ಸವರ್ಣದೀರ್ಘ ಸಂಧಿ
ಅ ಮತ್ತು ಆ, ಇ ಮತ್ತು ಈ, ಉ ಮತ್ತು ಊ - ಇವುಗಳಿಗೆ 'ಸವರ್ಣ'ಗಳೆಂದು ಹೆಸರು. ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ಆ,ಈ ಮತ್ತು ಊ ಸ್ವರಗಳು ದೀರ್ಘ ಸ್ವರಗಳು.
ಸಂಸ್ಕೃತ ಪದಗಳು ಸಂಧಿಯಾಗುವ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ, ಸವರ್ಣ ಸ್ವರಗಳು ಒಂದರ ಮುಂದೊಂದು ಬಂದಾಗ ಸಂಧಿ ಹೊಂದಿ, ಈ ಸವರ್ಣದ ದೀರ್ಘ ಸ್ವರವಾಗಿ ಉಳಿಯುತ್ತದೆ.
ಸಂಸ್ಕೃತದಲ್ಲಿ ಪಾಣಿನೀಯ ಸೂತ್ರ : 'ಅಕಃ ಸವರ್ಣೇ ದೀರ್ಘಃ' ಎಂದು.
ಉದಾಹರಣೆಗೆ:
ಅ + ಅ ಸ್ವರಗಳು ಸಂಧಿಯಾಗಿ 'ಆ' ಎಂಬ ದೀರ್ಘ ಸ್ವರವಾಗಿ ಉಳಿಯುತ್ತದೆ.
ಇ + ಇ ಸ್ವರಗಳು ಸಂಧಿಯಾಗಿ 'ಈ' ಎಂಬ ದೀರ್ಘ ಸ್ವರವಾಗಿ ಉಳಿಯುತ್ತದೆ.
ಉ + ಉ ಸ್ವರಗಳು ಸಂಧಿಯಾಗಿ 'ಊ' ಎಂಬ ದೀರ್ಘ ಸ್ವರವಾಗಿ ಉಳಿಯುತ್ತದೆ.
ಆ + ಅ ಸ್ವರಗಳು ಸಂಧಿಯಾಗಿ 'ಆ' ಎಂಬ ದೀರ್ಘ ಸ್ವರವಾಗಿ ಉಳಿಯುತ್ತದೆ.
ಇ + ಈ ಸ್ವರಗಳು ಸಂಧಿಯಾಗಿ 'ಈ' ಎಂಬ ದೀರ್ಘ ಸ್ವರವಾಗಿ ಉಳಿಯುತ್ತದೆ.
ಊ + ಉ ಸ್ವರಗಳು ಸಂಧಿಯಾಗಿ 'ಊ' ಎಂಬ ದೀರ್ಘ ಸ್ವರವಾಗಿ ಉಳಿಯುತ್ತದೆ.
ಉದಾಹರಣೆಗಳು:
ಕೃ | ತ | + | ಅ | ರ್ಥ | = | ಕೃ | ತಾ | ರ್ಥ | ||||
( | ಅ | + | ಅ | = | ಆ | ) |
ಶ | ಚಿ | + | ಇಂ | ದ್ರ | = | ಶ | ಚೀಂ | ದ್ರ | ||||
( | ಇ | + | ಇ | = | ಈ | ) |
ಬ | ಹು | + | ಉ | ದ | ಕ | = | ಬ | ಹೂ | ದ | ಕ | ||||
( | ಉ | + | ಉ | = | ಊ | ) |
ವಿ | ದ್ಯಾ | + | ಅ | ಭ್ಯಾ | ಸ | = | ವಿ | ದ್ಯಾ | ಭ್ಯಾ | ಸ | ||||
( | ಆ | + | ಅ | = | ಆ | ) |
ಸ | ತೀ | + | ಈ | ಶ | = | ಸ | ತೀ | ಶ | ||||
( | ಈ | + | ಈ | = | ಈ | ) |
ಉ | ಪ | + | ಆ | ಹಾ | ರ | = | ಉ | ಪಾ | ಹಾ | ರ | ||||
( | ಅ | + | ಆ | = | ಆ | ) |