ಸಿದ್ದು ಮತ್ತು ಕನ್ಹು ಮುರ್ಮು
ಸಿದ್ದು ಮುರ್ಮು ಮತ್ತು ಕನ್ಹು ಮುರ್ಮು ಸಂತಾಲ್ ದಂಗೆಯ ನಾಯಕರು (1855-1856), ಬ್ರಿಟೀಷ್ ವಸಾಹತುಶಾಹಿ ಅಧಿಕಾರ ಮತ್ತು ಭ್ರಷ್ಟ ಜಮೀನ್ದಾರಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ವಿರುದ್ಧ ಪೂರ್ವ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಇಂದಿನ ಜಾರ್ಖಂಡ್ ಮತ್ತು ಬಂಗಾಳ ( ಪುರುಲಿಯಾ, ಬಿರ್ಭುಮ್ ಮತ್ತು ಬಂಕುರಾ ) ದಂಗೆ.[೧]
ಬಂಡಾಯ
ಬದಲಾಯಿಸಿಸಂತಾಲರು ಕಾಡುಗಳಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುತ್ತಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಅವಲಂಬಿತರಾಗಿದ್ದರು. 1832 ರಲ್ಲಿ, ಬ್ರಿಟಿಷರು ಇಂದಿನ ಜಾರ್ಖಂಡ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ದಾಮಿನ್-ಇ-ಕೊಹ್ ಪ್ರದೇಶವನ್ನು ಗುರುತಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಈ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ನೆಲೆಸಲು ಸಂತಾಲ್‌ಗಳನ್ನು ಆಹ್ವಾನಿಸಿದರು. ಭೂಮಿ ಮತ್ತು ಆರ್ಥಿಕ ಸೌಕರ್ಯಗಳ ಭರವಸೆಯಿಂದಾಗಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಂಖ್ಯೆಯ ಸಂತಾಲರು ಕಟಕ್, ಧಲ್ಭುಮ್, ಮಂಭುಮ್, ಹಜಾರಿಬಾಗ್, ಮಿಡ್ನಾಪುರ್ ಇತ್ಯಾದಿಗಳಿಂದ ನೆಲೆಸಿದರು. ಶೀಘ್ರದಲ್ಲೇ, ಬ್ರಿಟಿಷರು ನಿಯೋಜಿಸಿದ ತೆರಿಗೆ-ಸಂಗ್ರಹಿಸುವ ಮಧ್ಯವರ್ತಿಗಳಾಗಿ ಮಹಾಜನರು ಮತ್ತು ಜಮೀನ್ದಾರರು ಆರ್ಥಿಕತೆಯ ಮೇಲೆ ಪ್ರಾಬಲ್ಯ ಸಾಧಿಸಿದರು. ಅನೇಕ ಸಂತಾಲ್‌ಗಳು ಭ್ರಷ್ಟ ಹಣ ಸಾಲ ನೀಡುವ ಅಭ್ಯಾಸಗಳಿಗೆ ಬಲಿಯಾದರು. ಅವರು ಎಂದಿಗೂ ಮರುಪಾವತಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗದಿದ್ದಾಗ ಅವರಿಗೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ದರದಲ್ಲಿ ಹಣವನ್ನು ಸಾಲವಾಗಿ ನೀಡಲಾಯಿತು, ನಂತರ ಅವರ ಜಮೀನುಗಳನ್ನು ಬಲವಂತವಾಗಿ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲಾಯಿತು, ಅವರನ್ನು ಬಂಧಿತ ದುಡಿಮೆಗೆ ಒತ್ತಾಯಿಸಲಾಯಿತು. ಇದು ಸಂತಾಲ್ ದಂಗೆಯನ್ನು ಹುಟ್ಟುಹಾಕಿತು.[೨] [೩]
30 ಜೂನ್ 1855 ರಂದು, ಇಬ್ಬರು ಸಂತಾಲ್ ಬಂಡಾಯ ನಾಯಕರು, ಸಿಧು ಮುರ್ಮು ಮತ್ತು ಕನ್ಹು ಮುರ್ಮು (ಸಹೋದರನಾಗಿ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ್ದಾನೆ) ಚಾಂದ್ ಮತ್ತು ಬೈರಾಬ್[೪] ಜೊತೆಗೆ ಸುಮಾರು 10,000 ಸಂತಾಲ್‌ಗಳನ್ನು ಒಟ್ಟುಗೂಡಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಬ್ರಿಟಿಷ್ ವಸಾಹತುಗಾರರ ವಿರುದ್ಧ ದಂಗೆಯನ್ನು ಘೋಷಿಸಿದರು.[೫] ಸಂತಾಲರು ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಸ್ವಲ್ಪ ಯಶಸ್ಸನ್ನು ಗಳಿಸಿದರು ಆದರೆ ಶೀಘ್ರದಲ್ಲೇ ಬ್ರಿಟಿಷರು ಈ ಬಂಡುಕೋರರನ್ನು ನಿಭಾಯಿಸಲು ಹೊಸ ಮಾರ್ಗವನ್ನು ಕಂಡುಕೊಂಡರು. ಬದಲಾಗಿ ಅವರನ್ನು ಕಾಡಿನಿಂದ ಹೊರಗೆ ಬರುವಂತೆ ಒತ್ತಾಯಿಸಿದರು. ನಂತರದ ಒಂದು ನಿರ್ಣಾಯಕ ಯುದ್ಧದಲ್ಲಿ, ಆಧುನಿಕ ಬಂದೂಕುಗಳು ಮತ್ತು ಯುದ್ಧ ಆನೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ ಬ್ರಿಟಿಷರು ಬೆಟ್ಟದ ಬುಡದಲ್ಲಿ ನೆಲೆಸಿದರು. ಯುದ್ಧ ಪ್ರಾರಂಭವಾದಾಗ, ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಅಧಿಕಾರಿಯು ತನ್ನ ಪಡೆಗಳಿಗೆ ಗುಂಡುಗಳನ್ನು ಲೋಡ್ ಮಾಡದೆಯೇ ಗುಂಡು ಹಾರಿಸಲು ಆದೇಶಿಸಿದನು. ಬ್ರಿಟಿಷರ ಯುದ್ಧ ತಂತ್ರದಿಂದ ಬೀಸಿದ ಈ ಬಲೆಯನ್ನು ಸಂದೇಹಿಸದ ಸಂತಾಲರು, ಸಂಪೂರ್ಣ ಸಾಮರ್ಥ್ಯದೊಂದಿಗೆ ಆರೋಪಿಸಿದರು. ಈ ಹಂತವು ಅವರಿಗೆ ವಿನಾಶಕಾರಿ ಎಂದು ಸಾಬೀತಾಯಿತು. ಅವರು ಬೆಟ್ಟದ ಬುಡವನ್ನು ಸಮೀಪಿಸಿದ ತಕ್ಷಣ, ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಸೈನ್ಯವು ಪೂರ್ಣ ಶಕ್ತಿಯಿಂದ ದಾಳಿ ಮಾಡಿತು ಮತ್ತು ಅವರು ಈ ಬಾರಿ ಅವರು ಗುಂಡುಗಳನ್ನು ಬಳಸಿದರು. ಕ್ರಾಂತಿಯನ್ನು ನಿಗ್ರಹಿಸಲಾಗಿದ್ದರೂ, ವಸಾಹತುಶಾಹಿ ಆಡಳಿತ ಮತ್ತು ನೀತಿಯಲ್ಲಿ ಇದು ಮಹತ್ತರವಾದ ಬದಲಾವಣೆಯನ್ನು ಗುರುತಿಸಿತು. ಸಂತಾಲ್ ಸಮುದಾಯದಲ್ಲಿ ಇಂದಿಗೂ ಈ ದಿನವನ್ನು ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.[೬]
ಪರಂಪರೆ
ಬದಲಾಯಿಸಿ
ಸಿದ್ದು ಕನ್ಹು ಮುರ್ಮು ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯವನ್ನು ಅವುಗಳ ಮೇಲೆ ಹೆಸರಿಸಲಾಗಿದೆ. ಭಾರತೀಯ ಅಂಚೆ ಕೂಡ 2002 ರಲ್ಲಿ ₹ 4 ಸ್ಟ್ಯಾಂಪ್ ಅನ್ನು ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಿತು.[೭] ಅವರ ಗೌರವಾರ್ಥವಾಗಿ ರಾಂಚಿಯಲ್ಲಿ ಸಿದ್ದು ಕನ್ಹು ಸ್ಮಾರಕ ಉದ್ಯಾನವನವಿದೆ . ಸೆಂಟ್ರಲ್ ಕೋಲ್ಕತ್ತಾದ ಎಸ್ಪ್ಲಾನೇಡ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಸಿಡೋ-ಕನ್ಹೋ ದಹರ್ ಅವರ ಹೆಸರನ್ನು ಇಡಲಾಗಿದೆ.
ಸಹ ನೋಡಿ
ಬದಲಾಯಿಸಿಉಲ್ಲೇಖಗಳು
ಬದಲಾಯಿಸಿ- ↑ "Sidhu Murmu and Kanhu Murmu". incrediblejharkhand.com. Archived from the original on 20 ಏಪ್ರಿಲ್ 2014. Retrieved 19 April 2014.
- ↑ Jha, Amar Nath (2009). "Locating the Ancient History of Santal Parganas". Proceedings of the Indian History Congress. 70: 185–196. ISSN 2249-1937. JSTOR 44147668.
- ↑ "When the Santhals rebelled". thedailystar.
- ↑ Richard Gott (2012). Britain's Empire: Resistance, Repression and Revolt. Verso. ISBN 978-1844670673.
- ↑ Sailendra Nath Sen (2010). An Advanced History of Modern India. Macmillan. p. 120. ISBN 9780230328853.
- ↑ Social Science. Social Science History Association. 1968. p. 29. ISBN 9788183320979.
- ↑ "Stamps 2002". indiapost.gov.in. Archived from the original on 18 April 2014. Retrieved 19 April 2014.