ಸಾಂಖ್ಯ: ಪರಿಷ್ಕರಣೆಗಳ ನಡುವಿನ ವ್ಯತ್ಯಾಸ

:[[ಕಪಿಲ]] ಮುನಿಯು ಈ ಪಂಥದ/ದರ್ಶನದ ಪ್ರವರ್ತಕ. ಅವನು '''ಆದಿ ವಿದ್ವಾನ್''' ಎಂದು ಹೆಸರು ಪಡೆದಿದ್ದಾನೆ. ಅವನ ಮೂಲ ಬರೆಹದ ಕೃತಿ ಸಿಕ್ಕಿಲ್ಲ . ಈಗ ಲಭ್ಯವಿರುವ ಕೃತಿಗಳಲ್ಲಿ '''ಈಶ್ವರ ಕೃಷ್ಣನ ಸಾಂಖ್ಯ ಕಾರಿಕಾ''' ಪ್ರಾಚೀನವಾದುದು. ಅದು ಸುಮಾರು ಕ್ರಿ. ಶ. ೫ ನೇ ಶತಮಾನದ್ದೆಂದು ಹೇಳಲಾಗಿದೆ. (ಕ್ರಿ.ಶ.೨ ನೇ ಶತಮಾನದ್ದಿರಬಹುದೆಂಬ ವಾದವೂ ಇದೆ.)

:'''ಸಾಂಖ್ಯ''' ಎಂಬುದಕ್ಕೆ ಸಂಖ್ಯಾ ಎಂಬುದು ಮೂಲ ಪದ. ಇದಕ್ಕೆ ಜ್ಞಾನ, ಪರಿಗಣನೆ ಎಂಬ ಅರ್ಥ ಇದೆ. ಈ ದರ್ಶನದ ಪ್ರವರ್ತಕರು ಒಟ್ಟು ೨೩+ ಪುರುಷ =೨೪( ಆತ್ಮ+ ಇಪ್ಪತ್ತೈದು ;ಆದರೆ ಆತ್ಮ ತ್ತ್ವವನ್ನು ಒಪ್ಪಿಲ್ಲ ) ತತ್ವಗಳು ಎಂದು ಮೊದಲು ಹೇಳಿದವರು . ಜ್ಞಾನ ಮೋಕ್ಷಕ್ಕೆ ಕಾರಣ ಎಂದು ಹೇಳಿದ ಕಾರಣ ,ಇದು ದರ್ಶನ - ಈಎರಡೂ ಕಾರಣದಿಂದ,'''ಸಾಂಖ್ಯ ದರ್ಶನ''' ಎಂಬ ಹೆಸರು ಪಡೆದಿದೆ.