ಕೂತಂಬಲಂ
ಕೂತಂಬಲಂ ಅಥವಾ ಕೂತುಪುರವು ಕೇರಳದ ಪ್ರಾಚೀನ ರಂಗಭೂಮಿ ಕಲೆಯಾದ ಕೂತ್ ಅನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸುವ ವೇದಿಕೆಯಾಗಿದೆ.[೧] ದೇಗುಲಗಳಲ್ಲಿ ಕೂತಂಬಲಂ ದಕ್ಷಿಣಕ್ಕೆ ದೇಗುಲದ ಮುಂಭಾಗದಲ್ಲಿದೆ. ಭರತಮುನಿಯ ನಾಟ್ಯಶಾಸ್ತ್ರದಲ್ಲಿ ಮಂಡಪವಿಧಿಯ ಪ್ರಕಾರ ಕೂತಂಬಲಗಳನ್ನು ಮಾಡಲಾಗಿದೆ. ಕೂತಂಬಲಮ್ ಅನ್ನು ದೇವಾಲಯದಂತೆ ಅಭಯಾರಣ್ಯವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. ಎಲ್ಲಾ ಕೂತಂಬಲಗಳು ದೇವಾಲಯಗಳ ಒಳಗೆ ನೆಲೆಗೊಂಡಿವೆ. ಕೂತಂಬಲಂ ಕೂತ್ ಮತ್ತು ಕೂಯಾಟ್ಟಂ ಮುಂತಾದ ಧಾರ್ಮಿಕ ಕಲೆಗಳನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸುತ್ತದೆ. ಚಾಕ್ಯಾರ್ ಸಮುದಾಯದ ಪುರುಷರಿಗೆ ಮಾತ್ರ ಕೊಯಾಟ್ಟಂ ಮಾಡಲು ಅವಕಾಶವಿದೆ. ಅಂಬಲವಾಸಿ ಮತ್ತು ನಂಬಿಯಾರ್ ಜಾತಿಯ ನಂಗ್ಯಾರಮ್ಮರು ನಂಗ್ಯಾರ್ ಕೂತ್ ಮತ್ತು ಕೊಯ್ಯಟ್ಟಂನಲ್ಲಿ ಸ್ತ್ರೀ ಪಾತ್ರಗಳನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತಾರೆ. ಪವಿತ್ರವಾದ ಜೇಡಿಮಣ್ಣಿನ ಮಿಜಾವ್ ಅನ್ನು ಕೂತಂಬಲಮ್ ಒಳಗೆ ಇರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಮಿಝಮ್ ಮತ್ತು ಇಲತ್ತಲ್ ಅನ್ನು ಕೂತ್‌ಗೆ ಪಕ್ಕವಾದ್ಯವಾಗಿ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ನಂಗ್ಯಾರಮ್ಮ ಇಲಾತಾಳಂ ನುಡಿಸುತ್ತಾರೆ.
ದಂತಕಥೆ
ಬದಲಾಯಿಸಿಬ್ರಹ್ಮನು ದೇವ-ಶಿಲ್ಪಿ ವಿಶ್ವಕರ್ಮನನ್ನು ಕರೆದು ಸುರಕ್ಷಿತವಾದ ನಾಟ್ಯಗೃಹವನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಲು ಸೂಚಿಸಿದನು. ದಂತಕಥೆಯ ಪ್ರಕಾರ ಅದು ನಾಟ್ಯ ಮಂಟಪದ (ಕುತ್ತಂಪಲಮ್) ಮೂಲವಾಗಿದೆ.
ವಿನ್ಯಾಸ
ಬದಲಾಯಿಸಿನಾಟ್ಯಶಾಸ್ತ್ರದ ಎರಡನೇ ಅಧ್ಯಾಯ “ಮಂಡಪವಿಧಿ”ಯಲ್ಲಿ ಮೂರು ವಿಧದ ನಾಟ್ಯಗೃಹಗಳನ್ನು ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲಾಗಿದೆ. ನಾಟ್ಯಮಂಡಪಗಳನ್ನು ಮೂರು ವಿಧಗಳಲ್ಲಿ ವಿನ್ಯಾಸಗೊಳಿಸಲಾಗಿದೆ, ವಿಕೃಷ್ಟಂ (ಆಯತಾಕಾರದ), ಸುಕ್ರಾಂಗ್ (ಚೌಕ) ಮತ್ತು ತ್ರಯಾಶ್ರಮ (ತ್ರಿಕೋನ) 108 ಕೋಲ್, 64 ಕೋಲ್ ಮತ್ತು 32 ಕೋಲ್ ಹಿರಿಯ, ಮಧ್ಯಮ ಮತ್ತು ಕಿರಿಯ.
ದೇವರುಗಳು ಪಾತ್ರಧಾರಿಗಳಾದಾಗ ದೊಡ್ಡದು ಬೇಕು. ಮನುಷ್ಯರೇ ಪಾತ್ರಧಾರಿಗಳಾಗಿದ್ದಾಗ ಕೂತಂಬಲದ ಉದ್ದ 64 ಇಂಚು ಮತ್ತು ಅಗಲ 32 ಇಂಚು ಇರಬೇಕು. ನಾಟ್ಯ ಶಾಸ್ತ್ರದ ಪ್ರಕಾರ ಇದಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ನಾಟ್ಯಮಂಟಪ ಕಟ್ಟಬಾರದು. ದೃಶ್ಯವು ದೂರದಲ್ಲಿದ್ದರೆ, ಸಂಭಾಷಣೆಯು ಅಸ್ಪಷ್ಟವಾಗುತ್ತದೆ. ನಟನ ಮುಖಭಾವ ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿ ಕಾಣುವುದಿಲ್ಲ. ಮೂರು ಬಗೆಯ ಕೂತಂಬಲಗಳಲ್ಲಿ ಅರವತ್ನಾಲ್ಕರಲ್ಲಿ ಮಧ್ಯಭಾಗವೇ ಶ್ರೇಷ್ಠವೆಂದು ಭರತನು ಹೇಳುತ್ತಾನೆ. ಸಂಭಾಷಣೆ ಮತ್ತು ಹಾಡು ಆರಾಮವಾಗಿ ಕೇಳಬಹುದು ಮತ್ತು ಮುಖದ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿಗಳನ್ನು ಸುಂದರವಾಗಿ ಕಾಣಬಹುದು.
ಕೂತಂಬಲಂನ ಭಾಗಗಳು
ಬದಲಾಯಿಸಿ- ಹಂತ
- ವೇದಿಕೆಯ ಮೇಲಿನ
- ಮಾಥವರಣಿ (ರಂಗಪೀಠದ ಎರಡೂ ಬದಿಯಲ್ಲಿರುವ ಸ್ಥಳ)
- ನೇಪತ್ಯಂ (ಅಣಿಯಾರ)
- ಸಭಾಂಗಣ
- ಮುಖ ಮಂಟಪ
ನಾಟ್ಯಮಂಡಪವನ್ನು ಪ್ರವೇಶಿಸಿದ ಕೂಡಲೇ ಕಣ್ಣಿಗೆ ಮನಸೂರೆಗೊಳ್ಳುವ ಕೆತ್ತನೆಗಳು ಮತ್ತು ಅಲಂಕಾರಗಳಿಗೆ ಅವಕಾಶವಿದೆ. ನಾಟ್ಯ ಶಾಸ್ತ್ರ ವಿಧಿಯು ನಾಟ್ಯ ಮಂಟಪದ ನಿರ್ಮಾಣದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಸಮಾರಂಭಗಳು ಮತ್ತು ಪೂಜಾ ವಿಧಿಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.
ಗುಮ್ಮಟದ ದೇವಾಲಯಗಳು
ಬದಲಾಯಿಸಿ- ತಿರುಮಂಧಮಕುನ್ ದೇವಸ್ಥಾನ
- ತಿರುವಾರ್ಪ್ ಶ್ರೀ ಕೃಷ್ಣ ದೇವಸ್ಥಾನ
- ತಿರುವಲತ್ತೂರು ಭಗವತೀಕ್ಷೇತ್ರ
- ಗುರುವಾಯೂರ್ ಶ್ರೀ ಕೃಷ್ಣ ದೇವಸ್ಥಾನ
- ಅರ್ಪುಕರ ಸುಬ್ರಹ್ಮಣ್ಯ ದೇವಸ್ಥಾನ
- ಕಿಟಂಗೂರು ಸುಬ್ರಹ್ಮಣ್ಯ ದೇವಸ್ಥಾನ
- ತಿರುವೇಗಪ್ಪುರಂ ಶ್ರೀಮಹಾಕ್ಷೇತ್ರ
- ತಿರುಮೂಝಿಕುಲಂ ದೇವಸ್ಥಾನ
- ತಿರುನಕ್ಕರ ಮಹಾದೇವ ದೇವಸ್ಥಾನ
- ಹರಿಪಾದ್ ಸುಬ್ರಹ್ಮಣ್ಯ ಸ್ವಾಮಿ ದೇವಸ್ಥಾನ
- ಚೆಂಗನ್ನೂರು ಮಹಾದೇವ ದೇವಸ್ಥಾನ
- ಇರಿಂಗಲಕುಡ ಕೂಡಲ್ ಮಾಣಿಕ್ಕ್ಷೇತ್ರ
- ತ್ರಿಶೂರ್ ವಡಕ್ಕನಾಥ ದೇವಸ್ಥಾನ
- ಪೆರುವನಂ ಮಹಾದೇವ ದೇವಸ್ಥಾನ
- ವಝೆಕಾವಿಲ್ ಭಗವತಿ ದೇವಸ್ಥಾನ ಕಂದನಸ್ಸೆರಿ
- ಕೋಟಿಯೂರು ಮಹಾದೇವ ದೇವಾಲಯ (ತಾತ್ಕಾಲಿಕವಾಗಿ ಕೋಟಿಯೂರಿನಾದ್ಯಂತ ವೈಶಾಖಮಹೋತ್ಸವದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರ ನಿರ್ಮಿಸಲಾಗಿದೆ. )
ಇವುಗಳನ್ನೂ ನೋಡಿ
ಬದಲಾಯಿಸಿ- ನಂಬಿಯಾರ್
- ಮಿಜಾವ್
- ಚಾಕ್ಯಾರ್ ಕೂತ್ತು
- ಸಭೆ
- ನಾಟ್ಯಶಾಸ್ತ್ರ
- ಮಣಿ ಮಾಧವಾಚ್ಯಾಕ್ಯಾರ್
ಉಲ್ಲೇಖ
ಬದಲಾಯಿಸಿ- ↑ Madhavachakyar, Mani (1975). Natyakalpadrum.
ಬಾಹ್ಯ ಕೊಂಡಿಗಳು
ಬದಲಾಯಿಸಿಕೇರಳದ ದೇವಾಲಯಗಳ ವಾಸ್ತುಶಿಲ್ಪ