿಯರ್ (1550-1617) ಸೂಚಿಸಿದ್ದ ಆಧಾರದ ಕೋಷ್ಟಕಗಳ (base tables) ಬದಲಿಗೆ 10 ಆಧಾರದ ಲಘುಗಣಕ ಕೋಷ್ಟಕಗಳನ್ನು ರಚಿಸಿದ. ಲೆಕ್ಕಾಚಾರಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ದಶಮಾಂಶದ 14ನೆಯ ಸ್ಥಾನದವರೆಗೂ (14 decimal places) ನಿಖರತೆ ನೀಡಬಲ್ಲ ಕೋಷ್ಟಕದ ರಚನೆಯಲ್ಲೂ ಶ್ರಮವಹಿಸಿದ. ಪ್ರಚಲಿತವಾಗಿರುವ ದೀರ್ಘ ಭಾಗಾಹಾರದ ಕ್ರಮವನ್ನು ರೂಪಿಸಿದವ ಈತ. ಇವನು ರಚಿಸಿದ ಅರಿತ್‌ಮೆಟಿಕ ಲಾಗರಿತಮಿಕ ಗ್ರಂಥ 1624ರಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟವಾಯಿತು; ಮತ್ತೊಂದು ಕೃತಿ ಟ್ರಿಗೊನೊಮೆಟ್ರಿಕ್ ಬ್ರಿಟಾನಿಕ ಇವನ ಮರಣಾನಂತರ ಪ್ರಕಟವಾಯಿತು.

ಬ್ರಿಗ್ಸ್ (ಅರ್ಧಕೋನ) ಸೂತ್ರಗಳು

a, b, c ಗಳು ಯಾವುದೇ ತ್ರಿಭುಜವೊಂದರ ಬಾಹುಗಳಾಗಿದ್ದು (sides) p ಅದರ ಅರ್ಧಪರಿಧಿಯಾಗಿರಲಿ (half perimeter). ಬಾಹುಗಳ ಅಭಿಮುಖ ಕೋನಗಳು (opposite angles) ಅನುಕ್ರಮವಾಗಿ $\alpha ,\beta$ ಮತ್ತು $\gamma$ ಗಳಾಗಿರಲಿ. ಬಾಹು, ಅಭಿಮುಖ ಕೋನ ಮತ್ತು ಅರ್ಧಪರಿಧಿ ಇವುಗಳಿಗೆ ಇರುವ ತ್ರಿಕೋಣಮಿತೀಯ ಸಂಬಂಧ:

$\sin {\frac {\alpha }{2}}={\sqrt {\frac {(p-b)(p-c)}{bc}}}$

ಇದೇ ರೀತಿ $\sin {\frac {\beta }{2}}$ ಮತ್ತು $\sin {\frac {\gamma }{2}}$ ಗಳಿಗೆ ಕೂಡ. ಜೊತೆಗೆ

$\cos {\frac {\alpha }{2}}={\sqrt {\frac {p(p-q)}{bc}}}$

$\cos {\frac {\beta }{2}}$ ಮತ್ತು $\cos {\frac {\gamma }{2}}$ ಎಂಬ ಸಂಬಂಧಗಳೂ ಇವೆ. ಇವಕ್ಕೆ ಬ್ರಿಗ್ಸ್ ಸೂತ್ರಗಳೆಂದು ಹೆಸರಿದೆ.

ಹೊರಗಿನ ಕೊಂಡಿಗಳು

• ಹೆನ್ರಿ ಬ್ರಿಗ್ಸ್ at Encyclopædia Britannica
• 400 Years of Geometry at Gresham College, lecture by Robin Wilson on Henry Briggs, given at Gresham College, 14 May 2008 (available for video, audio and text download)
• O'Connor, John J.; Robertson, Edmund F., "Henry Briggs", MacTutor History of Mathematics archive, University of St Andrews