ವಿಸರ್ಜನೆ

ವಿಸರ್ಜನೆಯು ಚಯಾಪಚಯ ತ್ಯಾಜ್ಯವನ್ನು ಹೊರಹಾಕುತ್ತದೆ, ಇದು ಎಲ್ಲಾ ಜೀವಿಗಳಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಗತ್ಯ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯಾಗಿದೆ. ಪಶುವರ್ಗದಲ್ಲಿ, ಈ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಶ್ವಾಸಕೋಶಗಳು (ಫೆಫಸುಗಳು), ಮೂತ್ರಪಿಂಡಗಳು, ಮತ್ತು ಚರ್ಮದ ಮೂಲಕ ನಿರ್ವಹಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ." ಇದು ಸ್ರಾವಣ (ಸೀಕ್ರಿಷನ್) ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಗೆ ವಿರುದ್ಧವಾಗಿದ್ದು, ಸ್ರಾವಿತ ಪದಾರ್ಥವು ಕೋಶವನ್ನು ಬಿಟ್ಟ ನಂತರ ವಿಶೇಷ ಕೆಲಸಗಳನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸಬಹುದು. ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಪ್ಲಾಸೆಂಟಲ್ ಸಸ್ತನಿಗಳು (ಪ್ಲಾಸೆಂಟಲ್ ಮ್ಯಾಮಲ್ಸ್) ಮೂತ್ರವನ್ನು ಮೂತ್ರಕೋಶದಿಂದ ಮೂತ್ರನಾಳದ ಮೂಲಕ ಹೊರಹಾಕುತ್ತವೆ. ಇದು ವಿಸರ್ಜನಾ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಭಾಗವಾಗಿದೆ. ಏಕಕೋಶೀಯ ಜೀವಿಗಳು ಜೀವಕೋಶದ ಮೇಲ್ಮೈ ಮೂಲಕ ತ್ಯಾಜ್ಯ ಉತ್ಪನ್ನಗಳನ್ನು ನೇರವಾಗಿ ಹೊರಹಾಕುತ್ತವೆ.

ಸಸ್ತನಿಗಳು ಮೂತ್ರವನ್ನು ಮೂತ್ರ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಮೂಲಕ ಹೊರಹಾಕುತ್ತವೆ.

ಸೆಲ್ಯುಲಾರ್ ಉಸಿರಾಟದಂತಹ ಜೀವನ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ, ದೇಹದಲ್ಲಿ ಹಲವಾರು ರಾಸಾಯನಿಕ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆಗಳು ನಡೆಯುತ್ತವೆ. ಇವುಗಳನ್ನು ಮೆಟಾಬಾಲಿಸಮ್ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ರಾಸಾಯನಿಕ ಕ್ರಿಯೆಗಳು ಇಂಗಾಲದ ಡೈಆಕ್ಸೈಡ್, ನೀರು, ಲವಣಗಳು, ಯೂರಿಯಾ ಮತ್ತು ಯೂರಿಕ್ ಆಮ್ಲದಂತಹ ತ್ಯಾಜ್ಯ ಉತ್ಪನ್ನಗಳನ್ನು ಉತ್ಪಾದಿಸುತ್ತವೆ. ಈ ತ್ಯಾಜ್ಯಗಳು ದೇಹದೊಳಗೆ ಒಂದು ಮಟ್ಟವನ್ನು ಮೀರಿ ಶೇಖರಣೆಯಾಗುವುದು ದೇಹಕ್ಕೆ ಹಾನಿಕಾರಕವಾಗಿದೆ. ವಿಸರ್ಜನಾ ಅಂಗಗಳು ಈ ತ್ಯಾಜ್ಯಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಹಾಕುತ್ತವೆ. ದೇಹದಿಂದ ಚಯಾಪಚಯ ತ್ಯಾಜ್ಯವನ್ನು ತೆಗೆದುಹಾಕುವ ಈ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ವಿಸರ್ಜನೆ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ.

ಹಸಿರು ಸಸ್ಯಗಳು ಇಂಗಾಲದ ಡೈಆಕ್ಸೈಡ್ ಮತ್ತು ನೀರನ್ನು ಉಸಿರಾಟದ ಉತ್ಪನ್ನಗಳಾಗಿ ಹೊರಹಾಕುತ್ತವೆ. ಹಸಿರು ಸಸ್ಯಗಳಲ್ಲಿ, ಉಸಿರಾಟದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಬಿಡುಗಡೆಯಾಗುವ ಇಂಗಾಲದ ಡೈಆಕ್ಸೈಡ್ ಅನ್ನು ದ್ಯುತಿಸಂಶ್ಲೇಷಣೆಯ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಆಮ್ಲಜನಕವು ದ್ಯುತಿಸಂಶ್ಲೇಷಣೆಯ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಉತ್ಪತ್ತಿಯಾಗುವ ಉಪಉತ್ಪನ್ನವಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಸ್ಟೊಮಾಟಾ, ಮೂಲ ಕೋಶ ಗೋಡೆಗಳು ಮತ್ತು ಇತರ ಮಾರ್ಗಗಳ ಮೂಲಕ ನಿರ್ಗಮಿಸುತ್ತದೆ. ಸಸ್ಯಗಳು ಹೆಚ್ಚುವರಿ ನೀರನ್ನು ಟ್ರಾನ್ಸ್ಪಿರೇಷನ್ ಮತ್ತು ಗಟೇಶನ್ ಮೂಲಕ ತೊಡೆದುಹಾಕಬಹುದು. ಎಲೆಯು 'ಎಕ್ಸ್‌ಕ್ರೆಟೋಫೋರ್' ಆಗಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ದ್ಯುತಿಸಂಶ್ಲೇಷಣೆಯ ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಅಂಗವಾಗಿರುವುದರ ಜೊತೆಗೆ, ಪ್ರಸರಣದ ಮೂಲಕ ವಿಷಕಾರಿ ತ್ಯಾಜ್ಯಗಳನ್ನು ಹೊರಹಾಕುವ ವಿಧಾನವಾಗಿಯೂ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಎಂದು ತೋರಿಸಲಾಗಿದೆ. ಕೆಲವು ಸಸ್ಯಗಳಿಂದ ಹೊರಸೂಸಲ್ಪಟ್ಟ ಇತರ ತ್ಯಾಜ್ಯ ವಸ್ತುಗಳು - ರಾಳ, ರಸಗಳು, ಲ್ಯಾಟೆಕ್ಸ್, ಇತ್ಯಾದಿಗಳನ್ನು ಸಸ್ಯದ ಒಳಭಾಗದಿಂದ ಸಸ್ಯದೊಳಗಿನ ಹೈಡ್ರೋಸ್ಟಾಟಿಕ್ ಒತ್ತಡದಿಂದ ಮತ್ತು ಸಸ್ಯ ಕೋಶಗಳ ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವ ಶಕ್ತಿಗಳಿಂದ ಒತ್ತಾಯಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ನಂತರದ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಗಳಿಗೆ ಹೆಚ್ಚುವರಿ ಶಕ್ತಿಯ ಅಗತ್ಯವಿಲ್ಲ, ಅವು ನಿಷ್ಕ್ರಿಯವಾಗಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತವೆ. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಪೂರ್ವ-ಅಬ್ಸಿಶನ್ ಹಂತದಲ್ಲಿ, ಎಲೆಯ ಚಯಾಪಚಯ ಮಟ್ಟವು ಅಧಿಕವಾಗಿರುತ್ತದೆ ಸಸ್ಯಗಳು ತಮ್ಮ ಸುತ್ತಲಿನ ಮಣ್ಣಿನಲ್ಲಿ ಕೆಲವು ತ್ಯಾಜ್ಯ ವಸ್ತುಗಳನ್ನು ಹೊರಹಾಕುತ್ತವೆ.

ಯೂರಿಕ್ ಆಸಿಡ್‌ನ ರಾಸಾಯನಿಕ ರಚನೆ..

ಪ್ರಾಣಿಗಳಲ್ಲಿ, ಮುಖ್ಯ ವಿಸರ್ಜನಾ ಉತ್ಪನ್ನಗಳು ಇಂಗಾಲದ ಡೈಆಕ್ಸೈಡ್, ಅಮೋನಿಯಾ (ಅಮೋನಿಯೊಟೆಲಿಕ್ಸ್ನಲ್ಲಿ), ಯೂರಿಯಾ (ಯೂರಿಯೊಟೆಲಿಕ್ಸ್ನಲ್ಲಿ), ಯೂರಿಕ್ ಆಮ್ಲ (ಯುರಿಕೋಟೆಲಿಕ್ಸ್ನಲ್ಲಿ), ಗ್ವಾನೈನ್ (ಅರಾಕ್ನಿಡಾದಲ್ಲಿ) ಮತ್ತು ಕ್ರಿಯೇಟೈನ್. ಯಕೃತ್ತು ಮತ್ತು ಮೂತ್ರಪಿಂಡಗಳು ರಕ್ತದಿಂದ ಅನೇಕ ವಸ್ತುಗಳನ್ನು ತೆರವುಗೊಳಿಸುತ್ತವೆ (ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಮೂತ್ರಪಿಂಡದ ವಿಸರ್ಜನೆಯಲ್ಲಿ), ಮತ್ತು ತೆರವುಗೊಂಡ ವಸ್ತುಗಳನ್ನು ನಂತರ ಮೂತ್ರ ಮತ್ತು ಮಲದಲ್ಲಿ ದೇಹದಿಂದ ಹೊರಹಾಕಲಾಗುತ್ತದೆ.

ಜಲವಾಸಿ ಪ್ರಾಣಿಗಳು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಅಮೋನಿಯಾವನ್ನು ನೇರವಾಗಿ ಬಾಹ್ಯ ಪರಿಸರಕ್ಕೆ ಹೊರಹಾಕುತ್ತವೆ, ಏಕೆಂದರೆ ಈ ಸಂಯುಕ್ತವು ಹೆಚ್ಚಿನ ಕರಗುವಿಕೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ ಮತ್ತು ದುರ್ಬಲಗೊಳಿಸಲು ಸಾಕಷ್ಟು ನೀರು ಲಭ್ಯವಿದೆ. ಭೂಮಿಯ ಮೇಲಿನ ಪ್ರಾಣಿಗಳಲ್ಲಿ, ಅಮೋನಿಯಂತಹ ಸಂಯೋಗಗಳನ್ನು ಯೂರಿಯಾ ಮುಂತಾದ ಇತರ ನೈಸರ್ಗಿಕ ವಸ್ತುಗಳಲ್ಲಿ ಪರಿವರ್ತಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ, ಅವು ಕಡಿಮೆ ಹಾನಿಕಾರಕರವಾಗಿರುತ್ತವೆ, ಏಕೆಂದರೆ ಪರಿಸರದಲ್ಲಿ ನೀರಿನ ಪ್ರಮಾಣವು ಕಡಿಮೆ ಇರುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಅಮೋನಿಯಾ ಸ್ವತಃ ವಿಷಕಾರಿ ಆಗಿರುತ್ತದೆ. ಈ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ಡಿಟಾಕ್ಸಿಫಿಕೇಶನ್ (ವಿಷಹರಣ) ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ..

ಯೂರಿಕ್ ಆಮ್ಲದ ಬಿಳಿ ಎರಕಹೊಯ್ದ ಒಂದು ಹಲ್ಲಿ ಕಪ್ಪು ಮಲ ಜೊತೆಗೆ ಮಲವಿಸರ್ಜನೆ. ಕೀಟಗಳು, ಪಕ್ಷಿಗಳು ಮತ್ತು ಇತರ ಕೆಲವು ಸರೀಸೃಪಗಳು ಸಹ ಇದೇ ರೀತಿಯ ಕಾರ್ಯವಿಧಾನವನ್ನು ಬಳಸುತ್ತವೆ.

ಪಕ್ಷಿಗಳು ತಮ್ಮ ಸಾರಜನಕ ತ್ಯಾಜ್ಯವನ್ನು ಯೂರಿಕ್ ಆಮ್ಲವಾಗಿ ಪೇಸ್ಟ್ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಹೊರಹಾಕುತ್ತವೆ. ಈ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯು ಚಯಾಪಚಯವಾಗಿ ಹೆಚ್ಚು ದುಬಾರಿಯಾಗಿದ್ದರೂ, ಇದು ಹೆಚ್ಚು ಪರಿಣಾಮಕಾರಿಯಾದ ನೀರಿನ ಧಾರಣವನ್ನು ಅನುಮತಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಅದನ್ನು ಮೊಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚು ಸುಲಭವಾಗಿ ಸಂಗ್ರಹಿಸಬಹುದು. ಅನೇಕ ಏವಿಯನ್ ಪ್ರಭೇದಗಳು, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಸಮುದ್ರ ಪಕ್ಷಿಗಳು, ವಿಶೇಷವಾದ ಮೂಗಿನ ಲವಣ ಗ್ರಂಥಿಗಳ ಮೂಲಕ ಉಪ್ಪನ್ನು ಹೊರಹಾಕಬಹುದು, ಲವಣಯುಕ್ತ ದ್ರಾವಣವು ಮೂಗಿನ ಹೊಳ್ಳೆಗಳ ಮೂಲಕ ಕೊಕ್ಕಿನಲ್ಲಿ ಬಿಡುತ್ತದೆ.

ಕೀಟಗಳಲ್ಲಿ, ಮೆಟಾಬಾಲಿಕ್ ತ್ಯಾಜ್ಯವನ್ನು ಹೊರಹಾಕಲು ಮಾಲ್ಪಿಘಿಯನ್ ಕೊಳವೆಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುವ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಚಯಾಪಚಯ ತ್ಯಾಜ್ಯವು ಟ್ಯೂಬುಲ್‌ಗೆ ಹರಡುತ್ತದೆ ಅಥವಾ ಸಕ್ರಿಯವಾಗಿ ಸಾಗಿಸಲ್ಪಡುತ್ತದೆ, ಇದು ತ್ಯಾಜ್ಯವನ್ನು ಕರುಳಿಗೆ ಸಾಗಿಸುತ್ತದೆ. ನಂತರ ಚಯಾಪಚಯ ತ್ಯಾಜ್ಯವು ದೇಹದಿಂದ ಮಲ ಪದಾರ್ಥದೊಂದಿಗೆ ಬಿಡುಗಡೆಯಾಗುತ್ತದೆ.

ಹೊರಹಾಕಲ್ಪಟ್ಟ ವಸ್ತುವನ್ನು ಎಜೆಕ್ಟಾ ಎಂದು ಕರೆಯಬಹುದು. ರೋಗಶಾಸ್ತ್ರದಲ್ಲಿ ಎಜೆಕ್ಟಾ ಎಂಬ ಪದವನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ.