ಸದಸ್ಯ:Preeti S Datanal/ಮೀನಾಕ್ಷಿ ಚಿತರಂಜನ್
Meenakshi Chitharanjan | |
---|---|
ಜನನ | Chennai, Tamil Nadu, India |
ಶಿಕ್ಷಣ ಸಂಸ್ಥೆ | Ethiraj College for Women |
ವೃತ್ತಿ | Classical dancer |
ಗಮನಾರ್ಹ ಕೆಲಸಗಳು | Bharatnatyam |
ಸಂಗಾತಿ | Arun Chitharanjan |
ಪೋಷಕ(ರು) | Sabanagayam Savithri |
ಪ್ರಶಸ್ತಿಗಳು | Padma Shri Kalaimamani Award Natya Kala Sarathi Natrya Choodamani |
ಜಾಲತಾಣ | Website |
ಮಮೀನಾಕ್ಷಿ ಚಿತರಂಜನ್, ಭಾರತೀಯ ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ನೃತ್ಯಗಾರ್ತಿ, ಶಿಕ್ಷಕಿ ಮತ್ತು ನೃತ್ಯ ಸಂಯೋಜಕಿ, ಭರತನಾಟ್ಯದ ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ನೃತ್ಯ ಪ್ರಕಾರದ ಪಂಡನಲ್ಲೂರು ಶೈಲಿಯ ಪ್ರತಿಪಾದಕಿ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. [೧] ಅವರು ಭರತನಾಟ್ಯವನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸುವ ಮತ್ತು ಪಂಡನಲ್ಲೂರು ಸಂಪ್ರದಾಯವನ್ನು ಉಳಿಸಲು ಶ್ರಮಿಸುತ್ತಿರುವ ಕಲಾದೀಕ್ಷಾ ಸಂಸ್ಥೆಯ ಸಂಸ್ಥಾಪಕರಾಗಿದ್ದರು. ಚೊಕ್ಕಲಿಂಗಂ ಪಿಳ್ಳೈ ಮತ್ತು ಸುಬ್ಬರಾಯ ಪಿಳ್ಳೈ ಅವರ ತಂದೆ-ಮಗ ಜೋಡಿಯ ಶಿಷ್ಯೆ, [೨] ಅವರು ತಮಿಳುನಾಡು ಸರ್ಕಾರದ ಕಲೈಮಾಮಣಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಮತ್ತು ಶ್ರೀ ಪಾರ್ಥಸಾರಥಿ ಸ್ವಾಮಿ ಸಭಾದ ನಾಟ್ಯ ಕಲಾ ಸಾರಥಿ ಸೇರಿದಂತೆ ಹಲವಾರು ಗೌರವಗಳಿಗೆ ಭಾಜನರಾಗಿದ್ದಾರೆ. [೩] ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ನೃತ್ಯಕ್ಕೆ ನೀಡಿದ ಕೊಡುಗೆಗಳಿಗಾಗಿ ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರವು ೨೦೦೮ ರಲ್ಲಿ ಪದ್ಮಶ್ರೀಯ ನಾಲ್ಕನೇ ಅತ್ಯುನ್ನತ ನಾಗರಿಕ ಗೌರವವನ್ನು ನೀಡಲಾಯಿತು. [೪]
ಜೀವನಚರಿತ್ರೆ
ಬದಲಾಯಿಸಿಮೀನಾಕ್ಷಿ ಚಿತರಂಜನ್ ಅವರು ಚೆನ್ನೈನಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದರು. ದಕ್ಷಿನ ಭಾರತದ ತಮಿಳನಾಡು ಸರ್ಕಾರಿ ಅಧಿಕಾರಿಯಾಗಿದ್ದ ಪಿ. ಸಬನಾಯಗಂ ಅವರ ಐದು ಮಕ್ಕಳಲ್ಲಿ ಕಿರಿಯ ಮತ್ತು ಏಕೈಕ ಹೆಣ್ಣು ಮಗುವಾಗಿ ಜನಿಸಿದರು. [೩] ಆಕೆಯ ತಾಯಿ ಸಾವಿತ್ರಿಯವರು ಮಗು ನಾಲ್ಕು ವರ್ಷದವಳಿದ್ದಾಗ ಪ್ರಖ್ಯಾತ ಭರತನಾಟ್ಯ ಗುರುಗಳಾದ ಪಂಡನಲ್ಲೂರು ಚೊಕ್ಕಲಿಂಗಂ ಪಿಳ್ಳೈ ಅವರ ಬಳಿಗೆ ಕಳುಹಿಸಿದರು. ಮತ್ತು ಪಿಳ್ಳೈ ಮತ್ತು ಅವರ ಮಗ ಸುಬ್ಬರಾಯ ಪಿಳ್ಳೈ ಅವರಲ್ಲಿ ತರಬೇತಿ ಪಡೆದ ನಂತರ ಅವರು ೧೯೬೬ ರಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ರಂಗೇತ್ರವನ್ನು (ಪ್ರವೇಶ) ಪ್ರದರ್ಶಿಸಿದರು. ಒಂಬತ್ತು. [೧] ಶೀಘ್ರದಲ್ಲೇ, ಆಕೆಯ ತಂದೆ ಭಾರತದ ರಾಜಧಾನಿಗೆ ವರ್ಗಾವಣೆಯಾದಾಗ ದೆಹಲಿಗೆ ತೆರಳಿದರು, ಆದರೆ ರಜಾದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಚೆನ್ನೈಗೆ ಭೇಟಿ ನೀಡುವ ಮೂಲಕ ಸುಬ್ಬರಾಯ ಪಿಳ್ಳೈ ಅವರ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ನೃತ್ಯ ಅಧ್ಯಯನವನ್ನು ಮುಂದುವರೆಸಿದರು. ಅವರು ತಮ್ಮ ಕಾಲೇಜು ಶಿಕ್ಷಣವನ್ನು ಎತಿರಾಜ್ ಮಹಿಳಾ ಕಾಲೇಜಿನಲ್ಲಿ ಮಾಡಿದರು ಮತ್ತು ಆರ್ಥೊಡಾಂಟಿಸ್ಟ್ ಮತ್ತು ತಮಿಳುನಾಡಿನ ಆಗಿನ ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿಯಾಗಿದ್ದ ಎಂ. ಭಕ್ತವತ್ಸಲಂ ಅವರ ಮೊಮ್ಮಗ ಅರುಣ್ ಚಿತ್ರರಂಜನ್ ಅವರನ್ನು ವಿವಾಹವಾದರು, ನಂತರ ಅವರ ನೃತ್ಯ ವೃತ್ತಿಯು ಸ್ವಲ್ಪ ಕಾಲ ಸ್ಥಗಿತಗೊಂಡಿತು. [೩]
ತನ್ನ ಕಿರಿಯ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಮೃದಂಗವನ್ನು ಪಕ್ಕವಾದ್ಯವಾಗಿ ನುಡಿಸಿದ್ದ ತಾಳವಾದ್ಯ ವಾದಕ ಶ್ರೀನಿವಾಸ ಪಿಳ್ಳೈ ಅವರನ್ನು ಭೇಟಿಯಾದ ನಂತರ ಅವಳು ನೃತ್ಯಕ್ಕೆ ಮರಳಿದಳು. [೩] ಅವರು ಪದ್ಮಭೂಷಣ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಪುರಸ್ಕೃತ ಕಲಾನಿಧಿ ನಾರಾಯಣನ್ ಅವರ ಬಳಿ ಅಭಿನಯ ತರಬೇತಿಯನ್ನು ಪಡೆದರು. ಮತ್ತು ಅಂದಿನಿಂದ ವೇದಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರದರ್ಶನ ನೀಡುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. [೫] [೬] ಶ್ರೀನಿವಾಸ ಪಿಳ್ಳೈ, ಎಸ್. ಪಾಂಡಿಯನ್ ಮತ್ತು ಪದ್ಮಾ ಸುಬ್ರಹ್ಮಣ್ಯಂ ಕೂಡ ಆಕೆಗೆ ವಿವಿಧ ಸಮಯಗಳಲ್ಲಿ ತರಬೇತಿ ನೀಡಿದ್ದಾರೆ. [೭] ೧೯೯೧ ರಲ್ಲಿ, ಅವರು ಭರತನಾಟ್ಯವನ್ನು ಕಲಿಸಲು ಕಲಾದೀಕ್ಷಾ ಎಂಬ ನೃತ್ಯ ಶಾಲೆಯನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು. ಇದು ಒಂದು ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು ೧೦೦ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳನ್ನು ಹಿಡಿದಿಡಲು ಬೆಳೆದಿದೆ ಮತ್ತು ಪಂಡನಲ್ಲೂರ್ ಬಾನಿಯನ್ನು ಸಂರಕ್ಷಿಸಲು ಶ್ರಮಿಸುತ್ತಿದೆ ಎಂದು ತಿಳಿದುಬಂದಿದೆ. [೧] ಅವರು ಅನೇಕ ಮಹತ್ವಾಕಾಂಕ್ಷಿ ನೃತ್ಯಗಾರರನ್ನು ಕಲಿಸಿದ್ದಾರೆ ಮತ್ತು ರಜನಿಕಾಂತ್ ಅವರ ಹಿರಿಯ ಮಗಳು ಮತ್ತು ಕಲೈಮಾಮಣಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಪುರಸ್ಕೃತರಾದ ಧನುಷ್ ಅವರ ಪತ್ನಿ ಐಶ್ವರ್ಯಾ ಆರ್. ಧನುಷ್ ಅವರ ಶಿಷ್ಯರಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬರು. [೮] ಅವರು ಶ್ರೀ ಕೃಷ್ಣ ಗಾನ ಸಭಾದ ನಾಟ್ಯ ಚೂಡಾಮಣಿ ಎಂಬ ಬಿರುದನ್ನು ಪಡೆದರು ಮತ್ತು [೯] ಸರ್ಕಾರದ ಕಲೈಮಾಮಣಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ಪಡೆದರು. ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರವು ೨೦೦೮ ರಲ್ಲಿ ಪದ್ಮಶ್ರೀಯ ನಾಲ್ಕನೇ ಅತ್ಯುನ್ನತ ನಾಗರಿಕ ಗೌರವವನ್ನು ನೀಡಿತು. ಮತ್ತು ಶ್ರೀ ಪಾರ್ಥಸಾರಥಿ ಸ್ವಾಮಿ ಸಭಾವು [೭] ಅವರಿಗೆ ನಾಟ್ಯ ಕಲಾ ಸಾರಥಿ ಎಂಬ ಬಿರುದನ್ನು ನೀಡಿ ಗೌರವಿಸಿತು. ಅವರು ರೋಟರಿ ಕ್ಲಬ್, ಚೆನ್ನಾ ಮತ್ತು ಪ್ರೋಬಸ್ ಕ್ಲಬ್, ಚೆನ್ನೈನಿಂದ ಶ್ರೇಷ್ಠತೆಯ ಪ್ರಶಸ್ತಿಗಳನ್ನು ಮತ್ತು ಮದ್ರಾಸ್ ಮ್ಯೂಸಿಕ್ ಅಕಾಡೆಮಿಯಿಂದ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ನರ್ತಕಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿ (೨೦೦೪) ಸ್ವೀಕರಿಸಿದ್ದಾರೆ. ದೂರದರ್ಶನದಲ್ಲಿ ಅವಳು ಅತ್ಯುನ್ನತ ಕಲಾವಿದ ದಜೆ೯ಯನ್ನು ಪಡೆದಿದ್ದಾಳೆ. [೯]
ಸಹ ನೋಡಿ
ಬದಲಾಯಿಸಿ- ರುಕ್ಮಿಣಿ ದೇವಿ ಅರುಂಡೇಲ್
- ಪಂಡನಲ್ಲೂರು ಶೈಲಿ
ಉಲ್ಲೇಖಗಳು
ಬದಲಾಯಿಸಿ- ↑ ೧.೦ ೧.೧ ೧.೨ "Profile: Meenakshi Chitharanjan". Lokvani. 17 March 2009. Retrieved 29 January 2016.
- ↑ "The king was captivated and…". The Hindu. 31 October 2014. Retrieved 29 January 2016.
- ↑ ೩.೦ ೩.೧ ೩.೨ ೩.೩ "Life's dancing lessons". The Hindu. 13 February 2014. Retrieved 29 January 2016.
- ↑ "Padma Awards" (PDF). Ministry of Home Affairs, Government of India. 2016. Archived from the original (PDF) on 15 October 2015. Retrieved 3 January 2016.
- ↑ "Memorable Guru Samarpan". Narthaki. 16 November 2014. Retrieved 29 January 2016.
- ↑ "Moves and music". The Hindu. 21 January 2016. Retrieved 29 January 2016.
- ↑ ೭.೦ ೭.೧ "Title conferred on Meenakshi Chitharanjan". The Hindu. 21 January 2014. Retrieved 29 January 2016.
- ↑ "KALAIMAMANI 2009 ANNOUNCED". Sangeethas. 2009. Retrieved 29 January 2016.
- ↑ ೯.೦ ೯.೧ "Appreciated for taking Pandanallur style of dancing to Great Heights". Chennai Plus. 1 February 2014. Archived from the original on 5 February 2016. Retrieved 29 January 2016.
- k"Bharatanatyam Pushpanjali". YouTube video. Julia Pop. 21 October 2014. Retrieved 29 January 2016.
ಟೆಂಪ್ಲೇಟು:Padma Shri Award Recipients in Art [[ವರ್ಗ:ಜೀವಂತ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು]]