ಕಣಗನಹಳ್ಳಿ ಸನ್ನತಿಯಿಂದ 3 ಕಿ.ಮೀ ದೂರದಲ್ಲಿದೆ. ಪುರಾತನ ಬೌದ್ಧ ಮಹಾಸ್ಥಾಪದ ತಾಣ ಕಂಡು ಬಂದ ಪ್ರಮುಖ ಬೌದ್ಧ ತಾಣ.ಇದು ಕರ್ನಾಟಕದ ಗುಲ್ಬರ್ಗಾ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಚಿತ್ತಾಪುರ ತಾಲ್ಲೂಕಿನಲ್ಲಿನ ಭೀಮಾ ನದಿ ಯ ಎಡ ದಂಡೆಯಲ್ಲಿದೆ.ಕಣಗನಹಳ್ಳಿಯಿಂದ 19 ಕಿ.ಮೀ ದೂರದಲ್ಲಿರುವ ನಾಲವಾರ ಹತ್ತಿರದ ರೈಲು ನಿಲ್ದಾಣವಾಗಿದೆ.ಸನ್ನತಿಯ ಚಂದ್ರಳ ಪರಮೇಶ್ವರಿ ದೇವಸ್ಥಾನದಿಂದ ಸುಮಾರು 2.5 ಕಿ.ಮೀ ದೂರದಲ್ಲಿರುವ ಬೌದ್ಧ ತಾಣ.[][]

ಕಣಗನಹಳ್ಳಿ
ಕಣಗನಹಳ್ಳಿ
Village
ಕಣಗನಹಳ್ಳಿ is located in India
ಕಣಗನಹಳ್ಳಿ
ಕಣಗನಹಳ್ಳಿ
Location in Karnataka, India
ಕಣಗನಹಳ್ಳಿ is located in Karnataka
ಕಣಗನಹಳ್ಳಿ
ಕಣಗನಹಳ್ಳಿ
ಕಣಗನಹಳ್ಳಿ (Karnataka)
Coordinates: 17°07′N 77°05′E / 17.12°N 77.08°E / 17.12; 77.08
ದೇಶ ಭಾರತ
ರಾಜ್ಯ ಕರ್ನಾಟಕ
ಜಿಲ್ಲಾಗುಲ್ಬರ್ಗಾ
Area
 • Total೧.೫ km (೦.೬ sq mi)
Languages
 • OfficialKannada
Time zoneUTC+5:30 (IST)
PIN
585 211
Telephone code08474
Nearest cityChitapur

ಇತಿಹಾಸ

ಬದಲಾಯಿಸಿ

ಕನಗನಹಳ್ಳಿಯ ಉತ್ಖನನ ತಾಣಗಳ ಅವಶೇಷಗಳನ್ನು ಕ್ರಿ.ಪೂ 1 ನೇ ಶತಮಾನದಿಂದ ಕ್ರಿ.ಶ 3 ನೇ ಶತಮಾನದವರೆಗೂ ಹೇಳಬಹುದು.ಕ್ರಿ.ಪೂ. 1 ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಕಣಗನಹಳ್ಳಿಯಲ್ಲಿನ ಸ್ತೂಪವನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಲಾಯಿತು, ಇದು ಹಮಾ ಚೈತ್ಯ ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಶಾಸನಗಳ ಪ್ರಕಾರ ಮತ್ತು 3 ನೇ ಮತ್ತು 4 ನೇ ಶತಮಾನ AD ಯಲ್ಲಿ ಹಿನಾಯಣ ಮತ್ತು ಮಹಾಯಾನ ಜನರಿಂದ ಪ್ರೋತ್ಸಾಹಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿತು. ಶತಾವಹಾನರ ಆಗಮನದೊಂದಿಗೆ ಕ್ರಿಶ್ಚಿಯನ್-ಪೂರ್ವ ಕಾಲದಲ್ಲಿ, ಅಮರಾವತಿ ಕಲಾಶಾಲೆ ಕನಗನಹಳ್ಳಿ ಪ್ರದೇಶದ ಶಿಲ್ಪ ಮತ್ತು ವಾಸ್ತುಶಿಲ್ಪದ ಸ್ವರೂಪಗಳ ಮೇಲೆ ಆಳವಾದ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರಿತು. ಇದು ದಕ್ಷಿಣ ಚೈತ್ಯವನ್ನು ದಕ್ಷಿಣ ಭಾರತದಲ್ಲಿನ ಸ್ತೂಪ ವಾಸ್ತುಶೈಲಿಯ ಇತಿಹಾಸದಲ್ಲಿ ಮೀರದ ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಭಾವಶಾಲಿ ರೂಪವನ್ನು ನೀಡಿತು.[]

ಮಧ್ಯದ ಕೆತ್ತಿದ ಪ್ಯಾನಲ್ಗಳು ಸ್ಥಳೀಯ ಸೃಷ್ಟಿಗೆ ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿವೆ. ಎರಡು ಆಯಾಮದ ಶಿಲ್ಪಗಳನ್ನು ತಯಾರಿಸುವ ಕೌಶಲ್ಯ ಮತ್ತು ವಿಶಿಷ್ಟವಾದ ಪ್ರಾಣಿಗಳ ವಿಶಿಷ್ಟ ಲಕ್ಷಣಗಳ ಕೆತ್ತನೆಯು ಸಹ ಸ್ಥಳೀಯ ಪ್ರಕೃತಿಯಾಗಿದೆ. ಅಮರಾವತಿ ಶಿಲ್ಪಕಲೆಗಳ ಆರಂಭಿಕ ಹಂತ ಮತ್ತು ನಾಗರ್ಜುನಕೊಂಡದ ವಿಸ್ತಾರವಾದ ಶಿಲ್ಪಕಲೆಗಳ ಫಲಕಗಳ ನಡುವೆ ಪರಿವರ್ತನೆಯ ಹಂತವನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸಿ ಕನಗನಹಳ್ಳಿ ಸ್ತೂಪದಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುವ ಶಿಲ್ಪಕಲೆಗಳು.[]

ತಮ್ಮ ಅಮರಾವತಿ ಕೌಂಟರ್ಪಾರ್ಟ್ಸ್ನ ಸುಧಾರಣೆಯ ಸಂಪುಟಗಳು ಕಣಗನಹಳ್ಳಿ ಕಲಾವಿದನ ಜ್ಯಾಮಿತಿಯ ಮಾದರಿಗಳು, ಹೂವಿನ ಲಕ್ಷಣಗಳು, ಉಡುಗೆ ಮತ್ತು ಅಲಂಕಾರಿಕ ಸಮಕಾಲೀನ ಕಾಲದ ಮತ್ತು ದೊಡ್ಡ ಶಿಲ್ಪಕಲೆಗಳಲ್ಲಿನ ವಿಷಯದ ಸಂಯೋಜನೆಯ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಯನ್ನು ಕೆತ್ತನೆಯಲ್ಲಿ ಕಾಣಸಿಗುತ್ತವೆ.[]

ಕನಗನಹಳ್ಳಿ ಮಹಾ ಸ್ತೂಪವು ರಾಜ ಅಶೋಕ ಮತ್ತು ಶತಾವಾಹನ ಆಡಳಿತಗಾರರ (ಸಿಮುಕ, ಪುಲುಮಾವಿ) ನಂತಹ ಶ್ರೇಷ್ಠ ಆಡಳಿತಗಾರರ ನಿಜವಾದ ಗ್ಯಾಲರಿಯಾಗಿದ್ದು, ಅವರ ಛಾಯಾಚಿತ್ರಗಳನ್ನು ಕನಗನಹಳ್ಳಿಯಲ್ಲಿ ಚಿತ್ರಿಸಲಾಗಿದೆ.

ಮಧ್ಯ ಪ್ರದೇಶದ ಸಾಂಚಿಯ ತೋರಾನಾದಲ್ಲಿ ಭಿನ್ನವಾಗಿ, ಚಕ್ರವರ್ತಿ ಅಶೋಕನ ಭಾವಚಿತ್ರವನ್ನು ಕಾನಗನಹಳ್ಳಿಯಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬಂದಿರುವ ಶಾಸನವು ಚಿತ್ರಿಸಲಾಗಿದೆ ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗಿದೆ.

ಕಂಗನ್ಹಳ್ಳಿಯಲ್ಲಿ ಸ್ತೂಪದ ಆಂಧ್ರ ಭಾಗಕ್ಕೆ ಲಭ್ಯವಿದೆ, ಆದರೂ ಹೆಚ್ಚಿನ ವಾಸ್ತುಶಿಲ್ಪದ ಶಿಲ್ಪಕಲೆಗಳು ಮೂಲ ಸ್ಥಾನದಿಂದ ತೆಗೆದುಹಾಕಲ್ಪಟ್ಟಿವೆ.[]

ಎಎಸ್ಐ ಉತ್ಖನನ ತಾಣ

ಬದಲಾಯಿಸಿ

ಕನಗನಹಳ್ಳಿ ಭಾರತದ ಪುರಾತತ್ವ ಸಮೀಕ್ಷೆಯ ಉತ್ಖನನ ತಾಣವಾಗಿದೆ.

1994 ರಿಂದ 1998 ರವರೆಗೆ ಉತ್ಖನನ

ಬದಲಾಯಿಸಿ

ಕಾನಗನಹಳ್ಳಿಯಲ್ಲಿನ ಉತ್ಖನನಗಳಲ್ಲಿ (1994 ರಿಂದ 1998) ಬೃಹತ್ ಸ್ತೂಪದ ಅವಶೇಷಗಳನ್ನು ಕಂಡುಬಂದಿವೆ , ಚೈತ-ಗುರು ಮತ್ತು ರೂಪದ ಸ್ತೂಪಗಳ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಅನೇಕ ಇಟ್ಟಿಗೆ ರಚನೆಗಳು ಬೆಳಕಿಗೆ ತರಲಾಯಿತು.

ಉತ್ಖನನದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಸ್ತೂಪದ ಅನೇಕ ವಾಸ್ತುಶಿಲ್ಪದ ತುಣುಕುಗಳನ್ನು ,ಕಂಬಗಳು, ರಾಜಧಾನಿಗಳು, ಬುದ್ಧ ಪಾದಗಳು, ಯಕ್ಷದ ಶಿಲ್ಪಗಳು ಮತ್ತು ಬುದ್ಧನ ನಾಲ್ಕು ಚಿತ್ರಗಳು ದೊರೆತಿವೆ.

ಶಿಲ್ಪ ಫಲಕಗಳು ವಿವಿಧ ಜಾತಕ ಕಥೆಗಳು ಮತ್ತು ಭಗವಾನ್ ಬುದ್ಧನ ಜೀವನವನ್ನು ಚಿತ್ರಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಅನೇಕ ಶತಾವಾಹನ ರಾಜನ ಭಾವಚಿತ್ರ ದೊರೆತಿವೆ.[]

ಶಾಸನಗಳು

ಬದಲಾಯಿಸಿ

ಒಂದು ಉದ್ದನೆಯ ಶಾಸನದ ಜೊತೆಗೆ, 145 ಸಣ್ಣ ಶಾಸನಗಳನ್ನು ಉತ್ಖನನ ಸ್ಥಳದಿಂದ ಕಂಡುಹಿಡಿಯಲಾಯಿತು,1 ನೇ ಶತಮಾನ BCE ಯಿಂದ 1 ನೇ ಶತಮಾನ CE ಕಾಲದಾಗಿವೆ . ಮೌರ್ಯ ಚಕ್ರವರ್ತಿ ಅಶೋಕನ ಶಿಲ್ಪಕಲೆ "ರೇಯೋ ಅಶೋಕ" ಎಂಬ ಹೆಸರಿನೊಂದಿಗೆ ಬಹಳ ಮುಖ್ಯವಾದ ಆವಿಷ್ಕಾರ ದೊರೆತಿದೆ.

ಉಲ್ಲೇಖಗಳು

ಬದಲಾಯಿಸಿ
  1. "GULBARGA DISTRICT". Retrieved 2009-02-18.
  2. "ಆರ್ಕೈವ್ ನಕಲು". Archived from the original on 2016-01-25. Retrieved 2016-01-25.
  3. "Kanganhalli: A unique discovery of Buddhist site in India". Dr. D. Dayalan, Archaeological survey of india. Retrieved 2009-05-10.
  4. "Excavations - 2000-2005 - Karnataka". Retrieved 2009-02-18.
  5. Michael Meister, "Early Architecture and Its Transformations: New Evidence for Vernacular Origins for the Indian Temple," in The Temple in South Asia, ed. Adam Hardy, London 2007
  6. "Rediscovering Ashoka - Kanganhalli". Archived from the original on 2013-09-09. Retrieved 2013-06-18.
  7. "Kanaganalli to be developed as International Buddhist Centre". The Hindu. Chennai, India. 2008-12-22. Archived from the original on 2012-11-03. Retrieved 2009-02-18.

ಬಾಹ್ಯ ಕೊಂಡಿಗಳು

ಬದಲಾಯಿಸಿ