ಸಾದರಮಂಗಲ ಶಿಲಾಶಾಸನಗಳು

ಈ ಶಾಸನಗಳು ಬೆಂಗಳೂರಿನ ಸಾದರಮಂಗಲ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ದಾಖಲಾಗಿರುವ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಶಿಲಾಶಾಸನಗಳಾಗಿವೆ. ಇವು ತಮಿಳು ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿದ್ದು ಗ್ರಂಥ ಮತ್ತು ಅರವ (ತಮಿಳು) ಲಿಪಿಯಲ್ಲಿ ಬರೆಯಲ್ಪಟ್ಟಿವೆ. ಎರಡೂ ಶಾಸನಗಳು ಸುಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿದ್ದು ಒಂದು ಶಾಸನವನ್ನು ಬೆಂಗಳೂರಿನ ಮ್ಯೂಸಿಯಮ್ಮಿನಲ್ಲಿ ಇಡಲಾಗಿದೆ. ಈ ಎರಡೂ ಶಾಸನಗಳು ಹದಿನಾಲ್ಕನೆಯ ಶತಮಾನದ ಹೊಯ್ಸಳ ವಂಶದ ಇಮ್ಮಡಿ ವೀರಬಲ್ಲಾಳನ ಆಳ್ವಿಕೆಯ ಕಾಲದ್ದಾಗಿವೆ.

ಶಿಲಾಶಾಸನ ೧

ಮ್ಯೂಸಿಯಮ್ಮಿನಲ್ಲಿರುವ ಸಾದರಮಂಗಲದ ಶಿಲಾಶಾಸನ

ಎಪಿಗ್ರಾಫಿಯ ಕರ್ನಾಟಿಕ ಗ್ರಂಥ ಒಂಬತ್ತನೇ ಸಂಪುಟದಲ್ಲಿ BN60 ಸಂಖ್ಯೆಯಡಿ ದಾಖಲಾಗಿರುವ ಈ ಶಾಸನದ ಗಾತ್ರ 6'6"x3'. ಇದು ಕ್ರಿ.ಶ. ೧೩೩೭ನೇ ಇಸವಿಯ ಕಾಲದ ಶಾಸನವಾಗಿದೆ. ಇದು ಬೆಂಗಳೂರಿನ ಪುರಾತತ್ವ ಮೂಸಿಯಮ್ಮಿನಲ್ಲಿದೆ. ಇದರಲ್ಲಿನ ಪಠ್ಯ ಇಂತಿದೆ.

ಅದೇ ಗ್ರಾಮಕ್ಕೆ ಪಶ್ಚಿಮ ಬಟಾಯಿ ಜಮಿನಲ್ಲಿ ನೆಟ್ಟ ಕಲ್ಲು.

பின்பக்கம்
1.நோக்கின [கிணறும் தா]
2.ரா பூர்வமாக சந்த்3ராதி3த்ய-
3.வரை செல்ல கடவதா-
4. க வங்கிபுரத்து எடுத்தழகி-
5.யாருள்ளிட்டார் பங்கெட்டு
6.ஸ்ரீவற்ஸை ராமபிரான் பங்கி-
7.ரண்டு காராம்பிசேட்டு பு-
8.ருஷோத்தமந் பங்கு நாலு
9.வங்கிபுரத்து ஆண்டவில்லி ப-
10.ங்கொந்று மாருதி பங்கொன்று இவ-
11.ர்கலுக்கு ஸ்ர்வமாந்ந்யமாகக் குடுத்-
12.தோம் இந்த த4ர்ம்மத்துக்கு லங்க3நம்
13.பண்ணிநவன் க3ங்கை3க் க-
14.ரையில் குரால் பசுவை கொண்-

ಅರ್ಥವಿವರಣೆ

(Tamil)-During the time that the pratapa-chakravatti Hosala-vira-Vallala-Devar was pleased to rule the earth- (On the date specified), we, the inhabitants of Turaivali-nadu and Vira-Vallala-Deva's son.. ya-Nayakka, granted, with pouring of water, to continue for as long as the moon and the sun endure, the wet and dry lands with their four boundaries, including the trees overground and the wells underground, in ........ of Turaivali-nadu, to certain persons (named) at the rate of so many shares (specified) each. We gave them (these lands) as a sarva-manya. (Usua; final imprecatory sentence). May there be prosperity. Ramabhadra again and again entreats all future kings that they should from time to time protect this bridge of virtue, which is common to all kings.

ಶಿಲಾಶಾಸನ ೨

ಸಾದರಮಂಗಲ ಶಿಲಾಶಾಸನ-ಈಗಿರುವ ಸ್ಥಳದಲ್ಲಿ

ಎಪಿಗ್ರಾಫಿಯ ಕರ್ನಾಟಿಕ ಗ್ರಂಥ ಒಂಬತ್ತನೇ ಸಂಪುಟದಲ್ಲಿ BN59 ಸಂಖ್ಯೆಯಡಿ ದಾಖಲಾಗಿರುವ ಈ ಶಾಸನದ ಗಾತ್ರ 4'6"x2"6". ಇದು ಕ್ರಿ.ಶ. ೧೩೪೬ನೇ ಇಸವಿಯ ಕಾಲದ ಶಾಸನವಾಗಿದೆ. ಇದರಲ್ಲಿನ ಪಠ್ಯ ಇಂತಿದೆ.

ಅದೇ ಹೋಬಳಿ ನಾದರಮಂಗಲದ ಊರುಬಾಗಲ ಬಳಿ ನೆಟ್ಟಕಲ್ಲು

ಅರ್ಥವಿವರಣೆ

(Tamil) – While the maha-mandalesvara, subduers of hostile kings, champions over kings who break their word, sri-vira-Ariyappa-udaiyar and Bukkana-udaiyar were ruling the earth (On the date specified), we-the great patta-viyapari Muttiyarasan Ilaman Suvasa-nayakkar and the inhabitants of Tentarru-Turaivali-nadu in Sanai-nadu of Rajendira Sola-vala-nadu in Nigarli-Sola-mandalam-granted, with pouring of water, certain lands (specified), together with the right to sell or mortgage, to Gangadhara …………….. (Then follow boundaries of the lands granted)

ಹೊರಸಂಪರ್ಕ ಕೊಂಡಿಗಳು

• Inscription Stone of Bangalore, A physical verification project by Uday Kumar P L
• ಕಲ್ಲು ಕತೆಯ ಹೇಳಿದೆ!, ಉದಯವಾಣಿ, ೧೯ಮೇ೨೦೧೮
• Inscription stones of city now on Google Maps, K.Sarumathi, The Hindu, 19May2018