ವಿಕಿಪೀಡಿಯ

ವಿದೇಶಿ ನೇರ ಹೂಡಿಕೆ

ವಿದೇಶಿ ನೇರ ಹೂಡಿಕೆ (ಎಫ್‌ಡಿಐ) ಎಂದರೆ ಮತ್ತೊಂದು ದೇಶದಲ್ಲಿ ಆಸ್ತಿ ಖರೀದಿಯನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ, ಇದು ಹೂಡಿಕೆದಾರನಿಗೆ ಆ ಆಸ್ತಿಯ ಮೇಲೆ ನೇರ ನಿಯಂತ್ರಣವನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ (ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಭೂಮಿ ಮತ್ತು ಕಟ್ಟಡ ಖರೀದಿ). ಮತ್ತೊಂದು ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಹೇಳುವುದಾದರೆ, ಇದು ಮತ್ತೊಂದು ದೇಶದಲ್ಲಿರುವ ಸಂಸ್ಥೆಯು ಒಂದು ದೇಶದ ವ್ಯವಹಾರ, ಅನಿವಾಸಿ ಆಸ್ತಿ ಅಥವಾ ಕಾರ್ಖಾನೆಗಳಂತಹ ಉತ್ಪಾದಕ ಆಸ್ತಿಗಳ ಮೇಲೆ ನಿಯಂತ್ರಣದ ಹಕ್ಕು ಹೊಂದುವ ಹೂಡಿಕೆಯಾಗುತ್ತದೆ.[೧] ಇದು ವಿದೇಶಿ ಪೋರ್ಟ್‌ಫೋಲಿಯೋ ಹೂಡಿಕೆ ಅಥವಾ ವಿದೇಶಿ ಪರೋಕ್ಷ ಹೂಡಿಕೆಗಳಿಂದ ನೇರ ನಿಯಂತ್ರಣದ ಕಲ್ಪನೆಯ ಮೂಲಕ ವಿಭಜಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ.

ಹೂಡಿಕೆಯ ಮೂಲವು ಎಫ್‌ಡಿಐ (ವಿದೇಶಿ ನೇರ ಹೂಡಿಕೆ)ಯ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನದ ಮೇಲೆ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರುವುದಿಲ್ಲ. ಈ ಹೂಡಿಕೆಯನ್ನು "ಅಜೈವಿಕವಾಗಿ" ಗುರಿ ದೇಶದಲ್ಲಿ ಕಂಪನಿಯನ್ನು ಖರೀದಿಸುವ ಮೂಲಕ ಅಥವಾ "ಜೈವಿಕವಾಗಿ" ಆ ದೇಶದಲ್ಲಿ ಈಗಾಗಲೇ ಇರುವ ವ್ಯವಹಾರವನ್ನು ವಿಸ್ತರಿಸುವ ಮೂಲಕ ಮಾಡಬಹುದು.

ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಗಳು

ಬದಲಾಯಿಸಿ

ವಿಶಾಲ ಅರ್ಥದಲ್ಲಿ, ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷ ವಿದೇಶಿ ಹೂಡಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ ವಿಲೀನ ಮತ್ತು ಅಧಿಗ್ರಹಣೆಗಳು, ಹೊಸ ಸೌಕರ್ಯಗಳನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸುವುದು, ವಿದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಗಳಿಸಿದ ಲಾಭವನ್ನು ಮರುಹೂಡಿಕೆ ಮಾಡುವುದು, ಮತ್ತು ಕಂಪನಿಗಳ ಆಂತರಿಕ ಸಾಲಗಳು ಸೇರಿವೆ. ಆದರೆ ಸಂಕ್ಷಿಪ್ತ ಅರ್ಥದಲ್ಲಿ, ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷ ವಿದೇಶಿ ಹೂಡಿಕೆ ಹೊಸ ಸೌಕರ್ಯವನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸುವುದರ ಜೊತೆಗೆ ಹೂಡಿದ ದೇಶದಿಂದ ಹೊರತುಪಡುವ ಆರ್ಥಿಕತೆಯಲ್ಲಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುವ ಉದ್ಯಮದಲ್ಲಿನ ದೀರ್ಘಕಾಲೀನ ನಿರ್ವಹಣಾ ಆಸಕ್ತಿಗೆ (೧೦% ಅಥವಾ ಅದಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಮತದಾನ ಹಕ್ಕುಗಳ ಬಂಗಿ) ಮಾತ್ರ ಸಂಬಂಧಿಸಿದೆ.[೨]ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷ ವಿದೇಶಿ ಹೂಡಿಕೆ (ಎಫ್‌ಡಿಐ) ಯೆಂದರೆ ಇಕ್ವಿಟಿ ಬಂಡವಾಳ, ದೀರ್ಘಕಾಲದ ಬಂಡವಾಳ, ಮತ್ತು ಖಾಲಿ ಕಾಲಾವಧಿಯ ಬಂಡವಾಳದ ಮೊತ್ತವನ್ನು ಬೋಪ ದಲ್ಲಿ ತೋರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಎಫ್‌ಡಿಐ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ನಿರ್ವಹಣೆಯಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸುವಿಕೆ, ಜಂಟಿ ಉದ್ದಿಮೆ, ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ಪರಿಣಿತಿಯ ವರ್ಗಾವಣೆಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತದೆ. ಎಫ್‌ಡಿಐ ಯ ಶೇಖರವು ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಅವಧಿಗೆ ಬಾಹ್ಯ ಎಫ್‌ಡಿಐ ಕಡಿತವಾಗಿ ಆಂತರಿಕ ಎಫ್‌ಡಿಐ ಇರುವ ಶುದ್ದ (ಎಫ್‌ಡಿಐ) ಸಮಾಹೃತವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ನೇರ ಹೂಡಿಕೆಯಲ್ಲಿ ೧೦% ಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆ ಶೇರುಗಳನ್ನು ಹೂಡಿಕೆಯ ಮೂಲಕ ಖರೀದಿಸುವ ಹೂಡಿಕೆಯನ್ನು ಹೊರತುಪಡಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.[೩]

ಎಫ್‌ಡಿಐ ಅಂತರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಆರ್ಥಿಕ ಚಲನೆಯ ಭಾಗವಾಗಿದ್ದು, ಒಂದು ದೇಶದಲ್ಲಿ ವ್ಯಾಪಾರ ಮತ್ತು ಉದ್ಯಮದ ಮಾಲೀಕತ್ವವನ್ನು ಮತ್ತೊಂದು ದೇಶದಲ್ಲಿರುವ ಘಟಕದಿಂದ ನಿಯಂತ್ರಿಸುವ ಮೂಲಕ ವಿವರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ವಿದೇಶಿ ನೇರ ಹೂಡಿಕೆ (ಎಫ್‌ಡಿಐ) ಯನ್ನು ವಿದೇಶಿ ಬಂಡವಾಳ ಹೂಡಿಕೆ (ಎಫ್‌‌ಪಿಐ) ಯಿಂದ ಪ್ರತ್ಯೇಕಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ, ಏಕೆಂದರೆ ಎಫ್‌ಡಿಐ ನಲ್ಲಿರುವ "ನಿಯಂತ್ರಣ" ಅಂಶವು ಶೇರುಗಳು ಮತ್ತು ಬಾಂಡ್‌ಗಳಂತಹ ಇನ್ನೊಂದು ದೇಶದ ಭದ್ರತೆಗಳಲ್ಲಿ ಮಾಡುವ ನಿಷ್ಕ್ರಿಯ ಹೂಡಿಕೆಯಿಂದ ವಿಭಿನ್ನವಾಗಿದೆ.[೧] ಫೈನಾನ್ಶಿಯಲ್ ಟೈಮ್ಸ್ ಪ್ರಕಾರ, 'ನಿಯಂತ್ರಣದ ಪ್ರಮಾಣಿತ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಗಳು ಅಂತರಾಷ್ಟ್ರೀಯವಾಗಿ ಒಪ್ಪಿಗೆಯಾದ ೧೦ ಶೇಕಡಾ ಮತದಾನದ ಷೇರುಗಳ ಮಿತಿಯನ್ನು ಬಳಸುತ್ತವೆ. ಆದರೆ ಇದು ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಬೂದು ಪ್ರದೇಶವಾಗಿರುತ್ತದೆ, ಏಕೆಂದರೆ ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಸಣ್ಣ ಪ್ರಮಾಣದ ಷೇರುಗಳು ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಹೊಂದಿರುವ ಕಂಪನಿಗಳಲ್ಲಿ ನಿಯಂತ್ರಣವನ್ನು ನೀಡಬಹುದು. ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ನಿಯಂತ್ರಣ, ನಿರ್ವಹಣೆ, ಅಥವಾ ನಿರ್ಣಾಯಕ ಒಳಹರಿವು ಸಹ ವಾಸ್ತವಿಕವಾಗಿ ನಿಯಂತ್ರಣ ನೀಡಬಹುದು.[೧]

ಸೈದ್ಧಾಂತಿಕ ಹಿನ್ನೆಲೆ

ಬದಲಾಯಿಸಿ

೧೯೬೦ ರಲ್ಲಿ ಸ್ಟೀಫನ್ ಹೈಮರ್ ಅವರ ಎಫ್‌ಡಿಐನ ಹೆಗ್ಗುರುತು ಕೆಲಸ ಮಾಡುವ ಮೊದಲು, ಎಫ್‌ಡಿಐಗೆ ನಿರ್ದಿಷ್ಟವಾಗಿ ವ್ಯವಹರಿಸುವ ಯಾವುದೇ ಸಿದ್ಧಾಂತ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿಲ್ಲ.[೪] ವಿದೇಶಿ ಹೂಡಿಕೆಗಳ ಕುರಿತು ಕೆಲ ಮೂಲಸಿದ್ಧಾಂತಗಳು ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿವೆ. ಎಲಿ ಹೆಕ್ಸ್ಚರ್ (೧೯೧೯) ಮತ್ತು ಬರ್ಟಿಲ್ ಓಹ್ಲಿನ್ (೧೯೩೩) ಇಬ್ಬರೂ ನಿಯೋಕ್ಲಾಸಿಕಲ್ ಆರ್ಥಿಕತೆಯ ಮತ್ತು ಸ್ಥೂಲ ಆರ್ಥಿಕ ಸಿದ್ಧಾಂತೆಯ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ವಿದೇಶಿ ಹೂಡಿಕೆಗಳ ತತ್ತ್ವವನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಿದರು. ಈ ಸಿದ್ಧಾಂತದ ಪ್ರಕಾರ, ಎರಡು ದೇಶಗಳ ಸರಕುಗಳ ಉತ್ಪಾದನಾ ವೆಚ್ಚದಲ್ಲಿನ ವ್ಯತ್ಯಾಸವು ದೇಶಗಳ ನಡುವೆ ಉದ್ಯೋಗ ಮತ್ತು ವ್ಯಾಪಾರದ ವಿಶೇಷತೆಯನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡುತ್ತದೆ. ಅಂಶಗಳ ಅನುಪಾತ ಸಿದ್ಧಾಂತವು ಈ ವ್ಯತ್ಯಾಸಗಳನ್ನು ವಿವರಿಸುತ್ತದೆ: ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಹೆಚ್ಚು ಕಾರ್ಮಿಕಶಕ್ತಿ ಹೊಂದಿರುವ ದೇಶಗಳು ಕಾರ್ಮಿಕ-ತೀವ್ರ ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತವೆ, ಇನ್ನೂ ಬಂಡವಾಳದ ಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರಮಾಣ ಹೊಂದಿರುವ ದೇಶಗಳು ಬಂಡವಾಳ-ತೀವ್ರ ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತವೆ. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಈ ಸಿದ್ಧಾಂತವು ಪರಿಪೂರ್ಣ ಸ್ಪರ್ಧೆಯನ್ನು ಊಹಿಸುತ್ತದೆ, ಮತ್ತು ದೇಶಗಳ ಗಡಿಗಳ ನಡುವೆ ಕಾರ್ಮಿಕರ ಚಲನೆ ಇಲ್ಲ ಎಂದು ಹೇಳುತ್ತದೆ. ೧೯೬೭ ರಲ್ಲಿ ವೈನ್‌ಟ್ರಾಬ್ ಈ ತತ್ತ್ವವನ್ನು ಯುನೈಟೆಡ್ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್‌ನ ಆದಾಯದ ದರ ಮತ್ತು ಬಂಡವಾಳ ಹರಿವಿನ ಡೇಟಾದ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಪರೀಕ್ಷಿಸಿದರು, ಆದರೆ ಈ ಊಹೆಯನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸಲು ಡೇಟಾ ವಿಫಲವಾಯಿತು. ಎಫ್‌ಡಿಐ ಬಗ್ಗೆ ಪ್ರೇರಣೆಗಳ ಸಮೀಕ್ಷೆಗಳ ಡೇಟಾದೂ ಈ ಊಹೆಯನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸಲು ವಿಫಲವಾಯಿತು.[೫][೬]

ಅಮೇರಿಕಾದ ಸಂಘಟಿತ ಸಂಸ್ಥೆಗಳವಲಿನಿಂದ ಹೊರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ದೊಡ್ಡ ಹೂಡಿಕೆಗಳನ್ನು ಮಾಡಲು ಏನೆಲ್ಲ ಕಾರಣಗಳಿವೆ ಎಂಬುದರ ಬಗ್ಗೆ ಆಸಕ್ತನಾದ ಹೈಮರ್, ಈ ದರ್ಶನವನ್ನು ಸ್ಪಷ್ಟಗೊಳಿಸಲು ಬೇರೆ ಚಿಂತನೆಗಳನ್ನು ಮೀರಿ ಹೊಸ ಚೌಕಟ್ಟನ್ನು ರೂಪಿಸಿದ. ಆತನಿಗೆ ಹಿಂದಿನ ಸಿದ್ಧಾಂತಗಳು ವಿದೇಶಿ ಹೂಡಿಕೆ ಮತ್ತು ಅದರ ಪ್ರೇರಣೆಗಳನ್ನು ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿ ವಿವರಿಸಲಿಲ್ಲ ಎಂದು ತೋರಿತು. ತನ್ನ ಹಿಂದಿನ ಚಿಂತನೆಗಳ ಸವಾಲುಗಳನ್ನು ಎದುರಿಸುತ್ತ, ಹೈಮರ್ ತನ್ನ ಸಿದ್ಧಾಂತವನ್ನು ಅಂತಾರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಹೂಡಿಕೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಶೂನ್ಯತೆಗಳನ್ನು ತುಂಬಲು ಕೇಂದ್ರೀಕರಿಸಿದ. ಆತನ ಸಿದ್ಧಾಂತವು ಅಂತಾರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಹೂಡಿಕೆಯನ್ನು ಬೇರೆಯುಲ್ಲದ, ಕಂಪನಿಯ ಉಲ್ದಯವಾದ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ದೃಷ್ಟಿಕೋನದಿಂದ ಪರಿಚಯಿಸುತ್ತದೆ. ಸಂಪ್ರದಾಯಬದ್ಧವಾದ ಮ್ಯಾಕ್ರೋ ಆರ್ಥಿಕ ಸಿದ್ಧಾಂತಗಳಿಗಿಂತ ಭಿನ್ನವಾಗಿ, ಹೈಮರ್ ಬಂಡವಾಳ ಹೂಡಿಕೆ ಮತ್ತು ನೇರ ಹೂಡಿಕೆ ನಡುವಿನ ವ್ಯತ್ಯಾಸವನ್ನು ವಿವರಿಸುತ್ತಾನೆ. ಈ ಎರಡು ಹೂಡಿಕೆಗಳ ಮಧ್ಯದ ಪ್ರಮುಖ ವ್ಯತ್ಯಾಸವು ನಿಯಂತ್ರಣದ ವಿಷಯ, ಅಂದರೆ ನೇರ ಹೂಡಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ ಕಂಪನಿಗಳು ಹೆಚ್ಚುವರಿ ಮಟ್ಟದ ನಿಯಂತ್ರಣವನ್ನು ಪಡೆಯುತ್ತವೆ, ಬಂಡವಾಳ ಹೂಡಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ ಹಾಗಿಲ್ಲ. ಇದಲ್ಲದೆ, ಹೈಮರ್ ನಿಯೋಕ್ಲಾಸಿಕಲ್ ಸಿದ್ಧಾಂತಗಳನ್ನು ಟೀಕಿಸುತ್ತಾ, ಬಂಡವಾಳ ಚಲನೆಯ ಸಿದ್ಧಾಂತವು ಅಂತಾರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಉತ್ಪಾದನೆಯನ್ನು ವಿವರಿಸಲು ಸಮರ್ಥವಲ್ಲ ಎಂದು ಹೇಳುತ್ತಾನೆ. ಆ ಮೂಲಕ, ವಿದೇಶಿ ನೇರ ಹೂಡಿಕೆ (ಎಫ್‌ಡಿಐ) ಒದಗಿಸುವುದು ಗೃಹ ದೇಶದಿಂದ ಆತಿಥ್ಯ ದೇಶಕ್ಕೆ ನಿಧಿಗಳ ಚಲನೆ ಮಾತ್ರವಲ್ಲ ಎಂದು ವಿವರಿಸುತ್ತಾನೆ, ಮತ್ತು ಅದು ಅನೇಕ ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳ ಮೇಲೆ ಕೇಂದ್ರೀಕೃತವಾಗಿದೆ. ಬಡ್ಡಿದರಗಳೇ ಹೂಡಿಕೆಗಳ ಪ್ರಮುಖ ಉದ್ದೇಶವಾಗಿದ್ದರೆ, ಎಫ್‌ಡಿಐ ಸ್ವಲ್ಪ ದೇಶಗಳಲ್ಲೇ ಅನೇಕ ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತಿತ್ತು.

ಹೈಮರ್ ಮತ್ತೊಂದು ಗಮನಾರ್ಹ ಅನಿಸಿಕೆಯನ್ನು ನೀಡಿದ್ದು, ನಿಯೋ ಕ್ಲಾಸಿಕಲ್ ಸಿದ್ಧಾಂತಗಳು ಹೇಳುವಂತೆ ವಿದೇಶಿ ನೇರ ಹೂಡಿಕೆ ಹೊರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಲಾಭವನ್ನು ಹೂಡಲು ಮಾತ್ರ ಸೀಮಿತವಾಗಿಲ್ಲ ಎಂಬುದಾಗಿದೆ. ವಾಸ್ತವವಾಗಿ, ವಿದೇಶಿ ನೇರ ಹೂಡಿಕೆಯನ್ನು ಆತಿಥ್ಯ ದೇಶದಲ್ಲಿ ಸಾಲಗಳನ್ನು ಪಡೆದು, ಇಕ್ವಿಟಿ ವಿನಿಮಯಕ್ಕಾಗಿ ಪಾವತಿಗಳು (ಪೇಟೆಂಟ್ಸ್, ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ, ಯಂತ್ರೋಪಕರಣಗಳು ಇತ್ಯಾದಿ) ಮತ್ತು ಇತರ ವಿಧಾನಗಳ ಮೂಲಕ ಹಣಕಾಸು ಮಾಡಬಹುದು.

ಎಫ್‌ಡಿಐಯ ಪ್ರಮುಖ ನಿರ್ಧಾರಕ ಅಂಶಗಳು ಆತಿಥ್ಯ ದೇಶದ ಆರ್ಥಿಕತೆಯ ಪಾರ್ಶ್ವ ಹಾಗೂ ಆ ದೇಶದ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯ ಪ್ರಾಸ್ಪೆಕ್ಟಸ್ ಆಗಿದೆ. ಹೈಮರ್ ತನ್ನ ಸಿದ್ಧಾಂತವನ್ನು ಟೀಕಿಸದೆ, ಕೆಲವೊಂದು ಹೊಸ ನಿರ್ಧಾರಕ ಅಂಶಗಳನ್ನು ಪ್ರಸ್ತಾಪಿಸುತ್ತಾ, ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ಮತ್ತು ಅಸಮರ್ಪೂರ್ಣತೆಗಳನ್ನು ಅರ್ಥೈಸುತ್ತಾನೆ. ಅವುಗಳ ವಿವರ ಈ ಕೆಳಗಿನಂತಿವೆ:

  1. ಸಂಸ್ಥೆಯ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಪ್ರಯೋಜನಗಳು: ದೇಶೀಯ ಹೂಡಿಕೆಯು ಖಾಲಿಯಾದ ನಂತರ, ಸಂಸ್ಥೆಯು ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯ ಅಪೂರ್ಣತೆಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಅದರ ಪ್ರಯೋಜನಗಳನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳಬಹುದು, ಅದು ಸಂಸ್ಥೆಗೆ ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ಶಕ್ತಿ ಮತ್ತು ಸ್ಪರ್ಧಾತ್ಮಕ ಪ್ರಯೋಜನವನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ. ಹೆಚ್ಚಿನ ಅಧ್ಯಯನಗಳು ಪರವಾನಗಿಗಳ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ಈ ಪ್ರಯೋಜನಗಳನ್ನು ಹೇಗೆ ಹಣಗಳಿಸಬಹುದು ಎಂಬುದನ್ನು ವಿವರಿಸಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿದವು.
  2. ಸಂಘರ್ಷಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಹಾಕುವುದು: ಸಂಸ್ಥೆಯು ಈಗಾಗಲೇ ವಿದೇಶಿ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತಿದ್ದರೆ ಅಥವಾ ಅದೇ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿ ತನ್ನ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಯನ್ನು ವಿಸ್ತರಿಸಲು ಬಯಸಿದರೆ ಸಂಘರ್ಷ ಉಂಟಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ಅಡಚಣೆಗೆ ಪರಿಹಾರವು ಒಪ್ಪಂದದ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಉದ್ಭವಿಸಿದೆ ಎಂದು ಅವರು ಪ್ರಸ್ತಾಪಿಸುತ್ತಾರೆ, ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯನ್ನು ಪ್ರತಿಸ್ಪರ್ಧಿಗಳೊಂದಿಗೆ ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ ಅಥವಾ ಉತ್ಪಾದನೆಯ ನೇರ ನಿಯಂತ್ರಣವನ್ನು ಪಡೆಯಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸುತ್ತಾರೆ. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಗಳ ನಿಯಂತ್ರಣವನ್ನು ಸ್ವಾಧೀನಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಮೂಲಕ ಸಂಘರ್ಷದ ಕಡಿತವು ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯ ಅಪೂರ್ಣತೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತದೆ ಎಂದು ಗಣನೆಗೆ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಬೇಕು.
  3. ಅಪಾಯವನ್ನು ತಗ್ಗಿಸಲು ಅಂತರಾಷ್ಟ್ರೀಕರಣ ತಂತ್ರವನ್ನು ರೂಪಿಸುವ ಪ್ರವೃತ್ತಿ: ಅವರ ಸ್ಥಾನದ ಪ್ರಕಾರ, ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ೩ ಹಂತದ ನಿರ್ಧಾರಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತವೆ: ದಿನದಿಂದ ದಿನಕ್ಕೆ ಮೇಲ್ವಿಚಾರಣೆ, ನಿರ್ವಹಣಾ ನಿರ್ಧಾರದ ಸಮನ್ವಯ ಮತ್ತು ದೀರ್ಘಕಾಲೀನ ಕಾರ್ಯತಂತ್ರದ ಯೋಜನೆ ಮತ್ತು ನಿರ್ಧಾರ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುವುದು. ಕಂಪನಿಯು ಎಷ್ಟು ಮಟ್ಟಿಗೆ ಅಪಾಯವನ್ನು ತಗ್ಗಿಸಬಹುದು ಎಂಬುದು ಈ ಮಟ್ಟದ ನಿರ್ಧಾರವನ್ನು ಗಣನೆಗೆ ತೆಗೆದುಕೊಂಡು ಒಂದು ಸಂಸ್ಥೆಯು ಅಂತರಾಷ್ಟ್ರೀಕರಣದ ಕಾರ್ಯತಂತ್ರವನ್ನು ಎಷ್ಟು ಚೆನ್ನಾಗಿ ರೂಪಿಸುತ್ತದೆ ಎಂಬುದರ ಮೇಲೆ ಅವಲಂಬಿತವಾಗಿರುತ್ತದೆ.

ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ವ್ಯಾಪಾರ ಮತ್ತು ವಿದೇಶಿ ನೇರ ಹೂಡಿಕೆ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಹೈಮರ್‌ನ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆಯು ಬಹುರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಉದ್ಯಮಗಳ (ಎಂಎನ್‌ಇ) ಅಸ್ತಿತ್ವದ ಬಗ್ಗೆ ಮತ್ತು ಸ್ಥೂಲ ಆರ್ಥಿಕ ತತ್ವಗಳನ್ನು ಮೀರಿ ಎಫ್‌ಡಿಐ ಹಿಂದಿನ ಕಾರಣಗಳು, ನಂತರದ ವಿದ್ವಾಂಸರು ಮತ್ತು ಅಂತರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ವ್ಯವಹಾರದಲ್ಲಿನ ಸಿದ್ಧಾಂತಗಳ ಮೇಲೆ ಅವರ ಪ್ರಭಾವದ ಬಗ್ಗೆ ಸೈದ್ಧಾಂತಿಕವಾಗಿ ರೂಪಿಸಿದವರಲ್ಲಿ ಮೊದಲಿಗರಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಜಾನ್ ಡನ್ನಿಂಗ್ ಮತ್ತು ಕ್ರಿಸ್ಟೋಸ್ ಪಿಟೆಲಿಸ್ ಅವರ ಒಎಲ್‌ಐ (ಮಾಲೀಕತ್ವ, ಸ್ಥಳ ಮತ್ತು ಅಂತರಾಷ್ಟ್ರೀಯೀಕರಣ) ಸಿದ್ಧಾಂತವಾಗಿ ವಹಿವಾಟು ವೆಚ್ಚಗಳ ಮೇಲೆ ಹೆಚ್ಚು ಗಮನಹರಿಸುತ್ತದೆ. ಇದಲ್ಲದೆ, "ಎಫ್‌ಡಿಐ ಮತ್ತು ಎಂಎನ್‌ಇ ಚಟುವಟಿಕೆಯ ದಕ್ಷತೆ-ಮೌಲ್ಯ ರಚನೆಯ ಅಂಶವು ೧೯೯೦ ರ ದಶಕದಲ್ಲಿ ಇತರ ಎರಡು ಪ್ರಮುಖ ಪಾಂಡಿತ್ಯಪೂರ್ಣ ಬೆಳವಣಿಗೆಗಳಿಂದ ಮತ್ತಷ್ಟು ಬಲಗೊಂಡಿತು: ಸಂಪನ್ಮೂಲ-ಆಧಾರಿತ (ಆರ್‌ಬಿವಿ) ಮತ್ತು ವಿಕಸನ ಸಿದ್ಧಾಂತಗಳು" ಜೊತೆಗೆ, ಅವರ ಕೆಲವು ಭವಿಷ್ಯವಾಣಿಗಳು ನಂತರ ಕಾರ್ಯರೂಪಕ್ಕೆ ಬಂದವು. , ಉದಾಹರಣೆಗೆ ಅಸಮಾನತೆಗಳನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುವ ಐಎಮ್‌ಎಫ್ ಅಥವಾ ವಿಶ್ವ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ನಂತಹ ಅತ್ಯುನ್ನತ ಸಂಸ್ಥೆಗಳ ಶಕ್ತಿ (ಡನ್ನಿಂಗ್ & ಪಿಲೆಟಿಸ್, ೨೦೦೮). ಯುನೈಟೆಡ್ ನೇಷನ್ಸ್ ಸಸ್ಟೈನಬಲ್ ಡೆವಲಪ್ಮೆಂಟ್ ಗೋಲ್ ೧೦ ಒಂದು ವಿದ್ಯಮಾನವನ್ನು ಪರಿಹರಿಸುವ ಗುರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.[೭][೮]

ಎಫ್‌ಡಿಐ ವಿಧಗಳು

ಬದಲಾಯಿಸಿ

ಹೂಡಿಕೆದಾರ/ಮೂಲ ದೇಶ ಮತ್ತು ಆತಿಥೇಯ/ಗಮ್ಯಸ್ಥಾನದ ದೇಶದ ದೃಷ್ಟಿಕೋನದ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಎಫ್‌ಡಿಐ ಹೂಡಿಕೆಗಳ ಪ್ರಕಾರಗಳನ್ನು ವರ್ಗೀಕರಿಸಬಹುದು. ಹೂಡಿಕೆದಾರರ ದೃಷ್ಟಿಕೋನದಲ್ಲಿ, ಇದನ್ನು ಸಮತಲ ಎಫ್‌ಡಿಐ, ಲಂಬ ಎಫ್‌ಡಿಐ ಮತ್ತು ಸಂಘಟಿತ ಎಫ್‌ಡಿಐ ಎಂದು ವಿಂಗಡಿಸಬಹುದು. ಗಮ್ಯಸ್ಥಾನದ ದೇಶದಲ್ಲಿ, ಎಫ್‌ಡಿಐ ಅನ್ನು ಆಮದು-ಬದಲಿ, ರಫ್ತು-ಹೆಚ್ಚಳಗೊಳಿಸುವಿಕೆ ಮತ್ತು ಸರ್ಕಾರ ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದ ಎಫ್‌ಡಿಐ ಎಂದು ವಿಂಗಡಿಸಬಹುದು.[೬]ಒಂದೇ ರೀತಿಯ ಸರಕುಗಳನ್ನು ಉತ್ಪಾದಿಸಲು ಬಹುರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ನಿಗಮವು ತನ್ನ ತಾಯ್ನಾಡಿನ ಉದ್ಯಮ ಸರಪಳಿಯನ್ನು ಗಮ್ಯಸ್ಥಾನದ ದೇಶಕ್ಕೆ ನಕಲಿಸಿದಾಗ ಅಡ್ಡ ಎಫ್‌ಡಿಐ ಉದ್ಭವಿಸುತ್ತದೆ. ಗಮ್ಯಸ್ಥಾನದ ದೇಶದಲ್ಲಿ (ಹಿಂದುಳಿದ ಲಂಬ ಎಫ್‌ಡಿಐ) ನೈಸರ್ಗಿಕ ಸಂಪನ್ಮೂಲಗಳನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಅಥವಾ ಗಮ್ಯಸ್ಥಾನದ ದೇಶದಲ್ಲಿ (ಫಾರ್ವರ್ಡ್ ವರ್ಟಿಕಲ್ ಎಫ್‌ಡಿಐ) ತನ್ನ ಉತ್ಪನ್ನಗಳನ್ನು ಮಾರಾಟ ಮಾಡಲು ವಿತರಣಾ ಮಳಿಗೆಗಳನ್ನು ಸ್ವಾಧೀನಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಮೂಲಕ ಬಹುರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ನಿಗಮವು ಕಂಪನಿಯನ್ನು ಸ್ವಾಧೀನಪಡಿಸಿಕೊಂಡಾಗ ಲಂಬ ಎಫ್‌ಡಿಐ ನಡೆಯುತ್ತದೆ. ಕಾಂಗ್ಲೋಮರೇಟ್ ಎಫ್‌ಡಿಐ ಸಮತಲ ಮತ್ತು ಲಂಬ ಎಫ್‌ಡಿಐ ನಡುವಿನ ಸಂಯೋಜನೆಯಾಗಿದೆ.[೬]

ಪ್ಲಾಟ್‌ಫಾರ್ಮ್ ಎಫ್‌ಡಿಐ ಎನ್ನುವುದು ಮೂರನೇ ದೇಶಕ್ಕೆ ರಫ್ತು ಮಾಡುವ ಉದ್ದೇಶಕ್ಕಾಗಿ ಮೂಲ ದೇಶದಿಂದ ಗಮ್ಯಸ್ಥಾನದ ದೇಶಕ್ಕೆ ವಿದೇಶಿ ನೇರ ಹೂಡಿಕೆಯಾಗಿದೆ.

ವಿಧಾನಗಳು

ಬದಲಾಯಿಸಿ

ವಿದೇಶಿ ನೇರ ಹೂಡಿಕೆದಾರರು ಈ ಕೆಳಗಿನ ಯಾವುದೇ ವಿಧಾನಗಳ ಮೂಲಕ ಆರ್ಥಿಕತೆಯಲ್ಲಿ ಉದ್ಯಮದ ಮತದಾನದ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಳ್ಳಬಹುದು:

  • ಸಂಪೂರ್ಣ ಸ್ವಾಮ್ಯದ ಅಂಗಸಂಸ್ಥೆ ಅಥವಾ ಕಂಪನಿಯನ್ನು ಎಲ್ಲಿಯಾದರೂ ಸಂಯೋಜಿಸುವ ಮೂಲಕ
  • ಸಂಯೋಜಿತ ಉದ್ಯಮದಲ್ಲಿ ಷೇರುಗಳನ್ನು ಸ್ವಾಧೀನಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಮೂಲಕ
  • ಸಂಬಂಧವಿಲ್ಲದ ಉದ್ಯಮದ ವಿಲೀನ ಅಥವಾ ಸ್ವಾಧೀನದ ಮೂಲಕ
  • ಮತ್ತೊಂದು ಹೂಡಿಕೆದಾರ ಅಥವಾ ಉದ್ಯಮದೊಂದಿಗೆ ಈಕ್ವಿಟಿ ಜಂಟಿ ಉದ್ಯಮ ಭಾಗವಹಿಸುವಿಕೆ

ಎಫ್‌ಡಿಐ ಪ್ರೋತ್ಸಾಹದ ರೂಪಗಳು

ಬದಲಾಯಿಸಿ

ವಿದೇಶಿ ನೇರ ಹೂಡಿಕೆಯ ಪ್ರೋತ್ಸಾಹಗಳು ಈ ಕೆಳಗಿನ ರೂಪಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಬಹುದು:[೯]

  • ಕಡಿಮೆ ಕಾರ್ಪೊರೇಟ್ ತೆರಿಗೆ ಮತ್ತು ವೈಯಕ್ತಿಕ ಆದಾಯ ತೆರಿಗೆ ದರಗಳು
  • ತೆರಿಗೆ ರಜೆಗಳು
  • ಇತರ ರೀತಿಯ ತೆರಿಗೆ ರಿಯಾಯಿತಿಗಳು
  • ಆದ್ಯತೆ ಸುಂಕಗಳು
  • ವಿಶೇಷ ಆರ್ಥಿಕ ವಲಯಗಳು
  • ಮುಕ್ತ ವ್ಯಾಪಾರ ವಲಯ – ರಫ್ತು ಸಂಸ್ಕರಣಾ ವಲಯಗಳು
  • ಬಂಧಿತ ಗೋದಾಮುಗಳು
  • ಮ್ಯಾಕ್ವಿಲಾಡೋರಾಗಳು
  • ಹೂಡಿಕೆ ಹಣಕಾಸು ಸಬ್ಸಿಡಿಗಳು
  • ಉಚಿತ ಭೂಮಿ ಅಥವಾ ಭೂಮಿ ಸಬ್ಸಿಡಿಗಳು
  • ಸ್ಥಳಾಂತರ ಮತ್ತು ದೇಶಾಂತರ
  • ಮೂಲಸೌಕರ್ಯ ಸಬ್ಸಿಡಿಗಳು
  • ಆರ್ & ಡಿ ಬೆಂಬಲ
  • ಶಕ್ತಿ[೧೦]
  • ನಿಯಮಗಳಿಂದ ಅವಹೇಳನ (ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ದೊಡ್ಡ ಯೋಜನೆಗಳಿಗೆ)

ಎಫ್‌ಡಿಐ

ಬದಲಾಯಿಸಿ
 

ಅಗತ್ಯವಿರುವ ನೇರ ವಿದೇಶಿ ಹೂಡಿಕೆ (ಎಫ್‌ಡಿಐ) ರಾಷ್ಟ್ರದ ಪ್ರಜಾಪ್ರಭುತ್ವ ಸೂಚಕಗಳೊಂದಿಗೆ (ಡೆಮೊಕ್ರಸಿ ಇಂಡೆಕ್ಸ್) ಹೆಚ್ಚಾಗುತ್ತದೆ, ಆದರೆ ನೈಸರ್ಗಿಕ ಸಂಪತ್ತುಗಳ ಹಂಚಿಕೆ ಒಟ್ಟು ರಫ್ತಿನಲ್ಲಿ ಕಡಿಮೆ ಇರುವ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳಿಗೆ ಮಾತ್ರ. ನೈಸರ್ಗಿಕ ಸಂಪತ್ತಿನ ರಫ್ತಿನಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಶೇಕಡಾ ಹಂಚಿಕೆ ಹೊಂದಿರುವ ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ, ಡೆಮೊಕ್ರಸಿ ಇಂಡೆಕ್ಸ್ ಹೆಚ್ಚಾಗಿರುವಾಗ ಎಫ್‌ಡಿಐ ಕಡಿಮೆ ಹೊಡೆಯುತ್ತದೆ.[೧೧][೧೨]

ಅಭಿವೃದ್ಧಿಶೀಲ ಮತ್ತು ಪರಿವರ್ತನೆಯ ದೇಶಗಳಲ್ಲಿನ ಸ್ಥಳೀಯ ಸಂಸ್ಥೆಗಳ ಮೇಲೆ ವಿದೇಶಿ ನೇರ ಹೂಡಿಕೆಯ (ಎಫ್‌ಡಿಐ) ಪರಿಣಾಮಗಳ ೨೦೧೦ ರ ಮೆಟಾ-ವಿಶ್ಲೇಷಣೆಯು ವಿದೇಶಿ ಹೂಡಿಕೆಯು ಸ್ಥಳೀಯ ಉತ್ಪಾದಕತೆಯ ಬೆಳವಣಿಗೆಯನ್ನು ದೃಢವಾಗಿ ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತದೆ ಎಂದು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ.[೧೩]


೧೯೯೨ ರಿಂದ ಕನಿಷ್ಠ ೨೦೨೩ ರವರೆಗೆ, ಯುನೈಟೆಡ್ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್ ಮತ್ತು ಚೀನಾ ಎಫ್‌ಡಿಐಗಾಗಿ ಮೊದಲ ಎರಡು ತಾಣಗಳಾಗಿವೆ. [೧೪]: 81 

ಯುರೋಪ್

ಬದಲಾಯಿಸಿ

ಇವೈ ನಡೆಸಿದ ಅಧ್ಯಯನದ ಪ್ರಕಾರ, ಫ್ರಾನ್ಸ್ ೨೦೨೦ ರಲ್ಲಿ ಯುಕೆ ಮತ್ತು ಜರ್ಮನಿಗಿಂತ ಯುರೋಪ್‌ನಲ್ಲಿ ಅತಿದೊಡ್ಡ ವಿದೇಶಿ ನೇರ ಹೂಡಿಕೆ ಸ್ವೀಕರಿಸುವ ದೇಶವಾಗಿದೆ.[೧೫]ಇವೈ ಇದನ್ನು "ಅಧ್ಯಕ್ಷ ಮ್ಯಾಕ್ರನ್ ರ ಕಾರ್ಮಿಕ ಕಾನೂನುಗಳು ಮತ್ತು ಕಾರ್ಪೊರೇಟ್ ತೆರಿಗೆಯ ಸುಧಾರಣೆಗಳ ನೇರ ಪರಿಣಾಮವಾಗಿದೆ, ಇದು ದೇಶೀಯ ಮತ್ತು ಅಂತರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಹೂಡಿಕೆದಾರರಿಂದ ಚೆನ್ನಾಗಿ ಸ್ವೀಕರಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿತು."[೧೫] ಇದಲ್ಲದೆ, ಇಯೂ ನ ೨೪ ದೇಶಗಳು ಅರ್ಮೇನಿಯನ್ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯದ ವರ್ಷದಿಂದ ಅರ್ಮೇನಿಯನ್ ಆರ್ಥಿಕತೆಗೆ ಹೂಡಿಕೆ ಮಾಡಿದೆ[೧೬]

ಗಮನಾರ್ಹ ಬೆಳವಣಿಗೆಯನ್ನು ಸಾಧಿಸುವ ಯುರೋಪಿಯನ್ ಸ್ಕೇಲ್-ಅಪ್‌ಗಳನ್ನು ವಿದೇಶಿ ಘಟಕಗಳು ಆಗಾಗ್ಗೆ ಸ್ವಾಧೀನಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತವೆ, ಈ ಸ್ವಾಧೀನಗಳಲ್ಲಿ ೬೦% ಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಇಯೂ ಹೊರಗಿನಿಂದ, ಪ್ರಧಾನವಾಗಿ ಯುನೈಟೆಡ್ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್‌ನಿಂದ ಖರೀದಿದಾರರನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತದೆ.[೧೭][೧೮]

ಚೀನಾ

ಬದಲಾಯಿಸಿ
 
ಚೀನಾದಲ್ಲಿ ವಿದೇಶಿ ನೇರ ಹೂಡಿಕೆ

ಚೀನಾದಲ್ಲಿ ವಿದೇಶಿ ನೇರ ಹೂಡಿಕೆ (ಎಫ್‌ಡಿಐ), 'ರೆನ್‌ಮಿನ್‌ಬಿ ವಿದೇಶಿ ನೇರ ಹೂಡಿಕೆ' (ಆರ್‌ಎಫ್‌ಡಿಐ) ಎಂದೂ ಕರೆಯಲ್ಪಡುತ್ತದೆ, ೧೯೭೦ರ ದಶಕದ ಉತ್ತರಾರ್ಧದಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ನಾಯಕ ಡೆಂಗ್ ಕ್ಸಿಯಾಪಿಂಗ್ ಅವರ ಸುಧಾರಣೆ ಮತ್ತು ಮುಕ್ತ ಆರ್ಥಿಕ ನೀತಿಗಳಿಂದ ಪ್ರಾರಂಭವಾಯಿತು. ೨೦೦೦ರ ದಶಕದಲ್ಲಿ ವಿದೇಶಿ ನೇರ ಹೂಡಿಕೆ ಗಣನೀಯವಾಗಿ ಹೆಚ್ಚಾಯಿತು. 2012ರ ಮೊದಲ ಆರು ತಿಂಗಳಲ್ಲಿ $೧೯.೧ ಶತಕೋಟಿಯ ವಿದೇಶಿ ನೇರ ಹೂಡಿಕೆ ಚೀನಾವನ್ನು ವಿಶ್ವದ ಅತಿವರ್ಧಿತ ವಿದೇಶಿ ನೇರ ಹೂಡಿಕೆ ಪಡೆಯುವ ರಾಷ್ಟ್ರವಾಗಿ ಪರಿವರ್ತಿತ ಮಾಡಿತು, ಮತ್ತು ಇದು $೧೭.೪ ಶತಕೋಷ್ಟಿಯ ಎಫ್‌ಡಿಐ ಹೊಂದಿರುವ ಯುನೈಟೆಡ್ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್‌ನ್ನು ಮೀರಿಸಿತು. ೨೦೧೩ ರಲ್ಲಿ, ಚೀನಾಕ್ಕೆ ಎಫ್‌ಡಿಐ ಹರಿವು $೨೪.೧ ಶತಕೋಷ್ಟಿಯಾಗಿತ್ತು, ಇದು ಏಷ್ಯಾ-ಪೆಸಿಫಿಕ್ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಎಫ್‌ಡಿಐ ಯ ೩೪.೭% ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ಪಾಲನ್ನು ನೀಡಿತು. ವ್ಯತಿರಿಕ್ತವಾಗಿ, ೨೦೧೩ರಲ್ಲಿ ಚೀನಾದಿಂದ ಹೊರಹೋಗುವ ಎಫ್‌ಡಿಐ $೮.೯೭ ಬಿಲಿಯನ್ ಆಗಿದ್ದು, ಏಷ್ಯಾ-ಪೆಸಿಫಿಕ್ ನಲ್ಲಿ ೧೦.೭% ಪಾಲನ್ನು ಹೊಂದಿತ್ತು.[೧೯][೨೦][೨೧] ಮಹಾ ಆರ್ಥಿಕ ಹಿಂಜರಿತದ ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ, ೨೦೦೯ ರಲ್ಲಿ ನೇರ ವಿದೇಶಿ ಹೂಡಿಕೆ (ಎಫ್‌ಡಿಐ) ಮೂರನೇ ಒಂದು ಭಾಗದಷ್ಟು ಕುಸಿಯಿತು, ಆದರೆ ೨೦೧೦ ರಲ್ಲಿ ಇದು ಪುನಃ ಬಲ ಪಡೆದಿತು. ೨೦೨೦ ರಲ್ಲಿ ಚೀನಾ ತನ್ನ ವಿದೇಶಿ ಹೂಡಿಕೆ ಕಾನೂನನ್ನು ಜಾರಿಗೆ ತಂದಿತು. ೨೦೨೪ ರ ವೇಳೆಗೆ ಚೀನಾದ ಎಫ್‌ಡಿಐ ೩೦ ವರ್ಷಗಳ ಕನಿಷ್ಠ ಮಟ್ಟಕ್ಕೆ ಇಳಿಯಿತು, ಇದಕ್ಕೆ ಚೀನಾದಿಂದ ಬೆಹುಗಾರಿಕೆ-ವಿರೋಧಿ ಶಿಸ್ತುಕ್ರಮಗಳು ಮತ್ತು ಅರೆವಾಹಕಗಳಂತಹ ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳಿಗೆ ಅನೇಕ ನಿರ್ಬಂಧಗಳ ಹೆಚ್ಚಳವೇ ಕಾರಣವಾಗಿದೆ.[೨೨] [೨೩][೧೯]

ಭಾರತ

ಬದಲಾಯಿಸಿ

ವಿದೇಶಿ ಹೂಡಿಕೆಯನ್ನು ೧೯೯೧ ರಲ್ಲಿ ವಿದೇಶಿ ವಿನಿಮಯ ನಿರ್ವಹಣಾ ಕಾಯಿದೆ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಪರಿಚಯಿಸಲಾಯಿತು, ಆಗಿನ ಹಣಕಾಸು ಸಚಿವ ಮನಮೋಹನ್ ಸಿಂಗ್ ಅವರು ಚಾಲನೆ ನೀಡಿದರು.[೨೪][೨೫] ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಹೂಡಿಕೆ ಮಾಡಲು ಸಾಗರೋತ್ತರ ಕಾರ್ಪೊರೇಟ್ ಸಂಸ್ಥೆಗಳಿಗೆ ಭಾರತ ಅನುಮತಿ ನೀಡಲಿಲ್ಲ.[೨೬] ಭಾರತವು ವಿವಿಧ ವಲಯಗಳಲ್ಲಿ ವಿದೇಶಿ ಹೂಡಿಕೆದಾರರ ಈಕ್ವಿಟಿ ಹಿಡುವಳಿ ಮೇಲೆ ಮಿತಿಯನ್ನು ಹೇರುತ್ತದೆ, ಪ್ರಸ್ತುತ ವಾಯುಯಾನ ಮತ್ತು ವಿಮಾ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಎಫ್‌ಡಿಐ ಗರಿಷ್ಠ ೪೯% ಗೆ ಸೀಮಿತವಾಗಿದೆ.[೨೭][೨೮] ೨೦೧೨ ರ ಯುಎನ್‌ಸಿಟಿಎಡಿ ಸಮೀಕ್ಷೆಯು ೨೦೧೦-೨೦೧೨ ರ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಭಾರತವನ್ನು ಬಹುರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸಂಸ್ಥೆಗಳಿಗೆ (ಚೀನಾ ನಂತರ) ಎರಡನೇ ಪ್ರಮುಖ ಎಫ್‌ಡಿಐ ತಾಣವಾಗಿ ಯೋಜಿಸಿದೆ. ಮಾಹಿತಿಯ ಪ್ರಕಾರ, ಹೆಚ್ಚಿನ ಒಳಹರಿವುಗಳನ್ನು ಆಕರ್ಷಿಸಿದ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳು ಸೇವೆಗಳು, ದೂರಸಂಪರ್ಕ, ನಿರ್ಮಾಣ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳು ಮತ್ತು ಕಂಪ್ಯೂಟರ್ ಸಾಫ್ಟ್‌ವೇರ್ ಮತ್ತು ಹಾರ್ಡ್‌ವೇರ್. ಮಾರಿಷಸ್, ಸಿಂಗಾಪುರ, ಯುಎಸ್ ಮತ್ತು ಯುಕೆ ಎಫ್‌ಡಿಐನ ಪ್ರಮುಖ ಮೂಲಗಳಾಗಿವೆ. ಯೂಎನ್‌ಸಿಟಿಎಡಿ ದತ್ತಾಂಶದ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಎಫ್‌ಡಿಐ ಹರಿವು $೧೦.೪ ಶತಕೋಟಿ, ಕಳೆದ ವರ್ಷದ ಮೊದಲಾರ್ಧದಿಂದ 43% ನಷ್ಟು ಕುಸಿತವಾಗಿದೆ.[೨೯] ೨೦೧೫ ರಲ್ಲಿ, ಭಾರತವು ಚೀನಾ ಮತ್ತು ಯುಎಸ್ ಅನ್ನು ಮೀರಿಸಿ ಅಗ್ರ ಎಫ್‌ಡಿಐ ತಾಣವಾಗಿ ಹೊರಹೊಮ್ಮಿತು. ಭಾರತವು $೩೧ ಶತಕೋಟಿ $ನಷ್ಟು ಎಫ್‌ಡಿಐ ಅನ್ನು $೨೮ ಬಿಲಿಯನ್ ಮತ್ತು $೨೭ ಶತಕೋಟಿ ಚೀನಾ ಮತ್ತು USನ ಕ್ರಮವಾಗಿ ಆಕರ್ಷಿಸಿತು.[೩೦][೩೧]

ಇರಾನ

ಬದಲಾಯಿಸಿ

ಜೆಸಿಪಿಒಏ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ ೨೦೧೫ ರ ಹೊತ್ತಿಗೆ ಇರಾನ್ ಕಂಪನಿಗಳು ಎಫ್‌ಡಿಐ ಹೂಡಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಕೆಲವು ಸುಧಾರಣೆಗಳನ್ನು ಕಂಡವು. ಇರಾನಿನ ತೈಲ ಉದ್ಯಮದಲ್ಲಿ ಸ್ವಲ್ಪ ಹೂಡಿಕೆಯ ಅಗತ್ಯವಿದೆ.[೩೨][೩೩] ಇರಾನ್ ಆರ್ಥಿಕತೆಯ ಸ್ಥಿತಿಯಿಂದಾಗಿ ೨೦೨೩ ರ ಹೊತ್ತಿಗೆ ಎಫ್‌ಡಿಐ ೮೨% ರಷ್ಟು ಕಡಿಮೆಯಾಗಿದೆ.[೩೪]

ಯುರೇಷಿಯಾ

ಬದಲಾಯಿಸಿ

ನವೆಂಬರ್ ೨೦೨೧ ರಲ್ಲಿ, ಯುರೇಷಿಯನ್ ಡೆವಲಪ್‌ಮೆಂಟ್ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ನ ವರದಿಯು ಕಝಾಕಿಸ್ತಾನ್ ಯುರೇಷಿಯನ್ ಎಕನಾಮಿಕ್ ಯೂನಿಯನ್ ನಿಂದ ೨೦೨೦ ರ ವೇಳೆಗೆ $೧೧.೨ ಶತಕೋಟಿ ಮತ್ತು ೨೦೧೭ ರಿಂದ $೩ ಶತಕೋಟಿಯಷ್ಟು ಹೆಚ್ಚಳದೊಂದಿಗೆ ಅತ್ಯಧಿಕ ಎಫ್‌ಡಿಐ ಸ್ಟಾಕ್ ಮೌಲ್ಯವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ ಎಂದು ಬಹಿರಂಗಪಡಿಸಿತು.[೩೫]

ಅರ್ಮೇನಿಯಾ

ಬದಲಾಯಿಸಿ

ವಿಶ್ವ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಪ್ರಕಾರ, ಕಾಮನ್‌ವೆಲ್ತ್ ಸ್ವತಂತ್ರ ರಾಜ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಎಫ್‌ಡಿಐ ಮನವಿಯ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ ಅರ್ಮೇನಿಯಾ ಮೊದಲ ಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿದೆ. ಹೊಸ ಕಾನೂನುಗಳು ಮತ್ತು ಷರತ್ತುಗಳನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸುವ ಮೂಲಕ ಅರ್ಮೇನಿಯನ್ ಸರ್ಕಾರವು ವಿದೇಶಿ ಹೂಡಿಕೆಗೆ ಅನುಕೂಲಕರ ವಾತಾವರಣವನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸಿದೆ. ಅದರ ಕ್ರಿಯಾತ್ಮಕ ಆರ್ಥಿಕತೆಯಿಂದಾಗಿ ದೇಶಕ್ಕೆ 'ದಿ ಕಾಕೇಶಿಯನ್ ಟೈಗರ್' ಎಂದು ಹೆಸರಿಸಲಾಯಿತು. ಎಫ್‌ಡಿಐ ಅನ್ನು ಆಕರ್ಷಿಸುವ ಕೆಲವು ಕ್ರಮಗಳು ಮುಕ್ತ ಆರ್ಥಿಕ ವಲಯಗಳನ್ನು ಸಡಿಲಿಸಲಾದ ಕಾನೂನುಗಳೊಂದಿಗೆ, ಲಾಭ ತೆರಿಗೆ, ವ್ಯಾಟ್ ಮತ್ತು ಆಸ್ತಿ ತೆರಿಗೆ ಪ್ರಯೋಜನಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿವೆ.[೩೬] ನಿರ್ದಿಷ್ಟವಾಗಿ, ದಿ ಮೋಸ್ಟ್ ಫೇವರ್ಡ್ ನೇಷನ್ ಮತ್ತು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಚಿಕಿತ್ಸಾ ಪದ್ಧತಿಗಳು ಜಾರಿಯಲ್ಲಿವೆ ಮತ್ತು ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಹೂಡಿಕೆಯನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸಲು ನಡೆಯುತ್ತಿರುವ ಕಾನೂನು ರಕ್ಷಣೆಯೊಂದಿಗೆ ಸರ್ಕಾರವು "ತೆರೆದ ಬಾಗಿಲು" ನೀತಿಯನ್ನು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿದೆ. "ವಿದೇಶಿ ಹೂಡಿಕೆಗಳ ಮೇಲೆ" ಕಾನೂನಿನ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಹೂಡಿಕೆದಾರರಿಗೆ ಹೆಚ್ಚು ಲಾಭದಾಯಕ ವ್ಯಾಪಾರ ವಾತಾವರಣವನ್ನು ಖಾತರಿಪಡಿಸಲಾಗಿದೆ. ಹೆಚ್ಚುವರಿಯಾಗಿ, ಇದು ಅರ್ಮೇನಿಯನ್ ವ್ಯವಹಾರಗಳಲ್ಲಿ ಹೂಡಿಕೆ ಮಾಡಿದ ವಿದೇಶಿ ಬಂಡವಾಳದ ರಕ್ಷಣೆಯನ್ನು ಖಾತರಿಪಡಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಮಿತಿಯಿಲ್ಲದ ಒಳಗೊಳ್ಳುವಿಕೆಯನ್ನು ಅನುಮತಿಸುತ್ತದೆ.[೩೭] ಸೈಪ್ರಸ್, ಜರ್ಮನಿ, ನೆದರ್ಲ್ಯಾಂಡ್ಸ್, ಯುಕೆ ಮತ್ತು ಫ್ರಾನ್ಸ್ ೨೦೦೭-೨೦೧೩ರ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ೧.೪ ಯುಎಸ್‌ಡಿ ಶತಕೋಟಿ ಮೊತ್ತದಲ್ಲಿ ಒಟ್ಟಾರೆಯಾಗಿ ಹೂಡಿಕೆ ಮಾಡಿವೆ ಎಂದು ಸಂಶೋಧನೆ ತೋರಿಸುತ್ತದೆ.[೩೮]

ಲ್ಯಾಟಿನ್ ಅಮೇರಿಕಾ

ಬದಲಾಯಿಸಿ

ಈ ವಿಶ್ವದ ಪ್ರಾಂತ್ಯವು ಹಿಂದಿನ ದೇಶಗಳ ಹೋಲಿಸಿಕೊಂಡು ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ವೈಶಿಷ್ಟ್ಯಗಳೊಂದಿಗೆ ವಿದೇಶಿ ನೇರ ಹೂಡಿಕೆಯನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತದೆ. ಆದ್ದರಿಂದ, ಆಳವಾದ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ವಿಷಯವು ಬ್ರಜಿಲ್, ಪೆರು, ಕೊಲಂಬಿಯಾ ಮತ್ತು ಅರ್ಜೆಂಟೀನಾದಂತಹ ದೇಶಗಳ ಮೇಲೆ ಕೇಂದ್ರೀಕೃತವಾಗಿದೆ. ಚೆವಿಲ್ಲೋಟ್ ಡೆಲ್ಗಾಡೋ ಅವರು ಅವರ ಅಧ್ಯಯನದಲ್ಲಿ ಉಲ್ಲೇಖಿಸಿದಂತೆ, ಲ್ಯಾಟಿನ್ ಅಮೆರಿಕವು ಅವಕಾಶಗಳ ಭೂಮಿಯಾಗಿದ್ದು, ಒಬ್ಬ ಕೆಲ ಹೂಡಕರಿಗೆ ವಿಸ್ತರಣೆಯ ವ್ಯಾಪ್ತಿಯಲ್ಲಿದೆ. ಪ್ರಸ್ತುತ, ಬ್ರಜಿಲ್ ಮಹತ್ವಪೂರ್ಣ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದು, 15 ವರ್ಷದ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಅದರ ಬೆಳವಣಿಗೆ ಫಲಕಾರಿವಾಗಿದೆ.

ಲ್ಯಾಟಿನ್ ಅಮೆರಿಕಾದ ಐಶ್ವರ್ಯದ ಹೊರತಾಗಿಯೂ, ರಾಜಕೀಯ ಅಸ್ಥಿರತೆ, ಹಿಂಸಾಚಾರ, ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ-ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಅಂಶಗಳು ಹೆಚ್ಚು ದೊಡ್ಡ ಸವಾಲುಗಳನ್ನು ಎದುರಿಸಬಹುದಾದುದರಿಂದ ಹೂಡಿಕೆದಾರರು ತಮ್ಮ ಬಂಡವಾಳವನ್ನು ಲ್ಯಾಟಿನ್ ಅಮೆರಿಕಾದಲ್ಲಿ ಹೂಡಿಸುವ ಮುನ್ನ ಎರಡು ಬಾರಿ ಯೋಚಿಸಲು ಪ್ರೇರಿತಗೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ.

ಉಲ್ಲೇಖಗಳು

ಬದಲಾಯಿಸಿ
  1. ↑ ೧.೦ ೧.೧ ೧.೨ "Foreign Direct Investment Definition from Financial Times Lexicon". lexicon.ft.com. Archived from the original on 8 April 2019. Retrieved 13 September 2014.
  2. ↑ "Foreign direct investment, net inflows (BoP, current US$) | Data | Table". Data.worldbank.org. Retrieved 17 November 2012.
  3. ↑ "CIA – The World Factbook". Cia.gov. Archived from the original on 1 December 2017. Retrieved 17 November 2012.
  4. ↑ Buckley, Peter J. (2011). "The theory of international business pre-Hymer". Journal of World Business. 46 (1): 61–73. doi:10.1016/j.jwb.2010.05.018. ISSN 1090-9516.
  5. ↑ Ietto-Gillies, Grazia (2005). Transnational Corporations and International Production: Concepts, Theories and Effects. Edward Elgar Publishing. p. 51. ISBN 9781845424626. Retrieved 8 January 2023.
  6. ↑ ೬.೦ ೬.೧ ೬.೨ Moosa, Imad A (2002). Foreign direct investment - Theory, evidence, and practice. Palgrave Macmillan. pp. 4–6, 23. ISBN 9781403907493. Retrieved 8 January 2023.
  7. ↑ Dunning, John H.; Pitelis, Christos N. (2008). "Stephen Hymer's contribution to international business scholarship: An assessment and extension". Journal of International Business Studies. 39 (1): 167–176. doi:10.1057/palgrave.jibs.8400328. ISSN 0047-2506. S2CID 153551822. Retrieved 12 July 2019.
  8. ↑ "Goal 10 targets". UNDP (in ಇಂಗ್ಲಿಷ್). Archived from the original on 27 November 2020. Retrieved 23 September 2020.
  9. ↑ U.S. States regularly offer tax incentives to inbound investors. See, for example, an excellent summary, written by Sidney Silhan, of state tax incentives offered to FDI businesses at: BNA Portfolio 6580, U.S. Inbound Business Tax Planning, at p. A-71.
  10. ↑ Sarkodie, Samuel Asumadu; Adams, Samuel; Leirvik, Thomas (1 August 2020). "Foreign direct investment and renewable energy in climate change mitigation: Does governance matter?". Journal of Cleaner Production (in ಇಂಗ್ಲಿಷ್). 263: 121262. Bibcode:2020JCPro.26321262S. doi:10.1016/j.jclepro.2020.121262. hdl:11250/2661454. ISSN 0959-6526.
  11. ↑ Jensen, Nathan M. (2008). Nation-States and the Multinational Corporation: A Political Economy of Foreign Direct Investment (in ಇಂಗ್ಲಿಷ್). Princeton University Press. ISBN 978-1-4008-3737-3.
  12. ↑ Asiedu, Elizabeth; Lien, Donald (2011). "Democracy, foreign direct investment and natural resources". Journal of International Economics (in ಇಂಗ್ಲಿಷ್). 84 (1): 99–111. doi:10.1016/j.jinteco.2010.12.001.
  13. ↑ Tomas Havranek & Zuzana Irsova (30 April 2011). "Which Foreigners are Worth Wooing? A Meta-Analysis of Vertical Spillovers from FDI". William Davidson Institute Working Papers Series. Ideas.repec.org. Retrieved 17 September 2012.
  14. ↑ Li, David Daokui (2024). China's World View: Demystifying China to Prevent Global Conflict. New York, NY: W. W. Norton & Company. ISBN 978-0393292398.
  15. ↑ ೧೫.೦ ೧೫.೧ How can Europe reset the investment agenda now to rebuild its future?, EY, 28 May 2020
  16. ↑ Hayrapetyan, Grigor; Hayrapetyan, Viktoriya (2009). [Economic Relations between Armenia and the EU within the framework of Eastern Partnership Economic Relations between Armenia and the EU within the framework of Eastern Partnership]. YSU. p. 242. {{cite book}}: Check |url= value (help)
  17. ↑ Burger, Anže; Hogan, Teresa; Kotnik, Patricia; Rao, Sandeep; Sakinç, Mustafa Erdem (2023-01-01). "Does acquisition lead to the growth of high-tech scale-ups? Evidence from Europe". Research in International Business and Finance. 64: 101820. doi:10.1016/j.ribaf.2022.101820. ISSN 0275-5319.
  18. ↑ "The scale-up gap: Financial market constraints holding back innovative firms in the European Union". European Investment Bank (in ಇಂಗ್ಲಿಷ್). Retrieved 2024-07-30.
  19. ↑ ೧೯.೦ ೧೯.೧ "Foreign direct investment in China falls to 30-year low". Nikkei Asia. February 19, 2024.
  20. ↑ "China tops U.S. as investment target in 1st half 2012: U.N. agency". Reuters. 24 October 2012. Archived from the original on 24 September 2015. Retrieved 24 October 2012.
  21. ↑ "The fDi Report 2014 – Asia Pacific". fDi Magazine. 25 June 2014. Retrieved 17 July 2014.
  22. ↑ "FDI by Country". Greyhill Advisors. Retrieved 15 November 2011.
  23. ↑ "Foreign Investment Law of the People's Republic of China". mofcom.gov.cn. Retrieved 19 November 2019.
  24. ↑ "Why do you become 'Singham' for US, not for India? Narendra Modi asks Manmohan Singh". The Times Of India. 28 September 2012. Retrieved 13 December 2012.
  25. ↑ "BJP will break records". The Times Of India. 13 December 2012. Retrieved 13 December 2012.
  26. ↑ "Derecognition of overseas corporate bodies (OCBs)" (PDF). rbidocs.rbi.org.in. 8 December 2003. Retrieved 16 September 2012.
  27. ↑ Airlines: Govt OK's 49% FDI stake buy. Indian Express (14 September 2012). Retrieved on 28 July 2013.
  28. ↑ "FDI Limit in Insurance sector increased from 26% to 49%". news.biharprabha.com. Retrieved 10 July 2014.
  29. ↑ "China Edges Out U.S. as Top Foreign-Investment Draw Amid World Decline". Wall Street Journal. 23 October 2012.
  30. ↑ "India pips US, China as No. 1 foreign direct investment destination". The Times of India. Times News Network. 30 September 2015. Retrieved 1 October 2015.
  31. ↑ "India Pips China, US to Emerge as Favourite Foreign Investment Destination". Profit.ndtv.com. 30 September 2015. Retrieved 1 October 2015.
  32. ↑ "Russians Overtake Chinese to Top List of Foreign Investors in Iran". 30 January 2023.
  33. ↑ "Doing business in Iran: trade and export guide". GOV.UK (in ಇಂಗ್ಲಿಷ್). Retrieved 2023-06-12.
  34. ↑ "کاهش 82 درصدی سرمایه‌گذاری خارجی در ایران". www.aa.com.tr. Retrieved 2023-06-12.
  35. ↑ November 2021, Assel Satubaldina in Business on 22 (2021-11-22). "Kazakhstan Leading in FDI Stock Value from Eurasian Economic Union Countries". The Astana Times (in ಇಂಗ್ಲಿಷ್). Retrieved 2021-11-23. {{cite web}}: |first= has generic name (help)CS1 maint: numeric names: authors list (link)
  36. ↑ November 2022, Lloyds Bank. "Foreign direct investment (FDI) in Armenia". Export Enterprises SA (in ಇಂಗ್ಲಿಷ್). Retrieved 2022-12-03.{{cite web}}: CS1 maint: numeric names: authors list (link)
  37. ↑ "Foreign Direct Investment". GLOBAL SPC. Retrieved 10 December 2022.
  38. ↑ Hayrapetyan, Grigor; Hayrapetyan, Viktoriya (2009). Economic Relations between Armenia and the EU within the framework of Eastern Partnership (PDF). YSU. p. 242.

ಬಾಹ್ಯ ಕೊಂಡಿಗಳು

ಬದಲಾಯಿಸಿ
"https://kn.wikipedia.org/w/index.php?title=ವಿದೇಶಿ_ನೇರ_ಹೂಡಿಕೆ&oldid=1247009" ಇಂದ ಪಡೆಯಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ