2110373chitra

ಹಣಕಾಸು ವ್ಯವಸ್ಥೆ

ಹಣಕಾಸು ವ್ಯವಸ್ಥೆಯು ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು ಮತ್ತು ಕುಟುಂಬಗಳು (ವೈಯಕ್ತಿಕ ಹಣಕಾಸು), ಸರ್ಕಾರಗಳು (ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಹಣಕಾಸು), ಮತ್ತು ವ್ಯವಹಾರಗಳು (ಕಾರ್ಪೊರೇಟ್ ಹಣಕಾಸು) ನಡುವೆ ನಡೆಯುವ ಬಂಡವಾಳದ ಹರಿವುಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. "ಹಣಕಾಸು" ಹೀಗೆ ಉಳಿತಾಯದಾರರು ಮತ್ತು ಹೂಡಿಕೆದಾರರಿಂದ ಅಗತ್ಯವಿರುವ ಘಟಕಗಳಿಗೆ ಹಣವನ್ನು ಸಾಗಿಸುವ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಉಳಿತಾಯದಾರರು ಮತ್ತು ಹೂಡಿಕೆದಾರರು ಉತ್ಪಾದಕ ಬಳಕೆಗೆ ಹಾಕಿದರೆ ಬಡ್ಡಿ ಅಥವಾ ಲಾಭಾಂಶವನ್ನು ಗಳಿಸಬಹುದಾದ ಹಣ ಲಭ್ಯವಿದೆ. ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು, ಕಂಪನಿಗಳು ಮತ್ತು ಸರ್ಕಾರಗಳು ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸಲು ಸಾಕಷ್ಟು ಹಣದ ಕೊರತೆಯಿರುವಾಗ ಸಾಲಗಳು ಅಥವಾ ಕ್ರೆಡಿಟ್ಗಳಂತಹ ಕೆಲವು ಬಾಹ್ಯ ಮೂಲಗಳಿಂದ ಹಣವನ್ನು ಪಡೆಯಬೇಕು.

ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ, ಅದರ ವೆಚ್ಚವನ್ನು ಮೀರಿದ ಆದಾಯವು ನ್ಯಾಯಯುತವಾದ ಲಾಭವನ್ನು ಗಳಿಸುವ ಉದ್ದೇಶದಿಂದ ಹೆಚ್ಚುವರಿ ಸಾಲವನ್ನು ನೀಡಬಹುದು ಅಥವಾ ಹೂಡಿಕೆ ಮಾಡಬಹುದು. ಇದಕ್ಕೆ ಅನುಗುಣವಾಗಿ, ಆದಾಯವು ವೆಚ್ಚಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆ ಇರುವ ಘಟಕವು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಎರಡು ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಬಂಡವಾಳವನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸಬಹುದು: (i) ಸಾಲದ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಎರವಲು ಪಡೆಯುವ ಮೂಲಕ (ಖಾಸಗಿ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು), ಅಥವಾ ಸರ್ಕಾರಿ ಅಥವಾ ಕಾರ್ಪೊರೇಟ್ ಬಾಂಡ್ಗಳನ್ನು ಮಾರಾಟ ಮಾಡುವ ಮೂಲಕ; (ii) ಸ್ಟಾಕ್ ಅಥವಾ ಷೇರುಗಳು ಎಂದೂ ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಇಕ್ವಿಟಿಯನ್ನು ಮಾರಾಟ ಮಾಡುವ ನಿಗಮದಿಂದ (ಇದು ವಿವಿಧ ರೂಪಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಬಹುದು: ಆದ್ಯತೆಯ ಸ್ಟಾಕ್ ಅಥವಾ ಸಾಮಾನ್ಯ ಸ್ಟಾಕ್). ಬಾಂಡ್ಗಳು ಮತ್ತು ಷೇರುಗಳ ಮಾಲೀಕರು ಸಾಂಸ್ಥಿಕ ಹೂಡಿಕೆದಾರರಾಗಿರಬಹುದು - ಹೂಡಿಕೆ ಬ್ಯಾಂಕ್ಗಳು ಮತ್ತು ಪಿಂಚಣಿ ನಿಧಿಗಳಂತಹ ಹಣಕಾಸು ಸಂಸ್ಥೆಗಳು - ಅಥವಾ ಖಾಸಗಿ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು, ಖಾಸಗಿ ಹೂಡಿಕೆದಾರರು ಅಥವಾ ಚಿಲ್ಲರೆ ಹೂಡಿಕೆದಾರರು; ಹಣಕಾಸು ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ಭಾಗವಹಿಸುವವರನ್ನು ನೋಡಿ.

ಸಾಲ ನೀಡುವಿಕೆಯು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಬ್ಯಾಂಕ್ನಂತಹ ಹಣಕಾಸಿನ ಮಧ್ಯವರ್ತಿ ಮೂಲಕ ಅಥವಾ ಬಾಂಡ್ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿ ನೋಟುಗಳು ಅಥವಾ ಬಾಂಡ್ಗಳ (ಕಾರ್ಪೊರೇಟ್ ಬಾಂಡ್ಗಳು, ಸರ್ಕಾರಿ ಬಾಂಡ್ಗಳು ಅಥವಾ ಮ್ಯೂಚುಯಲ್ ಬಾಂಡ್ಗಳು) ಖರೀದಿಯ ಮೂಲಕ ಪರೋಕ್ಷವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಸಾಲದಾತನು ಬಡ್ಡಿಯನ್ನು ಪಡೆಯುತ್ತಾನೆ, ಸಾಲಗಾರನು ಸಾಲದಾತನು ಪಡೆಯುವುದಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿನ ಬಡ್ಡಿಯನ್ನು ಪಾವತಿಸುತ್ತಾನೆ ಮತ್ತು ಹಣಕಾಸಿನ ಮಧ್ಯವರ್ತಿಯು ಸಾಲವನ್ನು ವ್ಯವಸ್ಥೆಗೊಳಿಸಲು ವ್ಯತ್ಯಾಸವನ್ನು ಗಳಿಸುತ್ತಾನೆ. ಬ್ಯಾಂಕ್ ಅನೇಕ ಸಾಲಗಾರರು ಮತ್ತು ಸಾಲದಾತರ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳನ್ನು ಒಟ್ಟುಗೂಡಿಸುತ್ತದೆ. ಬ್ಯಾಂಕ್ ಸಾಲದಾತರಿಂದ ಠೇವಣಿಗಳನ್ನು ಸ್ವೀಕರಿಸುತ್ತದೆ, ಅದರ ಮೇಲೆ ಅದು ಬಡ್ಡಿಯನ್ನು ಪಾವತಿಸುತ್ತದೆ. ನಂತರ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಈ ಠೇವಣಿಗಳನ್ನು ಸಾಲಗಾರರಿಗೆ ನೀಡುತ್ತದೆ. ವಿವಿಧ ಗಾತ್ರದ ಸಾಲಗಾರರು ಮತ್ತು ಸಾಲದಾತರು ತಮ್ಮ ಚಟುವಟಿಕೆಯನ್ನು ಸಂಘಟಿಸಲು ಬ್ಯಾಂಕುಗಳು ಅವಕಾಶ ನೀಡುತ್ತವೆ.

ಹೂಡಿಕೆಯು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಸ್ಟಾಕ್ ಖರೀದಿಯನ್ನು ಒಳಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ, ವೈಯಕ್ತಿಕ ಭದ್ರತೆಗಳು, ಅಥವಾ ಉದಾಹರಣೆಗೆ ಮ್ಯೂಚುಯಲ್ ಫಂಡ್ ಮೂಲಕ. ಸ್ಟಾಕ್ಗಳನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಹೂಡಿಕೆದಾರರಿಗೆ ಕಾರ್ಪೊರೇಷನ್ಗಳು ಮಾರಾಟ ಮಾಡುತ್ತವೆ, ಇದರಿಂದಾಗಿ "ಇಕ್ವಿಟಿ ಫೈನಾನ್ಸಿಂಗ್" ರೂಪದಲ್ಲಿ ಅಗತ್ಯವಿರುವ ಬಂಡವಾಳವನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ, ಇದು ಮೇಲೆ ವಿವರಿಸಿದ ಸಾಲದ ಹಣಕಾಸುಗಿಂತ ಭಿನ್ನವಾಗಿದೆ. ಇಲ್ಲಿ ಹಣಕಾಸು ಮಧ್ಯವರ್ತಿಗಳೆಂದರೆ ಹೂಡಿಕೆ ಬ್ಯಾಂಕುಗಳು. ಹೂಡಿಕೆ ಬ್ಯಾಂಕ್ಗಳು ಆರಂಭಿಕ ಹೂಡಿಕೆದಾರರನ್ನು ಹುಡುಕುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ಸೆಕ್ಯುರಿಟಿಗಳ ಪಟ್ಟಿಯನ್ನು ಸುಗಮಗೊಳಿಸುತ್ತವೆ, ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಷೇರುಗಳು ಮತ್ತು ಬಾಂಡ್ಗಳು. ಹೆಚ್ಚುವರಿಯಾಗಿ, ಅವರು ಸೆಕ್ಯುರಿಟೀಸ್ ಎಕ್ಸ್ಚೇಂಜ್ಗಳನ್ನು ಸುಗಮಗೊಳಿಸುತ್ತಾರೆ, ಅದು ನಂತರ ಅವರ ವ್ಯಾಪಾರವನ್ನು ಅನುಮತಿಸುತ್ತದೆ, ಜೊತೆಗೆ ಈ ಹೂಡಿಕೆಗಳ ಕಾರ್ಯಕ್ಷಮತೆ ಅಥವಾ ಅಪಾಯವನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸುವ ವಿವಿಧ ಸೇವಾ ಪೂರೈಕೆದಾರರು. ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ಮ್ಯೂಚುಯಲ್ ಫಂಡ್ಗಳು, ಪಿಂಚಣಿ ನಿಧಿಗಳು, ಸಂಪತ್ತು ನಿರ್ವಾಹಕರು ಮತ್ತು ಸ್ಟಾಕ್ ಬ್ರೋಕರ್ಗಳು, ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಚಿಲ್ಲರೆ ಹೂಡಿಕೆದಾರರಿಗೆ (ಖಾಸಗಿ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು) ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸುತ್ತಾರೆ.

ಹೂಡಿಕೆಯು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಸ್ಟಾಕ್ ಖರೀದಿಯನ್ನು ಒಳಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ, ವೈಯಕ್ತಿಕ ಭದ್ರತೆಗಳು, ಅಥವಾ ಉದಾಹರಣೆಗೆ ಮ್ಯೂಚುಯಲ್ ಫಂಡ್ ಮೂಲಕ. ಸ್ಟಾಕ್ಗಳನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಹೂಡಿಕೆದಾರರಿಗೆ ಕಾರ್ಪೊರೇಷನ್ಗಳು ಮಾರಾಟ ಮಾಡುತ್ತವೆ, ಇದರಿಂದಾಗಿ "ಇಕ್ವಿಟಿ ಫೈನಾನ್ಸಿಂಗ್" ರೂಪದಲ್ಲಿ ಅಗತ್ಯವಿರುವ ಬಂಡವಾಳವನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ, ಇದು ಮೇಲೆ ವಿವರಿಸಿದ ಸಾಲದ ಹಣಕಾಸುಗಿಂತ ಭಿನ್ನವಾಗಿದೆ. ಇಲ್ಲಿ ಹಣಕಾಸು ಮಧ್ಯವರ್ತಿಗಳೆಂದರೆ ಹೂಡಿಕೆ ಬ್ಯಾಂಕುಗಳು. ಹೂಡಿಕೆ ಬ್ಯಾಂಕ್ಗಳು ಆರಂಭಿಕ ಹೂಡಿಕೆದಾರರನ್ನು ಹುಡುಕುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ಸೆಕ್ಯುರಿಟಿಗಳ ಪಟ್ಟಿಯನ್ನು ಸುಗಮಗೊಳಿಸುತ್ತವೆ, ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಷೇರುಗಳು ಮತ್ತು ಬಾಂಡ್ಗಳು. ಹೆಚ್ಚುವರಿಯಾಗಿ, ಅವರು ಸೆಕ್ಯುರಿಟೀಸ್ ಎಕ್ಸ್ಚೇಂಜ್ಗಳನ್ನು ಸುಗಮಗೊಳಿಸುತ್ತಾರೆ, ಅದು ನಂತರ ಅವರ ವ್ಯಾಪಾರವನ್ನು ಅನುಮತಿಸುತ್ತದೆ, ಜೊತೆಗೆ ಈ ಹೂಡಿಕೆಗಳ ಕಾರ್ಯಕ್ಷಮತೆ ಅಥವಾ ಅಪಾಯವನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸುವ ವಿವಿಧ ಸೇವಾ ಪೂರೈಕೆದಾರರು. ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ಮ್ಯೂಚುಯಲ್ ಫಂಡ್ಗಳು, ಪಿಂಚಣಿ ನಿಧಿಗಳು, ಸಂಪತ್ತು ನಿರ್ವಾಹಕರು ಮತ್ತು ಸ್ಟಾಕ್ ಬ್ರೋಕರ್ಗಳು, ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಚಿಲ್ಲರೆ ಹೂಡಿಕೆದಾರರಿಗೆ (ಖಾಸಗಿ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು) ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸುತ್ತಾರೆ.

ಹಣಕಾಸು ವ್ಯವಸ್ಥೆ

ಹಣಕಾಸು ವ್ಯವಸ್ಥೆಯು ಸಾಲದಾತರು, ಹೂಡಿಕೆದಾರರು ಮತ್ತು ಸಾಲಗಾರರಂತಹ ಹಣಕಾಸು ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ಭಾಗವಹಿಸುವವರ ನಡುವೆ ನಿಧಿಯ ವಿನಿಮಯವನ್ನು ಅನುಮತಿಸುವ ಒಂದು ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಾಗಿದೆ. ಹಣಕಾಸು ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮತ್ತು ಜಾಗತಿಕ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತವೆ.ಹಣಕಾಸು ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ಸಂಕೀರ್ಣ, ನಿಕಟ ಸಂಬಂಧಿತ ಸೇವೆಗಳು, ಮಾರುಕಟ್ಟೆಗಳು ಮತ್ತು ಹೂಡಿಕೆದಾರರು ಮತ್ತು ಸಾಲಗಾರರ ನಡುವೆ ಸಮರ್ಥ ಮತ್ತು ನಿಯಮಿತ ಸಂಪರ್ಕವನ್ನು ಒದಗಿಸಲು ಉದ್ದೇಶಿಸಿರುವ ಸಂಸ್ಥೆಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತವೆ.

ಬೇರೆ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಹೇಳುವುದಾದರೆ, ಆದರ್ಶ ಹಣದ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಮತ್ತು ಅದನ್ನು ಇರಿಸಲು ಅಗತ್ಯವಿರುವ ಪ್ರದೇಶಗಳಿಗೆ (ಹಣಕಾಸು ಮಾರುಕಟ್ಟೆಗಳು, ವ್ಯಾಪಾರ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು, ಬ್ಯಾಂಕ್ಗಳು) ನಿಧಿಗಳ ಮರುಹಂಚಿಕೆ ಇರುವಾಗ ಹಣಕಾಸು ಮಾಧ್ಯಮದ (ಹಣ) ವಿನಿಮಯವು ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿದೆಯಲ್ಲೆಲ್ಲಾ ಹಣಕಾಸು ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳನ್ನು ತಿಳಿಯಬಹುದು. ಅದರಿಂದ ಪ್ರಯೋಜನಗಳನ್ನು ಪಡೆಯಲು ಬಳಕೆಯಲ್ಲಿದೆ. ಈ ಸಂಪೂರ್ಣ ಕಾರ್ಯವಿಧಾನವನ್ನು ಹಣಕಾಸು ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ.

ಹಣಕಾಸು ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳಲ್ಲಿ ಹಣ, ಕ್ರೆಡಿಟ್ ಮತ್ತು ಹಣಕಾಸು ವಿನಿಮಯದ ಮಾಧ್ಯಮವಾಗಿ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಅವರು ಪರಿಚಿತ ಮೌಲ್ಯದ ಮಾಧ್ಯಮವಾಗಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸುತ್ತಾರೆ, ಇದಕ್ಕಾಗಿ ಸರಕು ಮತ್ತು ಸೇವೆಗಳನ್ನು ವಿನಿಮಯಕ್ಕೆ ಪರ್ಯಾಯವಾಗಿ ವಿನಿಮಯ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಬಹುದು. ಆಧುನಿಕ ಹಣಕಾಸು ವ್ಯವಸ್ಥೆಯು ಬ್ಯಾಂಕುಗಳು (ಸಾರ್ವಜನಿಕ ವಲಯ ಅಥವಾ ಖಾಸಗಿ ವಲಯ), ಹಣಕಾಸು ಮಾರುಕಟ್ಟೆಗಳು, ಹಣಕಾಸು ಸಾಧನಗಳು ಮತ್ತು ಹಣಕಾಸು ಸೇವೆಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರಬಹುದು. ಹಣಕಾಸಿನ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳು ಹಣವನ್ನು ಹಂಚಿಕೆ ಮಾಡಲು, ಹೂಡಿಕೆ ಮಾಡಲು ಅಥವಾ ಆರ್ಥಿಕ ವಲಯಗಳ ನಡುವೆ ಸರಿಸಲು ಅವಕಾಶ ನೀಡುತ್ತವೆ, ಮತ್ತು ಅವರು ಸಂಬಂಧಿತ ಅಪಾಯಗಳನ್ನು ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳಲು ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು ಮತ್ತು ಕಂಪನಿಗಳನ್ನು ಸಕ್ರಿಯಗೊಳಿಸುತ್ತಾರೆ.

ಹಣಕಾಸು ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಅಂಶಗಳು

ಹಣಕಾಸಿನ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ನಾಲ್ಕು ಅಂಶಗಳಿವೆ:

ಹಣಕಾಸು ಮಾರುಕಟ್ಟೆಗಳು - ಖರೀದಿದಾರರು ಮತ್ತು ಮಾರಾಟಗಾರರು ಪರಸ್ಪರ ಸಂವಹನ ನಡೆಸುವ ಮತ್ತು ಬಾಂಡ್ಗಳು, ಷೇರುಗಳು ಮತ್ತು ಇತರ ಸ್ವತ್ತುಗಳ ವ್ಯಾಪಾರದಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸುವ ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ಸ್ಥಳವನ್ನು ಹಣಕಾಸು ಮಾರುಕಟ್ಟೆಗಳು ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ.

ಹಣಕಾಸು ಸಾಧನಗಳು - ಹಣಕಾಸು ಮಾರುಕಟ್ಟೆಗಳಲ್ಲಿ ವ್ಯಾಪಾರ ಮಾಡುವ ಉತ್ಪನ್ನಗಳನ್ನು ಹಣಕಾಸು ಸಾಧನಗಳು ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ವಿಭಿನ್ನ ಅವಶ್ಯಕತೆಗಳು ಮತ್ತು ಕ್ರೆಡಿಟ್ ಹುಡುಕುವವರ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ, ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿನ ಭದ್ರತೆಗಳು ಪರಸ್ಪರ ಭಿನ್ನವಾಗಿರುತ್ತವೆ.

ಹಣಕಾಸು ಸಂಸ್ಥೆಗಳು - ಹಣಕಾಸು ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ಹೂಡಿಕೆದಾರರು ಮತ್ತು ಸಾಲಗಾರರ ನಡುವೆ ಮಧ್ಯವರ್ತಿಯಾಗಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತಿವೆ. ಅವರು ಸದಸ್ಯರು ಮತ್ತು ಗ್ರಾಹಕರಿಗೆ ಹಣಕಾಸಿನ ಸೇವೆಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತಾರೆ. ಉಳಿತಾಯ ಮಾಡುವವರು ಮತ್ತು ಸಾಲಗಾರರ ನಡುವೆ ಮಧ್ಯವರ್ತಿಗಳಾಗಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುವುದರಿಂದ ಇದನ್ನು ಆರ್ಥಿಕ ಮಧ್ಯವರ್ತಿಗಳೆಂದೂ ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಹೂಡಿಕೆದಾರರ ಉಳಿತಾಯವನ್ನು ನೇರವಾಗಿ ಅಥವಾ ಪರೋಕ್ಷವಾಗಿ ಹಣಕಾಸು ಮಾರುಕಟ್ಟೆಗಳ ಮೂಲಕ ಸಜ್ಜುಗೊಳಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಅವರು ಮಾರುಕಟ್ಟೆಗಳಿಂದ ಹಣವನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸಲು ಮತ್ತು ಹಣಕಾಸಿನ ಸ್ವತ್ತುಗಳನ್ನು (ಠೇವಣಿಗಳು, ಭದ್ರತೆಗಳು, ಸಾಲ, ಇತ್ಯಾದಿ) ನೋಡಿಕೊಳ್ಳಲು ಬಯಸುವ ಸಂಸ್ಥೆಗಳಿಗೆ ಸೇವೆಗಳನ್ನು ನೀಡುತ್ತಾರೆ.

ಹಣಕಾಸು ಸೇವೆಗಳು - ಸ್ವತ್ತುಗಳ ನಿರ್ವಹಣೆ ಮತ್ತು ಹೊಣೆಗಾರಿಕೆಗಳ ನಿರ್ವಹಣಾ ಕಂಪನಿಗಳಿಂದ ಒದಗಿಸಲಾದ ಸೇವೆಗಳು. ಅವರು ಅಗತ್ಯವಿರುವ ಹಣವನ್ನು ಪಡೆಯಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ಅವುಗಳನ್ನು ಪರಿಣಾಮಕಾರಿಯಾಗಿ ಹೂಡಿಕೆ ಮಾಡಲಾಗಿದೆಯೆ ಎಂದು ಖಚಿತಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ. (ಉದಾ. ಬ್ಯಾಂಕಿಂಗ್ ಸೇವೆಗಳು, ವಿಮಾ ಸೇವೆಗಳು ಮತ್ತು ಹೂಡಿಕೆ ಸೇವೆಗಳು)

ನೀಡಲಾದ ಹಣಕಾಸು ಸಾಧನಗಳಲ್ಲಿನ ವಹಿವಾಟುಗಳನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ.

ಹಣಕಾಸಿನ ಉಪಕರಣಗಳು

ಹಣಕಾಸಿನ ಉಪಕರಣಗಳು ಯಾವುದೇ ರೀತಿಯ ವ್ಯಾಪಾರ ಮಾಡಬಹುದಾದ ಹಣಕಾಸಿನ ಸ್ವತ್ತುಗಳಾಗಿವೆ. ಅವು ಹಣ, ಒಂದು ಘಟಕದಲ್ಲಿ ಮಾಲೀಕತ್ವದ ಆಸಕ್ತಿಯ ಪುರಾವೆಗಳು ಮತ್ತು ಒಪ್ಪಂದಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿವೆ.

  ವ್ಯುತ್ಪನ್ನ ಉಪಕರಣಗಳು

ವ್ಯುತ್ಪನ್ನ ಸಾಧನವು ಒಂದು ಅಥವಾ ಹೆಚ್ಚಿನ ಆಧಾರವಾಗಿರುವ ಘಟಕಗಳಿಂದ (ಆಸ್ತಿ, ಸೂಚ್ಯಂಕ ಅಥವಾ ಬಡ್ಡಿ ದರವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಂತೆ) ಅದರ ಮೌಲ್ಯವನ್ನು ಪಡೆಯುವ ಒಪ್ಪಂದವಾಗಿದೆ.

ಹಣಕಾಸು ಸೇವೆಗಳು

ಹಣಕಾಸು ಉದ್ಯಮವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುವ ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಂಖ್ಯೆಯ ವ್ಯವಹಾರಗಳಿಂದ ಹಣಕಾಸಿನ ಸೇವೆಗಳನ್ನು ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ಸಾಲ ಒಕ್ಕೂಟಗಳು, ಬ್ಯಾಂಕ್ಗಳು, ಕ್ರೆಡಿಟ್ ಕಾರ್ಡ್ ಕಂಪನಿಗಳು, ವಿಮಾ ಕಂಪನಿಗಳು, ಸ್ಟಾಕ್ ಬ್ರೋಕರೇಜ್ಗಳು ಮತ್ತು ಹೂಡಿಕೆ ನಿಧಿಗಳು ಸೇರಿವೆ.

ಜಾಗತಿಕ ಹಣಕಾಸು ವ್ಯವಸ್ಥೆ

ಜಾಗತಿಕ ಹಣಕಾಸು ವ್ಯವಸ್ಥೆಯು ಕಾನೂನು ಒಪ್ಪಂದಗಳು, ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ಮತ್ತು ಔಪಚಾರಿಕ ಮತ್ತು ಅನೌಪಚಾರಿಕ ಆರ್ಥಿಕ ನಟರ ವಿಶ್ವವ್ಯಾಪಿ ಚೌಕಟ್ಟಾಗಿದೆ, ಇದು ಹೂಡಿಕೆ ಮತ್ತು ವ್ಯಾಪಾರ ಹಣಕಾಸು ಉದ್ದೇಶಗಳಿಗಾಗಿ ಹಣಕಾಸಿನ ಬಂಡವಾಳದ ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಹರಿವನ್ನು ಒಟ್ಟಿಗೆ ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ. ಆರ್ಥಿಕ ಜಾಗತೀಕರಣದ ಮೊದಲ ಆಧುನಿಕ ತರಂಗದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ 19 ನೇ ಶತಮಾನದ ಉತ್ತರಾರ್ಧದಲ್ಲಿ ಹೊರಹೊಮ್ಮಿದಾಗಿನಿಂದ, ಅದರ ವಿಕಾಸವು ಕೇಂದ್ರೀಯ ಬ್ಯಾಂಕುಗಳು, ಬಹುಪಕ್ಷೀಯ ಒಪ್ಪಂದಗಳು ಮತ್ತು ಅಂತರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಗಳ ಪಾರದರ್ಶಕತೆ, ನಿಯಂತ್ರಣ ಮತ್ತು ಪರಿಣಾಮಕಾರಿತ್ವವನ್ನು ಸುಧಾರಿಸುವ ಗುರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಅಂತರ ಸರ್ಕಾರಿ ಸಂಸ್ಥೆಗಳ ಸ್ಥಾಪನೆಯಿಂದ ಗುರುತಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. 1800 ರ ದಶಕದಲ್ಲಿ, ವಿಶ್ವ ವಲಸೆ ಮತ್ತು ಸಂವಹನ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನವು ಅಂತರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ವ್ಯಾಪಾರ ಮತ್ತು ಹೂಡಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಅಭೂತಪೂರ್ವ ಬೆಳವಣಿಗೆಯನ್ನು ಸುಗಮಗೊಳಿಸಿತು. ವಿಶ್ವ ಸಮರ I ರ ಪ್ರಾರಂಭದಲ್ಲಿ, ವಿದೇಶಿ ವಿನಿಮಯ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಗಳು ಹಣದ ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ದ್ರವ್ಯತೆಯಿಂದ ಪಾರ್ಶ್ವವಾಯುವಿಗೆ ಒಳಗಾದ ಕಾರಣ ವ್ಯಾಪಾರವು ಕುಗ್ಗಿತು. ರಕ್ಷಣಾತ್ಮಕ ನೀತಿಗಳೊಂದಿಗೆ ಬಾಹ್ಯ ಆಘಾತಗಳ ವಿರುದ್ಧ ರಕ್ಷಿಸಲು ದೇಶಗಳು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿದವು ಮತ್ತು 1933 ರ ಹೊತ್ತಿಗೆ ವ್ಯಾಪಾರವು ವಾಸ್ತವಿಕವಾಗಿ ಸ್ಥಗಿತಗೊಂಡಿತು, ಪರಸ್ಪರ ವ್ಯಾಪಾರ ಒಪ್ಪಂದಗಳ ಸರಣಿಯು ವಿಶ್ವಾದ್ಯಂತ ನಿಧಾನವಾಗಿ ಸುಂಕಗಳನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುವವರೆಗೆ ಜಾಗತಿಕ ಮಹಾ ಆರ್ಥಿಕ ಕುಸಿತದ ಪರಿಣಾಮಗಳನ್ನು ಇನ್ನಷ್ಟು ಹದಗೆಡಿಸಿತು. ವಿಶ್ವ ಸಮರ II ರ ನಂತರ ಅಂತರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ವಿತ್ತೀಯ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಪರಿಷ್ಕರಿಸುವ ಪ್ರಯತ್ನಗಳು ವಿನಿಮಯ ದರದ ಸ್ಥಿರತೆಯನ್ನು ಸುಧಾರಿಸಿತು, ಜಾಗತಿಕ ಹಣಕಾಸು ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ದಾಖಲೆಯ ಬೆಳವಣಿಗೆಯನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸಿತು.

ಜಾಗತೀಕರಣಗೊಂಡ ಬಂಡವಾಳದ ಪರಿಣಾಮಗಳು:-

ಪಾವತಿಗಳ ಬಾಕಿ

ಪಾವತಿಗಳ ಸಮತೋಲನ ಖಾತೆಗಳು ವಿದೇಶಿ ದೇಶಗಳಿಗೆ ಮಾಡಿದ ಅಥವಾ ಸ್ವೀಕರಿಸಿದ ಪಾವತಿಗಳ ಸಾರಾಂಶ. ರಶೀದಿಗಳನ್ನು ಕ್ರೆಡಿಟ್ ವಹಿವಾಟು ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಆದರೆ ಪಾವತಿಗಳನ್ನು ಡೆಬಿಟ್ ವಹಿವಾಟು ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಪಾವತಿಗಳ ಸಮತೋಲನವು ಮೂರು ಅಂಶಗಳ ಕಾರ್ಯವಾಗಿದೆ: ಸರಕು ಮತ್ತು ಸೇವೆಗಳ ರಫ್ತು ಅಥವಾ ಆಮದು ಒಳಗೊಂಡ ವಹಿವಾಟುಗಳು ಚಾಲ್ತಿ ಖಾತೆಯನ್ನು ರೂಪಿಸುತ್ತವೆ, ಹಣಕಾಸಿನ ಸ್ವತ್ತುಗಳ ಖರೀದಿ ಅಥವಾ ಮಾರಾಟವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡ ವಹಿವಾಟುಗಳು ಹಣಕಾಸು ಖಾತೆಯನ್ನು ರೂಪಿಸುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ಸಂಪತ್ತಿನ ಅಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ವರ್ಗಾವಣೆಯನ್ನು ಒಳಗೊಂಡ ವಹಿವಾಟುಗಳು ಬಂಡವಾಳ ಖಾತೆಯನ್ನು ರೂಪಿಸುತ್ತವೆ. ಚಾಲ್ತಿ ಖಾತೆಯು ಮೂರು ಅಸ್ಥಿರಗಳನ್ನು ಸಾರಾಂಶಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ: ವ್ಯಾಪಾರ ಸಮತೋಲನ, ವಿದೇಶದಿಂದ ನಿವ್ವಳ ಅಂಶ ಆದಾಯ ಮತ್ತು ನಿವ್ವಳ ಏಕಪಕ್ಷೀಯ ವರ್ಗಾವಣೆಗಳು. ಹಣಕಾಸು ಖಾತೆಯು ಸ್ವತ್ತುಗಳ ಆಮದುಗಳ ವಿರುದ್ಧ ರಫ್ತುಗಳ ಮೌಲ್ಯವನ್ನು ಸಾರಾಂಶಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಬಂಡವಾಳ ಖಾತೆಯು ವರ್ಗಾವಣೆಗಳ ನಿವ್ವಳ ಸ್ವೀಕರಿಸಿದ ಆಸ್ತಿ ವರ್ಗಾವಣೆಗಳ ಮೌಲ್ಯವನ್ನು ಸಾರಾಂಶಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ. ಬಂಡವಾಳ ಖಾತೆಯು ಅಧಿಕೃತ ಮೀಸಲು ಖಾತೆಯನ್ನು ಸಹ ಒಳಗೊಂಡಿದೆ, ಇದು ಬ್ಯಾಂಕ್ ಅನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸುವ ಅಥವಾ ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಉದ್ದೇಶಗಳಿಗಾಗಿ ಕೇಂದ್ರೀಯ ಬ್ಯಾಂಕುಗಳ ದೇಶೀಯ ಕರೆನ್ಸಿ, ವಿದೇಶಿ ವಿನಿಮಯ, ಚಿನ್ನ ಮತ್ತು ಎಸ್ಡಿಆರ್ಗಳ ಖರೀದಿ ಮತ್ತು ಮಾರಾಟಗಳನ್ನು ಸಾರಾಂಶಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ.