ರಿಯಲ್ ಎಸ್ಟೇಟ್(ನಿಯಂತ್ರಣ ಹಾಗು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ) ಕಾಯ್ದೆ ೨೦೧೬
ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಸ್ಥಿರಾಸ್ತಿಗಳ ಮೇಲೆ ಹಣ ಹೂಡುವವರ ಹಾಗು ಕೊಳ್ಳುವವರ ಹಿತಾಸಕ್ತಿ ಕಾಪಾಡುವುದಕ್ಕೋಸ್ಕರ ಸಂವಿಧಾನದ ಚೌಕಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ರಚನೆಯಾದ ಕಾಯ್ದೆಯೇ ಈ ರಿಯಲ್ ಎಸ್ಟೇಟ್ ರೇಗುಲೇಷನ್ ಕಾಯ್ದೆ. ಈ ಕಾಯಿದೆಯು ಪ್ರತೀ ರಾಜ್ಯದಲ್ಲೂ ರಿಯಲ್ ಎಸ್ಟೇಟ್ ನಿಯಂತ್ರಣ ಪ್ರಾಧಿಕಾರವನ್ನು ಹೊಂದಿ ಆ ಮೂಲಕ ರಿಯಲ್ ಎಸ್ಟೇಟ್ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ನಡೆಯುವ ವಹಿವಾಟುಗಳ ಮೇಲೆ ನಿಗಾ ಇಡುವುದು ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೆ ಆ ಕ್ಷೇತ್ರಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಪಟ್ಟ ವ್ಯಾಜ್ಯಗಳನ್ನು ಶೀಘ್ರವಾಗಿ ಪರಿಹರಿಸುವ ನ್ಯಾಯಿಕ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಾಗಿ ಕಾರ್ಯ ನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತದೆ. ಮಾರ್ಚ್ ೧೦, ೨೦೧೬ ರಲ್ಲಿ ಈ ಕಾಯ್ದೆ ರಾಜ್ಯಸಭೆಯಲ್ಲಿ ಅನುಮೋದನೆ ಪಡೆದರೆ ಅದೇ ವರ್ಷದ ಮಾರ್ಚ್ ೧೫ ರಂದು ಲೋಕಸಭೆಯಲ್ಲಿ ಅನುಮೋದನೆ ಪಡೆಯಿತು. ಮುಂದೆ ಮೇ ೧,೨೦೧೬ ರಿಂದ ಜಮ್ಮು ಕಾಶ್ಮೀರ ಹೊರತು ಪಡಿಸಿ ಈ ಕಾಯ್ದೆ ಜಾರಿಯಾಯಿತು[೧]. ಈ ಕಾಯ್ದೆಯಡಿಯಲ್ಲಿ ಕೇಂದ್ರ ಹಾಗು ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರಗಳು ನಿಯಮಗಳನ್ನು ರೂಪಿಸಲು ಅವಕಾಶವಿದ್ದು ಆರು ತಿಂಗಳ ಕಾಲಾವಧಿಯೊಳಗೆ ಅವುಗಳನ್ನು ಜಾರಿಗೊಳಿಸಬೇಕಾಗಿದೆ.
ಇತಿಹಾಸ
ಬದಲಾಯಿಸಿರಿಯಲ್ ಎಸ್ಟೇಟ್ ನಿಯಂತ್ರಣ ಪ್ರಾಧಿಕಾರ ಮಸೂದೆಯನ್ನ ಯುಪಿಎ-೨ರ ಸರ್ಕಾರ ೨೦೧೩ರಲ್ಲಿ ಸಂಸತ್ತಿಗೆ ಪರಿಚಯಿಸಿತ್ತು. ಮುಂದೆ ಡಿಸೆಂಬರ್ ೨೦೧೫ ರಲ್ಲಿ ಭಾರತದ ಕೇಂದ್ರ ಸಚಿವ ಸಂಪುಟ ಆ ಮಸೂದೆಗೆ ೨೦ ತಿದ್ದುಪಡಿಗಳನ್ನು ರಾಜ್ಯಸಭಾ ಸಮಿತಿಯ ಸಲಹೆಯ ಮೇರೆಗೆ ಮಾಡಿತು. ಅದಕ್ಕೂ ಮುನ್ನ ಇದೇ ಮಸೂದೆಯನ್ನು ಆಯ್ಕೆ ಸಮಿತಿಯು ಅವಲೋಕಿಸಿ ತಮ್ಮ ನಿಲುವುಗಳ ಕುರಿತು ವಿಸ್ಮೃತ ವರದಿಯೊಂದನ್ನ ೨೦೧೫ ರ ಜುಲೈನಲ್ಲಿ ಸರ್ಕಾರಕ್ಕೆ ಸಲ್ಲಿಸಿತ್ತು. ಆದಾಗ್ಯೂ ಭಾರತೀಯ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್, ಎಡರಂಗ ಹಾಗು ಎಐಡಿಎಂಕೆ ಪಕ್ಷಗಳು ಅಂತಿಮ ಮಸೂದೆಯ ಕುರಿತು ಭಿನ್ನಾಭಿಪ್ರಾಯಗಳನ್ನು ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಿದವು. ಆದರೂ ಲೋಕಸಭೆ ಹಾಗು ರಾಜ್ಯಸಭೆಗಳಲ್ಲಿ ಮಸೂದೆ ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿ ಅಂಗೀಕಾರವಾಯಿತು[೨].
ನಿಬಂಧನೆಗಳು
ಬದಲಾಯಿಸಿನೋಂದಣಿ
ಬದಲಾಯಿಸಿ೫೦೦ ಚದರ ಮೀಟರ್ ಅಥವಾ ಎಂಟು ಅಪಾರ್ಟ್ಮೆಂಟುಗಳನ್ನು ಮೀರಿ ಯಾವುದಾದರೂ ವಾಣಿಜ್ಯ ಸಂಬಂಧಿ ಅಥವಾ ಜನವಾಸ ಸಂಬಂಧಿ ಕಟ್ಟಡ ನಿರ್ಮಾಣ ಯೋಜನೆಗಳು ರಿಯಲ್ ಎಸ್ಟೇಟ್ ನಿಯಂತ್ರಣ ಪ್ರಾಧಿಕಾರದಲ್ಲಿ ನೋಂದಾಯಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದು ಅತ್ಯವಶ್ಯಕವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಕಾಯ್ದೆಯು ಜಾರಿಯಾದ ದಿನ ಯಾವ ಯೋಜನೆಗಳು ಪೂರ್ಣಗೊಂಡಿಲ್ಲವೋ ಅವುಗಳು ಮೂರು ತಿಂಗಳ ವಾಯಿದೆಯ ಒಳಗಾಗಿ ರೇರಾ ಪ್ರಾಧಿಕಾರದಲ್ಲಿ ನೋಂದಾಯಿಸಿಕೊಳ್ಳಬೇಕಾಗಿರುತ್ತದೆ. ರೇರಾ ನೋಂದಣಿಗಾಗಿ ಸಲ್ಲಿಸಿದ ಅರ್ಜಿಯನ್ನು ಸ್ವೀಕರಿಸಲು ಅಥವಾ ತಿರಸ್ಕರಿಸಲು ಪ್ರಾಧಿಕಾರಕ್ಕೆ ಇರುವ ಗರಿಷ್ಟ ಸಾಮ್ಯ ೩೦ ದಿನಗಳಾಗಿರುತ್ತವೆ. ಅರ್ಜಿ ಸ್ವೀಕೃತಿಗೊಂಡ ನಂತರ ಆ ಯೋಜನೆಯ ಅರ್ಜಿದಾರರಿಗೆ ನೋಂದಣಿ ಸಂಖ್ಯೆ, ಪಾಸ್ವರ್ಡ್ ಗಳನ್ನು ನೀಡಿ ಅವಶ್ಯ ಮಾಹಿತಿಗಳನ್ನು ಪ್ರಾಧಿಕಾರದ ಜಾಲ ತಾಣದ ಅರ್ಜಿಯಲ್ಲಿ ತುಂಬಬೇಕಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಆ ಮೂಲಕ ನೋಂದಣಿ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆ ಮುಗಿಸಲು ತಪ್ಪಿದವರಿಗೆ ಯೋಜನೆಯ ಒಟ್ಟು ಮೊತ್ತದ ಶೇ.೧೦ ರಷ್ಟನ್ನು ದಂಡವಾಗಿ ವಿಧಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಅಥವಾ ಮೂರು ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲಾವಧಿಗೆ ಕಾರಾಗೃಹ ಶಿಕ್ಷೆಗೆ ಗುರಿ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ರಿಯಲ್ ಎಸ್ಟೇಟ್ ಏಜೆಂಟುಗಳು ಪ್ರಾಧಿಕಾರದಲ್ಲಿ ನೋಂದಾಯಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದು ಅವಶ್ಯವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಅಂತಹ ಏಜೆಂಟುಗಳಿಗೆ ಒಂದು ನೋಂದಣಿ ಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು ಆ ರಾಜ್ಯಕ್ಕೆ/ಕೇಂದ್ರಾಡಳಿತ ಪ್ರದೇಶಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಪಟ್ಟಂತೆ ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಆ ನೋಂದಣಿ ಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು ಆತ ಮಧ್ಯಸ್ಥಿಕೆ ವಹಿಸುವ ಎಲ್ಲಾ ಖರೀದಿ/ಮಾರಾಟ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಗಳಲ್ಲೂ ನಮೂದಿಸುವುದು ಅವಶ್ಯವಾಗಿರುತ್ತದೆ.
ಗ್ರಾಹಕರ ರಕ್ಷಣೆ
ಬದಲಾಯಿಸಿಯೋಜನೆಯ ಪೂರ್ಣ ಮೊತ್ತದ ಶೇ.೭೦ ರಷ್ಟನ್ನು ಬ್ಯಾಂಕುಗಳ ಮುಖಾಂತರವೇ ಸಂದಾಯ ಮಾಡಬೇಕಾಗಿದ್ದು[೩] ಈ ಕಾಯ್ದೆ ರಿಯಲ್ ಎಸ್ಟೇಟ್ ಕ್ಷೇತ್ರಕ್ಕೆ ಹರಿದು ಬರುವ ಕಾಳ ಧನವನ್ನು ತಡೆಯಲು ಪ್ರಮುಖ ಮಾರ್ಗವಾಗಿದೆ. ಈ ಯೋಜನೆಯಲ್ಲಿ ಗ್ರಾಹಕರಿಗೆ ಉಪಯೋಗವಾಗುವ ಒಂದು ಅಂಶವೆಂದರೆ ಬಿಲ್ಡರ್ ಗಳು ಕಟ್ಟಿದ ಕಟ್ಟಡವನ್ನು ಮಾರಾಟ ಮಾಡಬೇಕಾದ ಸಂಧರ್ಭದಲ್ಲಿ ದರ ನಿಗದಿಪಡಿಸುವಾಗ ಕಟ್ಟಡದೊಳಗಿನ ಕಾರ್ಪೆಟ್ ಹಾಸಬಲ್ಲ ಪ್ರದೇಶಕ್ಕೆ ಮಾತ್ರ ದರ ನಿಗದಿ ಮಾಡಬೇಕು. ಈ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಅಡುಗೆ ಮನೆ, ಶೌಚಾಲಯಗಳೂ ಸೇರಿಕೊಳ್ಳುತ್ತವೆ. ಇದರ ಹೊರತು ಇನ್ಯಾವುದೇ ಪ್ರದೇಶಗಳ ಮೇಲೆ ದರ ವಿಧಿಸುವಂತಿಲ್ಲ.
ರಿಯಲ್ ಎಸ್ಟೇಟ್ ನಿಯಂತ್ರಣ ಪ್ರಾಧಿಕಾರ ಮತ್ತು ನ್ಯಾಯಮಂಡಳಿ
ಬದಲಾಯಿಸಿಪ್ರತೀ ರಾಜ್ಯಗಳಲ್ಲೂ ರೇರಾ ಪ್ರಾಧಿಕಾರವನ್ನು ತೆರೆದು ಆ ರಾಜ್ಯಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಪಟ್ಟ ರಿಯಲ್ ಎಸ್ಟೇಟ್ ವ್ಯವಹಾರಗಳ ಮೇಲೆ ನಿಗಾ ಇಡಲು ಈ ಕಾಯ್ದೆ ಸಹಕಾರಿಯಾಗಿದೆ. ಅದರ ಜೊತೆಗೆ ಆ ರಾಜ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ರಿಯಲ್ ಎಸ್ಟೇಟ್ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಉಂಟಾಗುವ ವ್ಯಾಜ್ಯಗಳನ್ನು ಪರಿಹರಿಸಲು ನ್ಯಾಯಮಂಡಳಿಯನ್ನು ರಚಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಅವಕಾಶವೂ ಪ್ರಾಧಿಕಾರಕ್ಕೆ ಇದೆ. ಆ ನ್ಯಾಯಮಂಡಳಿ ೬೦ ದಿನಗಳೊಳಗಾಗಿ ವ್ಯಾಜ್ಯಗಳಿಗೆ ಪರಿಹಾರ ನೀಡಬೇಕೆಂಬ ಕಟ್ಟು ನಿಟ್ಟಿನ ಸಮಯವೂ ಪ್ರಾಧಿಕಾರದ ನ್ಯಾಯ ಮಂಡಳಿಗೆ ಇದೆ.