ಶಿಬಿ(ರಾಜ)

ಶಿಬಿ ( ಸಂಸ್ಕೃತ:शिबि ) ಹಿಂದೂ ಗ್ರಂಥಗಳಲ್ಲಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡಿರುವ ರಾಜ. ಅವನು ಚಂದ್ರವಂಶದ ಉಶಿನಾರನ ಮಗ ಎಂದು ವಿವರಿಸಲಾಗಿದೆ. ಅವನ ಒಂದು ದಂತಕಥೆಯಲ್ಲಿ, ಅವನು ತನ್ನ ಮಾಂಸವನ್ನು ಅರ್ಪಿಸುವ ಮೂಲಕ ಇಂದ್ರನಿಂದ (ಗಾಳಿಪಟವಾಗಿ ರೂಪಾಂತರಗೊಂಡ) ಅಗ್ನಿಯನ್ನು (ಪಾರಿವಾಳವಾಗಿ ರೂಪಾಂತರಗೊಂಡ) ರಕ್ಷಿಸಿದನು ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗುತ್ತದೆ.

ಶಿಬಿ
ಮಕ್ಕಳು	ಕಪೋತರೋಮ
ಗ್ರಂಥಗಳು	ಮಹಾಭಾರತ
ತಂದೆತಾಯಿಯರು	ಉಶಿನಾರ (ತಂದೆ) ದೃಶದ್ವತಿ (ತಾಯಿ)

ದಂತಕಥೆ

ಸುಹೋತ್ರಾನ ಜೊತೆ ಮುಖಾಮುಖಿ

ಮಹಾಭಾರತದಲ್ಲಿ ಕುರು ವಂಶದ ರಾಜನಾದ ಸುಹೋತ್ರಾ ಒಮ್ಮೆ ಮಹಾನ್ ಋಷಿಗಳನ್ನು ಭೇಟಿ ಮಾಡಿದ್ದನು. ಹಿಂದಿರುಗುವಾಗ ಆತ ಶಿಬಿಯನ್ನು ಭೇಟಿಯಾದನು. ಇಬ್ಬರು ರಾಜರು ತಮ್ಮ ರಥಗಳಲ್ಲಿ ಕುಳಿತು ಪರಸ್ಪರ ವಂದಿಸಿದರು, ಆದರೆ ತಮ್ಮನ್ನು ತಾವು ಶ್ರೇಷ್ಠರೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಿ ಇನ್ನೊಬ್ಬರಿಗೆ ದಾರಿ ನೀಡಲು ನಿರಾಕರಿಸಿದರು. ಋಷಿ ನಾರದರು ಈ ಇಬ್ಬರು ರಾಜರನ್ನು ಎದುರಿಸಿದರು. ಬಿಕ್ಕಟ್ಟಿನ ಬಗ್ಗೆ ಕೇಳಿದ ನಂತರ, ಅವರಿಬ್ಬರಿಗೂ ಪ್ರಾಮಾಣಿಕತೆ ಮತ್ತು ನಮ್ರತೆಯ ಸೂಕ್ಷ್ಮಗಳ ವ್ಯತ್ಯಾಸಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಬೋಧಿಸಿದನು. ಶಿಬಿಯು ಗುಣದಲ್ಲಿ ಸುಹೋತ್ರನಿಗಿಂತ ಶ್ರೇಷ್ಠನಾಗಿದ್ದರೂ, ಇಬ್ಬರೂ ಹೃದಯವಂತರಾಗಿದ್ದರು. ಒಬ್ಬರು ಖಂಡಿತವಾಗಿಯೂ ಇನ್ನೊಬ್ಬರಿಗೆ ದಾರಿ ಮಾಡಿಕೊಡಬೇಕು ಎಂದು ನಾರದರು ಘೋಷಿಸಿದರು. ಇದನ್ನು ಅನುಸರಿಸಿ , ಸುಹೋತ್ರಾ ಶಿಬಿಯ ಸಾಧನೆಗಳನ್ನು ಹೊಗಳಿದನು ಮತ್ತು ಅವನಿಗೆ ದಾರಿ ಮಾಡಿಕೊಡಲು ನಿರ್ಧರಿಸಿದನು.

ಮಾಂಸವನ್ನು ಅರ್ಪಿಸುವುದು

ದೇವತೆಗಳು ಒಮ್ಮೆ ಶಿಬಿಯ ಖ್ಯಾತಿಯನ್ನು ಪರೀಕ್ಷಿಸಲು ನಿರ್ಧರಿಸಿದರು. ಅಗ್ನಿ, ಪಾರಿವಾಳದ ರೂಪವನ್ನು ಧರಿಸಿ, ಬೆನ್ನಟ್ಟುತ್ತಿದ್ದ ಗಾಳಿಪಟದಿಂದ ರಕ್ಷಣೆ ಕೋರಿ ರಾಜನ ಮಡಿಲಲ್ಲಿ ಆಶ್ರಯ ಪಡೆದನು. ಪಾರಿವಾಳದ ಜೀವವನ್ನು ರಕ್ಷಿಸುವುದು ತನ್ನ ಪ್ರತಿಜ್ಞೆಯ ಕರ್ತವ್ಯ ಎಂದು ರಾಜನ ಪುರೋಹಿತನು ಅವನಿಗೆ ಹೇಳಿದನು. ಅದು ನಿಜವಾಗಿಯೂ ಒಬ್ಬ ಋಷಿ ಎಂದು ಅವನಿಗೆ ತಿಳಿಯಿತು. ಇಂದ್ರನು ಗಾಳಿಪಟದ ರೂಪವನ್ನು ಪಡೆದು, ಆ ಸ್ಥಳಕ್ಕೆ ಹಾರಿ, ತಾನು ಬೆನ್ನಟ್ಟುತ್ತಿದ್ದ ಪಾರಿವಾಳವನ್ನು ತನಗೆ ನೀಡುವಂತೆ ಶಿಬಿಯನ್ನು ಕೇಳಿದನು. ಶಿಬಿ ತನ್ನ ಸಹಾಯವನ್ನು ಕೋರಿದ ಪಾರಿವಾಳವನ್ನು ಬಿಟ್ಟುಕೊಡಲು ನಿರಾಕರಿಸಿದನು ಮತ್ತು ಬದಲಿಯಾಗಿ ಬೇರೆ ಮಾಂಸವನ್ನು ಅರ್ಪಿಸಲು ತಾನು ಸಿದ್ಧನಿದ್ದೇನೆ ಎಂದು ಪ್ರತಿವಾದಿಸಿದನು. ದಂತಕಥೆಯ ಪ್ರಕಾರ, ಪಾರಿವಾಳವಾಗಿ ರೂಪಾಂತರಗೊಂಡಿದ್ದ ಅಗ್ನಿಯನ್ನು ಉಳಿಸಲು ತಾನು ಅರ್ಪಿಸಬೇಕಾದ ಮಾಂಸವನ್ನು ಅವನ ಬಲ ತೊಡೆಯ ಭಾಗದಿಂದ ಕತ್ತರಿಸಿ ಪಾರಿವಾಳದ ತೂಕಕ್ಕೆ ಸಮನಾಗಿರಬೇಕು ಎಂದು ಗಾಳಿಪಟವು (ಇಂದ್ರ) ರಾಜ ಶಿಬಿಗೆ ಸೂಚನೆ ನೀಡಿತು. ಶಿಬಿಯು ತನ್ನ ಮಾಂಸದ ತುಂಡುಗಳನ್ನು ಅರ್ಪಿಸಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದನು ಮತ್ತು ಅವುಗಳನ್ನು ಪಾರಿವಾಳದ ವಿರುದ್ಧ ಒಂದು ತಕ್ಕಡಿಯಲ್ಲಿ ಇರಿಸಿದನು. ಆದರೆ ತಾನು ತ್ಯಾಗ ಮಾಡಿದ ಎಲ್ಲಾ ಮಾಂಸಕ್ಕಿಂತ ಆ ಪಕ್ಷಿಯು ಹೆಚ್ಚು ತೂಕವನ್ನು ಹೊಂದಿರುವುದನ್ನು ಕಂಡುಕೊಂಡನು. ಕೊನೆಗೆ, ರಾಜ ಸ್ವತಃ ತಕ್ಕಡಿಯ ಮೇಲೆ ಕುಳಿತನು. ದೇವತೆಗಳು ತಮ್ಮ ಮೂಲ ರೂಪಗಳನ್ನು ಸ್ವೀಕರಿಸಿ, ಆತನಿಗೆ ಕಪೋತರಾಮ ಎಂಬ ಮಗನನ್ನು ಆಶೀರ್ವದಿಸುವುದಾಗಿ ಹೇಳಿ ಆತನನ್ನು ಕೊಂಡಾಡಿದರು.

ಅಗ್ನಿ ಮತ್ತು ಇಂದ್ರರಿಂದ ಪರೀಕ್ಷಿಸಲ್ಪಟ್ಟದ್ದು ಶಿಬಿ, ಉಶಿನಾರ, ಶಾಯನಾ ಮತ್ತು ಕಪೋತ ಕಥೆಯ ಸರಿಯಾದ ಆವೃತ್ತಿಯನ್ನು ಮಹಾಭಾರತ ಪಠ್ಯದಲ್ಲಿ ಅಧ್ಯಾಯ ೧೩೦ರ ೧೯,೨೦ನೇ ಶ್ಲೋಕಗಳಲ್ಲಿ ನೀಡಲಾಗಿದೆ. [೧][೨]

ಜನಪ್ರಿಯ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯಲ್ಲಿ

ಈ ಹಿಂದೆ ಶಿಬಿಸ್ತಾನ್ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತಿದ್ದ ಪಾಕಿಸ್ತಾನ ಸೆಹ್ವಾನ್ಗೆ ಶಿಬಿಯ ಹೆಸರನ್ನು ಇಡಲಾಗಿದೆ ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದನ್ನು ರಾಜಾ ದಹಿರ್ ಸ್ಥಾಪಿಸಿದನು ಮತ್ತು ಸಾ. ಶ. ೮ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಮೊಹಮ್ಮದ್ ಬಿನ್ ಖಾಸಿಮ್ ಇದನ್ನು ವಶಪಡಿಸಿಕೊಂಡನು. ಸೆಹ್ವಾನ್ ತನ್ನ ದೇವಾಲಯವಾದ ಸೆಹ್ವಾನ್ ಷರೀಫ್ಗೆ ಹೆಸರುವಾಸಿಯಾಗಿದೆ.

ಅದರ ಸ್ಥಳ ಪುರಾಣ ಪ್ರಕಾರ, ಪುಂಡರಿಕಕ್ಷಣ್ ಪೆರುಮಾಳ್ ದೇವಾಲಯ ಮೊದಲು ರಾಜನು ನಿರ್ಮಿಸಿದನೆಂದು ಹೇಳಲಾಗುತ್ತದೆ.

ಇದನ್ನೂ ನೋಡಿ

• ನುಷಾ
• ಅಂಬಾರಿಶಾ