ರಾಮ್ ನಾಥ್ ಪುರಿ ಅವರು ಒಬ್ಬ ಭಾರತೀಯ-ಅಮೆರಿಕನ್ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಹೋರಾಟಗಾರರಾಗಿದ್ದರು. ಇವರು ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಆಡಳಿತವನ್ನು ಟೀಕಿಸುವ ಪತ್ರಿಕೆಯಾದ ಸರ್ಕ್ಯುಲರ್-ಐ-ಆಜಾದಿಯ ಸಂಪಾದಕರಾಗಿ ಪ್ರಸಿದ್ಧರಾಗಿದ್ದಾರೆ. [೧]

ರಾಮ್ ನಾಥ್ ಪುರಿ
Born(೧೮೮೧-೦೯-೨೧)೨೧ ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ ೧೮೮೧
ಭಾರತ
Died೧೯೭೪
ಲಾಸ್ ಏಂಜಲೀಸ್
Nationalityಅಮೇರಿಕಾ
Known forಬ್ರಿಟಿಷ್ ಆಡಳಿತವನ್ನು ಟೀಕಿಸುವ ಸರ್ಕ್ಯುಲರ್-ಐ-ಆಜಾದಿಯ ಸಂಪಾದಕರೆಂದು ಪ್ರಸಿದ್ಧ.

ಆರಂಭಿಕ ಜೀವನ ಬದಲಾಯಿಸಿ

ಪುರಿ ಪಂಜಾಬಿ ಕುಟುಂಬದಲ್ಲಿ ೨೧ ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ ೧೮೮೧ ರಂದು ಜನಿಸಿದರು. [೨] [೩] [೪] [೫] ಅವರ ತಂದೆ ಜವಾಲಾ ಮುಲ್ ಪುರಿ ಅವರು ಆಗಿನ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಇಂಡಿಯಾದ ಲಾಹೋರ್ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಖೇಮ್ ಕರನ್ ಗ್ರಾಮದವರು. [೬]

ಇವರು ಲಾಹೋರ್‌ನಲ್ಲಿ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಗುಮಾಸ್ತರಾಗಿ ತಮ್ಮ ವೃತ್ತಿಜೀವನವನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು. [೬]ಪುರಿಯವರು ಎರಡು ವಸಾಹತುಶಾಹಿ-ವಿರೋಧಿ ಕರಪತ್ರಗಳನ್ನು ಮತ್ತು "ಫಾದರ್ ಇಂಡಿಯಾ" ಎಂಬ ರಾಜಕೀಯ ಕಾರ್ಟೂನ್ ಅನ್ನು ಪ್ರಕಟಿಸಿ ಬ್ರಿಟಿಷರ ಗಮನ ಸೆಳೆದರು. ಬ್ರಿಟಿಷರು ಪುರಿಯವರ ಕರಪತ್ರಗಳನ್ನು ವಶಪಡಿಸಿಕೊಂಡರು ಮತ್ತು ಏಜೆಂಟ್ ಅನ್ನು ಬಂಧಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಅವರಿಗೆ ಕಿರುಕುಳ ನೀಡಿದರು. ಇದರಿಂದ ಪುರಿ ಅವರು ಭಾರತವನ್ನು ತೊರೆಯಲು ನಿರ್ಧರಿಸಿದರು.

ಇತಿಹಾಸಕಾರ ಬಿಪನ್ ಚಂದ್ರ ಅವರ ಪ್ರಕಾರ, ೧೯೦೬ ರ ಅಂತ್ಯದಲ್ಲಿ, [೭] [೮] ಅವರು , ರಾಜಕೀಯ ದೇಶಭ್ರಷ್ಟರಾಗಿ ಅಮೇರಿಕಾಕ್ಕೆ ವಲಸೆ ಹೋದರು. [೯]

ಅಮೇರಿಕಾದಲ್ಲಿ ಕ್ರಿಯಾಶೀಲತೆ ಬದಲಾಯಿಸಿ

೧೯೦೭ ರಲ್ಲಿ ಅವರು ಹಿಂದೂಸ್ತಾನ್ ಅಸೋಸಿಯೇಷನ್ ಅನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿದರು. ಸರ್ಕ್ಯುಲರ್-ಐ-ಆಜಾದಿಯಲ್ಲಿನ ಅವರ ಸ್ವಂತ ವಿವರಣೆಯ ಪ್ರಕಾರ, ಸಂಘವು ಕ್ಯಾಲಿಫೋರ್ನಿಯಾದ ಸ್ಯಾನ್ ಫ್ರಾನ್ಸಿಸ್ಕೊದಲ್ಲಿ ನೆಲೆಗೊಂಡಿದೆ ಮತ್ತು ಆಸ್ಟೋರಿಯಾ, ಒರೆಗಾನ್ ಮತ್ತು ವ್ಯಾಂಕೋವರ್, ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಕೊಲಂಬಿಯಾದಲ್ಲಿ ಶಾಖೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿತ್ತು ಇದು ಹೊಂದಿತ್ತು. [೧೦] ಲಾಲ್ಕರ್ ವಿವರಿಸುವಂತೆ "ಎಚ್‌.ಎ ಸದಸ್ಯತ್ವದ ಪ್ರಮುಖ ಷರತ್ತು ಎಂದರೆ, ಸದಸ್ಯರು ಜಾತಿ, ಬಣ್ಣ ಮತ್ತು ಪಂಥದ ಆಧಾರದ ಪೂರ್ವಾಗ್ರಹದಿಂದ ಹೊರಬರುತ್ತಾರೆ." [೭]

೧೯೦೭ ಮತ್ತು ೧೯೦೮ ರ ನಡುವೆ, ಅವರು ಸರ್ಕ್ಯುಲರ್-ಇ-ಆಜಾದಿಯ ಮೂರು ಸಂಚಿಕೆಗಳನ್ನು ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಿದರು ಮತ್ತು ಪ್ರಕಟಿಸಿದರು, ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಆಳ್ವಿಕೆಯನ್ನು ಟೀಕಿಸುವ ಮತ್ತು ರಾಜಕೀಯ ಶಿಕ್ಷಣದ ಮೇಲೆ ಕೇಂದ್ರೀಕರಿಸಿದ ಉರ್ದು ಭಾಷಾ ಪತ್ರಿಕೆ, ಸ್ಯಾನ್ ಫ್ರಾನ್ಸಿಸ್ಕೋದಿಂದ ಪ್ರಕಟವಾಯಿತು. [೬] [೧೧] [೧೨]ಇದರ ಮೊದಲ ಸಂಚಿಕೆಯನ್ನು ಲಿಥೋಗ್ರಫಿ ಬಳಸಿ ಮುದ್ರಿಸಲಾಯಿತು. [೧೩]

ಇತಿಹಾಸಕಾರ ಮೈಯಾ ರಾಮನಾಥ್ ಅವರ ಪ್ರಕಾರ "ಸರ್ಕ್ಯುಲರ್-ಇ-ಆಜಾದಿ ಪಶ್ಚಿಮ ಕರಾವಳಿಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಸಾರವಾದ ವಸಾಹತುಶಾಹಿ ವಿರೋಧಿ ಪ್ರಚಾರದ ಮೊದಲ ಮಹತ್ವದ ತುಣುಕುಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ" ಎಂದು ವಿವರಿಸಿದ್ದಾರೆ. [೧೦] ಇದು ಮೂಲ ಬರವಣಿಗೆಯನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿತ್ತು, ಉದಾಹರಣೆ ಗೇಲಿಕ್ ಅಮೇರಿಕನ್ ಸೇರಿದಂತೆ ಇತರ ಪ್ರಕಟಣೆಗಳ ಸಾರಗಳು, ಭಾರತೀಯ ಸಮಾಜಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞ ಮತ್ತು ಬಂದೇ ಮಾತರಂ . [೧೦] ಚಂದ್ರು ಅವರು ಪ್ರಕಟಣೆಯಲ್ಲಿ ಸ್ವದೇಶಿ ಆಂದೋಲನಕ್ಕೆ ಬೆಂಬಲ ನೀಡುವ ಭರವಸೆಯನ್ನು ಪುರಿ ವಿವರಿಸುತ್ತಾರೆ; [೧೪] ರಾಮ್ ನಾಥ್ ಅವರು ೧೯೦೮ ರ ಸಂಚಿಕೆಯಲ್ಲಿ, "ರಾಜನು ಇನ್ನು ಮುಂದೆ ನಮಗೆ ದೇಶದಲ್ಲಿ ದೇವರ ಪ್ರತಿನಿಧಿಯಾಗಿರುವುದಿಲ್ಲ ಇನ್ನೂ ಮುಂದೆ ಜನರು ರಾಜರನ್ನು ನೇಮಿಸುವ ಮತ್ತು ಪದಚ್ಯುತಗೊಳಿಸುವ ಹಕ್ಕನ್ನು ಹೊಂದುತ್ತಾರೆ ಎಂಬುವುದನ್ನು ನಾವು ತಿಳಿದುಕೊಳ್ಳಬೇಕಾಗಿದೆ" ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತಾರೆ. [೧೦]

ಸರ್ಕ್ಯುಲರ್-ಇ-ಆಜಾದಿ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಡೈರೆಕ್ಟರ್ ಆಫ್ ಕ್ರಿಮಿನಲ್ ಇಂಟೆಲಿಜೆನ್ಸ್ ಅವರ ಗಮನಕ್ಕೆ ಬಂದಿತು ಮತ್ತು ಅದರಲ್ಲಿದ್ದ "ದೇಶದ್ರೋಹಿ" ವಿಷಯದ ಕಾರಣದಿಂದ ಭಾರತಕ್ಕೆ ಸಾಗಣೆ ಮಾಡುವುದನ್ನು ನಿಷೇಧಿಸಲಾಯಿತು. [೧೦] [೧೧]

ಅಮೇರಿಕಾದಲ್ಲಿ ಜೀವನ ಬದಲಾಯಿಸಿ

ಅಮೇರಿಕಾದಲ್ಲಿ, ರಾಮನಾಥ್ ಪುರಿ ಅವರು ಆಸ್ಪತ್ರೆಯ ಕಾವಲುಗಾರ, ಇಂಟರ್ಪ್ರಿಟರ್, ಗಣಿಗಾರಿಕೆ ಕಾಲೇಜು ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿ, ಹಣ್ಣು ಕೀಳುವವ, ಮಾಣಿ, ಉದ್ಯಮಿ ಮತ್ತು ಅಂಚೆ ಕೆಲಸಗಾರರಾಗಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿದರು. [೧೦] [೧೫]

ಕರೆನ್ ಲಿಯೊನಾರ್ಡ್ ಪ್ರಕಾರ, ಪುರಿ "೧೯೦೬ ರಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ಹೆಂಡತಿಗಾಗಿ ಹಿಂದಿರುಗಿದರು ಮತ್ತು ಅವಳನ್ನು ಸ್ಯಾನ್ ಫ್ರಾನ್ಸಿಸ್ಕೋಗೆ ಕರೆತಂದರು, ಅಲ್ಲಿ ಅವರು ಅಮೇರಿಕಾದ ಪ್ರಜೆಯಾಗಿದ್ದರು ... ಪುರಿಯವರ ಮೂರು ಮಕ್ಕಳು ಶತಮಾನದ ಮೊದಲ ಎರಡು ದಶಕಗಳಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದರು." [೧೬]

೧೯೦೮ ರಲ್ಲಿ, ಓವರ್‌ಲ್ಯಾಂಡ್ ಮಾಸಿಕವು ಪುರಿಯನ್ನು ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿ ಎಂದು ವಿವರಿಸಿತು. [೧೭]

೧೯೧೦ ರಲ್ಲಿ, ಅವರು ಕ್ಯಾಲಿಫೋರ್ನಿಯಾದ ಓಕ್ಲ್ಯಾಂಡ್ನಲ್ಲಿ ಭೂಮಿಯನ್ನು ಸ್ವಾಧೀನಪಡಿಸಿಕೊಂಡರು. [೧೦]

೧೯೧೭ ರ ಹೊತ್ತಿಗೆ, ಅವರನ್ನು ನೈಸರ್ಗಿಕ ಯುನೈಟೆಡ್ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್ ಪ್ರಜೆ, ಕ್ಯಾಲಿಫೋರ್ನಿಯಾ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದ ಹಳೆಯ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿ, ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಲೇಖಕ ಮತ್ತು ಸ್ಯಾನ್ ಫ್ರಾನ್ಸಿಸ್ಕೋ ಪ್ರದೇಶದ ಹತ್ತು ವರ್ಷಗಳ ನಿವಾಸಿ ಎಂದು ವಿವರಿಸಲಾಗಿದೆ. [೧೮]

೧೯೧೭ ರಲ್ಲಿ, ಅವರು "ಹಿಂದೂ" (ಭಾರತೀಯ) ಸಮುದಾಯಕ್ಕೆ ಆಸಕ್ತಿಯ ಸುದ್ದಿಯೊಂದಿಗೆ ಕ್ಯಾಲಿಫೋರ್ನಿಯಾದ ಸ್ಟಾಕ್‌ಟನ್‌ನಿಂದ ರಫೀಕ್-ಐ-ಹಿಂದ್ (ಅಥವಾ "ಫ್ರೆಂಡ್ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯಾ") ಎಂಬ ಹೊಸ ಪ್ರಕಟಣೆಯನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು. [೧೯]

೧೯೪೭ ರಲ್ಲಿ, ಅವರು ಅಮೇರಿಕನ್ ಮೆಥಡ್ಸ್ ಮೂಲಕ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಬಡತನ ಮತ್ತು ಕ್ಷಾಮವನ್ನು ಹೇಗೆ ಜಯಿಸುವುದು ಎಂಬ ಲೇಖನವನ್ನು ಪ್ರಕಟಿಸಿದರು. ಅದರಲ್ಲಿ, ಅವನು ಯುನೈಟೆಡ್ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್ ಅನ್ನು ತೊರೆಯುವ ತಮ್ಮ ಆಯ್ಕೆಯನ್ನು ಮತ್ತು ಮಗನನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಂತೆ ಅವನ ಕ್ಯಾಲಿಫೋರ್ನಿಯಾದ ಕುಟುಂಬವನ್ನು ವಿವರಿಸುತ್ತಾನೆ. [೨೦]

ಇವರು ೧೯೭೪ ರಲ್ಲಿ ಕ್ಯಾಲಿಫೋರ್ನಿಯಾದ ಲಾಸ್ ಏಂಜಲೀಸ್‌ನಲ್ಲಿ ನಿಧನರಾದರು.[೫]

ಉಲ್ಲೇಖಗಳು ಬದಲಾಯಿಸಿ

  1. Tatla, Darshan Singh (2003-01-01). A guide to sources, Ghadar movement (in ಇಂಗ್ಲಿಷ್). Guru Nanak Dev University. p. 98. ISBN 9788177700565.
  2. "100th Anniversary of the Ghadar movement – a salute to the forerunners of the Indian liberation struggle". Lalkar (in ಅಮೆರಿಕನ್ ಇಂಗ್ಲಿಷ್). 2013-07-01. Retrieved 2016-02-28.
  3. "United States World War I Draft Registration Cards, 1917-1918," database with images, FamilySearch (https://familysearch.org/ark:/61903/1:1:KZKQ-ZTV  : accessed 28 February 2016), Ram Nath Puri, 1917-1918; citing San Joaquin County, California, United States, NARA microfilm publication M1509 (Washington D.C.: National Archives and Records Administration, n.d.); FHL microfilm 1,544,322.
  4. "United States World War II Draft Registration Cards, 1942," database with images, FamilySearch (https://familysearch.org/ark:/61903/1:1:V48D-LVY  : accessed 28 February 2016), Ram Nath Puri, 1942; citing NARA microfilm publication M1936, M1937, M1939, M1951, M1962, M1964, M1986, M2090, and M2097 (Washington D.C.: National Archives and Records Administration, n.d.).
  5. ೫.೦ ೫.೧ "California Death Index, 1940-1997," database, FamilySearch (https://familysearch.org/ark:/61903/1:1:VPHG-MHJ  : accessed 28 February 2016), Ram N Puri, 21 Sep 1974; Department of Public Health Services, Sacramento.
  6. ೬.೦ ೬.೧ ೬.೨ Tatla, Darshan Singh (2003-01-01). A guide to sources, Ghadar movement (in ಇಂಗ್ಲಿಷ್). Guru Nanak Dev University. p. 98. ISBN 9788177700565.Tatla, Darshan Singh (1 January 2003). A guide to sources, Ghadar movement. Guru Nanak Dev University. p. 98. ISBN 9788177700565.
  7. ೭.೦ ೭.೧ "100th Anniversary of the Ghadar movement – a salute to the forerunners of the Indian liberation struggle". Lalkar (in ಅಮೆರಿಕನ್ ಇಂಗ್ಲಿಷ್). 2013-07-01. Retrieved 2016-02-28."100th Anniversary of the Ghadar movement – a salute to the forerunners of the Indian liberation struggle". Lalkar. 1 July 2013. Retrieved 28 February 2016.
  8. Sohi, Seema (2014-01-01). Echoes of Mutiny: Race, Surveillance, and Indian Anticolonialism in North America (in ಇಂಗ್ಲಿಷ್). Oxford University Press. pp. 51–52. ISBN 9780199376254.
  9. Chandra, Bipan (2000-10-14). "World War I and Nationalism: The Ghadar". India's Struggle for Independence (in ಇಂಗ್ಲಿಷ್). Penguin UK. p. 176. ISBN 9788184751833.
  10. ೧೦.೦ ೧೦.೧ ೧೦.೨ ೧೦.೩ ೧೦.೪ ೧೦.೫ ೧೦.೬ Ramnath, Maia (2011-12-01). Haj to Utopia: How the Ghadar Movement Charted Global Radicalism and Attempted to Overthrow the British Empire (in ಇಂಗ್ಲಿಷ್). University of California Press. p. 21. ISBN 9780520950399.Ramnath, Maia (1 December 2011). Haj to Utopia: How the Ghadar Movement Charted Global Radicalism and Attempted to Overthrow the British Empire. University of California Press. p. 21. ISBN 9780520950399.
  11. ೧೧.೦ ೧೧.೧ Sohi, Seema (2014-01-01). Echoes of Mutiny: Race, Surveillance, and Indian Anticolonialism in North America (in ಇಂಗ್ಲಿಷ್). Oxford University Press. pp. 51–52. ISBN 9780199376254.Sohi, Seema (1 January 2014). Echoes of Mutiny: Race, Surveillance, and Indian Anticolonialism in North America. Oxford University Press. pp. 51–52. ISBN 9780199376254.
  12. Singh, Inder (2013). "Gadar Centennial Commemoration 2013" (PDF). Global Organization of People of Indian Origin.
  13. Puri, Harish K. (1983-01-01). Ghadar movement: ideology, organisation & strategy (in ಇಂಗ್ಲಿಷ್). Guru Nanak Dev University Press. p. 40. ISBN 9780836411133.
  14. Chandra, Bipan (2000-10-14). "World War I and Nationalism: The Ghadar". India's Struggle for Independence (in ಇಂಗ್ಲಿಷ್). Penguin UK. p. 176. ISBN 9788184751833.Chandra, Bipan (14 October 2000). "World War I and Nationalism: The Ghadar". India's Struggle for Independence. Penguin UK. p. 176. ISBN 9788184751833.
  15. "Hindu Resigns From Service". The Union Postal Employee. Washington, DC. February 1918.
  16. Leonard, Karen (2010-08-17). "Male and Female Networks". Making Ethnic Choices: California's Punjabi Mexican Americans (in ಇಂಗ್ಲಿಷ್). Temple University Press. p. 94. ISBN 9781439903643.
  17. Puri, Ram Nath (July 1908). "A New Light in India". Overland Monthly.
  18. "Rafiq-i-Hind". The Hindustanee Student: 15. March 1917.
  19. "Rafiq-i-Hind". The Hindustanee Student: 15. March 1917."Rafiq-i-Hind". The Hindustanee Student: 15. March 1917.
  20. Puri, Ram Nath (1947-01-01). How to conquer poverty & famine in India by American methods (in ಇಂಗ್ಲಿಷ್). Padmaja Publications.