ವಿಕಿಪೀಡಿಯ

ಮಾನವ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಸೂಚ್ಯಂಕಕ್ಕನುಗುಣವಾಗಿ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳ ಪಟ್ಟಿ

ಮಾನವ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಸೂಚ್ಯಂಕದ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳ ಪಟ್ಟಿ

ಮಾನವ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಸೂಚ್ಯಂಕವನ್ನು (ಎಚ್‌ಡಿಐ) ವಿಶ್ವಸಂಸ್ಥೆಯ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮ (ಯುಎನ್‌ಡಿಪಿ), ವಾರ್ಷಿಕ ಮಾನವ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ವರದಿಯಲ್ಲಿ ೧೯೩ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳ ಮೂಲಕ ಸಂಗ್ರಹಿಸುತ್ತದೆ. [೧] ಈ ಸೂಚ್ಯಂಕವು ಒಂದು ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ದೇಶದ ಆರೋಗ್ಯ, ಶಿಕ್ಷಣ, ಆದಾಯ ಮತ್ತು ಜೀವನ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳನ್ನು ದೇಶಗಳ ನಡುವೆ ಮತ್ತು ಕಾಲಾನಂತರದಲ್ಲಿ ಹೋಲಿಸಬಹುದಾದ ಮಾನವ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯ ಅಳತೆಯನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ.

ಮಾನವ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಸೂಚ್ಯಂಕದ ಪ್ರಕಾರ, ದೇಶಗಳು ಅಥವಾ ಪ್ರದೇಶಗಳ ವಿಶ್ವ ನಕ್ಷೆಯು ೦.೦೫೦ ಹೆಚ್ಚಳದಲ್ಲಿ ಅಂಕಗಳನ್ನು ಪಡೆಯುತ್ತದೆ (೨೦೨೪ ರಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟವಾದ ೨೦೨೨ ರ ದತ್ತಾಂಶದ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ).
  ೦.೯೫೦ ಮತ್ತು ಅಧಿಕ
  ೦.೯೦೦–೦.೯೪೯
  ೦.೮೫೦–೦.೮೯೯
  ೦.೮೦೦–೦.೮೪೯
  ೦.೭೫೦–೦.೭೯೯
  ೦.೭೦೦–೦.೭೪೯
  ೦.೬೫೦–೦.೬೯೯
  ೦.೬೦೦–೦.೬೪೯
  ೦.೫೫೦–೦.೫೯೯
  ೦.೫೦೦–೦.೫೪೯
  ೦.೪೫೦–೦.೪೯೯
  ೦.೪೦೦–೦.೪೪೯
  ೦.೩೫೦–೦.೩೯೯
  ೦.೩೫೦ ಗಿಂತ ಕಡಿಮೆ
  ಮಾಹಿತಿ ಇಲ್ಲ

ಮಾನವ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಸೂಚ್ಯಂಕವು, ಮಾನವನ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಂತ ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಬಳಸಲಾಗುವ ಸೂಚಕವಾಗಿದೆ. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಸೂಚ್ಯಂಕದ ಹಲವಾರು ಅಂಶಗಳು ಟೀಕೆಗಳಿಂದ ತುಂಬಿವೆ. [೨][೩] ಹೆಚ್ಚುವರಿ ಜೀವಿತಾವಧಿಯ ವರ್ಷವನ್ನು ದೇಶಗಳ ನಡುವೆ ಹೇಗೆ ವಿಭಿನ್ನವಾಗಿ ಮೌಲ್ಯೀಕರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಅದನ್ನು ಪರಿಗಣಿಸುವ ಸೀಮಿತ ಅಂಶಗಳು, ವಿತರಣಾ ಮತ್ತು ಲಿಂಗ ಅಸಮಾನತೆಯ ಮಟ್ಟಗಳಂತಹ ಅಂಶಗಳನ್ನು ಕೈಬಿಡುವುದನ್ನು ಗಮನಿಸುತ್ತದೆ. [೪] ಮೊದಲನೆಯದಕ್ಕೆ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆಯಾಗಿ, ಯುಎನ್‌ಡಿಪಿ ತನ್ನ ೨೦೧೦ ರ ವರದಿಯಲ್ಲಿ ಅಸಮಾನತೆ-ಸರಿಹೊಂದಿಸಿದ ಮಾನವ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಸೂಚ್ಯಂಕವನ್ನು (ಐಎಚ್‌ಡಿಐ) ಪರಿಚಯಿಸಿತು ಮತ್ತು ಎರಡನೆಯದಕ್ಕೆ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆಯಾಗಿ, ೧೯೯೫ ರ ವರದಿಯಲ್ಲಿ ಲಿಂಗ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಸೂಚ್ಯಂಕವನ್ನು (ಜಿಡಿಐ) ಪರಿಚಯಿಸಲಾಯಿತು. [೫] ಇತರರು ಪ್ರತಿ ದೇಶಕ್ಕೆ ಒಂದೇ ಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು ಬಳಸುವುದರ ಅತಿಯಾದ ಸರಳೀಕರಣವನ್ನು ಟೀಕಿಸಿದ್ದಾರೆ. [೬]

ದೇಶಗಳೊಳಗಿನ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯ ವ್ಯತ್ಯಾಸಗಳನ್ನು ಪ್ರತಿಬಿಂಬಿಸಲು, ನೆದರ್ಲ್ಯಾಂಡ್ಸ್‌ನ ರಾಡ್ಬೌಡ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದ ಗ್ಲೋಬಲ್ ಡೇಟಾ ಲ್ಯಾಬ್ ೨೦೧೮ ರಲ್ಲಿ ೧,೬೦೦ ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರದೇಶಗಳಿಗೆ ಡೇಟಾವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡ ಉಪರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಎಚ್‌ಡಿಐ (ಎಸ್ಎಚ್‌ಡಿಐ) ಅನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸಿತು. [೭] ೨೦೨೦ ರಲ್ಲಿ, ಯುಎನ್‌ಡಿಪಿ ಮತ್ತೊಂದು ಸೂಚ್ಯಂಕವನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸಿತು. ಗ್ರಹಗಳ ಒತ್ತಡ-ಸರಿಹೊಂದಿಸಿದ ಮಾನವ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಸೂಚ್ಯಂಕ (ಪಿಎಚ್‌ಡಿಐ), ಇದು ಹೆಚ್ಚಿನ ಪರಿಸರ ಹೆಜ್ಜೆಗುರುತನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ದೇಶಗಳ ಅಂಕಗಳನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ. [೮]

ಆಯಾಮಗಳು ಮತ್ತು ಸೂಚಕಗಳು

ಬದಲಾಯಿಸಿ

ಒಟ್ಟು ದೇಶೀಯ ಉತ್ಪನ್ನದಂತಹ ಸಂಪೂರ್ಣ ಆರ್ಥಿಕ ಕ್ರಮಗಳಿಗಿಂತ ಮಾನವ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೆ ಹೆಚ್ಚು ಸಮಗ್ರ ಅಳತೆಯಾಗುವ ಗುರಿಯೊಂದಿಗೆ ಮಾನವ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಸೂಚ್ಯಂಕವನ್ನು ಮೊದಲು ೧೯೯೦ ರಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟಿಸಲಾಯಿತು. ಸೂಚ್ಯಂಕವು ಮಾನವ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯ ಮೂರು ಆಯಾಮಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ: ದೀರ್ಘ ಮತ್ತು ಆರೋಗ್ಯಕರ ಜೀವನ, ಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ಯೋಗ್ಯ ಜೀವನ ಮಟ್ಟಗಳು. [೯] ಪ್ರತಿ ಆಯಾಮದಲ್ಲಿ ದೇಶಗಳು ಹೇಗೆ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತವೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಪ್ರಮಾಣೀಕರಿಸಲು ವಿವಿಧ ಸೂಚಕಗಳನ್ನು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ೨೦೨೨ ರ ವರದಿಯಲ್ಲಿ ಬಳಸಲಾದ ಸೂಚಕಗಳು ಇವಾಗಿವೆ: ಜನನದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಜೀವಿತಾವಧಿ, ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ನಿರೀಕ್ಷಿತ ವರ್ಷಗಳ ಶಾಲಾ ಶಿಕ್ಷಣ, ವಯಸ್ಕರಿಗೆ ಶಾಲಾ ಶಿಕ್ಷಣದ ಸರಾಸರಿ ವರ್ಷಗಳು ಮತ್ತು ಒಟ್ಟು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ತಲಾ ಆದಾಯ. ಸೂಚಕಗಳನ್ನು ಆರೋಗ್ಯ ಸೂಚ್ಯಂಕ, ಶಿಕ್ಷಣ ಸೂಚ್ಯಂಕ ಮತ್ತು ಆದಾಯ ಸೂಚ್ಯಂಕವನ್ನು ರಚಿಸಲು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. [೧೦] ಪ್ರತಿಯೊಂದೂ ೦ ಮತ್ತು ೧ ರ ನಡುವಿನ ಮೌಲ್ಯವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಮೂರು ಸೂಚ್ಯಂಕಗಳ ಜ್ಯಾಮಿತೀಯ ಸರಾಸರಿ - ಅಂದರೆ, ಸೂಚ್ಯಂಕಗಳ ಉತ್ಪನ್ನದ ಘನ ಮೂಲ - ಮಾನವ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಸೂಚ್ಯಂಕವಾಗಿದೆ. ೦.೮೦೦ ಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿನ ಮೌಲ್ಯವನ್ನು ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು, ೦.೭೦೦ ಮತ್ತು ೦.೭೯೯ ರ ನಡುವೆ ಉನ್ನತ, ೦.೫೫೦ ರಿಂದ ೦.೬೯೯ ಮಧ್ಯಮ ಮತ್ತು ೦.೫೫೦ ಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆ ಮೌಲ್ಯವನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಎಂದು ವರ್ಗೀಕರಿಸಲಾಗಿದೆ.[೧೧] ಮಾನವ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಸೂಚ್ಯಂಕವನ್ನು ಲೆಕ್ಕಹಾಕಲು ಬಳಸುವ ದತ್ತಾಂಶವು ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ವಿಶ್ವಸಂಸ್ಥೆಯ ಏಜೆನ್ಸಿಗಳು ಮತ್ತು ವಿಶ್ವಸಂಸ್ಥೆಯ ಶೈಕ್ಷಣಿಕ, ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಮತ್ತು ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಸಂಸ್ಥೆ (ಯುನೆಸ್ಕೋ), ವಿಶ್ವಸಂಸ್ಥೆಯ ಆರ್ಥಿಕ ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ವ್ಯವಹಾರಗಳ ಇಲಾಖೆ, ವಿಶ್ವ ಬ್ಯಾಂಕ್, ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಹಣಕಾಸು ನಿಧಿ ಮತ್ತು ಆರ್ಥಿಕ ಸಹಕಾರ ಮತ್ತು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಸಂಸ್ಥೆ (ಒಇಸಿಡಿ) ನಂತಹ ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸಂಸ್ಥೆಗಳಿಂದ ಬರುತ್ತದೆ. [೧೨] ಅಪರೂಪವಾಗಿ, ಸೂಚಕಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದು ಕಾಣೆಯಾದಾಗ, ಕ್ರಾಸ್-ಕಂಟ್ರಿ ರಿಗ್ರೆಷನ್ ಮಾದರಿಗಳನ್ನು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಸುಧಾರಿತ ಡೇಟಾ ಮತ್ತು ವಿಧಾನದ ನವೀಕರಣಗಳಿಂದಾಗಿ, ಮಾನವ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ವರದಿಗಳಲ್ಲಿ ಎಚ್‌ಡಿಐ ಮೌಲ್ಯಗಳನ್ನು ಹೋಲಿಸಲಾಗುವುದಿಲ್ಲ. ಬದಲಾಗಿ, ಪ್ರತಿ ವರದಿಯು ಹಿಂದಿನ ಕೆಲವು ವರ್ಷಗಳ ಎಚ್‌ಡಿಐ ಅನ್ನು ಮರು ಲೆಕ್ಕಾಚಾರ ಮಾಡುತ್ತದೆ.

 
೨೦೧೦ ರಿಂದ ೨೦೨೧ ರವರೆಗೆ ಸರಾಸರಿ ವಾರ್ಷಿಕ ಎಚ್‌ಡಿಐ ಬೆಳವಣಿಗೆಯನ್ನು ೨೦೨೨ ರಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟಿಸಲಾಗಿದೆ.
ಎಚ್‌ಡಿಐ ಆಯಾಮಗಳು ಮತ್ತು ಸೂಚಕಗಳು.[೧೩]
ಆಯಾಮಗಳು ಸೂಚಕಗಳು ಆಯಾಮ ಸೂಚ್ಯಂಕ
ದೀರ್ಘ ಮತ್ತು ಆರೋಗ್ಯಕರ ಜೀವನ ಜನನದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಜೀವಿತಾವಧಿ ಜೀವಿತಾವಧಿ ಸೂಚ್ಯಂಕ
ಜ್ಞಾನ ಶಾಲಾ ಶಿಕ್ಷಣದ ನಿರೀಕ್ಷಿತ ವರ್ಷಗಳು
ಶಾಲಾ ಶಿಕ್ಷಣದ ಸರಾಸರಿ ವರ್ಷಗಳು		 ಶಿಕ್ಷಣ ಸೂಚ್ಯಂಕ
ಯೋಗ್ಯವಾದ ಜೀವನ ಮಟ್ಟ ಜಿಎನ್ಐ ತಲಾ (ಪಿಪಿಪಿ $) ಜಿಎನ್‌ಐ ಸೂಚ್ಯಂಕ

ಪಟ್ಟಿಗಳು

ಬದಲಾಯಿಸಿ

ಮಾನವ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ವರದಿಯು ವಿಶ್ವಸಂಸ್ಥೆಯ ಎಲ್ಲಾ ೧೯೩ ಸದಸ್ಯ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳು, ಹಾಗೆಯೇ ಹಾಂಗ್ ಕಾಂಗ್ ಎಸ್ಎಆರ್ ಮತ್ತು ಪ್ಯಾಲೆಸ್ಟೈನ್ ರಾಜ್ಯದ ದತ್ತಾಂಶವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. [೧೪] ಆದಾಗ್ಯೂ, ಮಾನವ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಸೂಚ್ಯಂಕವನ್ನು ಎರಡು ಯುಎನ್ ಸದಸ್ಯ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳಿಗೆ ಲೆಕ್ಕಹಾಕಲಾಗುವುದಿಲ್ಲ: ಡಿಪಿಆರ್ ಕೊರಿಯಾ (ಉತ್ತರ ಕೊರಿಯಾ) ಮತ್ತು ಮೊನಾಕೊ, ಸೂಚ್ಯಂಕದ ಕೆಲವು ಘಟಕಗಳನ್ನು ಮಾತ್ರ ಈ ಎರಡು ದೇಶಗಳಿಗೆ ಲೆಕ್ಕಹಾಕಲಾಗುತ್ತದೆ. [೧೫] ಕುಕ್ ದ್ವೀಪಗಳು, ಹೋಲಿ ಸೀ (ವ್ಯಾಟಿಕನ್ ಸಿಟಿ) ಮತ್ತು ನಿಯು ಮಾತ್ರ ವಿಶ್ವಸಂಸ್ಥೆಯ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯೊಳಗೆ ವರದಿಯಲ್ಲಿ ಸೇರಿಸದ ಮೂರು ರಾಜ್ಯ ಪಕ್ಷಗಳಾಗಿವೆ. ಒಟ್ಟಾರೆಯಾಗಿ, ಮಾನವ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಸೂಚ್ಯಂಕವು ೧೯೨ ದೇಶಗಳು ಮತ್ತು ಒಂದು ಭೂಪ್ರದೇಶಕ್ಕೆ ಲಭ್ಯವಿದೆ.

೨೦೨೨ ರಲ್ಲಿ ೧ ರಿಂದ ೬೯ ನೇ ಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿರುವ ದೇಶಗಳನ್ನು "ಅತ್ಯಂತ ಉನ್ನತ" ಎಚ್‌ಡಿಐ ಎಂದು ಗೊತ್ತುಪಡಿಸಲಾಗಿದೆ, ೭೦ ರಿಂದ ೧೧೫ ನೇ ಶ್ರೇಯಾಂಕ ಪಡೆದವರನ್ನು "ಉನ್ನತ" ಎಚ್‌ಡಿಐ ಎಂದು ಗೊತ್ತುಪಡಿಸಲಾಗಿದೆ, ೧೧೬ ರಿಂದ ೧೫೯ ರವರೆಗೆ ಶ್ರೇಯಾಂಕ ಪಡೆದವರನ್ನು "ಮಧ್ಯಮ" ಎಚ್‌ಡಿಐ ಎಂದು ಸೂಚಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ೧೬೦ ರಿಂದ ೧೯೩ ನೇ ಶ್ರೇಯಾಂಕ ಪಡೆದವರನ್ನು "ಕಡಿಮೆ" ಎಚ್‌ಡಿಐ ಎಂದು ಗೊತ್ತುಪಡಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.

ಇವು ೨೦೨೨ ರ ಅಂಕಿಅಂಶಗಳಾಗಿವೆ. [೧೬]

ಶ್ರೇಣಿ ಡೆಲ್ಟಾ ದೇಶ ಅಥವಾ ಪ್ರದೇಶ ಎಚ್‌ಡಿಐ ಮೌಲ್ಯ %
ವಾರ್ಷಿಕ ಬೆಳವಣಿಗೆ
(೨೦೧೦–೨೦೨೨)
೧      ಸ್ವಿಟ್ಜರ್ಲ್ಯಾಂಡ್ ೦.೯೬೭   ೦.೨೪%
೨   (೧)   ನಾರ್ವೇ ೦.೯೬೬   ೦.೨೫%
೩     ಐಸ್ಲೆಂಡ್ ೦.೯೫೯   ೦.೨೮%
೪   (೨)   ಹಾಂಗ್ ಕಾಂಗ್ ೦.೯೫೬   ೦.೩೮%
೫   (೧)   ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್ ೦.೯೫೨   ೦.೩೫%
  ಸ್ವೀಡನ್   ೦.೩೮%
೭   (೮)   ಐರ್ಲೆಂಡ್‌ ಗಣರಾಜ್ಯ ೦.೯೫೦   ೦.೩೮%
  (೩) ಜರ್ಮನಿ   ೦.೧೯%
೯   (೧)   ಸಿಂಗಾಪುರ ೦.೯೪೯   ೦.೨೫%
೧೦   (೧)   ನೆದರ್ಲ್ಯಾಂಡ್ಸ್ ೦.೯೪೬   ೦.೨೬%
  (೧)   ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯಾ   ೦.೨೦%
೧೨   (೨) ಲಿಚೆನ್ಸ್ಟೇನ್ ೦.೯೪೨   ೦.೨೩%
  (೩) ಬೆಲ್ಜಿಯಂ   ೦.೨೬%
  ಫಿನ್ ಲ್ಯಾಂಡ್   ೦.೨೭%
೧೫   (೩)   ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್ಡಂ ೦.೯೪೦   ೦.೨೪%
೧೬   (೭)   ನ್ಯೂ ಜೀಲ್ಯಾಂಡ್ ೦.೯೩೯   ೦.೧೩%
೧೭   (೧೯)   ಸಂಯುಕ್ತ ಅರಬ್ ಸಂಸ್ಥಾನ ೦.೯೩೭   ೧.೦೪%
೧೮   (೫)   ಕೆನಡಾ ೦.೯೩೫   ೦.೨೨%
೧೯   (೩)   ದಕ್ಷಿಣ ಕೊರಿಯಾ ೦.೯೨೯   ೦.೩೬%
೨೦   (೧) ಲಕ್ಸೆಂಬರ್ಗ್ ೦.೯೨೭   ೦.೧೪%
  (೫)   ಅಮೇರಿಕ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನ   ೦.೧೦%
೨೨   (೧) ಸ್ಲೊವೇನಿಯಾ ೦.೯೨೬   ೦.೩೩%
  (೧) ಆಸ್ಟ್ರಿಯಾ   ೦.೨೧%
೨೪   (೪)   ಜಪಾನ್ ೦.೯೨೦   ೦.೧೬%
೨೫   (೧)   ಇಸ್ರೇಲ್ ೦.೯೧೫   ೦.೨೬%
  (೩) ಮಾಲ್ಟಾ   ೦.೫೦%
೨೭   ಸ್ಪೇನ್ ೦.೯೧೧   ೦.೪೦%
೨೮   (೩) ಫ್ರಾನ್ಸ್ ೦.೯೧೦   ೦.೨೮%
೨೯   (೩) ಸೈಪ್ರಸ್ ೦.೯೦೭   ೦.೪೫%
೩೦     ಇಟಲಿ ೦.೯೦೬   ೦.೨೪%
೩೧   (೨) ಎಸ್ಟೋನಿಯಾ ೦.೮೯೯   ೦.೩೩%
೩೨   (೬) ಝೆಕ್ ಗಣರಾಜ್ಯ ೦.೮೯೫   ೦.೨೨%
೩೩   (೩) ಗ್ರೀಸ್ ೦.೮೯೩   ೦.೧೮%
೩೪   (೩)   ಬಹ್ರೇನ್ ೦.೮೮೮   ೦.೮೦%
೩೫   (೩)   ಅಂಡೋರ ೦.೮೮೪   ೦.೨೦%
೩೬   (೨) ಪೋಲೆಂಡ್ ೦.೮೮೧   ೦.೩೫%
೩೭   (೨) ಲಾಟ್ವಿಯಾ ೦.೮೭೯   ೦.೫೧%
  (೨) ಲಿಥುವೇನಿಯಾ   ೦.೩೨%
೩೯   (೬) ಕ್ರೊಯೇಷಿಯಾ ೦.೮೭೮   ೦.೫೩%
೪೦     ಕತಾರ್ ೦.೮೭೫   ೦.೪೫%
  (೬)   ಸೌದಿ ಅರೇಬಿಯಾ   ೦.೭೦%
೪೨     ಪೋರ್ಚುಗಲ್ ೦.೮೭೪   ೦.೪೨%
೪೩   (೧೦)   ಸಾನ್ ಮರಿನೊ ೦.೮೬೭   ೦.೩೨%
೪೪     ಚಿಲಿ ೦.೮೬೦   ೦.೪೭%
೪೫   (೯)   ಟರ್ಕಿ ೦.೮೫೫   ೧.೧೦%
  (೫) ಸ್ಲೋವಾಕಿಯಾ   ೦.೧೪%
೪೭   ಹಂಗೇರಿ ೦.೮೫೧   ೦.೨೨%
೪೮   (೬)   ಅರ್ಜೆಂಟೀನ ೦.೮೪೯   ೦.೧೫%
೪೯     ಕುವೈತ್ ೦.೮೪೭   ೦.೩೬%
೫೦   (೧)   ಮೋಂಟೆನಿಗ್ರೋ ೦.೮೪೪   ೦.೩೮%
೫೧   (೨)   ಸೇಂಟ್ ಕಿಟ್ಸ್ ಮತ್ತು ನೆವಿಸ್ ೦.೮೩೮   ೦.೪೯%
೫೨   (೮)   ಉರುಗ್ವೆ ೦.೮೩೦   ೦.೪೭%
೫೩   (೩) ರೊಮೇನಿಯಾ ೦.೮೨೭   ೦.೧೪%
೫೪   (೧)   ಆಂಟಿಗುವ ಮತ್ತು ಬಾರ್ಬುಡ ೦.೮೨೬   ೦.೧೮%
೫೫   (೭)   ಬ್ರುನೈ ೦.೮೨೩   ೦.೧೩%
೫೬   (೩)   ರಷ್ಯಾ ೦.೮೨೧   ೦.೨೫%
೫೭   (೩)   ಬಹಾಮಾಸ್ ೦.೮೨೦   ೦.೨೧%
  (೫)   ಪನಾಮಾ   ೦.೪೭%
೫೯   (೭)   ಒಮಾನ್ ೦.೮೧೯   ೦.೨೨%
೬೦   (೩)   ಟ್ರಿನಿಡಾಡ್ ಮತ್ತು ಟೊಬೆಗೊ ೦.೮೧೪   ೦.೩೦%
  (೪)   ಜಾರ್ಜಿಯ (ದೇಶ)   ೦.೫೪%
೬೨   (೨)   ಬಾರ್ಬಡೋಸ್ ೦.೮೦೯   ೦.೧೮%
೬೩   (೬)   ಮಲೇಶಿಯ ೦.೮೦೯   ೦.೪೧%
೬೪   (೫)   ಕೋಸ್ಟಾ ರಿಕ ೦.೮೦೬   ೦.೩೯%
೬೫   (೩)   ಸೆರ್ಬಿಯ ೦.೮೦೫   ೦.೩೯%
೬೬   (೬)   ಥೈಲ್ಯಾಂಡ್ ೦.೮೦೩   ೦.೬೫%
೬೭   (೧)   ಸೇಶೆಲ್ಸ್ ೦.೮೦೨   ೦.೩೦%
  (೪)   ಕಜಾಕಸ್ಥಾನ್   ೦.೩೮%
೬೯   (೧೧)   ಬೆಲಾರುಸ್ ೦.೮೦೧   ೦.೧೨%
೭೦   (೧೨) ಬಲ್ಗೇರಿಯಾ ೦.೭೯೯   ೦.೦೯%
೭೧   (೩)   ಪಲಾವು ೦.೭೯೭   ೦.೨೩%
೭೨   (೧)   ಮಾರಿಷಸ್ ೦.೭೯೬   ೦.೪೪%
೭೩     ಗ್ರೆನಾಡ ೦.೭೯೩   ೦.೧೫%
೭೪   (೮)   ಅಲ್ಬೇನಿಯ ೦.೭೮೯   ೦.೨೫%
೭೫   (೧೮)   ಚೀನಾ ೦.೭೮೮   ೧.೦೨%
೭೬   (೨)   ಅರ್ಮೇನಿಯ ೦.೭೮೬   ೦.೫೨%
೭೭   (೧)   ಮೆಕ್ಸಿಕೋ ೦.೭೮೧   ೦.೩೭%
೭೮   (೪)   ಇರಾನ್ ೦.೭೮೦   ೦.೨೬%
  (೬)   ಶ್ರೀಲಂಕಾ   ೦.೫೦%
೮೦   (೭)   ಬೋಸ್ನಿಯ ಮತ್ತು ಹೆರ್ಝೆಗೋವಿನ ೦.೭೯೯   ೦.೬೮%
೮೧   (೫)   ಸೇಂಟ್ ವಿನ್ಸೆಂಟ್ ಮತ್ತು ಗ್ರೆನಡೀನ್ಸ್ ೦.೭೨೨   ೦.೧೭%
೮೨   (೧೨)   ಡೊಮಿನಿಕ ಗಣರಾಜ್ಯ ೦.೭೬೬   ೦.೬೭%
೮೩   (೧)   ಈಕ್ವಡಾರ್ ೦.೭೬೫   ೦.೩೨%
  (೭) ಉತ್ತರ ಮ್ಯಾಸಿಡೋನಿಯಾ   ೦.೨೧%
೮೫   (೪)   ಕ್ಯೂಬಾ ೦.೭೬೪   ೦.೧೬%
೮೬   (೫)   ಮಾಲ್ಡೋವ ೦.೭೬೩   ೦.೫೩%
೮೭   (೧೩)   ಮಾಲ್ಡೀವ್ಸ್ ೦.೭೬೨   ೦.೮೧%
  (೨)   ಪೆರು   ೦.೪೨%
೮೯   (೧)   ಅಜೆರ್ಬೈಜಾನ್ ೦.೭೬೦   ೦.೩೦%
  ಬ್ರೆಜಿಲ್   ೦.೪೩%
೯೧   (೬)   ಕೊಲೊಂಬಿಯ ೦.೭೫೮   ೦.೨೯%
೯೨   (೧) ಲಿಬಿಯಾ ೦.೭೪೬   ೦.೩೧%
೯೩   (೫)   ಅಲ್ಜೀರಿಯ ೦.೭೪೫   ೦.೨೭%
೯೪   (೭)   ತುರ್ಕ್ಮೇನಿಸ್ಥಾನ್ ೦.೭೪೪   ೦,೫೨%
೯೫   (೨೭)   ಗಯಾನ ೦.೭೪೨   ೧.೧೧%
೯೬   (೨)   ಮಂಗೋಲಿಯ ೦.೭೪೧   ೦.೪೮%
೯೭   (೮)   ಡೊಮಿನಿಕ ೦.೭೪೦   ೦.೦೬%
೯೮   (೫)   ಟೋಂಗಾ ೦.೭೩೯   ೦.೩೫%
೯೯   (೩)   ಜಾರ್ಡನ್ ೦.೭೩೬   ೦.೧೦%
೧೦೦   (೧೮)   ಉಕ್ರೇನ್ ೦.೭೩೪   ೦.೩೫%
೧೦೧   (೧)   ಟುನೀಶಿಯ ೦.೭೩೨   ೦.೨೨%
೧೦೨   (೧೭)   ಮಾರ್ಶಲ್ ದ್ವೀಪಗಳು ೦.೭೩೧ NA
  (೬)   ಪೆರಗ್ವೆ   ೦.೩೬%
೧೦೪   (೨)   ಫಿಜಿ ೦.೭೨೯   ೦.೩೫%
೧೦೫   (೧೧)   ಈಜಿಪ್ಟ್ ೦.೭೨೮   ೦.೭೩%
೧೦೬   (೬)   ಉಜ್ಬೇಕಿಸ್ಥಾನ್ ೦.೭೨೭   ೦.೬೨%
೧೦೭   (೭)   ವಿಯೆಟ್ನಾಮ್ ೦.೭೨೬   ೦.೬೦%
೧೦೮   (೧೦)   ಸೇಂಟ್ ಲೂಷಿಯ ೦.೭೨೫   ೦.೦೭%
೧೦೯   (೨೧)   ಲೆಬನನ್ ೦.೭೨೩   ೦.೨೯%
೧೧೦   (೬)   ದಕ್ಷಿಣ ಆಫ್ರಿಕಾ ೦.೭೧೭   ೦.೫೦%
೧೧೧   (೨) ಪ್ಯಾಲೆಸ್ಟೈನ್ ೦.೭೧೬   ೦.೩೩%
೧೧೨   (೧)   ಇಂಡೋನೇಷ್ಯಾ ೦.೭೧೩   ೦.೫೬%
೧೧೩   (೨)   ಫಿಲಿಪ್ಪೀನ್ಸ್ ೦.೭೧೦   ೦.೪೫%
೧೧೪   (೫)   ಬೋಟ್ಸ್ವಾನ ೦.೭೦೮   ೦.೬೯%
೧೧೫   (೭) ಜಮೈಕಾ ೦.೭೦೬   ೦.೦೬%
೧೧೬   (೭)   ಸಮೋಅ ೦.೭೦೨   ೦.೦೨%
೧೧೭   (೧) ಕಿರ್ಗಿಸ್ತಾನ್ ೦.೭೦೧   ೦.೪೯%
೧೧೮   (೧೧)   ಬೆಲೀಜ್ ೦.೭೦೦   ೦.೨೩%
೧೧೯   (೩೯)   ವೆನೆಜುವೆಲಾ ೦.೬೯೯   ೦.೬೮%
೧೨೦   (೫)   ಮೊರಾಕೊ ೦.೬೯೮   ೧.೨೧%
  (೧)   ಬೊಲಿವಿಯ   ೦.೪೫%
೧೨೨   (೯)   ನೌರು ೦.೬೯೬   ೧.೮೪%
೧೨೩   (೬)   ಗೆಬೊನ್ ೦.೬೯೩   ೦.೪೬%
೧೨೪   (೧೩)   ಸುರಿನಾಮ್ ೦.೬೯೦   ೦.೦೭%
೧೨೫   (೧೦)   ಭೂತಾನ್ ೦.೬೮೧   ೧.೩೨%
೧೨೬   (೨)   ತಾಜಿಕಿಸ್ತಾನ್ ೦.೬೭೯   ೦.೬೧%
೧೨೭   (೪)   ಎಲ್ ಸಾಲ್ವಡಾರ್ ೦.೬೭೪   ೦.೨೧%
೧೨೮   (೩)   ಇರಾಕ್ ೦.೬೭೩   ೦.೫೭%
೧೨೯   (೧೨)   ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶ ೦.೬೭೦   ೧.೫೪%
೧೩೦     ನಿಕರಾಗುವ ೦.೬೬೯   ೦.೭೬%
೧೩೧   (೭)   ಕೇಪ್ ವೆರ್ದೆ ೦.೬೬೧   ೦.೧೫%
೧೩೨   (೭)   ತುವಾಲು ೦.೬೫೩   ೦.೩೯%
೧೩೩   (೪)   ವಿಷುವದ್ರೇಖೆಯ ಗಿನಿ ೦.೬೫೦   ೦.೫೪%
೧೩೪   (೪)   ಭಾರತ ೦.೬೪೪   ೦.೯೯%
೧೩೫   (೪)   ಮೈಕ್ರೋನೇಷ್ಯಾದ ಒಕ್ಕೂಟ ರಾಜ್ಯಗಳು ೦.೬೩೪   ೦.೧೩%
೧೩೬   (೩)   ಗ್ವಾಟೆಮಾಲ ೦.೬೨೯   ೦.೨೧%
೧೩೭   (೨)   ಕಿರಿಬಾಟಿ ೦.೬೨೮   ೦.೬೧%
೧೩೮   (೧)   ಹೊಂಡುರಾಸ್ ೦.೬೨೪   ೦.೩೮%
೧೩೯   (೨)   ಲಾವೋಸ್ ೦.೬೨೦   ೦.೯೦%
೧೪೦   (೪)   ವನುವಾಟು ೦.೬೧೪   ೦.೫೦%
೧೪೧   (೨)   ಸಾಒ ಟೊಮೆ ಮತ್ತು ಪ್ರಿನ್ಸಿಪೆ ೦.೬೧೩   ೦.೮೬%
೧೪೨   (೫) ಎಸ್ವಾಟಿನಿ ೦.೬೧೦   ೧.೭೦%
  (೮)   ನಮೀಬಿಯ   ೦.೩೬%
೧೪೪   (೧೦) ಮ್ಯಾನ್ಮಾರ್ ೦.೬೦೮   ೧.೫೪%
೧೪೫   (೧)   ಘಾನಾ ೦.೬೦೨   ೦.೪೪%
೧೪೬   (೩)   ನೇಪಾಳ ೦.೬೦೧   ೦.೮೫%
  (೨)   ಕೀನ್ಯಾ   ೦.೮೨%
೧೪೮   (೨)   ಕಾಂಬೋಡಿಯ ೦.೬೦೦   ೦.೮೫%
೧೪೯   (೧೦)   ಕಾಂಗೋ ಗಣರಾಜ್ಯ ೦.೫೯೩   ೦.೧೭%
೧೫೦   (೫)   ಅಂಗೋಲ ೦.೫೯೧   ೧.೧೪%
೧೫೧   (೧)   ಕ್ಯಾಮರೂನ್ ೦.೫೮೭   ೧.೧೦%
೧೫೨   (೩)   ಕೊಮೊರೊಸ್ ೦.೫೮೬   ೦.೯೪%
೧೫೩   (೨)   ಜಾಂಬಿಯ ೦.೫೬೯   ೦.೬೩%
೧೫೪   (೫)   ಪಪುವಾ ನ್ಯೂಗಿನಿ ೦.೫೬೮   ೧.೧೨%
೧೫೫   (೧೮) ಟಿಮೋರ್-ಲೆಸ್ಟೆ ೦.೫೬೬   ೧.೦೧%
೧೫೬   (೪)   ಸೊಲೊಮನ್ ದ್ವೀಪಗಳು ೦.೫೬೨   ೦.೧೩%
೧೫೭   (೧)   ಸಿರಿಯಾ ೦.೫೫೭   ೧.೪೨%
೧೫೮   (೧)   ಹೈತಿ ೦.೫೫೨   ೧.೭೪%
೧೫೯   (೨)   ಉಗಾಂಡ ೦.೫೫೦   ೦.೮೦%
  (೧)   ಜಿಂಬಾಬ್ವೆ   ೧.೧೨%
೧೬೧   (೫)   ರ್ವಾಂಡ ೦.೫೪೮   ೧.೦೨%
  (೨)   ನೈಜೀರಿಯ   ೦.೯೭%
೧೬೩   (೨)   ಟೋಗೊ ೦.೫೪೭   ೧.೨೯%
೧೬೪   (೩)   ಪಾಕಿಸ್ತಾನ ೦.೫೪೦   ೦.೭೧%
  (೪)   ಮೌರಿಟೇನಿಯ   ೦.೫೧%
೧೬೬   (೪)   ಐವರಿ ಕೋಸ್ಟ್ ೦.೫೩೪   ೧.೦೭%
೧೬೭   (೨)   ಟಾಂಜಾನಿಯ ೦.೫೩೨   ೦.೬೪%
೧೬೮   ಲೆಸೊಥೊ ೦.೫೨೧   ೦.೮೬%
೧೬೯   (೧)   ಸೆನೆಗಲ್ ೦.೫೧೭   ೦.೮೦%
೧೭೦   (೬)   ಸುಡಾನ್ ೦.೫೧೬   ೦.೪೫%
೧೭೧   (೪)   ಜಿಬೂಟಿ ೦.೫೧೫   ೧.೬೭%
೧೭೨   (೧)   ಮಲಾವಿ ೦.೫೦೮   ೦.೮೧%
೧೭೩   (೭)   ಬೆನಿನ್ ೦.೫೦೪   ೦.೩೯%
೧೭೪   (೫)   ಗ್ಯಾಂಬಿಯ ೦.೪೯೫   ೦.೮೨%
೧೭೫     ಎರಿಟ್ರಿಯ ೦.೪೯೩   ೦.೬೨%
೧೭೬   (೫)   ಇಥಿಯೊಪಿಯ ೦.೪೯೨   ೧.೫೫%
೧೭೭   ಲೈಬೀರಿಯಾ ೦.೪೮೭   ೦.೪೮%
  (೫)   ಮಡಗಾಸ್ಕರ್   ೦.೦೨%
೧೭೯   (೧)   ಗಿನಿ-ಬಿಸೌ ೦.೪೮೩   ೦.೭೬%
೧೮೦   ಡಿಆರ್ ಕಾಂಗೋ ೦.೪೮೧   ೧.೦೬%
೧೮೧   (೨)   ಗಿನಿ ೦.೪೭೧   ೧.೦೬%
೧೮೨   (೮) ಇಸ್ಲಾಮಿಕ್ ರಿಪಬ್ಲಿಕ್ ಆಫ್ ಅಫ್ಘಾನಿಸ್ತಾನ ೦.೪೬೨   ೦.೨೪%
೧೮೩   (೧)   ಮೊಜಾಂಬಿಕ್ ೦.೪೬೧   ೧.೦೪%
೧೮೪   (೧)   ಸಿಯೆರ್ರಾ ಲಿಯೋನ್ ೦.೪೫೮   ೦.೮೦%
೧೮೫   (೨)   ಬುರ್ಕೀನ ಫಾಸೊ ೦.೪೩೮   ೧.೩೭%
೧೮೬   (೫)   ಯೆಮೆನ್ ೦.೪೨೪   ೧.೩೦%
೧೮೭   (೧)   ಬುರುಂಡಿ ೦.೪೨೦   ೦.೩೨%
೧೮೮     ಮಾಲಿ ೦.೪೧೦   ೦.೦೮%
೧೮೯   (೨)   ನೈಜರ್ ೦.೩೯೪   ೧.೩೪%
    ಚಾಡ್   ೦.೬೬%
೧೯೧     ಸೆಂಟ್ರಲ್ ಆಫ್ರಿಕನ್ ಗಣರಾಜ್ಯ ೦.೩೮೭   ೦.೬೭%
೧೯೨   (೨) ದಕ್ಷಿಣ ಸುಡಾನ್ ೦.೩೮೧   ೦.೫೩%
೧೯೩ NA   ಸೊಮಾಲಿಯ ೦.೩೮೦ NA

ಪ್ರದೇಶಗಳು ಮತ್ತು ಗುಂಪುಗಳು

ಬದಲಾಯಿಸಿ

ಮಾನವ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ವರದಿಯು ದೇಶಗಳ ವಿವಿಧ ಗುಂಪುಗಳಿಗೆ ಮಾನವ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಸೂಚ್ಯಂಕವನ್ನು ಸಹ ವರದಿ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ಯುಎನ್‌ಡಿಪಿ ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ವರ್ಗೀಕರಣಗಳನ್ನು ಆಧರಿಸಿದ ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಗುಂಪುಗಳು, [೧೭] ಪ್ರಸ್ತುತ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಎಚ್‌ಡಿಐ ವ್ಯಾಪ್ತಿಗೆ ಬರುವ ದೇಶಗಳು ಸೇರಿದಂತೆ ಎಚ್‌ಡಿಐ ಗುಂಪುಗಳು, ಒಇಸಿಡಿ ಸದಸ್ಯರು ಮತ್ತು ಇತರ ಯುಎನ್ ಗುಂಪುಗಳು ಸೇರಿವೆ. [೧೮] ಒಟ್ಟು ಎಚ್‌ಡಿಐ ಮೌಲ್ಯಗಳನ್ನು ವೈಯಕ್ತಿಕ ದೇಶಗಳಿಗೆ ಲೆಕ್ಕಹಾಕುವ ರೀತಿಯಲ್ಲಿಯೇ ಲೆಕ್ಕಹಾಕಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇನ್ಪುಟ್ ದತ್ತಾಂಶವು ಗುಂಪಿನಲ್ಲಿ ಲಭ್ಯವಿರುವ ದತ್ತಾಂಶವನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಎಲ್ಲಾ ದೇಶಗಳಿಗೆ ತೂಕದ ಸರಾಸರಿಯಾಗಿದೆ. [೧೯]

ಎಚ್‌ಡಿಐ ನಿಂದ ಪ್ರದೇಶಗಳು ಮತ್ತು ಗುಂಪುಗಳ ಪಟ್ಟಿಗಳು[೨೦]
ಪ್ರದೇಶ ಅಥವಾ ಗುಂಪು ೧೯೯೦ ೨೦೦೦ ೨೦೧೦ ೨೦೨೦ ೨೦೨೧ ೨೦೨೨
ಒಇಸಿಡಿ ೦.೭೯೫ ೦.೮೪೦ ೦.೮೭೫ ೦.೮೯೭ ೦.೮೯೯ ೦.೯೦೬
ಅತ್ಯಂತ ಉನ್ನತ ಮಾನವ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ೦.೭೮೪ ೦.೮೨೬ ೦.೮೬೮ ೦.೮೯೫ ೦.೮೯೬ ೦.೯೦೨
ಯುರೋಪ್ ಮತ್ತು ಮಧ್ಯ ಏಷ್ಯಾ ೦.೬೬೪ ೦.೬೮೧ ೦.೭೪೬ ೦.೭೯೩ ೦.೭೯೬ ೦.೮೦೨
ಏಷ್ಯಾ-ಪೆಸಿಫಿಕ್ ೦.೫೦೭ ೦.೫೯೨ ೦.೬೮೪ ೦.೭೪೮ ೦.೭೪೯ ೦.೭೬೬
ಉನ್ನತ ಮಾನವ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ೦.೫೫೭ ೦.೬೨೫ ೦.೭೦೦ ೦.೭೫೩ ೦.೭೫೪ ೦.೭೬೪
ಲ್ಯಾಟಿನ್ ಅಮೆರಿಕ ಮತ್ತು ಕೆರಿಬಿಯನ್ ೦.೬೩೩ ೦.೬೮೯ ೦.೭೩೩ ೦.೭೫೫ ೦.೭೫೪ ೦.೭೬೩
ಪ್ರಪಂಚ ೦.೬೦೧ ೦.೬೪೫ ೦.೬೯೭ ೦.೭೩೫ ೦.೭೩೨ ೦.೭೩೯
ಸಣ್ಣ ದ್ವೀಪ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಶೀಲ ರಾಜ್ಯಗಳು ೦.೬೦೧ ೦.೬೪೯ ೦.೬೯೩ ೦.೭೩೨ ೦.೭೩೦ ೦.೭೩೦
ಅರಬ್ ಜಗತ್ತು ೦.೫೫೫ ೦.೬೧೮ ೦.೬೭೬ ೦.೭೦೮ ೦.೭೦೮ ೦.೭೦೪
ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಹೊಂದುತ್ತಿರುವ ದೇಶ ೦.೫೧೩ ೦.೫೬೯ ೦.೬೩೮ ೦.೬೮೭ ೦.೬೮೫ ೦.೬೯೪
ದಕ್ಷಿಣ ಏಷ್ಯಾ ೦.೪೪೨ ೦.೫೦೦ ೦.೫೭೬ ೦.೬೩೮ ೦.೬೩೨ ೦.೬೪೧
ಮಧ್ಯಮ ಮಾನವ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ೦.೪೫೩ ೦.೫೦೬ ೦.೫೮೨ ೦.೬೪೨ ೦.೬೩೬ ೦.೬೪೦
ಉಪ-ಸಹಾರನ್ ಆಫ್ರಿಕಾ ೦.೪೦೭ ೦.೪೩೦ ೦.೫೦೩ ೦.೫೪೯ ೦.೫೪೭ ೦.೫೪೯
ಕಡಿಮೆ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಹೊಂದಿದ ದೇಶಗಳು ೦.೩೫೭ ೦.೪೦೮ ೦.೪೮೭ ೦.೫೪೨ ೦.೫೪೦ ೦.೫೪೨
ಕಡಿಮೆ ಮಾನವ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ೦.೩೫೬ ೦.೩೯೯ ೦.೪೭೭ ೦.೫೧೯ ೦.೫೧೮ ೦.೫೧೭

ಇದನ್ನೂ ನೋಡಿ

ಬದಲಾಯಿಸಿ

ಬಾಹ್ಯ ಕೊಂಡಿ

ಬದಲಾಯಿಸಿ

ಉಲ್ಲೇಖಗಳು

ಬದಲಾಯಿಸಿ
  1. ↑ Rank and index on pages 272-276. Change in rank and percentage growth on pages 277-280. Human Development Report 2021-22: Uncertain Times, Unsettled Lives: Shaping our Future in a Transforming World (PDF). United Nations Development Programme. 8 September 2022. pp. 272–280. ISBN 978-9-211-26451-7. Archived (PDF) from the original on 8 September 2022. Retrieved 8 September 2022.
  2. ↑ Ivanova, I.; Arcelus, F. J.; Srinivasan, G. (February 1999). "An Assessment of the Measurement Properties of the Human Development Index". Social Indicators Research. 46 (2): 157–179. doi:10.1023/A:1006839208067. ISSN 0303-8300. JSTOR 27522364. S2CID 142628010. Archived from the original on 6 June 2021. Retrieved 6 June 2021.
  3. ↑ Sanderson, Warren; Scherbov, Sergei; Simone, Ghislandi (8 November 2018). "The best country to live in might not be Norway after all". Quartz (in ಇಂಗ್ಲಿಷ್). Archived from the original on 23 January 2021. Retrieved 6 June 2021.
  4. ↑ Ravallion, Martin (2012-11-01). "Troubling tradeoffs in the Human Development Index" (PDF). Journal of Development Economics. 99 (2): 201–209. doi:10.1016/j.jdeveco.2012.01.003. ISSN 0304-3878.
  5. ↑ Sharma, Shalendra D. (1997-02-01). "Making the Human Development Index (HDI) gender-sensitive". Gender & Development. 5 (1): 60–61. doi:10.1080/741922304. ISSN 1355-2074. PMID 12320744. Archived from the original on 10 June 2021. Retrieved 10 June 2021.
  6. ↑ Castles, Ian (1998). "The Mismeasure of Nations: A Review Essay". Population and Development Review. 24 (4): 834–836. doi:10.2307/2808029. ISSN 0098-7921. JSTOR 2808029. Archived from the original on 14 March 2021. Retrieved 6 June 2021.
  7. ↑ Iñaki, Permanyer; Jeroen, Smits (31 May 2018). "The Subnational Human Development Index: Moving beyond country-level averages". United Nations Development Programme. Archived from the original on 6 June 2021. Retrieved 15 December 2020.
  8. ↑ Human Development Report 2020 The Next Frontier: Human Development and the Anthropocene (PDF). United Nations Development Programme. 15 December 2020. pp. 291–231. ISBN 978-9-211-26442-5. Archived (PDF) from the original on 15 December 2020. Retrieved 15 December 2020.
  9. ↑ "Human Development Report 2019 – Technical notes" (PDF). hdr.undp.org. United Nations Development Programme. pp. 2–4. Archived (PDF) from the original on 6 June 2021. Retrieved 15 December 2020.
  10. ↑ "Human Development Index (HDI) | Human Development Reports". hdr.undp.org. United Nations Development Programme. Archived from the original on 28 January 2017. Retrieved 15 December 2020.
  11. ↑ Human Development Report 1990 (PDF). United Nations Development Programme. 1 May 1990. pp. iii, iv, 5, 9, 12. ISBN 0-1950-6481-X. Archived (PDF) from the original on 7 February 2019. Retrieved 15 December 2020.
  12. ↑ "Human Development Report 2020: Reader's Guide". hdr.undp.org. United Nations Development Programme. Archived from the original on 16 April 2021. Retrieved 15 December 2020.
  13. ↑ "Human Development Index (HDI)". UNDP. Archived from the original on 10 June 2022. Retrieved 9 September 2022.
  14. ↑ Nations, United. "Member States" (in ಇಂಗ್ಲಿಷ್). United Nations. Archived from the original on 29 June 2022. Retrieved 2023-04-06.
  15. ↑ "A World Tour of the States not recognized by the UN". Archived from the original on 6 December 2022. Retrieved 6 December 2022.
  16. ↑ Human Development Report 2023-24: Breaking the gridlock: Reimagining cooperation in a polarized world. United Nations Development Programme. 13 March 2024. Retrieved 16 March 2024.
  17. ↑ "Developing regions | Human Development Reports". hdr.undp.org. United Nations Development Programme. Archived from the original on 6 June 2021. Retrieved 30 March 2021.
  18. ↑ "Human Development Report 2020: Reader's Guide | Human Development Reports". hdr.undp.org. United Nations Development Programme. Archived from the original on 16 April 2021. Retrieved 30 March 2021.
  19. ↑ "Human Development Report 2020 – Technical notes" (PDF). hdr.undp.org. United Nations Development Programme. p. 4. Archived (PDF) from the original on 6 June 2021. Retrieved 30 March 2021.
  20. ↑ Human Development Report 2021-22: Uncertain Times, Unsettled Lives: Shaping our Future in a Transforming World (PDF). United Nations Development Programme. 8 September 2022. p. 280. ISBN 978-9-211-26451-7. Archived (PDF) from the original on 8 September 2022. Retrieved 8 September 2022.
"https://kn.wikipedia.org/w/index.php?title=ಮಾನವ_ಅಭಿವೃದ್ಧಿ_ಸೂಚ್ಯಂಕಕ್ಕನುಗುಣವಾಗಿ_ರಾಷ್ಟ್ರಗಳ_ಪಟ್ಟಿ&oldid=1251982" ಇಂದ ಪಡೆಯಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ