ಪ್ರಕೃತಿ

ಪ್ರಕೃತಿ ಎಂದರೆ ಸೃಷ್ಟಿ. ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮದ ಪ್ರಕಾರ, ಅದು ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡದ ಅಸ್ತಿತ್ವ ಮತ್ತು ಕ್ರಿಯಗಳಿಗೆ ಕಾರಣವಾಗಿರುವ ಬುದ್ಧಿವಂತಿಕೆಯ ಮೂಲ ಸ್ವರೂಪ. ಭಗವದ್ಗೀತೆಯಲ್ಲಿ ಅದನ್ನು "ಮೂಲಭೂತ ಪ್ರೇರಕ ಶಕ್ತಿ" ಎಂದು ವಿವರಿಸಲಾಗಿದೆ.

ಪ್ರಕೃತಿ ಎಂದರೆ ಸೃಷ್ಟಿಯ ಮೂಲಭೂತ ತತ್ವ. ಇದು ಮಾನವನ ನಿಯಂತ್ರಣಕ್ಕಿಂತ ಹೊರಗಿನ, ನಿಸರ್ಗದ ಎಲ್ಲ ಘಟಕಗಳ ಸಮೂಹವಾಗಿದೆ. ಪ್ರಕೃತಿಯಲ್ಲಿ ಪರ್ವತಗಳು, ನದಿಗಳು, ಮರಗಳು, ಪ್ರಾಣಿಗಳು, ಹವಾಮಾನ ವ್ಯವಸ್ಥೆ, ಗ್ರಹಗಳು, ನಕ್ಷತ್ರಗಳು ಮತ್ತು ಜೀವಜಗತ್ತುಗಳ ಎಲ್ಲಾ ರೂಪಗಳು ಸೇರಿವೆ. ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮದ ದರ್ಶನಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರಕೃತಿಯನ್ನು ಶಕ್ತಿಯ ರೂಪವಾಗಿ ಕಾಣಲಾಗಿದೆ — ಅದು ಪರಮಾತ್ಮನ ಕ್ರಿಯಾತ್ಮಕ ಶಕ್ತಿ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ.

ಭಗವದ್ಗೀತೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಕೃತಿಯು ಮೂಲಭೂತ ಪ್ರೇರಕ ಶಕ್ತಿ ಎಂದು ಗುರುತಿಸಲಾಗಿದೆ. ಈ ಶಕ್ತಿ ಯಾಂತ್ರಿಕವಲ್ಲ, ಬದಲಿಗೆ ಬುದ್ಧಿವಂತಿಕೆ ಹಾಗೂ ಸಜೀವತೆಯ ತತ್ತ್ವವನ್ನೂ ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಸಂಸ್ಕೃತದಲ್ಲಿ "ಪ್ರಕೃತಿಃ" ಎಂಬ ಶಬ್ದವು "ಮೂಲ ಸ್ವಭಾವ" ಅಥವಾ "ಸ್ವಾಭಾವಿಕ ಸ್ಥಿತಿ" ಎಂಬ ಅರ್ಥವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ನೈಜವಾಗಿ, ಪ್ರಕೃತಿ ಎಂಬುದು ಮಾನವನ ಬದುಕಿಗೆ ಆಧಾರಸ್ತಂಭ. ಆಹಾರ, ಜಲ, ವಾಯು, ಉಷ್ಣತೆ, ಮತ್ತು ಇಂಧನದ ಮೂಲಗಳು ಎಲ್ಲವೂ ಪ್ರಕೃತಿಯಿಂದಲೇ ಲಭಿಸುತ್ತವೆ.

ಆಧುನಿಕ ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ದೃಷ್ಟಿಕೋನದಿಂದ ನೋಡಿದರೆ, ಪ್ರಕೃತಿ ಎನ್ನುವುದು ಸತ್ವಗಳ ಸಮತೋಲನವನ್ನು ಕಾಯ್ದುಕೊಳ್ಳುವ ಪರಿಪಾಠವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಪರಿಸರ ಮತ್ತು ಜೈವವೈವಿಧ್ಯದ ರಕ್ಷಣೆಯು ಪ್ರಕೃತಿಯ ಸಂರಕ್ಷಣೆಯ ಅನಿವಾರ್ಯ ಭಾಗವಾಗಿದೆ. ಮಾನವನ ಕೈಯಿಂದ ನಡೆಯುತ್ತಿರುವ ಪರಿಸರದ ಅನ್ಯಾಯಕಾರಿಯಾದ ಬಳಕೆ ಹಾಗೂ ಮೌಲ್ಯಹೀನತೆಯಿಂದಾಗಿ ಪ್ರಕೃತಿಯ ಸಮತೋಲನದ ಮೇಲೆ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುತ್ತಿದೆ.

ಇದರಿಂದ ಪ್ರಕೃತಿಯ ಸಂರಕ್ಷಣೆ ಮಾನವ ಸಮುದಾಯದ ಮುಖ್ಯ ಜವಾಬ್ದಾರಿಯಾಗಿ ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. ಶಿಕ್ಷಣ, ಜಾಗೃತಿ ಅಭಿಯಾನಗಳು ಮತ್ತು ಪಾರದರ್ಶಕ ನೀತಿಗಳ ಮೂಲಕ ಪ್ರಕೃತಿಯ ಸಂರಕ್ಷಣೆಗೆ ಮುಂದಾಗುವುದು ಇಂದು ಅವಶ್ಯಕವಾಗಿದೆ.

ಪ್ರಕೃತಿಯ ಸೌಂದರ್ಯವು ಕೇವಲ ದೃಶ್ಯಾನಂದವಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲ, ಅದು ಮಾನಸಿಕ ಶಾಂತಿ ಹಾಗೂ ಸ್ಫೂರ್ತಿಗೆ ದಾರಿ ಮಾಡಿಕೊಡುತ್ತದೆ.