ಸತ್ಯ ನಾರಾಯಣ ಎ.ಜಿ
ಅರಳಾಳು ಒಂದು ಐತಿಹಾಸಿಕ ಪಟ್ಟಣ ಇಲ್ಲಿನ ಸ. ನಂ.61 ರಲ್ಲಿ ಶ್ರೀ ನಾರಾಯಣ ಸ್ವಾಮಿ
ಪುರಾತನ ದೇವಾಲಯವಿದ್ದು ಈ ಗ್ರಾಮವು ಕನಕಪುರ ಪಟ್ಟಣದ ಸಮೀಪವಿರುವ ಅರ್ಕಾವತಿ ನದಿಯ ದಡದಲ್ಲಿದೆ. ಈ ಸ್ಥಳವು ಮೂಲತಃ ಗಂಗರ ಅಧೀನದಲ್ಲಿತ್ತು ಮತ್ತು ನಂತರ ಚೋಳರು, ಹೊಯ್ಸಳರ ಅಡಿಯಲ್ಲಿತ್ತು. ದಾಖಲೆಗಳು 1319 ಮತ್ತು 1317 A.D. 👈
ಅರಳಲು (ಕನಕಪುರ tq; P: 1,397) ಅರ್ಕಾವತಿ (ಕನಕಪುರದಿಂದ 3 ಕಿ.ಮೀ) ದಡದಲ್ಲಿ ನೆಲೆಗೊಂಡಿರುವ ಒಂದು ಪುರಾತನ ಸ್ಥಳವೆಂದು ತೋರುತ್ತದೆ, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ವಿಜಯನಗರದ ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಈ ಸ್ಥಳದಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು
ಒಂದು ಡಜನ್ ವೀರಗಲ್ಲುಗಳು ಗಣನೆಗೆ ತೆಗೆದುಕೊಂಡಾಗ ರಾಜಕೀಯ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. . ಹೊಯ್ಸಳ ಬಲ್ಲಾಳ II ರ ಕ್ರಿ.ಶ 1295 ರ ನಾಯಕನಹಳ್ಳಿಯ ದಾಖಲೆಯಲ್ಲಿ ಈ ಸ್ಥಳವನ್ನು ಅರುಳಹಳ್ಳಿ ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲಾಗಿದೆ. ಈ ಸ್ಥಳದ ಹೆಸರನ್ನು ಅದೇ ಗ್ರಾಮದ ಕ್ರಿ.ಶ.1312 ರ ನಂತರದ ದಾಖಲೆಯಲ್ಲಿ ಸಿಗಲನಾಡು ಅಡಿಯಲ್ಲಿ 'ಅರುಳಹಾಳು' ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲಾಗಿದೆ. ಈ ಸ್ಥಳವು ಸಿಗಲನಾಡ ಪ್ರಭುಗಳ ಪ್ರಧಾನ ಕಛೇರಿಯಾಗಿತ್ತು (ಅಧ್ಯಾಯ II ನೋಡಿ). ಒಂದು ದಾಖಲೆ (Kn 97) ಕೂಡ 'ಅರುಳಹಾಳು ರಾಜ್ಯ'ದ ಬಗ್ಗೆ ಹೇಳುತ್ತದೆ. ಎಲ್ಲಾ ವೀರಗಲ್ಲುಗಳು ಗ್ರಾಮದ ಸುತ್ತಮುತ್ತಲಿನ ಹೊಲಗಳಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ಚಿಕ್ಕಮರೀಗೌಡನ ಹೊಲದಲ್ಲಿ ಕುದುರೆ ಸವಾರನು ಈಟಿಯನ್ನು ಹಿಡಿದಿದ್ದಾನೆ, ಸುಂದರವಾಗಿ ಉಬ್ಬುಗಳನ್ನು ಕಟ್ಟಿದ್ದಾನೆ. ಅದೇ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಪುರಾತನವಾದ ಶಿವ ದೇವಾಲಯದ ಅವಶೇಷಗಳು ಬೃಹತ್ ಶಿವಲಿಂಗದೊಂದಿಗೆ ಪತ್ತೆಯಾಗಿವೆ, ಬಹುಶಃ ಗಂಗರ ಕಾಲದಲ್ಲಿ. ಇಲ್ಲಿರುವ ನಾರಾಯಣಸ್ವಾಮಿ ದೇವಾಲಯವು
ಗಣನೀಯವಾಗಿ ದೊಡ್ಡದಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಅದರ ಹೊರ ಮಂಟಪವು ವಿಜಯನಗರ ಶೈಲಿಯಲ್ಲಿ ಉತ್ತಮವಾದ ಕಂಬಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ ಮತ್ತು ಅವುಗಳ ಮೇಲೆ ಉಬ್ಬು ಶಿಲ್ಪಗಳಿವೆ.
ನಾರಾಯಣಸ್ವಾಮಿ ಕೊಡುಗೆ ಜಮೀನು ಎಂಬ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ 1393 ಎ.ಡಿ.ಯ ಶಾಸನವಿದ್ದು, ಸಿಗಲನಾಡು ರಾಜ ಶಂಗ ಅಪ್ಪನ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬ ಅರುಳಹಾಳ ಮಾರಗೌಡನ ಮಗ ಚಿಕ್ಕ ಅಯಿವಣ್ಣನು ನಾರಾಯಣ ದೇವರಿಗೆ (ಕೆಂ 1 ಸಿ 0) ಕೆಲವು ಭೂದಾನಗಳನ್ನು ಮಾಡಿದನೆಂದು ಹೇಳುತ್ತದೆ. ಇಲ್ಲಿ ಫಾಲ್ಗುಣದಲ್ಲಿ ವಾರ್ಷಿಕ ಜಾತ್ರೆ ನಡೆಯುತ್ತದೆ. ಇಲ್ಲಿರುವ ವೆಂಕಟಸ್ವಾಮಿ ದೇವಾಲಯವು ಗಣನೀಯವಾಗಿ ದೊಡ್ಡದಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಹಳೆಯದಾಗಿದೆ, ಮತ್ತು ಇಲ್ಲಿ ಜಾತ್ರೆಯೂ ನಡೆಯುತ್ತದೆ.
ಬಸವೇಶ್ವರ
ಮಾರಮ್ಮ
ಮಾರಮ್ಮ
ಕೊಲ್ಲಾಪುರದಮ್ಮ
ಬಸವೇಶ್ವರ, ಮಾರಮ್ಮ, ಕೊಲ್ಲಾಪುರದಮ್ಮ ಈ ಸ್ಥಳದ ಇತರ ದೇವಾಲಯಗಳು ಮತ್ತು ದೇಗುಲಗಳಾಗಿವೆ ಮತ್ತು ಕೊನೆಯ ಹೆಸರಿನ ಹಿಂದೆ ಒಂದು ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಎರಡು ವೀರಗಲ್ಲುಗಳಿವೆ. ನದಿಗೆ ಅಡ್ಡಲಾಗಿ ಒಂದು ಚಪ್ಪಡಿ ಮಂಟಪದಲ್ಲಿ ಇನ್ನೂ ಒಂದು ವೀರಗಲ್ಲು ಮತ್ತು ಹತ್ತಿರದ ಮೈದಾನದಲ್ಲಿ ಇನ್ನೂ ಎರಡು ವೀರಗಲ್ಲುಗಳಿವೆ. ಅಲ್ಲಿ ಬಸವಣ್ಣನ ಗುಡಿಯೂ ಇದೆ. ಹರಿಜನ ಕಾಲೋನಿಯಲ್ಲಿ ಭೀಕರ ಯುದ್ಧದ ದೃಶ್ಯವನ್ನು ವಿವರಿಸುವ ವೀರಗಲ್ಲು ಇದೆ. ಈ ಸ್ಥಳದ ಇತರ ಎರಡು ಶಾಸನಗಳಲ್ಲಿ, ಗ್ರಾಮದ ಈಶಾನ್ಯದಲ್ಲಿರುವ ಅಗ್ರಹಾರದಲ್ಲಿರುವ ಒಂದು ಕ್ರಿ.ಶ. 1400 ರಲ್ಲಿ ಮಲ್ಲರಾಯನ ಮಗ ವಿಜಯನಗರದ ಹರಿಹರ II ರ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಮಂತ್ರಿ ಚನ್ನ ಒಡೆಯರ್ ಸ್ಥಳೀಯ ಮಾರಸಮುದ್ರದ ತೊಟ್ಟಿಯ ಸೋಲನ್ನು ಬಲಪಡಿಸುವ ಬಗ್ಗೆ ಮಾತನಾಡುತ್ತಾನೆ. ನಾರಾಯಣದೇವನು ಅರುಳಹಲದಲ್ಲಿ ಆಳುತ್ತಿದ್ದನು. ಕ್ರಿ.ಶ.1390 ರ ಇದೇ ಗ್ರಾಮದ ಮುದ್ದಮ್ಮನ ಹೊಲದಲ್ಲಿನ ಕಲ್ಲಿನ ಮೇಲಿನ ಇನ್ನೊಂದು ಶಾಸನವು ಬುಕ್ಕರಾಯನ ಮಗ ಚನ್ನ ಒಡೆಯರ್ ಮಂತ್ರಿಯಾದ ಸಿದ್ದಯ್ಯನು ಸಿಗಲನಾಡಿನಲ್ಲಿ ಅರಳುಹಾಳನ ಆಳ್ವಿಕೆಯನ್ನು ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡನೆಂದು ಹೇಳುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಮುಂದೆ ಮಾರಪ್ಪನ ಮಗ ಮಾರಪ್ಪನು ಹೇಳುತ್ತದೆ.
794 ಕರ್ನಾಟಕ ರಾಜ್ಯ ಗೆಜೆಟಿಯರ್
ಅರಳಹಾಳ್ ಸಿದ್ದಯ್ಯ, ಹೆಗಬೆ ಗುಡ್ಡದಲ್ಲಿ ಗಾಯಗೊಂಡಿದ್ದಾರೆ. ಈ ಸ್ಥಳದಲ್ಲಿ ಮಂಟೇಸ್ವಾಮಿಯ ಗದ್ದುಗೆಯೂ ಇದೆ.
.
ವಿಷ್ಣು ತ್ರಿಮೂರ್ತಿಗಳಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬನಾಗಿದ್ದು, ಸಕಲ ಲೋಕಗಳ ಪಾಲಕ ಎಂದು ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮ ನಂಬುತ್ತದೆ. ಭಗವದ್ಗೀತೆಯಲ್ಲಿ ವರ್ಣಿಸಿದಂತೆ 'ವಿಶ್ವರೂಪಿ'
ನಾರಾಯಣ ಎಂದೂ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ. ಧರ್ಮ ಸಂಸ್ಥಾಪನೆಗಾಗಿ ದಶಾವತಾರ ತಾಳಿ ಭೂಲೋಕವನ್ನು ರಕ್ಷಿಸಿದಾತ ಎಂದು ಪುರಾಣಗಳು ಕೊಂಡಾಡುತ್ತವೆ.
ಮಹಾವಿಷ್ಣು ವಿಷ್ಣುವು ತ್ರಿಮೂರ್ತಿಗಳಲ್ಲೊಬ್ಬ. ವೈಷ್ಣವ ಪಂಥದ ಆರಾಧ್ಯದೈವ. ವಿಶ್ವರಕ್ಷಕ, ವಿಶ್ವದ ಚೈತನ್ಯ ಹಾಗೂ ಸಕಲ ಜೀವರಾಶಿಗಳನ್ನು ತನ್ನ ಶಕ್ತಿಯಿಂದ ನಿಯಂತ್ರಿಸುವವ ಎಂದು ಈತನನ್ನು ಪುರಾಣಗಳು ವರ್ಣಿಸುತ್ತವೆ. ವೈಕುಂಠ ಈತನ ವಾಸಸ್ಥಾನ.
ಮಹಾಲಕ್ಷ್ಮಿ ಈತನ ಹೆಂಡತಿ. ಭೂಲೋಕದಲ್ಲಿ ಪಾಪದ ಕೊಡ ತುಂಬಿದಾಗ ವಿಷ್ಣು ಅವತಾರಗಳನ್ನು ತಳೆದು ಪಾಪಕ್ಕೆ ಕಾರಣರಾದವರನ್ನು ಶಿಕ್ಷಿಸಿ, ಜನರನ್ನು ಸಂರಕ್ಷಿಸುವನೆಂಬ ನಂಬಿಕೆಯಿದೆ. ಕಷ್ಟದಲ್ಲಿರುವ ಭಕ್ತರನ್ನು ಕಾಪಾಡಿ ಮುಕ್ತಿ ನೀಡುವ ಈತ ಜನಸಾಮಾನ್ಯರಿಗೆ ಸ್ಪಂದಿಸುವ ದೇವನಾಗಿ ಕಂಡುಬರುತ್ತಾನೆ. ವಿಷ್ಣು ಅವತಾರಗಳನ್ನು ತಾಳಿದಾಗಲ್ಲೆಲ್ಲಾ ಲಕ್ಷ್ಮಿಯೂ ಅವತಾರಗಳನ್ನು ತಳೆದು ಈತನ ಪತ್ನಿಯಾಗಿ ಜನರನ್ನು ರಕ್ಷಿಸುವ ಕಾರ್ಯದಲ್ಲಿ ನೆರವಾಗುತ್ತಾ ಬರುವಳೆಂಬ ನಂಬಿಕೆಯಿದೆ.
ವಿಷ್ಣುವಿನ ಇತರ ಹೆಸರುಗಳು ವಿಷ್ಣುವನ್ನು ಲಕ್ಮಿನಾರಾಯಣ, ಹರಿ, ಜನಾರ್ದನ, ಮಾಧವ, ಕೇಶವ, ಅಚ್ಯುತ, ಶ್ರೀನಿವಾಸ ಎಂದೂ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ.
ವಿಷ್ಣುವು ಶಾಪಗಳಿಗೆ ಒಳಗಾಗಿದ್ದು ವಿಷ್ಣು ಜನರನ್ನು ರಕ್ಷಿಸುವ ದೇವನಾದರೂ ಕೆಲವು ಶಾಪಗಳಿಗೆ ಒಳಗಾಗಿರುವುದನ್ನು ಪುರಾಣಗಳು ತಿಳಿಸುತ್ತವೆ. ಒಮ್ಮೆ ವಿಷ್ಣು ಮಹಾಲಕ್ಷ್ಮಿಯ ಮುಖವನ್ನು ನೋಡುತ್ತಾ ಕಾರಣವಿಲ್ಲದೆ ನಗಲಾರಂಭಿಸಿದ. ಇದನ್ನು ಕಂಡು ಲಕ್ಷ್ಮಿ ತನ್ನ ಬಗ್ಗೆತಮಾಷೆ ಮಾಡುತ್ತಿರುವನೆಂದು ಬಗೆದು ನಿನ್ನ ದೇಹದಿಂದ ತಲೆ ಬೇರ್ಪಡಲಿ ಎಂದು ಶಪಿಸಿದಳು. ಇದೇ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಹಯಗ್ರೀವ ಎಂಬ ಅಸುರ ಒಂದು ಸಾವಿರ ವರ್ಷಕಾಲ ತಪಸ್ಸು ಮಾಡಿ ಅನೇಕ ವರಗಳ ಜೊತೆಗೆ ಕುದುರೆ ತಲೆಯುಳ್ಳ ಮಾನವನಿಂದ ಮಾತ್ರ ಸಾವೆಂದು ಮತ್ತೊಂದು ವರವನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಂಡಿದ್ದ. ಹೀಗೆ ಅದ್ಭುತ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಪಡೆದ ಹಯಗ್ರೀವ ದೇವಲೋಕಕ್ಕೆ ಮುತ್ತಿಗೆ ಹಾಕಿದ. ಲಕ್ಷ್ಮಿಯ ಶಾಪದಂತೆ ವಿಷ್ಣು ತನ್ನ ತಲೆಯನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಂಡ. ಆಗ ವಿಶ್ವಕರ್ಮ ಕುದುರೆ ತಲೆಯನ್ನು ವಿಷ್ಣುವಿನ ದೇಹಕ್ಕೆ ಜೋಡಿಸಿದ. ಲಕ್ಷ್ಮಿಯ ಶಾಪದಿಂದ ವಿಷ್ಣು ಹಯಗ್ರೀವ ಅಸುರನನ್ನು ಕೊಲ್ಲಲು ಸಾಧ್ಯವಾಯಿತು.
ದೇವಾಸುರರ ನಡುವೆ ಆಗಾಗ ನಡೆಯುತ್ತಿದ್ದ ಯುದ್ಧಗಳಲ್ಲಿ ಒಮ್ಮೆ ಅಸುರರಿಗೆ ಸೋಲುಂಟಾಯಿತು. ಆಗ ಅಸುರರು ಭೃಗುಮುನಿಯ ಹೆಂಡತಿಯಾದ ಪ್ರಲೋಮಳ ಬಳಿಗೆ ಹೋಗಿ ರಕ್ಷಣೆ ಬೇಡಿದರು. ಈಕೆ ದೇವತೆಗಳನ್ನು ನಾಶ ಮಾಡಲು ತಪಸ್ಸನ್ನಾರಂಭಿಸಿದಳು. ಇದನ್ನು ತಿಳಿದ ವಿಷ್ಣು ತನ್ನ ಸುದರ್ಶನ ಚಕ್ರವನ್ನು ಪ್ರಯೋಗಿಸಿ ಆಕೆಯನ್ನು ಕೊಂದ. ಇದರಿಂದ ಭೃಗು ಮುನಿ ಕೋಪಗೊಂಡು, ಮಾನವ ಜನ್ಮಪಡೆದು ಹೆಂಡತಿಯನ್ನು ಅಗಲಿ ವಿರಹ ವೇದನೆಯನ್ನು ಅನುಭವಿಸೆಂದು ವಿಷ್ಣುವಿಗೆ ಶಾಪ ನೀಡಿದ. ಈ ಶಾಪವೇ ರಾಮಾವತಾರಕ್ಕೆ ಕಾರಣ. ಹೀಗೆ ವಿಷ್ಣು ಹಲವು ಶಾಪಗಳನ್ನು ಪಡೆದು ದೇವತೆಗಳ ರಕ್ಷಣೆಗೆ ಕಾರಣನಾದ ಕಥೆಗಳು ಹಲವಾರಿವೆ.
ಸುದರ್ಶನ ಚಕ್ರ / ವಜ್ರನಾಭ
ವಿಷ್ಣುವಿನ ಆಯುಧ ಸುದರ್ಶನ ಚಕ್ರ. ಇದರ ಉಗಮದ ಬಗ್ಗೆ ಎರಡು ರೀತಿಯ ಕಥೆಗಳಿವೆ. ಕಾರ್ತೀಕ ಶುಕ್ಲ ಚರ್ತುದಶಿಯ ದಿನ ವಿಷ್ಣು ಕಾಶೀಕ್ಷೇತ್ರವನ್ನು ಸೇರಿ, ಸಾವಿರ ಕಮಲಗಳಿಂದ ಶಿವನನ್ನು ಪೂಜಿಸುತ್ತಿರು ವಾಗ, ಶಿವ ಆ ಕಮಲಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದನ್ನು ಅದೃಶ್ಯಮಾಡಿದ. ವಿಷ್ಣುಕಡಿಮೆ ಯಾದ ಕಮಲ ಪುಷ್ಪದ ಬದಲಿಗೆ ತನ್ನ ಕಣ್ಣಿನಿಂದಲೇ ಶಿವನನ್ನು ಪೂಜಿಸಲು, ಶಿವ ಒಲಿದು, ತಾನು ಜಲಂಧರನೆಂಬ ದೈತ್ಯನನ್ನು ಕೊಂದ ಆಯುಧವನ್ನು ವಿಷ್ಣುವಿಗೆ ನೀಡಿದ. ಮತ್ತೊಂದು ಕಥೆಯ ಪ್ರಕಾರ ದೇವಬಡಗಿ ಸಾಣೆ ಹಿಡಿಯುವಾಗ ಬಿದ್ದ ಚಿಕ್ಕ ಚಿಕ್ಕ ಚೂರುಗಳನ್ನು ಸೇರಿಸಿ ಸುದರ್ಶನ ಚಕ್ರ ರಚಿಸಿ, ಅದನ್ನು ದ್ವಾದಶಾದಿತ್ಯರಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬನಾದ ವಿಷ್ಣುವಿಗೆ ನೀಡಿದ. ವಿಷ್ಣು ಇದನ್ನು ದುಷ್ಟರನ್ನು ಶಿಕ್ಷಿಸಲು ಬಳಸಿದ. ಸುದರ್ಶನ ಚಕ್ರಕ್ಕೆ ವಜ್ರನಾಭ ಎಂಬ ಇನ್ನೊಂದು ಹೆಸರಿದೆ. ಈ ಚಕ್ರಕ್ಕೆ ಮಧ್ಯೆ ರಂಧ್ರವಿದ್ದು ಇದರ ಮಧ್ಯದಿಂದ ಸಾವಿರ ತೋಳುಗಳು ಹರಡಿಕೊಂಡಿವೆ. ಇದರ ಹೊರಭಾಗ ಚೂಪಾಗಿದೆ.
ಲಕ್ಷಣಗಳು
ವಿಷ್ಣುವಿನ ಎದೆಯ ಮೇಲಿರುವ ಚಿಹ್ನೆಗೆ ಶ್ರೀವತ್ಸ ಎಂದು ಹೆಸರಿದೆ. ಈತನ ಬಳಿ ಇರುವ ಶಂಖದ ಹೆಸರು ಪಾಂಚಜನ್ಯ.
ಇದನ್ನು ಸ್ಪರ್ಶಿಸುವ ಮೂಲಕವೇ ಅಪಾರ ಬುದ್ಧಿವಂತಿಕೆ ದೊರೆಯುವುದೆಂಬ ನಂಬಿಕೆ ಇದೆ. ಸಾರಂಗ ಈತನ ಧನುಸ್ಸು. ಇದಕ್ಕೆ ವೈಷ್ಣವ ಚಾಪ ಎಂಬ ಹೆಸರೂ ಇದೆ. ವೈಜಯಂತಿ ಈತನ ಕಂಠಾಭರಣ. ಐದು ಆಭರಣಗಳನ್ನು ಒಟ್ಟುಗೂಡಿಸಿ ಮಾಡಿರುವ ಈ ಹಾರಕ್ಕೆ ವನಮಾಲಾ ಎಂಬ ಹೆಸರಿದೆ. ವಿಷ್ಣುವಿನ ವಾಹನ ಗರುಡ.
ಋಗ್ವೇದದಲ್ಲಿ ವಿಷ್ಣುವಿನ ಪ್ರಸ್ತಾಪ ಕೆಲವು ಕಡೆಯಲ್ಲಿದೆ. ಆದರೆ ಇಲ್ಲಿ ಇಂದ್ರನಿಗೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯವಿರುವುದು ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ. ಇಲ್ಲಿ ವಿಷ್ಣು ಇಂದ್ರನ ಕಿರಿಯ ಸೋದರ ಸ್ಥಾನ ಪಡೆದಿದ್ದಾನೆ. ಹೀಗಾಗಿ ವಿಷ್ಣು ಸಹಸ್ರನಾಮಗಳಲ್ಲಿ ಉಪೇಂದ್ರ, ಇಂದ್ರಾವರಜ ಮುಂತಾದ ಹೆಸರುಗಳು ಸೇರಿವೆ. ಮಹಾಭಾರತದಲ್ಲಿ ಭೀಷ್ಮ ವಿಷ್ಣುಶಕ್ತಿಯ ವಿವರ ನೀಡುತ್ತಾನೆ.
ವಿಷ್ಣುವಿನ ಆತಿ ಪ್ರಸಿದ್ದವಾದ ಅವತಾರಗಳ ಪಟ್ಟಿಯನ್ನು ದಶಾವತಾರ ಎನ್ನಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಇದರ ಅರ್ಥ "ಹತ್ತು ಅವತಾರಗಳು". ಈ ಪಟ್ಟಿಯನ್ನು ಗರುಡ ಪುರಾಣದಲ್ಲಿ ಕಾಣಬಹುದು. ವಿಷ್ಣುವಿನ ಮೊದಲ ನಾಲ್ಕು ಅವತಾರಗಳು ಸತ್ಯ ಯುಗದಲ್ಲಿ ಆಗುತ್ತದೆ (ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮದಲ್ಲಿನ ನಾಲ್ಕು ಯುಗಗಳಲ್ಲಿ ಮೊದಲನೆಯದು). ನಂತರದ ಮೂರು ಅವತಾರಗಳು ತ್ರೇತ ಯುಗದಲ್ಲಿ, ಎಂಟನೆಯ ಅವತಾರ ದ್ವಾಪರ ಯುಗದಲ್ಲಿ ಹಾಗು ಒಂಬತ್ತನೆಯ ಅವತಾರ ಕಲಿ ಯುಗದಲ್ಲಿ, ಹತ್ತನೇ ಅವತಾರ ಕಲ್ಕಿ, ಕಲಿ ಯುಗ ಕೊನೆಯಲ್ಲಿ ಸಂಭವಿಸುವುದಾಗಿ ಹೇಳಲಾಗುತ್ತದೆ.
1.ಮತ್ಸ್ಯ, ಮೀನು-ಅವತಾರ, ಮನುವನ್ನು (ಮಾನವ ಕುಲದ ಮೂಲ) ಮಹಾಪೂರದಿಂದ ಪಾರು ಮಾಡಿದ.
2.ಕೂರ್ಮ, ಆಮೆ-ಅವತಾರ, ಸಮುದ್ರ ಮಂಥನದ ವೇಳೆ - ಸಾಗರವನ್ನು ಕಡೆಯಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡಿದ.
3.ವರಾಹ, ಹಂದಿ-ಅವತಾರ, ಹಿರಣ್ಯಾಕ್ಷನಿಂದ ಭೂಮಿಯನ್ನು ರಕ್ಷಿಸಿದ.
4.ನರಸಿಂಹ,ಅರ್ಧ ಮನುಷ್ಯ ಅರ್ಧ ಸಿಂಹ ಅವತಾರ, ದುಷ್ಟ ಅಸುರ ಹಿರಣ್ಯಕಶಿಪುವನ್ನು ಕೊಂದು ಅವನ ಮಗ ಪ್ರಹ್ಲಾದನನ್ನು ರಕ್ಷಿಸಿದ.
5.ವಾಮನ, ಗುಚ್ಚ/ಕುಳ್ಳ-ಅವತಾರ, ರಾಜ ಮಹಾಬಲಿಯನ್ನು ಅಡಗಿಸಿದ
6.ಪರಶುರಾಮ, ಸಾವಿರ ಕೈಗಳುಳ್ಳ ಕಾರ್ತವೀರ್ಯಾರ್ಜುನನನ್ನು ಸೋಲಿಸಿದ ಋಷಿ.
7.ರಾಮ, ಅಯೋಧ್ಯದ ರಾಜ ಹಾಗು ಹಿಂದೂ ಮಹಾಕಾವ್ಯ ರಾಮಾಯಣದ ನಾಯಕ.
8.ಕೃಷ್ಣ, ದ್ವಾರಕದ ರಾಜ, ಭಾಗವತ ಪುರಾಣ ಹಾಗು ಮಹಾಭಾರತದ ಕೇಂದ್ರ ಪಾತ್ರಿ ಹಾಗು ಭಗವದ್ಗೀತೆಯ ವಾಚಕ
9.ಗೌತಮ ಬುದ್ಧ:ಶಾಂತಿ ಸಂಸ್ಥಾಪಕ
10.ಕಲ್ಕಿ ("ಶಾಶ್ವತತೆ", ಅಥವಾ "ಸಮಯ", or "ಕ್ರೌರ್ಯದ ನಾಶಕ"), ಕಲಿ ಯುಗದ ಕೊನೆಯಲ್ಲಿ ಬರುವ ನಿರೀಕ್ಷೆಯಿದೆ.
ಯದಾ ಯದಾ ಹಿ ಧರ್ಮಸ್ಯ | ಗ್ಲಾನಿರ್ಭವತಿ ಭಾರತ || ಅಭ್ಯತ್ಥಾನಮಧರ್ಮಸ್ಯ || ತದಾತ್ಮಾನಂ ಸೃಜಾಮ್ಯಹಂ|| ಪರಿತ್ರಾಣಾಯ ಸಾಧೂನಾಂ | ವಿನಾಶಯ ಚ ದುಷ್ಕೃತಾಂ || ಧರ್ಮಸಂಸ್ಥಾಪನಾರ್ಥಾಯ | ಸಂಭವಾಮಿ ಯುಗೇ ಯುಗೇ || ಧರ್ಮಕ್ಕೆ ಹಾನಿಯಾದಾಗ ನಾನು (ಭಗವಂತನು) ಸಜ್ಜನರನ್ನು ಕಾಪಾಡಿ, ದುರ್ಜನರನ್ನು ನಾಶ ಮಾಡಲು, ಧರ್ಮಸಂಸ್ಥಾಪನೆ ಮಾಡಲು ಪ್ರತಿ ಯುಗದಲ್ಲಿ ಭೂಮಿಯಲ್ಲಿ ಅವತರಿಸುವೆನು.
ಕಲ್ಕಿ ಭಗವಾನ್ ವಿಷ್ಣುವಿನ ದಶಾವತಾರ
ವಿಷ್ಣುವಿನ ದಶಾವತಾರ ದೇವಾಲಯಗಳು ಎಲ್ಲೆಲ್ಲಿವೆ ಗೊತ್ತಾ?
ಲೋಕದಲ್ಲಿ ಅಧರ್ಮ ಹೆಚ್ಚಿದಾಗ ಧರ್ಮವನ್ನು ಪುನಃಸ್ಥಾಪಿಸಲು, ಹಾಗು ಅರ್ಹರನ್ನು ಅಥವಾ ಭಕ್ತರನ್ನು ಹುಟ್ಟು ಮತ್ತು ಸಾವುಗಳ ಚಕ್ರದಿಂದ ಮುಕ್ತಗೊಳಿಸಲು ಸುಜನರನ್ನು ಎತ್ತಿಹಿಡಿದು ದುರ್ಜನರನ್ನು ದಮನಗೊಳಿಸುವುದರ ಮೂಲಕ ಧರ್ಮಸಂಸ್ಥಾಪನೆಗೆ ಪರಮಾತ್ಮ ಕಾಲಕಾಲಕ್ಕೆ ಯಾವುದೋ ಒಂದು ರೂಪದಲ್ಲಿ ಭೂಮಿಗೆ ಇಳಿದುಬರುತ್ತೇನೆ ಎಂದು ಶ್ರೀಕೃಷ್ಣ ಭಗವದ್ಗೀತೆಯಲ್ಲಿ ಹೇಳಿರುವ ಮಾತು ಅವತಾರ ಎನ್ನುವುದರ ಉದ್ದೇಶವನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ವಿಷ್ಣುವಿನ ದಶಾವತಾರಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ದೇವಾಲಯಗಳು ಎಲ್ಲೆಲ್ಲಿವೆ ಅನ್ನೋದನ್ನು ತಿಳಿಯೋಣ...
ಮತ್ಸ್ಯ ಅವತಾರ
ಮತ್ಸ್ಯಾವತಾರ ಮೀನಿನ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಹಿಂದೂ ದೇವತೆವಿಷ್ಣುವಿನ ಅವತಾರ ವಿಷ್ಣುವಿನ ದಶಾವತಾರ ಗಳಲ್ಲಿ ಮೊದಲನೆಯದು. ಪ್ರಳಯದಲ್ಲಿ ಸಿಕ್ಕಿಬಿದ್ದ ವೈವಸ್ವತ ಮನುವನ್ನು ಉದ್ಧರಿಸುವುದೇ ಈ ಅವತಾರದ ಉದ್ದೇಶ. ವಿಷ್ಣುವು ಮತ್ಯ್ಸಾವತಾರದಲ್ಲಿ ವೇದನಾರಾಯಣ ಸ್ವಾಮಿ ದೇವಾಲಯದಲ್ಲಿದ್ದಾನೆ.
ಈ ದೇವಾಲಯವು ತಿರುಪತಿಯ 70 ಕಿಮೀ ಆಗ್ನೇಯ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ನಾಗಲಪುರಂನಲ್ಲಿದೆ. ಇಲ್ಲಿನ ವೇದ ನಾರಾಯಣ ಸ್ವಾಮಿ ದೇವಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಮತ್ಸ್ಯಅವತಾರದಲ್ಲಿವಿಷ್ಣು ಪೂಜಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ವಿಜಯನಗರ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದ ವಾಸ್ತುಶಿಲ್ಪದಿಂದ ಈ ದೇವಾಲಯವನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಲಾಗಿದೆ. ಇಲ್ಲಿ ವಿಷ್ಣುವು ಶ್ರೀದೇವಿ ಹಾಗೂ ಭೂದೇವಿಯ ಜೊತೆ ವಿರಾಜಮಾನರಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಈ ದೇವಾಲಯವು ತಿರುವಲ್ಲೂರುನಿಂದ ಸುಮಾರು 1 ಗಂಟೆ ದೂರದಲ್ಲಿದೆ. ಇದರ ದೂರ 37 ಕಿಮೀ. ಇದು ನಾಗಲಪುರಂ ಜಲಪಾತದ ಸಮೀಪ ಇದೆ.
ಕೂರ್ಮಾವತಾರ
ವಿಷ್ಣುವಿನ ಎರಡನೇ ಅವತಾರ. ಮತ್ಸ್ಯಾವತಾರದಂತೆ ಈ ಅವತಾರವೂ ಸತ್ಯಯುಗದಲ್ಲಿ ಸಂಭವಿಸಿತ್ತು. ಕೂರ್ಮಾವತಾರಕ್ಕೆ ಸಮರ್ಪಿತ ದೇವಾಲಯಗಳು ಆಂಧ್ರಪ್ರದೇಶದ ಚಿತ್ತೂರು ಜಿಲ್ಲೆಯಲ್ಲಿನ ಕೂರ್ಮಾಯಿ ಮತ್ತು ಶ್ರೀಕೂರ್ಮಂ ನಲ್ಲಿ ನೆಲೆಗೊಂಡಿವೆ. ಶ್ರೀಕೂರ್ಮಂ ಆಂಧ್ರ ಪ್ರದೇಶದ ಶ್ರೀಕಾಕುಳಂ ಜಿಲ್ಲೆಯಲ್ಲಿದೆ. ಶ್ರೀಕಾಕುಳಂ ಪಟ್ಟಣದಿಂದ 16 ಕಿಲೋಮೀಟರ್‌ಗಳ ದೂರದಲ್ಲಿದೆ. ಈ ಗುಡಿಯಲ್ಲಿದ ವಿಗ್ರಹ ಸ್ವಯಂಭೂವಾಗಿದೆ. ಈ ತರಹ ದೇವಾಲಯ ಭಾರತ ದೇಶದಲ್ಲಿ ಇದೊಂದೆ.
ವರಾಹ ಅವತಾರ
ದೈತ್ಯ ಹಿರಣ್ಯಾಕ್ಷನು ಭೂಮಿಯನ್ನು ಕದ್ದು ಆಕೆಯನ್ನು ಆದಿಸ್ವರೂಪದ ನೀರಿನಲ್ಲಿ ಬಚ್ಚಿಟ್ಟಾಗ,ವಿಷ್ಣುಆಕೆಯನ್ನು ಕಾಪಾಡಲು ವರಾಹನಾಗಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡನು. ವರಾಹಾವತಾರ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಹಿಂದೂ ದೇವತೆವಿಷ್ಣುವಿನಅವತಾರ ವರಾಹಾವತಾರವನ್ನುದಶಾವತಾರಗಳಲ್ಲಿ ಮೂರನೆಯದಾಗಿ ಪಟ್ಟಿಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ವಿಷ್ಣುವು ವರಾಹ ಅವತಾರದಲ್ಲಿ ಅಂದರೆ ಹಂದಿಯ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಹಿರಣ್ಯಕಶಾನನ್ನು ಸೋಲಿಸುತ್ತಾನೆ. ಭೂಮಿಯನ್ನು ತನ್ನ ದಂತಗಳ ಮೂಲಕ ಸಮುದ್ರದೊಳಗಿನಿಂದ ಭೂಮಿಯನ್ನು ತೆಗೆದು ಮತ್ತೆ ಅದರದ್ದೇ ಸ್ಥಳದಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾಪಿಸುತ್ತಾನೆ. ಪೆರುಮಾಳ್ ತಿರುನೆಲ್ವೇಲಿ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಕಲ್ಲಿಡೈಕುರಿಚಿ ಹಳ್ಳಿಯಲ್ಲಿ ವರಾಹ ದೇವಸ್ಥಾನವಿದೆ.
ತಿರುನಲ್ವೇಲಿಗೆ ತಲುಪುವುದು ಹೇಗೆ ? ಪೆರುಮಾಳ್ ತಿರುನೆಲ್ವೇಲಿ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಕಲ್ಲಿಡೈಕುರಿಚಿ ಹಳ್ಳಿಯಲ್ಲಿರುವ ವರಾಹ ದೇವಾಲಯವನ್ನು ತಲುಪಲು ತಿರುನಲ್ವೇಲಿ ಹೊಸ ಬಸ್ ನಿಲ್ದಾಣದಿಂದ ಪ್ರತಿ ಹತ್ತು ನಿಮಿಷಕ್ಕೊಮ್ಮೆ ಪಾಪನಾಂಶಗೆ ಬಸ್ ಇದೆ. ಅಲ್ಲಿಂದ 45ನಿಮಿಷದಲ್ಲಿ ಈ ದೇವಸ್ಥಾನವನ್ನು ತಲುಪಬಹುದು.
ನರಸಿಂಹ ಅವತಾರ
ನರಸಿಂಹ ವಿಷ್ಣುವಿನದಶಾವತಾರಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದು. ದಶಾವತಾರಗಳಲ್ಲಿ ನಾಲ್ಕನೆಯದು. ಅರ್ಧ ದೇಹ ಮನುಷ್ಯನಂತೆ ಮತ್ತು ಇನ್ನರ್ಧ ಭಾಗಸಿಂಹರೂಪದಲ್ಲಿರುವುದರಿಂದನರಸಿಂಹಎಂಬ ಹೆಸರು ಬಂದಿದೆ.ಹಿರಣ್ಯ ಕಶಿಪುಎಂಬ ರಾಕ್ಷಸನನ್ನು ಕೊಲ್ಲಲು ಮಹಾವಿಷ್ಣು ಈ ರೂಪದಿಂದಭೂಮಿಯಲ್ಲಿಅವತರಿಸಿದನೆಂದು ಪುರಾಣಗಳಲ್ಲಿ ಹೇಳಲಾಗಿದೆ. ಮಧುರೈ ಮತ್ತು ತಿರುನೆಲ್ವೇಲಿ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಯೋಗ ನರಸಿಂಹ ಮತ್ತು ಲಕ್ಷ್ಮಿ ನರಸಿಂಹ ದೇವಾಲಯಗಳು ಪ್ರಸಿದ್ಧವಾಗಿವೆ. ಭಾರತದಲ್ಲಿ, ನರಸಿಂಹನಿಗೆ ಅರ್ಪಿಸಿದ ಮೂರು ದೇವಾಲಯಗಳಲ್ಲಿ 16 ಕೈಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಇತರ ಎರಡು ದೇವಾಲಯಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ ರಾಜಸ್ತಾನ ಮತ್ತು ಇನ್ನೊಂದು ಸಿಂಗೂರಿಗುಡಿ ಅಥವಾ ಕಡಲೂರು ಜಿಲ್ಲೆಯ ಸಿಂಗರಿಗುಡಿನಲ್ಲಿದೆ.
ಹೋಗುವುದು ಹೇಗೆ?
ತಿರುನೆಲ್ವೇಲಿಯಿಂದ ತೆನೆಕಾಶಿ ರಸ್ತೆಯ ಹೆದ್ದಾರಿಯಲ್ಲಿ 44 ಕಿ.ಮೀ ದೂರದಲ್ಲಿದೆ ದೇವಸ್ಥಾನವು ದೂರದಲ್ಲಿದೆ. ಇದು ಟೆನ್ಕಾಶಿಗೆ 10 ಕಿ.ಮೀ ದೂರದಲ್ಲಿದೆ. ಸುರಂದಾಯಿಗೆ ಹೋಗುವ ದಾರಿಯಲ್ಲಿ ಪಾಂಡೂರಸತ್ರಾ ಪಟ್ಟಣದಿಂದ 2 ಕಿ.ಮೀ ದೂರದಲ್ಲಿ ಈ ದೇವಸ್ಥಾನವಿದೆ.
ವಾಮನ ಅವತಾರ
ವಾಮನ ಅವತಾರವು ಜಗತ್ತಿನಲ್ಲಿ ವಿಷ್ಣುವಿನ ಐದನೇ ಅವತಾರವಾಗಿದೆ. ಈ ಅವತಾರದಲ್ಲಿ ಅವರು ಕೇರಳದ ಬ್ರಾಹ್ಮಣ ಕುಟುಂಬದಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದರು. ವಾಮನಾವತಾರವನ್ನು ಎರಡನೇ ಯುಗ ಅಥವಾ ತ್ರೇತಾಯುಗದ ಮೊದಲ ಅವತಾರವೆಂದು ವಿವರಿಸಲಾಗಿದೆ. ಅವನು ಮಾನವರೂಪಿ ಲಕ್ಷಣಗಳಿಲ್ಲದೆ ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡ ಮೊದಲ ಅವತಾರ, ಆದಾಗ್ಯೂ ಅವನು ಕುಬ್ಜ ಬ್ರಾಹ್ಮಣನಾಗಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾನೆ. ಕಾಂಚೀಪುರಂನ ವಾಮರ್ ದೇವಾಲಯದಲ್ಲಿ,
ಕಾಂಚೀಪುರಂ ತಲುಪಲು ಹೇಗೆ? ಕಾಂಚೀಪುರಂ ಬಸ್ ನಿಲ್ದಾಣದಿಂದ ದೂರದಲ್ಲಿದೆ. ಈ ದೇವಾಲಯವು ದ್ರಾವಿಡ ವಾಸ್ತುಶೈಲಿಯಿಂದ ನಿರ್ಮಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ ಮತ್ತು ಇದು ತುಂಬಾ ಸುಂದರವಾಗಿದೆ.
ಪರಶುರಾಮ
ಪರುಶು ಅಂದರೆ ಕೊಡಾಲಿ. ಶಿವನ ರೂಪ ಎನ್ನಲಾಗುತ್ತದೆ. ಆದ್ದರಿಂದ ಅವನನ್ನು ಪರಶ್ರಾ-ರಾಮ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಕನ್ಯಾಕುಮಾರಿ ದೇವಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ನೀಲಿ ಕಲ್ಲಿನಲ್ಲಿ ಪರಶುರಾಮ ಕನ್ಯಾಕುಮಾರಿ ಬಸ್ ನಿಲ್ದಾಣದಿಂದ 2 ಕಿ.ಮೀ ದೂರದಲ್ಲಿ ದೇವಿ ಕುಮಾರಿ ಅಮ್ಮನ್ ದೇವಸ್ಥಾನವನ್ನು ತಲುಪಬಹುದು. ವಿಷ್ಣುವಿನ ಭಗವತಿ ಅಮ್ಮನ್ ದೇವಾಲಯ ಎಂಬ ಸ್ಥಳದಲ್ಲಿ ಪರಶುರಾಮನ ಅವತಾರವನ್ನು ಕಾಣಬಹುದು.
ಬಲರಾಮ
ಬಲರಾಮನು ಕೃಷ್ಣನ ಹಿರಿಯ ಸಹೋದರ. ಇದು ವಿಷ್ಣು ಆದಿಶೇಶನ ರೂಪವಾಗಿದೆ. ವಾಸುದೇವ ಮತ್ತು ದೇವಕಿಯ ಮಗನಾಗಿ ಜನಿಸಿದರು. ಬಲರಾಮ್ ದೇವಾಲಯ ಒರಿಸ್ಸಾದ ಕಂದಬರಾದಲ್ಲಿದೆ. ಈ ದೇವಾಲಯವು ಒರಿಸ್ಸಾದ ಭುವನೇಶ್ವರದಿಂದ 90 ಕಿ.ಮೀ ದೂರದಲ್ಲಿದೆ.
ಕೃಷ್ಣನ ಅವತಾರವು
ವಿಷ್ಣು ಮತ್ತು ದೇವಸ್ವಾಮಿ ಕೃಷ್ಣನ ಅವತಾರವಾಗಿದೆ. ಈ ಅವತಾರದ ಮುಖ್ಯ ಘಟನೆಗಳು ಘಾಮನ್ನ ನಾಶ, ಪಾಂಡವರ ನ್ಯಾಯಕ್ಕಾಗಿ ಹೋರಾಟ, ಮತ್ತು ದ್ರೌಪದಿಯನ್ನು ಸಂರಕ್ಷಿಸುವುದು. ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಕೃಷ್ಣನಿಗೆ ಅನೇಕ ಪೂಜಾ ಸ್ಥಳಗಳಿವೆ.
ಕಲ್ಕಿ ಅವತಾರ
ವಿಷ್ಣುವಿನ ಕೊನೆಯ ಅವತಾರವೆಂದರೆ ಅದು ಕಲ್ಕಿ ಅವತಾರ. ಕಲಿಯುಗದಲ್ಲಿ ವಿಷ್ಣುವು ಕಲ್ಕಿ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಅವತಾರ ತಾಳಿದ್ದಾನೆ ಎನ್ನಲಾಗುತ್ತದೆ. ಕಲಿಯುಗವು ಪ್ರಪಂಚವನ್ನು ಹಾಳುಮಾಡುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಮೋಕ್ಷಕ್ಕೆ ನಮ್ಮನ್ನು ಕರೆದೊಯ್ಯುವುದು ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗುತ್ತದೆ. ಕಲ್ಕಿ ಅವತಾರದಲ್ಲಿ ದೇವಾಲಯಗಳಿಲ್ಲ.