ಸ್ಕಂದಮಾತಾ ( Sanskrit ) ಮಹಾದೇವಿಯ ನವದುರ್ಗೆಯ ರೂಪಗಳಲ್ಲಿ ಐದನೆಯವಳು. ಅವಳ ಹೆಸರು ಸ್ಕಂದ, ಯುದ್ಧ ದೇವರು ಕಾರ್ತಿಕೇಯ ಮತ್ತು ಮಾತಾ, ಅಂದರೆ ತಾಯಿಯ ಪರ್ಯಾಯ ಹೆಸರು. [] [] ನವದುರ್ಗೆಯರಲ್ಲಿ ಒಂದಾದ ಸ್ಕಂದಮಾತೆಯ ಆರಾಧನೆಯು ನವರಾತ್ರಿಯ ಐದನೇ ದಿನದಂದು ನಡೆಯುತ್ತದೆ. ಅವಳ ವಾಸಸ್ಥಾನ ವಿಶುದ್ಧ ಚಕ್ರದಲ್ಲಿದೆ.

ಸ್ಕಂದಮಾತಾ
ಮಾತೃತ್ವದ ದೇವತೆ
ಸ್ಕಂದನ ತಾಯಿ (ಕಾರ್ತಿಕೇಯ)
ದೇವನಾಗರಿस्कंदमाता
ಸಂಲಗ್ನತೆಅವತಾರ ದುರ್ಗ
ನೆಲೆಕೈಲಾಸ
ಮಂತ್ರसिंहासनगता नित्यं पद्माश्रितकरद्वया। शुभदास्तु सदा देवी स्कन्दमाता यशस्विनी॥
ಆಯುಧಕಮಲ, ಸ್ಕಂದ ಹಿಡಿದಿರುವ ಎರಡು ಕೈಗಳು
ಸಂಗಾತಿಶಿವ
ಮಕ್ಕಳುಕಾರ್ತಿಕೇಯ
ವಾಹನಸಿಂಹ

ಸಾಂಕೇತಿಕತೆ

ಬದಲಾಯಿಸಿ

ಸ್ಕಂದಮಾತಾ ನಾಲ್ಕು ತೋಳುಗಳು, ಮೂರು ಕಣ್ಣುಗಳು ಮತ್ತು ಸಿಂಹದ ಮೇಲೆ ಸವಾರಿ ಮಾಡುತ್ತಾಳೆ. [] ಆಕೆಯ ಒಂದು ಕೈಯು ಭಯವನ್ನು ಹೋಗಲಾಡಿಸುವ ಅಭಯಮುದ್ರ ಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿದ್ದರೆ ಇನ್ನೊಂದು ಕೈಯು ತನ್ನ ಮಗ ಸ್ಕಂದನ ಶಿಶುರೂಪವನ್ನು ತನ್ನ ತೊಡೆಯ ಮೇಲೆ ಹಿಡಿದಿಡಲು ಬಳಸಲ್ಪಡುತ್ತದೆ. ಆಕೆಯ ಉಳಿದ ಎರಡು ಕೈಗಳು ಕಮಲದ ಹೂಗಳನ್ನು ಹಿಡಿದಿರುವುದನ್ನು ವಿಶಿಷ್ಟವಾಗಿ ತೋರಿಸಲಾಗಿದೆ. ಅವಳು ತಿಳಿ ಮೈಬಣ್ಣವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದಾಳೆ ಮತ್ತು ಅವಳು ಕಮಲದ ಮೇಲೆ ಕುಳಿತಿರುವಂತೆ ಚಿತ್ರಿಸಲಾಗಿದೆ, ಅವಳನ್ನು ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಪಾದಮಸಾನಿ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. 

ಅವಳು ಭಕ್ತರಿಗೆ ಮೋಕ್ಷ, ಶಕ್ತಿ, ಸಮೃದ್ಧಿ ಮತ್ತು ಸಂಪತ್ತನ್ನು ನೀಡುತ್ತಾಳೆ ಎಂದು ನಂಬಲಾಗಿದೆ. ಅವನು ಅವಳನ್ನು ಪೂಜಿಸಿದರೆ ಅನಕ್ಷರಸ್ಥನಿಗೂ ಅವಳು ಬುದ್ಧಿವಂತಿಕೆಯ ಸಾಗರವನ್ನು ನೀಡಬಹುದು. ಸೂರ್ಯನ ತೇಜಸ್ಸು ಹೊಂದಿರುವ ಸ್ಕಂದಮಾತೆ ತನ್ನ ಭಕ್ತರ ಎಲ್ಲಾ ಆಸೆಗಳನ್ನು ಪೂರೈಸುತ್ತಾಳೆ. ನಿಸ್ವಾರ್ಥವಾಗಿ ಅವಳಿಗೆ ಅರ್ಪಿತನಾದವನು ಜೀವನದ ಎಲ್ಲಾ ಸಾಧನೆಗಳನ್ನು ಮತ್ತು ಸಂಪತ್ತನ್ನು ಪಡೆಯುತ್ತಾನೆ. ಸ್ಕಂದಮಾತೆಯ ಆರಾಧನೆಯು ಭಕ್ತನ ಹೃದಯವನ್ನು ಶುದ್ಧಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ. ಅವಳನ್ನು ಆರಾಧಿಸುವಾಗ, ಭಕ್ತನು ತನ್ನ ಇಂದ್ರಿಯಗಳು ಮತ್ತು ಮನಸ್ಸಿನ ಮೇಲೆ ಸಂಪೂರ್ಣ ನಿಯಂತ್ರಣವನ್ನು ಹೊಂದಿರಬೇಕು. ಲೌಕಿಕ ಬಂಧನದಿಂದ ಮುಕ್ತಿ ಹೊಂದಿ ಆಕೆಯನ್ನು ಏಕಮುಖ ಭಕ್ತಿಯಿಂದ ಪೂಜಿಸಬೇಕು. ಅವಳ ಆರಾಧನೆಯು ಎರಡು ಬಾರಿ ಆಶೀರ್ವದಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ಭಕ್ತನು ಅವಳನ್ನು ಪೂಜಿಸಿದಾಗ, ಅವಳ ಮಡಿಲಲ್ಲಿರುವ ಅವಳ ಮಗ ಸ್ಕಂದನು ಸ್ವಯಂಚಾಲಿತವಾಗಿ ಪೂಜಿಸಲ್ಪಡುತ್ತಾನೆ. ಹೀಗೆ, ಭಕ್ತನು ಭಗವಾನ್ ಸ್ಕಂದನ ಕೃಪೆಯೊಂದಿಗೆ ಸ್ಕಂದಮಾತೆಯ ಅನುಗ್ರಹವನ್ನು ಆನಂದಿಸುತ್ತಾನೆ. ಒಬ್ಬ ಭಕ್ತನು ಅವಳನ್ನು ಸ್ವಾರ್ಥವಿಲ್ಲದೆ ಪೂಜಿಸಿದರೆ, ತಾಯಿಯು ಅವರಿಗೆ ಶಕ್ತಿ ಮತ್ತು ಸಮೃದ್ಧಿಯನ್ನು ಅನುಗ್ರಹಿಸುತ್ತಾಳೆ. ಸ್ಕಂದಮಾತೆಯನ್ನು ಪೂಜಿಸುವ ಭಕ್ತರು ದೈವಿಕ ತೇಜಸ್ಸಿನಿಂದ ಬೆಳಗುತ್ತಾರೆ. ಆಕೆಯ ಆರಾಧನೆಯು ಅಂತಿಮವಾಗಿ ಮೋಕ್ಷಕ್ಕೆ ಸಹಕಾರಿಯಾಗಿದೆ. ಅವಳನ್ನು ನಿಯಮಿತವಾಗಿ "ಅಗ್ನಿ ದೇವತೆ" ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. 

ಪ್ರಾರ್ಥನೆಗಳು

ಬದಲಾಯಿಸಿ

ॐ देवी स्कन्दमातायै नम:

सिंहासनगता नित्यं पद्माञ्चित करद्वया।

शुभदास्तु सदा देवी स्कन्दमाता यशस्विनी॥

या देवी सर्वभू‍तेषु माँ स्कन्दमाता रूपेण संस्थिता।

नमस्तस्यै नमस्तस्यै नमस्तस्यै नमो नमः॥

ಸಿಂಹಾಸನಗತ ನಿತ್ಯಂ ಪದ್ಮಾಂಚಿತಾ ಕರದ್ವಯಾ ।

ಶುಭದಸ್ತು ಸದಾ ದೇವಿ ಸ್ಕಂದಮಾತಾ ಯಶಸ್ವಿನೀ॥

ಯಾ ದೇವೀ ಸರ್ವಭೂತೇಷು ಮಾ ಸ್ಕಂದಮಾತಾ ರೂಪೇಣ ಸಂಸ್ಥಿತಾ ।

ನಮಸ್ತಸ್ಯೈ ನಮಸ್ತಸ್ಯೈ ನಮಸ್ತಸ್ಯೈ ನಮೋ ನಮಃ॥

ಧ್ಯಾನ ಮಂತ್ರ

ಬದಲಾಯಿಸಿ

सिंहासनगता नित्यं पद्माश्रितकरद्वया. शुभदास्तु सदा देवी स्कन्दमाता यशस्विनी ಸಿಂಹಸಂಗತಾ ನಿತ್ಯಂ ಪದ್ಮಶ್ರಿತ್ಕರದ್ವ್ಯಾ, ಶುಭದಸ್ತು ಸದಾ ದೇವೀ ಸ್ಕಂದಮಾತಾ ಯಶಸ್ವಿನೀ ॥

मां स्कंदमाता[ಶಾಶ್ವತವಾಗಿ ಮಡಿದ ಕೊಂಡಿ] का मंत्र सिंहासनगता नित्यं पद्माश्रितकरद्वया। शुभदास्तु सदा देवी स्कन्दमाता यशस्विनी॥

ಉಲ್ಲೇಖಗಳು

ಬದಲಾಯಿಸಿ
  1. Bhāgīrthaprasāda Tripāṭhī (2000). Shakti, Shiva, and Yoga. Yagyoga Chetana Pītham. p. 60. ISBN 9788185570136.
  2. Shanti Lal Nagar (1998). Indian Gods and Goddesses: Hindu, Jain, and Buddhist Goddesses. B.R. Publishing Corporation. p. 43. ISBN 978-81-7646-497-0.
  3. "9 days, 9 avatars: Goddess Skandamata teaches us to love fiercely". The Times of India. October 7, 2016. Retrieved 19 July 2021.