ಸದಸ್ಯ:Chinnu373/WEP 2018-19 dec

ಪದದ ಮೂಲ

ಯು.ಎಸ್. ನಾಗರಿಕ ಕಾರ್ಯಕರ್ತ ರಾಲ್ಫ್ ನಾಡರ್ ಈ ಪದವನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸಿದ್ದಾನೆಂದು ಹೇಳಲಾಗುತ್ತದೆ, ಆದರೆ ೧೯೭೦ ರ ಆರಂಭದಲ್ಲಿ "ಇನ್ಫಾರ್ಮರ್" ಮತ್ತು "ಸ್ನಿಚ್" ನಂತಹ ಇತರ ಪದಗಳಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುವ ನಕಾರಾತ್ಮಕ ಅರ್ಥವನ್ನು ತಪ್ಪಿಸಲು ಅವನು ಧನಾತ್ಮಕ ಸ್ಪಿನ್ ಪದವನ್ನು ಮೇಲೆ ಇಟ್ಟಿದ್ದಾನೆ. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಪದದ ಮೂಲವು ೧೯ ನೇ ಶತಮಾನಕ್ಕೆ ಹಿಂದಿನದು. ಒಂದು ಅಪರಾಧದ ಕಮೀಷನ್ ಅಥವಾ ಆಟದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ನಿಯಮಗಳನ್ನು ಮುರಿಯುವುದು ಮುಂತಾದ ಕೆಟ್ಟ ಪರಿಸ್ಥಿತಿ ಬಗ್ಗೆ ಸಾರ್ವಜನಿಕರಿಗೆ ಅಥವಾ ಜನಸಂದಣಿಯನ್ನು ಎಚ್ಚರಿಸಲು ಒಂದು ಸೀಟಿಯ ಬಳಕೆಯನ್ನು ಈ ಪದವು ಸಂಪರ್ಕಿಸುತ್ತದೆ. ಶಬ್ದದ ಕಳ್ಳತನವು ೧೯ ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಕಾನೂನನ್ನು ಜಾರಿಗೆ ತಂದಿತು ಏಕೆಂದರೆ ಅವರು ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಅಥವಾ ಸಹವರ್ತಿ ಪೊಲೀಸರನ್ನು ಎಚ್ಚರಿಸಲು ಒಂದು ಶಬ್ಧವನ್ನು ಬಳಸಿದರು.ಜನೆಸ್ವಿಲ್ಲೆ ಗೆಝೆಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿನ ೧೮೮೩ ರ ಕಥೆಯು ಪೋಲಿಸ್ನೊಬ್ಬನನ್ನು ಕರೆದೊಯ್ಯುತ್ತದೆ, ಅವರು ಪ್ರಚೋದನೆಯಿಲ್ಲದೆಯೇ, ಗಲಭೆಯ ಬಗ್ಗೆ ವಿಚಾರಣೆ ನಡೆಸಲು ನಾಗರಿಕರನ್ನು ಎಚ್ಚರಿಸುತ್ತಾರೆ. ೧೯೬೩ ರ ವೇಳೆಗೆ, ಈ ಪದವು ಹೈಫನೆಟೆಡ್ ವರ್ಡ್, ವಿಸ್ಲ್-ಬ್ಲೋವರ್ ಆಗಿ ಮಾರ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ೧೯೬೦ ರ ದಶಕದಲ್ಲಿ ನಾಡರ್ನಂತಹ ತಪ್ಪುಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಬಹಿರಂಗಪಡಿಸಿದ ಜನರಿಗೆ ಈ ಪತ್ರವನ್ನು ಪತ್ರಕರ್ತರು ಬಳಸಲಾರಂಭಿಸಿದರು. ಇದು ಅಂತಿಮವಾಗಿ ವಿಸ್ಲ್ಬ್ಲೋವರ್ ಎಂಬ ಶಬ್ದದ ಶಬ್ದವಾಗಿ ವಿಕಸನಗೊಂಡಿತು.

ಅರ್ಥ

ಖಾಸಗಿಯಾಗಿ ಅಥವಾ ಸಾರ್ವಜನಿಕವಾಗಿರುವ ಸಂಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಕಾನೂನುಬಾಹಿರ, ಅನೈತಿಕ ಅಥವಾ ಸರಿಯಾಗಿ ಪರಿಗಣಿಸದ ಯಾವುದೇ ರೀತಿಯ ಮಾಹಿತಿ ಅಥವಾ ಚಟುವಟಿಕೆಯನ್ನು ಬಹಿರಂಗಪಡಿಸುವ ಒಬ್ಬ ವ್ಯಕ್ತಿಯನ್ನು ವಿಸ್ಲ್-ಬ್ಲೋವರ್ ಎಂದು ಕರಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಕಂಪನಿಯ ನೀತಿ  ನಿಯಮಗಳು, ಕಾನೂನು, ನಿಯಂತ್ರಣ, ಅಥವಾ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಹಿತಾಸಕ್ತಿ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಭದ್ರತೆಗೆ ಬೆದರಿಕೆ, ಹಾಗೆಯೇ ವಂಚನೆ ಮತ್ತು ಭ್ರಷ್ಟಾಚಾರದ ಉಲ್ಲಂಘನೆಯಾಗಿದೆ ಎಂದು ಆರೋಪಿಸಿರುವ ತಪ್ಪಾದ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಹಲವು ವಿಧಗಳಲ್ಲಿ ವಿಂಗಡಿಸಬಹುದು. ವಿಸ್ಲ್ಬ್ಲೋವರ್ಗಳಾಗುವವರು ಆಂತರಿಕವಾಗಿ ಅಥವಾ ಬಾಹ್ಯವಾಗಿ ಮೇಲ್ವಿಚಾರಣೆ ಮಾಡಲು ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಅಥವಾ ಆರೋಪಗಳನ್ನು ತರಲು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಬಹುದು. ಆಂತರಿಕವಾಗಿ, ಒಂದು ವಿಸಿಲ್ ಬ್ಲವರ್ ತನ್ನ ಅವಳ ಆರೋಪಗಳನ್ನು ತಕ್ಷಣದ ಮೇಲ್ವಿಚಾರಕನಂತಹಾ ಆರೋಪಿ ಸಂಸ್ಥೆಯೊಳಗೆ ಇತರ ಜನರ ಗಮನಕ್ಕೆ ತರಬಹುದು. ಬಾಹ್ಯವಾಗಿ, ಮಾಧ್ಯಮ,ಸರ್ಕಾರ, ಕಾನೂನು ಜಾರಿ, ಅಥವಾ ಸಂಬಂಧಪಟ್ಟವರು ಮುಂತಾದ ಆರೋಪಿ ಸಂಘಟನೆಯ ಹೊರಗೆ ಮೂರನೇ ವ್ಯಕ್ತಿಯನ್ನು ಸಂಪರ್ಕಿಸುವ ಮೂಲಕ ವಿಸಿಲ್ ಬ್ಲೋರ್ಗೆ ಆರೋಪಗಳನ್ನು ತರಬಹುದು. ಆದಾಗ್ಯೂ, ವಿಸ್ಲ್ಬ್ಲವರ್ಗಳು ತೀವ್ರವಾದ ಪ್ರತೀಕಾರ ಮತ್ತು ತಪ್ಪಿತಸ್ಥರೆಂದು ಆರೋಪಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿರುವವರ ಪ್ರತೀಕಾರವನ್ನು ಎದುರಿಸುವ ಅಪಾಯವನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ.ಈ ಕಾರಣದಿಂದ, ವಿಸ್ಲ್ಬ್ಲೋವರ್ಗಳನ್ನು ರಕ್ಷಿಸಲು ಹಲವಾರು ಕಾನೂನುಗಳಿವೆ. ಕೆಲವು ತೃತೀಯ ಗುಂಪುಗಳು ವಿಸ್ಲ್ಬ್ಲೋವರ್ಗಳಿಗೆ ರಕ್ಷಣೆಯನ್ನು ನೀಡುತ್ತವೆ, ಆದರೆ ಆ ರಕ್ಷಣೆಯು ಮಾತ್ರ ಇಲ್ಲಿಯವರೆಗೆ ಹೋಗಬಹುದು. ವಿಸಿಲ್ಬ್ಲೋವರ್ಸ್ ಕಾನೂನು ಕ್ರಮ, ಕ್ರಿಮಿನಲ್ ಆರೋಪ, ಸಾಮಾಜಿಕ ಕಳಂಕ, ಮತ್ತು ಯಾವುದೇ ಸ್ಥಾನ, ಕಚೇರಿ,ಅಥವಾ ಕೆಲಸದಿಂದ ಮುಕ್ತಾಯವನ್ನು ಎದುರಿಸುತ್ತಾರೆ. ವಿಸ್ಲ್ಬ್ಲೋಯಿಂಗ್ನ ಇತರ ಎರಡು ವರ್ಗೀಕರಣಗಳು ಖಾಸಗಿ ಮತ್ತು ಸಾರ್ವಜನಿಕವಾಗಿವೆ. ಖಾಸಗಿ ವಲಯ, ಅಥವಾ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ವಲಯದಲ್ಲಿ ಯಾರನ್ನಾದರೂ ವಿಸ್ಲ್-ಬ್ಲೋ ಮಾಡಲು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವ ಸಂಸ್ಥೆಗಳ ಪ್ರಕಾರವನ್ನು ವರ್ಗೀಕರಣಗಳು ಸಂಬಂಧಿಸಿದೆ. ಅನೇಕ ಅಂಶಗಳನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಿ, ಎರಡೂ ವಿಭಿನ್ನ ಫಲಿತಾಂಶಗಳನ್ನು ಹೊಂದಬಹುದು. ಹೇಗಾದರೂ, ಸಾರ್ವಜನಿಕ ವಲಯದ ಸಂಘಟನೆಯಲ್ಲಿ ವಿಚಾರಣೆ ಅಪರಾಧ ಆರೋಪಗಳು ಮತ್ತು ಸಂಭವನೀಯ ಉಸ್ತುವಾರಿ ವಾಕ್ಯಗಳಿಗೆ ಕಾರಣವಾಗುತ್ತದೆ. ಖಾಸಗಿ ವಲಯದ ಸಂಘಟನೆ ಅಥವಾ ಸಂಸ್ಥೆಗೆ ದೂಷಿಸಲು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡುವ ವಿಸಿಲ್ ಬ್ಲೋವರ್ ಅವರು ಮುಕ್ತಾಯ ಮತ್ತು ಕಾನೂನು ಮತ್ತು ನಾಗರಿಕ ಶುಲ್ಕಗಳು ಎದುರಿಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ.ಹೆಚ್ಚಿನ ವಿಸಿಲ್ ಬ್ಲೋವರ್ಗಳು ಆಂತರಿಕ ವಿಸ್ಲ್ಬ್ಲೋವರ್ಗಳಾಗಿದ್ದು, ತಮ್ಮ ಕಂಪನಿಯೊಳಗಿನ ಸಹ ಉದ್ಯೋಗಿ ಅಥವಾ ಉನ್ನತ ದರ್ಜೆಯವರ ವಿರುದ್ಧ ದುರುಪಯೋಗವನ್ನು ವರದಿ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ, ಅನಾಮಧೇಯ ವರದಿ ಮಾಡುವ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಗಳ ಮೂಲಕ ಹಾಟ್ಲೈನ್ಗಳು.

ಬಾಹ್ಯ ವಿಸ್ಲ್ಬ್ಲೋವರ್

ಬಾಹ್ಯ ವಿಸ್ಲ್ಬ್ಲೋವರ್ಗಳು ಹೊರಗಿನ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳಿಗೆ ಅಥವಾ ಘಟಕಗಳಿಗೆ ತಪ್ಪು ತಿಳುವಳಿಕೆಯನ್ನು ವರದಿ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ. ಈ ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿ, ಮಾಹಿತಿಯ ತೀವ್ರತೆ ಮತ್ತು ಪ್ರಕೃತಿಯ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ, ವಿಸಿಲ್ಬ್ಲೋವರ್ಗಳು ವಕೀಲರು, ಮಾಧ್ಯಮ, ಕಾನೂನು ಜಾರಿ ಅಥವಾ ವಾಚ್ಡಾಗ್ ಏಜೆನ್ಸಿಗಳು, ಅಥವಾ ಇತರ ಸ್ಥಳೀಯ, ರಾಜ್ಯ, ಅಥವಾ ಫೆಡರಲ್ ಏಜೆನ್ಸಿಗಳಿಗೆ ದುಷ್ಪರಿಣಾಮವನ್ನು ವರದಿ ಮಾಡಬಹುದು. ಕೆಲವು ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿ, ಬಾಹ್ಯ ವಿಸ್ಲ್ಬ್ಲೋಯಿಂಗ್ ಅನ್ನು ವಿತ್ತೀಯ ಪ್ರತಿಫಲವನ್ನು ನೀಡುವ ಮೂಲಕ ಪ್ರೋತ್ಸಾಹಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.

ಆಂತರಿಕ ವಿಸ್ಲ್ಬ್ಲೋವರ್

ಹೆಚ್ಚಿನ ವಿಸ್ಲ್ಬ್ಲೋವರ್ಗಳು ಆಂತರಿಕ ವಿಸ್ಲ್ಬ್ಲೋವರ್ಗಳಾಗಿದ್ದು, ತಮ್ಮ ಕಂಪನಿಯಲ್ಲಿನ ಸಹ ಉದ್ಯೋಗಿ ಅಥವಾ ಮೇಲ್ವಿಚಾರಕನ ಮೇಲೆ ದುರುಪಯೋಗವನ್ನು ವರದಿ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ, ಅನಾಮಧೇಯ ವರದಿ ಮಾಡುವ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಗಳ ಮೂಲಕ ಹಾಟ್ಲೈನ್ಗಳನ್ನು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಆಂತರಿಕ ವಿಸ್ಲ್ಬ್ಲೋವರ್ಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಅತ್ಯಂತ ಆಸಕ್ತಿದಾಯಕ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳಲ್ಲಿ ಯಾವುದು ಮತ್ತು ಏಕೆ ಮತ್ತು ಯಾವ ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿ ಜನರು ಕಾನೂನುಬಾಹಿರವಾಗಿ ಮತ್ತು ಸ್ವೀಕಾರಾರ್ಹವಲ್ಲ ನಡವಳಿಕೆಯನ್ನು ತಡೆಯಲು ಅಥವಾ ಅದನ್ನು ವರದಿ ಮಾಡಲು ಯಾವ ಸ್ಥಳದಲ್ಲಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತಾರೆ ಎಂಬುದು. ಜನರೊಂದಿಗೆ ಕ್ರಮ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲು ಹೆಚ್ಚು ಸಾಧ್ಯತೆಗಳಿವೆ ಎಂದು ನಂಬಲು ಕೆಲವು ಕಾರಣಗಳಿವೆ ಯೋಜನೆ ಮತ್ತು ನಿಯಂತ್ರಣ ಸಂಸ್ಥೆಗಳಿಂದ ನಿರ್ದೇಶಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿರುವ ಆಯ್ಕೆಗಳನ್ನಲ್ಲ, ಆದರೆ ಸಂಪೂರ್ಣ ಗೌಪ್ಯತೆಗಾಗಿ ಆಯ್ಕೆಗಳ ಆಯ್ಕೆಯನ್ನು ಒದಗಿಸುವ ದೂರು ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳು ಇದ್ದಲ್ಲಿ, ಸಂಸ್ಥೆಯೊಳಗೆ ಒಪ್ಪಿಕೊಳ್ಳಲಾಗದ ನಡವಳಿಕೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ.

ಖಾಸಗಿ ವಲಯದ ವಿಸ್ಲ್ಬ್ಲೋವರ್

ಕಳೆದ ೫೦ ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ವಿಸ್ಲ್ಬ್ಲೋಯಿಂಗ್ನ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಮೌಲ್ಯ ಹೆಚ್ಚುತ್ತಿದೆ. ಯುನೈಟೆಡ್ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್ನಲ್ಲಿ, ಪ್ರತೀಕಾರದಿಂದ ವಿಸ್ಲೋಬ್ಲೋವರ್ಗಳನ್ನು ರಕ್ಷಿಸಲು ರಾಜ್ಯ ಮತ್ತು ಫೆಡರಲ್ ಕಾನೂನುಗಳನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಗಿದೆ. ಯುನೈಟೆಡ್ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್ ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ವಕ್ತಾರ ವಿಸ್ಲ್ಬ್ಲೋವರ್ಗಳನ್ನು ಭ್ರಷ್ಟಾಚಾರದ ಮೇಲೆ ಧ್ವಜಗಳನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಿದಾಗ ಯಾವುದೇ ಉದ್ಯೋಗ ಪ್ರತೀಕಾರದಿಂದ ಮೊದಲ ತಿದ್ದುಪಡಿ ಹಕ್ಕುಗಳ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ರಕ್ಷಿಸಲಾಗಿದೆ ಎಂದು ತೀರ್ಪು ನೀಡಿತು.ವೈಯಕ್ತಿಕ ಹಾನಿ, ಸಾರ್ವಜನಿಕ ವಿಶ್ವಾಸದ ಹಾನಿ, ಮತ್ತು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಭದ್ರತೆಯ ಬೆದರಿಕೆಗಳು ವಿಸ್ಲ್ಬ್ಲೋವರ್ಗಳಿಗೆ ಬರಬಹುದಾದ ಮೂರು ವಿಧದ ಹಾನಿಗಳಾಗಿವೆ. ವಿಸಿಲ್ಬ್ಲೋರನ ಗುರುತನ್ನು ಬಹಿರಂಗಪಡಿಸುವುದು ಸ್ವಯಂಚಾಲಿತವಾಗಿ ತಮ್ಮ ಜೀವನವನ್ನು ಹಾನಿಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ.

ಹಾನಿ

ಕೆಲವು ಮಾಧ್ಯಮಗಳು "ದೇಶದ್ರೋಹಿ" ಮತ್ತು "ದೇಶದ್ರೋಹ" ವಿಸಿಲ್ಬ್ಲೋವರ್ಗಳ ಜೊತೆಗೂ ಸಂಬಂಧಿಸಿವೆ ಮತ್ತು ವಿಶ್ವದಾದ್ಯಂತದ ದೇಶಗಳು ದೇಶದ್ರೋಹದೊಂದಿಗೆ ದೇಶದ್ರೋಹದೊಂದಿಗೆ ದೇಶದ್ರೋಹದೊಂದಿಗೆ ನಡೆದಿವೆ. ಮರಣದಂಡನೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಒಂದು ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಕಾರಣವೆಂದರೆ ಇಡೀ ಜನರಿಗೆ ಸಂಭವನೀಯ ಹಾನಿಕಾರಕವಾಗಿದೆ, ಈ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ ಅಪರಾಧಿಯು ಯಾವುದೇ ಹಾನಿಯಾಗಲು ಕಾರಣವಾಗಿದೆ.ವಿಸ್ಲ್ಬ್ಲೋವರ್ನಿಂದ ಆರೋಪಿತರ ಮೇಲೆ ಭಾವಾವೇಶದ ಪ್ರಭಾವವು ಸಹ ಅನಿಯಂತ್ರಿತವಾಗಿದೆ. ಒಬ್ಬ ನಾಯಕ ಒಬ್ಬ ವಿಸಿಲ್ ಬ್ಲವರ್ನನ್ನು ಪ್ರಶ್ನಿಸಿದಾಗ, ನಾಯಕನ ಪಾತ್ರದ ಸ್ವಯಂಚಾಲಿತ ದೋಷಾರೋಪಣೆ ಇದೆ. ವಿಸ್ಲ್ಬ್ಲೋವರ್ ಅನ್ನು ಪ್ರಶ್ನಿಸಿದರೆ ಆರೋಪಿತ ಅಪರಾಧಿಯನ್ನು ನಿರಪರಾಧಿಯಾಗುವವರೆಗೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ.

ಉಲ್ಲೇಖಗಳು

೧) ೨) ೩)