ಶಂಕರ್ ಲಕ್ಷ್ಮಣ್

ಶಂಕರ್ ಲಕ್ಷ್ಮಣ್ (೭ ಜುಲೈ ೧೯೩೩ - ೨೯ ಏಪ್ರಿಲ್ ೨೦೦೬) ಒಬ್ಬ ಭಾರತೀಯ ಹಾಕಿ ಆಟಗಾರ.ಅವರು ೧೯೫೬,೧೯೬೦ ಮತ್ತು ೧೯೬೪ ರ ಒಲಿಂಪಿಕ್ಸ್ನಲ್ಲಿ ಭಾರತ ತಂಡದ ಗೋಲ್ಕೀಪರ್ ಆಗಿದ್ದರು, ಅದು ಎರಡು ಚಿನ್ನದ ಪದಕಗಳನ್ನು ಮತ್ತು ಒಂದು ಬೆಳ್ಳಿ ಪದಕವನ್ನು ಗೆದ್ದಿತು.ಅಂತರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಹಾಕಿ ತಂಡದ ನಾಯಕನಾಗಿ ಹೊರಹೊಮ್ಮಿದ ಮೊದಲ ಗೋಲ್ಕೀಪರ್ ಆಗಿದ್ದರು ಅವರು ಅರ್ಜುನ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಮತ್ತು ಭಾರತೀಯ ಸರ್ಕಾರದಿಂದ ಪದ್ಮಶ್ರೀ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ಪಡೆದರು.ಅವರು ೧೯೬೬ ರ ಏಷ್ಯನ್ ಕ್ರೀಡಾಕೂಟದಲ್ಲಿ ಚಿನ್ನವನ್ನು ಗೆದ್ದ ಭಾರತೀಯ ತಂಡದ ನಾಯಕರಾಗಿದ್ದರು.೧೯೬೮ ರ ಒಲಿಂಪಿಕ್ಸ್ಗಾಗಿ ಆಯ್ಕೆ ಕಳೆದುಹೋದ ನಂತರ, ಲಕ್ಷ್ಮಣ್ ಹಾಕಿ ನಿರ್ಗಮಿಸಿದರು.ಅವರು ಭಾರತ ಸೈನ್ಯದೊಂದಿಗೆ ಉಳಿದರು, ಮರಾಠಾ ಲೈಟ್ ಇನ್ಫ್ಯಾಂಟ್ರ್ಯ ದಳದ ನಾಯಕನಾಗಿ ೧೯೭೯ ರಲ್ಲಿ ನಿವೃತ್ತಿ ಹೊಂದಿದರು. ಅವರು ೨೦೦೬ ರಲ್ಲಿ ಮಹೌನಲ್ಲಿ ಒಂದು ಕಾಲಿನ ಗ್ಯಾಂಗ್ರೀನ್ ಬಳಿಕ ಮೃತಪಟ್ಟರು.

ಕ್ಯಾಪ್ಟನ್ ಶಂಕರ್ ಲಕ್ಷ್ಮಣ್ ಶಂಕರ್ ಲಕ್ಷ್ಮಣ್
ಜನ್ಮನಾಮ	ಶಂಕರ್ ಲಕ್ಷ್ಮಣ್
ಅಡ್ಡಹೆಸರು(ಗಳು)	ರಾಕ್ ಆಫ್ ಗಿಬ್ರಾಲ್ಟರ್
ಜನನ	(೧೯೩೩-೦೭-೦೭)೭ ಜುಲೈ ೧೯೩೩ ಮಹೌ, ಮಧ್ಯ ಪ್ರದೇಶ್,ಭಾರತ
ಮರಣ	೨೦೦೪ ಏಪ್ರಿಲ್ ೨೯ ಮಹೌ, ಭಾರತ
ವ್ಯಾಪ್ತಿಪ್ರದೇಶ	ಭಾರತ
ಶಾಖೆ	Indian Army
ಸೇವಾವಧಿ	೧೯೪೭-೧೯೭೮
ಶ್ರೇಣಿ(ದರ್ಜೆ)	ಕ್ಯಾಪ್ಟನ್
ಘಟಕ	೫ ಮರಾಠಾ ಲೈಟ್ ಇನ್ಫಂಟ್ರಿ
Sports career
ಕ್ರೀಡೆ	Field hockey
ಸ್ಥಾನ	Goalkeeper
ಪದಕ ದಾಖಲೆ Men's Field Hockey Representing ಭಾರತ Olympic Games Men's field hockey 1956 Melbourne Team Competition 1960 Rome Team Competition 1964 Tokyo Team Competition Asian Games 1958 Asian Games Team Competition 1962 Asian Games Team Competition 1966 Asian Games Team Competition

ಆರಂಭಿಕ ಜೀವನ

ಶಂಕರ್ ಲಕ್ಷ್ಮಣ್ ಅವರು ೭ ಜುಲೈ ೧೯೩೩ ರಂದು ಮಹೌದಲ್ಲಿ ಮಧ್ಯಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಮಾಲ್ವಾದ ಇಂದೋರ್ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಸಣ್ಣ ಕ್ಯಾಂಟನ್ಮೆಂಟ್ ಪಟ್ಟಣದಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದರು, ಅವರು ರಾಜಸ್ಥಾನದ ಶೇಖಾವತ್ ಸಮುದಾಯಕ್ಕೆ ಸೇರಿದವರು.ಶಂಕರ್ ತನ್ನ ಕ್ರೀಡಾ ವೃತ್ತಿಜೀವನವನ್ನು ಫುಟ್ಬಾಲ್ ಆಟಗಾರನಾಗಿ ಆರಂಭಿಸಿದರು. ಅವರು ಮೊಹೌದಲ್ಲಿನ ಕೊಡೇರಿ ಗ್ರಾಮದ ಫುಟ್ಬಾಲ್ ತಂಡದ ನಾಯಕರಾಗಿದ್ದರು.ಅವರು 1947 ರಲ್ಲಿ ಬ್ಯಾಂಡ್ಸ್ಮ್ಯಾನ್ನಾಗಿ ಭಾರತೀಯ ಸೈನ್ಯಕ್ಕೆ ಸೇರಿದರು. ಅವರು ಮರಾಠಾ ಲೈಟ್ ಇನ್ಫಂಟ್ರಿ ದಳದ ೫ ನೇ ಬೆಟಾಲಿಯನ್ನಲ್ಲಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದರು.

ವೃತ್ತಿಜೀವನ

ಭಾರತೀಯ ಸೈನ್ಯಕ್ಕೆ ಸೇರ್ಪಡೆಯಾದ ನಂತರ, ಅವರು ಫುಟ್ ಬಾಲ್ನಿಂದ ಹಾಕಿಗೆ ಬದಲಾವಣೆ ಮಾಡಿದರು.೧೯೫೫ ರಲ್ಲಿ ಸರ್ವಿಸ್ ಗಾಗಿ ಆಡುವ ವೃತ್ತಿಜೀವನವನ್ನು ಆರಂಭಿಸಿದರು. .ಸರ್ದಾರ್ ಹರ್ಬೈಲ್ ಸಿಂಗ್ರವರು ತರಬೇತಿ ನೀಡಿದರು ಮತ್ತು ಏರ್ ಕಮಾಂಡರ್ ಒ.ಪಿ. ಮೆಹ್ರಾ ಅವರು ನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತಿದ್ದರು, ಭಾರತವು ಮತ್ತೊಂದು ಚಿನ್ನದ ಪದಕಕ್ಕಾಗಿ ಸಿದ್ಧವಾಗಿತ್ತು.ಫೈನಲ್ಸ್ ನಲ್ಲಿ ಭಾರತ ಮತ್ತು ಪಾಕಿಸ್ತಾನದ ಕಮಾನು-ವಿರೋಧಿಗಳ ನಡುವೆ ಸ್ಥಾಪನೆಯಾಯಿತು, ಅಲ್ಲಿ ಶಂಕರ್ ಗೋಲು ಇಟ್ಟುಕೊಂಡರು, ರಣಧೀರ್ ಸಿಂಗ್ ಜೆಂಟಲ್ನಿಂದ ಬಂದ ಏಕೈಕ ಗೋಲು ಪಾಕಿಸ್ತಾನವನ್ನು ೧-೦ ಅಂತರದಿಂದ ಸೋಲಿಸಿತು ಮತ್ತು ಭಾರತವು ಫೀಲ್ಡ್ ಹಾಕಿನಲ್ಲಿ ೬ ನೇ ಕ್ರಮಾಂಕದ ಚಿನ್ನದ ಪದಕವನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಂಡಿತು.೧೯೬೦ ರ ಒಲಿಂಪಿಕ್ಸ್ನ ಸೋಲಿನ ಪ್ರತಿಧ್ವನಿಗಳು ಟೋಕಿಯೊದಲ್ಲಿ ಕೇಳಿಬರುತ್ತಿವೆ, ಅಲ್ಲಿ ಭಾರತೀಯ ಹಾಕಿ ತಂಡವು ಗೆಲ್ಲುವ ನಿರೀಕ್ಷೆಯಿಲ್ಲವೆಂದು ಹೇಳಲಾಗುತ್ತದೆ, ಆದರೆ ಕನಿಷ್ಟಪಕ್ಷ ಭಾರತೀಯ ಮಾಧ್ಯಮದ ಪ್ರಕಾರ ಚಿನ್ನದ ಪದಕವನ್ನು ಪಾಕಿಸ್ತಾನದ ಏಳಿಗೆಗೆ ಮರಳಿಸಬಹುದೇ ಎಂಬ ಬಗ್ಗೆ ಅನುಮಾನವಿತ್ತು. ಇಂದರ್ ಮೋಹನ್ ಮಹಾಜನ್ ನಿರ್ವಹಿಸಿದ ಮತ್ತು ಚರಣಿತ್ ಸಿಂಗ್ ಅವರ ನಾಯಕತ್ವದಲ್ಲಿ, ಭಾರತ ತಂಡವು ಬೆಲ್ಜಿಯಂ ತಂಡವನ್ನು ೨-೦ ಅಂತರದಲ್ಲಿ ಸೋಲಿಸಿತು. ಭಾರತ ಮತ್ತೆ ಪಾಕಿಸ್ತಾನವನ್ನು ಫೈನಲ್ನಲ್ಲಿ ಭೇಟಿ ಮಾಡಿತು, ಭಾರತವು ಪಾಕಿಸ್ತಾನವನ್ನು ೧-೦ ಅಂತರದಿಂದ ಸೋಲಿಸಿತು. ಶಂಕರ್ ಅವರ ಗೋಲ್ ಕೀಪಿಂಗ್ಗಾಗಿ ಪಂದ್ಯದ ಪುರುಷ ಎಂದು ಘೋಷಿಸಲ್ಪಟ್ಟರು.ಅವರು ತಮ್ಮ ಗೋಲ್ ಕೀಪಿಂಗ್ಗಾಗಿ ಮೆಚ್ಚುಗೆ ಗಳಿಸಿದ್ದರು ಮತ್ತು ದೇಶೀಯ ಸರ್ಕ್ಯೂಟ್ನಲ್ಲಿ ಪ್ರಭಾವಶಾಲಿ ರನ್ಗಳ ಹಿಂದೆ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ತಂಡಕ್ಕೆ ಆಯ್ಕೆಯಾದರು.

ಪ್ರಶಸ್ತಿಗಳು

೧೯೬೪ರಲ್ಲಿ, ಭಾರತದ ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿಯಾದ ಸರ್ವೆಪಲ್ಲಿ ರಾಧಾಕೃಷ್ಣನ್ ಅವರು ಭಾರತದ ಅತ್ಯುನ್ನತ ಕ್ರೀಡಾ ಗೌರವ ಅರ್ಜುನ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ಶಂಕರ್ ಅವರಿಗೆ ನೀಡಿ ಗೌರವಿಸಲಾಯಿತು. ೧೯೬೭ ರಲ್ಲಿ ಭಾರತದ ಅಧ್ಯಕ್ಷ ಝಕೀರ್ ಹುಸೇನ್ ಅವರಿಂದ ಪ್ರತಿಷ್ಠಿತ ಪದ್ಮಶ್ರೀ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ಪಡೆದರು. ಮಹೌನ ಗ್ಯಾರಿಸನ್ ಮೈದಾನವು ಲಕ್ಷ್ಮಣ್ಗೆ ಸಮರ್ಪಿತವಾಗಿದೆ, ಇನ್ಫ್ಯಾಂಟ್ರಿ ಸ್ಕೂಲ್ ಇದನ್ನು ಗೌರವಾನ್ವಿತ ಕ್ಯಾಪ್ಟನ್ ಶಂಕರ್ ಲಕ್ಷ್ಮಣ್ ಕ್ರೀಡಾಂಗಣ ಎಂದು ಹೆಸರಿಸಿದೆ.೨೦೧೬ರಲ್ಲಿ, ಅವರು ಮೇಜರ್ ಧ್ಯಾನ್ ಚಂದ್ ಜೀವಮಾನ ಸಾಧನೆಯ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ಮರಣೋತ್ತರವಾಗಿ ನೀಡಿದರು.

ನಂತರದ ಜೀವನ ಮತ್ತು ಮರಣ

ಹಾಕಿನಿಂದ ನಿವೃತ್ತಿಯ ನಂತರ, ಲಕ್ಷ್ಮಣ್ ಅವರು ಸೇನೆಯಲ್ಲಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಮರಾಠಾ ಲೈಟ್ ಇನ್ಫಂಟ್ರಿ ಸೈನ್ಯದ ಗೌರವಾನ್ವಿತ ಕ್ಯಾಪ್ಟನ್ ಆಗಿ ೧೯೭೯ ರಲ್ಲಿ ನಿವೃತ್ತಿ ಹೊಂದಿದರು.ಕೊನೆಯಲ್ಲಿ ಲಕ್ಷ್ಮಣ್ ಅಗತ್ಯವಾಗಿ ವಾಸಿಸುತ್ತಿದ್ದರು, ಅವರನ್ನು ಗ್ಯಾಂಗ್ರೀನ್ ಎಂದು ಗುರುತಿಸಲಾಯಿತು. ವೈದ್ಯರು ಅಂಗವಿಕಲತೆಯನ್ನು ಸೂಚಿಸಿದರು, ಆದರೆ ಲಕ್ಷ್ಮಣ್ ತನ್ನ ಸ್ನೇಹಿತ ಸೂಚಿಸಿದ ಪ್ರಕೃತಿ ಚಿಕಿತ್ಸಾ ಕ್ರಮಗಳನ್ನು ಆದ್ಯತೆ ನೀಡಿದರು, ಹಾಕಿ ಅಧಿಕಾರಿಗಳು ಸಹಾಯಕ್ಕಾಗಿ ಅವರ ಮನವಿಗೆ ಯಾವುದೇ ಮನಸ್ಸನ್ನು ನೀಡಲಿಲ್ಲ ಮತ್ತು ತಮ್ಮದೇ ಆದ ಮೇಲೆ ಬಿಡಿದರು. ಮಧ್ಯಪ್ರದೇಶ ಸರಕಾರವು ಲಕ್ಷ್ಮಣ್ಗೆ ಸಹಾಯವನ್ನು ನೀಡಿತು ಸಹಾಯಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಮರಣದಂಡನೆ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದ್ದ ಅವರ ಚಿಕಿತ್ಸೆಯಲ್ಲಿ, ಲಕ್ಷ್ಮಣ್ ಮೊಮ್ಮಗ ಅವರು ಭಾರತೀಯ ಹಾಕಿ ಫೆಡರೇಶನ್ನ ಆಸಕ್ತಿಯ ಕೊರತೆ ಎಂದು ಖಂಡಿಸಿದರು. ಲಕ್ಷ್ಮಣ್ ಗಂಗ್ರೇನ್ ಜೊತೆಗಿನ ಯುದ್ಧದ ನಂತರ ಏಪ್ರಿಲ್ ೧೯,೨೦೦೬ ರಂದು ನಿಧನರಾದರು. ಪೂರ್ಣ ಮಿಲಿಟರಿ ಗೌರವದೊಂದಿಗೆ ಲಕ್ಷ್ಮಣನನ್ನು ಮೊವ್ನಲ್ಲಿ ಸಮಾಧಿ ಮಾಡಲಾಯಿತು.

ನಿವೃತ್ತಿ

ಬ್ಯಾಂಕಾಕ್ನಲ್ಲಿ ನಡೆದ ೧೯೬೬ರ ಏಷ್ಯನ್ ಕ್ರೀಡಾಕೂಟದಲ್ಲಿ ಭಾರತದ ನಾಯಕತ್ವ ವಹಿಸಿದ . ಚಿನ್ನದ ಪದಕಕ್ಕಾಗಿ ಪಾಕಿಸ್ತಾನವನ್ನು ಸೋಲಿಸಿದ ನಂತರ, ಲಕ್ಷ್ಮಣ್ ಅವರನ್ನು ೧೯೬೮ರ ಮೆಕ್ಸಿಕೊ ಒಲಿಂಪಿಕ್ಸ್ ತಂಡದಿಂದ ಕೈಬಿಡಲಾಯಿತು, ನಂತರ ತರುವಾಯ ನಿವೃತ್ತಿ ಘೋಷಿಸಿದರು. ಭಾರತವು ೧೯೬೮ ರ ಮೆಕ್ಸಿಕೊ ಒಲಿಂಪಿಕ್ಸ್ನಲ್ಲಿ ಉತ್ತಮ ಪ್ರದರ್ಶನ ನೀಡಲಿಲ್ಲ, ಅಲ್ಲಿ ಭಾರತವು ಕಂಚಿನ ಪದಕವನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸಿತು.

ಜನಪ್ರಿಯ ಸಂಸ್ಕೃತಿ

ಶಂಕರ್ ಲಕ್ಷ್ಮಣ್ ಅವರ ಹೆಸರನ್ನು ಪನ್ ಸಿಂಗ್ ತೋಮರ್ ಚಿತ್ರದ ಮುಕ್ತಾಯದ ಸಾಲಗಳಲ್ಲಿ ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲಾಗಿದೆ.ಆದರೆ ಲಕ್ಷ್ಮಣ್ ನಾಲ್ಕು ಬಾರಿ ಒಲಂಪಿಕ್ ಚಿನ್ನದ ಪದಕ ವಿಜೇತರಾಗಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ತಪ್ಪಾಗಿ ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲಾಗಿದೆ, ಇದು ನಿಜಕ್ಕೂ ನಿಖರವಾಗಿಲ್ಲ, ಅವರು ಕೇವಲ ಎರಡು ಬಾರಿ ಒಲಂಪಿಕ್ ಚಿನ್ನದ ಪದಕ ವಿಜೇತ .