ಮಾರ್ಕೆಟಿಂಗ್ ಮಿಕ್ಸ್

ಮಾರ್ಕೆಟಿಂಗ್ ಮಿಶ್ರಣವು ಅಂಶಗಳನ್ನು ಅಥವಾ ಅಸ್ಥಿರಗಳನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸುವಾ ಗುಂಪಾಗಿದೆ. ಇದು ಕಂಪನಿಯ ಗ್ರಾಹಕರ ಗುರಿ ಮತ್ತು ಅಗತ್ಯಗಳನ್ನು ಅತ್ಯಂತ ಪರಿಣಾಮಕಾರಿಯಾಗಿ ಮತ್ತು ಸಮರ್ಥ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಪೂರೈಸಲುತ್ತದೆ. ಈ ಅಸ್ಥಿರಗಳನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ನಾಲ್ಕು ಪ್ರಮುಖ ಘಟಕಗಳಾಗಿ ವರ್ಗೀಕರಿಸಲಾಗಿದೆ, ಇದನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ "ಮಾರ್ಕೆಟಿಂಗ್‌ನ ನಾಲ್ಕು ಪಿ'ಸ್" ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ.

ಈ ನಾಲ್ಕು ಪಿ ಗಳು:

• ಉತ್ಪನ್ನ: ಇದು ಕಂಪನಿಯ ಗ್ರಾಹಕರಿಗೆ ಒದಗಿಸುವ ಭೌತಿಕ ಕೊಡುಗೆಯನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುತ್ತದೆ. ಇದು ವಿನ್ಯಾಸ, ವೈಶಿಷ್ಟ್ಯಗಳು, ಗುಣಮಟ್ಟ, ಪ್ಯಾಕೇಜಿಂಗ್, ಬ್ರ್ಯಾಂಡಿಂಗ್ ಮತ್ತು ಉತ್ಪನ್ನಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಹೆಚ್ಚುವರಿ ಸೇವೆಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ.
• ಬೆಲೆ: ಉತ್ಪನ್ನ ಅಥವಾ ಸೇವೆಗಾಗಿ ಗ್ರಾಹಕರು ಪಾವತಿಸುವ ಹಣದ ಬೆಲೆ ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. ಇದು ಕಂಪನಿಯ ಲಾಭದಾಯಕತೆಯ ಮೇಲೆ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಗ್ರಾಹಕರ ಗ್ರಹಿಕೆ ಮತ್ತು ಖರೀದಿ ನಿರ್ಧಾರಗಳ ಮೇಲೆ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರುತ್ತದೆ.
• ಸ್ಥಳ (ವಿತರಣೆ): ಉತ್ಪನ್ನ ಅಥವಾ ಸೇವೆಯ ಗುರಿಯು ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯನ್ನು ಪ್ರವೇಶಿಸಲು ಉತ್ತಮ ಸ್ಥಳವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರಬೇಕು. ಇದು ವಿತರಣಾ ಚಾನಲ್‌ಗಳು, ಚಿಲ್ಲರೆ ಸ್ಥಳಗಳು, ಆನ್‌ಲೈನ್ ಪ್ಲಾಟ್‌ಫಾರ್ಮ್‌ಗಳು ಮತ್ತು ಲಾಜಿಸ್ಟಿಕ್‌ಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ನಿರ್ಧಾರಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ.
• ಪ್ರಚಾರ: ಉದ್ದೇಶಿತ ಪ್ರೇಕ್ಷಕರಿಗೆ ತನ್ನ ಉತ್ಪನ್ನ ಅಥವಾ ಸೇವೆಯ ಮೌಲ್ಯವನ್ನು ಸಂವಹನ ಮಾಡಲು ಕಂಪನಿಯು ಕೈಗೊಳ್ಳುವ ಎಲ್ಲಾ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳನ್ನು ಪ್ರಚಾರ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಇದು ಜಾಹೀರಾತು, ಮಾರಾಟ ಪ್ರಚಾರಗಳು, ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಸಂಪರ್ಕಗಳು, ಸಾಮಾಜಿಕ ಮಾಧ್ಯಮ ಮಾರ್ಕೆಟಿಂಗ್, ಮತ್ತು ಅರಿವು ಮೂಡಿಸಲು ಮತ್ತು ಕೊಡುಗೆಯಲ್ಲಿ ಆಸಕ್ತಿಯನ್ನು ಮೂಡಿಸಲು ಇತರ ವಿಧಾನಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತದೆ.

ಮಾರ್ಕೆಟಿಂಗ್ ಮಿಶ್ರಣವನ್ನು "ಗುರಿ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿ ತನ್ನ ಮಾರ್ಕೆಟಿಂಗ್ ಉದ್ದೇಶಗಳನ್ನು ಅನುಸರಿಸಲು ಸಂಸ್ಥೆಯು ಬಳಸುವ ಮಾರ್ಕೆಟಿಂಗ್ ಸಾಧನಗಳ ಸೆಟ್" ಎಂದು ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಿಸಲಾಗಿದೆ. ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ಮಿಶ್ರಣವು ಮಾರ್ಕೆಟಿಂಗ್ನಲ್ಲಿ ಒಂದು ಅಡಿಪಾಯ ಮಾದರಿಯಾಗಿದೆ. ೪ಪಿ ಎಂದು ಕೂಡ ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ಮಿಶ್ರಣವನ್ನು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದು ಉತ್ಪನ್ನ ಹಾಗೂ ಅದರ ಸಂಯೋಜನೆಯನ್ನು ಸರಿಯಾದ ಸ್ಥಳದಲ್ಲಿ, ಸರಿಯಾದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಸರಿಯಾದ ಬೆಲೆಗೆ ಹಾಕುವುದರ ಬಗ್ಗೆ ಹೇಳಲಾಗುತ್ತದೆ. ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ಮಿಶ್ರಣವು ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿ ತನ್ನ ಬ್ರಾಂಡ್ ಅಥವಾ ಉತ್ಪನ್ನವನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸಲು ಬಳಸುವ ಕ್ರಿಯೆ ಅಥವಾ ತಂತ್ರವನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ.

ಹೊರಹೊಮ್ಮುವಿಕೆ ಮತ್ತು ಬೆಳವಣಿಗೆ

೪ ಪ'ಸ್‍ನ ಮೂಲವನ್ನು ೧೯೪೦ ರ ದಶಕದ ಉತ್ತರಾರ್ಧದಲ್ಲಿ ಕಂಡುಹಿಡಿದರು. ಈ ಮಿಶ್ರಣದ ಮೊದಲ ಉಲ್ಲೇಖವನ್ನು ಹಾರ್ವರ್ಡ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯದ ಮಾರ್ಕೆಟಿಂಗ್ ಪ್ರಾಧ್ಯಾಪಕ ಜೇಮ್ಸ್ ಕಲ್ಲಿಟನ್ ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗಿದೆ. ೧೯೪೮ ರಲ್ಲಿ, ಕಲ್ಲಿಟನ್, ದಿ ಮ್ಯಾನೇಜ್‌ಮೆಂಟ್ ಆಫ್ ಮಾರ್ಕೆಟಿಂಗ್ ಕಾಸ್ಟ್ಸ್ ಎಂಬ ಶೀರ್ಷಿಕೆಯ ಲೇಖನವನ್ನು ಪ್ರಕಟಿಸಿದರು, ಇದರಲ್ಲಿ ಕಲ್ಲಿಟನ್ ಮಾರಾಟಗಾರರನ್ನು "ಪದಾರ್ಥಗಳ ಮಿಶ್ರಣಕಾರರು" ಎಂದು ವಿವರಿಸುತ್ತಾರೆ. ನಂತರ, ಕಲ್ಲಿಟನ್‌ನ ಸಹೋದ್ಯೋಗಿ ಪ್ರೊಫೆಸರ್ ನೀಲ್ ಬೋರ್ಡೆನ್, ಮಾರ್ಕೆಟಿಂಗ್ ಮಿಶ್ರಣದ ಆರಂಭಿಕ ಇತಿಹಾಸವನ್ನು ವಿವರಿಸುವ ಹಿಂದಿನ ಲೇಖನವನ್ನು ಪ್ರಕಟಿಸಿದರು. ಇದರಲ್ಲಿ ಅವರು ಕಲ್ಲಿಟನ್‌ನ "ಮಿಕ್ಸರ್‌ಗಳು" ಕಲ್ಪನೆಯಿಂದ ಸ್ಫೂರ್ತಿ ಪಡೆದಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ಹೇಳಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ. "ಬೋರ್ಡೆನ್ ಅವರ ಖಾತೆಯ ಪ್ರಕಾರ, ಅವರು "ಮಾರ್ಕೆಟಿಂಗ್ ಮಿಕ್ಸ್" ಎಂಬ ಪದವನ್ನು ೧೯೪೦ರ ದಶಕದ ಅಂತ್ಯದಿಂದ ಸತತವಾಗಿ ಬಳಸಿದರು. ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಅವರು ೧೯೫೩ ರಲ್ಲಿ ಅಮೇರಿಕನ್ ಮಾರ್ಕೆಟಿಂಗ್ ಅಸೋಸಿಯೇಷನ್‍ಗೆ ನೀಡಿದ ತಮ್ಮ ಅಧ್ಯಕ್ಷೀಯ ಭಾಷಣದಲ್ಲಿ "ಮಾರ್ಕೆಟಿಂಗ್ ಮಿಕ್ಸ್" ಎಂಬ ಪದವನ್ನು ಬಳಸಿದ್ದಾರೆಂದು ಹೇಳಿದ್ದರು.

ಮಾರ್ಕೆಟಿಂಗ್ ಮಿಶ್ರಣ ರೇಖಾಚಿತ್ರ

೧೯೬೦ ರ ದಶಕದವರೆಗೆ ಮಿಶ್ರಣದಲ್ಲಿ ಯಾವ ಅಂಶಗಳನ್ನು ಸೇರಿಸಬೇಕು ಎಂಬುದರ ಕುರಿತು ಮಾರಾಟಗಾರರು ಮಿಶ್ರಣವನ್ನು ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಿಸಲು ಆರಂಭಿಕ ಸ್ಕೀಮಾಗಳು :

• ೧೯೬೧ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಫ್ರೇ ಕೊಡುಗೆಯ ಎರಡು ಗುಂಪುಗಳನ್ನು (ಉತ್ಪನ್ನ, ಬ್ರಾಂಡ್ ಮತ್ತು ಬೆಲೆ) ಮತ್ತು ವಿಧಾನ (ಜಾಹೀರಾತು, ಮಾರಾಟ ಪ್ರಚಾರ, ವೈಯಕ್ತಿಕ ಮಾರಾಟ, ಪ್ರಚಾರ, ವಿತರಣಾ ಚಾನೆಲ್‌ಗಳು, ಮಾರ್ಕೆಟಿಂಗ್ ಸಂಶೋಧನೆ, ತಂತ್ರ) ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಿಸಿದರು.
• ೧೯೬೨ ಲೇಜರ್ ಮತ್ತು ಕೆಲ್ಲಿ ಮೂರು ಗುಂಪುಗಳ ಸರಕುಗಳ ಮಿಶ್ರಣ (ಉತ್ಪನ್ನ, ಬ್ರಾಂಡ್ ಮತ್ತು ಬೆಲೆ), ವಿತರಣಾ ಮಿಶ್ರಣ (ಚಾನಲ್ಗಳು ಮತ್ತು ಭೌತಿಕ ವಿತರಣೆ) ಮತ್ತು ಸಂವಹನ ಮಿಶ್ರಣವನ್ನು (ಜಾಹೀರಾತು ಮತ್ತು ಮಾರಾಟ) ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಿಸಿದರು.
• ೧೯೫೭ ಜಾನ್ ಹೊವಾರ್ಡ್ ಉತ್ಪನ್ನ, ಬೆಲೆ, ಚಾನಲ್ ಮತ್ತು ಪ್ರಚಾರದ ನಾಲ್ಕು ಗುಂಪುಗಳನ್ನು ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಿಸಿದರು

೪ ಪಿ'ಸ್ ಅನ್ನು ೧೯೬೦ರ ಆಧುನಿಕ ರೂಪದಲ್ಲಿ, ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ ಇ. ಜೆರೋಮ್ ಮೆಕಾರ್ಥಿ ಅವರು ಪ್ರಸ್ತಾಪಿಸಿದರು, ಅವರು ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ, ಗ್ರಾಹಕರ ನಡವಳಿಕೆ, ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ಸಂಶೋಧನೆ, ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ವಿಭಾಗ ಮತ್ತು ಯೋಜನೆಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುವ ನಿರ್ವಹಣಾ ವಿಧಾನದಲ್ಲಿ ಅವುಗಳನ್ನು ಪ್ರಸ್ತುತಪಡಿಸಿದರು. ಫಿಲಿಪ್ ಕೋಟ್ಲರ್ ಈ ವಿಧಾನವನ್ನು ಜನಪ್ರಿಯಗೊಳಿಸಿದರು ಮತ್ತು ೪ ಪಿ'ಸ್ ಮಾದರಿಯನ್ನು ಹರಡಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡಿದರು. ಮೆಕಾರ್ಥಿಯ ೪ ಪಿ'ಸ್ ಅನ್ನು ವ್ಯಾಪಾರೋದ್ಯಮ ಶಿಕ್ಷಣ ತಜ್ಞರು ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಅಳವಡಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ.

ಮೆಕಾರ್ಥಿಯ ೪ ಪಿ'ಸ್

ಮೂಲ ಮಾರ್ಕೆಟಿಂಗ್ ಮಿಶ್ರಣ ಅಥವಾ ೪ ಪಿ'ಸ್‍ನ ಮೂಲತಃ ಮಾರಾಟಗಾರ ಫಿಲಿಪ್ ಕೋಟ್ಲರ್ ಮತ್ತು ಇ. ಜೆರೋಮ್ ಮೆಕಾರ್ಥಿ ಪ್ರಸ್ತಾಪಿಸಿದಂತೆ, ಮಾರ್ಕೆಟಿಂಗ್ ನಿರ್ಧಾರ-ಮಾಡುವಿಕೆಗೆ ಚೌಕಟ್ಟನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ. ಮೆಕ್‌ಕಾರ್ಥಿಯ ಮಾರ್ಕೆಟಿಂಗ್ ಮಿಶ್ರಣವು ಮಾರ್ಕೆಟಿಂಗ್‌ನಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಂತ ನಿರಂತರ ಮತ್ತು ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಅಂಗೀಕರಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಚೌಕಟ್ಟುಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ.

೧೯೬೦ರ ದಶಕದ ೪ಪಿ'ಸ್‍ಗಳು

೪ ಪಿ'ಸ್ ನ ಸಂಕ್ಷಿಪ್ತ ಕೋಷ್ಟಕ:೧

ವರ್ಗ	ವ್ಯಾಖ್ಯಾನ/ವಿವರಣೆ/ಪರಿಕಲ್ಪನೆ	ಮಾರ್ಕೆಟಿಂಗ್ ನಿರ್ಧಾರಗಳು
ಉತ್ಪನ್ನ	ಉತ್ಪನ್ನವು ಗ್ರಾಹಕರ ಅಗತ್ಯತೆಗಳು ಅಥವಾ ಅಪೇಕ್ಷೆಗಳನ್ನು ಪೂರೈಕೆಗಳನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ.	ಉತ್ಪನ್ನ ವಿನ್ಯಾಸ - ವೈಶಿಷ್ಟ್ಯ, ಗುಣಮಟ್ಟ ಉತ್ಪನ್ನ ವಿಂಗಡಣೆ - ಉತ್ಪನ್ನ ಶ್ರೇಣಿ, ಉತ್ಪನ್ನ ಮಿಶ್ರಣ, ಉತ್ಪನ್ನ ಸಾಲುಗಳು ಬ್ರ್ಯಾಂಡಿಂಗ್ ಪ್ಯಾಕೇಜಿಂಗ್ ಮತ್ತು ಲೇಬಲಿಂಗ್ ಸೇವೆಗಳು (ಪೂರಕ ಸೇವೆ, ಮಾರಾಟದ ನಂತರದ ಸೇವೆ, ಸೇವಾ ಮಟ್ಟ) ಖಾತರಿಗಳು ಉತ್ಪನ್ನ ಜೀವನ-ಚಕ್ರದ ಮೂಲಕ ಉತ್ಪನ್ನಗಳನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸುವುದು
ಬೆಲೆ	ಉತ್ಪನ್ನಕ್ಕೆ ಗ್ರಾಹಕರು ಪಾವತಿಸುವ ಮೊತ್ತವನ್ನು ಬೆಲೆ ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. ಕಂಪನಿಯ ಮೌಲ್ಯದ ಬಗ್ಗೆ ಮಾತನಾಡುವ ಮಾರ್ಕೆಟಿಂಗ್ ಮಿಶ್ರಣದ ಏಕೈಕ ಭಾಗವೆಂದರೆ ಬೆಲೆ.	ಬೆಲೆ ತಂತ್ರ ಬೆಲೆ ತಂತ್ರಗಳು ಬೆಲೆ ನಿಗದಿ ಭತ್ಯೆಗಳು - ಉದಾ. ವಿತರಕರಿಗೆ ರಿಯಾಯಿತಿಗಳು ರಿಯಾಯಿತಿಗಳು - ಗ್ರಾಹಕರಿಗೆ ಪಾವತಿ ನಿಯಮಗಳು - ಕ್ರೆಡಿಟ್, ಪಾವತಿ ವಿಧಾನಗಳು
ಸ್ಥಳ	ಗ್ರಾಹಕರ ಪ್ರವೇಶವನ್ನು ಒದಗಿಸುವುದನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ ಗ್ರಾಹಕರಿಗೆ ಅನುಕೂಲವನ್ನು ಒದಗಿಸುವುದನ್ನು ಪರಿಗಣಿಸುತ್ತದೆ.	ಫ್ರಾಂಚೈಸಿಂಗ್ ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ವ್ಯಾಪ್ತಿ ಚಾನಲ್ ಸದಸ್ಯರ ಆಯ್ಕೆ ಮತ್ತು ಚಾನಲ್ ಸದಸ್ಯರ ಸಂಬಂಧಗಳು ವಿಂಗಡಣೆ ಸ್ಥಳ ನಿರ್ಧಾರಗಳು ದಾಸ್ತಾನು ಸಾರಿಗೆ, ಉಗ್ರಾಣ
ಪ್ರಚಾರ	ಪ್ರಚಾರವು ಮಾರ್ಕೆಟಿಂಗ್‍ನ ಸಂವಹನಗಳನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. ಅಂಶಗಳು: ಜಾಹೀರಾತು, ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಸಂಬಂಧಗಳು, ನೇರ ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ಮತ್ತು ಮಾರಾಟ ಪ್ರಚಾರ.	ಪ್ರಚಾರದ ಮಿಶ್ರಣ - ಜಾಹೀರಾತು, ನೇರ ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ಮತ್ತು ಮಾರಾಟ ಪ್ರಚಾರದ ಸೂಕ್ತ ಸಮತೋಲನ ಸಂದೇಶ ತಂತ್ರ ಚಾನಲ್/ಮಾಧ್ಯಮ ತಂತ್ರ ಸಂದೇಶ ಆವರ್ತನ

ಮಾರ್ಪಡಿಸಿದ ಮತ್ತು ವಿಸ್ತರಿಸಿದ ಮಾರ್ಕೆಟಿಂಗ್ ಮಿಶ್ರಣ: "ಸೆವೆನ್ ಪಿಗಳು"

೧೯೮೦ ರ ದಶಕದ ಹೊತ್ತಿಗೆ, ಹಲವಾರು ಸಿದ್ಧಾಂತಗಳ ಚೌಕಟ್ಟಿಗೆ ಕರೆ ನೀಡಿದರು, ಇದು ಸೇವಾ ಮಾರಾಟಗಾರರಿಗೆ ಹೆಚ್ಚು ಉಪಯುಕ್ತವಾಗಿದೆ. ೧೯೮೧ ರಲ್ಲಿ, ಬೂಮ್ಸ್ ಮತ್ತು ಬಿಟ್ನರ್ ೭ ಪಿ'ಸ್‍ನ ಮಾದರಿಯನ್ನು ಪ್ರಸ್ತಾಪಿಸಿದರು.

ಮಾರ್ಕೆಟಿಂಗ್ ಮಿಶ್ರಣದ ಕೋಷ್ಟಕ:೨

ವರ್ಗ	ವ್ಯಾಖ್ಯಾನ/ ವಿವರಣೆ	ಮಾರ್ಕೆಟಿಂಗ್ ನಿರ್ಧಾರಗಳು
ಜನರು	ಸೇವಾ ವಿತರಣೆಯಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸುವ ಮಾನವ ಅಂಶಗಳು. ಗ್ರಾಹಕರಿಗೆ ಕಂಪನಿಯ ಮೌಲ್ಯಗಳನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುವ ಸೇವಾ ಸಿಬ್ಬಂದಿ. ಉದ್ಯೋಗಿಗಳು ಮತ್ತು ಗ್ರಾಹಕರ ನಡುವಿನ ಸಂವಹನಗಳು	ಸಿಬ್ಬಂದಿ ನೇಮಕಾತಿ ಮತ್ತು ತರಬೇತಿ ಸಮವಸ್ತ್ರ ಸರತಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳು, ಕಾಯುವಿಕೆಗಳನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸುವುದು ದೂರುಗಳು, ಸೇವಾ ವೈಫಲ್ಯಗಳನ್ನು ನಿಭಾಯಿಸುವುದು ಸಾಮಾಜಿಕ ಸಂವಹನಗಳನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸುವುದು
ಪ್ರಕ್ರಿಯೆ	ಸೇವೆಯನ್ನು ಒದಗಿಸುವ ಕಾರ್ಯವಿಧಾನಗಳು ಮತ್ತು ಚಟುವಟಿಕೆಗಳ ಅರಿವು.	ಪ್ರಕ್ರಿಯೆ ವಿನ್ಯಾಸ ಪ್ರಮಾಣೀಕರಣ ಮತ್ತು ಗ್ರಾಹಕೀಕರಣ ನಿರ್ಧಾರಗಳು ವೈಫಲ್ಯ-ಪಾಯಿಂಟ್‌ಗಳು, ನಿರ್ಣಾಯಕ ಘಟನೆಗಳು ಮತ್ತು ಸಿಸ್ಟಮ್ ವೈಫಲ್ಯಗಳನ್ನು ನಿರ್ಣಯಿಸುವುದು ಸೇವೆಯ ಕಾರ್ಯಕ್ಷಮತೆಯ ಮೇಲ್ವಿಚಾರಣೆ ಮತ್ತು ಟ್ರ್ಯಾಕಿಂಗ್ ಸಂಪನ್ಮೂಲ ಅಗತ್ಯತೆಗಳ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ ಮತ್ತು ಹಂಚಿಕೆ ಪ್ರಮುಖ ಕಾರ್ಯಕ್ಷಮತೆ ಸೂಚಕಗಳ (ಕೆಪಿಐ) ರಚನೆ ಮತ್ತು ಮಾಪನ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಅಭ್ಯಾಸಗಳೊಂದಿಗೆ ಹೊಂದಾಣಿಕೆ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆ ಕೈಪಿಡಿಗಳ ತಯಾರಿಕೆ
ಭೌತಿಕ ಪುರಾವೆ	ಗ್ರಾಹಕರು ಮತ್ತು ಸೇವಾ ಸಿಬ್ಬಂದಿ ಸಂವಹನ ನಡೆಸುವ ಸ್ಥಳ. ಸೇವಾ ಕಾರ್ಯಕ್ಷಮತೆಯನ್ನು ಸುಗಮಗೊಳಿಸುವ ಸ್ಪಷ್ಟವಾದ ಸರಕುಗಳು (ಉದಾ. ಉಪಕರಣಗಳು, ಪೀಠೋಪಕರಣಗಳು). ಸೇವೆಯ ಕಾರ್ಯಕ್ಷಮತೆಯನ್ನು ಗ್ರಾಹಕರಿಗೆ ನೆನಪಿಸುವ ಕಲಾಕೃತಿಗಳು.	ಸೌಲಭ್ಯಗಳು (ಉದಾ. ಪೀಠೋಪಕರಣಗಳು, ಉಪಕರಣಗಳು, ಪ್ರವೇಶ) ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ವಿನ್ಯಾಸ (ಉದಾ. ಕಾರ್ಯಶೀಲತೆ, ದಕ್ಷತೆ) ಚಿಹ್ನೆಗಳು (ಉದಾ. ದಿಕ್ಕಿನ ಸಂಕೇತಗಳು, ಚಿಹ್ನೆಗಳು, ಇತರ ಸಂಕೇತಗಳು) ಒಳಾಂಗಣ ವಿನ್ಯಾಸ (ಉದಾ. ಪೀಠೋಪಕರಣಗಳು, ಬಣ್ಣದ ಯೋಜನೆಗಳು) ಸುತ್ತುವರಿದ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳು (ಉದಾ. ಶಬ್ದ, ಗಾಳಿ, ತಾಪಮಾನ) ಲಿವರಿ ವಿನ್ಯಾಸ (ಉದಾ. ಸ್ಟೇಷನರಿ, ಕರಪತ್ರಗಳು, ಮೆನುಗಳು, ಇತ್ಯಾದಿ) ಕಲಾಕೃತಿಗಳು: (ಉದಾ. ಸ್ಮಾರಕಗಳು, ಸ್ಮರಣಿಕೆಗಳು, ಇತ್ಯಾದಿ)

ಲಾಟರ್ಬಾರ್ನ್ ೪ ಸಿ'ಸ್ (೧೯೯೦)

ರಾಬರ್ಟ್ ಎಫ್. ಲಾಟರ್‌ಬಾರ್ನ್ ೧೯೯೦ ರಲ್ಲಿ ೪ ಸಿ'ಸ್ ವರ್ಗೀಕರಣವನ್ನು ಪ್ರಸ್ತಾಪಿಸಿದರು.

೪ ಪಿ'ಸ್	೪ ಸಿ'ಸ್	ವ್ಯಾಖ್ಯಾನ
ಉತ್ಪನ್ನ	ಗ್ರಾಹಕರ ಅಗತ್ಯಗಳು	ಒಂದು ಕಂಪನಿಯು ಗ್ರಾಹಕರು "ನಿರ್ದಿಷ್ಟವಾಗಿ" ಏನನ್ನು ಖರೀದಿಸಲು ಬಯಸುತ್ತಾರೆಯೋ ಅದನ್ನು ಮಾತ್ರ ಮಾರಾಟ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಆದ್ದರಿಂದ, ಮಾರಾಟಗಾರರು ಅದರ ಬಗ್ಗೆ ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ.
ಬೆಲೆ	ವೆಚ್ಚ	ಬೆಲೆಯು "ಅವಶ್ಯಕತೆ ಅಥವಾ ಅಗತ್ಯವನ್ನು ಪೂರೈಸವ" ಒಟ್ಟು ವೆಚ್ಚದ ಒಂದು ಭಾಗವಾಗಿದೆ. ಹೊಸ ಉತ್ಪನ್ನ ಅಥವಾ ಸೇವೆಯನ್ನು ಬದಲಾಯಿಸಲು ಅಥವಾ ಕಾರ್ಯಗತಗೊಳಿಸಲು ಗ್ರಾಹಕರ ವೆಚ್ಚ ಮತ್ತು ಪ್ರತಿಸ್ಪರ್ಧಿಯ ಉತ್ಪನ್ನ ಅಥವಾ ಸೇವೆಯನ್ನು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡದಿರುವ ಗ್ರಾಹಕರ ವೆಚ್ಚದ ಮೇಲೆ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುತ್ತವೆ.
ಸ್ಥಳ	ಅನುಕೂಲತೆ	ಇಂಟರ್‌ನೆಟ್ ಯುಗದಲ್ಲಿ, ಕ್ಯಾಟಲಾಗ್‌ಗಳು, ಕ್ರೆಡಿಟ್ ಕಾರ್ಡ್‌ಗಳು ಮತ್ತು ಫೋನ್‌ಗಳು, ಗ್ರಾಹಕರು ಅಗತ್ಯವನ್ನು ಪೂರೈಸುತ್ತದೆ.
ಪ್ರಚಾರ	ಸಂವಹನ	ಪ್ರಚಾರವು ಮಾರ್ಕೆಟಿಂಗ್‍ನ ಸಂವಹನಗಳನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ.

ಇಂಟರ್ನೆಟ್ ಮಿಕ್ಸ್

ಇಂಟರ್ನೆಟ್ ಮಿಕ್ಸ್ ಅನ್ನು ಮೊದಲು ಸಿಡ್ನಿ (ಸಿಡ್) ಪೈಮರ್ ಅವರು ೨೦೦೪ ರ ಲೇಖನದಲ್ಲಿ ಪ್ರಸ್ತಾಪಿಸಿದರು, ಅಲ್ಲಿ ಅವರು ಇಂಟರ್ನೆಟ್ ಮಿಕ್ಸ್ ಅನ್ನು ಮೂರು ಅಂಶಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ ಎಂದು ಗುರುತಿಸಿದರು:

• ವ್ಯಾಪಾರ
• ಮಾಹಿತಿ
• ಮನರಂಜನೆ

ಸಹ ನೋಡಿ

• ಇ. ಜೆರೋಮ್ ಮೆಕಾರ್ಥಿ
• ಮಾರ್ಕೆಟಿಂಗ್
• ಜಾಹೀರಾತು