ಸದಸ್ಯ:ರಂಗನಾಥ್ ಮ/ನನ್ನ ಪ್ರಯೋಗಪುಟ
- ಗಾರೊ ಭಾಷೆ*
ಗಾರೊ ಅಥವಾ ಎ-ಚಿಕ್,ಇದು ಚೀನಾ-ಟಿಬೆಟಿಯನ್ನರ ಭಾಷೆಯಾಗಿದ್ದು ಈ ಭಷೆಯನ್ನು ಮೇಘಾಲಯದ ಗಾರೊ ಹಿಲ್ಸ್ ಜಿಲ್ಲೆಗಳಲ್ಲಿ , ಅಸ್ಸಾಂನ ಕೆಲವು ಭಾಗಗಳ ಮತ್ತು ತ್ರಿಪುರದ ಸಣ್ಣ ಪಾಕೆಟ್ಗಳ ಜನರು ಬಳಸುತ್ತಾರೆ. ನೆರೆಯ ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶದ ಕೆಲವು ಭಾಗಗಳಲ್ಲಿಯೂ ಗಾರೊ ಪ್ರಚಲಿತದಲ್ಲಿದೆ. ೨೦೦೧ ರ ಜನಗಣತಿಯ ಪ್ರಕಾರ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು 889,000 ಗಾರೊ ಭಾಷಿಕರಿದ್ದರೆ, ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶದಲ್ಲಿ 130,000 ಮಂದಿ ಕಂಡುಬರುತ್ತಾರೆ.
ಇನ್ನು ಗಾರೊದ ಭೌಗೋಳಿಕ ವಿತರಣೆತನ್ನು ನೋಡುವುದಾದರೆ
ಗ್ಯಾರೊಗೆ ಎಥ್ನೋಲೊಗ್ ಈ ಕೆಳಗಿನ ಸ್ಥಳಗಳನ್ನು ಪಟ್ಟಿ ಮಾಡುತ್ತದೆ :
ಗರೊ ಹಿಲ್ಸ್ ವಿಭಾಗ , ಮೇಘಾಲಯ ಗೋಲ್ಪಾರ ಜಿಲ್ಲೆ , ಕಮ್ರೂಪ್ ಜಿಲ್ಲೆ ಮತ್ತು ಪಶ್ಚಿಮ ಅಸ್ಸಾಂನ ಕಾಬರ್ಿ ಆಂಗ್ಲಾಂಗ್ ಜಿಲ್ಲೆ ಕೊಹಿಮಾ ಜಿಲ್ಲೆ , ನಗಾಲ್ಯಾಂಡ್ ಉದಯಪುರ ಉಪವಿಭಾಗ , ಪಶ್ಚಿಮ ತ್ರಿಪುರ ಜಿಲ್ಲೆ , ತ್ರಿಪುರ ಜಲ್ಪೈಗುರಿ ಜಿಲ್ಲೆ ಮತ್ತು ಪಶ್ಚಿಮ ಬಂಗಾಳದ ಕೋಚ್ ಬಿಹಾರ ಜಿಲ್ಲೆ
ಭಾಷಾ ಸಂಯೋಜನೆ
ಗಾರೊ ಸಿನೋ-ಟಿಬೆಟಿಯನ್ನ ಬೋಡೋ-ಗಾರೊ ಉಪಗುಂಪಿಗೆ ಸೇರಿದ್ದು ಇದರಲ್ಲಿ ಮ್ಯಾಂಡರಿನ್ ಮತ್ತು ಕ್ಯಾಂಟೋನೀಸ್ನಂತಹ ಸಿನಿಟಿಕ್ ಭಾಷೆಗಳಿವೆ . ಬೋಡೋ-ಗಾರೊ ಉಪಗುಂಪು ಸಿನೋ-ಟಿಬೆಟಿಯನ್ ಭಾಷಾ ಕುಟುಂಬದಲ್ಲಿ ಸುದೀರ್ಘವಾಗಿ ಗುರುತಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಹಾಗೂ ಹೆಚ್ಚು ಸುಸಂಬದ್ಧವಾದ ಉಪಗುಂಪುಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ . ಇದರಲ್ಲಿ ಬೋಡೋ , ಕೊಕ್ಬೊರೊಕ್ , ತಿವಾ , ಡ್ಯೂರಿ , ಗಾರೊ , ರಭಾ , ಅಟೊಂಗ್ , ರುಗಾ ಮತ್ತು ಕೋಚ್, ಇನ್ನೂ ಮುಂತಾದ ಭಾಷೆಗಳೂ ಸೇರಿವೆ . ಪರಸ್ಪರ ನಿಕಟ ಸಂಬಂಧ ಹೊಂದಿರುವ ಈ ಭಾಷೆಗಳು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಅನೇಕ ವೈಶಿಷ್ಟ್ಯಗಖನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ ಮತ್ತು ಈ ಭಾಷೆಗಳಿಂದ ಪದಗಳ ನಿದರ್ಿಷ್ಟ ದತ್ತಾಂಶದ ಮೇಲ್ಮೈ ಮಟ್ಟದ ಅವಲೋಕನದಿಂದಲೂ ಸಹ ಹೋಲಿಕೆಗಳನ್ನು ಸುಲಭವಾಗಿ ಗುರುತಿಸಬಹುದು.
ಗಾರೊದ ಉಪಭಾಷೆಗಳು
ಇಲ್ಲಿ 'ಉಪಭಾಷೆ' ಎಂಬ ಪದವನ್ನು ರಾಜಕೀಯವಾಗಿ 'ಅಧಿಕೃತೇತರ ಭಾಷಣ ವೈವಿಧ್ಯ' ಎಂದು ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಿಸಲಾಗಿದೆ. ಗಾರೊ ಭಾಷೆಯ ಉಪಭಾಷೆಗಳನ್ನು ಈ ಕೆಳಗಿನಂತೆ ಪಟ್ಟಿ ಮಾಡಬಹುದು:
ಅಟೊಂಗ್ ರುಗಾ ಚಿಬಾಕ್ ಬುಗೈ ಮೀ-ಗ್ಯಾಮ್ ಎ.ಬೆಂಗ್/ಆಮ್.ಬೆಂಗ್ ಎ.ನಾವು ಮಾತಾಬೆಂಗ್ ಗಾರಾ ಗ್ಯಾಂಚಿಂಗ್ ದ್ವಂದ್ವ ಮ್ಯಾಚಿ-ಡ್ಯೂಯಲ್ ಕಮ್ರುಪ್
ಈ ಉಪಭಾಷೆಗಳನ್ನು ಮಾತನಾಡುವವರು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಒಬ್ಬರನ್ನೊಬ್ಬರು ಅಥರ್ೈಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಸಾಮಥರ್ೈವನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತರಾದರೂ ಮತ್ತೊಂದು ಪ್ರದೇಶದ ಉಪಭಾಷೆಯ ಪರಿಚಯವಿಲ್ಲದವರಿಗೆ ಆ ಉಪಭಾಷೆಯ ಪರಿಚಯವಿಲ್ಲದವನಿಗೆ ಆ ಉಪಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ವಿಶಿಷ್ಟವಾಗಿರುವ ಕೆಲವು ಪದಗಳ ಮತ್ತು ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿಗಳ ವಿವರಣೆಯ ಅಗತ್ಯವಿರುತ್ತದೆ . 'ಎ.ನಾವು' ಮತ್ತು 'ಎ,ಬೆಂಗ್'ಗಳನ್ನು ಹೊರತುಪಡಿಸಿ ಗಾರೊದ ಉಪಭಾಷೆಗಳ ಮೇಲಿನ ಸಂಶೋಧನೆಯು ದೊಡ್ಡ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ನಿರ್ಲಕ್ಷಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ ಮತ್ತು ಅನೇಕ ಗಾರೊ ಉಪಭಾಷೆಗಳನ್ನು 'ಸ್ಟ್ಯಾಂಡಡರ್್' ಅಥವಾ 'ಎ.ನಾವು' ಅಥವಾ 'ಆಮ್.ಬೆಂಗ್' ಅನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳಲಾಗುತ್ತದೆ . ವಾಸ್ತವಿಕವಾಗಿ ಲಿಖಿತ ಮತ್ತು ಮಾತನಾಡುವ ಮಾನದಂಡವು 'ಎ.ನಮ್ಮಿಂದ' ಬೆಳೆದಿದ್ದರೂ ಅವು ಒಂದೇ ಅಲ್ಲದೆ ಎರಡರ ನಡುವೆ ಧ್ವನಿಮುದ್ರಿಕೆ ಮತ್ತು ಶಬ್ದಕೋಶದ ಬಳಕೆಯಲ್ಲಿ ಗಮನಾರ್ಹ ವ್ಯತ್ಯಾಸವಿದೆ . ಆದ್ದರಿಂದ 'ಸ್ಟ್ಯಾಂಡಡರ್್ ಎ.ನಾವು'(ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ತುರಾದಲ್ಲಿ ಮಾತನಾಡುತ್ತಾರೆ) ಮತ್ತು 'ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಎ.ನಾವು'(ಗ್ಯಾರೋ ಹಿಲ್ಸ್ನ ಈಶಾನ್ಯ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಮಾತನಾಡುವವರಲ್ಲಿ ಇನ್ನೂ ಪ್ರಚಲಿತದಲ್ಲಿದೆ) ನಡುವೆ ವ್ಯತ್ಯಾಸವನ್ನುಂಟುಮಾಡುವುದು ಸೂಕ್ತವಾಗಿದೆ . ಅಟೊಂಗ್ , ರುಗಾ ಮತ್ತು ಮಿ-ಗ್ಯಾಮ್ಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಗ್ಯಾರೊಸ್ನಲ್ಲಿ ದೊಡ್ಡ ತಪ್ಪು ಕಲ್ಪನೆಯಿದೆ . ಈ ಭಾಷೆಗಳನ್ನು ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕವಾಗಿ ಗಾರೊದ ಉಪಭಾಷೆಗಳೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ . 'ಅಟೊಂಗ್' ಮತ್ತು 'ರುಗಾ' ಭಾಷೆಗಳನ್ನು ಮಾತನಾಡುವವರು ವಾಸ್ತವವಾಗಿ 'ಗರೋಸ್' ಜನಾಂಗದವರಾಗಿರುತ್ತಾರಾದರೂ ಅವರ ಭಾಷೆಗಳು 'ಗಾರೊ'ದ ಉಪಭಾಷೆಗಳೊಂದಿಗೆ ಪರಸ್ಪರ ಬುದ್ಧಿವಂತಿಕೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುವುದಿಲ್ಲವಾದ್ದರಿಂದ ಭಾಷಾಶಾಸ್ತ್ರದ ಪ್ರಕಾರ 'ಗಾರೊ' ಭಾಷೆಯಿಂದ ಅವು ಭಿನ್ನವಾಗಿವೆ . 'ಮಿ.ಗ್ಯಾಮ್'(ಖಾಸಿಗಳಿಗೆ ಲಿಂಗಮ್/ಲಿಂಗಂಗಮ್ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ) 'ಖಾಸಿ'ಯೊಂದಿಗೆ ನಿಕಟ ಸಂಬಂಧ ಹೊಂದಿರುವ 'ಆಸ್ಟ್ರೋಸಿಯಾಟಿಕ್' ಭಾಷೆಯಾಗಿದೆ . 'ಮಿ.ಗ್ಯಾಮ್' ಭಾಷಿಕರು 'ಗರೋಸ್'ನೊಂದಿಗೆ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕವಾಗಿ ಸಾಕಷ್ಟು ಸಮಾನತೆಯನ್ನು ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳುವುದರಿಂದ 'ಗರೋಸ್' ತಮ್ಮ ಭಾಷೆಯನ್ನು ತಮ್ಮದೇ ಆದ ಮತ್ತೊಂದು ಉಪಭಾಷೆಯೆಂದು ತಪ್ಪಾಗಿ ಅಥರ್ೈಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ.
ಗಾರೊ ಬಾಷೆಯ ಇಂದಿನ ಸ್ಥಿತಿಗತಿಗಳು
ಮೇಘಾಲಯದಲ್ಲಿ ಆಂಗ್ಲ ಭಾಷೆಯು ಅಧಿಕೃತವಾಗಿ ಆಡಳಿತದಲ್ಲಿರುವಾಗ ಅಲ್ಲಿನ ಐದು ಗಾರೋ ಹಿಲ್ಸ್ ಜಿಲ್ಲೆಗಳಲ್ಲಿ 'ಮೇಘಾಲಯ ರಾಜ್ಯ ಭಾಷಾ ಕಾಯ್ದೆ 2005'ರ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ 'ಗಾರೊ' ಭಾಷೆಗೆ 'ಸಹಾಯಕ ಅಧೀಕೃತ ಭಾಷೆ'ಯ ಸ್ಥಾನಮಾನವನ್ನು ನೀಡಲಾಗಿದೆ.
ಗಾರೊ ಬೆಟ್ಟಗಳಲ್ಲಿನ ಸಕರ್ಾರಿ ಶಾಲೆಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಹಂತದಲ್ಲಿ 'ಗಾರೊ' ಭಾಷೆಯನ್ನು ಬೋಧನಾ ಮಾಧ್ಯಮವಾಗಿ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ . ದ್ವಿತೀಯ ಹಂತದಲ್ಲಂತೂ ಆಂಗ್ಲ ಭಾಷೆಯು 'ಡಿ ಜ್ಯೂರ್' ಬೋಧನಾ ಮಾಧ್ಯಮವಾಗಿರು ಕೆಲವು ಶಾಲೆಗಳಲ್ಲಿ ಆಂಗ್ಲ ಭಾಷೆಯ ಜೊತೆಗೆ ಹಾಗೂ ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಆಂಗ್ಲಕ್ಕಿಂತಲೂ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಬಳಸುವ ಮೂಲಕ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚೂ-ಕಡಿಮೆ ದ್ವಿಭಾಷಾ ವಿಧಾನವನ್ನಾಗಿ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತಿದೆ . ಆಂಗ್ಲವು ಏಕೈಕ ಮಾಧ್ಯಮವಾಗಿರುವ ಶಾಲೆಗಳಲ್ಲಿ 'ಆಧುನಿಕ ಭಾರತೀಯ ಭಾಷೆ(ಎಂಐಎಲ್)' ಆಗಿ ಗಾರೊ ಭಾಷೆಯನ್ನು ಕೇವಲ ಒಂದು ವಿಷಯವನ್ನಾಗಿ ಮಾತ್ರ ಕಲಿಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ . ಕಾಲೇಜು ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ವಿದ್ಯಾಥರ್ಿಗಳು ಕಡ್ಡಾಯವಾಗಿ ಎಂಐಎಲ್ ಜೊತೆಗೆ 'ಗಾರೊ ದ್ವಿತೀಯ ಭಾಷೆ(ಜಿಎಸ್ಎಲ್)' ಅನ್ನು ಆರಿಸಿಕೊಳ್ಳಬಹುದಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಗಾರೊದಲ್ಲಿ ಬಿಎ(ಆನಸ್9) ಕಡೆಗೂ ಸಹ ಕೆಲಸಗಳನ್ನು/ಅಧ್ಯಯನಗಳನ್ನು ಮಾಡಬಹುದಾಗಿದೆ.
1996ರಲ್ಲಿ "ಈಶಾನ್ಯ ಬೆಟ್ಟದ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ"ವು ತನ್ನ 'ತುರಾ' ಕ್ಯಾಂಪಸ್ನ ಪ್ರಾರಂಭದಲ್ಲಿ 'ಗಾರೊ' ಇಲಾಖೆಯನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿತು ; ಇದು ಕ್ಯಾಂಪಸ್ನಲ್ಲಿ ಪ್ರಾರಂಭವಾದ ಮೊದಲ ವಿಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ವಿಶ್ವದಲ್ಲಿ ಇದು ಏಕೈಕವಾದದ್ದಾಗಿದೆ . ಇಲಾಖೆಯು 'ಗಾರೊ'ದಲ್ಲಿ ಎಂಎ ಮತ್ತು ಪಿಹೆಚ್ಡಿ ಕರ್ಯಕ್ರಮಗಳನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ.
'ಗಾರೊ' ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ತನ್ನ ಮುದ್ರಿತ ಸಾಹಿತ್ಯದಲ್ಲಿ ಅಗಾಧ ಬೆಳವಣಿಗೆಯನ್ನು ಕಂಡಿದೆ . ನಿಘಂಟುಗಳು , ವ್ಯಾಕರಣ ಮತ್ತು ಇತರ ಪಠ್ಯಪುಸ್ತಕಗಳು , ಅನುವಾದಿತ ವಸ್ತುಗಳು , ಪತ್ರಿಕೆಗಳು , ನಿಯತಕಾಲಿಕೆಗಳು ಮತ್ತು ನಿಯತಕಾಲಿಕಗಳು , ಕಾದಂಬರಿಗಳು , ಸಣ್ಣ ಕಥೆಗಳ ಸಂಗ್ರಹ , ಜಾನಪದ ಮತ್ತು ಪುರಾಣಗಳು , ವಿದ್ವತ್ಪೂರ್ಣ ವಸ್ತುಗಳು ಮತ್ತು ಗಾರೊ ಬೈಬಲ್ ಹಾಗೂ ಗಾರೊ ಸ್ತೋತ್ರಗಳಂತಹ ಅನೇಕ ಪ್ರಮುಖ ಧಾಮರ್ಿಕ ಪ್ರಕಟಣೆಗಳಂತಹ ಕಲಿಕಾ ಸಾಮಗ್ರಿಗಳ ಉತ್ಪಾದನೆಯು ಹೆಚ್ಚುತ್ತಿರುವುದನ್ನು 'ಗಾರೊ' ಭಾಷಿಕರು ಅತ್ಯಂತ ಹೆಮ್ಮೆಯಿಂದ ಕಾಣಬಹುದು . ಆದಾಗ್ಯೂ , ಭಾಷೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಂಶೋಧನೆಗಳು ನಿಧಾನವಾಗಿ ಸಾಗುತ್ತಾ ಅತೀ ಅಪರೂಪದ್ದಾಗುತ್ತಾ ತನ್ನ ಅಸ್ತಿತ್ವವನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಿರುವುದು ಬೇಸರದ ಸಂಗತಿಯಾಗಿದೆ .