ಪುಷ್ಕರ್ ಜಾತ್ರೆ

ಪುಷ್ಕರ್ ಜಾತ್ರೆ
*ಕಾರ್ತಿಕ ಮೇಳ*
ಪುಷ್ಕರ್ ಜಾತ್ರೆ; ಕಾರ್ತಿಕ ಮೇಳ
	ಪುಷ್ಕರ್ ಜಾತ್ರೆಯಲ್ಲಿ ಒಂಟೆ ಬಂಡಿ
ಪ್ರಕಾರ	ಜಾನುವಾರು, ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಹಬ್ಬ
Date(s)	ಕಾರ್ತಿಕ (ತಿಂಗಳ) ಆರಂಭದಿಂದ ಕಾರ್ತಿಕ ಪೂರ್ಣಿಮೆ; ಗರಿಷ್ಠ: ಕಳೆದ 5 ದಿನಗಳು
ಆವರ್ತನ	ವಾರ್ಷಿಕವಾಗಿ
ಸ್ಥಳ (ಗಳು)	ಪುಷ್ಕರ್, ಅಜ್ಮೀರ್ ಜಿಲ್ಲೆ, ರಾಜಸ್ಥಾನ, ಭಾರತ
ಅಕ್ಷಾಂಶ ರೇಖಾಂಶಗಳು	26°29′16″N 74°33′21″E / 26.487652°N 74.555922°E
ರಾಷ್ಟ್ರ	ಭಾರತ
ಭಾಗವಹಿಸಿದವರು	ರೈತರು,; ಹಿಂದೂ ಯಾತ್ರಿಕರು,; ಪ್ರವಾಸಿಗರು (ದೇಶೀಯ, ವಿದೇಶಿ)
ಹಾಜರಿ	> 200,000
Activity	ಫೆಟ್, ಜಾನುವಾರು ಪ್ರದರ್ಶನ (ಒಂಟೆಗಳು, ಕುದುರೆಗಳು, ಹಸುಗಳು), ನೃತ್ಯ, ಗ್ರಾಮೀಣ ಕ್ರೀಡೆಗಳು, ಫೆರ್ರಿಸ್ ಚಕ್ರಗಳು, ಸ್ಪರ್ಧೆಗಳು

ಪುಷ್ಕರ್ ಜಾತ್ರೆಯು (ಪುಷ್ಕರ್ ಒಂಟೆ ಜಾತ್ರೆ ಅಥವಾ ಸ್ಥಳೀಯವಾಗಿ ಕಾರ್ತಿಕ್ ಮೇಳ ಅಥವಾ ಪುಷ್ಕರ ಕಾ ಮೇಳ ಎಂದೂ ಕರೆಯಲ್ಪಡುತ್ತದೆ) ಒಂದು ವಾರ್ಷಿಕ ಬಹು ದಿನದ ಜಾನುವಾರುಗಳ ಜಾತ್ರೆ ಮತ್ತು ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಉತ್ಸವವಾಗಿದೆ. ಇದನ್ನು ಭಾರತದ ರಾಜಸ್ಥಾನ ರಾಜ್ಯದ ಪುಷ್ಕರ್ ಪಟ್ಟಣದಲ್ಲಿ ನಡೆಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಜಾತ್ರೆಯು ಹಿಂದೂ ಕ್ಯಾಲೆಂಡರ್‌ನ ಕಾರ್ತಿಕ ಮಾಸದಿಂದ ಪ್ರಾರಂಭವಾಗಿ ಕಾರ್ತಿಕ ಪೂರ್ಣಿಮೆಯಂದು ಕೊನೆಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಇದು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಗ್ರೆಗೋರಿಯನ್ ಕ್ಯಾಲೆಂಡರ್‌ನಲ್ಲಿ ಅಕ್ಟೋಬರ್ ಕೊನೆಗೆ ಮತ್ತು ನವೆಂಬರ್‌ನ ಆರಂಭಕ್ಕೆ ವ್ಯಾಪಿಸುತ್ತದೆ.^[೧] 1998 ರಲ್ಲಿ, ವರ್ಷಪೂರ್ತಿ 1 ಮಿಲಿಯನ್‍ಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರವಾಸಿಗರು ಪುಷ್ಕರ್‌ಗೆ ಬಂದರು. ಪುಷ್ಕರ್ ಜಾತ್ರೆ ಒಂದೇ 200,000 ಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರವಾಸಿಗರನ್ನು ಆಕರ್ಷಿಸುತ್ತದೆ.

ಪುಷ್ಕರ್ ಜಾತ್ರೆಯು^[೨] ಭಾರತದ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಒಂಟೆ, ಕುದುರೆ ಮತ್ತು ಜಾನುವಾರು ಜಾತ್ರೆಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ. ಜಾನುವಾರುಗಳ ವ್ಯಾಪಾರದ ಹೊರತಾಗಿ, ಪುಷ್ಕರ್ ಸರೋವರಕ್ಕೆ ಹಿಂದೂಗಳಿಗೆ ಒಂದು ಪ್ರಮುಖ ಯಾತ್ರೆಯಾಗಿದೆ. ಪುಷ್ಕರ್ ಜಾತ್ರೆಯು ದೇಶೀಯ ಮತ್ತು ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪ್ರವಾಸಿಗರಿಗೆ ಒಂದು ಗಮನಾರ್ಹ ಪ್ರವಾಸಿ ಆಕರ್ಷಣೆಯೂ ಆಗಿದೆ, ಏಕೆಂದರೆ ತಂಪಾದ ಋತುವಿರುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ವರ್ಣರಂಜಿತ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ವಿಷಯಗಳು ಹೇರಳವಾಗಿರುತ್ತವೆ. ^[೧] ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳು ಮತ್ತು ಸ್ಪರ್ಧೆಗಳಲ್ಲಿ ನೃತ್ಯಗಳು, ಮಹಿಳಾ ತಂಡಗಳು ಮತ್ತು ಪುರುಷರ ತಂಡಗಳ ನಡುವೆ ಹಗ್ಗ ಜಗ್ಗುವ ಸ್ಪರ್ಧೆ, "ಮಟ್ಕಾ ಫೋಡ್ ", "ಅತ್ಯಂತ ಉದ್ದವಾದ ಮೀಸೆ" ಸ್ಪರ್ಧೆ, "ವಧುವಿನ ಸ್ಪರ್ಧೆ", ಒಂಟೆ ಓಟಗಳು ಮತ್ತು ಇತರವು ಸೇರಿವೆ.^[೩]^[೪]^[೫]

ಪುಷ್ಕರ್ ಮೇಳ

ಪುಷ್ಕರ ಜಾತ್ರೆಯು ಐದು ದಿನಗಳವರೆಗೆ ಮುಂದುವರಿಯುತ್ತದೆ. ಈ ಐದು ದಿನಗಳು ಗ್ರಾಮಸ್ಥರಿಗೆ ವಿಶ್ರಾಂತಿ ಮತ್ತು ಉಲ್ಲಾಸದ ಅವಧಿಯಾಗಿದೆ. ದೇಶದಲ್ಲೇ ಅತಿ ದೊಡ್ಡ ಜಾನುವಾರು ಸಂತೆಗಳಲ್ಲಿ ಇದೂ ಒಂದಾಗಿರುವುದರಿಂದ ಈ ಜಾತ್ರೆಯ ಸಮಯ ಅವರಿಗೆ ಅತ್ಯಂತ ಜನನಿಬಿಡ ಸಮಯವಾಗಿದೆ. ಸುಮಾರು 50,000 ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಒಂಟೆಗಳು ಸೇರಿದಂತೆ ಪ್ರಾಣಿಗಳನ್ನು ವ್ಯಾಪಾರ ಮಾಡಲು ಮತ್ತು ಮಾರಾಟ ಮಾಡಲು ದೂರದ ಸ್ಥಳಗಳಿಂದ ತರಲಾಗುತ್ತದೆ. ಎಲ್ಲಾ ಒಂಟೆಗಳನ್ನು ತೊಳೆದು ಅಲಂಕರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಕೆಲವು ಕಲಾತ್ಮಕ ಮಾದರಿಗಳನ್ನು ರೂಪಿಸಲು ಚರ್ಮದ ಮೇಲ್ಭಾಗವನ್ನು ಕತ್ತರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಕೆಲವು ಒಂಟೆಗಳು, ಕುದುರೆಗಳು ಮತ್ತು ಹಸುಗಳನ್ನು ವರ್ಣರಂಜಿತವಾಗಿ ಅಲಂಕರಿಸಲಾಗಿದೆ.^[೬]

ಪ್ರಾಣಿ ವ್ಯಾಪಾರ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯ ಜೊತೆಗೆ, ಪುಷ್ಕರ್ ಸಮಾನಾಂತರವಾಗಿ ಜಾನಪದ ಸಂಗೀತ ಮತ್ತು ನೃತ್ಯಗಳು, ಫೆರ್ರಿಸ್ ಚಕ್ರಗಳು, ಮಾಂತ್ರಿಕ ಪ್ರದರ್ಶನಗಳು, ಕುದುರೆ ಮತ್ತು ಒಂಟೆ ಓಟಗಳು ಮತ್ತು ವಿವಿಧ ಇತರ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಕ್ರೀಡೆಗಳು ಮತ್ತು ತಂಡದ ಮನರಂಜನಾ ಸ್ಪರ್ಧೆಗಳನ್ನು ನಡೆಸುತ್ತದೆ. ಪುಷ್ಕರ್ ಜಾತ್ರೆಯು ಕಾರ್ತಿಕ ಪೂರ್ಣಿಮೆಯ ಸುತ್ತ ನಡೆಯುತ್ತದೆಯಾದರೂ, ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಅಕ್ಟೋಬರ್ ಅಂತ್ಯದಿಂದ ನವೆಂಬರ್ ಆರಂಭದ ನಡುವೆ ನಡೆಯುತ್ತದೆ. ಇತರ ಋತುಗಳಲ್ಲಿ ಪವಿತ್ರ ಸರೋವರ ಭೇಟಿ ನೀಡುವ ಯಾತ್ರಾರ್ಥಿಗಳಿಗೆ ಇತರ ಕ್ರೀಡೆಗಳು ಮತ್ತು ಹಬ್ಬಗಳನ್ನು ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ.^[೭]^[೮]

ಪುಷ್ಕರ್ ಮೇಳದ ವಿಶೇಷ

ಒಂಟೆ ಜಾತ್ರೆಯನ್ನು ಸ್ಥಳೀಯವಾಗಿ ಪುಷ್ಕರ್ ಮೇಳವೆಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದು ವಾರ್ಷಿಕ ಐದು ದಿನಗಳ ಒಂಟೆ ಮತ್ತು ಜಾನುವಾರು ಜಾತ್ರೆಯಾಗಿದ್ದು, ಅಕ್ಟೋಬರ್ ಮತ್ತು ನವೆಂಬರ್ ತಿಂಗಳ ನಡುವೆ ಪುಷ್ಕರ್ ಪಟ್ಟಣದಲ್ಲಿ ನಡೆಯುತ್ತದೆ. ಇದು ವಿಶ್ವದ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಜಾನುವಾರು ಜಾತ್ರೆಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ. ಜಾನುವಾರುಗಳ ಖರೀದಿ ಮತ್ತು ಮಾರಾಟದ ಹೊರತಾಗಿ, ಇದು ಪ್ರಮುಖ ಪ್ರವಾಸಿ ಆಕರ್ಷಣೆಯಾಗಿದೆ. ಸಾವಿರಾರು ಪ್ರವಾಸಿಗರನ್ನು ಆಕರ್ಷಿಸುವ ಈ ಮೇಳದಲ್ಲಿ ‘ಮಟ್ಕಾ ಫೋಡ್’, ‘ಉದ್ದನೆಯ ಮೀಸೆ’ ಮತ್ತು ‘ವಧುವಿನ ಸ್ಪರ್ಧೆ’ಯಂತಹ ಸ್ಪರ್ಧೆಗಳು ಪ್ರಮುಖ ಆಕರ್ಷಣೆಗಳಾಗಿವೆ. ಇತ್ತೀಚಿನ ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ, ಮೇಳವು ಸ್ಥಳೀಯ ಪುಷ್ಕರ್ ಕ್ಲಬ್ ಮತ್ತು ವಿದೇಶಿ ಪ್ರವಾಸಿಗರ ತಂಡದ ನಡುವೆ ಪ್ರದರ್ಶನ ಫುಟ್ಬಾಲ್ ಪಂದ್ಯವನ್ನು ಸಹ ಒಳಗೊಂಡಿದೆ.^[೯]