ಬಂಡವಾಳ ಬಜೆಟ್ ವಿಧಾನಗಳು

ಕಾರ್ಪೊರೇಟ್ ಹಣಕಾಸುದಲ್ಲಿ ಬಂಡವಾಳ ಬಜೆಟ್ ಎನ್ನುವುದು ಸಂಸ್ಥೆಯ ದೀರ್ಘಾವಧಿಯ ಬಂಡವಾಳ ಹೂಡಿಕೆಗಳಾದ ಹೊಸ ಯಂತ್ರೋಪಕರಣಗಳು, ಹೊಸ ಉತ್ಪನ್ನಗಳು ಮತ್ತು ಸಂಶೋಧನಾ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಯೋಜನೆಗಳು ಸಂಸ್ಥೆಯ ಬಂಡವಾಳೀಕರಣದ ರಚನೆಗಳ ಮೂಲಕ ನಗದು ಹಣಕ್ಕೆ ಯೋಗ್ಯವಾಗಿದೆಯೇ ಎಂಬುದನ್ನು ನಿರ್ಧರಿಸಲು ಬಳಸುವ ಯೋಜನಾ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯಾಗಿದೆ ( ಸಾಲ, ಇಕ್ವಿಟಿ ಅಥವಾ ಉಳಿಸಿಕೊಂಡಿರುವ ಗಳಿಕೆ). ಇದು ಪ್ರಮುಖ ಬಂಡವಾಳ, ಅಥವಾ ಹೂಡಿಕೆ, ವೆಚ್ಚಗಳಿಗೆ ಸಂಪನ್ಮೂಲಗಳನ್ನು ಹಂಚುವ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯಾಗಿದೆ.[1] ಕಾರ್ಪೊರೇಟ್ ಹಣಕಾಸು ಒಟ್ಟಾರೆ ವಿಧಾನದೊಂದಿಗೆ, ಸ್ಥಿರವಾದ ಆಧಾರವಾಗಿರುವ ಗುರಿಯು ಷೇರುದಾರರಿಗೆ ಸಂಸ್ಥೆಯ ಮೌಲ್ಯವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುವುದು.

ಬಂಡವಾಳದ ಬಜೆಟ್ ಅನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಪ್ರಮುಖವಲ್ಲದ ವ್ಯಾಪಾರ ಚಟುವಟಿಕೆ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಏಕೆಂದರೆ ಇದು ದೈನಂದಿನ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಗಳ ಭಾಗವಲ್ಲ. ಇದು ವ್ಯವಹಾರದೊಳಗೆ ಕಾರ್ಯತಂತ್ರದ ಹಣಕಾಸಿನ ಕಾರ್ಯವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಬಂಡವಾಳ ಆಯವ್ಯಯವು ಕೋರ್ ವ್ಯಾಪಾರ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳ ಒಂದು ಭಾಗವಾಗಿರುವ ಸಂಸ್ಥೆಯ ಪ್ರಕಾರದ ಒಂದು ಉದಾಹರಣೆಯೆಂದರೆ ಹೂಡಿಕೆ ಬ್ಯಾಂಕುಗಳು, ಏಕೆಂದರೆ ಅವರ ಆದಾಯ ಮಾದರಿ ಹಣಕಾಸಿನ ಕಾರ್ಯತಂತ್ರವನ್ನು ಗಣನೀಯ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಅವಲಂಬಿಸಿವೆ.

ಬಂಡವಾಳ ಬಜೆಟ್ನ ತಂತ್ರಗಳು:

ಬಂಡವಾಳ ಬಜೆಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಹಲವು ಔಪಚಾರಿಕ ವಿಧಾನಗಳನ್ನು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ:

• ಅಕೌಂಟಿಂಗ್ ರೇಟ್ ಒಫ್ ರಿಟರ್ನ್
• ಪೇಬ್ಯಾಕ್ ಪಿರಿಯಡ್
• ನೆಟ್ ಪ್ರೆಸೆಂಟ್ ವ್ಯಾಲ್ಯೂ
• ಪ್ರೊಫೈಟಬಿಲಿಟಿ ಇಂಡೆಕ್ಸ್
• ಇಂಟರ್ನಲ್ ರೇಟ್ ಒಫ್ ರಿಟರ್ನ್

ಅಕೌಂಟಿಂಗ್ ರೇಟ್ ಒಫ್ ರಿಟರ್ನ್:

ಅಕೌಂಟಿಂಗ್ ರೇಟ್ ಒಫ್ ರಿಟರ್ನ್ ಎಂಬುದು ಬಂಡವಾಳ ಬಜೆಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಬಳಸಲಾಗುವ ಹಣಕಾಸಿನ ಅನುಪಾತವಾಗಿದೆ.[1] ಅನುಪಾತವು ಹಣದ ಸಮಯದ ಮೌಲ್ಯದ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಯನ್ನು ಗಣನೆಗೆ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುವುದಿಲ್ಲ. ಉದ್ದೇಶಿತ ಬಂಡವಾಳ ಹೂಡಿಕೆಯ ನಿವ್ವಳ ಆದಾಯದಿಂದ ಉತ್ಪತ್ತಿಯಾಗುವ ಆದಾಯವನ್ನು ARR ಲೆಕ್ಕಾಚಾರ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ARR ಅಗತ್ಯ ಆದಾಯದ ದರಕ್ಕೆ ಸಮನಾಗಿದ್ದರೆ ಅಥವಾ ಹೆಚ್ಚಿನದಾಗಿದ್ದರೆ, ಯೋಜನೆಯು ಸ್ವೀಕಾರಾರ್ಹವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಅಪೇಕ್ಷಿತ ದರಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆ ಇದ್ದರೆ, ಅದನ್ನು ತಿರಸ್ಕರಿಸಬೇಕು. ಹೂಡಿಕೆಗಳನ್ನು ಹೋಲಿಸಿದಾಗ, ಹೆಚ್ಚಿನ ARR, ಹೂಡಿಕೆಯು ಹೆಚ್ಚು ಆಕರ್ಷಕವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಯೋಜನೆಗಳನ್ನು ಮೌಲ್ಯಮಾಪನ ಮಾಡುವಾಗ ಅರ್ಧಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ದೊಡ್ಡ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ARR ಅನ್ನು ಲೆಕ್ಕ ಹಾಕುತ್ತವೆ.

ಪೇಬ್ಯಾಕ್ ಪಿರಿಯಡ್ :

ಬಂಡವಾಳ ಬಜೆಟ್‌ನಲ್ಲಿನ ಪೇಬ್ಯಾಕ್ ಪಿರಿಯಡ್ ಹೂಡಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಖರ್ಚು ಮಾಡಿದ ಹಣವನ್ನು ಮರುಪಾವತಿಸಲು ಅಥವಾ ಬ್ರೇಕ್-ಈವ್ ಪಾಯಿಂಟ್ ಅನ್ನು ತಲುಪಲು ಬೇಕಾದ ಸಮಯವನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. ಪೇಬ್ಯಾಕ್ ಪಿರಿಯಡ್ ಹಣದ ಸಮಯದ ಮೌಲ್ಯವನ್ನು ಅನುಮತಿಸುವುದಿಲ್ಲ. ಇದು ಅವಧಿಯು "ಸ್ವತಃ ಪಾವತಿಸಲು" ಎಷ್ಟು ಸಮಯ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಅಂತರ್ಬೋಧೆಯಿಂದ ಅಳೆಯುತ್ತದೆ. ಉಳಿದೆಲ್ಲವೂ ಸಮಾನವಾಗಿರುವುದರಿಂದ, ದೀರ್ಘ ಮರುಪಾವತಿ ಅವಧಿಗಳಿಗಿಂತ ಕಡಿಮೆ ಮರುಪಾವತಿ ಅವಧಿಗಳು ಯೋಗ್ಯವಾಗಿವೆ. ಮರುಪಾವತಿ ಅವಧಿಯು ಅದರ ಬಳಕೆಯ ಸುಲಭತೆಯಿಂದಾಗಿ ಜನಪ್ರಿಯವಾಗಿದೆ.

ನೆಟ್ ಪ್ರೆಸೆಂಟ್ ವ್ಯಾಲ್ಯೂ:

ಸಂಸ್ಥೆಗೆ ಸೇರಿಸಲಾದ ನಿವ್ವಳ ಪ್ರಸ್ತುತ ಮೌಲ್ಯವನ್ನು (NPV) ನೀಡಲು ಬಂಡವಾಳದ ವೆಚ್ಚದಲ್ಲಿ ನಗದು ಹರಿವುಗಳನ್ನು ರಿಯಾಯಿತಿ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಬಂಡವಾಳವನ್ನು ನಿರ್ಬಂಧಿಸದ ಹೊರತು, ಅಥವಾ ಯೋಜನೆಗಳ ನಡುವೆ ಅವಲಂಬನೆಗಳಿದ್ದರೆ, ಸಂಸ್ಥೆಗೆ ಸೇರಿಸಲಾದ ಮೌಲ್ಯವನ್ನು ಗರಿಷ್ಠಗೊಳಿಸಲು, ಸಂಸ್ಥೆಯು ಧನಾತ್ಮಕ NPV ಯೊಂದಿಗೆ ಎಲ್ಲಾ ಯೋಜನೆಗಳನ್ನು ಸ್ವೀಕರಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ವಿಧಾನವು ಹಣದ ಸಮಯದ ಮೌಲ್ಯವನ್ನು ಲೆಕ್ಕಹಾಕುತ್ತದೆ.

ಪ್ರೊಫೈಟಬಿಲಿಟಿ ಇಂಡೆಕ್ಸ್:

ಇದು ಉದ್ದೇಶಿತ ಯೋಜನೆಯ ಹೂಡಿಕೆಗೆ ಪಾವತಿಯ ಅನುಪಾತವಾಗಿದೆ. ಯೋಜನೆಗಳನ್ನು ಶ್ರೇಣೀಕರಿಸಲು ಇದು ಉಪಯುಕ್ತ ಸಾಧನವಾಗಿದೆ ಏಕೆಂದರೆ ಇದು ಹೂಡಿಕೆಯ ಪ್ರತಿ ಯೂನಿಟ್‌ಗೆ ರಚಿಸಲಾದ ಮೌಲ್ಯದ ಪ್ರಮಾಣವನ್ನು ಪ್ರಮಾಣೀಕರಿಸಲು ನಿಮಗೆ ಅನುಮತಿಸುತ್ತದೆ. ಬಂಡವಾಳ ಪಡಿತರೀಕರಣದ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ, PI ವಿಧಾನವು ಸೂಕ್ತವಾಗಿದೆ ಏಕೆಂದರೆ PI ವಿಧಾನವು ಸಂಪೂರ್ಣ ಆಕೃತಿಯ ಬದಲಿಗೆ ಸಾಪೇಕ್ಷ ಅಂಕಿ ಅಂದರೆ ಅನುಪಾತವನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ.

ಲೆಕ್ಕಹಾಕಿದ ನಗದು ಹರಿವು ಯೋಜನೆಯಲ್ಲಿ ಮಾಡಿದ ಹೂಡಿಕೆಯನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿಲ್ಲ ಎಂದು ಭಾವಿಸಿದರೆ, 1 ರ ಲಾಭದಾಯಕ ಸೂಚ್ಯಂಕವು ಬ್ರೇಕ್-ಈವ್ ಅನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. ಒಂದಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆ ಯಾವುದೇ ಮೌಲ್ಯವು ಯೋಜನೆಯ ಪ್ರಸ್ತುತ ಮೌಲ್ಯ (PV) ಆರಂಭಿಕ ಹೂಡಿಕೆಗಿಂತ ಕಡಿಮೆಯಾಗಿದೆ ಎಂದು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. ಲಾಭದಾಯಕತೆಯ ಸೂಚ್ಯಂಕದ ಮೌಲ್ಯವು ಹೆಚ್ಚಾದಂತೆ, ಉದ್ದೇಶಿತ ಯೋಜನೆಯ ಆರ್ಥಿಕ ಆಕರ್ಷಣೆಯು ಹೆಚ್ಚಾಗುತ್ತದೆ.

ಇಂಟರ್ನಲ್ ರೇಟ್ ಒಫ್ ರಿಟರ್ನ್:

ಇದು ಸೊನ್ನೆಯ ನಿವ್ವಳ ಪ್ರಸ್ತುತ ಮೌಲ್ಯವನ್ನು (NPV) ನೀಡುವ ರಿಯಾಯಿತಿ ದರವಾಗಿದೆ. ಇದು ಹೂಡಿಕೆಯ ದಕ್ಷತೆಯ ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಬಳಸಲಾಗುವ ಅಳತೆಯಾಗಿದೆ. ಆದಾಯವನ್ನು ಗರಿಷ್ಠಗೊಳಿಸಲು, ಯೋಜನೆಗಳನ್ನು IRR ಕ್ರಮದಲ್ಲಿ ವಿಂಗಡಿಸಿ. ಅನೇಕ ಯೋಜನೆಗಳು ಸರಳವಾದ ನಗದು ಹರಿವಿನ ರಚನೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ, ಪ್ರಾರಂಭದಲ್ಲಿ ಋಣಾತ್ಮಕ ನಗದು ಹರಿವು, ಮತ್ತು ನಂತರದ ನಗದು ಹರಿವುಗಳು ಧನಾತ್ಮಕವಾಗಿರುತ್ತವೆ. ಅಂತಹ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ, IRR ಬಂಡವಾಳದ ವೆಚ್ಚಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿದ್ದರೆ, NPV ಧನಾತ್ಮಕವಾಗಿರುತ್ತದೆ, ಆದ್ದರಿಂದ ಅನಿಯಂತ್ರಿತ ಪರಿಸರದಲ್ಲಿ ಪರಸ್ಪರ ಪ್ರತ್ಯೇಕವಲ್ಲದ ಯೋಜನೆಗಳಿಗೆ, ಈ ಮಾನದಂಡವನ್ನು ಅನ್ವಯಿಸುವುದರಿಂದ NPV ವಿಧಾನದಂತೆಯೇ ಅದೇ ನಿರ್ಧಾರಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಗುತ್ತದೆ.