ಪರಸ್‌ಗಢ ಕೋಟೆ
ಪರಸ್‌ಗಢ ಕೋಟೆಯು ಭಾರತದ ಕರ್ನಾಟಕ ರಾಜ್ಯದ ಬೆಳಗಾವಿ ಜಿಲ್ಲೆಯಲ್ಲಿರುವ ಬೆಟ್ಟದ ಮೇಲಿನ ಕೋಟೆಯಾಗಿದೆ. ಪರಸ್‌ಗಢ ಕೋಟೆಯು ೧೦ ನೇ ಶತಮಾನದಷ್ಟು ಹಿಂದಿನದು ಮತ್ತು ಇದು ರಟ್ಟ ರಾಜವಂಶದ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಆಡಳಿತಗಾರರಿಂದ ನಿರ್ಮಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ಪರಸ್‌ಗಢ ಕೋಟೆಯು ಸವದತ್ತಿ ಗ್ರಾಮದಿಂದ ದಕ್ಷಿಣಕ್ಕೆ ಎರಡು ಕಿಲೋಮೀಟರ್ ದೂರದಲ್ಲಿದೆ. ಬೆಟ್ಟಗಳ ಶ್ರೇಣಿಯ ನೈಋತ್ಯ ಅಂಚಿನಲ್ಲಿ ಕಪ್ಪು ಮಣ್ಣಿನ ಬಯಲನ್ನು ನೋಡಬಹುದು.
ಈ ಬೆಟ್ಟವು ಉತ್ತರದಿಂದ ದಕ್ಷಿಣಕ್ಕೆ ಸುಮಾರು ೫೦೦ ಮೀಟರ್ ಅಳತೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ ಮತ್ತು ಪೂರ್ವದಿಂದ ಪಶ್ಚಿಮಕ್ಕೆ 300 metres (984 ft) ಅಳತೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಈ ಪ್ರದೇಶವು ಮುಳ್ಳು ಪೇರಳೆ ಮತ್ತು ಬ್ರಷ್‌ವುಡ್‌ನಿಂದ ಸುತ್ತುವರಿಯಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ಈ ಬೆಟ್ಟದ ಅಂಚುಗಳಲ್ಲಿ ಲಂಬವಾಗಿರುವ ಕಲ್ಲುಗಳನ್ನು ಕಾಣಬಹುದು. ಅದರ ಮೂಲಕ ಒಂದು ಆಳವಾದ ಕಮರಿ ಹಾದುಹೋಗುತ್ತದೆ.
ಬೆಟ್ಟದ ಮೇಲಿನ ಕೋಟೆಯಲ್ಲಿ ಹಿಂದೂ ದೇವತೆಯಾದ ಮಾರುತಿಗೆ ಒಂದು ಸಣ್ಣ ಪಾಳುಬಿದ್ದ ದೇವಾಲಯವಿದೆ. ಕೋಟೆಯಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ ಜನವಸತಿಯಿಲ್ಲ ಆದರೆ ಇಲ್ಲಿ ಹಳೆಯ ಮನೆಗಳ ಅವಶೇಷಗಳಿವೆ.
ನೂರಾರು ಮೆಟ್ಟಿಲುಗಳನ್ನು ಇಳಿದ ನಂತರ ಯಡ್ರಾವಿ ಗ್ರಾಮದ ದಾರಿ ಕಾಣುತ್ತದೆ. ಮೆಟ್ಟಿಲಿಳಿಯುವಾಗ, ಮೂವತ್ತರಿಂದ ಆರು ಮೀಟರ್ ಅಳತೆಯ ರಾಮತೀರ್ಥ ಎಂಬ ಹೆಸರಿನ ನೈಸರ್ಗಿಕ ಚಿಲುಮೆಯನ್ನು ಕಾಣಬಹುದು. ಈ ಬೆಟ್ಟವು ಹಿಂದೂ ದೇವತೆಗಳ ಪ್ರತಿಮೆಗಳು ಮತ್ತು ಜಮದಗ್ನಿ, ಪರಶುರಾಮ, ರಾಮ ಮತ್ತು ಸೀತಾ, ನಂದಿಯೊಂದಿಗೆ ಶಿವಲಿಂಗ ಸೇರಿದಂತೆ ಪೌರಾಣಿಕ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳಿರುವ ಗುಹೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಗ್ರಾಮದ ಭರಮಪ್ಪ ದೇವಸ್ಥಾನದ ಬಳಿಯ ವೇದಿಕೆಯಲ್ಲಿ ದೊರೆತ ಶಾಸನದಲ್ಲಿ ಯಡ್ರಾವಿ ಗ್ರಾಮವನ್ನು "ಎಲ್ಲರಮೆ" ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲಾಗಿದೆ. ಶಾಸನವು ಹಿಂದೂ ಕ್ಯಾಲೆಂಡರ್‌ ಪ್ರಕಾರ ಶಕ ೯೦೧ ರ ದಿನಾಂಕದ್ದಾಗಿದೆ.
