ಸುಪಾರ್ಶ್ವ ಗುಹೆ, ಕಮಲಶಿಲೆ
ಸುಪಾರ್ಶ್ವ ಗುಹೆಯು ಬ್ರಾಹ್ಮಿ ಶ್ರೀ ದುರ್ಗಾಪರಮೇಶ್ವರಿ ದೇವಸ್ಥಾನ, ಕಮಲಶಿಲೆದಿಂದ ೨-೩ ಕಿ.ಮೀ. ದೂರದಲ್ಲಿದೆ.[೧] ಉಡುಪಿ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಕುಂದಾಪುರದಿಂದ ೩೫ ಕಿ.ಮೀ ದೂರದಲ್ಲಿದೆ. ಗುಹೆಯು ಪರ್ವತಗಳು ಮತ್ತು ನಿತ್ಯಹರಿದ್ವರ್ಣ ಕಾಡುಗಳಿಂದ ಆವೃತವಾಗಿದೆ. ಕುಬ್ಜಾ ನದಿಯು ಗುಹೆಯ ಪಕ್ಕದಲ್ಲಿ ಹರಿಯುತ್ತದೆ.[೨] ಸುಪರ್ಶ ಗುಹೆಯು ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಶ್ರೀ ಬ್ರಾಹ್ಮಿ ದುರ್ಗಾಪರಮೇಶ್ವರಿ ದೇವಸ್ಥಾನದ ಸಮೀಪದಲ್ಲಿದೆ. ಈ ಗುಹೆಗೆ ರಾಜ ಸುಪಾರ್ಶ್ವನ ಹೆಸರನ್ನು ಇಡಲಾಗಿದೆ ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗುತ್ತದೆ. ಗುಹೆಯು ಮೂರು ದೇವತೆಗಳು ಸರಸ್ವತಿ, ಲಕ್ಷ್ಮಿ ಮತ್ತು ಕಾಳಿ ಒಮ್ಮುಖದ ಬಿಂದುವಾಗಿದೆ.
ಗುಹೆಯ ಇತಿಹಾಸ
ಬದಲಾಯಿಸಿಕೃತಯುಗದಲ್ಲಿ, ರಾಜ ಸುಪಾರ್ಶ್ವನು ತಪಸ್ಸು ಮಾಡಲು ಮತ್ತು ತನ್ನ ಪಾಪಗಳಿಂದ ಮೋಕ್ಷವನ್ನು ಪಡೆಯಲು ಹೊಸ ಸ್ಥಳವನ್ನು ಹುಡುಕಿದನು. ಅವನು ಈ ಗುಹೆಯ ಕಡೆಗೆ ಬಂದು ತನ್ನ ಧ್ಯಾನಕ್ಕೆ ಸೂಕ್ತವಾದ ಸ್ಥಳವೆಂದು ಗುಹೆಯನ್ನು ಆರಿಸಿಕೊಂಡನು. ಈ ಕಾರಣದಿಂದಲೇ ಈ ಗುಹೆಗೆ ‘ಸುಪಾರ್ಶ್ವ ಗುಹೆ’ ಎಂಬ ಹೆಸರು ಬಂದಿದೆ.
ಸುಪಾರ್ಶ್ವ ರಾಜನು ತನ್ನ ಪಾಪಗಳಿಗೆ ಯಾವುದೇ ಅಡೆತಡೆಗಳಿಲ್ಲದೆ ಮೋಕ್ಷವನ್ನು ನೀಡುವಂತೆ ಶಿವನಿಗೆ ಹಲವಾರು ಪ್ರಾರ್ಥನೆಗಳನ್ನು ಸಲ್ಲಿಸಿದನು. ರಾಜನ ಧ್ಯಾನಕ್ಕೆ ಭಂಗ ಬರದಂತೆ ಗುಹೆಯ ಬಳಿ ಕಟ್ಟುನಿಟ್ಟಾದ ಕಾವಲು ಕಾಯಲು ಶಿವನು ತನ್ನ ಗಣಗಳಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬನನ್ನು ‘ಭೈರವ’ನನ್ನು ನೇಮಿಸಿದನು. ಅನೇಕ ಮಹರ್ಷಿಗಳು ಮತ್ತು ರಾಜರು ಮೋಕ್ಷವನ್ನು ಪಡೆಯಲು ಧ್ಯಾನ ಮಾಡಲು ಗುಹೆಗೆ ಬಂದರು ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ಗುಹೆಯು ದೇವಸ್ಥಾನದಿಂದ ಹಳ್ಳಿ ಹೊಳೆ ರಸ್ತೆಯಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು ೨ ಕಿ.ಮೀ. ದೂರದಲ್ಲಿ ಭೈರವ ಸ್ವಾಮಿಯ ವಿಗ್ರಹವಿದೆ. ಗುಹೆಯ ಕಡೆಗೆ ತನ್ನದೇ ಆದ ಮೂರು ಲಿಂಗಗಳಿವೆ, ಇವುಗಳನ್ನು 'ತ್ರಿ-ಶಕ್ತಿ ಲಿಂಗ' ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದು ಸರಸ್ವತಿ, ಲಕ್ಷ್ಮಿ ಮತ್ತು ಕಾಳಿ ಎಂಬ ಮೂರು ದೇವತೆಗಳ ಸಮ್ಮಿಲನವಾಗಿದೆ.
ಇದು ಗುಹೆಯ ಬಲಭಾಗವಾಗಿದ್ದು, ರಾಜ ಸುಪಾರ್ಶ್ವ, ಶ್ರೀ ಶ್ರೀಧರ ಸ್ವಾಮಿ ಮತ್ತು ಆದಿ ಶೇಷರು ತಿಂಗಳು ಮತ್ತು ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ ತಮ್ಮ ಧ್ಯಾನವನ್ನು ಮಾಡಿದರು. ಗುಹೆಯ ಕಡೆಗೆ ನಾಗತೀರ್ಥದ ಮೂಲವು ಬಂಡೆಗಳ ಮೂಲಕ ಕೆಳಮುಖವಾಗಿ ಹರಿದು ಕುಬ್ಜಾ ನದಿಯನ್ನು ಸೇರುತ್ತದೆ. ದೇವಾಲಯದ ಪಕ್ಕದಲ್ಲಿ ನಾಗ ಸನ್ನಿದಿ ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಮತ್ತೊಂದು ಗುಹೆಯಿದೆ. ಇದು ದೊಡ್ಡ ಗುಮ್ಮಟವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ ಮತ್ತು ಬಾವಲಿಗಳು ನೆಲೆಯಾಗಿದೆ. ಬಹಳ ಹಿಂದೆಯೇ, ಆದಿಶೇಷ ಮತ್ತು ಗರುಡ ಭಗವಾನ್ ಶಿವನ ಶಾಪದಿಂದ ಮೋಕ್ಷವನ್ನು ಪಡೆಯಲು ಬ್ರಾಹ್ಮಿ ದುರ್ಗಾ ಪರಮೇಶ್ವರಿ ದೇವಿಯ ಬಳಿಗೆ ಬಂದರು. ಪುರಾಣಗಳ ಪ್ರಕಾರ, ದೇವಿಯ ವಾಹನವಾದ ಹುಲಿಯು ಸುಪಾರ್ಶ್ವ ಗುಹೆಯ ಬಳಿ ವಿಶ್ರಾಂತಿ ಪಡೆಯಲು ಬರುತ್ತದೆ. ಹುಲಿಯು ತನ್ನನ್ನು ಬೆಚ್ಚಗಾಗಿಸಲು ಗುಹೆಯ ಬಳಿ ಬರುತ್ತದೆ ಆದ್ದರಿಂದ ಗುಹೆಯ ಮುಂಭಾಗದ ಸ್ಥಳದಲ್ಲಿ ಬೆಂಕಿಯನ್ನು ಬೆಳಗಿಸುವುದು ಒಂದು ಪದ್ಧತಿಯಾಗಿದೆ. ಸುಪಾರ್ಶ್ವ ಗುಹೆಯನ್ನು ಭೇಟಿ ಮಾಡಲು ದೇವಾಲಯದ ಸಿಬ್ಬಂದಿಯೊಬ್ಬರ ಸಹಾಯವನ್ನು ಪಡೆಯಿರಿ ಮತ್ತು ತಪ್ಪದೆ ಟಾರ್ಚ್ ಅನ್ನು ಒಯ್ಯಿರಿ.
ಸುಪರ್ಶಾ ಗುಹೆಯನ್ನು ತಲುಪುವ ಮಾರ್ಗ
ಬದಲಾಯಿಸಿಹತ್ತಿರದ ವಿಮಾನ ನಿಲ್ದಾಣ ಮತ್ತು ರೈಲು ನಿಲ್ದಾಣದಿಂದ ನೀವು ಸುಲಭವಾಗಿ ಗುಹೆಯನ್ನು ತಲುಪಬಹುದು.
ಹತ್ತಿರದ ವಿಮಾನ ನಿಲ್ದಾಣ: ಮಂಗಳೂರು - ೧೨೫ ಕಿ.ಮೀ
ಹತ್ತಿರದ ರೈಲು ನಿಲ್ದಾಣಗಳು: ಕುಂದಾಪುರ - ೩೫ ಕಿ.ಮೀ ಮಂಗಳೂರು - ೧೨೫ ಕಿ.ಮೀ ಶಿವಮೊಗ್ಗ - ೧೨೦ ಕಿ.ಮೀ
ರಸ್ತೆಗಳು: ಇದು ರಸ್ತೆಗಳೊಂದಿಗೆ ಉತ್ತಮ ಸಂಪರ್ಕ ಹೊಂದಿದೆ. ಕಮಲಶಿಲೆಗೆ ಆಗಾಗ ಬಸ್ಸುಗಳು ಓಡುತ್ತವೆ.
ಮೇಲಿನ ಮಾರ್ಗಗಳು ಸುಪರ್ಶ ಗುಹೆಯನ್ನು ತಲುಪಲು ಅಂದಾಜು ದೂರಗಳಾಗಿವೆ. ಗುಹೆಯ ವಿಶೇಷತೆಯೆಂದರೆ ಅದು ದೇವಾಲಯದ ಸಮೀಪದಲ್ಲಿದೆ. ಆದ್ದರಿಂದ ಜನರು ಗುಹೆಗೆ ಮತ್ತು ದೇವಾಲಯಕ್ಕೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಬಹುದು ಮತ್ತು ಪ್ರತಿದಿನ ದೇವಾಲಯದಲ್ಲಿ ನಡೆಯುವ ಅನೇಕ ವಿಶೇಷ ಪೂಜೆಗಳಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಬಹುದು.